Файл қосу

Бейорганикалық пигменттердің классификациясы




|ҚАЗАҚСТАН  РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                 |
|СЕМЕЙ қ. ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                      |
|3 деңгейілі СМЖ құжаты        |ПОӘК             |                       |
|                              |                 |ПОӘК                   |
|                              |                 |042-18-10.1.25/01-2013 |
|ПОӘК                          |                 |                       |
|Оқытушыларға арналған         |18.09   2013ж.   |                       |
|«Минералды бояулар мен        |№ 1 басылым      |                       |
|пигменттер өндірісі» пәнінің  |                 |                       |
|бағдарламасы                  |                 |                       |









                      ПӘНДЕРДІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
                 «Минералды бояулар мен пигменттер өндірісі»

          5В072000 – Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы
                               мамандығы үшін

                        ОҚЫТУШЫЛАРҒА АРНАЛҒАН ПӘННІҢ
                                БАҒДАРЛАМАСЫ
















                                    Семей
                                    2013
                                   Кіріспе
1 ӘЗІРЛЕНГЕН

ҚҰРАСТЫРУШЫ                         «     28      »      08        2013   ж.
Оразжанова Л. К., х.ғ.к, доцент  м.а,  Шәкәрім  атындағы  Семей  мемлекеттік
университетінің «Химия» кафедрасы

2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1  Шәкәрім атындағы  Семей  мемлекеттік  университетінің  «Химия»  кафедра
отырысында
«   28    »     08      2013 ж.,  №   1   хаттама

Кафедра меңгерушісі                                       Мусабаева Б.Х.

2.2   Инженерлік-технологиялық   факультетінің   оқу-әдістемелік   бюросының
отырысында
«   12   »     09     2013 ж , №   1     хаттама

Төрайымы                              Толеубекова С.С.

3  БЕКІТІЛДІ
Университеттің   Оқу-әдістемелік   кеңесінің   отырысында   басып   шығаруға
мақұлдаған және ұсынылған
«  18    »     09     2013 ж, №    1    хаттама

ОӘК  төрайымы,  ОӘЖ  жөніндегі  проректор                               Г.К.
Искакова

4  алғаш рет ЕНГІЗІЛГЕН




















                                   Мазмұны


|1  |Қолданылу саласы                                                       |
|2  |Нормативтік сілтемелер                                                 |
|3  |Жалпы ережелер                                                         |
|4  |Оқу пәнінің (модуль) мазмұны                                           |
|5  |Студенттердің өздік жұмысына арналған тақырыптардың тізімі             |
|6  |Пән бойынша оқу әдістемелік карта                                      |
|7  |Оқу әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етудің картасы                   |
|8  |Әдебиеттер                                                             |
































      1 ҚОЛДАНУ САЛАСЫ

      «Минералды  бояулар  мен  пигменттер  өндірісі»   пәні   бойынша   оқу
әдістемелік кешенінің құрамына енгізілген  оқытушыларға  арналған  пәндердің
бағдарламасы  5B072000  –  Бейорганикалық  заттардың  химиялық  технологиясы
мамандығы үшін арналған.

      2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР

      «Минералды  бояулар  мен  пигменттер  өндірісі»  пәнінің  оқытушыларға
арналған осы пәндердің оқу жұмыс бағдарламасы келесі  құжаттардың  талаптары
мен ұсыныстарына сәйкес берілген  пән  бойынша  оқу  үрдісін  ұйымдастырудың
тәртібін белгілейді:
- Мемлекеттік жалпыға міндетті   білім  стандарты,  Қазақстан  Республикасы
Білім және ғылым министрлігінің Бұйрығымен  енгізілген  және  бекітілген,  №
1080, «23» 08 2012 ж.
- СТУ  042-ГУ-4-2013  «Пәндердің  оқу  әдістемелік  кешенін  әзірлеуге  және
рәсімдеуге қойылатын жалпы талаптар» университет стандарты;
-  ДП  042-1.01-2013  «Пәндерің  оқу  әдістемелік  кешенінің  құрылымы  және
мазмұны» құжаттандырылған процедурасы.

      3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

3.1 Пәндердің мазмұнын қысқаша сипаттау
      «Минералды  бояулар  мен  пигменттер  өндірісі»   пәні   технологиялық
мамандары бойынша жоғары оқу  орындарында  инженер  –  технологты  теориялық
дайындау  негізінде  жатады.  Минералды  бояулар  мен  пигменттер   химиялық
технологиясы физика, кристаллография,  физикалық  химия  негіздерімен  тығыз
байланысқан. Минералды бояулар мен  пигменттер  өндірісі  пәні  бояулар  мен
пигменттер  технологиясының  жалпы  теориялық  заңдылықтарымен   таныстыруға
шақыратын теориялық пән.
3.2 Аталмыш курстың мақсаты - студенттердің
    • курс бағдарламасының (стандартының) мазмұнына сәйкес студент  химияның
      ілімдік негіздерін меңгеруі керек;
                                               •      негізгі       химиялық
                                                 түсініктерді меңгеру керек;
                                               •   зертханалық   тәжірибелер
                                                 дағдыларын         игеруге,
                                                 өздігінен   химиялық   және
                                                 аналитикалық        ойлауға
                                                 талпынуы  керек,   химияның
                                                 дамуының өзекті мәселелерін
                                                 оқуы болып табылады.
3.3 Пәндерді оқып білудің негізгі міндеті:
                                               • химияның ілімдік негіздерін
                                                 игеру,       эксперименттік
                                                 жұмыстарды        орындауға
                                                 дағдылану;
                                               •   студенттерді    логикалық
                                                 ойлауға  үйрету,  болашақта
                                                 қазіргі жаңа  технологиялық
                                                 процестерді  және  химиялық
                                                 өнеркәсібінде
                                                 пайдаланылатын  механизмдер
                                                 мен  аппараттарда   жүретін
                                                 энергетикалық  процесстерді
                                                 химиялық зерттеу  әдістерін
                                                 жетілдіру.
3.4 Оқып білудің нәтижесінде студент мыналарды:
                                               •      Пәннің       теориялық
                                                 негіздерін, жалпы химиялық,
                                                 физикалық     заңдылықтарды
                                                 білу;
                                               •  Бояулар  мен  пигменттерді
                                                 өндеу     технологияларының
                                                 негіздерін білу
                                               •  Бояулар  мен  пигменттерді
                                                 өңдеу         процестерінің
                                                 механизмдерін,     химизмің
                                                 және кинетикасын білу
                                               •  Бояулар  мен  пигменттерді
                                                 өңдеу технологиясы  жөнінде
                                                 алған    теориялық     және
                                                 практикалық      білімдерін
                                                 пайдалана білу керек
3.5 Курстың пререквизиттері:
                                              1. Жалпы химиялық технология
                                              2.   Химиялық    технологияның
                                                 негізгі   процестері    мен
                                                 аппараттары
                                              3.  Бейорганикалық  қышқылдар,
                                                 негіздер   және   тұздардың
                                                 химиялық технологиясы
3.6 Курс постреквизиттері:
   1. Дипломдық жоба
3.7 Оқу жоспарынан көшірме
                                                                     1-кесте
|Курс                                                     |Семестр      |
|1                                                        |2            |
|Микромодуль 1 – Бейорганикалық пигменттердің қасиеттері                 |
|Дәріс сабақтары                                                         |
|Кіріспе. Минералды бояулар мен пигменттер өндірісінің    |1            |
|даму тарихы. Жарық табиғаты. Түсті сезімдеу. Күрделі және|             |
|қосымша түстер. Лак бояу материалдардың классификациясы. |             |
|Бейорганикалық пигменттер. Бейорганикалық пигменттердің  |1            |
|классификациясы. Ахроматты және хроматты пигменттер.     |             |
|Пигменттердің қасиеттері: оптикалық, жамылғыштық,        |             |
|қарқындылық, май сыйымдылық, дисперстік, жарыққа         |             |
|тұрақтылық. Алу әдістері.                                |             |
|Зертханалық сабақтар                                                    |
|Пигменттің сулы суспензиясының рН анықтау                |2            |
|СОӨЖ                                                                    |
|Түстер жүйесі. Күрделі және қосымша түстер               |1            |
|Түсті өлшеу                                              |1            |
|Микромодуль 2 – Ахроматты пигменттер                                    |
|Дәріс сабақтары                                                         |
|Ақ пигменттер. Титан диоксиді, қасиеттер, алу әдістері.  |4            |
|Мырышты ақ сыр: алу әдістері мен қасиеттері.             |             |
|Қорғасынды ақ сыр. Литопон.                              |             |
|Сұр және қара пигменттер. Металды ұнтақтар. Күйелер мен  |             |
|қаралар.                                                 |             |
|Зертханалық сабақтар                                                    |
|Пигменттердің майсыйымдылығын анықтау                    |2            |
|Пигменттің малярлы консистенциясын анықтау               |1            |
|Лак бояу материалының жамылғыштығын анықтау              |1            |
|СОӨЖ                                                                    |
|Пигменттер қасиеттері  – жарыққа тұрақтылық, фототропия, |1            |
|қабыршақтану.                                            |             |
|Ақ пигменттердің түрлері және алу тәсілдері              |1            |
|Мырыш ағартқыштарын өндіру үшін муфельдердің түрлері     |1            |
|Сульфатты әдіспен титан ағартқыштарының өндірісінің      |1            |
|технологиялық схемасы                                    |             |
|Микромодуль 3 - Хроматты пигменттер                                     |
|Дәріс сабақтары                                                         |
|Сары, қызыл пигменттер: теміроксидті пигменттер, қорғасын|6            |
|оксидтері                                                |             |
|Қорғасынды крондар, мырышты крондар.                     |             |
|Кадмий пигменттері, стронций пигменттері.                |             |
|Жасыл, көк және күлгін пигменттер: хромды пигменттер,    |             |
|кобальтты пигменттер.                                    |             |
|Марганцті пигменттер, мысты пигменттер.                  |             |
|Темір көгілдірі, ультрамарин                             |             |
|Зертханалық сабақтар                                                    |
|Пигменттердің химиялық реактивтерге, суға және           |2            |
|еріткіштерге әсерін  зерттеу                             |             |
|Пикнометриялық әдіс арқылы пигменттің тығыздығын анықтау |2            |
|Лак бояу жабындыларының кебу дәрежесін мен уақыты анықтау|1            |
|Жамылғының адгезионды беріктігін торкөзді кескін арқылы  |1            |
|анықтау                                                  |             |
|СОӨЖ                                                                    |
|Күйе өндірісінің технологиялық схемасы                   |1            |
|Қорғасынды крон өндірісінің  технологиялық схемасы       |1            |
|Сыр, өндіру әдістері және қолданылуы                     |1            |
|Қорғасынды-молибатты крон өндірісінің технологиялық      |1            |
|процесі және химиялық негіздері                          |             |
|Қызыл темір тотықты пигменттер                           |1            |
|Табиғи пигменттер: охралар және сиена, темір жосасы,     |1            |
|умбра.                                                   |             |
|Микромодуль 4 - Пигменттелген лак-бояу материалдары. Арнайы бағытталған |
|пигменттер.                                                             |
|Дәріс сабақтары                                                         |
|Сұйық лак бояу материалдары: эмальдар, сулы эмульсиялар. |2            |
|Ұнтақты бояулар                                          |             |
|Термоиндикаторлық бояулар. Жарқарайтын құрамдар, өсуге   |1            |
|қарсы құрамдар, антикоррозиялық сылықтар, көркем бояулар |             |
|Зертханалық сабақтар                                                    |
|Бейорганикалық пигменттерді алу                          |2            |
|Май бояуларды алу                                        |1            |
|СОӨЖ                                                                    |
|Көк мыс тотықтары                                        |1            |
|Жасыл және олардың түрлері                               |1            |
|Арнайы бағытталған пигменттер                            |1            |

      5 СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК  ЖҰМЫСТАРЫНА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫПТАРДЫҢ ТІЗІМІ

5.1. Сулы байланыстырушылар  үшін  ақ  пигменттер  [8.1.1,  стр.264-269]  (4
апта)
5.2. Қорғасынды ақтар [8.1.1, стр.244-262] (7 апта)
5.3. Хромды пигменттер [8.1.1, стр.529-551] (10 апта)
5.4. Мыс пигменттері [8.1.1, стр.569-577] (13 апта)


      6 ПӘН БОЙЫНША ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТА


                                                                      3кесте
|Тақырыбы                      |Көрнекті         |Өз бетімен оқып |Бақылау   |
|                              |құралдар, ТСО,   |үйренуге        |нысаны    |
|                              |плакаттар,       |арналған        |          |
|                              |зертханалық      |сұрақтар        |          |
|                              |тақталар         |                |          |
|Дәріс сабақтар |Зертханалық  |                 |                |          |
|               |сабақтар     |                 |                |          |
|1              |2            |3                |4               |5         |
|1.             |Пигменттердің|Плакаттар,       |Түстер жүйесі.  |Тест,     |
|Бейорганикалық |физика-химиял|кестелер         |Күрделі және    |конспект  |
|пигменттер     |ық           |                 |қосымша түстер. |          |
|               |қасиеттерін  |                 |Түсті өлшеу     |          |
|               |анықтау      |                 |                |          |
|2. Ахроматты   |Пигменттердің|Плакаттар,       |Мырыш           |Тест,     |
|пигменттер     |майсыйымдылығ|кестелер         |ағартқыштарын   |конспект  |
|               |ын анықтау   |                 |өндіру үшін     |          |
|               |Пигменттің   |                 |муфельдердің    |          |
|               |малярлы      |                 |түрлері.        |          |
|               |консистенцияс|                 |                |          |
|               |ын анықтау   |                 |                |          |
|               |Лак бояу     |                 |                |          |
|               |материалының |                 |                |          |
|               |жамылғыштығын|                 |                |          |
|               |анықтау      |                 |                |          |
|4. Хроматты    |Пигменттердің|Плакаттар,       |Күйе өндірісінің|Тест,     |
|пигменттер     |химиялық     |кестелер         |технологиялық   |конспект  |
|               |реактивтерге,|                 |схемасы.        |          |
|               |суға және    |                 |                |          |
|               |еріткіштерге |                 |                |          |
|               |әсерін       |                 |                |          |
|               |зерттеу      |                 |                |          |
|               |Пикнометриялы|                 |                |          |
|               |қ әдіс арқылы|                 |                |          |
|               |пигменттің   |                 |                |          |
|               |тығыздығын   |                 |                |          |
|               |анықтау      |                 |                |          |
|               |Лак бояу     |                 |                |          |
|               |жабындыларыны|                 |                |          |
|               |ң кебу       |                 |                |          |
|               |дәрежесін мен|                 |                |          |
|               |уақыты       |                 |                |          |
|               |анықтау      |                 |                |          |
|               |Жамылғының   |                 |                |          |
|               |адгезионды   |                 |                |          |
|               |беріктігін   |                 |                |          |
|               |торкөзді     |                 |                |          |
|               |кескін арқылы|                 |                |          |
|               |анықтау      |                 |                |          |
|5.             |Бейорганикалы|Плакаттар,       |Сыр, өндіру     |Тест,     |
|Пигменттелген  |қ            |кестелер         |әдістері және   |конспект  |
|лак-бояу       |пигменттерді |                 |қолданылуы.     |          |
|материалдары.  |алу          |                 |                |          |
|Арнайы         |Майлы бояуды |                 |                |          |
|бағытталған    |алу          |                 |                |          |
|пигменттер.    |             |                 |                |          |



      7 ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТПЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДІҢ КАРТАСЫ


                                                                     4 кесте
|Оқулықтардың, оқу           |Даналардың саны|Студенттердің |Қамтамасыз    |
|әдістемелік құралдардың     |               |саны          |етілу пайызы  |
|атауы                       |               |              |              |
|1                           |2              |3             |4             |
|1. Беленький Е.Ф. Рискин    |Электрондық    |7             |100%          |
|И.В. Химия и технология     |кітап          |              |              |
|пигментов.Л.: «Химия», 2002 |               |              |              |
|г.                          |               |              |              |
|2. Орлова О.В. Фомичева Т.Н.|Электрондық    |7             |100%          |
|Технология лаков и красок   |кітап          |              |              |
|металлы. М.: «Химия», 2000г.|               |              |              |
|3. Химическая технология    |Электрондық    |7             |100%          |
|неорганических веществ под  |кітап          |              |              |
|ред. Ахметова Т.Г. в 2-х    |               |              |              |
|томах, М.: ВШ, 2002         |               |              |              |

      8 ӘДЕБИЕТ:

8.1 Негізгі әдебиеттер
8.1.1. Беленький Е.Ф. Рискин И.В. Химия и технология пигментов.Л.:  «Химия»,
2002 г.
8.1.2. Орлова О.В. Фомичева Т.Н. Технология  лаков  и  красок  металлы.  М.:
«Химия», 2000г.
8.1.3. Химическая технология неорганических веществ под ред.  Ахметова  Т.Г.
в 2-х томах, М.: ВШ, 2002

8.2 Қосымша әдебиеттер
8.2.1. Химическая энциклопедия в 5-ти томах под редакцией Л.Н. Кнунянца











































































































































































































Пәндер