Файл қосу

Физикадағы компьютерлік эксперимент



ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ШӘКӘРІМ атындағы СемЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ | |
|3 деңгейлі СМК құжаты   |ПОӘК                    |ПОӘК 042-16-13.1.04     |
|                        |                        |/01-2013                |
|ПОӘК                    |                        |                        |
|Оқытушыға арналған      |№ 2 басылым             |                        |
|пәннің   бағдарламасы   |10.01.2013 ж.           |                        |
|«Физикадағы компьютерлік|                        |                        |
|моделдеу»               |                        |                        |









                        ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

                     «Физикадағы компьютерлік моделдеу»
                 5В012000 – «Кәсіптік білім» мамандығы үшін

                   СТУДЕНТКЕ АРНАЛҒАН  ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ




















                                    Семей
                                    2013


Алғы сөз
1. ӘЗІРЛЕНГЕН

Құрастырушы:_____  «   »________2013ж  Сыдықова Ж.Қ., п.ғ.к.,  доцент  м.а.,
физика кафедрасы

2. ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 «Физика» кафедрасы отырысында


«        »             2013ж., №               хаттама

Кафедра             меңгерушісі,              п.ғ.д.,              профессор
С.С.Маусымбаев

2.2 Физика-математика факультетінің оқу-әдістемелік бюросының
отырысында

«        »             2013ж., №               хаттама

Төрайымы                                                Қ.А.Батырова

3. БЕКІТІЛДІ
Университететің  Оқу-әдістемелік   Кеңесінің   отырысында   басып   шығаруға
мақұлданған және ұсынылған
«        »             2013ж., №               хаттама

ОӘК төрағасы

4 «18» 09 2008ж. № 1 басылым   ОРНЫНА ЕНГІЗІЛІП ОТЫР













      Мазмұны


|1.    |Жалпы ережелер                                               |
|2.    |Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу    |
|3.    |Пәнді оқып білу жөніндегі әдістемелік ұсынымдар              |
|4.    |Курс форматы                                                 |
|5.    |Курс саясаты                                                 |
|6.    |Баға қоюдың саясаты                                          |
|7.    |Әдебиет тізімі                                               |































1 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР


1.1 Оқытушы және пән туралы жалпы мәліметтер:
Сыдықова Ж.Қ., педагогика ғылымдарының кандидаты‚ доцент м.а.
Физика кафедрасы
Байланыс ақпараты –  оқу ғимараты №3, кабинет №304
Сабақ өткізу орны – дәрісхана  № 303, 307,306
Берілген пән бойынша кредиттер саны - 3

1.2  Пәннің  қысқаша мазмұны:
«Физикадағы компьютерлік моделдеу» пәні бакалавр дайындау барысында  маңызды
орын алады және «Физика» мамандығында оқитын студенттер үшін негізгі  пәндер
блогының   міндетті   бөлігі   болып    табылады,    өйткені    студенттерге
профессионалды жұмыс барысында көп нәрсені біліп, істей алу тиіс.

1.3Пәнді оқып-білудің мақсаты:  Ұсынылып  отырған  «Физикадағы  компьютерлік
моделдеу» курсы физика пәнінің заңды жалғасы болып табылады. Жалпы  циклдағы
(физика және информатика) курстардан айырмашылығы студенттердің  физика  мен
инфлорматикадан қажетіне  қарай  есептеу  техникасын  қолдана  білу  аумағын
кеңейтуде  базалық  даярлығы  жан-жақты  қалыптасқаан  маман  етіп  шығаруға
арналған.  Оқытылатын  курс  базасында  физика  пәні  ретінде   компьютерлік
технологияны оқытуда студенттің мотивін қамтамасыз ететін  көмекші  факторын
да атқарады. Негізінен алғанда курс студенттердің физика есептерін  шығаруда
компьютердің көмегіне сүйене отырып онымен жұмыс  жасау,  физиканың  әртүрлі
бөлімдерінен күрделі есептерді шығараған кезде  тәжірибе  алу  арқылы  түрлі
құралдарды пайдалану дағдысы қалыптасады.



1.4Пәнді оқып-білудің негізгі міндеті:
физика   есептерін   шығарғанда,   физикалық    процестерді    моделдегенде,
ақпараттарды өңдеген кезде компьютерлік әдістерді қолдана білу.

1.5Оқып-білудің нәтижелелері:
      Пәнді оқып-білудің нәтижесінде студент мыналарды:
      Физикадан  оқушылардың  зерттеу  іскерліктерін  (эксперимент   барысын
Қазіргі кездегі күрделі операциялық ортада  мәтіндерді  өңдейтін  қолданбалы
пакеттер, ақпарттарды  графикалық  елестету  және  т.б.  жұмыстарда  дағдысы
блуы;
       Жоғары  деңгейлі  программалау  тілдері  әдістері   ауағында   іргелі
даярлықтан  өту  (визульды  программалауды  қоса);  қарапайым   компьютерлік
графика және анимация әдістерін меңгеру;
      Физиканың компьютерлік моделдеу дағдысын меңгеру.



1.6Курстың пререквизиттері:
1.6.1 «математика», «физика» (орта мектеп бағдарламасы көлеміндегі)
1.6.2 «жалпы физика»
1.6.3 «Мектеп физика курсында ДЭЕМ қолдану»

1.7Курстың постреквизиттері:



2 Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу
                                                                     1 кесте
|№   |Тақырып атауы         |Сағаттар                                 |Әдебиет  |
|т/б |                      |                                         |         |
|    |                      |Дәріс  |ПС     |ЗС   |ОСӨЖ  |СӨЖ    |             |
|1.  |Кіріспе. Есептеу      |1      |1      |     |1     |5      |8.1.1-8.1.4  |
|    |техникасының даму     |       |       |     |      |       |С. 5-16.     |
|    |тарихы. Физикадағы    |       |       |     |      |       |             |
|    |компьютерлік          |       |       |     |      |       |             |
|    |эксперимент.          |       |       |     |      |       |             |
|    |Операциялық жүйелер.  |       |       |     |      |       |             |
|2.  |Операциялық жүйелер   |2      |2      |     |2     |6      |8.1.1-8.1.4  |
|    |және операциялық      |       |       |     |      |       |С. 17-38.    |
|    |қауашық.              |       |       |     |      |       |             |
|    |Типтік операциялық    |       |       |     |      |       |             |
|    |жүйелер. Файлдар,     |       |       |     |      |       |             |
|    |файылдық жүйе.        |       |       |     |      |       |             |
|    |Операциялық қауашық   |       |       |     |      |       |             |
|    |қолданбалы интерфейсі,|       |       |     |      |       |             |
|    |негізгі командалары.  |       |       |     |      |       |             |
|3.  |Физиканың компьютерлік|2      |2      |     |2     |6      |8.1.1-8.1.4  |
|    |технологиямен өзара   |       |       |     |      |       |             |
|    |байланысы. Оптикалық  |       |       |     |      |       |             |
|    |кодтау мен            |       |       |     |      |       |             |
|    |ақпараттарды жазудағы |       |       |     |      |       |             |
|    |жаңа әдістер. Үш      |       |       |     |      |       |             |
|    |өлшемді сандық        |       |       |     |      |       |             |
|    |ақпараттарды          |       |       |     |      |       |             |
|    |тасымалдайтын жоғары  |       |       |     |      |       |             |
|    |тығыздықты жазулар.   |       |       |     |      |       |             |
|4.  |Зертханадағы          |2      |2      |     |2     |5      |8.1.1-8.1.4  |
|    |компьютер. Компьютер  |       |       |     |      |       |             |
|    |арқылы аналитикалық   |       |       |     |      |       |             |
|    |есептеу. Физикалық    |       |       |     |      |       |             |
|    |экспериментті         |       |       |     |      |       |             |
|    |автоматтандыру        |       |       |     |      |       |             |
|5.  |Есептеу физикасы.     |2      |2      |     |2     |5      |8.1.1-8.1.4  |
|    |Есептеу физикасы пәні.|       |       |     |      |       |             |
|    |Компьютерлік          |       |       |     |      |       |             |
|    |эксперимент әдістеріне|       |       |     |      |       |             |
|    |кіріспе.              |       |       |     |      |       |             |
|6.  |Физикалық есептерді   |2      |2      |     |2     |6      |             |
|    |компьютер арқылы шешу |       |       |     |      |       |             |
|    |әдістері. Сынау әдісі,|       |       |     |      |       |             |
|    |есептеу әдісі,        |       |       |     |      |       |             |
|    |физикалық есептерді   |       |       |     |      |       |             |
|    |шешудің модельдік     |       |       |     |      |       |             |
|    |әдісі. Оптимизация    |       |       |     |      |       |             |
|    |әдісі. Соңғы айырма   |       |       |     |      |       |             |
|    |әдісі. Монте-Карло    |       |       |     |      |       |             |
|    |әдісі.                |       |       |     |      |       |             |
|7.  |Физикадағы            |2      |2      |     |2     |6      |             |
|    |компьютерлік моделдеу.|       |       |     |      |       |             |
|    |Физикалық процес-терді|       |       |     |      |       |             |
|    |математикалық         |       |       |     |      |       |             |
|    |моделдеу. Физикалық   |       |       |     |      |       |             |
|    |есептерді сандық      |       |       |     |      |       |             |
|    |моделдеу. Физикалық   |       |       |     |      |       |             |
|    |құбылыстарды          |       |       |     |      |       |             |
|    |имитациялық модельдеу.|       |       |     |      |       |             |
|8.  |Теориялық физикадағы  |2      |2      |     |2     |6      |             |
|    |компьютерлік          |       |       |     |      |       |             |
|    |эксперимент әдістері. |       |       |     |      |       |             |
|    |Детерминизм әдісі.    |       |       |     |      |       |             |
|    |Молекулалық динамика. |       |       |     |      |       |             |
|    |Стохаостық әдіс.      |       |       |     |      |       |             |
|    |Броундық динамика және|       |       |     |      |       |             |
|    |т.б.                  |       |       |     |      |       |             |
|    |БАРЛЫҒЫ:              |15     |15     |-    |15    |45     |             |

3 ПӘНДІ ОҚУ БОЙЫНША ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР
    «Физикадағы компьютерлік моделдеу» курсын оқыту  өзара  байланысты  бес
форманы қажет етеді: дәріс,  практикалық  (семинар)  сабақ,  ОСӨЖ-оқытушының
студентпен өздік жұмысы, және СӨЖ - студенттің өздік жұмысы.
    Дәрістер конспектілері материалды игеруге негіз болып табылады. Дәрісте
конспект жазуға әрбір студент міндетті.  Конспектті  оқулықтардан  және  оқу
құралдарынаналынған  материалмен  толықтырып,  жазып  алған   өте   пайдалы.
Конспектті  лектор  беретін  кеңестер   кезінде   де   толықтыруға   болады.
Практикалық (семинар) сабағына дайындалуда келесі қажет болады:  практикалық
сабақтың тақырыбына сәйкес оқу  құралдардан  және  дәріс  материалы  бойынша
ұсынылған  теориялық   материалдарды   зерттеу;   практикум   немесе   нақты
әдістемелік   нұсқаулардан   жұмыстың    мазмұнымен,    қажетті    құралдар,
карточкалар,  сабақ  жоспарларын,  күнтізбелік  жоспар  жасау;   зертханалық
сабақта студенттер берілген тақырып бойынша демострациялар  мен  зертханалық
жұмыстарды  орындаулары  керек.  ОСӨЖ  және  СӨЖ  күнделікті  және  міндетті
дайындықты талап етеді, нақты тапсырма бойынша  орындалады  және  күнделікті
оқытушымен  тексеріледі.   Аудиториядан   тыс   өздік   жұмыста   студенттер
әдебиетпен  жұмыс  істеп,   үй   тапсырмасын   орындап,   практикалық   және
зертханалық сабақтарға дайындалады.

4   КУРС ФОРМАТЫ
   «Физикадағы компьютерлік моделдеу»  – 2 кредит.
   Курс бойынша 50 минуттық дәріс, 50 минуттық  практикалық  сабақ  және  50
минуттық ОСӨЖ аптасына 1 рет болады. Дәрістерге, зертханалық сабаққа,  ОСӨЖ-
ге  қатысуға  студент  міндетті.  Себепсіз  босатылған   сабақтар   қайталап
оқытылмайды. Жазбаша үй тапсырмалары (ЖҮТ) көрсетілген уақытта  өткізілмесе,
қабылданбайды, сондықтан студент белгілі бір  балын  жоғалтады.  Практикалық
сабақтар  студентті  өздігінен  жұмыс  істеуге  үйретеді,  ойлау   қабілетін
арттырады, сондықтан сабаққа нұсқаудағы сұрақтарға толық  жауап  беріп  және
тәжірибе жүргізу үшін кейбір физикалық ұғымдар  мен  шамалардың,  құбылыстар
мент  процестердің  мәнін  анықтамалық  кітаптан  тауып,  физика   есептерін
шығарып келуі керек. Сол жағдайда ғана тәжірибелік жұмысқа  толық  қорытынды
жасауға  болады.  Сабаққа  дайын  емес  студент  практикалық  сабаққа   және
зертханалық сабаққа жіберілмейді, қосымша сабақ жүргізілмейді.

5 курс саясаты
      Студент пәнді оқып-білу үрдісінде  белсенді  және  өздік  қабілеттерін
көрсету  міндетті,  қалып  келу,  себепсіз  сабақтан   қалу,   дер   уақытта
жұмыстарды тапсырмау  және  оқу  үрдісінде  пассивті  болуда  баллдарды  алу
түрінде штрафтар салынады.


6 БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ
    Пән бойынша емтихан бағасы модульдар бойынша, межелік  бақылау  бойынша
және соңғы  аттестация бойынша (60%) көрсеткіштер  мен  емтихан  нәтижесінің
(40%) қосынды балы түрінде қорытылады, қосындысы 100% құрайды.
    Апта  және  бақылау  түрлері  бойынша  баллдардың   таратылуы   кестеде
келтірілген
«Физикадағы компьютерлік моделдеу» пәні бойынша балдардың таратылуы
                                                                     2 кесте
|Апта   |Бақылау түрі                    |Балдардың барлығы |Қосымша         |
|1-8    |Аудиториялық сабақтарына қатысу |30                |Оқытушы         |
|       |және даярлық                    |                  |электрондық     |
|       |                                |                  |журналда        |
|       |                                |                  |оқушының тек    |
|       |                                |                  |сабаққа қатыспау|
|       |                                |                  |фактісін        |
|       |                                |                  |көрсетеді       |
|Практикалық сабақ                                                            |
|1      |Физикадағы компьютерлік         |                  |Зертханалық     |
|       |эксперимент                     |                  |сабақта         |
|2-3    |Қауіпсіздік техника ережелері.  |35                |Зертханалық     |
|       |Файлдар, файлдық жүйе.          |                  |сабақта         |
|       |Операциялық жүйе, қолданбалы    |                  |                |
|       |интерфейс, негізгі командалары  |                  |                |
|4-5    |Физикалық есептерді шығаруда    |40                |Зертханалық     |
|       |аналитикалық немесе инженерлік  |                  |сабақта         |
|       |пакеттер арқылы есептеу         |                  |                |
|       |негіздері                       |                  |                |
|6-7    |Физикалық есептерді компьютерлік|30                |Зертханалық     |
|       |алгебра әдісімен шығару.        |                  |сабақта         |
|       |Физикадан қолданбалы            |                  |                |
|       |программалық пакеттермен жұмыс  |                  |                |
|       |істеу                           |                  |                |
|Студенттің өздік жұмысы                                                      |
|3      |Windows операциялық системасы   |25                |Сабақ кестесіне |
|       |                                |                  |сәйкес          |
|5,7    |Файлдарды сақтау принципі.      |50                |Сабақ кестесіне |
|       |Файлдардың негізгі типтері      |                  |сәйкес          |
|Оқытушымен студенттің өздік жұмысы                                           |
|2      |Физикадағы компью-терлік        |10                |Сабақ кестесіне |
|       |эксперимент.                    |                  |сәйкес          |
|       |Операциялық жүйелер.            |                  |                |
|4      |Физикадағы компью-терлік        |10                |Сабақ кестесіне |
|       |эксперимент.                    |                  |сәйкес          |
|       |Операциялық жүйелер.            |                  |                |
|6      |Физикалық экспериментті         |10                |Сабақ кестесіне |
|       |автоматтандыру                  |                  |сәйкес          |
|       |Аралық бақылау                  |60                |                |
|1 апта мен 8 апта аралығында оқу         |30+270            |                |
|нәтижелері бойынша балдардың барлығы     |                  |                |
|8-15   |Аудиториялық сабақтарына қатысу |30                |Оқытушы         |
|       |және даярлық                    |                  |электрондық     |
|       |                                |                  |журналда        |
|       |                                |                  |оқушының тек    |
|       |                                |                  |сабаққа қатыспау|
|       |                                |                  |фактісін        |
|       |                                |                  |көрсетеді       |
|Практикалық сабақ                                                            |
|8-9    |Эксперименттік есептер.         |20                |Зертханалық     |
|       |Анықталған интегралдарды,       |                  |сабақта         |
|       |дифференциалдық теңдеулерді     |                  |                |
|       |есептеу. Трансценденттік        |                  |                |
|       |теңдеулерді шешу                |                  |                |
|10-11  |Әртүрлі типтегі есептеуге       |20                |Зертханалық     |
|       |арналған есептер. Санау,        |                  |сабақта         |
|       |есептеу, физикалық есептерді    |                  |                |
|       |шешудің модельдік, оптимизация, |                  |                |
|       |соңғы айырма, Монте-Карло       |                  |                |
|       |әдістері бойынша программалау   |                  |                |
|12-13  |Графикалық есептер. Физикалық   |20                |Зертханалық     |
|       |процестерді математикалық       |                  |сабақта         |
|       |моделдеу. Физикалық есептерді   |                  |                |
|       |сандық модельдеу. Физикалық     |                  |                |
|       |құбылыстарды имитациялық        |                  |                |
|       |модельдеу                       |                  |                |
|14-15  |Графикалық есептер. Физикалық   |20                |Зертханалық     |
|       |процестерді математикалық       |                  |сабақта         |
|       |моделдеу. Физикалық есептерді   |                  |                |
|       |сандық модельдеу. Физикалық     |                  |                |
|       |құбылыстарды имитациялық        |                  |                |
|       |модельдеу                       |                  |                |
|Студенттің өздік жұмысы                                                      |
|9      |Файлдарды көшіру және жою       |25                |Сабақ кестесіне |
|       |әдістері. Құжаттарды ашу және   |                  |сәйкес          |
|       |сақтау.                         |                  |                |
|11     |Формула редакторы               |25                |Сабақ кестесіне |
|       |                                |                  |сәйкес          |
|13     |Программалау тілдері (Turbo     |25                |Сабақ кестесіне |
|       |Pascal Qbasic).                 |                  |сәйкес          |
|Оқытушымен студенттің өздік жұмысы                                           |
|8      |Компьютерлік эксперимент        |10                |Сабақ кестесіне |
|       |әдістеріне кіріспе.             |                  |сәйкес          |
|10     |Оптимизация әдісі. Соңғы айырма |10                |Сабақ кестесіне |
|       |әдісі. Монте-Карло әдісі.       |                  |сәйкес          |
|12     |Физикалық процестерді           |10                |Сабақ кестесіне |
|       |математикалық моделдеу.         |                  |сәйкес          |
|       |Физикалық құбылыстарды          |                  |                |
|       |имитациялық модельдеу.          |                  |                |
|14     |Молекулалық динамика. Стохаостық|10                |Сабақ кестесіне |
|       |әдіс. Броуындық динамика және   |                  |сәйкес          |
|       |т.б.                            |                  |                |
|       |Аралық бақылау                  |75                |                |
|9 апта мен 15 апта аралығында оқу        |30+270            |                |
|нәтижелері бойынша балдардың барлығы     |                  |                |
|Емтихан балдарының барлығы               |400               |                |
|Академиялық мерзімде балдардың барлығы   |1000              |                |


    Студенттердің білім бағалау шкаласы:


    |Әріптік жүйе     |Балдардың      |Проценттік мазмұны   |Дәстүрлі жүйе       |
|бойынша баға     |сандық         |                     |бойынша баға        |
|                 |эквиваленті    |                     |                    |
|А                |4,0            |95-100               |Өте жақсы           |
|А-               |3,67           |90-94                |-«-                 |
|В+               |3,33           |85-89                |Жақсы               |
|В                |3.00           |80-84                |-«-                 |
|                 |               |75-79                |                    |
|В-               |2,67           |                     |-«-                 |
|С+               |2,33           |70-74                |Қанағаттанарлық     |
|С                |2,00           |65-69                |-«-                 |
|С-               |1,67           |60-64                |-«-                 |
|Д+               |1,33           |55-59                |-«-                 |
|Д                |1,00           |50-54                |-«-                 |
|Ғ                |0,00           |0-49                 |Қанағаттанарлықсыз  |



   7. ӘДЕБИЕТ
1. Негізгі әдебиет
Негізгі әдебиет:
1. Д.В.Хеерман. методы компьютерного  эксперимента  в  теоретической  физике
(пер. С анг.).-М.:Наука, 1990
2. К.Биндер, Д.В. Хеерман Моделирование методом  Монте-Карло  статистической
физике (пер с анг).-М.:Наука, 1995.
3. Д.Каханер, К.Моулер, С.Нэш. Численные методы в физике  (пер  с  анг).-М.:
Мир, 1998.
4. Д.Поттер. Вычислительные методы  в физике (пер с анг).-М.:Мир,1975.
5. Х.Гулд, Я.Тоболчик. Компьютерное моделирование в  физике.  В  2-х  частях
(пер с анг).-М.:Мир,1990.








Пәндер