УМКД

Мал шаруашылығында асыл тұқымды жұмыстың жоспары

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
3 деңгейдегі СМЖ құжаты
ПОӘК
ПОӘК
042-18-22.1.55/02 -2013
Студентке арналған
<<Мал шаруашылығында асылдандыру іс>> пәнініңоқужұмысбағдарламасы
Басылым №____ <<___>>_____20_____

<<Мал шаруашылығында асылдандыру іс>>

ПӘНІНІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

5В080200<<Мал шаруашылығы өнімдерін өндіру технологиясы>>мамандығына арналған

СТУДЕНТТЕР ҮШІН ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ

СЕМЕЙ - 2013

Алғы сөз

1 ҚҰРАСТЫРҒАН
Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университетінің <<Мал шаруашылығы және аңшылықтану морфология негіздерімен>> кафедрасының доценті Қорабаев Жумабай Зейнелович<<_____>>_______20__ жыл

2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1.Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университетінің <<Мал шаруашылығы және аңшылықтану морфология негіздерімен>> кафедрасының мәжілісінде.
Хаттама <<_____ >>_________20__ жыл, №___

Кафедра меңгерушісі ______________ Тугамбаева С.М.

2.2. Аграрлық факультетінің оқу-әдістемелік бюро мәжілісінде
Хаттама <<____>>__________ 20__ жыл, №___

ОӘБ төрайымы _________________ А.В.Тлеубаева

3 БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқу-әдістемелік кеңес мәжілісінде қаралды және баспаға ұсынылды
Хаттама <<______>>____________20__ жыл, №___

ОӘК төрайымы_____________Г.Искакова

4 АЛҒАШҚЫ РЕТ ЕНГІЗІЛГЕН

Мазмұны

1 Жалпы жағдайлар
2 Пәннің мазмұны және сабақ түрлеріне байланысты сағатты бөлу
3 Пәнді оқу бойынша әдістемелік нұсқаулар
4 Курс форматы
5 Курс саясаты
6 Баға қою саясаты
7 Әдебиеттер

* ЖАЛПЫ ЖАҒДАЙЛАР

+ Оқытушы және пән туралы жалпы мәліметтер

1. Оқытушының аты - жөні:Қорабаев Жумабай Зейнелович,доцент
2. Кафедра: Мал шарушылығы және аңшылықтан морфология негіздерімен
3. Хабарласу телефоны:53-19-70 (институт, жұмыс),
4. Жұмыс өткізілетін орны: № 5 корпус, аудитория№101
5. Пәннің аты: <<Мал шаруашылығында асылдандыру іс>>
6. Кредитсаны:2(екі)

1.2Пәннің қысқаша мазмұны:
<<Мал шаруашылығында асылдандыру іс>>пәнінің мазмұны: Селекциялық асылдандыру жұмысы. Кең көлемді селекция және оның қолданылуы. Асылдандыру жұмыстарының әртүрлі шаруашылықтардағы ерекшеліктері.Асылдандыру жұмыстарының есебі. Ірі қара тұқымы мен табынының селекциялық жұмыстарын жоспарлау. Селекциялық жұмыста компьютерді пайдалану. Асыл тұқымды малдардың көрмесі, аукционы, мемлекеттік мал асылдандыру ітабы.Селекциялық жетістіктерді бекіту. Әлемдік генофондты ірі қара мал тұқымдарын асылдандыру үшін пайдалану.
1.3 Курстың мақсаты:
<<Мал шаруашылығында асылдандыру іс>>пәнін оқытудың мақсаты: Сүтті және етті ірі қараны сұрыптау. Сүт және ет бағытындағы бұқаларды ұрпақ сапасы бойынша бағалау және жұп таңдау тәсілдері. Сұрыптаудың нәтижелерін талдау. "Аталық із" және "Аналық ұя"-мен жұмыс жүргізу. Инбридинг пен гетерозисті қолдану.
1.4 Пәнді оқытудың міндеті:
Пәнді оқытудың негізгі міндеті - Мал өсіру тәсілдерін толық меңгеру. Ірі қара селекциясы. Асылдандыру жұмысының ірі қара мал өнімін көбейтудегі маңызы. Асылдандыру жұмысының өз елімізде және шет мемлекеттерде дамуы. Мал өсіру тәсілдерінің асыл тұқымды және тауарлы шаруашылықтарда қолданылуы. Сүтті, сүтті-етті және етті бағыттағы бұқалар мен сиырлардың негізгі және қосалқы селекциялық белгілері. Селекциялық белгілердің өзгергіштігі, тұқым қуалаушылығы, қайталануы және өзара байланыстылығы. Жоғары өнім көрсеткіштердің селекциялық маңызы. Бұқалар мен сиырларды сұрыптау схемасы: генотипі (шығу тегі, тұқымдылығы, ұрпақ сапасы) және фенотипі бойынша.

+ Пәнді оқу барысында студент:
1.5.1асыл тұқымды малдарынөсіру әдістерін білу;
1.5.2асыл тұқымды малшаруашылығында асылдандыру жұмыстарын ұйымдастыру және жоспарлау;
1.5.3асыл тұқымды малдың дене өлшемдерін және салмағын бағалау;
1.5.4норма және рацион туралы ұғымды меңгеру қажет;
1.5.5асыл тұқымды малдарға азықты әзірлеп беруді ұйымдастыру;
1.5.6асыл тұқымды малдардың биологиялық ерекшеліктерін білу;

1.6 Курстың пререквизиттері:
1.6.1 Жануарлар морфологиясы
1.6.2 Жануарлар биохимиясы
1.6.3Мал шаруашылығы негіздері1.6.5 Ауыл шаруашылық малды өсіру және селекция
1.6.6 Ауыл шаруашылық малды азықтандыру.

1.7 Курстың постреквизиттері:
1.7.1 Селекция және ірі қара мал мен жылқыны өз төлі мен интенсивті көбейту технологиясы
1.7.2 Қой шаруашылығы,қойдың еті мен жүнін өндіру технологиясы
1.7.3 Құс шаруашылығы, құс еті мен жұмыртқасын өндіру технологиясы
1.7.4Жылқы шаруашылығы, жылқы еті мен қымызын өндіру технологиясы

2 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚ ТҮРЛЕРІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ САҒАТТЫ БӨЛУ
Кесте 1
№

Тақырып атауы
Сағат саны

Д
ЗТС
ТС
СОӨЖ
СӨЖ
Әдебиеттер
1
2
3
4
5
6
7
8
1 - модульПәнің даму тарихы. Мал шаруашылығында асылдандыру жұмысының қазіргі жағдайы және келешектегі дамуы.
1 - блок Ауылшаруашылық малдарының сұрыптаудың негізгі принциптері
1
Кіріспе. Пәнің даму тарихы. Мал шаруашылығында асылдандыру жұмысының қазіргі жағдайы және келешектегі дамуы

1
1
3
Б.Ысқақбаев.Іірі қара шаруашылығы. - Алматы, <<Қайнар>> 1996-192бет.
Н.Омархожаев. Қолда мал өсіру.-Алматы, <<Қайнар>>, 1995-352бет.
Нұрғазы Қ.Ш Мал шаруашылығы: Оқулық - Алматы, ЖШС РПБК <<Дәір>> 2012-400бет.

Мал шаруашылығында жана туған төлді өлшеу, сырғалау және есепке алу.

2
Ауылшаруашылық малдарының өсуі мен дамуы
1

Ірі қара малдың экстерьерін оқып білу және дене мүшелерімен танысу.

3
Ауылшаруашылық малдарының өсуі мен дамуына әсер ететін факторлар
1

Ірі қарамалдың экстерьерін бағалау әдістері

4
Ауылшаруашылық малдарының сұрыптаудың негізгі принциптері
1

Ірі қара малды
кластау

5
Ауылшаруашылық малдарының ата тегі бойынша сұрыптау.
1

Ірі қара малдың түсімен реңдері

2- модуль Ауылшаруашылық малдарының сыртқы пішіні, конституциясы,тірі салмағы,өнімділігі және ұрпақтарының сапасы бойынша сұрыптау.
1- блок Ауылшаруашылық малдарының жұптастыру формасы мен принциптері.
6
Ауылшаруашылық малдарының сыртқы пішіні, конституциясы және тірі салмағы бойынша сұрыптау.
1

Ірі қара малдың күйі

7
Ауылшаруашылық малдарының өнімділігі бойынша сұрыптау.
1

Ірі қара малға ең салу салу және онын аттар аттары

8
Ауылшаруашылық малдарының ұрпақтарының сапасы бойынша сұрыптау
1

Ірі қара малдың жасын айыру әдістері

9
Ауылшаруашылық малдарының жұптастыру формасы мен принциптері
1

Ірі қара малдың сүт өнімділігі

10
Ауылшаруашылық малдарының өсіру әдістері.
1

Ірі қара малдың ет өнімділігін есептеу әдістері

3 - модуль Тұқым туралы түсінік. Мал тұқымының классификациясы және структурасы.Мал шаруашылығында асыл тұқымды жұмыстың жоспары.
1- блок Мал шаруашылығында асыл тұқымды жұмыстың формасы мен әдістері.Зоотехникалық және асыл тұқымды есеп
11
Тұқым туралы түсінік. Мал тұқымының классификациясы және структурасы.
1

Сүтті және сүтті-етті бағыттағы ірі қара малды сұрыптау (бонитировкалау)

12
Ауылшаруашылық малдарының пайдалануы мерзімі.
1

Етті бағыттағы ірі қара малды сұрыптау (бонитировкалау)

13
Зоотехникалық және асыл тұқымды есеп
1

Ауылшаруашылық малдарының жасына байланысты жұптастыру

14
Мал шаруашылығында асыл тұқымды жұмыстың формасы мен әдістері
1

Мал тұқымдарымен асыл тұқымды жұмыстың келешекке жоспары

15
Мал шаруашылығында
1

Ірі қара малдың өнімділігіне байланысты асыл тұқымды жұмысты келешекке жоспарлау

Қорытынды
15

15
15
45

* ПӘНДІ ОҚУ БОЙЫНША ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР

а) Пәнді оқу барысында қажетті уақытты ұйымдастыру және жоспарлау бойынша кеңестер:
Семестрдегі оқу жүктемесін біркелкі үлестіру керек және әрбір студент міндетті түрде орындайтындай, тапсырмалар жиынтығын беру керек, және олардың орындалуын қатаң бақылау керек. Бұл үшін кафедрада бақылаудың әртүрлі формасы бар.
Әрбір пән бойынша өздік жұмысының сағат санын анықтау, оқу тапсырмаларын регламенттеу нақтылыққа, анықттыққа әкеледі, басқа сабақтардың есебінен СӨЖ дің көбейіп кетпеуін қамтамасыз етеді.Бұл қорытынды студенттердің пікірімен нақтыланады.
Пәнді оқу барысында сұрақтардың бір бөлігін студент өздігінен оқу керектігін білуі қажет.
Біздің кеңес: өз уақытыныздың шығынын талдау керек. Өз уақытынды есепте және бақылау жаса, оған ұқыпты қара.
б) Студенттің іс-әрекеті, немесе пәнді оқудың сценарий
* Оқу материалын дұрыс орналастыру және пәнніңөткен материалдарын және басқа пәндерді байланыстыру.
* Тақырыпқа байланысты сабақты өткізудің түрлері мен әдістері анықталады. Пәннің көптеген сұрақтарын нақты мысалдардан және зертхана жұмыстарынан меңгеруге болады.
* Теориялық курс зертханалық- тәжірибелік жұмыстармен және тәжірибеден өту барысында, оның ішінде диплом алды тәжірибеден өту барысында бекітіледі.
Зертханалық сабақтар тақырып дәрістері оқылғаннан кейін жүргізіледі. Сөзсіз, бұндай сабақтарда ойлау, талдай білу қабілеттері дамиды. Пәнаралық байланыс студенттердің ғылым негізін терең меңгеруге қажет. Олар ойкеңістігінің кеңеюіне, білуге деген қызығушылықтың дамуына, жаңа ғылымды өздігінен игеруге және оларды тәжірибеде қолданудын белсенділігін жоғарылатады.
Пәнаралық байланыстың негізінде бір пәнмен келесісінің арасын жалғастыруға болады, оқу материалдарын көшіруді болдырмау керек. Оқу процесінде бұндай байланыстар туындауы мүмкін, оларды алдын ала анықтап және де оларды жұмыс бағдарламасына, жоспарына кіргізу керек.
в) Оқу- әдістемелік кешенінің материалдарын қолдану бойынша ұсыныстар.
ПОӘК енгізілген оқу- әдістемелік материалдаы дамыған ғылымның жетілдірілген
деңгейін көрсетуі керек, оқу материалының логикалық мазмұның қарастыру керек,
студенттердің оқу материалын терең меңгеру үшін және оны тәжірибеде пайдалану үшін жетілген әдістер мен техникалық тәсілдер қолдану керек.
Кредиттік оқу жүйесінде СӨЖ- нің үлесі өсіп, мәні жоғарылайды, ал бұл өз кезегінде студенттің жұмысын өзгертеді, оның іс- әрекетіне талап жоғарылайды.
г) Әдебиеттермен жұмыс істеу бойынша ұсыныстар.
Оқырманның мақсатын білмей, қандай әдебиет көздерімен жұмыс жасау керек екенін, қандай көлемде әдебиет қолдану керек екенін айту қиын. Студент оқу бағытын жоспарлай білу керек, табылған әдебиет көзіне тез және дәл есеп беріп, содан кейін оны кез- келген уақытта оңай табылатындай етіп қою керек. Өйтпеген жағдайда үлкен әдебиет қорын
белсенді пайдалану мүмкін емес.
Пән бойынша арнайы әдебиетпен жұмыс ітеудің негізгі мақсаты келесідей болып бекітіледі: улкен көлемдегі материалдан өзіне керекті негізгі мәліметтерді, болашақ мамандарға қажетті материалдарды таңдап алу керек.
д) Емтиханға дайындалу бойынша кеңестер.
Жазғы және қысқы сессия - ең қиын жұмыс кезеңдері.
Қысқы сессия уақытында, семестр бойына жүйесіз жұмыс істеу нәтижесінде меңгеруге мүмкін емес үлкен материалдарды еске түсіруге тура келеді. Сессия уақытында материалдарды тек қайталап, бір жүйеге келтіріп және түсініксіз сұрақтар бойынша кеңестер алуға болады.
Сессияға дайындықты алғашқы, ынтамен тындалған дәрістерден және толық орындалған зертхана-тәжірибелік, семинар сабақтарынан бастау керек. Бұл Сіздің табысыныздың негізі.
Есте сақтаңыздар- түнгі дайындық сабақтары аз өнімділік береді. Олар ойдың жұмысқа қабілеттілігінің төмендеуіне әкеледі. Уақытты жоспарлау кезінде, қандай емтихан сізге қиын болады және қайсысына уақыт қорын көп қолдану керек екенін ескеру керек.
Өзіндік дайындық үшін кафедра берген бақылау сұрақтарын және бағдарламаларын ұтымды пайдалану керек.
Семестрдегі ұқыпты жұмыстарыңыз және емтиханға деген екпінді дайындығыңыз сізге сенімділік туғызады және білімінізге сай бағаны аласыз.

4 КУРС ФОРМАТЫ
Аудиториялық сабақтар курсты оқу бойынша методикалық ұсыныстарға сәйкес жүргізіледі. Әрбір тақырыпты оқу кезінде жұмыс дәптерінде зерттелген тақырыптың мақсаты, тапсырмасы, шешімі және қорытындысы көрсетілуі керек. СОЖӨЖ аудиториялық және аудиториядан тыс деп бөлінеді. Аудиториялық толық өңделген бақылау жұмысы түрінде жұмыс дәптерінде және реферат түрінде орындалады.
Сабаққа қатысу: Дәріс және тәжірибелік сабақтарға міндетті түрде қатысу керек. Дәріс кезінде түсінбеген материалдарды оқытушыдан қосымша түсіндіруін сұрауға болады. Егерстудент белгілі бір себептермен сабаққа қатыса алмаса, барлық өткен материалдар бойынша жауап беруі тиіс.
Үй жұмысы: үй жұмысыөткен материалды бекіту үшін және міндетті түрде орындау үшін арнайы жасалған. График бойынша әр тақырыпытың соңында тапсырылуы керек.
Тәртіп: Сабақ үстінде үнемі тәртіп бұзған студент аудиториядан шығарылып, жіберіледі және барлық курс бойынша <<қанағаттанарлықсыз>> бағасы қойылады. Сабаққа кешігіп келуге болмайды, сабаққа кешіккен студент дәрісханаға кірмейді. Сабақ кезінде ұялы телефондар өшірілуі тиіс.
Сабаққа дайындық: Студенттер сабаққа дайындалу барысында Шәкәрім атындағы
Семей мемлекеттік университетінің компьютерлерін қолдана алады. Кітапханада белгіленген ережелер бойынша оқулықтарды, мерзімдікк басылымдарды оқуға, үйге алуға болады.
Өздік жұмыстар: Дәрісханадан тыс уақытта студенттер СОЖӨЖ және СӨЖ дайындап, белгіленген мерзімде оқытушыға өткізеді. СОЖӨЖ және СӨЖ тапсырмалары 6-пунктте белгіленген. СОЖӨЖ және СӨЖ 4 форматтағы таза ақ беттерге орындалады.
Бақылау жұмыстары: бақылау жұмысын студент міндетті түрде орындап, белгіленген уақытта тапсырылуы тиіс.
Көшіріп алу: Кез-келген көшіріп алу үшін қатаң жазалап, аудиториядан шығарумен қоса, жалпы курс үшін <<Ғ>> бағасын қоюмен қамтылады.
Межелік бақылау: Межелік бақылау қорытындысы студенттің сабаққа қатысуын, өздік жұмысты уақытында орындауын, сабақта ауызша және жазбаша түрде жауап беруін ескере отырып қойылады.
Емтихан: қорытындысы бойынша бағалық баллдар қойылады. Емтиханда сіздің дәрістік жазбаларынызды және кітаптарды пайдалануға болмайды. Емтихан тест түрінде өтеді.
оқу процесіне белсенді қатысу керек, барлық тапсырмаларды талпынып орындау керек, ұжымдық жұмыстарға қатысу керек. Пунктуальды, сабырлы болу керек.

* КУРССАЯСАТЫ
Біз бірігіп жұмыс жасау барысында төмендегідей ережелерді ұстануымыз қажет:
* оқытушы мен студен бір біріне түсіністікпен қарауы тиіс
* оқу процесіне белсенді қатысу керек
* барлық тапсырмаларды талпынып орындау керек
* сабақтан себепсіз қалмау
* сабақтан қалған уақыт электронды журналға тіркелісімен баға автоматты түрде төмендейді
* білімді бағалау балдық - рейтингілік жүйемен бағаланады

6 БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ
<<Мал шаруашылығында асылдандыру іс>>пәні бойынша студенттердің білімін бақылау келесідей формаларда іске асырылады:
Кесте 2
Апта
Бақылау түрі
Барлық балдар
Ескерту
1
2
3
4
1
Барлық сабаққа қатысу 1 аптадан 7 аптаға дейін
30

2
Ағымды бағылау 18 балл. СОӨЖ 6 балл
24

3
Ағымды бағылау 18 балл. СОӨЖ 6 балл
24

4
Ағымды бағылау18 балл. СОӨЖ 6 балл СӨЖ 30 балл
54

5
Ағымды бағылау 18 балл. СОӨЖ 6 балл
24

6
Ағымды бағылау 18 балл. СОӨЖ 6 балл. СӨЖ 30 балл.
54

7
Рубеждік бақылау 1
90

1 аптадан 7 дейіноқыту нәтижесі бойынша жиынтық балл
300

Барлық сабаққа қатысу8аптадан15 аптағадейін
30

8
Ағымды бағылау 12 балл. СОӨЖ 5 балл
17

9
Ағымды бағылау 12 балл. СОӨЖ 5 балл
17

10
Ағымды бағылау 12 балл. СОӨЖ 5 балл. СӨЖ 30 балл
47

11
Ағымды бағылау 12 балл. СОӨЖ 5 балл
17

12
Ағымды бағылау 12 балл. СОӨЖ 5 балл.
17

13
Ағымды бағылау 12 балл. СОӨЖ 5 балл. СӨЖ 30 балл
47

14
Ағымды бағылау 12 балл. СОӨЖ6 балл
18

15
Рубеждік бақылау 2
90

8аптадан15дейіноқыту нәтижесі бойынша жиынтық балл
300

Емтиханүшін жиынтық балл
400

Академиялық кезеңдегі жиынтық балл
1000

7 ӘДЕБИЕТТЕР

7.1Негізгі әдебиеттер
7.1.1Қ.С.Сәбденов, Б.Т.Құлатаев, М.Қ.Байбатшанов. Қой және ешкі өнімдерін өндіру технологиясы. I том.-Алматы, Нур-принт,2012.-402 б.II том.-Алматы,Нур-принт,2012.548 б.
7.1.2 Қ.Ш. Нұрғазы. Мал шаруашылығы: Оқулық - Алматы, ЖШС РПБК, <<Дәуір>>, 2012-400 бет.
7.1.3Г.В.Родионов, Ю.С.Изимов, С.Н. Харитонов, Л.П.Табакова. Скотоводство.М.:Колос,2007.-405с.
7.2 Қосымша әдебиеттер
7.2.1Б.Ысқақбаев.Ірі қара шаруашылығы. - Алматы, <<Қайнар>> 1996-192бет.
7.2.2 Е.А Арзуманян и др. Скотоводство.М.:Колос, 1984-399с.
7.2.3 С.А. Рузский. Племенное дело в скотоводстве. М.:Колос, 1977-320с.
7.2.4 Н.Г. Дмитриев и др.Племенная работа: Справочник - М.: Агропромиздат, 1988.- 559 с.

Пәндер

Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат

Қосымша

Email: info@stud.kz

Іздеу
Файл қосу
Презентациялар
Тегін
Кабинет
Баланс
Таңдаулы жұмыстар
Cатып алған жұмыстарыңыз
Менің файлдарым
Презентацияларым
Сатылым статистикасы