Файл қосу

Курсты оқытудың мақсаты










              5В050400  «Журналистика»   мамандығына  арналған
                         «Мамандыққа баулу» пәнінің
                          ОҚУ- ӘДІСТЕМЕЛІК  КЕШЕНІ



                   ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘННІҢ  БАҒДАРЛАМАСЫ

















                                    СЕМЕЙ
                                     2014





КІРІСПЕ

1  ҚҰРАСТЫРҒАН
Құрастырушы:  ____________  «   »        20__ж. Хибадуллина Айжан
Сапаровна,   «Журналистика және практикалық қазақ тілі»  кафедрасының аға
оқытушысы


2  ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 Журналистика және практикалық қазақ тілі кафедрасының  мәжілісінде
Хаттама     №1    «      »        . 20___ ж.

Кафедра меңгерушісі ___________  Жұмағұлова Ә.М.

2.2  ЭҚжГҒ  факультеттің оқу- әдістемелік бюро мәжілісінде
Хаттама № ___ «    »                20__ж.

Төраға  ___________ Тойкин С.Х.


3  БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқу-әдістемелік  кеңес мәжілісінде мақұлданып, баспаға
ұсынылды
Хаттама № ___ «    »                20__ж.

ОӘК төрайымы  ___________ Искакова Г.К.

4  «____» __________20__ж. шыққан ПОӘК-нің
№ 2 БАСЫЛЫМЫ

















Мазмұны

1. Қолданыс аясы
2. Нормативтік сілтемелер
3. Жалпы ережелер
4. Оқу пәнінің мазмұны (модуль)
5. СӨЖ-ның тақырыптары
6. Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілу картасы
7. Әдебиеттер






































Мазмұны

1. Қолданыс аясы
2. Нормативтік сілтемелер
3. Жалпы ережелер
4. Оқу пәнінің мазмұны (модуль)
5. СӨЖ-ның тақырыптары
6. Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілу картасы
7. Әдебиеттер




































1 ҚОЛДАНУ АЯСЫ


      «Мамандыққа баулу» пәнінің оқу-әдістемелік кешенінің құрамына  кіретін
оқытушыға  арналған  пәннің  жұмыс  бағдарламасы  5В  050400  «Журналистика»
мамандығының студенттеріне арналған.

2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
      Осы «Мамандыққа баулу» пәнінің оқытушыға арналған  жұмыс  бағдарламасы
берілген  пән  бойынша  оқу  үрдісін   ұйымдастырудың   тәртібін   төмендегі
нормативтік құжаттар негізінде жүзеге асырады:
      - Білім беру деңгейіне сәйкес Мемлекеттік жалпыға міндетті білім  беру
стандарты;
-  5B050504  «Журналистика»    мамандығының   ____________эликтивті   пәндер
катологы бойынша жүзеге асады.
- СТУ 042-ГУ-4-2014  Пәндердің  оқу-әдістемелік  кешендерін  әзірлеуге  және
ресімдеуге қойылатын жалпы талаптар университет стандарты;
- ДП 042-01.01-2014 «Пәннің оқу-әдістемелік кешенінің мазмұны мен  құрылымы»
құжаттық іс-жосығы
3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1.3. Пәннің қысқаша мазмұны
      Қазіргі Қазақстан журналистикасы – ерекше қызықты әрі күрделі құбылыс.
Онда 70 жыл бойы қызмет еткен кеңес журналистикасының дәстүрлері  бар  екені
даусыз. Срнымен қатар Қазақстан  журналистикасында  БАҚ  туралы  қабылданған
екі   заңға   байланысты   журналистік   қызметтің   қазіргі   тенденциялары
айқындалуда, қазақ баспасөзінің қайта жаңғырған  ұлттық  дәстүрлері  көрініс
табуда.
      Қазақстан журналистика  ғылымының  үлкен  тарихы  бар,  ол  зерттеудің
ғылыми бағыттарын қалыптастырда, бұдан былайғы  ғылыми  ізденістердің  берік
негізін қалады.
      «Мамандыққа баулу»  пәні  оқу  жоспарымен  білім  берудің  мемлекеттік
стандарттарына сәйкес «журналистика»  мамандығы  бойынша  бірінші  семестрде
оқытылады. Сондықтан бұл  пән  университеттік  журналистік  жоғары  білімнің
алғашқы теориялық курсы болып табылады  және  болашақ  тәжірибелік  қызметте
кәсібилікті жақсы меңгеру үшін қажетті әмбебап білім кешенің береді.
      Қазақстан Республикасының БАҚ-тың ақпаратты-талдамалы материалдары, ҚР-
ның  «БАҚ  туралы»  заңы,  журналистика   мектебінің   әртүрлі   өкілдерінің
еңбектері  курстың  шешуші  теориялық  және  методологиялық   негізі   болып
табылады.
      Қазақстандық журналистика ғылымының  мектебі  комунистік  журналистика
институты (КИЖ) құрылған 1934 жылдан бастау алады. Ол  институтта  Қазақстан
тарихының белгілі қайраткерлері сабақ берген. Олардың арасында  С.Сейфуллин,
С.Мұқанов,  С.Асфендияров,  Ф.Жеребятьев   және   басқалары   болды.   Қазақ
мемлекеттік университетінің  филология  факультетінде  журналистика  бөлімі,
кейіннен жеке факультет болып құрылған оқу  орнында  Қазақстан  журналистика
тәжірибесінің барлық сферасында қызмет жасайтын  ғылыми  зерттеулер  айрықша
бағыт болып қалыптасып, осы сферадағы ғылыми ізденістердің бүгінгі  күні  де
негізгісі болып табылады.
      Кеңестік    журналистика    ғылымы    кезінде    Мәскеу    мемлекеттік
университетінің ғылыми мектебінің айтарлықтай ықпалы  болды.  Себебі  ғылыми
және методикалық орталық  Мәскеуде  болғандықтан  жоғары  журналистік  білім
Мәскеу университетінің ғалымдары  дайындаған  принциптерге  негізделді.  Бұл
кезең өткенімен, бұрынғы кеңес республикалары, оны ішінде Қазақстан үшін  де
журналистика теориясының негізі болып қала береді.
      Қазақ  журналистикасы  тарихын  оқытудың  негізін  қалаған   Қазақстан
ғылымының ғалымдары, журналистика  факультетінде  қызмет  еткен  Х.Бекхожин,
Т.Амандосов,  Т.Қожакеев,   М.Арғынбаев,   Ш.Елеукенов,   Ә.Ыдырысов   сиқты
профессорлар болды.
      Журналистика  ғылымының  әртүрлі  саласында  зерттеу  жасаған   ғалым-
профессорлар   Ю.Крикунов,   М.Барманқұлов,    С.Қозыбаев,    Н.Омашевтардың
еңбектері өз жалғасын табуда.
      Қазіргі Қазақстандық журналистика ғылымы белгілі бағытта зерттеу жасап
қана қоймай,  жаңа  аралас,  ғылымаралық  және  пәнаралық  зерттеу  жасауда.
Адамзат қызметінің барлық түріне журналистика ықпалының  артуына  байланысты
көптеген  зерттеулер  еліміздің  БАҚ  бейнелеген  мемлекет  ішіндегі  саяси,
экономикалық, әлеуметтік-қоғамдық процестерге арналуда.
      Соңғы он жылдағы зерттеулердің бірқатары республиканың егемендігі  мен
тәуелсіздігіне байланысты Қазақстан ақпарат кеңістігінде пайда  болған  БАҚ-
тың қызмет етуі мен ұйымдастыруының жаңа пішіндеріне арналды.
       «Мамандыққа баулу» курсы «журналистика» мамандығы бойынша  оқытылатын
кәсіптік  пәндердің  теориялық  негізі  болып  табылады.  Курс   журналистік
қызметтің  теориялық   жинақталған   категорияларын,   оның   заңдылықтарын,
принциптерін,   функцияларын,   қоғамдық-саяси,   құқықтық   және   этикалық
нормаларын зерделеді.
1.4. Курсты оқытудың  мақсаты:
       Мамандыққа баулу пәнінің негізгі мақсаты студенттерге мамандықтың қыр-
сырын түсіндіру, мемлекеттің барлық демократиялық институттарының ұтымды
қызмет етуі жағдайындағы журналистиканың қоғамда алатын орны туралы
түсінікті орнықтыру мен қалыптастыру, қазіргі заманғы журналистерге
қойылатын талаптарды белгілеп беру.
1.5. Курсты оқытудың міндеттері:
      Ол мынадай міндеттерді белгілейді:
           - студенттерге журналистиканың ғылым ретінде және тарихи  кезеңде
             қызмет  етудің  әртүрлі   қоғамдық-саяси   жағдайын   салыстыру
             әдісімен ақпарат жинау,  өңдеу,  таратудың  тәжірибесі  ретінде
             түсіндіру;
           - жүйелі және  мақсатты  ақпарат  тарату  арқылы  қоғамдық  пікір
             қалыптастыру мен айқындау  процесіндегі  журналистік  қызметтің
             ерекшеліктерін айқындау;
           - Қазақстан қоғамында көптеген ұлттардың ұзақ уақыт  және  бейбіт
             өмір сүруі негізінде қалыптасқан, қоғам өмірінде  болып  жатқан
             өзгерістерге қоғамдық  көзқарас,  саяси  пікірлерге  объективті
             заңдылықтар мен өлшенетін журналистік қызметтің жалпы теориялық-
             методикалық және  субъективті-  объективті  принциптерінің  іс-
             әрекетін көрсету;
           -  БАҚ  туралы  заңда  қарастырылған  құқықтарды  пайдалану   мен
             журналистің міндеттерін ұстануды студенттерге үйрету;
           - тәуелсіз  баспасөз  қызметі  жағдайындағы  баспасөз  бостандығы
             ұранының қалыптасу ерекшелігін көрсету;
           -   журналистік   мамандықты    әдеби    және    ұйымдастырушылық
             шығармашылықтың ерекше түрі ретінде түсіндіру.


1.6. Оқытудың нәтижелері:
      Нәтижесінде студенттердің теориялық білімдерін тәжірибемен  орнықтыру.
Яғни  пәнді  өту  барысында  студенттер  түрлі  хрестоматиялық   мәні   бар
әдебиеттерді міндетті түрде оқып, конспектілеумен қоса, өздері  де  бүгінгі
күннің  көкейкесті  мәселелері  бойынша  туындылар  жазып,   оны   талдауға
тартылатын болады.
      ә) Білім, машық, дағды және компетенция тізбегі.
      Теория мен практикада байланыс болмаса істің нәтижесіне нұқсан.
Мерзімді баспасөз беттерінде жарияланған материалдарды талдай отырып,
студентгер өз бетінше ізденіп, арнайы тапсырма алады. Пәннің табиғатына сай
материал жазуға пайдаланады
1.7. Курстың пререквизиттері
        «Қазақ  журналистикасының  тарихы»,   «Телевизиялық   журналистика»,
«Радиожурналистика»,  «Шетел  журналистикасы»,  «Қазіргі  газет   жанрлары»,
«Публицистика  және  саясат»,  «Журналистика  және  әдебиет»,  «Публицистика
өнері»,  «Кітаптану  негіздері»,  «Шешендік  өнер»,  «Журналистің   кәсіптік
этикасы» атты пәндер жатады.

1.8. Курстың постреквизиті:
                                                                  Кесте  1

|Курс                                                       |Семестр            |
|1                                                          |2                  |
|Зертханалық сабақтар                                       |                   |
|Тіл табиғаты оның адам қатынасындағы маңызы                |1                  |
| БАҚ-тағы фраезология, мақал-мәтел және қанатты сөздердің  |1                  |
|рөлі                                                       |                   |
| Мақала жанры. Оның түрлері                                |1                  |
| Тікелей репортаждың жанрлық ерекшеліктері                 |1                  |
| Журналист кәсібіндегі шешендік өнер                       |1                  |
| Ақпараттық жанрлар: заметка                               |1                  |
| Баспасөздегі очерк жанры                                  |1                  |
| Әдеби сын жанрлары                                        |1                  |
| Материалдың идеясын табу және ақпарат жинау               |1                  |
| Корреспонденция жанрының тілі мен стилі                   |1                  |
|Журналистика, көркем әдебиет және публицистика             |1                  |
| Журналистің жазу стилінің жанрлық, тақырыптық,            |1                  |
|композициялық, тілдік ерекшеліктері                        |                   |
|Материалдың идеясын табу және ақпарат жинау                |1                  |
| Публицистикалық шығарманың логикалық ерекшеліктері        |1                  |
| Іскерлік қатынастағы сөз мәдениеті. Тіл мен стильдің      |1                  |
|маңыздылығы                                                |                   |
|Газеттер. Олардың жіктелісі. Баспасөз қызметтері.          |1                  |
|Қоғамдық пікірді қалыптастыру – журналистиканың маңызды    |1                  |
|функциясы                                                  |                   |
|Журналистиканың қоғамды басқарудағы ақпараттық маңызы      |1                  |
|Журналистика- қоғамдық- саяси және ақпараттық қызметтің    |1                  |
|саласы.                                                    |                   |
|Мемлекеттік, ұлттық, жалпыадамзаттық мүдделер және         |1                  |
|журналистика                                               |                   |
|Қоғам және журналист                                       |1                  |
|Баспасөздегі “сенсация”, “имидж”, “стереотип” ұғымдарына   |1                  |
|шолу                                                       |                   |
|Журналистика принциптерінің республика басылымдарында      |1                  |
|көрініс табу формалары                                     |                   |
|Баспасөз бостандығының  әлеуметтік- тарихи, экономикалық   |1                  |
|және заңдық қырлары                                        |                   |
|“Баспасөз бостандығы” ұранының нақты – тарихи мәні         |1                  |
|Журналистика шығармашылық қызметтің саласы                 |1                  |
|Журналистикадағы ғылыми және әдеби шығармашылық            |1                  |
|Журналистика- қоғамдық- саяси және ақпараттық қызметтің    |1                  |
|саласы.                                                    |                   |
|Мемлекеттік, ұлттық, жалпыадамзаттық мүдделер және         |1                  |
|журналистика                                               |                   |
|Қоғам және журналист                                       |1                  |
|Баспасөздегі “сенсация”, “имидж”, “стереотип” ұғымдарына   |1                  |
|шолу                                                       |                   |
|Алаш Орда үкіметі және «Қазақ» газеті                      |1                  |
|«Қазақ»  газеті қызметкерлері және көтерген мәселелері     |1                  |
|«Жас Азамат» газеті көтерген келелі мәселелері             |1                  |
|ХХ ғасырдың бас кезінде қазақ жерінде қоғамдық-саяси       |1                  |
|жағдайлар                                                  |                   |
|«Мұстафа Шоқай- публицист»                                 |1                  |
|Публицистика теориялық мәселелері                          |1                  |
|Шешендік сөз өнері және логика.                            |1                  |
|Газеттің бет бейнесін айқындайтын факторлар                |1                  |
|Қазіргі қазақ журналистикасының бағыты                     |1                  |
|Мақаладағы проблемадан шығудың жолдарын қарастыру          |1                  |
|Журналист материалындағы шынайылық, табиғилық немесе       |1                  |
|қоршаған нақтылық                                          |                   |
|Қазақстан баспаларындағы  маркетингтік саясат              |1                  |
|Журналистиканың  тиімділігі және пәрменділігіне қатысты бір|1                  |
|мерзімдік басылымның іс- тәжірибесіне талдау               |                   |
|Қазақстандағы БАҚ- тың теориялық бағыты, түрі, тәуелсіз    |1                  |
|журналистиканың ерекшеліктері                              |                   |
|Барлығы:                                                   | 45                |

5  БӨЖ
1. Журналистика- қоғамдық- саяси және ақпараттық қызметтің саласы.
2. Мемлекеттік, ұлттық, жалпыадамзаттық мүдделер және журналистика
3. Қоғам және журналист
4. Баспасөздегі “сенсация”, “имидж”, “стереотип” ұғымдарына шолу
5.  Журналистика  принциптерінің  республика  басылымдарында  көрініс   табу
формалары
6. Баспасөз бостандығының   әлеуметтік-  тарихи,  экономикалық  және  заңдық
қырлары
7. “Баспасөз бостандығы” ұранының нақты – тарихи мәні
8. Журналистика шығармашылық қызметтің саласы
9. Журналистикадағы ғылыми және әдеби шығармашылық
10. Газеттер. Олардың жіктелісі. Баспасөз қызметтері.
11. Қоғамдық пікірді қалыптастыру – журналистиканың маңызды функциясы
12. Журналистиканың қоғамды басқарудағы ақпараттық маңызы


5.1 ОБӨЖ тапсырмалары
5.1. Журналистика, көркем әдебиет және публицистика
5.2. Журналистік ақпарат – адамзат қалыптастырған жалпы ақпараттың құрамдас
бір бөлігі
5.3. Журналистикадағы ақпараттардағы үш түрлі ұғым
5.4. Алаш Орда үкіметі және «Қазақ» газеті
5.5. «Қазақ»  газеті қызметкерлері және көтерген мәселелері
5.6. «Жас Азамат» газеті көтерген келелі мәселелері
5.7. ХХ ғасырдың бас кезінде қазақ жерінде қоғамдық-саяси жағдайлар
5.8. «Мұстафа Шоқай- публицист»
5.9. Публицистика теориялық мәселелері
5.10. Шешендік сөз өнері және логика.
5.11. Газеттің бет бейнесін айқындайтын факторлар
5.12. Қазіргі қазақ журналистикасының бағыты
5.13. Мақаладағы проблемадан шығудың жолдарын қарастыру
5.14. Журналист материалындағы шынайылық, табиғилық немесе қоршаған
нақтылық
5.15. Қазақстан баспаларындағы  маркетингтік саясат

5.16. Журналистиканың  тиімділігі және пәрменділігіне қатысты бір мерзімдік
басылымның іс- тәжірибесіне талдау

5.17. Қазақстандағы БАҚ- тың теориялық бағыты, түрі, тәуелсіз
журналистиканың ерекшеліктері


3 апта

Еркін тақырыпта мақала жазу

6 апта

Еркін тақырыпта мақала жазу

10 апта

Еркін тақырыпта мақала жазу

14 апта

Еркін тақырыпта мақала жазу

6  ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК  ӘДЕБИЕТТЕРМЕН  ҚАМТАМАСЫЗ  ЕТІЛУ КАРТАСЫ

                                                                  Кесте 3
|Оқулықтардың, оқу      |Саны          |Студенттердің  |Қамтамасыз ету    |
|құралдарының атауы     |              |саны           |пайызы            |
|1                      |2             |3              |4                 |
| Б.Жақып               |2             |7              |16%               |
|Публицистиканың        |              |               |                  |
|шығармашылық негіздері |              |               |                  |
| Амандосов Т.С. Совет  |1             |7              |10%               |
|журналистикасының      |              |               |                  |
|теориясы мен           |              |               |                  |
|практикасы. А.,1978    |              |               |                  |
| Ворошилов В.В.        |2             |7              |16%               |
|Журналистика.          |              |               |                  |
|Учебник-СПб.:1999      |              |               |                  |
|Балуев Д.Г.            |2             |7              |16%               |
|Инфармационная         |              |               |                  |
|революция и современные|              |               |                  |
|международные          |              |               |                  |
|отношение.Уч.пособие   |              |               |                  |
|.-ННГУ,2001            |              |               |                  |
|Назарбаев Н.А. На      |              |               |                  |
|пороге ХХІ             |              |               |                  |
|столетия.-Алматы,1996  |              |               |                  |
|Верт Н.История         |2             |7              |16%               |
|Советского             |              |               |                  |
|Союза.1917-91          |              |               |                  |
| Прохоров Е.П. Введение|1             |7              |11%               |
|в теорию               |              |               |                  |
|журналистики.М:1989    |              |               |                  |
|Любосветов В. Основы   |1             |7              |11%               |
|журналистики.М.:1984   |              |               |                  |
|Основы творческой      |1             |7              |11%               |
|деятельности           |              |               |                  |
|журналиста. Редактор   |              |               |                  |
|құраст. Корконосенко   |              |               |                  |
|С.Г. СПб.:2000         |              |               |                  |
|Назарбаев Н.А. На      |1             |7              |11%               |
|пороге ХХІ             |              |               |                  |
|столетия.-Алматы,1996  |              |               |                  |
|«Әдебиет тану терминдер|1             |7              |11%               |
|сөздігі» (құраст.      |              |               |                  |
|З.Ахметов). «Ана тілі»,|              |               |                  |
|1998                   |              |               |                  |
|Жақып Б. Қазақ         |1             |7              |11%               |
|публицистикасының      |              |               |                  |
|қалыптасу, даму        |              |               |                  |
|жолдары, Алматы 2004   |              |               |                  |
|Нургожина Ш.И. Введение|1             |7              |11%               |
|в журналистику: учебное|              |               |                  |
|пособие.–Алматы:Қазақ  |              |               |                  |
|университеті,2001      |              |               |                  |
|Б.К.Барманкулов        |2             |7              |16%               |
|Телевидение: деньги или|              |               |                  |
|власть. А.,1998        |              |               |                  |

7  Негізгі әдебиеттер
1.Амандосов Т.С. Совет журналистикасының теориясы мен практикасы. А.,1978
2. Жақып Б. Қазақ публицистикасының қалыптасу, даму жолдары, Алматы 2004
3. Нургожина Ш.И. Введение в журналистику: учебное пособие.–Алматы:Қазақ
университеті,2001
4. Прохоров Е.П. Введение в теорию журналистики.М:1989
5.  Елеукенов Ш.Р. Кітаптану негіздері. А.,1999
6. Ворошилов В.В. Журналистика. Учебник-СПб.:1999
7. Б.Жақып Публицистиканың шығармашылық негіздері
8. Б.К.Барманкулов Телевидение: деньги или власть. А.,1998
7.1.1 Қосымша әдебиеттер
7.1.2.   Ученова В.В. У истоков журналистики. М.:1989
7.1.3. Орлова Т.Д. Введение в теорию журналистики.Минск1989
7.1.4. Основы творческой деятельности журналиста. Редактор құраст.
Корконосенко С.Г. СПб.:2000
7.1.5. Корконосенко С.Г. Введение в журналистику. Уч. Пособие. Кишинев:1990
7.1.6. Любосветов В. Основы журналистики.М.:1984
7.1.7. Кәкішев Т. «Қазақ әдебиеті сынының тарихы» - Алматы: Санат, 1994
7.1.8. Ысқақов Д. «Сын жанрлары» - Алматы: Санат, 1999
7.1.9. Әшімбаев С. «Талантқа тағзым» Жазушы, 1982
7.1.10.




Пәндер