Файл қосу

Жанұя психологиясының даму өзектілігі




|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                         |
|СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК                                |
|УНИВЕРСИТЕТІ                                                                |
|3 деңгейлі СМЖ құжаты        |ПОӘК                |ПОӘК                      |
|                             |                    |042-18-31.1.08/01-2014    |
|ПОӘК                         |                    |                          |
|«Жанұялық қатынастар         |11.09.2014 жылғы    |                          |
|психологиясы» пәнінің        |№2 басылым          |                          |
|оқытушыға арналған           |                    |                          |









                 «Жанұялық қатынастар психологиясы»  пәнінің
                    5В010300 «Педагогика және психология»
                                   3 курс
                            мамандығына  арналған


                          ОҚУ- ӘДІСТЕМЕЛІК  КЕШЕНІ

                   ПӘННІҢ ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН БАҒДАРЛАМАСЫ
















                                 СЕМЕЙ 2014

                                   Кіріспе

1ӘЗІРЛЕГЕН
Құрастырушы: педагогикалық психология кафедрасының аға оқытушысы,
педагогика ғылымдарының магиcтрі Кошкимбаева Р.Х.
 ____________ «25» 06. 2014 ж.

2 КЕЛІСІЛДІ
2.1 Педагогикалық психология кафедрасының отырысында қаралып, талқыланды.
Хаттама № 1 «03» 09. 2014 ж.

Кафедра меңгерушісі _______________ псх.ғ.к. Джумажанова Г.К.

2.2 Педагогикалық факультетінің оқу-әдістемелік бюросында талқыланып,
бекітілді.
Хаттама № 1 «05» 09. 2014 ж.

Төрайымы _________________ п.ғ.к. Ахметова Т.Ш.



3 БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінде мақұлданып, басуға ұсынылды.
Хаттама №1  «11» 09. 2014ж.

ОӘК төрайымы________________ с.ғ.д.  Искакова Г.К.


4  05.09.2013 жылғы № 1 басылым орнына

















                                   Мазмұны






      |1   |Қолданыс аясы                                                  |4   |
|2   |Нормативтік сілтемелер                                         |4   |
|3   |Жалпы ережелер                                                 |4   |
|4   |Оқу пәнінің мазмұны (модуль)                                   |6   |
|5   |БӨЖ тақырыптары                                                |8   |
|6   |Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілу картасы         |9   |
|7   |Әдебиеттер                                                     |9   |































1 ҚОЛДАНЫС АЯСЫ
       «Жанұялық қатынастар психологиясы» пәнінің оқу-әдістемелік  кешенінің
құрамына кіретін  оқытушыға  арналған  пәннің  жұмыс  бағдарламасы  5В010300
«Педагогика және психология» мамандығының студенттеріне арналған.

2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
      Осы «Жанұялық  қатынастар  психологиясы»  пәнінің  оқытушыға  арналған
жұмыс бағдарламасы берілген пән бойынша оқу үрдісін ұйымдастырудың  тәртібін
төмендегі нормативтік құжаттар негізінде жүзеге асырады:
    - Жалпыға   міндетті  білім  беру  стандарты  жоғары  білім.  Қазақстан
Республикасының Білім  және  ғылым  министрінің  2011ж.  08  тамыздағы  №349
бұйрығы;
  - СТУ 042-ГУ-4-2014 Пәндердің оқу-әдістемелік кешендерін  әзірлеуге  және
  ресімдеуге қойылатын жалпы талаптар университет стандарты;

  -  ДП  042-1.01-2014   «Пәннің  оқу-әдістемелік  кешенінің  мазмұны   мен
  құрылымы» құжаттық іс-жосығы.


3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1 Пәннің қысқаша мазмұны
      Қазіргі таңда психологиялық-педагогикалық  теорияның  дамуы   жанұяның
психологиялық дамуы жайында жинақталған білімдерді іс – тәжірибеде  белсенді
түрде қолдану қажеттілігімен сипатталады.
      Жанұяда  балалардың жеке мәселелері шешіледі, бала  жанұяда  өз  үрей,
қорқыныш  төмендетеді және өзіндік төмен бағасын көтереді. Бұл пән  мектепке
дейінгі  педагогтардың  міндеттерді  шешуде  отбасы  терапиясы  құралы  етіп
қолдана  алуына   көмектеседі.   «Жанұялық   қатынас   психологиясы»   курсы
студенттердің педагогикалық психологиялық  дайындау  жүйесінде  және  кәсіби
өзін дамытуда ерекше орын алады.
3.2 Пәнді оқытудың мақсаты:
Болашақ мамандарды жанұя психологиясымен таныстыру болып табылады.
3.3 Пәнді оқыту міндеттері:
-  студенттерді жанұя психологиясы  бағыттарымен  таныстыру;
 - студенттерге жанұя психологиясының дамуы туралы мәлімет беру;
 - студенттерді жанұя психологиясы міндетті түрде талап етілетін  білім  мен
 іскерліктермен таныстыру;
  - студенттердің өзіндік тәжірибесінде  пән  бойынша  білімдерін  қолдануға
ұмтылдыру.



3.4 Оқытудың нәтижесі:
Курстың соңында студент:
- білу керек:
       - жанұя түрлері, қызметтері туралы  мағлұмат алады.
       - жанұялық тәрбие түрлерімен танысады.
       - қазіргі жанұяның ерекшеліктері  туралы жан-жақты білім алады.
- игеру керек:
    - жанұяның құрылу себептері мен ерекшеліктерін;
    - жанұяның ересектермен балалар қатынасын.
- меңгеру керек:
    - жанұя және жанұямен жүргізілетін жұмыс формаларын;
    - жанұялық қарым-қатынас ерекшеліктерін;
    - жанұялық дағдарыстады;
- қолдана білуі керек:
    - практик психолог қызметінде әртүрлі әдістер мен тәсілдерді тиімді
      өздігінен пайдалана білу.
    - пән  бойынша меңгерген білімін оқу танымдық іс-әрекет, сонымен қатар
      кәсіби  іс-әрекет практикада өздігінен қолдана білуді үйренеді.
- түсіну керек:
    - жанұя құрамы және түрлерін;
    - ата-аналармен диагностикалық жұмыстарды ұйымдастыру ерекшеліктерін.
- істей алуы керек:
    -   педагогикалық   іс-әрекетте   оқу-тәрбие   шараларын   және   оларды
      психологиялық тұрғыдан қамтамасыз ету дағдысын игереді.
    - қоғам өміріндегі нормалар мен ережелерді орындауға  мүмкіндік  беретін
      әлеуметтік дағдыларды меңгереді.
- иемдену керек:
    - теориялық білімдерді практикалық  кәсіптік  іс-әрекетінде  ұйымдастыру
      білу біліктілігі және  психологиялық-педагогикалық  салада  ақпараттық
      технологияларды жетік иемденуі керек.
3.5 Курстың пререквизиттері: психология және адам дамуы,  жалпы  психология,
әлеуметтік педагогика, әлеуметтік психология.
3.6 Курстың постреквизиті: психологиялық менеджмент, этнопсихология.

3.7 Оқу жұмыс жоспарынан көшірме:

|Курс                                                                  |Семестр|
|1                                                                     |2      |
|Дәріс сабақтары                                                              |
| Жанұя психологиясына кіріспе.                                        |2      |
|Жанұя психологиясы - психологиялық білімдердің салыстырмалы саласы    |       |
|ретінде. Жанұялық психотерапия жанұяға психологиялық көмек көрсету    |       |
|практикасына негізделеді. Жанұя психологиясының ғылыми пән ретіндегі  |       |
|айырмашылығы. Жанұя психологиясының даму өзектілігі. Жалпы отбасындағы|       |
|психологиялық климат.                                                 |       |
|Жанұяның методологиялық негіздері.                                    |3      |
|Психологтың жанұямен жүргізетін жұмыстарының бағыттары. Жанұя         |       |
|диагностикасы. Жанұя қызметінің бұзылу сипаты және нығайту            |       |
|жұмыстарының стратегиялық бағыттары. Жанұялық қатынастарды            |       |
|диагностикалау үшін әлеуметтік-психологиялық диагностиканың әр түрлі  |       |
|әдістері қолданылады: сауалнама, бақылау, эксперимент, социометриялық |       |
|әдістер, құжаттарды сандық-сапалық талдау, тестілеу.                  |       |
|Жанұяның құрамы және түрлері.                                         |3      |
|Жас отбасы туралы түсінік. Отбасы жұбайлық өмір дамуының алғашқы      |       |
|кезеңінде. Жаңа өмірге бейімделу кезеңі.. Орта жастағы жұбайлар       |       |
|отбасы. Ересек жұбайлар отбасы. Зейнеткерлікке шыққан жұбайлар отбасы.|       |
|Отбасыларының мәселелері, бейімделу т.б жатады.                       |       |
|Жанұялық қарым-қатынастардың типтері.                                 |3      |
|Жанұялық қарым-қатынас типтері. Отбасының түрлері. Отбасының әр түрлі |       |
|типтері. Аралас отбасы немесе қайталанған некелі отбасы. Ажырасудың   |       |
|нәтижесінде пайда болған толық емес отбасы. Әйел (немесе еркек)       |       |
|тарапынан бала асырап алу негізінде қалыптасқан отбасы.               |       |
|Ата-аналарының біреуінің қайтыс болуынан пайда болған толық емес      |       |
|отбасы. Әртүрлі деңгейлі отбасы.                                      |       |
|Жанұяның негізгі қызметтері мен ерекшеліктері.                        |3      |
|Жанұяның қоғамда алатын рөлі. Жанұяның негізгі қызметі мен            |       |
|ерекшеліктері. Қайта өндіру (репродуктивті). Шаруашылық экономикалық. |       |
|Тәрбиелеу. Қарым-қатынас құру. Қайта қалыпқа келу.                    |       |
|Жанұядағы дағдарыстар.                                                |3      |
|Жанұядағы дағдарыстардың түрлері. Жанұядағы дағдарыстардың себептері. |       |
|Жанұядағы дағдарыстардың алдын алу жолдары. Некеге тұру кезіндегі     |       |
|дағдарыс. Бір жылдық дагдарыс. Отбасында бірінші баланың туылуынан    |       |
|кейін дағдарыс.  40 жастық дағдарыс. Кәсіп таңдауымен байланысты –    |       |
|дағдарыс.                                                             |       |
|                                                                      |       |
|Ата-ана алғашқы тәрбиешілер.                                          |4      |
|Ата-ана алғашқы тәрбиешілер. Бала тәрбиесіндегі жанұя мүшелерінің     |       |
|әрқайсысының орны. Бала тәрбиелеу жолдары. Қазақ отбасындағы тәрбие   |       |
|ерекшеліктері. Қазіргі замандағы отбасы тәрбиесі. Әрбір ата-ана - өз  |       |
|балаларының алғашқы тәрбиешілері.                                     |       |
| Жанұялық тәрбие.                                                     |3      |
|Отбасылық тәрбие туралы жалпы түсінік. Отбасылық тәрбиенің тарихи     |       |
|кезеңдері. Адам мен қоғам үшін отбасының маңызы. Отбасының құрылымы   |       |
|мен формасы. Отбасының формасы мен атқаратын міндеттері. Қазіргі      |       |
|заманғы отбасының негізгі типтері. Педагогикалық – психологиялық      |       |
|тұрғыда отбасы – ата-ана мен балалар арасындағы қарым-қатынас.        |       |
|Жанұя мен мектеп арасындағы өзара әрекеттестік.                       | 3     |
|Мектеп пен жанұяның әрекеттестік формалары. Мектеп пен жанұя          |       |
|ынтымақтастық әрекетінің бағыттары. Ата-аналардың мектепке баруы.     |       |
|Ата-налармен жүргізілетін жұмыс түрлері: ата-аналармен                |       |
|ұйымдастырушылық-педагогикалық жұмыс; ата-аналардың педагогикалық     |       |
|сауаттылығын дамыту; ата-аналармен баланың оқу үлгерімі мен тәрбиесін |       |
|жақсарту үшін жүйелі жеке дара жұмыстарын жүргізу. Ата-аналармен      |       |
|ұйымдастырушылық-педагогикалық жұмыс ата-аналар комитеті (жалпы       |       |
|мектептік, сыныптық), ата-аналар жиналысы және конференциялары сияқты |       |
|формалар арқылы жүзеге асады.                                         |       |
|Жанұяның тәрбиелік мүмкіндігінің диагностикасы.                       |3      |
|Психологтың отбасымен жұмыс жүргізудегі басты бағыты. Жанұяның        |       |
|тәрбиелік мүмкіндігінің диагностикалау. Ата-аналармен диагностикалау  |       |
|жұмыстар ұйымдастыру ерекшеліктері. Отбасы кұрылымының психологиялык  |       |
|ерекшеліктері. Отбасын зерттеу әдістері. Отбасы терапиялары. Отбасыға |       |
|кеңес беру.                                                           |       |
|Тәжірибелік  сабақтар                                                 |       |
|Жанұя психологиясына кіріспе.                                         |1      |
|Жанұя психологиясы туралы түсінік.                                    |       |
|Жанұядағы психологиялық климат.                                       |       |
|Жанұя мүшелерінің психологиялық ерекшеліктері.                        |       |
|Жанұяның методологиялық негіздері.                                    |1      |
|Жанұяның методологиялық негіздері.                                    |       |
|Жанұя шағын мемлекет.                                                 |       |
|Жанұяның құрылу себептері мен ерекшеліктері.                          |       |
|Жанұяның құрамы және түрлері.                                         |1      |
|Жанұя құрамы, түрлері.                                                |       |
|Дәстүрлі жанұя.                                                       |       |
|Толық емес жанұя.                                                     |       |
|Басқарылу стиліне байланысты жанұя түрлері.                           |       |
|                                                                      |       |
|Жанұялық қарым-қатынастардың типтері.                                 |1      |
|Жанұялық қарым-қатынастардың типтері.                                 |       |
|Қарым-қатынас ерекшеліктері.                                          |       |
|Жанұядағы ересектермен балалар қатынасы.                              |       |
|Жанұяның негізгі қызметтері мен ерекшеліктері.                        |2      |
|Жанұяның негізгі қызметтері мен ерекшеліктері.                        |       |
|Жанұяның негізгі қызметтері.                                          |       |
|Жанұя тұрмысының ерекшеліктері.                                       |       |
|Жанұядағы дағдарыстар.                                                |2      |
|Жанұядағы дағдарыстардың түрлері.                                     |       |
|Жанұядағы дағдарыстардың себептері.                                   |       |
|Жанұядағы дағдарыстардың алдын алу және жою жолдары.                  |       |
|Ата-ана алғашқы тәрбиешілер.                                          |1      |
|Ата-ана алғашқы тәрбиешілер.                                          |       |
|Бала тәрбиесіндегі жанұя мүшелерінің әрқайсысының орны.               |       |
|Бала тәрбиелеу жолдары.                                               |       |
|Жанұялық тәрбие.                                                      |2      |
|Жанұялық тәрбиенің маңызы мен ұйымдастырылуы.                         |       |
|Тәрбиедегі қателіктер және оларды болдырмау.                          |       |
|Жанұя мен мектеп арасындағы өзара әрекеттестік.                       |2      |
|Жанұя мен мектеп арасындағы өзара әрекеттестік.                       |       |
|Мектеппен жанұя арасындағы байланыс.                                  |       |
|Ата-аналардың мектепке баруы.                                         |       |
|Жанұяның тәрбиелік мүмкіндігінің  диагностикасы.                      |2      |
|Жанұяның тәрбиелік мүмкіндігінің  диагностикалау.                     |       |
|Ата-аналармен диагностикалық жұмыстар ұйымдастыру ерекшеліктері.      |       |
|                            Зертханалық сабақ                         |-      |


5 БІЛІМ АЛУШЫЛАРДЫҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНЫҢ ТАҚЫРЫПТАРЫ

5.1 Жанұяның құрамы және түрлері
5.2 Жанұялық қарым-қатынастардың типтері
5.3 Жанұядағы дағдарыстар
5.4 Жанұя мен мектеп арасындағы өзара әрекеттестік
5.5 Жанұяның тәрбиелік мүмкіндігінің  диагностикасы.






6  ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТІЛУ КАРТАСЫ «ЖАНҰЯЛЫҚ
ҚАТЫНАСТАР ПСИХОЛОГИЯСЫ» ПӘНІНЕН

|                                                                |Кітап |Студе|%    |
|Оқулық және оқу-әдістемелік құрал саны                          |саны  |нттер|Қамту|
|                                                                |      |саны |пайыз|
|                                                                |      |     |ы    |
|1                                                               |2     |3    |4    |
|1. Алешина Ю. Индивидуальное и семейное психологическое         |10    |13   |76   |
|консультирование. И.,1999.                                      |      |     |     |
|2. Алешина Ю.Е. Процесс консультативной беседы // Семейная      |10    |     |76   |
|психология и семейная терапия. № 3, 2003. С.3-27.               |      |     |     |
|3. Артамонова Е.И. и др. Психология семейных отношений с        |10    |     |76   |
|основами семейного консультирования. М., 2002.                  |      |     |     |
|4. Бодалев, Обозов, Столин. О службе семьи // Псих. журнал -    |10    |     |76   |
|1981. - № 4.                                                    |      |     |     |

7 ӘДЕБИЕТТЕР
7.1. Негізгі әдебиеттер
     7.1.1 Эйдемиллер  Э,  Юстицкис  В.  Психология  и  психотерапия  семьи.

               СПб.,1999.
   2. Ковалев С.В. Психология семейных отношении. М., 1987
   3. Гребенников И.В. Основы семейной жизни. Учебн. Пособие- М., 1991
        7.1.4 Ковалев С.В. Психология современной семьи. М., 1998
7.1.5 Жарикбаев К.Б., Озганбаев О., Чистов В.В. Семейная жизнь
         молодоженов. /Психология и этика. Учебник. А., 2001
   6. Владин В.Е., Капустин Д.З. Гармония семейных отношений. А., 1991

7.2 Қосымша әдебиеттер
7.2.1 Сысенко В.А. Супружские конфликты. М., 1989
7.2.2 Трапезникова Т.М. Этика и психология семейных отношений. Учебн.
         Пособие.Л., 1988
   3. Рогов Е.И. Психология отношений мужчины и женщины. М., 2002
   4. Джеймс М. Брак и любовь. М., 1985
   5. Алешина Ю. Индивидуальное и семейное психологическое консультирование.
      И.,1999.
   6. Большой психологический словарь / Сост. И  общ.  Ред.  Б.Г.Мещерякова,
      В.П.Зинченко СПб., 2003.
   7. Игровая семейная психотерапия./Под ред. Шефера Ч., Кэри Л; П.,2001.
   8. Лиза Х.Макэлрит, Тони Х.Эйзенштадт. Семейная  игровая  психотерапия  в
      работе с детьми, имеющими отставание в развитии. Питер., 2002.
   9. Манадес К. Системная семейная психотерапия. М.,1999.
  10.  Методики диагностики  психических  состояний  и  анализ  деятельности
      человека. М.,1994.
  11.  Пэпп П. Семейная терапия и ее парадоксы. М.,1998.
  12.  Практикум по арт-терапии. Под ред. А.И.Копытина.-Спб, «Питер»,2000.
  13.  Психотерапевтическая энциклопедия. Под ред.Б.Карвасарского.СПб,1998.
  14.  Минухин С. Фишман Ч. Техники семейной терапии. М.,1998.




Пәндер