Файл қосу
Экологиялық пирамидалар
ҚАЗАҚСТАН ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ БІЛІМ МИНИСТРІГІ СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ | | |3 деңгейлі СМЖ құжаты |ПОӘК | ПОӘК 042-16.1.16/01 -2013 | | ПОӘК «Биологиялық |№3 басылым | | |экология» пәнінің оқытушыға| | | |арналған бағдарламасы |«__» ___ 2013 ж. | | ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ «Биологиялық экология» пәнінен 5В060800 «Экология» мамандығына арналған ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ Семей 2013 Алғы сөз 1 ӘЗІРЛЕГЕН Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің «Экология және қоршаған ортаны қорғау» кафедрасының аға оқытушысы Ашакаева Р.У. _________________ «_30__» __08___ 2013ж. 2 ТАЛҚЫЛАНДЫ 2.1 Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің «Экология және қоршаған ортаны қорғау» кафедрасының отрысында Хаттама № 1 «_04__» ___09__ 2013ж. Кафедра меңгерушісі _________ доцент м.а. Кабышева Ж.К. 2.2 Аграрлық факультетінің оқу - әдістемелік бюросында Хаттама № 1 «_09__» ___09__ 2013ж. АФ ОӘБ төрағасы _________ доцент м.а. Тлеубаева А.В. 3 БЕКІТІЛДІ Университеттің Оқу-әдістемелік кеңесі мақұлдап басып шығаруға ұсынады Хаттама № 1 «_18__» _____ 2013ж. Оқу- әдістемелік кеңестің төрағасы, оқу-әдістемелік жұмысы бойынша проректор профессор Искакова Г.К. 4 №2 басылым 03.09.2012 ж. ОРНЫНА ЕНГІЗІЛДІ Мазмұны |1 | Қолдану саласы | |2 |Нормативтік сілтемелер | |3 |Жалпы ережелер | |4 |Оқу пәнінің (модульдің) мазмұны | |5 |Студенттердің өздік жұмысына арналған тақырыптардың тізімі | |6 |Пән бойынша оқу-әдістемелік карта | |7 |Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етудің картасы | |8 |Әдебиеттер | 1 ҚОЛДАНУ АЙМАҒЫ " Биологиялық экология" пәнінің оқу-әдістемелік кешені – 5В060800 «Экология» мамандығы бойынша студенттеріне арналған. Ол студенттерді пәннің мазмұнымен, саясатымен, өзектілігімен, қажеттілегімен таныстырады. Оқу-әдістемелік кешені пәнді оқытуда негізгі құрал болып табылады. 2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР Осы оқу-әдістемелік кешен ҚР МЖМБС 3.08. 323-2006 негізінде –05060800 мамандына арналған және осы пәннің оқу процесстері мен талаптарына сәйкес дайындалған. 3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР 3.1 Пәннің қысқаша түсініктемесі: Биологиялық экология - пәні студенттерді курстың мазмуны мен, өзектілігі мен маңыздылығымен, саясаттылығымен таныстырады Осы курсты оқуда студентер әдебиеттермен жұмыс істеуді, әдебиеттерді іздестірі жолдарымен және экологияның зерттеу әдістерімен танысады. Организмдердің тіршілік ету жағдайларын және организмдер мен олардың тіршілік ету ортасы арасындағы өзара байланыстарды зерттейтің ғылым. Биологиялық экология экожүйелермен және қауымдастықтардың биологиялық өнімділігін зерттейді. Жоғары оқу орындарында жоғары білікті мамандарды дайындауда олардың білімділігіне, іздемпаздығына көңіл бөлінеді. Студенттер алған білімдерін ғаламдық, аймақтық және жергілікті экологиялық мәселелерді шешуге қолдана білулері керек. 3.2 Пәнді оқыту мақсаты: Биологиялық экология пәні студенттердің экологиялық мәдениетін, экологиялық жағдайды терең түсіне отырып экологиялық білім мен тәрбие, қоршаған ортаның жағдайын жақсартуға іс жүзінде қатысу арқылы қалыптастыру болып табылады. 3.3 Пәннің негізгі міндеттері: Пәнді оқып білудегі негізгі міндет - өзінің білімін тереңдету, ойлау қабілетін дамыту, теориялық және профессионалдық деңгейлерін жоғарлату мақсатында, жан-жақты дамыған білікті мамандар дайындау. Пәнді оқып білудің нәтижесінде студент білуі керек: - ғылыми жетілдірудің әдістемелік негіздерін білуі; -ғылыми зерттеу әдістерінің бағыттарын оқып үйренуі; -теориялық білімді меңгеру; -жинақталған ғылыми мәліметтерді істей білу; -экологиялық мәселелерді шешуде алған білімдерін және зерттеу әдістерін қолана білу. 3.4 Курстын міндеттері - студенттерге биологиялық және әлеуметтік экожүйелердің тіршілік етуінің жалпы зандылықтары туралы білім беру; -мекен ету ортасын қорғау мен қалыптастыру механизмдерін көрсету; -адам қызметінің жалпы экология зандарымен үйлесімділігінің дәрежесін көрсету; -қазіргі әлемдегі экологиялық мәселелердің сараптамасын беру; -экологиялық дағдарыстан шығу жолдарын көрсету; 3.5 Курстың пререквизиті: Биологиялық экология курсының оқыған кезде студент пәнің әр түрлі өсімдіктердің және жануарлардың биологиялық жүйелердің физиологиялық ерекешеліктерін, биогеохимия, генетика, биологиялық және биорганиқалық химия саласынан жинақтаған білімдерді білу керек. 3.6 Курстың постреквизиті Биологиялық экология курсының оқыған кезде студенттерге болашақта «экология нормалау және сараптама негізі», «қоршаған ортаның нормалау стандартары», «әлеуметтік экология және тұрақты даму» пәндерді оқығанда қолданалады 3.7 Жұмыс оқу жоспарынен көшірме: Кесте 1 |Курс |Семестр | |1 |2 | |Дәрістік сабақтар | | |Кіріспе. Биоэкологиялық экологияның қалыптасу тарихы және |1 | |қазіргі кездегі күйі. | | |Экологиялық зерттеулердің мақсаты, міндеттері, зерттеу әдістері |1 | |/далалық, лабораториялық эксперементальдық/. Экологиялық және | | |саяси мәсемлерді шешудегі экологияның ролі. | | |Табиғи орта туралы ұғым. Табиғи ортаның абиотиқалық және |1 | |биотиқалық фаторлары. Орта факторлардың сигнальдық маңызы. | | |Алғышарттардың сақтау ережесі, мекен ету орындарының және | | |ярустардың алмасуы. негізгі абиотиқалық факторлар және | | |ағзалардың оларға бейімделуі. | | |Тірі организмдердің қалыптасу деңгейі. Өсімдіктер және жануарлар|1 | |әлемінің түрлігі. Биологиялық түрлерге әсер ететің факторлар. | | |Гомеостаз және экожүйенің тұрақтылығы. | | |Аутэкология. Организм және оның тіршілік жағдайы. Табиғи туралы |1 | |ұғым. Табиғи ортаның абиотиқалық және биотиқалық факторлары, | | |орта факторлардың сигнальдық маңызы. | | |Аутэкология. Антропогенді факторар. Шектеуші факторлар минимум |1 | |және толеранттылық зандары. | | |Аутэкология. Негізгі абиотиқалық факторлар: жарық, температура, |1 | |ылғалдылық | | |Аутэкология. Стенобионтты және эвриобионтты организмдер. |1 | |Популяциялар экологиясы - демэкология. Популяция туралы түсінік.|1 | |Популяциялар экологиясы - демэкология. Негізгі популяциялық |1 | |модельдер. | | |Популяциялар экологиясы-демэкология. Статиқалық ерекшеліктері, |1 | |саны, тығыздығы. Популяциядағы гендік полиморфизм. | | |Популяциялар экологиясы - демэкология. |1 | |Популяция өзін-өзі реттеуші Динамиқалық ерекшеліктері: туылымы, | | |өлімі, өсу жылдамдығы. Түршілік қатынатар /бәсекелестік\ | | |Бірлестіктер экологиясы-синэкология. Биоценоз, биогеоценоз және |1 | |экожүйе ұғымдары. | | |Биоценоздың трофиқалық структурасы /продуцент, консумент, |1 | |редуцент\. | | |Экологиялық пирамидалар. |1 | |Экологиялық сукцессия |1 | |Биосфераның қазіргі күйі. Биосфера туралы ілім. |1 | |В.И.Вернадскийдің биосфера және ноосфера туралы ілім. | | |Биосфера туралы ілімнің негізгі қағидалары. |1 | |Биосферадағы биохимиялық циклдер және зат айналымы. Биосферадағы| | |заттар айналымы. | | |Биосфера туралы ілім. |1 | |Ғаламдық биогеохимиялық циклдар. | | |Биосфера ресурстарының классификациясы. Өндірістің өсуі және |1 | |қоршаған ортаға оның әсері | | |Экожүйедегі адам. Тірі ағзалардың бірлестіктері. |1 | |Экожүйедегі адам. Қоректену тізбегі – сукцессия |1 | |Қоршаған ортаның ғаламдық ластануы. Қазіргі ғаламдық экологиялық|1 | |климаттық өзгерістер, озон қабатының жұқаруы, қышқыл- жауындар. | | |Атмосфераның, топырақтың және өсімдік мұхиттардың ғаламдық |1 | |ластануы. Қоршаған ортаны ластаушылардың тірі организмдерге | | |әсері. | | |Қазіргі әлеуметтік экологиялық мәселелер. |1 | |Демографиялық мәселелер. Әлеуметтік экологиялық мәселелер | | |тұрғындардың өсуі, генофондтың өсуі, жалпы агрессивті ортаның | | |өсуі, әсер етудің жаңа түрлері. ҚР экологиялық мәселелері. | | |Қоршаған ортаның жағдайын бағалайтын критерилер мен әдістер. |1 | |Экологиялық мониторинг және оны ұйымдастыру принциптері. | | |Химиялық, физикалық және биологиялық мониторинг. | | |Әлеуметтік экологиялық кризис және тұрақты даму. Қоғамдық сананы|1 | |экологизацияландыру. Тұрақты қоғамның модельдері, белгілері, | | |ұйымдастыру принциптері. Қазақстанның тұрақты дамуға көшуі. | | |Қоршаған ортаны қорғау саласындағы халықаралық бірлестіктер. |1 | |Қазақстандағы қоршаған ортаны қорғайтын ұйымдар. ҚР ерекше | | |қорғалатын зоналары. | | |Қазахстан Республикасының тұрақты дамуы. |1 | |Қазахстан Республикасының тұрақты дамуы - мемлекеттік |1 | |экологиялық саясатының мақсаты | | |Барлығы |30 | |Зертханалық сабақтар | | |Кіріспе. Биологиялық экология пәні тарихи және казіргі кездегі |1 | |күйі. Экологиялық зерттеулердің әдістері. | | |Табиғи орта туралы ұғым /су, жер үсті- ауа, топырақ және тірі |1 | |ағзалар орта ретінде/. Организмнің тіршілік формалары. | | |Тірі организмдердің өміріне және алуанүрлілігіне экологиялық |1 | |факторлардың әсерлері. | | |Ертіс бойының ұлуларының бас санына ауа райы мен рельефтің |1 | |тигізетін әсері | | |Экологиядағы популяцияның орны және ұғымы. |1 | |Популяцияның структурасы және негізгі сипаттамасы. | | |Популяциялар, олардың тұақтылығын график құру арқылы көрсету. |1 | |Экожүйелер туралы ұғым. Экожүйелердің энергетикасы. Қоректену |1 | |тізбектері және циклдары. Энергетиқалық алмасу. | | |Биотқалық типтердің қарым- қатнасы. |1 | |Су, жер үсті экожүйелердің қалыптасуы, дамуы және тұрақтылығы |1 | |В. И. Вернадскидиң биосфера туралы ұғым және ноосфераның |1 | |қазіргі күй, биосфераның тұрақтылығын сақтау жағдайлары. | | |Қоршаған ортаның жағдайын бағалайтын критерилар мен әдістер. |1 | |Қоғамдық сананы экологиязацияландыру.. Қазіргі заманның |1 | |экологиялық проблемалары. | | |Тұрақты қоғамның модельдері, бельгілері, ұйымдастыру |1 | |принциптері. Экологиялық мониторинг және оны ұйымдастыру. | | |Қоршаған ортаның ластанудың организмнәң генетиқалық әсерлері |1 | |Адамзаттың биологиялық, мәдені және әлеуметтік жағдайлары |1 | |Барлығы |15 | 5 СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫПТАРДЫҢ ТІЗІМІ 5.1 Кіріспе. Әлеуметтік экологияның негізгі міндеттері және даму кезендері. 5.2 Тірі организмдерге абиотиқалық факторлардың әсері. 5.3 Популяцияныі саның реттелуі. Популяциядағы генетиқалық полиморфизм 5.4 Негізгі популяциялық модельдер /Лотка-Вольтера/ организмдер мен популяциялардың саны 5.5 Биотиқалық қарым- қатынастар. Экологиялық пирамидалар. 5.6 Экологиялық сукцессия 5.7 Экожүйлер және қауымастықтардың биологиялық өнімділігі 5.8 Судың экожүйелер. Әлемдік мұхиттың бастапқы өнімділігі 5.9 Биосфера – глобальдық экожүйе 5.10 Биосфераның қазіргі күйі 5.11 Табиғи ортаның сапасы мен денсаулық 5.12 Су ресурстарынпайдаланудың экологиялық мәселелері 5.13 Энергетика және минералдық ресурстардың экологиялық мәселелері 5.14 Орман ресурсы және олардың экологиялық мәселелері 5.15 Экологиялық қаупсіздік 5.16 Қоршаған ортаның әлеуметтік компоненті, қоғам, қоғамдық қарым- қатынастар, мәдениет, еңбек сферасы. 5.17 Қазіргі биоэкологияның зерттеу пәні мен міндеттері 5.18 Тірі жүйелер. Тірі жүйенің жалпы қасиеттері 5.19 Қоршаған орта факторларының ағзаға әсерінің жалпы заңдылықтары 5.20 Популяциялық –ағзалы жүйе. Популяцияның құрылымы. 5.21 Популяцияның статистиқалық және динамиқаляқ сипаттамасы 5.22 Экологиялық қойма 5.23 Экологиялық жүйе – тірі табиғаттың функциональдық бірлігі. 5.24 Биологиялық алуантүрлік-экожүйелер, биоценоздардың тұрақтылығының негізгі шартты. Агроценоз және агрожүйелер 5.25 Биосферадағы зат айналымы мен биохимиялық циклдер 5.26 Адамның қажеттіліктері және экологиялық мәселелер 5.27 Адамның қоршаған ортаға бейімделуі 5.28 Биосфера және адам 5.29 Атмосфераның және су ресурстарының экологиялық мәселелері 5.30 Экологиялық қаупсіздік. Тұрақты даму концепциясы 6 ПӘН БОЙЫНША ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТА Кесте 3 |Тақырыбы |Көрнекі |Өз бетімен | Бақылау | | |құралдар, |оқып үйренуге |нысаны | | |ОТҚ, |арналған | | | |плакаттар, |сұрақтар | | | |зертханалық | | | | |тақталар | | | |Дәріс |Тәжірибе|Зертханалық | | | | |сабақтар |сабақтар|сабақтар | | | | |1 |2 |3 |4 |5 |6 | |Кіріспе. | |Кіріспе. |кесте |Кіріспе. |ауызша | |Экология | |Биологиялық | |Әлеуметтік |сұрау | |ғылымының | |экология пәні | |экологияның | | |анықтамасы, | |тарихи және | |негізгі | | |қалыптасу | |казіргі кездегі | |міндеттері | | |тарихы, | |күй.Экология | |және даму | | |міндеттері, | |лық зерттеулер | |кезендері. | | |әдістері. | | | | | | |Организм және | |Табиғи орта |Кесте |Тірі |ауызша | |орта. Тірі | |туралы ұғым /су,|ОТҚ |организмге |сұрау | |организмнің | |жер үсті-ауа, | |абиотиқалықфак| | |қалыптасу | |топырақ және | |торлар әсері. | | |деңгейі | |тірі ағзалар | | | | | | |орта ретінде. | | | | |Аутэкология. | |Тірі организм |кесте |Популяцияның |ауызша | | | |өміріне және |тестілер |саның |сұрау | | | |алуанүрлілігіне | |реттелуі. | | | | |экологиялық | |Популяция | | | | |факторлар әсері | |генетиқалық | | | | | | |полиморфизм | | |Популяциялар | |Ертіс бойының | |Негізгі |ауызша | |экологиясы-демэ| |ұлуларының бас | |популяциялымод|сұрау | |кология. | |санына ауа райы | |ельдер | | | | |мен рельефтің | | | | | | |тигізетін әсері | | | | |Бірлестіктер | |Экологиядағы |кесте |Биотиқалық |ауызша | |экологиясы-синэ| |популяцияның |тестілер |қарым- |сұрау | |кология | |орны | |қатынастар. | | | | |Популяцияның | |экологиялық | | | | |структурасы және| |пирамидалар. | | | | |негізгі | | | | | | |сипаттамасы. | | | | |Биосфера туралы| |Популяциялар, |кесте |Экологиялық |ауызша | |ілім. | |олардың |тестілер |сукцессия |сұрау | |Вернадский | |тұрақтылығын | | | | |биосфера және | |график құру | | | | |ноосфера туралы| |арқылы көрсету. | | | | |ілім. | | | | | | |Экожүйедегі | |Экожүйелер |ОТҚ |Экожүйлер және|ауызша | |адам | |туралы ұғым. | |қауымастық |сұрау | | | |Экожүйелердің | |тардың | | | | |энергетикасы. | |биологиялық | | | | |Қоректену | |өнімділігі | | | | |тізбектері және | | | | | | |циклдары. | | | | |Қоршаған | |Биотқалық |кесте |Судың |ауызша | |ортаның | |типтердің |тестілер |экожүйелері |сұрау | |ғаламдық | |қарым- қатынасы | | | | |ластануы | | | | | | |Қазіргі | |Су, жер үсті |слайд |Биосфера – |ауызша | |әлеуметтік | |экожүйелердің | |ғаламдық |сұрау | |экологиялық | |қалыптасуы, | |экожүйе | | |мәселелер | |дамуы және | | | | | | |тұрақтылығы | | | | |Қоршаған | |Вернадский |слайд |Биосфераның |ауызша | |ортаның | |биосфера және | |қазіргі күйі |сұрау | |ғаламдық | |неосфераның | | | | |ластануы. | |туралы ұғым | | | | |Қазіргі | | | | | | |ғаламдық | | | | | | |экологиялық | | | | | | |климаттық | | | | | | |өзгерістер, | | | | | | |озон қабатының | | | | | | |жұқаруы, | | | | | | |қышқыл- | | | | | | |жауындар. | | | | | | |Атмосфераныңтоп| |Қоршаған ортаның|слайд |Табиғи ортаның|ауызша | |ырақтың және | |жағдайын | |сапасы мен |сұрау | |өсімдік | |бағалайтын | |денсаулық | | |мұхиттардың | |критерилар мен | | | | |ғаламдық | |әдістер. | | | | |ластануы | | | | | | |Әлеуметтік | |Қоғамдық сананы |слайд |Су ресурстарын|ауызша | |экологиялық | |экологиязация | |пайдалану |сұрау | |дағдарыс | |ландыру. Қазіргі| |экологиялық | | | | |заманның | |мәселелері | | | | |экологиялық | | | | | | |проблемалары. | | | | |Әлеуметтік | |Тұрақты қоғамның|слайд |Энергетика |ауызша | |экологиялық | |модельдері, | |және |сұрау | |кризис және | |белгілері, | |минералдық | | |тұрақты даму. | |ұйымдастыру | |ресурстардың | | |Қоғамдық сананы| |принциптері. | |экологиялық | | |экологизациялан| |Экологиялық | |мәселелері | | |дыру. | |мониторинг және | | | | | | |оны ұйымдастыру.| | | | |Қазахстан | |Қоршаған ортаның|слайд |Орман ресурсы |ауызша | |Республикасының| |ластанудың | |және олардың |сұрау | |тұрақты дамуы | |организмнің | |экологиялық | | | | |генетиқалық | |мәселелері | | | | |әсерлері | | | | |ҚР тұрақты | |Адамзаттың |слайд |Экологиялық |ауызша | |дамуы - | |биологиялық, | |қаупсіздік |сұрау | |мемлекеттік | |мәдені және | | | | |экологиялық | |әлеуметтік | | | | |саясатының | |муралары. | | | | |мақсаты | | | | | | 7 ОҚУ- ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТПЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДІҢ КАРТАСЫ Кесте 4 |Оқулықтардың, оқу-әдістемелік |Даналардың |Студенттердің |Қамтамасыз | |құралдардың атауы |саны |саны |етілуі | | | | |пайызы | |Оспанова Г.С., Бозшатаева Г.Т. |10 |10 |1,5 | |Экология. Алматы. Экономика. 2002ж | | | | |Аќбасова А.Ж. Саинова Г.Є. |10 |10 |3 | |Экология. Алматы. 2003ж. | | | | |Оспанова Г.С., Бозшатаева Г.Т. |10 |10 |3 | |Экологиядан оку –әдістемелік | | | | |ќұрал. Алматы. Экономика. 2003 ж. | | | | |В.И.Коробкин, Л.В.Передельский |20 |10 |11 | |«Экология» Ростов-на Дону, 2001. | | | | |А.М. Никаноров, Т.А.Хоружая . |20 |10 |9 | |«Экология» .М.,2000. | | | | |Т.К. Сагимбаев . Экология и |10 |10 |1,5 | |экономика. Алматы. 1997 | | | | |Экология М.: «Просвещение» 2008. |10 |10 |1,5 | |Глухов В.В., Лисочкина Т.В., | | | | |Федорова А.И., Никольская А.Н. |10 |10 |1,5 | |Практикум по экологии и охране | | | | |окружающей среды. Москва. 2003. | | | | |Агроэкология/ Под ред. В.А. |20 |10 |50 | |Черникова. – М.: Колос, 2000. – | | | | |536 | | | | |Карташев А.Г. Введение в экологию. |10 |10 |50 | |– Томск: изд-во «Водолей», 2004. – | | | | |384 с. | | | | |Воронков Н.А. Общая экология. – М.:|10 |10 |10 | |Агар, 2005 | | | | 8 ӘДЕБИЕТТЕР 8.1 Негізгі әдебиет 8.1.1 Оспанова Г.С., Бозшатаева Г.Т. Экология. Алматы. Экономика. 2002ж 8.1.2 Аќбасова А.Ж. Саинова Г.Є. Экология. Алматы. 2003ж. 8.1.3 Оспанова Г.С., Бозшатаева Г.Т. Экологиядан оку –әдістемелік қүрал. Алматы. Экономика. 2005 ж. 8.2 Қосымша әдебиеттер 8.2.1 В .И.Коробкин, Л.В.Передельский «Экология» Ростов-на Дону, 2001. 8.2.2 А.М. Никаноров, Т.А.Хоружая . «Экология» .М.,2000. 8.2.3 Т.К. Сагимбаев . Экология и экономика. Алматы.2006 ж 8.2.4 Глухов В.В., Лисочкина Т.В., Некрасова Т.П., Экономические основы экологии Санкт-Петербург « Специальная литература» 2007 ж 8.2.5 А.А. Горелов. Экология. М., 2000. 8.2.6 Чернова Н.М.,А.М. Былова, Экология М.: «Просвещение» 2003 ж 8.2.7 Панин М.С. Химическая экология: Учебник для ВУЗов. – Семипалатинск, 2002. – 852 с.
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz