УМКД

Қазақ тілінің тарихы

5В011700- Қазақ тілі мен әдебиеті
5В 012100 Қазақ тілінде оқытпайтын мектептердегі қазақ тілі мен әдебиеті
мамандығына арналған
«Қазақ тілінің тарихы»
ПӘНІНІҢ ОҚУ- ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН ПӘННІҢ ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ

СЕМЕЙ
2014

КІРІСПЕ

1 ӘЗІРЛЕГЕН
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті қазақ тілінің
теориясы мен әдістемесі кафедрасының доценті, ф.ғ.к. Әбікенов Мұхит
Төкенұлы
_____________ «___» ___________20___ жыл.

2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 Қазақ тілінің теоиясы мен әдістемесі кафедрасының отырысында
қаралып, талқыланды.
Хаттама №___ «___» ___________20___ жыл.

Кафедра меңгерушісі _______________ Жұмағұлова Ә.М.

2.2 Филология факультетінің оқу- әдістемелік бюросында талқыланып,
бекітілді.
Хаттама №___ «___» ___________20___ жыл.

Төрайым _________________Мұқанова Қ.Қ.

3 БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінде бекітілді.
Хаттама №___ «___» ___________20 ___жыл.

ОӘК төрағасы _________________Искакова Г.К.

4 «____» __________ 20___ж. шыққан ПОӘК-нің
№ 1 БАСЫЛЫМЫ

Мазмұны

1 Жалпы ережелер
2 Пәннің мазмұны және сабақтардың түрі бойынша сағаттарға бөлу
3 Пәнді оқытудың әдістемелік нұсқаулары
4 Курс форматы
5 Курс саясаты
6 Бағалау саясаты
7 Әдебиеттер

1 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1.1 Оқытушы туралы жалпы мәлімет:

Әбікенов М.Т. – қазақ тілі кафедрасының доценті, ф.ғ.к.

Кафедра: Қазақ тілінің теориясы мен әдістемесі
Ақпараттық қатынас:
Сабақ өтетін орын: №8 оқу ғимараты
Кредит саны:

1.2 Пәннің қысқаша сипаттамасы
Тіл білімінің көне заманнан бастап біэдің дәуірімізге дейінгі қалай
дамып келгенін жүйелі түрде айтып беру көзделеді. Әл дәуірдегі, әр елдегі
тіл біліміндік ой-пікірдің туып қалыптасуына түрткі болған себептер,
мәселелер ерекше ескеріледі. Тіл білімінің басқа ғылымдардан бөлініп,
өзіндік арнаулы зерттеу әдісі бар дербес ғылым болып қалыптасу процесін
ашуға арналған.

1.3 Пәнді
оқытудың мақсаты
«Қазақ тілінің тарихы» – филологтарды лингвистикалық пәндерге
дайындаудың алғашқы баспалдағы. «Қазақ тілінің тарихы» курсының басты
мақсаты – тіл білімінің негізгі ұғымдар жүйесімен және тілдік
терминдермен таныстыру, тілдің құрылымдық, жүйелік, танымдық болмысы, мәні
жайлы түсінікті қалыптастыру және де студенттерді тілдік талдау
дағдысымен қаруландыру болып табылады.
«Қазақ тілінің тарихы» курсы қазақ филологиясының студенттері үшін
өз ана тілінің (қазақ тілінің) құрылымын, мәнбілерін ғылыми терең
түсінуге, ана тілінің туыс емес тілдермен типологиялық ұқсастықтарын
салыстыруға мүмкіндік береді.

1.4 Пәнді оқыту міндеттері
Курстың теориялық бөлімінде тіл білімінің ғылым ретінде танылуы, тіл
білімінің ғылымдар арасында алатын орны, басқа ғылым салаларымен
байланысы, тіл білімінің зерттеу әдістері жайлы мәліметтер беру, тілдің
мәні мен қызметі жайлы, тілдің шығуы мен дамуы жайында, тілдің лексика,
грамматика, фонетика салалары жайлы түсінік беру.
Тәжірибелік сабақтар теориялық материалдарды меңгеруді қамтамасыз
етеді, студенттер тілдің әр түрлі субстантивтік және реляциялық мағына
элементтерін ажырата білу және топтастыра білу дағдысын меңгеруі тиіс.

1.5 Курстың соңында студент мыналарды білуі керек:
Қазақ тілі білімінің қалыптасу, даму кезеңдері жайлы мағлұмат алады;
- алған білімдерін практикада қолдана білу;
- сөйлеудің негізгі әдістерін меңгеру керек;
- теориялық талдау жасай алу;
- сөйлеу мәдениеті тарихының даму және қалыптасу сатылары, бағыттары
және концепция мәселелерін түсіну;
- өзіндік пікір айта алу;
- негізделген және қалыптасқан теориялық білімдерін жинақтай білу.

1.6 Курстың пререквизиттері:

“Тіл біліміне кіріспе”, “Қазіргі қазақ тілі”, «Түркітану негіздері»
пәндері оқылды. Қазақ тілінің дыбыстық жүйесі мен фонетикалық заңдылықтары
туралы жүйелі мәліметі болу керек.
1.7 Курстың постреквизиті:
“Қазіргі қазақ тілі», «Қазақ әдеби тілінің тарихы», «Салыстырмалы
грамматика» т.б.” Студент қазақ тілініңфонетикалық жүйесін, дыбыстық құрамы
мен ерекшеліктері, үндестік заңы, орфоэпия мен орфографияның тілдік даму
заңдылықтарын білуі керек.

2 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚТАРДЫҢ ТҮРІ БОЙЫНША САҒАТТАРҒА
БӨЛУ
Кесте 1
|Тақырып атауы |Сағат саны |
| |Дәріс |Семинар|Лаб |ОЖСӨЖ |СӨЖ |әдебиеттер |
|1 |2 |3 |4 |5 |6 |7 |
| Ежелгі заман тіл білімі |2 |1 | |2 |2 |1,2,3,5,25 |
|Орта ғасыр тіл білімі. |2 |1 | |2 |2 |1,2,3,5,25 |
| ХІХ ғасыр тіл білімі |2 |1 | |2 |2 |1,2,3,4,6,8 |
|ХІХ ғасырдағы лингвистикалық |2 |1 | |2 |2 |1,2,3,5,8,10 |
|мектептер. | | | | | | |
|ХХ ғасыр тіл білімі және |2 |1 | |2 |2 |1,2,3,5,9,101|
|структурализм | | | | | |6,18 |
|ХХ ғасыр тіл білімі және |2 |1 | |2 |2 |1,2,3,4,5,7,1|
|структурализм | | | | | |2,20 |
|Кеңестік тіл білімі |2 |1 | |2 |2 |1,2,3,6,8,202|
| | | | | | |1,22 |
|Ресей тіл білімі |2 |1 | |2 |2 |1,2,3,4,5,6,8|
| | | | | | |,12, |
| | | | | | |22,24 |
|Қазақстан тіл білімі |2 |1 | |2 |2 |1,2,3,4,8,9,2|
| | | | | | |0,27 |
|Түркі тілдерінің даму |2 |1 | |2 |2 |1,2,3,4,7,10 |
|кезеңдері. Әр кезеңдегі түрлі | | | | | |12,24 |
|тілдерінің бөлінісі, кезеңдерге| | | | | | |
|қатысты тарихи-әдеби мұралар. | | | | | | |
|Қазақ тілінің түркі тілдері |2 |1 | |2 |2 |1,2,3,5,8,9,1|
|ішінен алатын орны. Қыпшақ | | | | | |1,12,27,28 |
|тілдер тобының басқа түркі | | | | | | |
|тілдерінен айырмашылықтары... | | | | | | |
|Ареалдық лингвистика. |2 |1 | |2 |2 |1,2,3,4,6,9,1|
| | | | | | |0,20,22,27 |
|Тіл философиясы |2 |1 | |2 |2 |1,2,3,5,7,8,2|
| | | | | | |0,21,22,27 |
|Тіл білімінің зерттеу |2 |1 | |2 |2 |1,2,3,4,6,8,9|
|парадигмалары | | | | | |,11, 12,28 |
|Тіл білімі және оның қазіргі |2 |1 | |2 |2 |1,2,3,9,10, |
|күйі | | | | | |20,23 |

3 ПӘНДІ ОҚЫТУДЫҢ ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАРЫ
Семинар тақырыптары, онда қарастырылатын сұрақтар қазақ тілін оқыту
әдістемесінің өзекті теориялық және методологиялық мәселелерін кеңінен
қамтиды. Студенттің білімді өз бетімен алуға ұмтылушылығын, ізденімпаздық
қабілетін арттыру мақсат етіледі. Студенттен әр семинардың берілген
сұрақтарына тыңғылықты әзірленуі талап етіледі. Ол үшін студент көрсетілген
әдебиеттер бойынша әрбір сұрақтың мәнін ашатындай конспект әзірлеуі қажет.
Бұл біріншіден, білімінің жүйелілігін, үздіксіздігін қамтамасыз етеді.
Екіншіден, дайын конспектінің өздік жұмысты орындау, коллоквиум, кезеңдік
және қорытынды бақылауға дайындалу барысында пайдасы зор. Семинардың
тақырыбымен танысып алған соң, қажетті әдебиеттерді іріктеп алу керек. Бір
сұрақтың айналасында айтылған түрлі авторлардың пікірлеріне іштей
салыстырулар жасап, түйінді жерлерін қағаз бетіне түсіру керек. Осы
мәселе төңірегіндегі өз ойыңыз қандай, соны дәйектеңіз. Бұдан соң белгілі
бір тұжырымды дәлелдеу үшін өзіңіз оқыған көркем туындылардан, сын
мақалалардан мысалдар келтіріңіз. Келесі семинарларда алдыңғы өткен
сабақтарда дайындаған материалдарыңызды, алған біліміңізді дұрыс пайдалана
біліп, жаңа тақырыпппен байланыстырып отырыңыз. Әр тақырыпты өткен кезде
ұсынылып отырған көркем мәтіндермен мұқият танысып, көрсетілген
үзінділерін жатқа оқу қажет. Семинар барысында теориялық мәселелерді
меңгерумен қатар мәтінді жатқа білу талап етіледі. Емтихан алдында мәтіндік
тест алынады.

4 КУРС ФОРМАТЫ
Аудиториялық уақытқа дәрістер, семинар сабақтары, оқытылған материалды
талқылау және әртүрлі тапсырмаларды орындау кіреді. Әрбір сабаққа студент
әдебиеттің негізгі және қосымша қайнар көздерінің тізіміне сәйкес
дайындалуы керек (негізгі бөлімдер мен бөлімшелер әрбір сабақта
нақтыланады). Аралық бақылау жұмысында болмаған студенттер автоматты түрде
0 балл алады және бақылау жұмысын тапсыруға жіберілмейді.
Негізгі ұғымдар дәрістерде ұсынылады және түсіндіріледі. Сабаққа
қатысу және дәрісте негізгі ұғымдарды, түсіндірмелерді және мәліметтерді
жазып алу студенттің міндеті болып табылады. Егер студент қандай да бір
жағдайлармен дәріске қатыспаған жағдайда, дәрістің материалын топтағы басқа
студенттен алуы керек. Оқытушы материалды бір де бір студентке дәрістің бір
де бір уақытында босату себебіне қарамастан ұсынбайды.
ОЖСӨЖ мақсаты – әдістеме саласына байланысты зерттеу еңбектерді
қарастыру.
ОЖСӨЖ міндеттері келесілерді қарастырады:
- курстың методологиясы және зерттеу әдiстерi;
- әдістеме ғылымы және оның ерекшелiктерi туралы.
Студенттердің өздік жұмысы – бұл тұлғаның жеке танымды қызметі, ол
өзіне тек қана алған білімін бекітіп қоймауы, сонымен қатар жеке тілдік
тұжырым-ойлау процесі болып табылады. Өзіндік жағынан ол келешек маманның
жаңа білімінің ашылуына, қалыптасуына жағдай жасайды.
Өздік жұмыс сонымен қатар студенттің максималды белсенділігін
қарастырады және ол алған білімін ұйымдағы ғылыми зерттеу, қоғамдық және
өндірістік қызметтерде көрінеді.

5 КУРС САЯСАТЫ
Курсты оқу барысында алынған ұпай жинақталып. жалпы саны шығарылады.
Жиынтық бағаны шығару үшін әрбір тапсырма, сабаққа қатысуы, СӨЖ, ОСӨЖ
тапсырмаларын, тиісті жаттығу жұмыстарын орындағаны жөніндегі ұпай
жиынтығы, кезеңдік, қорытынды бақылау нәтижелері т.б. түгел ескеріледі.
Берілген тапсырманы уақытында орындау қажет. Тиісті тапсырмалар сессияның
соңғы аптасына дейін өткізілуі тиіс. Орташа ұпай жинақтай алмаған студент
емтиханға жіберілмейді. Әрбір тақырыпты өтеу міндеті, өтілген материалды
меңгеру деңгейі тест, жатқа жазу, бақылау түрінде тексеріледі. Себепсіз
сағат босатсаңыз қосымша шығармашылық жұмыс беріледі. Сабақтан екі рет
кешігу бір рет сабақ босатқанға теңгеріледі.

7. ӘДЕБИЕТТЕР
7.1. Негізгі әдебиеттер:
1. Аханов К. Тіл білімінің негіздері. Алматы,1973;
2 Қордабаев Т.Р., Қалиев Ғ. Жалпы тіл білім, А., 2004
3 Бенневист Э. Общая лингвистика.Москва,1974.
4 «Тіл білімі сөздігі» Алматы , 1998.
5 Березин. Ф.М. «Очерки по языкознанию в Россий. Москва,1968.
6 Кодухов В.И. Общее языкознания. Москва,1974.

7.1.2.Қосымша әдебиеттер:
1. Амирова Т.А. Олбховиков Б.А., Рождественский Ю.В. Очерки по истории
лингвистики.М., 1975
2. Ахманова О.С. Основные направления лингвистического структурализма. М.,
1985
3. Березин Ф.М. История лингвистических учении. М., 1978
4. Березин Ф.М., Головин Б.Н. Общее языкознание. М., 1979
5. Гумбольдт В.А. Избранные труды по языкознанию. М., 1984
6. Бодуэн де Крутенэ Избранные труды по языкознанию. М., 1984
7. Звегинцев В.А. Внутренные законы развития языка. М., 1985
8. Лингвистический энциклопедичесуий словарь. М., 1990
9. Мейе А. Сравнительный метод в историческом языкознании. М., 1954
10. Общее языкознание. М., 1973
11. Хретоматия по истории языкознания 19-20 веков. М., 1950
12. Языковые универсалии и лингвистическая типология. (Мақалалар жинағы).
М., 1969.
13. Сыздықова Р. Қазақ әдеби тілінің тарихы. А.,1995
14.Социальная и функциональная дифференциация языков. М.,1977
15.Сулейменова Э. Основы контрастивной лингвистики. А.,1996
16.Мурат В. Введение в языкознание . Изд. 4 М.,1973

Пәндер

Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат

Қосымша

Email: info@stud.kz

Іздеу
Файл қосу
Презентациялар
Тегін
Кабинет
Баланс
Таңдаулы жұмыстар
Cатып алған жұмыстарыңыз
Менің файлдарым
Презентацияларым
Сатылым статистикасы