Файл қосу

Құрттардың қозғалу ерекшеліктері



|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                       |
|ШӘКӘРІМ атындағы СемЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                           |
|3 деңгейлі СМК құжаты   |ПОӘК                    |ПОӘК 042-18-35.1. 28    |
|                        |                        |/02-2013                |
|ПОӘК                    |                        |                        |
|Студенттерге арналған   |№ 1 басылым             |                        |
|пәннің   бағдарламасы   |2013 ж.                 |                        |
|«Омыртқасыздар          |                        |                        |
|зоологиясы ҮП»          |                        |                        |











                        ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ


                         Омыртқасыздар зоологиясы ҮП
                   «5В011300» – «Биология»  мамандығы үшін



                 СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН  ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ















                                    Семей
                                    2013
1.ӘЗЕРЛЕГЕН

Құрастырушы__________«____»_____ 20___ж., б.ғ.к. Қуанышбаева М.Ғ.

     « Биология» кафедрасының  доценті



2.    ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1. Биология кафедрасында отырысында
 «____»___________ 20___ж. №____хаттама

Кафедра менгерушісі_______Калиева С.К.
2.2. Жаратылыстану ғылымдар факультетінің оқу-әдістемелік бюросының
отырысында
«____»___________ 20___ж. №____ хаттама

Төрайымы____________ Абдишева З.В.
3. БЕКІТІЛДІ
Университетінің Оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында басып шығаруға
мақұлданған және ұсынылған
«____»___________ 20___ж. №____ хаттама

ОӘК төрайымы____________ Искакова Г.К.

4.БІРІНШІ  РЕТ КІРГІЗЕЛГЕН

















Мазмұны


|1.    |Жалпы ережелер                                               |
|2.    |Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу    |
|3.    |Пәнді оқып білу жөніндегі әдістемелік ұсынымдар              |
|4.    |Курс форматы                                                 |
|5.    |Курс саясаты                                                 |
|6.    |Баға қоюдың саясаты                                          |
|7.    |Әдебиет тізімі                                               |

































1 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1.1 Оқытушы және пән туралы жалпы мәліметтер:
Қуанышбаева Меруерт Ғалымқызы, биология ғылымдарының кандидаты‚ доцент
Биология кафедрасы
Байланыс ақпараты – тел: 77-38-15, оқу ғимараты № 3, кабинет № 112
Сабақ өткізу орны – дәрісхана  № 122
Берілген пән бойынша кредиттер саны - 3

1.2  Пәннің  қысқаша мазмұны:
«Омыртқасыздар зоологиясы ҮП» пәні бакалавр дайындау барысында маңызды  орын
алады және «Биология» мамандығында оқитын  студенттер  үшін  негізгі  пәндер
блогының   міндетті   бөлігі   болып   табылады,    өйткені,    студенттерге
профессионалды жұмыс барысында көп нәрсені біліп, орындай алуы тиіс.

1.3   Пәнді   оқып-білудің   мақсаты:   студенттердің   жануарлардың   алуан
түрлілігін,   құрылыс   ерекшеліктерін,   тіршілік    әрекеттерін,    ортаға
бейімделушіліктерін,  таралу  заңдылықтарын  зерттеу,  олардың   өнімділігін
арттыру,  тиімді  пайдалану  және  оның  табиғаттағы  қорын   сақтау   болып
табылады.


1.4 Пәнді оқып-білудің негізгі міндеті:
Зоологияның міндеттері – жануарлардың негізгі  типтерінің  және  кластарының
өкілдерімен таныстыру, олардың  морфологиясын,  физиологиясын,  экологиясын,
этологиясын, көбеюін, дамуын, маңызын, филогениясын оқып  білу.  Халықаралық
ғылыми терминдерді меңгерту. Зертханалық құралдармен жұмыс істеуді  үйретіп,
тірі  организмдерді  бақылап,  объектілермен   өз  бетімен   жұмыс   істеуге
дағдыландыру.
       Жануарлар әлемінің алуан түрлілігіне және оларды зерттеу  әдістерінің
ерекшеліктеріне   байланысты   зоология   екі   үлкен   бөлімге    бөлінеді:
омыртқалылар зоологиясы –  хордалылар  типіне  жататын  жануарларға  қатысты
деректерді біріктіреді және омыртқасыздар зоологиясы – жануарлар  дүниесінің
қалған  22  типтерін  зерттеумен  айналысады.  Осы  ұсынылып  отырған   оқу-
әдістемелік кешені омыртқасыздар зоологиясын оқуға арналған.

1.5Оқып-білудің нәтижелелері:
      Пәнді оқып-білудің нәтижесінде студент мыналарды:
    • өздік жұмыстарды белсендіру;
    • білім сапасын көтеру;
    • омыртқасыз және омыртқалы жануарлардың эволюциясындағы тіршілік
      құрылымының барлық деңгейлерін және негізгі этаптарын білу;
    • омыртқасыз және омыртқалы жануарлардың барлық таксономиялық рангілерін
      білу;
    • жануарларды анықтау бойынша зертханалық дағдыларды меңгеру;
    • объектілерді морфологиялық зерттеудің қарапайым әдістемелерін білу.
1.6 Курстың пререквизиттері:
1.6.1 Жалпы биология
1.6.2 Жануарлар экологиясы
1.6.3 Палеозоология
1.6.6 Жануарлар ұлпалары

1.7Курстың постреквизиттері:
1.7.1 Зоогеография
1.7.2 Омыртқасыздар зоологиясының үлкен практикумы
1.7.3 Гидробиология
1.7.4 Топырақ биологиясы
1.7.5 Педагогикалық практика.

2 Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу
                                                                     1 кесте
|№   |Тақырып атауы         |Сағаттар                      |Әдебиет            |
|т/б |                      |                              |                   |
|     |                                        |Дәріс          |ЗС              |
|1-8  |Аудиториялық сабақтарына қатысу және    |30+270         |Оқытушы         |
|     |даярлық                                 |               |электрондық     |
|     |                                        |               |журналда        |
|     |                                        |               |оқушының тек    |
|     |                                        |               |сабаққа қатыспау|
|     |                                        |               |фактісін        |
|     |                                        |               |көрсетеді       |
|Зертханалық жұмыстарды орындау (қорғау)                                       |
|1    |Микроскопиялық техника негіздері. Тірі  |               |Зертханалық     |
|     |объектілермен жұмыс принциптері.        |               |сабақта         |
|     |Бірклеткалылар. Саркодалар класы.       |               |                |
|     |Жалаңаш амебалардың құрылысының         |               |                |
|     |ерекшеліктері және олардың әртүрлілігі. |               |                |
|     |                                        |               |                |
|     |Фиксаторлар, оларды дайындау жолдары.   |               |                |
|     |Бояғыш ерітінділерді дайындау тәсілдері.|               |                |
|     |Жалаңаш амебалардың құрылыс             |               |                |
|     |ерекшеліктері.                          |               |                |
|     |Амебалардың тіршілік әрекеттері.        |               |                |
| 2   |Талшықты қарапайымдылардың құрылыс      |15             |Зертханалық     |
|     |ерекшеліктері. Өсімдіктектес            |               |сабақта         |
|     |талшықтылардың құрылысы және олардың    |               |                |
|     |алуан түрлілігі. Паразиттік талшықтылар.|               |                |
|     |Құрылысы және тіршілік циклдерінің      |               |                |
|     |ерекшеліктері.                          |               |                |
|     |Өсімдіктектес талшықтылардың құрылысы.  |               |                |
|     |Олардың алуан түрлілігі.                |               |                |
|     |Паразиттік талшықтылар.                 |               |                |
|     |Құрылысы және тіршілік циклінің         |               |                |
|     |ерекшеліктері.                          |               |                |
|3    |Споралылардың құрылысы және тіршілік    |15             |Зертханалық     |
|     |циклдерінің ерекшеліктері.              |               |сабақта         |
|     |1. Споралылардың құрылысы.              |               |                |
|     |2. Тіршілік циклдерінің ерекшеліктері   |               |                |
|     |және олардың алуан түрлілігі.           |               |                |
|4    |Инфузориялардың құрылыс ерекшеліктері,  |15             |Зертханалық     |
|     |олардың әртүрлілігі және тіршілік       |               |сабақта         |
|     |әрекеттері.                             |               |                |
|     |1. Кірпікшелі қарапайымдылардың құрылыс |               |                |
|     |еркшеліктері.                           |               |                |
|     |2. Инфузориялардың алуан түрлілігі және |               |                |
|     |тіршілік әркеттерінің кейбір жақтары.   |               |                |
|5    |Төменгі сатыдағы ұлпалылар. Сәулелілер. |30             |Зертханалық     |
|     |Губкалардың құрылысы. Қаңқа             |               |сабақта         |
|     |ерекшеліктері. Көбеюі.                  |               |                |
|     |Губкалардың құрылысы.                   |               |                |
|     |Қаңқаларының ерекшеліктері.             |               |                |
|     |Көбеюі.                                 |               |                |
|6    |Ішекқуыстылардың әртүрлі түрлерінің     |15             |Зертханалық     |
|     |құрылысы, олардың алуан түрлілігі.      |               |сабақта         |
|     |Ішекқуыстылардың әртүрлі түрлерінің     |               |                |
|     |құрылысы.                               |               |                |
|     |Ішекқуыстылардың алуан түрлілігі.       |               |                |
|7    |Жоғары сатыдағы ұлпалылар. Билатералды  |15             |Зертханалық     |
|     |симметриялылар. Құрттардың              |               |сабақта         |
|     |систематикалық орны, сыртқы             |               |                |
|     |морфологиясы, жабындары. Жалпақ, жұмыр  |               |                |
|     |және буылтық құрттардың тірек-қимыл     |               |                |
|     |құрылымдары.                            |               |                |
|     |Құрттардың сыртқы құрылыс ерекшеліктері.|               |                |
|     |Құрттардың жабындарының ерекшеліктері.  |               |                |
|     |Құрттардың қозғалу ерекшеліктері.       |               |                |
|     |Құрттардың тірек-қимыл құрылымдары.     |               |                |
|8    |Зат алмасу жүйелері. Жалпақ, жұмыр және |               |Зертханалық     |
|     |буылтық құрттардың асқорыту жүйелерінің |               |сабақта         |
|     |құрылысы. Жалпақ, жұмыр және буылтық    |               |                |
|     |құрттардың зәр шығару жүйелерінің шығу  |               |                |
|     |тегі және құрылысы. Немертиндер мен     |               |                |
|     |буылтық  құрттардың  қан айналу және    |               |                |
|     |тыныс алу жүйелері.                     |               |                |
|     |Құрттардың асқорыту жүйелерінің құрылыс |               |                |
|     |ерекшеліктері.                          |               |                |
|     |Пассивті және активті қоректену.        |               |                |
|     |Құрттардың зәр шығару жүйелерінің       |               |                |
|     |құрылыс ерекшеліктері.                  |               |                |
|     |Тыныс алуда бүкіл дене бетінің ролі.    |               |                |
|     |Желбезектер.                            |               |                |
|     |Немертиндер мен буылтық құрттардың қан  |               |                |
|     |айналу жүйелерінің құрылысы.            |               |                |
|9    |Жалпақ, жұмыр және буылтық құрттардың   |15             |Зертханалық     |
|     |жүйке жүйелерінің шығу тегі, құрылысы   |               |сабақта         |
|     |және эволюциясы. Құрттардың әртүрлі     |               |                |
|     |типтерінің өкілдерінің сезім мүшелерінің|               |                |
|     |құрылысы.                               |               |                |
|     |Құрттардың жүйке жүйелерінің құрылысы.  |               |                |
|     |Құрттардың жүйке жүйелерінің типтері.   |               |                |
|     |Иіс сезу және химиялық сезім мүшелері.  |               |                |
|     |Сипап сезу мүшелері.                    |               |                |
|     |Дәм сезу мүшелері.                      |               |                |
|     |Көру мүшелері.                          |               |                |
|10   |Жалпақ, жұмыр және буылтық құрттардың   |15             |Зертханалық     |
|     |жыныс жүйелерінің құрылысы және         |               |сабақта         |
|     |эволюциясы. Жалпақ, жұмыр және буылтық  |               |                |
|     |құрттардың тіршілік циклдері және       |               |                |
|     |дернәсілдерінің құрылысы.               |               |                |
|     |Құрттардың жыныс жүйелерінің құрылыс    |               |                |
|     |ерекшеліктері.                          |               |                |
|     |Жыныссыз және жынысты көбею.            |               |                |
|     |Гермафродитизм.                         |               |                |
|     |Жанама және негізгі иелер.              |               |                |
|     |Құрттардың дернәсілдері.                |               |                |
|     |Құрттардың тіршілік циклдері.           |               |                |
|11   |Шаянтәрізділердің сыртқы морфологиясы.  |15             |Зертханалық     |
|     |Шаянтәрізділердің ішкі құрылысы.        |               |сабақта         |
|     |Шаянтәрізділерді анықтау.               |               |                |
|     |Шаянтәрізділердің су жануарлары         |               |                |
|     |ретіндегі құрылыс ерекшеліктері.        |               |                |
|     |Денелерінің бөлімдерге бөлінуі, әртүрлі |               |                |
|     |қызмет атқаратын аяқтары.               |               |                |
|     |Шаянтәрізділердің ішкі құрылысына жалпы |               |                |
|     |шолу.                                   |               |                |
|     |Төменгі сатыдағы шаянтәрізділерді       |               |                |
|     |анықтау.                                |               |                |
|     |Жоғары сатыдағы шаянтәрізділерді        |               |                |
|     |анықтау.                                |               |                |
|12   |Өрмекшітәрізділердің сыртқы және ішкі   |15             |Зертханалық     |
|     |құрылысы.                               |               |сабақта         |
|     |1. Өрмекшітәрізділердің сыртқы          |               |                |
|     |құрылысына сипаттама, денесінің         |               |                |
|     |бөлімдері.                              |               |                |
|     |2. Өрмекшітәрізділердің ішкі құрылысының|               |                |
|     |ерекшеліктері.                          |               |                |
|13   |Бунақденелілердің сыртқы құрылыс        |15             |Зертханалық     |
|     |ерекшеліктері. Бас және оның өсінділері.|               |сабақта         |
|     |Кеуде және құрсақ, олардың өсінділері.  |               |                |
|     |Тері жабындары.                         |               |                |
|     |Бунақденелілердің сыртқы құрылысы.      |               |                |
|     |Денесінің бөлімдерге бөлінуі.           |               |                |
|     |Қоректенуге байланысты ауыз             |               |                |
|     |аппараттарының типтері.                 |               |                |
|     |Аяқтарының типтері.                     |               |                |
|     |Қанаттарының типтері.                   |               |                |
|14   |Бунақденелілердің ішкі құрылысы.        |15             |Зертханалық     |
|     |Бунақденелілердің дамуы.                |               |сабақта         |
|     |Бунақденелілердің ішкі құрылысының      |               |                |
|     |ерекшеліктері.                          |               |                |
|     |Нағыз құрылық жануарлары ретіндегі      |               |                |
|     |бейімделушіліктері.                     |               |                |
|     |2.Бунақденелілердің дамуы. Шала және    |               |                |
|     |толық түрленіп даму онтогенезі.         |               |                |
|15   |Былқылдақденелілердің сыртқы            |15             |Зертханалық     |
|     |морфологиясы. Былқылдақденелілердің ішкі|               |сабақта         |
|     |морфологиясы.                           |               |                |
|     |Былқылдақденелілердің сыртқы құрылыс    |               |                |
|     |ерекшеліктері.                          |               |                |
|     |Бақалшақтары.                           |               |                |
|     |Былқылдақденелілердің ішкі құрылысының  |               |                |
|     |ерекшеліктері.                          |               |                |
|     |Былқылдақденелілердің кластары қатарында|               |                |
|     |ішкі құрылысын салыстыру.               |               |                |
|Студенттің өздік жұмысы                                                       |
|1    |Омыртқасыздардың дене қуыстарының       |20+20          |Сабақ кестесіне |
|     |әртүрлі типтерінің салыстырмалы         |               |сәйкес          |
|     |сипаттамасы.                            |               |                |
|2    |Жануарлар әлеміндегі эндопаразитизм     |20             |Сабақ кестесіне |
|     |                                        |               |сәйкес          |
|3    |Алғашқы ауыздыларға сипаттама           |20+20          |Сабақ кестесіне |
|     |(Онихофоралылар типі).                  |               |сәйкес          |
|4    |Екінші ауыздыларға  сипаттама           |20             |Сабақ кестесіне |
|     |(Гемихордалылр типі).                   |               |сәйкес          |
|Оқытушымен студенттің өздік жұмысы                                            |
|1    |Жануарлар симметриясы туралы ілім.      |15+15          |Сабақ кестесіне |
|     |                                        |               |сәйкес          |
|2    |Тұщы су қарапайымдылары, түрлері,       |15             |Сабақ кестесіне |
|     |экологиясы.                             |               |сәйкес          |
|3    |Полимеризация және олигомеризация       |15+15          |Сабақ кестесіне |
|     |жолдары (Догель заңы).                  |               |сәйкес          |
|4    |Жануарлардағы көбею процестерінің       |15             |Сабақ кестесіне |
|     |эволюциясы.                             |               |сәйкес          |
|9 апта мен 15 апта аралығында оқу нәтижелері  |30+270         |                |
|бойынша балдардың барлығы                     |               |                |
|Емтихан балдарының барлығы                    |400            |                |
|Академиялық мерзімде балдардың барлығы        |1000           |                |


    Студенттердің білім бағалау шкаласы:


    |Әріптік жүйе     |Балдардың      |Проценттік мазмұны   |Дәстүрлі жүйе       |
|бойынша баға     |сандық         |                     |бойынша баға        |
|                 |эквиваленті    |                     |                    |
|А                |4,0            |95-100               |Өтежақсы            |
|А-               |3,67           |90-94                |-«-                 |
|В+               |3,33           |85-89                |Жақсы               |
|В                |3.00           |80-84                |-«-                 |
|                 |               |75-79                |                    |
|В-               |2,67           |                     |-«-                 |
|С+               |2,33           |70-74                |Қанағаттанарлық     |
|С                |2,00           |65-69                |-«-                 |
|С-               |1,67           |60-64                |-«-                 |
|Д+               |1,33           |55-59                |-«-                 |
|Д                |1,00           |50-54                |-«-                 |
|Ғ                |0,00           |0-49                 |Қанағаттанарлықсыз  |

ӘДЕБИЕТ

1. Негізгі әдебиет
1. Догель В.А. Зоология беспозвоночных. – М., 1981.
2. Түсіпова К.Т. Омыртқасыздар зоологиясы. – Алматы, 1998, 1999. Т. 1, 2.
3. Курс зоологии. Зоология беспозвоночных. В 2-х томах. – М., 1961, 1966.
4. Фролова Е.Н. и др. Практикум по зоологии беспозвоночных. – М., 1985.
5. Натали В.Ф. Зоология беспозвоночных. – М., 1981.
6. Зеликман А.Л. Практикум по зоологии беспозвоночных. – М., 1969.
7. Мамаев Б.М. и др. Определитель насекомых евпропейской  части  СССР.  –М.,
   1976.
   Қосымша әдебиеттер.
8.  Иванова-Казас  О.М.  Курс   сравнительной   эмбриологии   беспозвоночных
   животных. – Л., 1988.
9. Беклемишев К.В. Зоология беспозвоночных (методические  указания).  –  М.,
   1975.
10. Омыртқасыздар зоологиясы пәнінен студенттердің өз  бетінше  дайындалуына
   арналған оқу құралы /Салина Р.М.,  Дәуітбаева  К.Ә.,  Сатыбалдиева  Г.Қ.,
   Исадықов Н.С. –Алматы,  1999.
11. Фомичева Л.И. и  др.  Полевая  практика  по  зоологии  беспозвоночных  с
   заданиями. –М., 1975.
12. Захваткин Ю.А. Эмбриология насекомых. – М., 1975.
13. Жизнь животных. Т. 1-3, М., 1969.



Пәндер