Файл қосу

Ақпараттық моделдеу курсының мақсаты. Пән постреквизиттары




|Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі                                 |
|Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті                           |
|Физика-математика факультеті                                                        |
|                                   |                    |                           |
|3 деңгейдегі СМЖ құжаты            |ПОӘК                |                           |
|                                   |                    |                           |
|                                   |                    |ПОӘК                       |
|                                   |                    |042.39.1.58/01-2014        |
|                                   |                    |                           |
|                                   |                    |                           |
|                                   |                    |                           |
|ПОӘК                               |03.09.2014ж         |                           |
|Оқытушыға арналған                 |№1 басылым          |                           |
|«Ақпараттық  модельдеу» пәні       |                    |                           |
|бойынша оқу жұмыс бағдарламасы     |                    |                           |
|                                   |                    |                           |
















                           «Ақпараттық  модельдеу»
                       пәнінен оқыту-әдістемелік кешен


                5В060200 - «Информатика» мамандығына арналған




                 Оқытушыға арналған оқу  жұмыс бағдарламасы
















































                                    Семей
                                    2014.
Алғы сөз

1. ҚҰРАСТЫРЫЛДЫ
Құрастырған:_______________ Информатика және АТ кафедрасының  аға  оқытушысы
Болсынбекова   Ш.Ж.,    Семей   қаласының   Шәкәрім   атындағы   мемлекеттік
университеті
      «28» тамыз 2014 ж.

2. ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1. Информатика және АТ кафедрасының отырысында талқыланды
      Хаттама № 1  “10”  қыркүйек  2014   ж.

      Кафедра меңгерушісі _________________ Г.Е.Берікханова

2.2. Физика-математика факультетінің   әдістемелік Кеңесінің отырысында
талқыланды


      Хаттама  №1  «11»  қыркүйек  2014  ж.

      Әдістемелік кеңестің төрағасы __________ К.А.Батырова

3. БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқыту-әдістемелік кеңесінің отырысында мақұлданып, баспаға
ұсынылды
      Хаттама  №1  «18»   қыркүйек  2014  ж.


Оқыту әдістемелік кеңестің төрайымы  _____________ Г.К.Искакова


БІРІНШІІ РЕТ ЕНГІЗІЛДІ


















                                   МАЗМҰНЫ

|Қолданылу облысы                                         |       |
|Нормативті сілтемелер                                    |       |
|Жалпы жағдайлар                                          |       |
|Оқытушыға арналған оқу жұмыс бағдарламасының мазмұны     |       |
|Студенттердің өздік жұмыстарының тақырыптары             |       |
|Пән бойынша оқу-әдістемелік карта                        |       |
|Оқу-әдістемелік әдебиеттердің жабдықталу картасы         |       |
|Әдебиеттер                                               |       |





                             1. Қолданылу облысы
      «Ақпараттық модельдеу» пәні бойынша Оқыту-әдістемелік кешен   5В060200
– «Информатика» мамандығының студенттеріне арналған.  Комплекс  студенттерді
пәннің  мазмұнымен,   пәннің   көкейкестілігі   мен   қажеттілігімен,   курс
саясатымен,  оқу  барысында  үйренетін   машықтармен   таныстырады.   Оқыту-
әдістемелік комплекс пәнді оқыту үшін негізгі бағдар болып табылады.


                          2. Нормативті сілтемелер
      Бұл «Ақпараттық модельдеу»  пәні бойынша Оқытушыға арналған оқу  жұмыс
бағдарламасы оқыту  процесін  келесі  құжаттарда  келтірілген  талаптар  мен
ұсыныстарға сәйкес жүргізу үшін құрастырылған және  реттейді:
         –  Сәйкес  білім  деңгейінің  жалпыға  бірдей  мемлекеттік   білім
           стандарты;
         – 5В060200-информатика мамандығының типтік оқу жоспары.
         – СТУ 042 –  ГУ  –  4-2013  Университет  стандарты  «Пәннің  оқыту
           әдістемелік комплексін дайындауға жалпы талаптар»;
         –   ДП-042-1.01–2013   Құжатталған   процедура    «Пәннің    оқыту
           әдістемелік комплексінің құрылымы мен мазмұны»




                             3. Жалпы жағдайлар
3.1. Пәннің қысқаша мазмұны
       «Ақпараттық  модельдеу»  пәні   5В060200-«Информатика»   мамандығында
оқитын  студенттер  үшін   ақпараттық  үрдістердегі   негізгі   модельдермен
танысуға мүмкіндік береді. Ақпараттық модель ұғымдары және  олардың  түрлері
мен мақсаттары дәріс сабақтарында беріледі  және олармен  жұмыс  істеу  реті
зертханалық сабақтарында көрсетіледі.
3.2. Пәннің мақсаты
      Курстың нақты мақсаты болып модельдеу  әдістері  негізінде  қызметтегі
есептерді  шешу  және  талдау  үшін   теориялық   және   практикалық   түрде
студенттерге кешенді білім беру.
3.3. Пән міндеті:
Курстың негізгі міндеті – әртүрлі ақпараттық жүйелер  үшін  қазіргі  заманғы
ақпараттық модельдердің әдістерімен таныстыру.
3.4. Пәнді оқып, аяқтаған студенттер білуі және орындай алуы керек:
      3.4.1 "Модель" және "модельдеу" ұғымдарын;
      3.4.2 Ақпараттық модель ұғымын;
      3.4.3 Модельдеу  кезінде ДЭЕМ ді қолдану;
      3.4.4 Ақпараттық модельдердің қолданыстарын;
      3.4.5 Есептің экономика-математикалық моделін құра білу керек;
      3.4.6 Есепті шешу кезінде мадематикалық модельдерді  қолдану  мақсатын
түсіну;
      3.4.7 Есептерді шешуде  қолда  бар  стандартты  программалық  құралдар
           туралы түсінік болу керек;
      3.4.8 Оқу әдебиетін өз бетімен  оқып-үйрене  алуы,  логикалық  ойлауын
дамытуы керек.
3.5. Пән  пререквизиттары:
       3.5.1. Математика;
       3.5.2. Экономика-математикалық әдістер;
       3.5.3. Компьютерлік графика;
       3.5.4. операцияларды зерттеу және оптимизация тәсілдері.
       3.5.5 Жасанды интеллект;
       3.5.6 Программалау тілдері
3.6.  Пән постреквизиттары:
    Қарастырылмайды


1-кесте. Оқу жоспарынан ақпарат
|Курс                                  |Семестр     |Кредит                       |
|1                                     |2           |3                            |
|Дәріс сабақтары                                                                 |
|«Ақпараттық моделдеу» курсының мақсаты|1           |А.В.Могилев , Е.К.Хеннер,    |
|мен міндеттері.                       |            |«Информатика», Москва, 2001  |
|                                      |            |г.                           |
|                                      |            |Бережная Е. В., Бережной В.  |
|                                      |            |И. Математические методы     |
|                                      |            |моделирования экономических  |
|                                      |            |систем. — М., «Финансы и     |
|                                      |            |статистика», 2001            |
|«Модель» түсінігінің анықтамасы       |2           |А.В.Могилев , Е.К.Хеннер,    |
|                                      |            |«Информатика», Москва, 2001  |
|                                      |            |г.                           |
|                                      |            |Бережная Е. В., Бережной В.  |
|                                      |            |И. Математические методы     |
|                                      |            |моделирования экономических  |
|                                      |            |систем. — М., «Финансы и     |
|                                      |            |статистика», 2001            |
|Модельдеу мақсаты                     |2           |А.В.Могилев , Е.К.Хеннер,    |
|                                      |            |«Информатика», Москва, 2001  |
|                                      |            |г.                           |
|                                      |            |Бережная Е. В., Бережной В.  |
|                                      |            |И. Математические методы     |
|                                      |            |моделирования экономических  |
|                                      |            |систем. — М., «Финансы и     |
|                                      |            |статистика», 2001            |
|Модель құрудың негізгі кезеңдері      |3           |Акулич И. Л. Математическое  |
|                                      |            |программирование в примерах и|
|                                      |            |задачах. – М.: «Высшая       |
|                                      |            |школа», 2003                 |
|                                      |            |Бережная Е. В., Бережной В.  |
|                                      |            |И. Математические методы     |
|                                      |            |моделирования экономических  |
|                                      |            |систем. — М., «Финансы и     |
|                                      |            |статистика», 2001            |
|Модель түрлері                        |4           |Акулич И. Л. Математическое  |
|                                      |            |программирование в примерах и|
|                                      |            |задачах. – М.: «Высшая       |
|                                      |            |школа», 2003                 |
|                                      |            |Бережная Е. В., Бережной В.  |
|                                      |            |И. Математические методы     |
|                                      |            |моделирования экономических  |
|                                      |            |систем. — М., «Финансы и     |
|                                      |            |статистика», 2001            |
|Модель қасиеттері                     |1           |Акулич И. Л. Математическое  |
|                                      |            |программирование в примерах и|
|                                      |            |задачах. – М.: «Высшая       |
|                                      |            |школа», 2003                 |
|                                      |            |А.В.Могилев , Е.К.Хеннер,    |
|                                      |            |«Информатика», Москва, 2001  |
|                                      |            |г.                           |
|Модельдердің сандық және сапалақ      |2           |Акулич И. Л. Математическое  |
|бағалары                              |            |программирование в примерах и|
|                                      |            |задачах. – М.: «Высшая       |
|                                      |            |школа», 2003                 |
|                                      |            |Бережная Е. В., Бережной В.  |
|                                      |            |И. Математические методы     |
|                                      |            |моделирования экономических  |
|                                      |            |систем. — М., «Финансы и     |
|                                      |            |статистика», 2001            |
|Зертханалық жұмыс                                                               |
|Ақпарат . Негізгі анықтамалары.       |1           |Акулич И. Л. Математическое  |
|Ақпаратты жариялау әдістері . Сандарды|            |программирование в примерах и|
|жариялау формалары.                   |            |задачах. – М.: «Высшая       |
|                                      |            |школа», 2003                 |
|                                      |            |Бережная Е. В., Бережной В.  |
|                                      |            |И. Математические методы     |
|                                      |            |моделирования экономических  |
|                                      |            |систем. — М., «Финансы и     |
|                                      |            |статистика», 2001            |
|Microsoft Visio ортасымен танысу.     |2           |Информатика. Базовый         |
|Block Diagram категориясы.            |            |курс.Учебник для ВУЗов под   |
|                                      |            |ред. С. В. Симоновича.- Спб: |
|                                      |            |Питер, 2002.                 |
|Building Plan категориясы.            |2           |Информатика. Базовый         |
|                                      |            |курс.Учебник для ВУЗов под   |
|                                      |            |ред. С. В. Симоновича.       |
|Map категориясы.                      |2           |Информатика. Базовый         |
|                                      |            |курс.Учебник для ВУЗов под   |
|                                      |            |ред. С. В. Симоновича.       |
|Network категориясы.                  |2           |Информатика. Базовый         |
|                                      |            |курс.Учебник для ВУЗов под   |
|                                      |            |ред. С. В. Симоновича.       |
|Software категориясы.                 |3           |Информатика. Базовый         |
|                                      |            |курс.Учебник для ВУЗов под   |
|                                      |            |ред. С. В. Симоновича.       |
|Web Diagram категориясы..             |3           |Информатика. Базовый         |
|                                      |            |курс.Учебник для ВУЗов под   |
|                                      |            |ред. С. В. Симоновича.       |



               5. Студенттердің өздік жұмыстарының тақырыптары
5.1  Студенттің оқытушы басқаруымен өздік жұмыс тақырыптары
СОӨЖ №1 -2 Физикалық үрдістерді модельдеу.
        a. Дененің еркін құлауы;
        b. Ракетаның ұшуы;
        c. горизонтқа бұрышпен лақтырылған дененің қозғалысы;

СОӨЖ №2 Физикалық үрдістерді модельдеу.
        a. аспан денелерінің қозғалысы;
        b. Маятник қозғалысы;
        c. Электрлік өрістерді бейнелеу;
        d. Стерженде жылуды тарату.

СОӨЖ №3 Популяциялардың динамикасын модельдеу.
   a. Дискретті көбеюмен популяциядағы ішкі түрдегі конкуренция;
   b. Үздіксіз көбеюмен  популяциядағы сыртқы түрдегі конкуренция;
   c. Түраралық конкуренция;
   d. Жыртқыш – жемтік жүйесі.

СОӨЖ №4 Кездейсоқ үрдістерді модельдеу.

СОӨЖ №5 Жаппай қызмет ету жүйелеріндегі кезектер.

5. 2 Студенттердің өздік жұмыстарына арналған  сұрақтар
СӨЖ №1. Ақпараттық модельдеу: Жүйетануға кіріспе. Орта. Жүйеге ену және
шығу. «Қара жәшік»

СӨЖ №2 Ақпараттық модельдеу: Құрылым. Ақпараттық модель. Жүйелік
классификация.

СӨЖ №3 Графтардағы ақпараттық модельдер: Негізгі ұғымдар. Классификациялар.
Блок-схемалар.

СӨЖ №4 Кестелік ақпараттық модельдер: Негізгі ұғымдар. «Объектілер-
қасиеттер» типті кестелер. «Объектілер-объектілер» типті кестелер.

СӨЖ №5 Кестелік ақпараттық модельдер:  Күрделі типті кестелер. Есептелетін
кестелер.

                    6. Пән бойынша оқу-әдістемелік карта

3-кесте. Пән бойынша оқу-әдістемелік карта
|Тақырыптар                            |Көрнекілік   |Өзбетімен оқуға    |Бақылау   |
|                                      |құрал,       |сұрақтар           |түрі      |
|                                      |плакаттар,   |                   |          |
|                                      |техникалық   |                   |          |
|                                      |жабдық       |                   |          |
|Дәріс сабақтары   |Зертханалық        |             |                   |          |
|                  |жұмыстар           |             |                   |          |
|1                 |2                  |3            |4                  |5         |
|Ақпараттық        |Ақпарат. Негізгі   |Дәріс        |«Ақпараттық        |Ауызша    |
|моделдеу          |анықтамалар.       |конспектісі, |моделдеу» дегеніміз|          |
|                  |Ақпаратты көрсету  |компьютер    |не?                |          |
|                  |әдістері. Сандарды |             |«Ақпараттық        |          |
|                  |көрсету формалары. |             |моделдеу» курсының |          |
|                  |                   |             |міндеттері         |          |
|«Модель»          |Microsoft Visio    |Дәріс        |Модель дегеніміз   |Ауызша    |
|түсінігінің       |ортасымен танысу.  |конспектісі, |не?                |          |
|анықтамасы.       |Block Diagram      |компьютер    |Модельдеуді қалай  |          |
|                  |категориясы.       |             |түсінесіз?         |          |
|                  |                   |             |Модельдеу жүйесі   |          |
|                  |                   |             |деген не?          |          |
|                  |                   |             |Модельдер неше     |          |
|                  |                   |             |топқа бөлінеді?    |          |
|Модельдеу мақсаты |Microsoft Visio    |Дәріс        |Модельдеу қандай   |Ауызша    |
|                  |ортасымен танысу.  |конспектісі, |мақсатты көздейді? |          |
|                  |Категория Building |компьютер    |Редукционизм       |          |
|                  |Plan.              |             |принципі деген не? |          |
|                  |                   |             |Эволюция принципін |          |
|                  |                   |             |қалай ұғасыз?      |          |
|                  |                   |             |Рационалдық        |          |
|                  |                   |             |принципті қалай    |          |
|                  |                   |             |түсінуге болады?   |          |
|Модель құрудың    |Microsoft Visio    |Дәріс        |Модельдеуді неден  |Ауызша    |
|негізгі кезеңдері |ортасымен танысу.  |конспектісі, |бастаған дұрыс?    |          |
|                  |Map категориясы.   |компьютер    |Объект белгілерін  |          |
|                  |                   |             |айқындауды қалайша |          |
|                  |                   |             |түсінесіз?         |          |
|                  |                   |             |Формалдау ұғымы    |          |
|                  |                   |             |нені білдіреді?    |          |
|                  |                   |             |Модельдеудің       |          |
|                  |                   |             |дұрыстығын         |          |
|                  |                   |             |тексермесе не болуы|          |
|                  |                   |             |мүмкін?            |          |
|Модель түрлері.   |Microsoft Visio    |Дәріс        |Ақпараттық модель  |Ауызша    |
|                  |ортасымен танысу.  |конспектісі, |түрлері?           |          |
|                  |Network            |компьютер    |Компьютерлік       |          |
|                  |категориясы.       |             |модельге мысал     |          |
|                  |                   |             |келтіріңіз№        |          |
|                  |                   |             |Математикалық      |          |
|                  |                   |             |модель деп нені    |          |
|                  |                   |             |ұғасыз?            |          |
|                  |                   |             |Компьютерлік       |          |
|                  |                   |             |модельдің түрлері  |          |
|                  |                   |             |қандай?            |          |
|Модель қасиеттері |Microsoft Visio    |Дәріс        |Модельдердің қандай|Ауызша    |
|                  |ортасымен танысу.  |конспектісі, |қасиеттерін        |          |
|                  |Software           |компьютер    |білесіз?           |          |
|                  |категориясы.       |             |Модельдің          |          |
|                  |                   |             |симметриялық       |          |
|                  |                   |             |қасиетін қалай     |          |
|                  |                   |             |ұғасыз?            |          |
|                  |                   |             |Модельдің          |          |
|                  |                   |             |транзитивтік       |          |
|                  |                   |             |қасиетін қалай     |          |
|                  |                   |             |ұғасыз?            |          |
|                  |                   |             |Модельдің          |          |
|                  |                   |             |рефлексивтік       |          |
|                  |                   |             |қасиеті            |          |
|Модельдердің      |Microsoft Visio    |Дәріс        |Модельдің сандық   |Ауызша    |
|сандық және       |ортасымен танысу.  |конспектісі, |сипаты деген не?   |          |
|сапалақ бағалары  |Web Diagram        |компьютер    |Модельдің сапалық  |          |
|                  |категориясы.       |             |сипаты деген не?   |          |
|                  |                   |             |Модельдердің сандық|          |
|                  |                   |             |және сапалық       |          |
|                  |                   |             |бағалау            |          |
|                  |                   |             |параметрлері       |          |
|                  |                   |             |қандай?            |          |




            7.  Оқу-әдістемелік әдебиеттердің жабдықталу картасы
4-кесте. Оқу-әдістемелік әдебиеттердің жабдықталу картасы
|Оқулықтар мен оқу-әдістемелік    |Экз. саны  |Студенттер саны  |Жабдықталу         |
|құралдардың аттары               |           |                 |%                  |
|1                                |2          |3                |4                  |
|Дмитриев В.И. Прикладная теория  |8          |6                |100                |
|информации. – М.: Высшая школа,  |           |                 |                   |
|2001                             |           |                 |                   |
|Куправа Т.Д. Создание и          |3          |6                |50                 |
|программирование баз данных      |           |                 |                   |
|средствами СУБД. М.: Мир, 2004   |           |                 |                   |
|Айтчанов Б.Х. Модели и методы    |3          |6                |50                 |
|статистического анализа и синтеза|           |                 |                   |
|нелинейных динамических систем. –|           |                 |                   |
|Алматы: КазНТУ, 2003             |           |                 |                   |
|Акулич И. Л. Математическое      |20         |6                |100                |
|программирование в примерах и    |           |                 |                   |
|задачах. – М.: «Высшая школа»,   |           |                 |                   |
|2003                             |           |                 |                   |
|Бережная Е. В., Бережной В. И.   |11         |6                |100                |
|Математические методы            |           |                 |                   |
|моделирования экономических      |           |                 |                   |
|систем. — М., «Финансы и         |           |                 |                   |
|статистика», 2001                |           |                 |                   |
|А.В.Могилев , Е.К.Хеннер,        |15         |6                |100                |
|«Информатика», Москва, 2001 г.   |           |                 |                   |



                                8. Әдебиеттер
8.1. Негізгі әдебиеттер
      8.1.1. Дмитриев В.И. Прикладная теория информации. – М.: Высшая школа,
2001
      8.1.2. Куправа Т.Д. Создание и программирование баз данных средствами
СУБД. М.: Мир, 2004
      8.1.3. Айтчанов Б.Х. Модели и методы статистического анализа и синтеза
          нелинейных динамических систем. – Алматы: КазНТУ, 2003
8.2. Қосымша әдебиеттер
      8.2.1. Акулич И. Л. Математическое программирование в примерах и
          задачах. – М.: «Высшая школа», 2003
      8.2.2. Бережная Е. В., Бережной В. И. Математические методы
          моделирования экономических систем. — М., «Финансы и статистика»,
          2001
      8.2.3. Калихман И. Л. Сборник задач по математическому
          программированию. — М.: «Высшая школа», 1995
      8.2.4. Информатика. Базовый курс.Учебник для ВУЗов под ред. С. В.
          Симоновича.- Спб: Питер, 2002.
Пәндер