Файл қосу

Электрохимиялық өндірісінің технологиясы және плазмохимия



|  ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ                                              |
|БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                                             |
|СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы                                         |
|МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                                                 |
|3деңгейлі СМЖ құжаты        |ПОӘК               |                        |
|                            |                   |                        |
|                            |                   |ПОӘК                    |
|                            |                   |042-18-10.1.89/01-2014  |
|ПОӘК                        |                   |                        |
|«Электрохимиялық өндірісінің|№1 басылым         |                        |
|технологиясы. Плазмохимия»  |11.09.2014ж.       |                        |
|пәні бойынша  оқытушыға     |                   |                        |
|арналған пән                |                   |                        |
|бағдарламасы                |                   |                        |









                        ПӘННІҢ ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

           «ЭЛЕКТРОХИМИЯЛЫҚ ӨНДІРІСІНІҢ ТЕХНОЛОГИЯСЫ. ПЛАЗМОХИМИЯ»

        5В072000  – «Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы»
                               мамандығы үшін


                     ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ













                                    Семей
                                    2014


                                  Алғы сөз

1. ҚҰРАСТЫРЫЛҒАН

 Құрастырушы  ______ «  26 »  тамыз  2014 ж   Ж.Т. Лебаева,

 «Химия»    кафедрасының  аға оқытушысы


2. ТАЛҚЫЛАНДЫ
 2.1 «Химия» кафедра мәжілісінде

 «  29  »    тамыз   2014ж.,    №   1   хаттама

 Кафедра  меңгерушісі     ________                      Б.Х Мұсабаева

 2.2 Инженерлік-технология факультетінің оқу-әдістемелік бюросының
отырысында қарастырылды

 «  05  »    қыркүйек   2014ж.,  №   1   хаттама

Төрайымы  __________________                         С.С. Төлеубекова


3. БЕКІТІЛГЕН

 Университеттің оқу-әдістемелік кеңес мәжілісінде қаралып, баспаға ұсынылды

«  11  »    қыркүйек   2014ж.,  №   1   хаттама

Төрайымы  __________________                         Г.К.Искакова



4. АЛҒАШҚЫ РЕТ ЕНГІЗІЛГЕН













                                   Мазмұны

|     |                                                          |        |
|1    |Қолданылу саласы                                          |4       |
|2    |Нормативтік сілтемелер                                    |4       |
|3    |Жалпы ережелер                                            |4       |
|4    |Оқу пәннің (модульдың) мазмұны                            |5       |
|5    |Білім алушылардың өздік жұмыстарының тақырыптарының тізімі|8       |
|6    |Оқу-әдістемелік әдебиетімен қамтамасыз ету картасы        |8       |
|7    |Әдебиет                                                   |8       |

































      1 ҚОЛДАНЫЛУ САЛАСЫ

Пәннің оқу-әдістемелік кешеннің құрамындағы оқытушыға арналған  пән  бойынша
«Электрохимиялық   өндірістер   технологиясы.   Плазмохимия»    бағдарламасы
5В072000–  «Бейорганикалық  заттардың   химиялық   технологиясы»   мамандығы
бойынша оқитын.

      2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР

Аталған   оқытушыға   арналған   бағдарлама   «Электрохимиялық   өндірісінің
технологиясы. Плазмохимия» пәні бойынша оқу  үдерісін  ұйымдастыру  тәртібін
келесі құжаттардың талаптары мен ұсыныстарына сай бекітілді:
      - Білім берудің  тиісті  деңгейлерінің  мемлекеттік  жалпыға  міндетті
білім беру стандарты;
      -  5В072000  –  «Бейорганикалық   заттардың   химиялық   технологиясы»
мамандығының типтік оқу жоспары;
      - СТУ 042-ГУ-4-2014 Университет стандарты  «Пәндердің  оқу-әдістемелік
кешендерінің әзірлеу және ресімдеу жалпы талаптары»;
    - ДП 042-1.01-2014  Құжатталған  рәсімдеме  «Пәндердің  оқу-әдістемелік
кешенінің құрылымы және мазмұны».

      3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

      3.1 Пәндердің мазмұнын қысқаша сипаттау.
         «Электрохимиялық   өндірістер   технологиясы   және    плазмохимия»
студенттерді физикалық химияның неігігі заңдылықтарын  және  электрохимиялық
процестерге,  химиялық  технологияда  қолданылатын   негіхзігі   процестерін
оқытатын пән болып табылады.
      3.2 Пәннің оқу мақсаты:
      Осы пәннің негізгі мақсаты болып студент электрохимиялық  процестердің
тарихы    және    даму     этаптарын,     электрохимиялық     өндірістерінің
классификациясын, процестер мен аппараттар курсының  негізігі  заңдылықтарын
қолдана  отырып,  электротехника  мен  электрохимия  процестері   арасындағы
байланысты,  электрохимиялық  және  плазмохимиялық   процестердің   негізігі
заңдылықтарын менгеруі тиіс.
      3.3 Пәнді оқудың негізгі міндеттері:
      Пәндерді оқып-білудің негізгі міндеті  –  «Электрохимиялық  өндірістер
технологиясы  және  плазмохимия»  оқу  бағдарламасымен  жобаланған   негізгі
курстар мен пәндерді оқуда жаңа білім алу негізі болып табылады.
      3.4 Білімді алу нәтижесі:
      Оқып-білудің нәтижесінде студент мыналарды:
    - ерітінділер электролизінің  қысқаша  негізін,  металдардың  электрлік
тұндыруы  процесінің  негізгі  заңдылықтарын,  плазмохимиялық  процестерінің
жағдайымен   жабдық-құралдарын,    электрохимиялық    және    плазмохимиялық
процестердің технологиясын білуі тиіс;
    - өндірістің және электросинтез процестерінің жылулық  және  материалды
есептерін  құру  әдістерін,  бейорганикалық  заттарды   алу   және   зерттеу
әдістерін меңгеруі тиіс;
      - электрохимиялық және плазмохимиялық процестердің ұғымын және негізін
игеруі керек;
    - негізгі ұғымдарды, заңдарды, қарапайым және  күрделі  эксперименталды
жұмыстар жасауды, технологиялық жабдық-құралдардың жағдайын, режимін  талдап
қолдануын біліп алуы керек;
    - өндірісте және  ғылыми-зерттеу  жұмыстарда  кездесетін  біліп  жатқан
құбылыстардың және процестердің негізін тереңірек түсінуі керек;
    - ғылым, техника және өндірісте химиялық технологияның  орны  мен  ролі
жайында білім болуы керек;
    - технологиялық жабдықтарды есептеу және  таңдау,  химиялық  өндірістің
жылулық және материалдық балансын құру практикалық тәжірибе алуы тиіс.
    3.5 Пән пререквизиттері:
1. Бейорганикалық химия
    3.6 Пән постреквизиттері:
3.6.1  Электрохимиялық өндірісінің технологиясы және плазмохимия
3.6.2 Асыл және сирек кездесетін металдардың технологиясы

      3.7  Оқу жоспарынан көшірме
                                                                     1 кесте
|                                                               |         |
|Курс                                                           |Семестр  |
|1                                                              |2        |
|Дәріс сабақтар                                                           |
|Микромодуль 1. Электрохимиялық процестер                                 |
|1. Электрохимиялық  процестердің жалпы сипаттамасы.            |2        |
|Классификациясы. Түсті және сиерк кездесетін металдар          |         |
|өндірісіндегі гидроэлектрометаллургияның маңыздылығы.          |         |
|2. Сулы ерітінділер электролизі. Анодты және катодты           |2        |
|материалдарды таңдау. Анодты және катодты процестер. Анодттар  |         |
|мен катодтарға қойылған талаптар. Электродтардағы кернеу.      |         |
|Ерітінділер құрамы. Электрөткізгіштік. Катодты Ме тұнбасының   |         |
|құрылысы мен сапасына ерітінділер, температура мен қоспалар    |         |
|әсері. Ерітінділерді тазалау және регенерация.                 |         |
|3. Ток бойынша шығым. Ерітінділер циркуляциясы жүйесіндегі ток |1        |
|шығымы. Электролиз процесіндегі металдар шығымы. Шыламның      |         |
|түзілуі және оны қайта өңдеу. Ауыр суды алу.                   |         |
|4. Металлдың бөлінбейтін сулы ертінділерінің электролизі. Хлор,|2        |
|сілті, натрий гипохлориттің электрохимиялық өндірісі           |         |
|Микромодуль 2. Химиялық ток көзі (ХТК)                                   |
|5.  Химиялық ток көзі (ХТК). ХТК классификациясы және          |2        |
|сипаттамасы. ХТК жалпы және ерекшкеленетін қасиеттері, олардың |         |
|классификациясы. ХТК негізгі сипаттамасы.                      |         |
|Гальваникалық элементтер. Сілтілі-мырыштық элементтер.         |         |
|Марганецті-мырышты элементтер. Дайындау технологиясы,          |         |
|қолданылатын материалдар және даму перспективасы.              |         |
|Сынапты-мырышты элементтер. Дайындау технологиясы, белгілеу    |         |
|жүйесі, қолданылуы, даму перспективасы.                        |         |
|6. Аккумуляторлар: қорғасынды аккумуляторлар. Жұмыс істеу      |2        |
|теориясы және зарядтау мен разрядтаудағы процестер.            |         |
|Никель-темірлі аккумуляторлар. Никель-кадмийлі аккумуляторлар. |         |
|Электродтар құрылысы. Күмісті-мырышты аккумуляторлар. Белгілеу |         |
|жүйесі, қолданылуы. Даму перспективасы.                        |         |
|ХТК өндірісінде еңбекті қорғау бойынша арнайы шаралар.         |         |
|Микромодуль 3. Гидроэлектрометаллургия                                   |
|7. Өндірістегі гидро- және гидроэлектрометаллургия мәні. Мырыш |1        |
|пен кадмий гидроэлектрометаллургиясы. Мырышты сілтісіздендіру  |         |
|және ерітіндіні тазалау. Қалдықты кектер мен тотықтарды қайта  |         |
|өңдеу. Мырыштың электрохимиялық қасиеттері. Кадмийді           |         |
|электролиттік тұндыру. Никельді гидроэлектрометаллургия өңдеу  |         |
|қалдықтарынан кадмийды бөліп алу.                              |         |
|8. Никель электрометаллургиясының мәні. Қаралық никельді       |2        |
|электролиттік рафинирлеудегі анодтық процестер. Никельді       |         |
|тұндыру процесне органикалық қосылыстардың әсері.              |         |
|Микромодуль 4. Балқыған тұздар электролизі. Гальванотехника              |
|9. Балқыған тұздар электролизінің негізі. Метелдардың          |5        |
|электртұну процестерінің түзілу мен даму тарихы.               |         |
|Гальванотехниканың мәні. Гальванотехниканың даму перспективасы |         |
|және оның мәні.                                                |         |
|Металдардың электртұнуының негізгі заңдылықтары. Металдардың   |         |
|электролиттік тұнбаларының құрылысы мен қасиеттері. ЖАЗ әсері  |         |
|және олардың әсер ету механизмі.                               |         |
|10. Металдар және балқымалармен қаптау процестерінің           |2        |
|технологиялық негізі. Металды қаптау әдістері және олардың     |         |
|салыстырмалы сипаттамасы. «Покрытия металлические и            |         |
|неметаллические неорганические» ЕСЭКС ГОСТ талаптарына сәйкес  |         |
|қаптауларға қойылатын талаптар. Қаптаулардың сапасын бақылау   |         |
|әдістері.                                                      |         |
|Микромодуль 5. Плазмохимия                                               |
|11. Плазмохимия курсының мазмұны. Плазмохимиялық өндірістердің |1        |
|қазіргі жағдайы. Плазмохимиялық процестер классификациясы.     |         |
|12.  Плазмохимиялық процестер қондырғылары.                    |1        |
|Төменгітемпературалық плазма генераторы. Электрдоғалы,         |         |
|индукциялы плазмотрондар.                                      |         |
|13. Плазмохимиялық реакторлар. Плазмохимиялық процестерді      |1        |
|талқылау, олардың классификациясы. Газ күйіндегі өнімдерді алу.|         |
|Атмосфералық азотты алу.  Плазмохимиялық әдіспен ацетиленді алу|         |
|құрал-жабдықтары және сызбасы.                                 |         |
|  Микромодуль 6. Электротермиялық өндірістер технологиясы                |
|14. Электротермиялық процестер дамуы. Кальций, бор карбидтерін,|3        |
|нитридтерінің өндірістік пештерде түзілу механизмі. Өндіріс    |         |
|шикізаты. Балқу өнімдерінің сипаттамасы. Процестің             |         |
|техника-экономикалық көрсеткіштері. Минералогиялық құрамы.     |         |
|Қолданылуы. Процес технологиясы. Пеш сипаттамасы. Бор карбиды. |         |
|Қасиеттері мен қолданылуы. Шикізат материалдары. Алынуы.       |         |
|15. Фосфор өндірісінің технологиясы. Фосфоритті кендер кен     |3        |
|орындарының сипаттамасы. Шикізат материалдарының сипаттамасы.  |         |
|Электр пешіндегі фосфаттардың тотықсыздану механизмі. Пеш      |         |
|газдарын шаңнан тазадау. Фосфор конденсациясы. Өндіріс         |         |
|қалдықтары. Қайта өңдеу әдістері.                              |         |
|Практикалық сабақтар                                                     |
|Модуль 1                                                                 |
|1. Электролиз әдісімен металдардың электрохимиялық эквивалентін|2        |
|анықтау.                                                       |         |
|2. Натрий хлорид ерітіндісінің электролизі.                    |2        |
|Модуль 2                                                                 |
|3. Тұз ерітіндісін электролизге дайындау. Тұз ерітіндісін      |2        |
|кальций және магний тұздарынан тазарту.                        |         |
|4. Қорытынды сабақ. МБ1                                        |1        |
|Модуль 3                                                                 |
|5. Метал бетіне қаптауды тұндыруға даындау                     |2        |
|6. Болат бұйымдарын мыс, мырыш және никелмен гальваникалық     |2        |
|қаптау                                                         |         |
|Модуль 4                                                                 |
|7. Электрохимиялық және химиялық жалтырату                     |2        |
|8. Металдарды тотықтау арқылы коррозиядан сақтау.              |1        |
|9. Қорытынды сабақ. МБ2                                        |1        |


      5 БІЛІМ АЛУШЫЛАРДЫҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫПТАРДЫҢ ТІЗІМІ

      5.1   Сілтілік аккумуляторлар өндірісінің цехі
      5.2   Стартерлы аккумуляторлар пластиналарын құру цехі
      5.3   Электролиттік никельдеу, мыстау, хромдау бөлімі
      5.4    Мыс ұнтағын электролиз арқылы алу бөлімі
      5.5   Фосфориттерді  электрбалқыту
      5.6   Кальций,фосфор карбидының электротермиялық өндірісі
      5.7   Тотықсыздандыру электротермиялық және плазмохимиялық
               процестерінің т.д. параметрлерін есепт
      5.8   Плазмохимиялық процестердің аналитикалық техникада
              қолданылуы


      6 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТІЛУ КАРТАСЫ

|Оқулықтардың, оқу-әдістемелік         |Даналардың|Білім     |Қамтамасыз   |
|құралдардың атауы                     |саны      |алушыларды|етілу пайызы |
|                                      |          |ң саны    |             |
|1                                     |2         |3         |4            |
| Ванюков А. В., Зайцев В. Я., Теория  |3         |6         |50           |
|пирометаллургических процессов, М.,   |          |          |             |
|2004                                  |          |          |             |
|Вольский А. Н., Сергиевская Е. М.,    |7         |6         |50           |
|Теория металлургических  процессов,   |          |          |             |
|М., 2008                              |          |          |             |

      7 ӘДЕБИЕТТЕР

      7.1 Негізгі әдебиеттер
      7.1.1 Гуляев А.П. Металловедение // М.: “Металлургия - 2006 - 544с.
      7.1.2 Есин О. А., Гельд П. В., Физическая  химия  пирометаллургических
процессов, 2 изд., ч. 1—2, Свердловск, 2002— 2006;
      7.1.3  Ванюков  А.  В.,  Зайцев  В.  Я.,  Теория  пирометаллургических
процессов, М., 2004
      7.1.4 Плакеин И. Н., Юхтанов Д. М., Гидрометаллургия, М., 2009;
      7.1.5 Зеликман А.  Н.,  Вольдеман  Г.  М.,  Белявская  Л.  В.,  Теория
гидрометаллургических процессов, М., 2003;
      7.1.5 Вольский А.  Н.,  Сергиевская  Е.  М.,  Теория  металлургических
    процессов, М., 2008;
      7.1.7  Барченков  В.В.  Технология  гидрометаллургической  переработки
золотосодержащих флотоконцентратов  с  применением  активных  углей.-  Чита:
Поиск, 2008
       7.1.8   Уткин    Н.Н.   «Металлургия   цветных   металлов».   -   М.;
Металлургия,2007
      7.2 Қосымша әдебиеттер
      7.2.1 Зеликман А. Н., Меерсон Г. А., Металлургия редких металлов,  М.,
2003;
      7.2.2 Гидрометаллургия, пер. с англ., М., 2008;
      7.2.3  Самсонов  Г.  В.,  Перминов  В.  П.,  Магниетермия,  М.,  1971;
Алюминотермия, М., 2008;
      7.2.4 Леонов С. Б., Минеев Г.Г., Жучков И.А. Гидрометаллургия.
Выделение металлов из растворов и вопросы экологии: Учебник.- Иркутск: Изд-
во ИрГТУ, 2010.


Пәндер