Файл қосу

Микроағзалар биотехнологиясы Оқытушыға арналған пәннің бағдарламасы



|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                          |
|ШӘКӘРІМ атындағы СЕМЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                              |
|3 деңгейдегі СМЖ құжаты     |ПОӘК                 |                           |
|                            |                     |                           |
|                            |                     |ПОӘК  042-18-9.1.22/01-2013|
|ПОӘК                        |                     |                           |
|«Микроағзалар               |                     |                           |
|биотехнологиясы» Оқытушыға  |                     |                           |
|арналған пәннің бағдарламасы|                     |                           |










                        ПӘННІҢ ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ


                           5В0701 «Биотехнология»

                     мамандығының студенттеріне арналған

                   «Микроағзалар биотехнологиясы» пәнінен

                          ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘННІҢ
                                 БАҒДАРЛАМАСЫ








































                                Семей - 2013







    Алғы сөз


    1 ӘЗІРЛЕГЕН
    Құрастырушы «Стандарттау  және  құрылыс  материалдарының  технологиясы»
кафедрасының т.ғ.к. Молдабаева Ж.К.    .__________
           аударған аға оқытушы Мирашева Г.О.__________


    2 ТАЛҚЫЛАҒАН
    2.1 Шәкәрім атындағы  Семей  мемлекеттік  университетінің  «Стандарттау
және құрылыс материалдарының технологиясы» кафедрасының отырысында
    «___» _______   20 ж., № ___ хаттама


    Кафедра меңгерушісі ___________ Ж.Х.Кәкімова


    2.2  Инженерлі-технологиялық  факультеттің  оқу-әдістемелік   кеңесінің
мәжілісінде
    «____» _______ 20 ж., № ___ хаттама


    Төрайымы_____________Ж.К.Молдабаева


    3 БЕКІТІЛГЕН
    Университеттің   Оқу-әдістемелік   кеңесінің    мәжілісінде    шығаруға
мақұлданған және ұсынылған
    «____» _______ 20 ж., № ___ хаттама


    Оқу-әдістемелік кеңесінің төрайымы,
         бірінші  проректор                                      ___________
Ә.А. Молдажанова


       4 АЛҒАШ ЕНГІЗІЛДІ

























                                   Мазмұны



    |1   |Қолданылу саласы                                                  |4   |
|2   |Нормативтік сілтемелер                                            |4   |
|3   |Жалпы ережелер                                                    |4   |
|4   |Пәннің оқу мазмұны                                                |5   |
|5   |Студенттердің өзіндік жұмысы тақырыптарының тізімі                |7   |
|6   |Пәннің оқу-әдістемелік картасы                                    |8   |
|7   |Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз ету картасы                 |9   |
|8   |Әдебиеттер                                                        |10  |







    1 Қолданылу саласы


    «Микроағзалар биотехнологиясы» пәні бойынша  оқу-әдістемелік  кешенінің
құрамына кіретін оқытушыға арналған пәннің  жұмыс  оқу  бағдарламасы  050701
«Биотехнология» мамандығының студенттеріне арналған.


    2 Нормативтік сілтемелер
    «Микроағзалар биотехнологиясы» пәнінен жұмыс оқу бағдарламасы  осы  пән
бойынша оқу процесін ұйымдастыру тәртібін  төмендегі  құжаттардың  талаптары
мен ұсыныстарына сәйкес орнатады:
    - Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігінің 2004 жылдың
7  августа  №  671  бұйрығымен  бекітілген  және  іске   енгізілген   050701
«Биотехнология» мамандығының ҚР МЖМС 3.08.076-2006, мемлекеттік  жалпы-білім
оқу стандартына сай;
- УСТ 042 РМҚК-СМУ-8-2007 «Пәндердің оқу-әдістемелік кешендерінің жасалуына
және ресімделуіне қойылатын жалпы талаптар» университет стандартына сай;
- ҚП 042-08.10.12-2007 «Пәндердің оқу-әдістемелік кешендерінің құрылымы мен
мазмұны» құжаттамалық процедурасына сай.



    3 Жалпы ережелер
3.1 Пәннің қысқаша мазмұны.  Жаңа  өнімдерді  және  биопрепараттарды  алумен
байланысты,     биотехнологияның     негізгі     саласы-     микроағзалардың
биотехнологиясы болып  табылады.  Осы  ұғым  биотехнология  пайда  болғанша,
өндіріс  саласы  микробиологиялық  деп  аталды,  ал   оны   оқыйтың   пәндер
колданбалы микробиология және  өндіріс  микробиология  деп  аталды.  Қәзірғі
заманғы микроағзалар биотехнологиясы биоинженериямен тығыз  байланысты  және
оның әдістерің қолданады.
3.2 Пәнді оқыту мақсаты: биосинтетикалық  микроағзалармен,  биомассаны  және
медицинаға, ауыл шаруашылығына, әр түрлі  өндіріс  салаларына  бірінші  және
екінші метаболиттерді дәстүрлі технологиямен алу.
3.3 Пәнді  оқудың  негізгі  мақсаты   -   оқылатын  пәнді  мамандық  бойынша
тәжірібелік колдануың білу.
 3.4 Оқу нәтижесі:
        Пәнді оқу нәтижесінде студент келесілерді білу қажет:
•   техникалық реттеу саласындағы  заңнамалық  және  нормативтік  актілерді,
стандарттау жөніндегі әдістемелік материалдарды, стандарттар  мен  басқа  да
нормативтік  құжаттардың  талаптарын  сақтауға  мемлекеттік  қадағалау  және
бақылау жүйесін білуі керек;
•    стандарттардың  ақпараттық  көрсеткіштерімен  жұмыс  істеуге  дағдылары
болуы керек;
•   стандарттаудың мақсаттарын, мәселелерін,  принциптерін,  әдістерін  және
функцияларын меңгеру керек;
•    стандарттау жөніндегі жұмыстарды жүргізуді ұйымдастыра алуы керек;
•    стандарттау саласындағы үкіметтің саясатын түсіне білуі керек;
•   стандарттаудың тарихы мен қазіргі жағдайы туралы, стандарттау  жөніндегі
халықаралық және өңірлік ұйымдары  туралы,  стандарттаудың  басқа  пәндермен
қатынасы жөнінде түсініктерге ие болуы керек;
•    кәсіпорынның сыртқыэкономикалық қызметінің  дамуына  және  Қазақстанның
Дүниежүзілік сауда ұйымына кіруіне қажетті мамандардың кәсіптік  қасиеттерге
иелену керек.
3.5 Курстың пререквизиттері: «Биохимия»,  «Микробиология  және  вирусология»
және «Өсімдіктердің және жануарлардың  физиологиясы «Молекулярлі  биология»,
«Биотехнологиялық құрал-жабдықтар».

3.6   Курстың  постреквизиттер:   «Тағамдық   биотехнология»,   «Экологиялық
биотехнология»,  «Сүт  өнімдерінің  биотехнологиясы»,   «Ашыту   өндірісінің
биотехнологиясы»
3.7  Оқу жоспарынан үзінді көшірме:

                                  1 кесте
|Курс                                                  |Семестр           |
|1                                                     |           2      |
|Дәрістік сабақтар                                                        |
|Кіріспе.                                              |1                 |
|Микроағзаларды культивирлеу.                          |1                 |
|Микроағзаларды культивирлеу әдістері.                 |1                 |
|Микробиологиялық өндірісінде кқолданатың шикізаттар.  |1                 |
|Технологиялық құрал-жабдықтар.                        |1                 |
|Микробиологиялық өндірісінің технологиялық            |1                 |
|процесстерінің этаптары.                              |                  |
|Микроб биомассасың алу. Нан пісіруге арналған         |1                 |
|дрожжылар.                                            |                  |
|Микроб биомассасың алу. Мелассадаң дрожжыларды алу..  |                  |
|                                                      |1                 |
|Дрожжы автолизаты.                                    |1                 |
|Жем дрожжылар.                                        |1                 |
|Табиғм газдан микроб биомассасын алу.                 |1                 |
|Водород бактериалардың биомассасы.                    |1                 |
|Микроб биомассасың алу. Медициналық дрожжылар.        |1                 |
|Микроб биомассасың алу.Вакциналар.                    |1                 |
|Бактериалды тынайтқыштар.                             |1                 |
|Липидтерді алу.                                       |1                 |
|Полисахаридтерді алу.                                 |1                 |
|Органикалық ерітінділерді алу.                        |1                 |
|Этил спиртын алу..                                    |1                 |
|Органикалық қышқылдарды алу.Сірке қышқылы.            |1                 |
|Аминқышқылдарды алу әдістері..                        |1                 |
|Лизинді алу..                                         |1                 |
|Витаминдерді алу. В тобының витаминдері.              |1                 |
|Антибиотиктерді алу..                                 |1                 |
|Пеницилинді алу..                                     |1                 |
|Фермент препараттарың алу.                            |1                 |
|Микроб ақуызды алу.                                   |1                 |
|Органикалық косындылардың микробиологиялық            |1                 |
|трансформациясы.                                      |                  |
|Қоршаған ортаны қорғау үшін микроағзаларды колдану.   |2                 |
|Барлығы                                               |30                |
|ЛАБ ?                                                                    |
| «Микроағзалардың биотехнологиясы» зертханасының    |1                   |
|құралдары және аппараттары.                         |                    |
|Зертханада жұмыс істеу ережелері.                   |1                   |
|Электронды микроскопия. Ыдыстарды, құралдарды және  |1                   |
|инструменттерді дайындау және стерилдеу.            |                    |
|Көректіқ орталар және оларды дайындау тәсілдері.    |3                   |
|Продуценттерді культивирлеу және егу әдістері.      |2                   |
|рН және температураның культивирлеуге  әсері және   |2                   |
|микроағзалардың өсүің оқып үйрену.                  |                    |
|Таза бактерия культураларың боліп алу.              |2                   |
|Микроағзалардың мөлшерің  қадағалау.                |1                   |
|Культуралдық сүйықтықтан микроб биомассасың боліп   |2                   |
|алу.                                                |                    |
| Микроағзалардың (ашу, протеолитикалық,             |2                   |
|целлюлозолитикалық) ферментативті белсенділіғің окып|                    |
|үйрену.                                             |                    |
|Нан пісіруге арналған дрожжылар.                    |2                   |
|Микробты массасынан аминқышқылдарын алу әдістері.   |2                   |
| Микробты массасынан ферменттерді, витаминдерді және|2                   |
|липидтерді экстрагирлеу әдістері.                   |                    |
| (Ашытқылар, бифидумбактериалар, лактобактериалар)  |3                   |
|тағамдық өндірісінде колданатың бактериалджы        |                    |
|препараттар.                                        |                    |
|Сүтқышқылды өнімдерінің микрофлорасы.               |2                   |
|Дәрі-дәрмек және профилактикалық биологиялық        |1                   |
|препараттары.                                       |                    |
|Барлығы                                             |30                  |
|ПРАКТИКАЛЫҚ (СЕМИНАРЛЫҚ) ЖҰМЫС                                           |
|                                                    |                    |

5   СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСЫ ТАҚЫРЫПТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ
   1. Табиғатта микроағзалардың әсері.
   2. Клеткалардың формасы және қөлемі.
   3. Клетка микроағзалардың структурасы..
   4. Клетканың химиялық құрамы.
   5. Өмірсүрү процесстерінде судың ролі.
   6. Ферменттер және коферменттер.
   7. D – сорбиттің   L – сорбозаға трансформациясы.
   8. Бактериалды  биопрепараттар. Сипаттамасы.
   9. Ауыл шаруашылығында колданатың бактериалды препараттар.
  10.  Медицинада  коладнатың бактериалды препараттар.





   6. ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТАСЫ

                                  3 кесте
|Тақырыбы                         |Көрсету      |Өзбетімен оқуға       |Бақылау    |
|                                 |құралдары,   |арналған сұрақтар     |түрі       |
|                                 |плакаттар    |                      |           |
|Дәрістік     |Практ.   |Лаб.     |             |                      |           |
|сабақ        |сабақ    |сабақ    |             |                      |           |
|1            |2        |         |4            |5                     |6          |
|Кіріспе.     |1        |         |             |Дамыған елдерде       |Жұмысты    |
|             |         |         |             |стандарттаудың        |қорғау     |
|             |         |         |             |қалыптасуы            |           |
|Микроағзалард|2        |         |Кестелер,    |Стандарттаудың        |Жұмысты    |
|ы            |         |         |плакаттар,   |нысандары             |қорғау     |
|культивирлеу.|         |         |слайдтар     |                      |           |
|Микроағзалард|3        |         |Кестелер,    |Техникалық реттеудің  |           |
|ы            |         |         |плакаттар,   |мақсаттары мен        |           |
|культивирлеу |         |         |слайдтар     |принциптері           |           |
|әдістері.    |         |         |             |                      |           |
|Микробиология|4        |         |Кестелер,    |1Мемлекеттік органдар |Жұмысты    |
|лық          |         |         |плакаттар,   |2Ақпараттық орталық   |қорғау     |
|өндірісінде  |         |         |слайдтар     |және оның функциялары |           |
|кқолданатың  |         |         |             |                      |           |
|шикізаттар.  |         |         |             |3 Техникалық          |           |
|             |         |         |             |регламенттер мен      |           |
|             |         |         |             |стандарттардың        |           |
|             |         |         |             |Мемлекеттік қоры      |           |
|Технологиялық|5        |         |Кестелер,    |Техникалық            |Жұмысты    |
|құрал-жабдықт|         |         |плакаттар,   |комитеттерді құру,    |қорғау     |
|ар.          |         |         |слайдтар     |бекіту және жою       |           |
|             |         |         |             |тәртібі               |           |
|Микробиология|6        |         |Кестелер,    |Қазақстан             |Жұмысты    |
|лық          |         |         |плакаттар,   |Республикасында       |қорғау     |
|өндірісінің  |         |         |слайдтар     |қабылданған техникалық|           |
|технологиялық|         |         |             |регламенттер          |           |
|процесстеріні|         |         |             |                      |           |
|ң этаптары.  |         |         |             |                      |           |
|Микроб       |7,8      |         |Кестелер,    |Стандарттау жөніндегі |Жұмысты    |
|биомассасың  |         |         |плакаттар,   |нормативтік құжаттарға|қорғау     |
|алу. Нан     |         |         |слайдтар     |қойылатын талаптар    |           |
|пісіруге     |         |         |             |                      |           |
|арналған     |         |         |             |                      |           |
|дрожжылар.   |         |         |             |                      |           |
|Микроб       |         |         |Кестелер,    |Мемлекеттік           |Жұмысты    |
|биомассасың  |         |         |плакаттар,   |стандарттарды         |қорғау     |
|алу.         |         |         |слайдтар     |қайта-қарау және жою  |           |
|Мелассадаң   |         |         |             |тәртібі               |           |
|дрожжыларды  |         |         |             |                      |           |
|алу..        |         |         |             |                      |           |
|Дрожжы       |         |         |Кестелер,    |                      |           |
|автолизаты.  |         |         |плакаттар,   |                      |           |
|             |         |         |слайдтар     |                      |           |
|Жем          |         |         |Кестелер,    |Стандарттау жөніндегі |Жұмысты    |
|дрожжылар.   |         |         |плакаттар,   |жұмыстарды жоспарлау  |қорғау     |
|             |         |         |слайдтар     |                      |           |
|Табиғм газдан|         |         |             |Техникалық реттеу     |Жұмысты    |
|микроб       |         |         |Кестелер,    |саласында ҚР          |қорғау     |
|биомассасын  |         |         |плакаттар,   |заңнамасын бұзғаны    |           |
|алу.         |         |         |слайдтар     |үшін мемлекеттік      |           |
|             |         |         |             |органдардың, олардың  |           |
|             |         |         |             |лауазымды адамдарының |           |
|             |         |         |             |жауапкершілігі        |           |
|Водород      |         |         |Кестелер,    |Сапа менеджмент жүйесі|Жұмысты    |
|бактериаларды|         |         |плакаттар,   |                      |қорғау     |
|ң биомассасы.|         |         |слайдтар     |                      |           |
|Микроб       |12       |         |Кестелер,    |Стандарттау нысандарын|Жұмысты    |
|биомассасың  |         |         |плакаттар,   |ретке келтіру         |қорғау     |
|алу.         |         |         |слайдтар     |                      |           |
|Медициналық  |         |         |             |                      |           |
|дрожжылар.   |         |         |             |                      |           |
|Микроб       |         |         |Кестелер,    |ИСО құрылымы          |Жұмысты    |
|биомассасың  |         |         |плакаттар,   |                      |қорғау     |
|алу.Вакцинала|         |         |слайдтар     |                      |           |
|р.           |         |         |             |                      |           |
|Бактериалды  |         |         |Кестелер,    |                      |           |
|тынайтқыштар.|         |         |плакаттар,   |                      |           |
|             |         |         |слайдтар     |                      |           |
|Липидтерді   |10       |         |Кестелер,    |                      |           |
|алу.         |         |         |плакаттар,   |                      |           |
|             |         |         |слайдтар     |                      |           |
|Полисахаридте|         |         |Кестелер,    |                      |           |
|рді алу.     |         |         |плакаттар,   |                      |           |
|             |         |         |слайдтар     |                      |           |
|Органикалық  |         |         |Кестелер,    |                      |           |
|ерітінділерді|         |         |плакаттар,   |                      |           |
|алу.         |         |         |слайдтар     |                      |           |
|Этил спиртын |8        |         |Кестелер,    |                      |           |
|алу..        |         |         |плакаттар,   |                      |           |
|             |         |         |слайдтар     |                      |           |
|Органикалық  |         |         |Кестелер,    |                      |           |
|қышқылдарды  |         |         |плакаттар,   |                      |           |
|алу.Сірке    |         |         |слайдтар     |                      |           |
|қышқылы.     |         |         |             |                      |           |
|Аминқышқылдар|9        |         |Кестелер,    |                      |           |
|ды алу       |         |         |плакаттар,   |                      |           |
|әдістері..   |         |         |слайдтар     |                      |           |
|Лизинді алу..|         |         |Кестелер,    |                      |           |
|             |         |         |плакаттар,   |                      |           |
|             |         |         |слайдтар     |                      |           |
|Витаминдерді |10       |         |Кестелер,    |                      |           |
|алу. В       |         |         |плакаттар,   |                      |           |
|тобының      |         |         |слайдтар     |                      |           |
|витаминдері. |         |         |             |                      |           |
|Антибиотиктер|         |         |Кестелер,    |                      |           |
|ді алу..     |         |         |плакаттар,   |                      |           |
|             |         |         |слайдтар     |                      |           |
|Пеницилинді  |         |         |Кестелер,    |                      |           |
|алу..        |         |         |плакаттар,   |                      |           |
|             |         |         |слайдтар     |                      |           |
|Фермент      |10       |         |Кестелер,    |                      |           |
|препараттарың|         |         |плакаттар,   |                      |           |
|алу.         |         |         |слайдтар     |                      |           |
|Микроб       |11       |         |Кестелер,    |                      |           |
|ақуызды алу. |         |         |плакаттар,   |                      |           |
|             |         |         |слайдтар     |                      |           |
|Органикалық  |         |         |Кестелер,    |                      |           |
|косындылардың|         |         |плакаттар,   |                      |           |
|микробиология|         |         |слайдтар     |                      |           |
|лық          |         |         |             |                      |           |
|трансформация|         |         |             |                      |           |
|сы.          |         |         |             |                      |           |
|Қоршаған     |         |         |Кестелер,    |                      |           |
|ортаны қорғау|         |         |плакаттар,   |                      |           |
|үшін         |         |         |слайдтар     |                      |           |
|микроағзалард|         |         |             |                      |           |
|ы колдану.   |         |         |             |                      |           |



7 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТПЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ

                  4 кесте
|Оқулықтар мен       |Даналардың саны|Студентер саны |Қамтамасыз ету пайызы |
|оқу-әдістемелік     |               |               |                      |
|құралдардың атаулары|               |               |                      |
|Биотехнология       |               |39             |                      |
|Введение в          |               |39             |                      |
|биотехнологию       |               |               |                      |
|Биотехнология.      |               |39             |                      |
|Принципы и          |               |               |                      |
|применение.         |               |               |                      |
|Промышленная        |               |39             |                      |
|микробиология       |               |               |                      |
|Основы биотехнологии|               |39             |                      |


8 ӘДЕБИЕТТЕР
8.1 Негізгі
8.1 Основная
8.1.1 Беккер М.Е., Лиепиныш Г.К., Райпулис Е.П. Биотехнология. М.:
«Агопромиздат», 1990. 436с.
8.1.2 Беккер М.Е. Введение в биотехнологию.  М.:  «Пищевая  промышленность».
1976г. 272с.
8.1.3  Сельскохозяйственная  биотехнология.  Под  редакцией  В.С.  Шевелухи,
-М.: Высшая школа, 1998. -416с.
8.1.4 Биотехнология. М.: Наука, 1984.311с.

8.1.5 Панкратов А.Я., Григоров, Кащенко Р.Л. Руководство к лабораторным
               занятиям по микробиологии. М. «Пищевая промышленность»
1990.223с.
8.1.6 Егорова Т.А., Клунова С.М., Живухина Е.А. Основы биотехнологии. М.:
«АСАДЕМА», 2003г. 568с.

8.2    Косымша
8.2.1 Промышленная микробиология. Под ред. проф. Егорова Н.С., М.: «Высшая
школа», 1987г.
8.2.2 Сассон А. Биотехнология: свершения и надежды. Пер. а англ., М.:
«Мир», 1987г.
8.2.3 Дебабов В.Г., Лившиц В.А. Современные методы создания промышленных
штаммов микроорганизмов. М., Высшая школа, 1999г.
8.2.4 Грачева И.М., Гаврилова Н.Н., Иванова Л.А. Технологи микробных
белковых препаратов, аминокислот и жиров. М., 1980г.
8.2.5 Воробьва Л.И. Микробиологический синтез витаминов. М., «МГУ», 1981г.



































































































Пәндер