Файл қосу

Пәннің аты Санитариялық микробиология



|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                       |
|СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                 |
|3-деңгейлі СМЖ құжаты        |ОӘК              |                         |
|                             |                 |                         |
|                             |                 |ПОӘК                     |
|                             |                 |042-18-23.1.48 / 01-2013 |
|ПОӘК                         |                 |                         |
|«Санитариялық микробиология» |№__ басылым      |                         |
|пәнінің студенттерге арналған|"____"           |                         |
|жұмыс бағдарламасы           |_______20___     |                         |




                        «Санитариялық микробиология»
                                   пәнінің
         5В120200  - «Ветеринариялық санитария» мамандығына арналған


                           ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ




                        ПӘННІҢ СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН
                             ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ

















                                    Семей
                                    2013





                                  Алғы сөз


1 ӘЗІРЛЕГЕН


Құрастырушы  ____________  Омарбеков   Е.   О.,   ветеринария   ғылымдарының
кандидаты, доцент.
    «___» __________ 2013 жыл.





2 ТАЛҚЫЛАНДЫ

2.1 «Ветеринариялық санитария» кафедрасының  мәжілісінде
№____хаттама  «_____» __________2013 жыл
Кафедра меңгерушісі ____________E.Омарбеков




2.2 Аграрлық факультеттің оқу-әдістемелік  кеңесінің мәжілісінде
№____хаттама  «_____» __________2013 жыл
Төрайымы ___________________     А. Тлеубаева





3 БЕКІТІЛДІ


Университеттің  оқу-әдістемелік  кеңесінің  мәжілісінде    мақұлданды   және
баспаға ұсынылды

№____хаттама  «_____» __________2013 жыл


ОӘК төрағасы, оқу ісі жөніндегі проректор __________ Г. Искакова





4 АЛҒАШ РЕТ  ЕНГІЗІЛДІ.


















                                   Мазмұны

 1. Жалпы жағдайлар
 2. Сабақ түріне байланысты сағаттарды бөлу және пәннің мазмұны
 3. Пәнді оқу жөнінде  әдістемелік нұсқаулар
 4. Курстың саясаты
 5. Курстың форматы
 6. Білімді бағалау саясаты
 7. Әдебиеттер








































      1 ЖАЛПЫ  ЕРЕЖЕЛЕР


      1.1   Оқытушы және пән туралы мәліметтер
  Омарбеков  Есенгелді  Омарбекұлы,  ветеринария  ғылымдарының   кандидаты,
  доцент. «Ветеринариялық санитария» кафедрасы
      Ақпарттық байланыс – т.53- 19 -70, № 5 оқу ғимараты
      Сабақ өткізу орны - №304  зертханалық бөлме
      Пәннің аты «Санитариялық микробиология »
      Кредит саны – 3
       «Санитариялық  микробиология»   пәні  бойынша  оқу-әдістемелік  кешен
5В120200-«Ветеринарлық санитария» мамандығының  студенттеріне  арналған.  Ол
студенттерді курстың мазмұнымен, қажеттілігімен, актуальдығымен,  саясатымен
таныстырып,    қажетті  біліммен  қамтамасыз  етеді.  Оқу-әдістемелік  кешен
пәнді оқудағы басшылыққа алатын  негізгі құжат болып саналады.

      1.2 Пән мазмұнына қысқаша сипаттама
      Ветеринариялық   санитария   мамандығының    студенттеріне    арналған
санитариялық   микробиология    пәні   ветеринариялық   микробиология   және
вирусология негіздерін  ескере отырып, зерттеулер жүргізеді   Ветеринариялық
санитария мамандығының  студенттеріне  арналған  санитариялық  микробиология
пәні заманымыздың талабына сай әртүрлі мәселелерді, әдістемелік  мақсаттарды
қарастырады.   Микробтар   мен   вирустар   экологиясына,   сыртқы    ортаны
микробиологиялық және вирусологиялық  бағалау  әдістеріне,  жалпы  экология,
биотоп,  микробиоценоз  түсініктеріне  көп  көңіл  бөледі.  Экожүйе  жөнінде
түсініктеме    беріп    шектейді.    Геосфера,    гидросфера,     атмосфера,
қойнауларының  зардапты  және   санитарлық   көрсеткіш   микроорганизмдермен
ластануын айқындайтын әдістер зерттелінеді.


    1.3 Пәнді оқытудың  мақсаты
    Студенттерді  тамақ   өнімдерінде   әр   түрлі   өзгерістер   туғызатын
микроорганизмдерді  терең  қарастыру,  оларды  анықтау   жолдарын   меңгеру,
олардың  морфофизиологиялық ерекшеліктерін, олардың сыртқы ортада  таралуын,
жануарлардың  инфекциялық  ауруларындағы,  жалпы   биологиялық   мақсаттарды
шешудегі, ауыл  шаруашылығы  мен  өндіріс  саласындағы  және  сыртқы  ортаны
қорғаудағы рөлін жете түсіндіру.


    1.4    Пәнді оқытудың міндеттері
    Студенттерді  микробиологиялық   зерттеу  әдістеріне  үйрету;   алынған
нәтижелерге    ветеринариялық-санитариялық   бағалауға    бейімдеу;жануарлар
өнімдері  микрофлорасын,  олардың  зардапты  микробтармен  және  вирустармен
зақымдануын анықтауға және сонымен  қатар  жануарлар  өнімдерін  консервілеу
және   бағалау    әдістеріне,    залалсыздандыруға    (стерилизация)    және
дезинфекциялауға көп көңіл бөлу;зертханалық  сабақтарда  зардапты  микробтар
мен  вирустардың  және  санитарлық  көрсеткіш  микробтар  морфологиясы   мен
биологиясына,   оларды   анықтау    әдістеріне    көңіл    бөлу.Студенттерді
микробиологиялық және вирусологиялық зерттеу қызметтеріне дайындау.

   1.5 Санитариялық микробиология пәнінің оқыған студент мына талаптарға
сай болуы керек:
    - тамақ  өнімдерінің ақаулықтарынан тудыратын  микробтардың  биологиялық
      ерекшеліктерін;  сүт  және  ет  өнімдерінің  микробтармен  ластануының
      дәрежелік көрсеткіштерін білу керек;
    - Сүт, сүттен алынатын өнімдердің, ет,  еттен  дайындалатын  өнімдердің,
      жұмыртқа, арадан алынатын өнімдердің  (бал,  тозаң,  прополис,  шырыш,
      аналық  сүт,  ара  уы),  ет  пен  балықтан  дайындалған  консервілерді
      тексерудің  санитариялық-  микробиологиялық  негізгі  әдістерін  игеру
      игеру керек;
    -  тері-ішек  шикізаттарының,  жүннің,  азықтың  (шөп,  сүрлем,   сенаж)
      микробиологиясын, сыртқы ортадағы зардапты микробтарды анықтауды  және
      дезинфекцияның  вирустар-  таныстырып  тиімділігін  анықтау   жолдарын
      істеу білу;
    -  Санитарлық  микробиология  пәнінен  тағамдық   өнімдерін   бақылауға,
      зертханалық әдістерін қою жолдарын, алынған білімдерді  нақты  ғылыми,
      практикалық, информациялық  ізденістер  және  әдістемелік  мақсаттарды
      меңгеру керек;
    - Санитариялық-гигиеналық сұрақтарды шешуде, нақтылап  айтқанда  –судың,
      ауаның, топырақтың, тамақ өнімдерінің  санитариялық  деңгейін  анықтай
      түсіну керек;
    - Әртүрлі объектілерді залалсыздандырудың әдістеріннен  мағұлматты  болу
      және тамақ өндірісінде  істейтін  жұмыскерлердің  жеке  бас  гигиенасы
      бақылауды білу керек істей алу керек;
    - Санитарлық – микробиология зерттеулерінің  нысандарын  дағдыларына  ие
      болу;
   1.6  Пәннің пререквизиттері:
   1.6.1 микробиология және вирусология І, ІІ


   1.7 Пәннің постреквизиттері:
   1.7.1 эпизоотология ветеринариялық санитариямен І,ІІ,
   1.7.2 ветеринариялық гигиена, ветеринариялық санитариялық сараптау










2.  Сабақ түріне байланысты сағаттарды бөлу және пәннің мазмұны


                                                                     Кесте 1


     |№    |Дәрістер тақырыптарының     |Сағаттар                             |Әдебиеттер|
|     |аттары                      |                                     |          |
|     |                            |Дәріс  |ЗС    |СТС   |ОСӨЖ    |СӨЖ    |          |
|1    |2                           |3      |4     |5     |6       |7      |8         |
|     |Темы лекций                 |       |      |      |        |       |          |
|     |Модуль 1                    |4      |      |      |6,25    |       |          |
|     |Зооантропонозды             |       |      |      |        |       |          |
|     |инфекциялардың              |       |      |      |        |       |          |
|     |қоздырғыштары, тағамдық     |       |      |      |        |       |          |
|     |токсикоинфекциялар  және    |       |      |      |        |       |          |
|     |токсикоздары                |       |      |      |        |       |          |
|1    |Санитариялық                |1      |      |      |        |       |          |
|     |микробиологияның мақсаты    |       |      |      |        |       |          |
|2    |Зооантропонозды             |1      |      |      |        |       |          |
|     |инфекциялардың қоздырғыштары|       |      |      |        |       |          |
|3    |Тағамдық токсикоинфекциялар |1      |      |      |        |       |          |
|4    |Тағамдық токсикоздар        |1      |      |      |        |       |          |
|     |Санитариялық                |       |      |      |        |15     |          |
|     |микробиологияның мақсаты    |       |      |      |        |       |          |
|     |Модуль 2                    |       |      |      |        |       |          |
|     |Модуль 2                    |11     |      |      |16,25   |       |          |
|     |Тамақ өнімдерінің және мал  |       |      |      |        |       |          |
|     |азықтарының микробиологиясы.|       |      |      |        |       |          |
|5    |Ет микробиологиясы          |1      |      |      |        |       |          |
|6    |Шұжық микробиологиясы       |1      |      |      |        |       |          |
|7    |Ет консервілерінің          |1      |      |      |        |       |          |
|     |микробиологиясы             |       |      |      |        |       |          |
|     |Консервілер микробиологиясы |       |      |      |        |15     |          |
|8    |Жұмыртқа және жұмыртқа      |1      |      |      |        |       |          |
|     |өнімдерінің микробиологиясы |       |      |      |        |       |          |
|9    |Сүт микробиологиясы         |1      |      |      |        |       |          |
|10   |Сүт  өнімдерінің            |1      |      |      |        |       |          |
|     |микробиологиясы             |       |      |      |        |       |          |
|11   |Балық және балық өнімдерінің|1      |      |      |        |       |          |
|     |микробиологиясы             |       |      |      |        |       |          |
|12   |Ет-сүт өнімдерін өдіруді    |1      |      |      |        |       |          |
|     |санитарлық микробиологиялық |       |      |      |        |       |          |
|     |бақылау                     |       |      |      |        |       |          |
|     |Ірімшік микробиологиясы     |       |      |      |        |15     |          |
|13   |Тері-былғары шикізатының    |1      |      |      |        |       |          |
|     |және жүннің микробиологиясы |       |      |      |        |       |          |
|14   |Қи микробиологиясы          |1      |      |      |        |       |          |
|15   |Тамақ өнімдерін             |1      |      |      |        |       |          |
|     |бактериологиялық талдау     |       |      |      |        |       |          |
|     |әдістері(ет, сүт, балық, су,|       |      |      |        |       |          |
|     |ауа, топырақ-МЕСТ). Шолу    |       |      |      |        |       |          |
|     |дәрісі.                     |       |      |      |        |       |          |
|     |Май микробиологиясы         |       |      |      |        |22,5   |          |
|Практикалық сабақтар тақырыптарының  аттары                                       |
|Модуль 1                                                                          |
|1    |Санитарлық-көрсеткіш        |       |      |2     |        |       |          |
|     |микроорганизмдердің негізгі |       |      |      |        |       |          |
|     |қасиеттері                  |       |      |      |        |       |          |
|2    |Зооантопоноздар             |       |      |2     |        |       |          |
|     |қоздырғыштары               |       |      |      |        |       |          |
|3    |Тамақ өнімдерінің           |       |      |2     |        |       |          |
|     |ақаулықтарын тудыратын      |       |      |      |        |       |          |
|     |қоздырғыштардың қасиеттерін |       |      |      |        |       |          |
|     |қарастыру                   |       |      |      |        |       |          |
|4    |Тағамдық токсикоздар мен    |       |      |2     |        |       |          |
|     |токсикоинфекция             |       |      |      |        |       |          |
|     |қоздырғыштарының қасиеттерін|       |      |      |        |       |          |
|     |қарастыру                   |       |      |      |        |       |          |
|Модуль 2                                                                          |
|5    |Еттің балғындығын анықтау.  |       |      |2     |        |       |          |
|     |Етті бактериологиялық       |       |      |      |        |       |          |
|     |зерттеу.                    |       |      |      |        |       |          |
|6    |Шұжық өнімдерін             |       |      |2     |        |       |          |
|     |микробиологиялық зерттеу    |       |      |      |        |       |          |
|7    |Ет консервілерін            |       |      |2     |        |       |          |
|     |микробиологиялық зерттеу    |       |      |      |        |       |          |
|8    |Аралық бақылау              |       |      |2     |        |       |          |
|9    |Жұмыртқа және жұмыртқа      |       |      |2     |        |       |          |
|     |өнімдерін микробиологиялық  |       |      |      |        |       |          |
|     |зерттеу                     |       |      |      |        |       |          |
|10   |Сүтті микробиологиялық      |       |      |2     |        |       |          |
|     |зерттеу                     |       |      |      |        |       |          |
|11   |Сүт өнімдерін               |       |      |2     |        |       |          |
|     |микробиологиялық зерттеу    |       |      |      |        |       |          |
|12   |Балық және балық өнімдерін  |       |      |2     |        |       |          |
|     |микробиологиялық зерттеу    |       |      |      |        |       |          |
|13   |Өндірісте қолданылатын      |       |      |2     |        |       |          |
|     |құрал-жабдықтарды, ыдыстарды|       |      |      |        |       |          |
|     |және жұмысшылардың қолын    |       |      |      |        |       |          |
|     |санитарлы-микробиологиялық  |       |      |      |        |       |          |
|     |бақылау                     |       |      |      |        |       |          |
|14   |Дезинфекцияның сапасын      |       |      |2     |        |       |          |
|     |бақылау                     |       |      |      |        |       |          |
|15   |Қорытынды бақылау           |       |      |2     |        |       |          |
|     |Жиыны                       |15     |      |30    |22,5    |67,5   |          |






      3 ПӘНДІ ОҚЫП БІЛУ ЖӨНІНДЕ ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР


       Практикалық сабаққа дайындалуда алдын  ала  ұсынылған  әдебиеттермен,
әдістемелік нұсқаулармен таныс болу керек.  Сабақтың  мазмұнына,  мақсатына,
негізгі сұрақтарына назар  аударыңыз.Оқу  кезінде  барлық  сұрақтар  бойынша
жұмыс дәптеріне конспект жасалуы керек.
       Практикалық сабақтарда берілген  тапсырманы  талдау  -диалог  түрінде
өтеді.Практикалық сабақтар мынадай критерийлер  бойынша  бағланады:  сабаққа
қатысу және микроскоппен жұмыс істеп алынған нәтижені талдауға қатысу.
       СӨЖ орындауға жеке дәптер арнау керек.  Өздік  жұмыстардың  орындалуы
-әр тақырыптың (3) берілген сұрақтарына жауап жазып, оны қорғау керек.  СӨЖ-
ге қойылатын жоғарғы балл  саны  100-ге  тең.(реферат+презентация),  төменгі
балл -50-ге тең /реферат/.
       Күнделікті үйге берілген тапсырманы тиянақты орындау,  сабақ  кезінде
тақырыпты   талдауға   белсене   араласу    -    сіздің   емтиханды    жақсы
тапсыруыңыздың кепілі екендігін ұмытпаңыз!




3. КУРСТЫҢ САЯСАТЫ

     Курстың саясаты – бұл оқытушының курсты оқыту барысында студентке
қоятын талаптар жүйесі. Төменде ұсынылатын талаптар тізімі көрсетілген:
    ✓      сабақтан       кешігуге       оны       жіберуге       болмайды;


    ✓ сабақ  үстінде  ұялы  телефондарды  өшіру;
    ✓ барлық  тапсырмаларды  өз  уақытында  орындау;
    ✓ оқытушы  ұсынған  сабақ  жоспарын   мұқият  тыңдап,   оған   белсенді
         түрде  қатысу;
    ✓ себепті  жағдаймен  қатыспаған   сабағын  (  деканаттың   рұқсатымен)
      қайта  тапсыру;
    ✓ өз  бетінше  кітапханада және үйде  дайындық  жасау;
    ✓ Академиялық  этика  ережесі:
    ✓ тәртіп  сақтау;
    ✓ тәрбиелік;
    ✓ адамшергілік;
    ✓ шыншылдық;
    ✓ жауапкершілігінің бар  болуы;




      4 КУРСТЫҢ  ФОРМАТЫ
             Қатысуы: дәрістерге, практикалық сабақтарға қатысу –  міндетті.
Сабаққа қатыспаған студент түсінбеген материал үшін өзі жауап береді.
             Тәртібі: сабаққа бөгет жасаған студент  аудиториядан  шығарылып
жіберіледі немесе  оған «қанағаттанарлықсыз» деген баға қойылады.
             Өздік жұмыс (СӨЖ) міндетті түрде орындалуы керек,  кешіктіріліп
орындалған жұмысқа төмен балл қойылады.
       Аралық аттестация -  студенттің  дәрістерге,  зертханалық  сабақтарға
қатысуына, дайындалуына, аудиториялық бақылау  жұмысын  (  АБЖ)  орындауына,
СӨЖ-ы орындауына байланысты қойылады.

      5 БАҒАЛАУ  САЯСАТЫ


      Студент рейтингін санау
      Бағдарламаны оқу барысында студент 600 балл ала  алады,  оның  ішінде:
 270 балл – сегізінші аптаны қосқанда және 270 балл – 15-ші аптаны қосқанда,
 60 балды компьтер сабаққа қатысқаны  үшін  автоматты  түрде  қояды.  Осылай
 оқытушы 540 балл қоя  алады.  Апта  сайын  студент  лаборатроиялық  сабаққа
 дайындалғаны үшін – 20 балл алады. Студенттің өздік жұмысы 4-ші аптада – 20
 баллмен (2 жұмыс), 8-ші аптада – 20 баллмен (2 жұмыс), 12-ші  аптада  –  20
 баллмен (2 жұмыс), 15-ші аптада – 40 баллмен (1  жұмыс)  есептеледі.  15-ші
 аптада  СӨЖ  ең  жоғары  балл  қойылады  (презентация).  Студент   15   СӨЖ
 тақырыптарының ішінен 1 жұмысты таңдап, презентация  жасайды,  басқаларынан
 дәптеріне конспект жазады. Презентацияны таңдап  алынған  тақырыбы  бойынша
 Power  point  бағдарламасымен  жасап,  белгіленген   уақытта   қорғайды.СӨЖ
 тақырыптарымен  оларға  берілген   ұсыныстар   оқу-әдістемелік   материалда
 келтірілген.
      Аудиторлық СОӨЖ 7-ші аптада (20 балл)  және  14-ші  аптада  (20  балл)
бағаланады.
      Қорытынды бағалау 1 (ҚБ 1) 70 баллмен бағаланады, 2 қорытынды  бағалау
(ҚБ  2)  70  баллмен  бағаланады.  Қорытынды  бағалау  өткен  тақырыптардан
коллоквиум алу түрінде бағаланады.
           «Санитариялық микробиология» пәнінен баллдардың бөлінуі

                                                                     Кесте 2
|Апта     |Бақылау түрі            |Барлық   |Қосымша                      |
|         |                        |баллдар  |                             |
|1        |2                       |3        |4                            |
|1        |Дәрістер                |         |                             |
|         |Тәжірибелік сабақтар    |10       |                             |
|         |ОСӨЖ                    |         |                             |
|         |СӨЖ                     |         |                             |
|2        |Дәрістер                |         |                             |
|         |Тәжірибелік сабақтар    |20       |                             |
|         |ОСӨЖ                    |         |                             |
|         |СӨЖ                     |         |                             |
|3        |Дәрістер                |         |                             |
|         |Тәжірибелік сабақтар    |20       |                             |
|         |ОСӨЖ                    |         |                             |
|         |СӨЖ                     |         |                             |
|4        |Дәрістер                |10       |                             |
|         |Тәжірибелік сабақтар    |20       |                             |
|         |ОСӨЖ                    |         |                             |
|         |СӨЖ                     |20       |4 тақырып                    |
|5        |Дәрістер                |         |                             |
|         |Тәжірибелік сабақтар    |20       |                             |
|         |ОСӨЖ                    |         |                             |
|         |СӨЖ                     |         |                             |
|6        |Дәрістер                |         |                             |
|         |Тәжірибелік сабақтар    |20       |                             |
|         |ОСӨЖ                    |         |                             |
|         |СӨЖ                     |         |                             |
|7        |Дәрістер                |         |                             |
|         |Тәжірибелік сабақтар    |20       |                             |
|         |ОСӨЖ                    |20       |7 тақырып бойынша конспект   |
|         |СӨЖ                     |         |                             |
|8        |Дәрістер                |30       |                             |
|         |ҚБ 1                    |30       |Коллоквиум                   |
|         |ОСӨЖ                    |         |                             |
|         |СӨЖ                     |30       |4 тақырып                    |
|ҚР1      |300 балл                |270      |Қатысқаны үшін -30 балл      |
|9        |Дәрістер                |         |                             |
|         |Тәжірибелік сабақтар    |20       |                             |
|         |ОСӨЖ                    |         |                             |
|         |СӨЖ                     |         |                             |
|10       |Дәрістер                |         |                             |
|         |Тәжірибелік сабақтар    |20       |                             |
|         |ОСӨЖ                    |         |                             |
|         |СӨЖ                     |         |                             |
|11       |Дәрістер                |         |                             |
|         |Тәжірибелік сабақтар    |20       |                             |
|         |ОСӨЖ                    |         |                             |
|         |СӨЖ                     |         |                             |
|12       |Дәрістер                |         |                             |
|         |Тәжірибелік сабақтар    |20       |                             |
|         |ОСӨЖ                    |         |                             |
|         |СӨЖ                     |20       |4 тақырып                    |
|13       |Дәрістер                |         |                             |
|         |Тәжірибелік сабақтар    |20       |                             |
|         |ОСӨЖ                    |         |                             |
|         |СӨЖ                     |         |                             |
|14       |Дәрістер                |         |                             |
|         |Тәжірибелік сабақтар    |20       |                             |
|         |ОСӨЖ                    |20       |7 тақырып бойынша конспект   |
|         |СӨЖ                     |         |                             |
|15       |Дәрістер                |30       |                             |
|         |ҚБ 2                    |50       |Коллоквиум                   |
|         |ОСӨЖ                    |         |                             |
|         |СӨЖ                     |30       |3 тақырып                    |
|         |                        |         |Презентация (1 тақырып)      |
|ҚР2      |300 балл                |270      |Қатысқаны үшін – 30 балл     |
|Емтиханның балл жиыны             |400      |                             |
|Академиялық уақыттың балл жиыны   |1000     |                             |



      7 Әдебиеттер

      Негізгі әдебиеттер
      7.1  Толысбаев  Б.Т.,Бияшев  Қ.Б.,   Мықтыбаева   Р.Ж...Ветеринариялық
санитарлық микробиология  Оқулық.-Алматы-2008
      7.2  Мясо.  Методы  бактериологического  анализа.   Межгосударственный
стандарт. Гост 21237-75. – М.:2005.
      7.3  Вода  питьевая.  Методы  санитарно-бактериологического   анализа.
Межгосударственный стандарт. Стандартинформ,2006.
      7.4  Лузина  Н.И.  Микробиология  мяса  и  мясных  продуктов.  Учебное
пособие. Кемерово,2004. – 75с.
      7.5  Жарикова Г.Г. Микробиология продовольственных товаров.  Санитария
и гигиена. М.: 2005.-304с.
      7.6 Сидоров М.А., Корнелаева Р.П. Микробиология мяса и  мясопродуктов.
–Москва, 2000.
      Қосымша әдебиеттер
      7.7 Поляков А.А. Ветеринарная санитария. –М.: Колос, 1979.
      7.8 Васильев Д.А. Практикум по микробиологическому исследованию мяса и
мясных продуктов. Ульяновск,1999.
      7.9 Костенко Ю.Г., Нецепляев С.В., Гончарова Л.А.Основы микробиологии,
гигиены  и  санитарии  на  предприятиях   мясной   и   птицеперерабатывающей
промышленности. –М.:-легкая ипищевая промышленность.-1984
      7.10  Нецепляев  С.В.,Панкратов   А.Я.   Лабораторный   практикум   по
микробиологии пищевых продуктов животного происхождения. Москва,1999
      7.11 Любашенко С.Я.Санитарная микробиология.-Москва,1980.





Пәндер