Файл қосу

Сүйек аурулары



ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ | |
|3 деңгейдегі СМЖ  құжаты    |ПОӘК                 |                          |
|                            |                     |ПОӘК 042-18-24.1.03/ 01   |
|                            |                     |-2013                     |
|П О Ә К  «ветеринариялық    |№ 2-ші басылым       |                          |
|хирургия - 2»  оқытушыға    |                     |                          |
|пәннің оқу жұмыс            |                     |                          |
|бағдарламасы                |                     |                          |
















                          ВЕТЕРИНАРИЯЛЫҚ ХИРУРГИЯ -2
                       ПӘННІҢ ОҚУ- ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
        «5В120100»    - «ветеринариялық медицина» мамандығы арналған
                Оқытушының пән бойынша оқу жұмыс бағдарламасы

















                                СЕМЕЙ,  2013

                                   Алғысөз



1 ӘЗІРЛЕГЕН
Ветеринариялық  медицина  кафедрасының  доценті  міндетін  атқарушы,  м.ғ.к.
Ахметжанов О. Н. _____________________________
«       »                               2013 жыл

2 ТАЛҚЫЛАДЫ
2. 1 Ветеринариялық медицина кафедрасының отырысында
Хаттама №        «     »                          2013 жыл
Кафедра                                                          меңгерушісі
Тойкина Г.Н

2.2 Аграрлық факультеттің әдістемелік кеңесінде
Хаттама   №          «           »                               2013    жыл

Төрайым
      Туғамбаева С.М.

3 БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқу - әдістемелік кеңесі мақұлдап басып шығаруға ұсынады
Хаттама  №                    «        »                                2013
жыл
Оқу - әдістемелік кеңестің
төрағасы,                         бірінші                          проректор
Искакова                                                                  Г.



4 1-ші басылым орнына 2 - ші басылым.

















                                   Мазмұны


                                                  Беттер

1.                              Қолдану                               саласы
............................................................................
.......... 4
2.                          Нормативтік                           сілтемелер
......................................................................... 4
3.                              Жалпы                               ережелер
............................................................................
......... 4
4 Пәннің мазмұны мен сабақ түріне байланысты бөлінуі  ......................
6
5. Студенттердің өзіндік жұмыстарының  тақырыптары  ........................
7
6.Пәннің                       оқу-әдістемелік                       картасы
............................................................ 8
7. Оқу - әдістемелік әдебиеттермен  қамтамасыз етілген картасы ........ 10
8.                                                                Әдебиеттер
............................................................................
...................11






























                             1 Қолданылу саласы
    Ветеринариялық хирургия пәні бойынша оқу әдістемелік кешені  5В120100
  «ветеринариялық медицина» мамандығына  арналған. Студенттер оқу барысында
 курс мазмұны мен оның актуальды және кажеттілігі, курс саясаты мен танысып
  өздеріне керекті тәжірибені меңгереді. Бұл пәнді оқығанда оқу-әдістемелік
  кешені негізгі  жетекші болып танылады. Ол үшін студенттер ветеринариялық
 хирургия пәні бойынша жетік білулері қажет.  Ветеринариялық хирургия  пәні
   бойынша дайындаған оқу - әдістемелік кешені осы пәнді игерудегі негізгі
                          нұсқаушы болып саналады.
                          2 Нормативтік сілтемелер
      - 10.04 – 2012. «ҚР Мемлекеттік жалпы білім беру стандарты»;
      - - ҚР типтік оқу бағдарламасы;2013 ж.
      - СТУ 042-ГУ-4 -2013 Университет стандарты  «Пәннің  оқу-  әдістемелік
      кешенін әзірлеу және ресімдеудің жалпы талаптары»;
      - ДП 042-2.07-2012 Құжат «Пәннің оқу - әдістемелік кешенінің құрылымы
        мен мазмұны»


                              3. Жалпы ережелер
      Пәнді  оқытудың  барлық  сатысында  студенттерге  қойылатын   талаптар
орындалуы  шарт:
        1.  Міндетті  түрде  сабаққа  қатысу.  Сабақ   барысында   тәртіпті
           бұлжытпай орындау. Сабаққа кешікпеу. Әрбір дәріске және тәжірибе
           сабақтарына қатысу баллмен есептеледі, ал әрбір босатылған сабақ
           үшін  белгілі  балл  мөлшері  қойылмайды.   Себепсіз  босатылған
           сабақты өтегеннің өзінде сіз жоғарғы деңгейде балл ала алмайсыз.
           Ол үшін айып қарастырылған.
        2. Сабақты себепті  түрде  босату  сізді  курсты  толық  меңгеруден
           босатпайды.   Босатқан сабағыңызды өтеу  үшін  сізге   деканатқа
           құжаттарыңызды  өткізу  керек.  Сонда  сізге  босатқан   сабақты
           өтегеніңіз үшін тиісті балл қойылады.
        3. Сіз уақытында ұқыпты түрде, уақытында СӨЖ орындауыңыз керек және
           оқу процессі мен ғылыми  жұмыстарға  белсенді  түрде  қатысуыңыз
           қажет. Міндеттілік пен ұқыптылықты  дағдыға  айналдырған  дұрыс.
           Осының  бәрі   сізге   жоғарғы   рейтинг   көрсеткіштеріне   қол
           жеткізуіңізге мүмкіншілік береді.
        4. Сабақ кезінде сіздің ұялы телефоныңыз сөндірілулі болуы шарт;
        5. Оқытушымен және өз курстастарыңмен ашық және  ақжарқын  қарым  –
           қатынаста болу керек.

      3.1 Пәннің жалпы мазмұны
      Хирургия – гректің екі сөзінен алынған. «Cheur ergon»: «хиер»  -  қол,
      «ерго» - әсер  ету.  Қазақша  ота  жасау.  Бұл  алғашында  хирургиялық
      ауруларды қолмен ота жасап емдеуге қатысты  қолданылған  тарихи  ұғым.
      Қазір хирургияның ауқымы аса кең. Хирургиялық  ауруларды  анықтау  мен
      емдеуде  сан  алуан  заманауй  құрал  жабдықтар,  техникалар,  дәрі  –
      дәрмектер,  әдіс  тәсілдер  кешені  қолданылады.   Осыған   байланысты
      медициналық және ветеринариялық хирургияның көптеген арнайы  бөлімдері
      пайда  болып  дамуда.  Оның  ең  күрделісі  қан   тамыры   хирургиясы,
      нейрохирургия, трансплантация хирургиясын атауға болады.  Студенттерге
      ветеринариялық хирургия 3 бөлімге бөліп оқытылады. Олар:
      Оперативтік хирургия,  жалпы  хирургия  және  аймақтық  хирургия.  Бұл
      бөлімдер бір – бірімен аса тығыз байланысты. Жалпы хирургияның мақсаты
      көптеген ветеринариялық ғылымдардың (анатомия, патанатомия, физиология
      патофизиология, фармакология, микробиология)  жетістіктерін  пайдалана
      отырып, жалпы  мал  организмінде,  ағзалар  мен  ұлпаларда  кездесетін
      хирургиялық аурулардың этиологиясын,  клиникасын, патогенезін зерттеу,
      диагноз қою. Соған сай емдеу және аурудың алдын алу  шараларын  ұсыну.
      Жалпы хирургияда «ауруды емдеу мен алдын  алу  біртұтас,  бірақ  алдын
      алуға басымдылық беріледі» деген қағида ұсталынады.
      3.2 Пәнді оқытудың міндеттері:
      - Хирургиялық аурулардың этиологиясы мен патогенезін  зерттей  отырып,
оларды емдеу және алдын алу шараларының кешенін ұсыну.,
      - Хирургиялық ауруларды емдеудің әдіс – тәсілдерін жетілдіру,  жаңадан
ұсынылған дәрі - дәрмектердің тиімділіктерін анықтау.,
      - Хирургиялық ауруларды, әсіресе  толық  зерттелмеген  (қатерлі  ісік)
ауруларды зерттеу, емдеу, алдын алу шараларын ұсыну.
      3.3 Пәннің пререквизиттері:
     •  Жалпы  ветеринариялық   хирургия  пәнін  меңгеру   үшін   студенттер
       биология,   жануарлар    морфологиясы,    физиологиясы,    клиникалық
       диагностика,   фармакология,   микробиология,   оперативті   хирургия
       пәндерін меңгерулері қажет.
      3.4 Пәннің посреквизиттері:
      Пән бойынша алған білімдерін студенттер  одан  ары  аймақтық  хирургия
пәні бойынша тереңдетеді.




                        3.2 Оқу жоспарының  көшірмесі
                                                                     Кесте 1
|Курс     |Семестр                                             |Кредит       |
|4.1      |Микромодуль -1: Жарақаттар                          |6            |
|4.1.1    |Кіріспе. Жалпы хирургияның негізгі қағидалары,      |1            |
|         |мақсаты мен міндеттері                              |             |
|4.1.2    |Жарақат және жарақаттың түрлері.                    |2            |
|4.1.3    |Жарақаттың организмге жалпы және жергілікті әсері   |1            |
|4.1.4    |Жарақатты емдеу қағидалары                          |1            |
|4.1.5    |Хирургиялық инфекциялық аурулар                     |1            |
|4.2      |Микромодуль -2: Хирургиялық аурулар                 |9            |
|4.2.1    |Тері аурулары                                       |1            |
|4.2.2    |Сүйек аурулары                                      |1            |
|4.2.3    |Сіңір аурулары                                      |1            |
|4.2.4    |Қан және лимфа тамырларының аурулары                |1            |
|4.2.5    |Бұлшық ет аурулары                                  |1            |
|4.2.5    |Буын аурулары                                       |1            |
|4.2.6    |Ми және жүйке тамырларының аурулары                 |1            |
|4.2.7    |Зілді ісіктер                                       |2            |
|         |Барлығы                                             |15           |


| Реті     |Жаттығу сабақтарының   тақырыптары                  |Сағат  саны |
|          |Малмен жұмыс істеудің техника қауіпсіздігі.         |2           |
|4.3.1     |Хирургиялық аурумен ауырған    малдарды  клиникалық |            |
|          |әдіспен зерттеу.                                    |            |
|4.3.2     |Ашық механикалық жарақаттар,  анықтау және емдеу    |2           |
|          |әдістері                                            |            |
|4.3.3     |Жабық механикалық жарақаттар,    анықтау және емдеу |2           |
|          |әдістері                                            |            |
|4.3.4     |Термикалық жарақаттар,                              |2           |
|          |анықтау  және    емдеу  әдістері                    |            |
|4.3.5     |Химиялық  жарақаттар,                               |2           |
|          |анықтау  және    емдеу  әдістері                    |            |
|4.3.6     |Хирургиялық инфекциялық  аурулар, анықтау  және     |2           |
|          |емдеу    әдістері                                   |            |
|4.3.7     |Межелік бақылау-1                                   |2           |
|4.3.8     |Тері аурулары, анықтау  және   емдеу   әдістері     |2           |
|4.3.9     |Сүйек аурулары, анықтау және    емдеу әдістері      |2           |
|4.3.10    |Сүйек сынықтары, анықтау және    емдеу әдістері     |2           |
|4.3.11    |Сіңір аурулары, анықтау,   емдеу  әдістері          |2           |
|4.3.12    |Қан тамыры, лимфа тамыры аурулары, анықтау  және    |2           |
|          |емдеу  әдістері                                     |            |
|4.3.13    |Бұлшық ет аурулары, анықтау  және    емдеу  әдістері|2           |
|4.3.14    |Буын аурулары, анықтау  және    емдеу  әдістері     |2           |
|4.3.15    |Межелік бақылау-2                                   |2           |
|          |Барлығы                                             |30          |

|                                                                              |
|5 СОӨЖ-нің   тақырыптары                                                      |
|5.1.1     |Хирургиялық ауруларды емдеуде ұлпа         |2,25     |АС, ЕС        |
|          |дәрмектерін  қолдану                       |         |              |
|5.1.2     |Хирургиялық ауруларды емдеуде новокайн     |2,25     |АС, ЕС        |
|          |блокадасын қолдану                         |         |              |
|5.1.3     |Электр жарақаттары                         |2,25     |АС, ЕС        |
|5.1.4     |Сәуле жарақаттары                          |2,25     |АС,ЕС         |
|5.1.5     |Экзема                                     |2,25     |АС,ЕС         |
|5.1.6     |Гангрена                                   |2,25     |АС, ЕС        |
|5.1.7     |Эмболия                                    |2,25     |АС, ЕС        |
|5.1.8     |Сынықтардың асқынулары                     |2,25     |АС, ЕС        |
|5.1.9     |Бурситтер                                  |2,25     |АС,ЕС         |
|5.1.10    |Зілді ісіктерді анықтау және емдеу         |2,25     |АС,ЕС         |
|          |Барлығы                                    |22,5     |АС, ЕС        |
|          |СӨЖ-ның  тақырыптары                       |         |              |
|5.2.1     |Жарақаттанған жануарларға қан құю          |6,76     |Реферат, ЕС   |
|5.2.2     |Жануарлардың бөгде заттармен               |6,76     |Реферат, ЕС   |
|          |жарақаттанулары                            |         |              |
|5.2.3     |Сепсис                                     |6,76     |Реферат, ЕС   |
|5.2.4     |Үсіну                                      |6,76     |Реферат, ЕС   |
|5.2.5     |Дерматиттер                                |6,76     |Реферат, ЕС   |
|5.2.6     |Некроз                                     |6,76     |Реферат, ЕС   |
|5.2.7     |Ревматикалық артрит                        |6,76     |Реферат, ЕС   |
|5.2.8     |Парез және паралич                         |6,76     |Реферат, ЕС   |
|5.2.9     |Бұлшық еттердің семуі                      |6,76     |Реферат, ЕС   |
|5.2.10    |Жұлынның жарақаттары                       |6,76     |Реферат, ЕС   |
|          |Барлығы                                    |67,5     |              |

                      6 Пәннің оқу –әдістемелік картасы

         3 –ші кесте
|№  |Тақырып                                    |Дәр |ЛЖС|СО |СӨ | Әдебиеттер,|
|   |Ат аттары                                  |іс  |   |ӨЖ |Ж  |Көрнекті    |
|   |                                           |    |   |   |   |құралдар    |
|   |Микромодуль -1: Жарақаттар                 |6   |   |   |   |            |
|1  |   Кіріспе. Жалпы хирургияның негізгі      |1   |2  |   |   |  8.1.,8.2  |
|   |қағидалары,              мақсаты мен       |    |   |   |   |және қосымша|
|   |міндеттері                                 |    |   |   |   |әдебиеттер. |
|   |                                           |    |   |   |   |Сурет 1-2.  |
|   |                                           |    |   |   |   |Слайд-1.    |
|2  | Жарақат және жарақаттың түрлері.          |2   |2  |   |   | 8.1.,8.2   |
|   |                                           |    |   |   |   |және қосымша|
|   |                                           |    |   |   |   |әдебиеттер. |
|   |                                           |    |   |   |   |Слайд 2-3.  |
|   |                                           |    |   |   |   |Сурет -3    |
|3  |  Жарақаттың организмге жалпы және         |1   |2  |   |10 | 8.1.,8.2   |
|   |жергілікті әсері                           |    |   |   |   |және қосымша|
|   |                                           |    |   |   |   |әдебиеттер. |
|   |                                           |    |   |   |   |Сурет 4.    |
|   |                                           |    |   |   |   |Слайд- 4.   |
|4  | Жарақатты емдеу қағидалары                |1   |2  |   |   | 8.1.,8.2   |
|   |                                           |    |   |   |   |және қосымша|
|   |                                           |    |   |   |   |әдебиеттер. |
|   |                                           |    |   |   |   |Сурет 5-5.  |
|   |                                           |    |   |   |   |Слайд-1     |
|5  | Хирургиялық инфекциялық аурулар           |1   |2  |10 |2,5|  8.1.,8.2  |
|   |                                           |    |   |   |   |және қосымша|
|   |                                           |    |   |   |   |әдебиеттер. |
|   |                                           |    |   |   |   |Сурет 7.    |
|   |                                           |    |   |   |   |Слайд-5,6.  |
|   |Микромодуль -2: Хирургиялық аурулар        |9   |   |   |   |            |
|   |                                           |1   |2  |   |   |8.1.,8.2    |
|6  |Тері аурулары                              |    |   |   |   |және қосымша|
|   |                                           |    |   |   |   |әдебиеттер. |
|   |                                           |    |   |   |   |Сурет 8.    |
|   |                                           |    |   |   |   |Слайд-7.    |
|7  | Сүйек аурулары                            |1   |2  |   |20 | 8.1.,8.2   |
|   |                                           |    |   |   |   |және қосымша|
|   |                                           |    |   |   |   |әдебиеттер. |
|   |                                           |    |   |   |   |Сурет       |
|   |                                           |    |   |   |   |9,10,11.    |
|   |                                           |    |   |   |   |Слайд-8,9,10|
|   |                                           |    |   |   |   |.           |
|8  |  Сіңір аурулары                           |1   |2  |   |2  |            |
|9  | Қан және лимфа тамырларының аурулары      |1   |2  |   |   | 8.1.,8,2   |
|   |                                           |    |   |   |   |және қосымша|
|   |                                           |    |   |   |   |әдебиеттер. |
|   |                                           |    |   |   |   |Сурет 12.   |
|   |                                           |    |   |   |   |Слайд-11.   |
|10 | Бұлшық ет аурулары                        |1   |2  |7,5|13 |8.1.,8.2    |
|   |                                           |    |   |   |   |және қосымша|
|   |                                           |    |   |   |   |әдебиеттер. |
|   |                                           |    |   |   |   |Сурет 13-14.|
|   |                                           |    |   |   |   |Слайд-12,13.|
|11 | Буын аурулары                             |1   |2  |10 |   |8.1.,8,2    |
|   |                                           |    |   |   |   |және қосымша|
|   |                                           |    |   |   |   |әдебиеттер. |
|   |                                           |    |   |   |   |Сурет       |
|   |                                           |    |   |   |   |20.21,22    |
|   |                                           |    |   |   |   |Слайд-22,23,|
|   |                                           |    |   |   |   |24.25,26    |
|12 | Ми және жүйке тамырларының аурулары       |1   |6  |5  |10 | 8.1.,8.2   |
|   |                                           |    |   |   |   |және қосымша|
|   |                                           |    |   |   |   |әдебиеттер. |
|   |                                           |    |   |   |   |Сурет 15.16 |
|   |                                           |    |   |   |   |Слайд-14,15,|
|   |                                           |    |   |   |   |16.17,18,19.|
|   |                                           |    |   |   |   |Сурет       |
|   |                                           |    |   |   |   |17,18,19.   |
|   |                                           |    |   |   |   |Слайд-21.   |
|13 | Зілді ісіктер                             | 2  |   |   |   | 8.1.,8.2   |
|   |                                           |    |   |   |   |және қосымша|
|   |                                           |    |   |   |   |әдебиеттер. |
|барлығы                                         |15  |30 |22,|67,|            |
|                                                |    |   |5  |5  |            |






7. ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ
    КАРТАСЫ

Кесте 4- Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз ету картасы.

|Оқулықтардың, оқу |Дана (саны)       |Студенттердің саны|Қамтамасыз етілуі |
|әдістемелік       |                  |                  |%                 |
|құралдардың       |                  |                  |                  |
|атаулары          |                  |                  |                  |
|1                 |2                 |3                 |4                 |
|Б,К. Ілиясов.     |20                |20                |100               |
|Ветеринариялық    |                  |                  |                  |
|хирургия(оқулық). |                  |                  |                  |
|Алматы. 2008. 400 |                  |                  |                  |
|бет.              |                  |                  |                  |
|                  |                  |                  |                  |
|С.В. Тимофееф.    |2                 |20                |100               |
|Общая хирургия    |                  |                  |                  |
|животных          |                  |                  |                  |
|(учебник). Москва.|                  |                  |                  |
|«Зоомедлит». 2007.|                  |                  |                  |
|666 стр.          |                  |                  |                  |
|                  |                  |                  |                  |
|                  |                  |                  |                  |
|                  |                  |                  |                  |
|/А.Д.Белов,       |                  |                  |                  |
|М.В.Плахотин, Б.А.|20                |20                |100               |
|Башкиров и др.    |                  |                  |                  |
|Общая ветеринарная|                  |                  |                  |
|хирургия.  – М.   |                  |                  |                  |
|Агропромиздат,    |                  |                  |                  |
|1990. –592с.      |                  |                  |                  |










































                                8 Әдебиеттер
   8.1 Негізгі әдебиетте
   8.1.3 Б,К. Ілиясов. Ветеринариялық хирургия (оқулық). Алматы.  2008.  400
бет.
     8.1.4 С.В. Тимофееф. Общая хирургия животных (учебник). Москва.
  «Зоомедлит». 2007. 666 стр.

    8.1.5   Общая  ветеринарная  хирургия.  /А.Д.Белов,  М.В.Плахотин,  Б.А.
Башкиров и др. – М. Агропромиздат,  1990. –592с.
    8.2  Қосымша әдебиеттер
    8.2.1 Практикум по общей и частной ветеринарной хирургии  /И.А.Калашник,
Б.Я. Передера, А.Ф.Русинов и др.  - М. Агропромиздат, 1988. – 303 с.
       8.2.2 Справочник ветеринарного врача. – СПб.:  «Лань», 2004.-896с.
   8.2.3    Орлов Ф.М., Лукьяновский В.А. Словарь ветеринарных хирургических
терминов. – М.: Росагропромиздат, 1988 –301с.
      8.2.5 Хаперский Ю.А., Луницын В.Г. Остановка кровотечения при срезке
  пантов у маралов//Ветеринария,2004 - №6- С. 51.

   8.2.6  Абишев  Г.  Травматизм  сельскохозяйственных  животных,  Алма-Ата,
   «Кайнар»,1975.- 168с.
   8.2.7 Терехов П.Ф. Ветеринарная онкология. - М., «Колос» ,1977.-89с.
   8.2.8 Материалы первого  евроазийского  ветеринарного  конгреса.  Алматы.
   2007.
     8.2.9 Лукьяновский В.А и  др.  Болезни  костной  системы  животных-  М.
«Колос»,1984.- 125с.
     8.2.10 Донская Т.К., Нарусбаева М.А. Болезни собак, -М.- 2003.-184с.
       8.2.11   Нечаев   А.Ю.   Ветеринарная   анастезиология   в    учебном
процессе//Ветеринария,2002 - №10- С. 53.
   8.2.12 Кашин А.С., Медведева Л.В.  Вправление  вывиха  коленной  чашки  у
лошади //Ветеринария,2003-№3-С. 8-9.
   8.2.13 Хирургические операции у собак  и  кошек.  -  М.:  ООО  «Аквариум-
Принт», 2005. -  232с.

Пәндер