Файл қосу

Курстың перереквизиттері



|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                          |
|ШӘКӘРІМ атындағы СЕМЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                              |
|МСЖ құжат 3 деңгейлі     |ПОӘК                |ПОӘК                          |
|                         |                    |042.18.21.5/01.2013           |
|                         |                    |                              |
|ПОӘК                     |Басылым №2          |                              |
|«Топырақтану геология    |                    |                              |
|негіздерімен» пәнінен    |                    |                              |
|оқытушыларға арналған    |                    |                              |
|жұмыс  бағдарламасы      |                    |                              |











                 5В080100  «Агрономия » мамандығына арналған

                «Топырақтану геология негіздерімен»  пәнінің
                           ОҚУ -ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

                        ПӘННІҢ ОҚЫТУШЫЛАРҒА  АРНАЛҒАН

                             ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ


















                                    Семей
                                     2013








                   Алғы сөз





           1. Құрастырған


Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университетінің «Агротехнология және
орман ресурстары» кафедрасының  аға оқытушысы Каламов Бақытбек Хамзаұлы


«___ »  _________ 2013 жыл


2. Талқыланды:


2.1. Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университетінің «Агротехнология
және орман ресурстары» кафедрасының мәжілісінде.


Хаттама «___»__________2013 жыл, №





Кафедра меңгерушісі: _____________Сейлгазина С.М.





2.2. Аграрлық факультетінің оқу-әдістемелік бюро мәжілісінде


Хаттама «___»__________2013 жыл, №


Төраға ________________Тлеубаева А.В.





3. БЕКІТІЛДІ


Университеттің оқу-әдістемелік кеңес мәжілісінде қаралды және баспаға
ұсынылды


Хаттама «______ »  _____________2013 жыл, №


ОӘК төрағасы,  проректор______________ Г.К. Искакова






















                                   Мазмұны



1 Қолданылу аймағы
2 Нормативтік сілтемелер
3 Жалпы жағдайлар
4Оқытушылар үшін пәннің оқу жұмыс бағдарламасының мазмұны.
5 Студенттің өздік жұмысы үшін тақырыптардың тізімі.
6 Пәннің оқу- әдістемелік картасы
7 Оқу- әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз ету картасы
8 Әдебиеттер




























   1  Қолданылу аймағы


    «Топырақтану  геология  негіздерімен»   пәні  бойынша  оқу-  әдістемелік
кешеннің құрамына
     кіретін  оқытушылардың   жұмыс   оқу   жоспары   5В080100   «Агрономия»
мамандығының студенттріне арналған.  Ол  студенттерді  курстың   мазмұнымен,
оның өзектілігімен және  қажеттілігімен,  курс  саясатымен,  оқу  процесінде
студенттер игеретін тәжірибемен таныстырады. Оқу- әдістемелік кешен  Шәкәрім
атындағы  Семей  мемлекеттік  университетінің  агротехнология   кафедрасында
пәнді оқытудың негізгі құралы болып  табылады.

    2 Нормативтік сілтемелер

2     НОРМАТИВТІ СІЛТЕМЕЛЕР
    «Топырақтану геология негіздерімен» пәнінің оқытушыларға арналған жұмыс
оқу   бағдарламасы осы пәннің оқу процесін ұйымдастыру  ретін  келесі
құжаттардың талаптары мен  ұсыныстарына сәйкес орнатады:
     - Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігінің ҚР МЖМБС
3.09.252-2006 бұйрығымен бекітілген 5В080100 «Агрономия» мамандығы бойынша
23.12.2005 ж. № 779    орнына енгізілді.
- Университет стандарты СТУ 042-РГКП-СГУ-8-2007 «Пәннің оқу- әдістемелік
кешенінің дайындауға және әзірлеуге қойылатын жалпы талаптар»;
- ДП 042-08.10.10.12-2007 Құжаттық  процедура «Пәннің оқу- әдістемелік
кешенінің  құрылымы және мазмұны».

           3. Жалпы жағдайлар





      3.1 Пәннің қысқаша мазмұны.


«Арономия»  мамандығының  студенттеріне   арналған   «Топырақтану   геология
негіздерімен»  пәні  егіншіліктің  табиғи  заңдылықтарымен  жалпы  теориясы,
құнарлылық оның маңызы және жоғарлату жолдарына  зерттеулер  жүргізеді  және
мәдени өсімдіктерді өсіруге  қажетті  топырақтың  онтайлы  параметрі  жоғары
құнарлылығын жасау және жерді экономикалық, экологиялық  және  технологиялық
тұрғыдан тиімді пайдалану.


3.2 Курстың мақсаты.


Курстың мақсаты студенттерді қарқынды егіншілікте топырақ  құнарлығын  ұдайы
арттыру  және  өсімдік  тіршілік  жағдайын   егіншілікте   реттеу   жолдарын
түсіндіру..


3.3 Пәнді оқыудың негізгі міндеттері.


Топырақтың құнарлығын ұлғайтудың,  оны  эрозиядан  қорғаудың  агротехникалық
шаралар жүйесін құрастыру мен жүзеге  асыру  жөніндегі  теориялық  негіздері
және  дағдылану  әдістер  мен  студенттерді  таныстыру;  өсімдік   тіршілігі
жағдайларын оңтайландыру; арамшөптердің биологиялық ерекшеліктерін және  түр
құрамын анықтау, олармен күресудің  кешенді  шараларды  белгілеу;  әр  түрлі
шаруашылықтар  үшін  ауыспалы  егістер  нобайларын,  оларды  игеру  жоспарын
құрастыру және жүзеге асыру; топырақ қорғау  және  қорды  үнемдеу  жөніндегі
топырақ өнделу жүйелерін жасау және  топырақ  өңдеуді  минималдау;  аймақтық
бейімді ландшафтылық егіншілік жүйесінің негізін игеру.


3.4 Пәнді игеру нәтижесінде студент:


Осы пәнді оқып студент міндетті түрде білуі керек:

      - өз бетімен ауыспалы егіс жүйесін құру;
      - арам шөпке қарсы тиімді жолдарын таңдауды;
      - жер құнарын арттырып отыруды;
      - техниканы тиімді пайдалануды;

3.5 Курстың перереквизиттері.


Биология, физиология, топырақтану, агротехника


3.6 Курстың постреквизиттері.

      Өсімдіктану, селекция мен тұқым шаруашылығы

              1. Жұмыс оқу жоспарынан көшірме (Кесте –1)



Кесте –1. Оқу жоспарынан көшірме



|Курс  |Семестр       |Кредит                         |Дәріс|Зертхана сағаты       |
|1     |2             |3                              |4    |5                     |
|Дәрістік сағаттар                                                                 |
|1     |Кіріспе.      |Дәріс мазмұны:                 |1    |Жаңабаев Қ.Ш.,        |
|      |Топырақтану   |Өсімдік тіршілігінің факторлары|     |Саудабаев Т. С.,      |
|      |ғылымы.Жер    |және олармен үздіксіз          |     |Сейітов И.С Өсімдік   |
|      |туралы жалпы  |қамтамасыз етудің қажеттілігі. |     |шаруашылығы өнімдерін |
|      |мәліметтер.   |Ауылшаруашылық дақылдарының осы|     |өндіру технологиясы.  |
|      |              |факторларға қоятын талаптары.  |     |                      |
|2     |Жер, оның     |Дәріс мазмұны:                 |1    |Жаңабаев Қ.Ш.,        |
|      |химиялық және |Өсімдік тіршілігінің ғарыштық  |     |Саудабаев Т. С.,      |
|      |минерологиялық|жарық, жылу және жер бетіндегі |     |Сейітов И.С Өсімдік   |
|      |құрамы        |ылғал, ауа, қоректік заттар    |     |шаруашылығы өнімдерін |
|      |              |факторлары. Оларды             |     |өндіру технологиясы.  |
|      |              |оптималдаудың, жоғары өнім     |     |                      |
|      |              |алудың, топырақ құнарлылығын   |     |                      |
|      |              |арттырудың және сақтаудың,     |     |                      |
|      |              |егіншілікте жүйелі түрде       |     |                      |
|      |              |жүргізудің теориялық негізі    |     |                      |
|      |              |егіншілік заңдары мен          |     |                      |
|      |              |экологиялық принциптері.       |     |                      |
|3,4   |Топырақтың    |Дәріс мазмұны:                 |1    |Жаңабаев Қ.Ш.,        |
|      |пайда болуы,  |Өсімдік тіршілігіне керек      |     |Саудабаев Т. С.,      |
|      |құралу        |факторлардың өзара             |     |Сейітов И.С Өсімдік   |
|      |процесі.      |тепе-теңдігіжәне бір-бірімен   |     |шаруашылығы өнімдерін |
|      |              |алмастыруға болмайтындығы заңы.|     |өндіру технологиясы.  |
|      |              |Минимум, оптимум, максимум     |     |                      |
|      |              |заңы.                          |     |                      |
|5,6   |Топырақтың    |Дәріс мазмұны:                 |1    |Жаңабаев Қ.Ш.,        |
|      |химиялық      |Топырақтың құнарлылығы мен оны |     |Саудабаев Т. С.,      |
|      |құрамы және   |құнарландыру  -мол өнімнің     |     |Сейітов И.С Өсімдік   |
|      |коллоидтар.   |негізі. Топырақ құналлылығының |     |шаруашылығы өнімдерін |
|      |              |түрлері. Құнарлықты ұлғаймалы  |     |өндіру технологиясы.  |
|      |              |ұдайы және қарапайым ұдайы     |     |                      |
|      |              |жоғарылату.                    |     |                      |
|7     |Топырақтың    |Дәріс мазмұны:                 |1    |Жаңабаев Қ.Ш.,        |
|      |органикалық   |Арамшөптер, арамшөп қоспасы    |     |Саудабаев Т. С.,      |
|      |тірі бөлігі   |немесе ластаушылар, маманданған|     |Сейітов И.С Өсімдік   |
|      |              |және қоқыстық арамшөптер туралы|     |шаруашылығы өнімдерін |
|      |              |түсінік. Зияндылықтың фиотоцено|     |өндіру технологиясы.  |
|      |              |тикалық статистикалық,         |     |                      |
|      |              |экономикалық шектері.          |     |                      |
|8     |Топырақтың    |Дәріс мазмұны:                 |1    |Жаңабаев Қ.Ш.,        |
|      |физикалық және|Арамшөптерді қоректену тәсілі, |     |Саудабаев Т. С.,      |
|      |физико-механик|өмір сүру ұзақтығы, өсіп-даму  |     |Сейітов И.С Өсімдік   |
|      |алық          |мерзімі, көбеюінің             |     |шаруашылығы өнімдерін |
|      |қасиеттері    |ерекшеліктері  бойынша топқа   |     |өндіру технологиясы.  |
|      |              |бөлу.                          |     |                      |
|9     |Топырақтың    |Дәріс мазмұны:                 |1    |Жаңабаев Қ.Ш.,        |
|      |су,ауа және   |Карантиндік шаралар, тұқымды   |     |Саудабаев Т. С.,      |
|      |қасиеттеріи   |тазалау, органикалық           |     |Сейітов И.С Өсімдік   |
|      |техническиормо|тыңайтқыштарды дұрыс дайындау  |     |шаруашылығы өнімдерін |
|      |вычески       |және сақтау, суару суының      |     |өндіру технологиясы.  |
|      |полезных видов|тазалығы.                      |     |                      |
|      |насекомых,    |                               |     |                      |
|      |особенности их|                               |     |                      |
|      |развития,     |                               |     |                      |
|      |систематически|                               |     |                      |
|      |е положения   |                               |     |                      |
|10    |Топырақтың    |Дәріс мазмұны:                 |1    |Жаңабаев Қ.Ш.,        |
|      |морфологиялық |Арамшөптердің топырақтағы      |     |Саудабаев Т. С.,      |
|      |қасиеттері    |тұқымдарын вегативтік көбею    |     |Сейітов И.С Өсімдік   |
|      |              |мүшелерін жою әдістері. Көптеп |     |шаруашылығы өнімдерін |
|      |              |шыққан арамшөптерді отау.      |     |өндіру технологиясы.  |
|11    |Топырақ       |Дәріс мазмұны:                 |1    |Жаңабаев Қ.Ш.,        |
|      |құнарлылығы   |Гербицидтердің арамшөптерге    |     |Саудабаев Т. С.,      |
|      |              |әсерінің механизмі, оларды     |     |Сейітов И.С Өсімдік   |
|      |              |жіктеу, қолдану тәсілдері      |     |шаруашылығы өнімдерін |
|      |              |мерзімі және қолданудың        |     |өндіру технологиясы.  |
|      |              |тиімділігін анықтайтын         |     |                      |
|      |              |жағдайлар.                     |     |                      |
|12    |Топырақ       |Дәріс мазмұны:                 |1    |Жаңабаев Қ.Ш.,        |
|      |сапалылығы    |Ауыспалы егістердің дамуы,     |     |Саудабаев Т. С.,      |
|      |және жерді    |тарихы. Ауыспалы егістердің    |     |Сейітов И.С Өсімдік   |
|      |бағалау       |ғылыми негіздері дамуындағы көп|     |шаруашылығы өнімдерін |
|      |              |жылдық далалық тәжірибелердің  |     |өндіру технологиясы.  |
|      |              |атқаратың рөлі.                |     |                      |
|13    |ТМД елдерінің |Дәріс мазмұны:                 |1    |Жаңабаев Қ.Ш.,        |
|      |негізгі       |Парлар және олардың ауыспалы   |     |Саудабаев Т. С.,      |
|      |топырақтары   |егістегі рөлі. Ауыспалы егісті |     |Сейітов И.С Өсімдік   |
|      |              |енгізудегі физикалық химиялық  |     |шаруашылығы өнімдерін |
|      |              |биологиялық және экономикалық  |     |өндіру технологиясы.  |
|      |              |себептеріне жалпы сипаттама    |     |                      |
|      |              |беру.                          |     |                      |
|14    |Қазақстан     |Дәріс мазмұны:                 |1    |Жаңабаев Қ.Ш.,        |
|      |жерінің       |Өндірілетін негізгі өнім түріне|     |Саудабаев Т. С.,      |
|      |топырағы      |байланысты ауыспалы егістің    |     |Сейітов И.С Өсімдік   |
|      |              |далалық, малазықтық арнайы     |     |шаруашылығы өнімдерін |
|      |              |типтерге бөлінуі.Ауыл          |     |өндіру технологиясы.  |
|      |              |шаруашылық дақылдары мен пардың|     |                      |
|      |              |арақатынасымен анықталатың     |     |                      |
|      |              |түрлерге жіктелуі.             |     |                      |
|15    |Топырақ       |Дәріс мазмұны:                 |1    |Жаңабаев Қ.Ш.,        |
|      |карталары мен |Топырақ өңдеудің негізгі       |     |Саудабаев Т. С.,      |
|      |картограммалар|маңызы. Топырақ өңдегенде      |     |Сейітов И.С Өсімдік   |
|      |ы             |жұмсалатын еңбек, қаражат,     |     |шаруашылығы өнімдерін |
|      |              |жанар – жағар майлар мөлшері.  |     |өндіру технологиясы.  |
|      |              |Тнапты қопсыту, ылғал қорын    |     |                      |
|      |              |жинау, топырақтың құнарлығын   |     |                      |
|      |              |арттыру және сақтау, топырақты |     |                      |
|      |              |эрозиядан қорғау, жасыл        |     |                      |
|      |              |тыңайтқышты сіңіру және        |     |                      |
|      |              |басқалар.                      |     |                      |


   4. Өздік жұмыстары бойынша тақырыптардың тізімі.
   1. Топырақ құнарлығының агрофизикалық көрсеткіштері және оны  егіншілікте
      реттеу.
   2. Топырақтың ауа режимі және оны реттеу.
   3. Топырақтың жылу режимі және оны реттеу.
   4. Топырақ эрозиясы және оның даму заңдылықтары.
   5. Егістіктің және тпырақтың арамшөптенуін еске алу.
   6. Эрозияға ұшырайтын жерлерднгі ттопырақ өңдеу жүйесінің ерекшеліктері.
   7. Далалық жұмыстар сапасына агротехникалық баға беру.
   8. Егіншілік жүйелер.


    6  «Топырақтану геология  негиздерімен»  пәні  бойынша  оқу  әдістемелік
карта
     Кесте  3  .  «Топырақтану  геология  негиздерімен»  пәні  бойынша   оқу
әдістемелік карта


   |Тақырып               |Көрнекілік      |Өздігінен зерттеуге  |Бақылау   |
|                      |құралдар,       |арналған сұрақтар    |формасы   |
|                      |плакаттар,      |                     |          |
|                      |зертханалық     |                     |          |
|                      |стендтер.       |                     |          |
|Дәрістік    |Тәжірибел|                |                     |          |
|сабақ       |ік       |                |                     |          |
|            |сабақ    |                |                     |          |
|1           |2        |3               |4                    |5         |
|Кіріспе.    |1        |Әдістемелік     |                     |АБ        |
|Егіншіліктің|         |нұсқаулық,      |Егіншіліктің ғылыми  |          |
|ғылыми      |         |плакат,таблица. |негіздері. Өсімдік   |          |
|негіздері.  |         |                |тіршілігінің         |          |
|Өсімдік     |         |                |факторлары және      |          |
|тіршілігінің|         |                |егіншілік заңдары    |          |
|факторлары  |         |                |деген не?            |          |
|және        |         |                |                     |          |
|егіншілік   |         |                |                     |          |
|заңдары     |         |                |                     |          |
|Ауыл        |2        |Әдістемелік     |Ауыл шаруашылық      |          |
|шаруашылық  |         |нұсқаулық,      |дақылдарының суға,   |АБ        |
|дақылдарының|         |плакат,таблица. |ауаға, жылуға,       |          |
|суға, ауаға,|         |                |қоректік заттарға    |          |
|жылуға,     |         |                |қоятын талаптары     |          |
|қоректік    |         |                |                     |          |
|заттарға    |         |                |                     |          |
|қоятын      |         |                |                     |          |
|талаптары.  |         |                |                     |          |
|Егіншіліктің|3        |Әдістемелік     |Егіншіліктің және    |АБ        |
|және өсімдік|         |нұсқаулық,      |өсімдік              |          |
|шаруашылығын|         |плакат,таблица. |шаруашылығының       |          |
|ың негізгі  |         |                |негізгі заңдары      |          |
|заңдары     |         |                |                     |          |
|Топырақ     |4        |Әдістемелік     |Топырақ құнарлығы    |АБ        |
|құнарлығы   |         |нұсқаулық,      |оның түрлері және    |          |
|оның түрлері|         |плакат,таблица. |оларды ұдайы арттыру |          |
|және оларды |         |                |                     |          |
|ұдайы       |         |                |                     |          |
|арттыру     |         |                |                     |          |
|Арам шөптер |5,6      |Видеоматериалдар|Арам шөптер және     |АБ        |
|және олардың|         |, стендтер.     |олардың келтіретін   |          |
|келтіретін  |         |                |зияндары.            |          |
|зияндары.   |         |                |                     |          |
|Арам        |7,8      |Видеоматериалдар|Арам шөптерді жіктеу |АБ        |
|шөптерді    |         |, стендтер.     |                     |          |
|жіктеу      |         |                |                     |          |
| Арам       |9        |Видеоматериалдар| Арам шөптермен      |МБ        |
|шөптермен   |         |, стендтер,     |күресу шаралары      |          |
|күресу      |         |таблицалар.     |                     |          |
|шаралары    |         |                |                     |          |
|Арам        |10       |Видеоматериалдар|Арам шөптермен       |АБ        |
|шөптермен   |         |, стендтер,     |күресудің            |          |
|күресудің   |         |суреттер.       |агротехникалық       |          |
|агротехникал|         |                |шаралары             |          |
|ық шаралары |         |                |                     |          |
|Арам        |11       |Видеоматериалдар|Арам шөптердің       |АБ        |
|шөптердің   |         |, стендтер,     |химиялық және        |          |
|химиялық    |         |суреттер.       |биологиялық шаралары.|          |
|және        |         |                |                     |          |
|биологиялық |         |                |                     |          |
|шаралары.   |         |                |                     |          |
|Ауыспалы    |12       |Видеоматериалдар|Ауыспалы егістердің  |АБ        |
|егістердің  |         |, стендтер,     |ғылыми негіздері     |          |
|ғылыми      |         |суреттер.       |                     |          |
|негіздері   |         |                |                     |          |
|Дақылдар    |13       |Видеоматериалдар|Дақылдар себілген    |АБ        |
|себілген    |         |, стендтер,     |дақылдардың ауыстырып|          |
|дақылдардың |         |суреттер        |тұрудың себептері    |          |
|ауыстырып   |         |                |және негізгі         |          |
|тұрудың     |         |                |дақылдарға сипаттама |          |
|себептері   |         |                |                     |          |
|және негізгі|         |                |                     |          |
|дақылдарға  |         |                |                     |          |
|сипаттама   |         |                |                     |          |
|Ауыспалы    |14       |Видеоматериалдар|Ауыспалы егістің     |АБ        |
|егістің     |         |, стендтер      |жіктелуі             |          |
|жіктелуі    |         |суреттер.       |                     |          |
|Топырақ     |15       |Кетселер,       |Топырақ өңдеудің     |МБ        |
|өңдеудің    |         |суреттер        |ғылыми негіздері және|          |
|ғылыми      |         |                |міндеттері           |          |
|негіздері   |         |                |                     |          |
|және        |         |                |                     |          |
|міндеттері  |         |                |                     |          |



7 Оқу- әдістемелік әдебиеттерімен қамтамасыз ету картасы
Кесте  4  Оқу- әдістемелік әдебиеттерімен қамтамасыз ету картасы


   |Оқулықтардың, оқу- әдістемелік      |Экземпляр |Студенттер|Қамтамасыз|
|құралдарының атаулары               |саны      |дің саны  |ету пайызы|
|1. Жаңабаев Қ.Ш., Саудабаев Т. С.,  |5         |5         |100       |
|Сейітов И.С Өсімдік шаруашылығы     |          |          |          |
|өнімдерін өндіру технологиясы.      |          |          |          |
|2. М.Ш. Анафин «Топырақтану және    |5         |5         |100       |
|егіншілік» пәнінен зертханалық және |          |          |          |
|тәжірибелік сабақтарға арналған оқу |          |          |          |
|құралы. 2009ж                       |          |          |          |
|3. Тазабекұлы Т., Тазабекова Е.     |5         |5         |100       |
|Топырақтану түсіндірме сөздігі.     |          |          |          |
|Алматы; Рауан, 1993.                |          |          |          |
|                                    |          |          |          |










8  Әдебиеттер


   1. Негізгі әдебиет
     1. Жаңабаев Қ.Ш., Саудабаев Т. С., Сейітов И.С Өсімдік шаруашылығы
        өнімдерін өндіру технологиясы.
     2. М.Ш. Анафин «Топырақтану және егіншілік» пәнінен зертханалық және
        тәжірибелік сабақтарға арналған оқу құралы. 2009ж
     3. Тазабекұлы Т., Тазабекова Е. Топырақтану түсіндірме сөздігі.
        Алматы; Рауан, 1993
   Қосымша әдебиет
   8.2.1.В.Д. Блаватский, «Егіншіліктің туындауы  және  дамуы»,  Наука,  М.,
   1967,180с.
   8.2.2. Б.В. Андрианов, «Біздің ата-  бабаларымыздың  егіншілігі»,  Наука,
   М., 1978,160б










































































Пәндер