Файл қосу

Жылқының биологиялық - физиологиялық ерекшеліктеріне байланысты ауруларды анықтау әдістері



ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ

     СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ | |
|3 деңгейлі СМЖ құжаты          |ПОӘК         |ПОӘК 042.18-24.1. 20/02   |
|                               |             |2013                      |
|«Жылқылардың ішкі жұқпалы емес |№1 басылым   |                          |
|аурулары»  пәнінің студенттерге|18.09.2013ж  |                          |
|арналған оқу- әдістемелік      |             |                          |
|бағдарлама кешені              |             |                          |


















           5В120100 «Ветеринариялық медицина» мамандығына арналған
              «Жылқылардың ішкі жұқпалы емес аурулары»  пәнінен
                            ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕН




                     СТУДЕНТТЕР ҮШІН ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ


















                                    Семей
                                    2013




                                  Алғы сөз





       1 ӘЗІРЛЕНДІ
    Құрастырғандар: Тойкина Г.Н., ветеринария ғылымдарының кандидаты, Семей
қаласының Шәкәрім  атындағы  мемлекеттік   университетінің  «Ветеринариялық
медицина» кафедрасының профессоры м. а.
       Билялов Е.Е.,  ветеринария ғылымдарының кандидаты   Семей  қаласының
Шәкәрім  атындағы мемлекеттік   университетінің  «Ветеринариялық  медицина»
кафедрасының аға оқытушысы

                                                              28.08. 2013 ж.


            2 ТАЛҚЫЛАНДЫ

      2.1 Семей  қаласының Шәкәрім  атындағы  мемлекеттік  университетінің
«Ветеринариялық медицина» кафедрасының отырысында
03.09. 2013жыл, № 1 хаттама.

Кафедра меңгерушісі, профессор м.а.
Г.Тойкина


      2.2Аграрлық факультетінің оқу-әдістемелік бюросының отырысында

« 09 » 09  2013 жыл, № 1 хаттама


Төрайымы
             А. Тлеубаева


            3 БЕКІТІЛДІ


Университеттің  оқу-әдістемелік  кеңесінің  отырысында  шығаруға
мақұлданған  және  ұсынылған.
« 18 » 09  2013 жыл, № 1хаттама






ОӘК төрайымы, ОӘЖ проректоры              Г. Искакова




      4 АЛҒАШҚЫ ЕНГІЗІЛУІ



















                                   Мазмұны

1  Жалпы
ереже.......................................................................
...............................4
2  Пәннің мазмұны және сабақ тақырыптарына сәйкес бөлінген
сағат............5
3  Пәнді оқуға арналған оқу-әдістемелік
нұсқаулар...........................................9
4  Курс
форматы.....................................................................
................................9
5  Курс
саясаты.....................................................................
..................................9
6  Бағалау
саясаты.....................................................................
...........................10
7
Әдебиеттер.................................................................
.......................................11
          1 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕ

       1. Оқытушы және пән туралы жалпы мәліметтер
      Тойкина Г.Н.,  ветеринария  ғылымдарының  кандидаты,  Семей  қаласының
Шәкәрім    атындағы        мемлекеттік    университетінің   «Ветеринариялық
медицина» кафедрасының профессоры м. а.
        БиляловЕ.Е., ветеринария  ғылымдарының  кандидаты  Семей  қаласының
Шәкәрім атындағы  мемлекеттік  университетінің  «Ветеринариялық   медицина»
кафедрасының  аға оқытушысы
      Байланыс ақпараты- тел. 53-19-20, № 6 оқу ғимараты, кабинет 3;
      Сабақ өткізу орны - аудиториялар:  203, 121
         Пәннің атауы «Жылқылардың ішкі жұқпалы емес аурулары»;
      Кредиттің саны: 3


      1.2. Пәннің қысқаша мазмұны:
        «Жылқылардың ішкі жұқпалы емес аурулары» пәні  –  жылқы  шаруашылығы
саласының бағыты мен жылқының табиғи биологиялық  басты  қасиеттерін  ескере
отырып,    ветеринария   ғылым   мен   техниканың   жетістіктеріне    сәйкес
жылқылардағы ауруларды анықтау үшін,   қазіргі   кездегі  зерттеу  әдістерін
меңгеруді үйрететін, соның негізінде  қажетті емдеу, алдын  алу  және  басқа
да  ветеринариялық  шараларды  қолдануды оқытатын   клиникалық   ветеринария
бөлімінің бірі болып табылады.
      Ветеринариялық тексерудің мақсаты -  түрлі  әдістерді  қолдана  отырып
жануарларды клиникалық  зерттеу  әдістері  барысында  сипау,  нұқу,  тындау,
рентгенография, электрокардиография, ультрадыбыстық тыңдау, қанды  және  қан
сары суын, несепті, нәжісті,  асқазан,  ұлтабар,  қарын  сөлдерін  тексеруде
физикалық, химиялық,  биохимиялық  және   микробиологиялық   зерттеулер  мен
басқа да әдістерін қолдану мүмкіндіктер әдістемесін  үйрету.  Пән  ветеринар
дәрігері  мамандығының  біліктілігін  қалыптастыру  барысында  жылқының  өте
сезімтал, киелі, қасиетті, жануар екендігін танытып,  мамандық  этикасы  мен
деонтологиялық қағиданы сақтауға оқытады.


      1.3 Пәнді оқудың мақсаты:
     Жылқы ауруларына ветеринариялық ғылыми негізде  диагноз қоюды,  жануар
организмінің физиологиялық және  патофизиологиялық  жағдайларына  сәйкес  әр
ағза мен жүйелердің күй-жайын, күш  қабілет  мүмкіндігін  анықтау  барысында
заманауи жетістіктегі тиімді ветеринариялық іс шараларды  көрсетуді  үйрену.
Аурулардың алдын алуда   қазіргі  кездегі  клиникалық,  лабораториялық  және
арнайы   зерттеу    әдістерін     жылқының     анатомиялық,    физиологиялық
ерекшеліктерін   бағалау  барысында  жылқының  биологиялық  ерекшелігі   мен
мақсатты пайдалану (спорттық, мініс және  жегіс)  бағытына  сәйкес   қажетті
көмек  шараларын  көрсетуді меңгеру болып табылады.


      1.4. Пәнді оқытудың негізгі мақсаты:
      Жылқының  адамзат  игілігіндегі  маңыздылығына  байланысты  –  әртүрлі
мақсаттағы  шаруашылықтардың  өндірістік  тиімділігін    жоғары   жетістікте
қамтамасыз ету  үшін  жануарларды  аурулардан  сақтау,  емдеу  және  зерттеу
жоспары мен әдістерін үйретіп, ауру  үрдісін  білу  методологиясын  меңгерту
болып табылады.


      1.5 Пәнді оқу нәтижесінде студент білу керек:
      - Жылқыны өсіру мақсатына  және  биологиялық  ерекшелігіне  байланысты
дәстүрлі  клиникалық  тексерулермен  қатар  жылқының  әртүрлі  жылдамдықтағы
жүріс, қимыл  қозғалыстарымен  және  жануардың  өте  сезімталдығы  барысында
көрінетін  семиотикалық  белгілерін  түсіне  білу   методологиясын   (қарау,
пальпация, перкуссия, аускультация);
         -Арнайы және лабораториялық зерттеулерді  жүргізу  (рентгенография,
рентгеноскопия,     электрокардиография,      эндоскопия,      руменография,
фонокардиография т.б.)
         -  Организмнің  физиологиялық  және   патологиялық  жағдайларындағы
дәрілік заттардың  әсер ету  ерекшеліктерін, олардың сипаттамасын, әсер  ету
механизмін, қолдануға болатын және  болмайтын  жағдайларын;
        - Лабораториялық диагностикумдар, жаңа аспаптар,  құралдармен  жұмыс
істеу;
        - Ауру малды  өздігінен  тексеріп, ауруын  нақтылы    анықтауды;
         -  Жануарларды     жан-жақты     емдеу   алдын     алу      жөнінде
жоспарлы  істерді   ұйымдастыруды;
        - Шаруашылық жағдайында әртүрлі  жануарларға  диагностикалық,  емдеу
және алдын алу  шараларын өткізудегі   ресімделетін  клиникалық   құжаттарды
ресімдеу.  Шаруашылық  бағытына  қарай  жылқының  физиологиялық   жағдайына,
жасына, жынысына, салмағына  байланысты  диспансеризацияны  жүргізуді;
        - Пәнді жан-жақты    теория    жүзінде    түсініп,  тұжырымдамаларды
дұрыс пайдаланып жетістіктерді меңгеру.





      1.6  Курстың пререквизиттері:

           1.6.1 Жануарлар морфологиясы
           1.6.2 Жануарлар физиологиясы және биохимиясы


       1.7 Курстың постреквизиттері:

           1.7.1 Паразитология және инвазиялық аурулар
           1.7.2 Ветеринариялық-санитариялық сараптау

1. ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚ ТАҚЫРЫПТАРЫНА СӘЙКЕС БӨЛІНГЕН САҒАТ

                                6-шы семестр
                                                                     Кесте 1
|№    |Тақырыптың аталуы                             |Сағаты              |Әдебие|
|р/с  |                                              |                    |ттер  |
|     |                                              |Дәр|Зер|Тәж|СОӨ|СӨЖ|      |
|     |                                              |іс |т  |іри|Ж  |   |      |
|     |                                              |   |   |бе |   |   |      |
|1    |2                                            |3  |4  |5  |6  |7  |8     |
|Модуль 1 Жылқыға ветеринариялық таным                                          |
|1    |Кіріспе. Жылқы тұқымы және шаруашылық         |1  |   |   |   |   |      |
|     |бағыттарына байланысты ветеринариялық іс      |   |   |   |   |   |Осы   |
|     |шаралар.                                      |   |   |   |   |   |оқу-әд|
|     |                                              |   |   |   |   |   |істеме|
|     |                                              |   |   |   |   |   |-лік  |
|     |                                              |   |   |   |   |   |кешен-|
|     |                                              |   |   |   |   |   |нің   |
|     |                                              |   |   |   |   |   |7-ші  |
|     |                                              |   |   |   |   |   |тарауы|
|     |                                              |   |   |   |   |   |нда   |
|     |                                              |   |   |   |   |   |көрсет|
|     |                                              |   |   |   |   |   |іл-ген|
|     |                                              |   |   |   |   |   |:     |
|     |                                              |   |   |   |   |   |әдебие|
|     |                                              |   |   |   |   |   |ттер  |
|     |                                              |   |   |   |   |   |      |
|     |                                              |   |   |   |   |   |      |
|     |                                              |   |   |   |   |   |Осы   |
|     |                                              |   |   |   |   |   |оқу-әд|
|     |                                              |   |   |   |   |   |істеме|
|     |                                              |   |   |   |   |   |-лік  |
|     |                                              |   |   |   |   |   |кешен-|
|     |                                              |   |   |   |   |   |нің   |
|     |                                              |   |   |   |   |   |7-ші  |
|     |                                              |   |   |   |   |   |тарауы|
|     |                                              |   |   |   |   |   |нда   |
|     |                                              |   |   |   |   |   |көрсет|
|     |                                              |   |   |   |   |   |іл-ген|
|     |                                              |   |   |   |   |   |:     |
|     |                                              |   |   |   |   |   |әдебие|
|     |                                              |   |   |   |   |   |ттер  |
|     |Техникалық қауіпсіздік. Жылқы тұқымы және     |   |1  |   |   |   |      |
|     |шаруашылық бағыттарына байланысты             |   |   |   |   |   |      |
|     |ветеринариялық іс шараларға зертханалық       |   |   |   |   |   |      |
|     |негіздеме.                                    |   |   |   |   |   |      |
|     |Жылқы тұқымы мен шаруашылық бағыттарына       |   |   |1  |   |   |      |
|     |байланысты жүргізілетін ветеринариялық іс     |   |   |   |   |   |      |
|     |шараларды жүргізудің негізі.                  |   |   |   |   |   |      |
|     |Жылқының биологиялық-физиологиялық            |   |   |   |   |   |      |
|     |ерекшеліктеріне байланысты ауруларды анықтау. |   |   |   |   |   |      |
|2    |Жылқының биологиялық-физиологиялық            |1  |   |   |   |   |      |
|     |ерекшеліктеріне байланысты ауруларға          |   |   |   |   |   |      |
|     |бейімділігі                                   |   |   |   |   |   |      |
|     |Жылқының биологиялық-физиологиялық            |   |1  |   |   |   |      |
|     |ерекшеліктеріне байланысты ауруларын          |   |   |   |   |   |      |
|     |зертханалық тексеру                           |   |   |   |   |   |      |
|     |Жылқының биологиялық-физиологиялық            |   |   |1  |   |   |      |
|     |ерекшеліктеріне байланысты ауруларды анықтау  |   |   |   |   |   |      |
|     |әдістері.                                     |   |   |   |   |   |      |
|     |Зат алмасуы бұзылуының аурулары.              |   |   |   |3,7|   |      |
|     |                                              |   |   |   |5  |   |      |
|3    |Тірек-қимыл, тұяқ және жүйелік бұлшық еттің   |1  |   |   |   |   |      |
|     |жас ерекшелігімен пайдалану түріне байланысты |   |   |   |   |   |      |
|     |кездесетін аурулар.                           |   |   |   |   |   |      |
|     |Тірек-қимыл, тұяқ және жүйелік бұлшық еттің   |   |1  |   |   |   |      |
|     |жас ерекшелігімен пайдалану түріне байланысты |   |   |   |   |   |      |
|     |кездесетін ауруларды тексеру.                 |   |   |   |   |   |      |
|     |Тірек-қимыл, тұяқ және жүйелік бұлшық еттің   |   |   |1  |   |   |      |
|     |жас ерекшелігімен пайдалану түріне байланысты |   |   |   |   |   |      |
|     |аурулардың тексеру әдістерін меңгеру.         |   |   |   |   |   |      |
|     |Шаншу белгісімен өтетін асқазан-ішек аурулары.|   |   |   |   |6,7|      |
|     |                                              |   |   |   |   |5  |      |
|Модуль 2 Зат алмасу аурулары                                                   |
|4    |Биогеоценоздық және күтім ерекшелігіне қатысты|1  |   |   |   |   |      |
|     |аурлар.                                       |   |   |   |   |   |      |
|     |                                              |   |   |   |   |   |Осы   |
|     |                                              |   |   |   |   |   |оқу-әд|
|     |                                              |   |   |   |   |   |істеме|
|     |                                              |   |   |   |   |   |-лік  |
|     |                                              |   |   |   |   |   |кешен-|
|     |                                              |   |   |   |   |   |нің   |
|     |                                              |   |   |   |   |   |7-ші  |
|     |                                              |   |   |   |   |   |тарауы|
|     |                                              |   |   |   |   |   |нда   |
|     |                                              |   |   |   |   |   |көрсет|
|     |                                              |   |   |   |   |   |іл-ген|
|     |                                              |   |   |   |   |   |:     |
|     |                                              |   |   |   |   |   |әдебие|
|     |                                              |   |   |   |   |   |ттер  |
|     |                                              |   |   |   |   |   |      |
|     |                                              |   |   |   |   |   |Осы   |
|     |                                              |   |   |   |   |   |оқу-әд|
|     |                                              |   |   |   |   |   |істеме|
|     |                                              |   |   |   |   |   |-лік  |
|     |                                              |   |   |   |   |   |кешен-|
|     |                                              |   |   |   |   |   |нің   |
|     |                                              |   |   |   |   |   |7-ші  |
|     |                                              |   |   |   |   |   |тарауы|
|     |                                              |   |   |   |   |   |нда   |
|     |                                              |   |   |   |   |   |көрсет|
|     |                                              |   |   |   |   |   |іл-ген|
|     |                                              |   |   |   |   |   |әдебие|
|     |                                              |   |   |   |   |   |ттер  |
|     |                                              |   |   |   |   |   |      |
|     |Биогеоценоздық және күтім ерекшелігіне қатысты|   |1  |   |   |   |      |
|     |аурларға зертханалық негіздеме.               |   |   |   |   |   |      |
|     |Биогеоценоздық және күтім ерекшелігіне қатысты|   |   |1  |   |   |      |
|     |аурларды анықтау.                             |   |   |   |   |   |      |
|     |Шаншу кезіндегі асқорыту жүйесі қызметі.      |   |   |   |3,7|6,7|      |
|     |                                              |   |   |   |5  |5  |      |
|5.   |Витаминдер жетіспеушілігінен туындайтын       |1  |   |   |   |   |      |
|     |аурулар                                       |   |   |   |   |   |      |
|     |Витаминдер жетіспеушілігінен туындайтын       |   |1  |   |   |   |      |
|     |ауруларды зерттеу.                            |   |   |   |   |   |      |
|     |Витаминдер жетіспеушілігінен туындайтын       |   |   |1  |   |   |      |
|     |ауруларды тексеру.                            |   |   |   |   |   |      |
|     |Шаншу белгісіндегі функциональдық гастропатия |   |   |   |   |6,7|      |
|     |және органикалық өзгерістер.                  |   |   |   |   |5  |      |
|6.   |Зат алмасуы бұзылуының аурулары               |1  |   |   |   |   |      |
|     |Зат алмасуы бұзылуының ауруларына зертханалық |   |1  |   |   |   |      |
|     |негіздеме.                                    |   |   |   |   |   |      |
|     |Зат алмасуы бұзылуының ауруларын зерттеу.     |   |   |1  |   |   |      |
|     |Тыныс алу жүйесінің аурулары.                 |   |   |   |3,7|6,7|      |
|     |                                              |   |   |   |5  |5  |      |
|7.   |Жылқының паралитикалық миоглобинуриясы        |1  |   |   |   |   |      |
|     |Жылқының паралитикалық миоглобинуриясын       |   |1  |   |   |   |      |
|     |анықтау                                       |   |   |   |   |   |      |
|     |Жылқының паралитикалық миоглобинуриясын       |   |   |1  |   |   |      |
|     |клиникалық тексеру.                           |   |   |   |   |   |      |
|     |Жылқы тұқымдары.                              |   |   |   |   |6,7|      |
|     |                                              |   |   |   |   |5  |      |
|Модуль 3 Дербес жүйелер аурулары                                               |
|8    |Ас қорыту жүйесінің аурулары. Бауыр           |1  |   |   |   |   |Осы   |
|     |ауруларының басты себептері                   |   |   |   |   |   |оқу-әд|
|     |                                              |   |   |   |   |   |істеме|
|     |                                              |   |   |   |   |   |-лік  |
|     |                                              |   |   |   |   |   |кешен-|
|     |                                              |   |   |   |   |   |нің   |
|     |                                              |   |   |   |   |   |7-ші  |
|     |                                              |   |   |   |   |   |тарауы|
|     |                                              |   |   |   |   |   |нда   |
|     |                                              |   |   |   |   |   |көрсет|
|     |                                              |   |   |   |   |   |іл-ген|
|     |                                              |   |   |   |   |   |әдебие|
|     |                                              |   |   |   |   |   |ттер  |
|     |                                              |   |   |   |   |   |Осы   |
|     |                                              |   |   |   |   |   |оқу-әд|
|     |                                              |   |   |   |   |   |істеме|
|     |                                              |   |   |   |   |   |-лік  |
|     |                                              |   |   |   |   |   |кешен-|
|     |                                              |   |   |   |   |   |нің   |
|     |                                              |   |   |   |   |   |7-ші  |
|     |                                              |   |   |   |   |   |тарауы|
|     |                                              |   |   |   |   |   |нда   |
|     |                                              |   |   |   |   |   |көрсет|
|     |                                              |   |   |   |   |   |ілген |
|     |                                              |   |   |   |   |   |әдебие|
|     |                                              |   |   |   |   |   |ттер  |
|     |                                              |   |   |   |   |   |әдебие|
|     |                                              |   |   |   |   |   |ттер  |
|     |                                              |   |   |   |   |   |      |
|     |                                              |   |   |   |   |   |Осы   |
|     |                                              |   |   |   |   |   |оқу-әд|
|     |                                              |   |   |   |   |   |істеме|
|     |                                              |   |   |   |   |   |-лік  |
|     |                                              |   |   |   |   |   |кешен-|
|     |                                              |   |   |   |   |   |нің   |
|     |                                              |   |   |   |   |   |7-ші  |
|     |                                              |   |   |   |   |   |тарауы|
|     |                                              |   |   |   |   |   |нда   |
|     |                                              |   |   |   |   |   |көрсет|
|     |                                              |   |   |   |   |   |іл-ген|
|     |                                              |   |   |   |   |   |әдебие|
|     |                                              |   |   |   |   |   |ттер  |
|     |                                              |   |   |   |   |   |Осы   |
|     |                                              |   |   |   |   |   |оқу-әд|
|     |                                              |   |   |   |   |   |істеме|
|     |                                              |   |   |   |   |   |-лік  |
|     |                                              |   |   |   |   |   |кешен-|
|     |                                              |   |   |   |   |   |нің   |
|     |                                              |   |   |   |   |   |7-ші  |
|     |                                              |   |   |   |   |   |тарауы|
|     |                                              |   |   |   |   |   |нда   |
|     |                                              |   |   |   |   |   |көрсет|
|     |                                              |   |   |   |   |   |іл-ген|
|     |                                              |   |   |   |   |   |әдебие|
|     |                                              |   |   |   |   |   |ттер  |
|     |Ас қорыту жүйесінің аурулары. Бауыр ауруларын |   |1  |   |   |   |      |
|     |зертханалық тексеру.                          |   |   |   |   |   |      |
|     |Ас қорыту жүйесінің аурулары. Бауыр ауруларын |   |   |1  |   |   |      |
|     |анықтау.                                      |   |   |   |   |   |      |
|     |Жылқыда жиі кездесетін аурулардың алдын алу   |   |   |   |   |   |      |
|     |шаралары.                                     |   |   |   |   |   |      |
|9    |Шаншу белгісімен өтетін асқазан-ішек          |1  |   |   |   |   |      |
|     |ауруларына сипаттама                          |   |   |   |   |   |      |
|     |Шаншу белгісімен өтетін асқазан-ішек ауруларын|   |1  |   |   |   |      |
|     |анықтау.                                      |   |   |   |   |   |      |
|     |Шаншу белгісімен өтетін асқазан-ішек ауруларын|   |   |1  |   |   |      |
|     |тексеру.                                      |   |   |   |   |   |      |
|     |Жылқыға емдік шараларды қолдану жолдары.      |   |   |   |   |6,7|      |
|     |                                              |   |   |   |   |5  |      |
|10   |Шаншу кезіндегі асқорыту жүйесі қызметінің    |1  |   |   |   |   |      |
|     |өзгерісін анықтау                             |   |   |   |   |   |      |
|     |Шаншу кезіндегі асқорыту жүйесі қызметінің    |   |1  |   |   |   |      |
|     |өзгерісіне зертханалық негіздеме.             |   |   |   |   |   |      |
|     |Шаншу кезіндегі асқорыту жүйесі қызметінің    |   |   |1  |   |   |      |
|     |өзгерісін зерттеу.                            |   |   |   |   |   |      |
|     |Жылқының паралитикалық миоглобинуриясы.       |   |   |   |3,7|6,7|      |
|     |                                              |   |   |   |5  |5  |      |
|11   |Шаншу белгісіндегі функциональдық гастропатия |1  |   |   |   |   |      |
|     |және органикалық өзгерістер                   |   |   |   |   |   |      |
|     |Шаншу белгісіндегі функциональдық гастропатия |   |1  |   |   |   |      |
|     |және органикалық өзгерістерді анықтау.        |   |   |   |   |   |      |
|     |Шаншу белгісіндегі функциональдық гастропатия |   |   |1  |   |   |      |
|     |және органикалық өзгерістерді тексеру         |   |   |   |   |   |      |
|     |әдістерін меңгеру.                            |   |   |   |   |   |      |
|     |Жылқы мүсіні.                                 |   |   |   |   |6,7|      |
|     |                                              |   |   |   |   |5  |      |
|12   |Тыныс алу жүйесінің аурулары                  |1  |   |   |   |   |      |
|     |Тыныс алу жүйесінің ауруларын қызметін        |   |1  |   |   |   |      |
|     |тексеру.                                      |   |   |   |   |   |      |
|     |Тыныс алу жүйесінің ауруларын тексеру.        |   |   |1  |   |   |      |
|     |Жылқыдағы қимыл-қозғалыс түрлеріне қатысты    |   |   |   |3,7|6,7|      |
|     |ауру түрлері.                                 |   |   |   |5  |5  |      |
|13   |Бүйрек, жыныс және зәр жүйесінің аурулары     |1  |   |   |   |   |      |
|     |Бүйрек, жыныс және зәр жүйесінің ауруларын    |   |1  |   |   |   |      |
|     |зерттеу.                                      |   |   |   |   |   |      |
|     |Бүйрек, жыныс және зәр жүйесі ауруларын       |   |   |1  |   |   |      |
|     |анықтау.                                      |   |   |   |   |   |      |
|     |Жылқының сезім мүшелері мен тұяқтық есте      |   |   |   |   |6,7|      |
|     |сақтау қабілеті.                              |   |   |   |   |5  |      |
|14   |Жүрек, қан-тамырлар және қан жүйесінің        |1  |   |   |   |   |      |
|     |аурулары                                      |   |   |   |   |   |      |
|     |                                              |   |   |   |   |   |Осы   |
|     |                                              |   |   |   |   |   |оқу-әд|
|     |                                              |   |   |   |   |   |істеме|
|     |                                              |   |   |   |   |   |-лік  |
|     |                                              |   |   |   |   |   |кешен-|
|     |                                              |   |   |   |   |   |нің   |
|     |                                              |   |   |   |   |   |7-ші  |
|     |                                              |   |   |   |   |   |тарауы|
|     |                                              |   |   |   |   |   |нда   |
|     |                                              |   |   |   |   |   |көрсет|
|     |                                              |   |   |   |   |   |іл-ген|
|     |                                              |   |   |   |   |   |:     |
|     |                                              |   |   |   |   |   |әдебие|
|     |                                              |   |   |   |   |   |ттер  |
|     |Жүрек, қан-тамырлар және қан жүйесінің        |   |1  |   |   |   |      |
|     |ауруларына анықтау.                           |   |   |   |   |   |      |
|     |Жүрек, қан-тамырлар және қан жүйесінің        |   |   |1  |   |   |      |
|     |ауруларын тексеру.                            |   |   |   |   |   |      |
|     |Жануардың түсіне байланысты ауруларға         |   |   |   |3,7|   |      |
|     |бейімділігі.                                  |   |   |   |5  |   |      |
|15   |Жүйке жүйесінің аурулары                      |1  |   |   |   |   |      |
|     |Жүйке жүйесінің ауруларын тексеру.            |   |1  |   |   |   |      |
|     |Жүйке жүйесінің ауруларын зерттеу.            |   |   |1  |   |   |      |
|     |                                              |   |   |   |   |   |      |
|БАРЛЫҒЫ:                                           |15 |15 |15 |22,|67,|      |
|                                                   |   |   |   |5  |5  |      |


      3 ПӘНДІ ОҚУҒА АРНАЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР

      «Жылқылардың ішкі жұқпалы  емес  аурулары»   пәнін  меңгерудегі  басты
мақсат   жануарлар   организміндегі   дербес   жүйелердің   ішкі   ауруларын
анықтаудағы клиникалық балау болып табылатындықтан жануарды  тексеру  арқылы
дәйектей  отырып,  ауру  жануардың  белгілі  бір  жүйелік  мүшесін   тексеру
жоспарын  құруға  және  қолданылатын  құралдар  мен  приборларды   пайдалану
методологиясының нұсқауларына негізделеді.
     Сонымен қатар, жануарға ветеринариялық көмек немесе арнайы іс шараларды
жүргізу үшін ветеринария дәрігері мамандығының  этикасы  мен  деонтологиялық
қағидаларын оқыту, ұсынылған  әдістемелік  нұсқауларға  сәйкес  жұмыс  істеу
мақсатына лайықталған.


     4. КУРС ФОРМАТЫ

      Аудиториялық сабаққа кіретіндер:  дәріс  және  тәжәрибелік-зертханалық
сабақта оқылатын материалдармен пікір  алмасу,  әртүрлі  материалдарды  және
кейстерді талдау. Әрбір сабаққа студенттер жоспардағы негізгі және   қосымша
әдебиеттерге сүйеніп дайындалады.
       Дәріс  сабақтарында  пәнді  игеру  бағдарламасына   сәйкес,   өзекті
мәселелелер қарастырылып жалпы түсінік беріледі.
      Тәжәрибелік-зертханалық сабақтарда дәріс барысында берілген  теориялық
түсініктер тереңдетіліп жан-жақты түсіндіріліп  оқытылады.  Сонымен  қатар,
оқытушының көмегімен атқарылатын жұмыстарда тәжірибелік-зертханалық,  дәріс
және үй жатығуларына қатысты туындаған өзекті мәселе талқыланып,  студентке
тақырыптың толық игерілуіне мүмкіндік береді.
      Зертханадағы  жұмыс  қауіпсіздігін  өте  сауатты  меңгеру  және  жұмыс
барысында өте мұқият болу керек.

     5. КУРС САЯСАТЫ

        Сабақтарға   қатысу   және   негізгі   ұғымдарды,   анықтамаларымен,
түсініктерімен  жазу  студенттердің  міндеті.  Егер  студент  белгілі   бір
себептермен сабаққа қатыспаса, дәрісті ол студенттерден алуы керек.  Пәннің
бағдарламасын меңгеруі жеке жауап беру және жазбаша түрде тексеріледі. Егер
тыңдаушылар  кейбір  мәселелерді  түсінбесе,  оқытушыдан  сұрауға   болады.
Студенттің білімін бағалау емтихан  бойынша  өткізіледі.  Емтиханға  пәннің
бағдарламасына сәйкес курстық тақырыптардың сұрақтары енгізіледі.
      Негізгі талап – «Жылқылардың ішкі жұқпалы емес аурулары»  пәнінің  оқу
әдістемелік кешені бағдарламасының  қағидасына  сәйкес  пәнді  толық  игеру
үшін, ұсынылған талаптарды студенттер түсініп және  жауапкершілікпен  қарау
болып табылады.  Сондай-ақ, күнделікті сабақтағы оқу  бағдарламасын  сапалы
деңгейде меңгеруді студент өз міндетім деп түсінуі керек.
      СОӨЖ –  оқу  сабағын  өткізу  сұхбаттасу  түрінде,  бірлесіп  орындау,
пікірталас, іскерлік және топтық жобаларды жасау меңгеру барысында айтылған
пікірді кеңейтуге, іскерлікті көрсете білу, талдау дағдысын меңгеру,  кеңес
алу, оқу материалдарын тереңірек  түсіну  мақсатында  жүргізіледі.  Сонымен
қатар студенттердің оқуға  деген  уәждемесін  арттыру,  ағымдық  қорытынды,
аралық бақылау барысында пысықталып отырылады.
      СӨЖ тапсырмаларын әр студент жазбаша және тиісті  уақытында  тапсыруға
міндетті.  СӨЖ  жұмысын  бағалау  оқу  әдістемелік  кешен   бағдарламасының
қағидасында  көрсетілген  бағалау  парағының   жобалық   ұсынымына   сәйкес
бағаланады.
      Міндетті түрде орындау және тапсыру – аудиторлық сабақ  тапсырмалардың
барлық түрлерін және аралық пен қортынды  бақылауды  тапсыруға  міндеттісіз.
Сонымен қатар, босатылған сабақпен есептескеннің  өзінде  Сіз  толық  межелі
көрсеткішті  (жоғарғы  балл)  ала  алмайсыз.   Сабақты   себепті   жағдаймен
босатқанның өзінде де Сіз пәннің толық  курсын  меңгеруге  міндеттісіз  және
деканаттың ресми рұқсаты арқылы ғана сабаққа қатыса аласыз.
Әрбір сабақтын бас кезінде  шағын  бақылау   жұмысы  жүргізіледі,  ол  өткен
аудиториялық сабақта қарастырылған  негізгі  ұғымдарға  қатысты  сұрақтардан
тұрады.


     6 БАҒАЛАУ САЯСАТЫ


    «Жылқылардың ішкі жұқпалы емес аурулары» пәнінен әр аптаға және  аралық
бақылау түрлеріне сәйкес бағалық меженің бөлінуі (кестеде көрсетілгендей).
                                                                     Кесте 3
|Апта |Бақылау түрі                                    |Бағалаудың    |Ескеру  |
|     |                                                |толық межесі  |        |
|1    |2                                               |3             |4       |
|     |1-7 аптада барлық аудиториялық сабаққа қатысу   |30            |        |
|1    |Зертханалық. Тәжірибелік                        |0             |        |
|2    |Зерт 10 + Тәж 10 + СОӨЖ 10                      |30            |        |
|3    |Зерт 10 + Тәж 10 + СӨЖ 14                       |34            |        |
|4    |Зерт 10 + Тәж 10 + СОӨЖ 10 + СӨЖ 14             |44            |        |
|5    |Зерт 10 + Тәж 10 + СӨЖ 14                       |34            |        |
|6    |Зерт 10 + Тәж 10 + СОӨЖ 10 + СӨЖ 14             |44            |        |
|7    |Аралық бақылау № 1. 70 + СӨЖ 14                 |84            |        |
|     |1-7 апта бойынша барлығы:                       |300           |        |
|     |8-15 аптада барлық аудиториялық сабаққа қатысу  |30            |        |
|8    |Зертханалық. Тәжірибелік                        |0             |        |
|9    |Зерт 8 + Тәж 0+ СӨЖ 14                          |22            |        |
|10   |Зерт 8 + Тәж 10 + СОӨЖ 10 + СӨЖ 14              |42            |        |
|11   |Зерт 8 + Тәж 10 + СӨЖ 14                        |32            |        |
|12   |Зерт 8 + Тәж 10 + СОӨЖ 10 + СӨЖ 14              |42            |        |
|13   |Зерт 8 + Тәж 10 + СӨЖ 14                        |32            |        |
|14   |Зерт 10 + Тәж 10 + СОӨЖ 10                      |30            |        |
|15   |Аралық бақылау №2. 70                           |70            |        |
|     |8-15 апта бойынша барлығы:                      |300           |        |
|Емтихандық баға межесі                                |400           |        |
|Академиялық мерзімдегі баға межесі                    |1000          |        |


      7 ӘДЕБИЕТТЕР


          7.1 Негізгі әдебиеттер
          7.1.1 М.А. Молдағулов, А.Н. Ермаханов, Ө.К. Есқожаев, А.З.
Дюсембаева т.б. Жануарлар ауруларының  клиникалық диагностика.  оқу құрал –
Алматы, 2007.
      7.1.2 К.Н. Қожанов Малдың ішкі  жұқпалы  емес  аурулары  /қосымша  оқу
құралы/, Семей, 2005 ж.
      7.1.3 Қазақстандағы ат  спортының  дамуы:  Оқулық.  э.ғ.д.,  профессор
Е.М.Арын,   а/ш.ғ.д.,   профессор   Алмішев   У.Х,    а/ш.ғ.д.,    профессор
Т.К.Бексейтов. / Алматы: ЖШС РПБК «Дәуір», 2011. – 184 бет.


          7.2 Қосымша әдебиеттер

      7.2.1 К.Дүйсембаев. Жылқы өсірушінің анықтамалығы. –  Алматы:  Қайнар,
1983.  52-72 бет.
      7.2.2 Қ.Ж. Исхан Жылқы  шаруашылығы  (оқу  құралы).  –  Алматы,  «Нур-
Принт», 2009 жыл. 6-31., 46-49., 38-45 беттер.
      7.2.3Қ.Бозымов. Жылқы және түйе шаруашылығы: (Практикалық сабақтар). –
Алматы: «Қайнар», 1993. / 23-39., 55-59., 64-68., 80-120., 128-138 -беттер.
      7.2.4 Сансызбай А.Р. Жылқы және түйе шаруашылығы. Алматы –Бастау,  151
бет.1998ж.  43-90 беттер.
      7.2.4 И.А. Калашник., д.д.Логвинов., С.И.Смирнов.  Незаразные  болезни
лошадей. Москва. 1990ж. 272 бет.
      7.1.5. В.М. Данилевский Внутренние незаразные болезни
      сельскохозяйственных животных М. «Колос» 1992 г., с. 22- 43,
      7.1.6. В.М. Данилевский Практикум по  внутренним  незаразным  болезням
сельскохозяйственных животных М. «Колос» 1992 г. . с. 188- 209, с. 234 251.
      7.1.7П.С. Ионов, И.М. Беляков, Б.В. Уша. М.Х. Шайхаманов, И.П.
Шаптала. Диагностическая  и  терапевтическая  техника  в  ветеринарии.-  М.:
Колос, 1979
      7.1.8 Лабораторные исследования в ветеринарии/Под редакцией В.Я.
Антонова и П.Н. Блинов.-М.: Колос, 1971.
        9. CD-интерактивны атлас «Heart Sounds». – Производство
Macmedia, USA, 2001
  10. D-интерактивный атлас «Auscultation of Breath Sounds».
Производство Macmedia, USA, 1997.
      7.2.11 CD-интерактивны атлас «Heart Sounds and murmur». - Производство
Macmedia, USA, 2000





































Пәндер