Файл қосу
Идеал газ заңдары
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ СЕМЕЙ қаласыныңШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ 3 деңгейлі СМЖ құжаты ПОӘК ПОӘК 042-18-38-/02-2013 ПОӘК <<Астрономия>> пәнінің студенттерге арналған №1 басылым 08.01.2014ж. ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ 5В011000- <<Физика>> мамандығы үшін <<Астрономия>> ПӘННІҢ СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН БАҒДАРЛАМАСЫ Семей 2014 Алғы сөз 1 ҚҰРАСТЫРЫЛДЫ Құрастырушы - Мешетова Жанагул Скендировна <<Физика>> кафедрасының аға оқытушысы 2 ТАЛҚЫЛАНДЫ 2.1 <<Физика>> кафедрасының отырысында № хаттама 2014 ж. Кафедра меңгерушісі _______ Маусымбаев С.С. 2.2 Физика-математика факультетінің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында № хаттама 2014 ж. Төраға ________ Батырова К.А. 3 БЕКІТІЛДІ Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында мақұлданып және баспаға ұсынылды № хаттама 2014 ж. ОӘК төрағасы ________ Искакова Г.К. 4 АЛҒАШ ЕНГІЗІЛДІ Мазмұны * Жалпы мағлұмат * Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағатты жіктеу * Пән бойынша әдістемелік нұсқау * Курстың форматы * Курстың саясаты * Баға қою саясаты 7 Әдебиеттер 1 ЖАЛПЫ МАҒЛҰМАТ 1.1 Оқытушы және пән туралы жалпы мағлұмат Мешетова Жанагул Скендировна Кафедра <<Физика>> Байланыс туралы ақпарат - тел. 77-33-58, №3 оқу ғимараты, № 307 каб. Сабақты жүргізу орыны - 3ші қабат аудиториялары Пән бойынша кредит саны - 3 1.2 Астрономия пәні мазмұнының қысқаша сипаттамасы. Астрономия пәні, қысқаша даму тарихы. Сфералық астрономия элементтері. Эклиптика және оның негізгі элементтері. Уақытты өлшеу. Жұлдыздық және күндік уақыт. Күнтізбенің пайда болу және даму тарихы. Күн жүйесінің құрылысы. Тәуліктік параллакс. Ай фазалары. Ай жердің табиғи серігі. Ай мен Күннің тұтылулары, олардың жиілігі және периоды. Планеталардың қозғалыс заңдары.Кеплер заңдары.Космонавтика элементтері. Оптикалық телескоптар және олардың негізгі сипаттамалары. Күн физикасы.Күннің негізгі сипаттамалары. Күн атмосферасы. Қос және санды жұлдыздар. Спектрлі қос жұлдыздар.Айнымалы жұлдыздар. Галактика. Құсжолы.Метагалактикалар. 1.3 Осы курстың мақсаты студенттердің астрономия туралы мағлұматтар алуы; 1.4 Осы пәннің негізгі мақсаты қарастыратын негізгі құбылыстар жайлы білімді, олардың өту ерекшеліктерін, негізгі ұғымдарды, физикалық шамаларды, олардың математикалық жазылуларын, өлшем бірліктерін, тәжірибелік әдістердің негіздерін және өлшеу нәтижелерін өңдеу туралы мағлұматтар беру. 1.5Курсты оқығаннан соң студент игеруі қажет: негізгі құбылыстарды, олардың өту ерекшеліктерін, негізгі ұғымдарды, шамаларды, олардың математикалық жазылуларын, өлшем бірліктерін; тәжірибелік әдістердің негіздерін және өлшеу нәтижелерін өңдеуді; астрономия заңдарын нақты астрономиялық есептерге қолдануды, құралдармен жұмыс істеуді; ұға білуі қажет: негізгі астрономиялық құбылыстарды, олардың табиғатта байқалуын және техникада қолданылуын, математикалық сипатталуын; меңгеруі қажет: астрономиялық приборлармен жұмыс істеуді, астрономияның нақты есептерін шығаруды және оны физика заңдарымен байланыстыра білуді; Курсты оқығаннан соң студент мынаны істей білуі қажет: - астрономиялық құбылыстың физикалық механизмін аша білуі, - статистикалық әдісті қолдана білуі; - құралдармен және жүйелердің негізгі параметрлерін өлшеу әдістерімен жұмыс істей білуі; - процесс сипаттамаларын өлшей білуі, өлшеу нәтижесін бағалай білуі, компьютерді қолдана білуі және өлшеу нәтижесінің статистикалық өңдеуінің нәтижесін ала білуі; молекулалық физика және термодинамика есептерін шығара білуі. 1.6 Курс пререквизиттері: 1.6.1 оптика 1.7 Курс постреквизиттері: 1.7.1 Атомдық физика, ядролық физика 2 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚ ТҮРЛЕРІНЕ БОЙЫНША САҒАТТАРДЫ БӨЛУ <<Астрономия>> 1 - кесте № р/с Тақырып аттары Сағаттар саны Әдебиет тер Дәріс Зерт.сабақ Машық. саб. ОБСӨЖ СӨЖ 1 2 3 4 5 6 7 8 Дәріс№1.Механика.Кинематика негіздері.Механикалық қозғалыс-материя қозғалысының қарапайым түрі. Кеңістік пен уақыт. Санақ жүйесі. Материалдық нүкте түсінігі. Материалдық нүкте қозғалысын кинематикалық сипаттау. Қозғалыс заңы. Траектория теңдеуі. Жылдамдық және үдеу-радиус вектордың уақыт бойынша туындысы. Айналмалы қозғалыстың кинематикалық элементтері. Қисық сызықты қозғалыс кезіндегі жылдамдық пен үдеу. Бұрыштық жылдамдық және бұрыштық үдеу. Өздік жұмыс № 1 Материалық нүкте кинематикасы Машықтану сабағы №1 Материалық нүкте кинематикасы Зертханалық сабақ № 1 <<Қателіктер теориясына кіріспе>> 1 1 1 1 4 Дәріс № 2.Материалық нүктенің және қатты дененің динамикасы. Ньютон заңдары. Масса. Күш. Механикадағы күштердің түрлері. Гравитациялық күштер. Бүкіл әлемдік тартылыс заңы. Серпімділік күштері. Гук заңы. Үйкеліс күштері. Инерциалды санақ жүйелері. Салыстырмалылықтың механикалық принципі. Галилей түрлендірілуі. Инерциалды емес санақ жүйесі. Абсолют қатты дене түсінігі. Қатты дененің инерция моменті және күш моменті. Қозғалмайтын оске қатысты қатты дененің айналмалы қозғалыс динамикасының негізгі теңдеуі. Штейнер теоремасы. Өздік жұмыс № 2 Материалық нүкте динамикасы Машықтану сабағы № 2 Материалық нүкте динамикасы Зертханалық сабақ №2 << Трибометрдің көмегімен үйкеліс коэффициентін анықтау>> 1 1 1 1 4 Дәріс № 3.Сақталу заңдары. Сақталу заңдары кеңістік және уақыттың симметриялы екендігінің салдарлары. Материалдық нүктелер жүйесі. Сыртқы және ішкі күштер. Массалар центрі. Механикалық жүйенің массалар центрі (инерция центрі) және оның қозғалыс заңы. Импульстің сақталу заңы - табиғаттың іргелі заңдарының бірі. Реактивті қозғалыс. Энергия - әр түрлі көріністегі формалы қозғалыстар мен өзара әсерлесудің әмбәбап өлшемі. Күш жұмысы және оның қисық сызықты интерграл арқылы берілетін өрнегі. Қуат. Механикалық жүйенің кинетикалық энергиясы және оның жүйеге түсірілетін сыртқы және ішкі күштердің жұмысымен байланысы. Сыртқы күш өрісіндегі материалдық нүктенің потенциалдық энергиясы және оның материалдық нүктеге әсер ететін күшпен байланысы. Консервативті және консервативті емес күштер. Механикадағы энергияның сақталу заңы. Импульс моменті. Импульс моментінің сақталу заңы. Гирос копиялық эффект. Өздік жұмыс № 3 Реактивті қозғалыс. Консервативті және консервативті емес күштер. Машықтану сабағы № 3 Қатты дене динамикасы Зертханалық сабақ № 3 <<Айналмалы қозғалыс заңдарын зерттеу>>. 1 2 1 1 4 Дәріс № 4.Арнайы салыстырмалылық теориясының элементтері. Эйнштейн постулаттары. Лоренц түрлендірулері. Түрлендірілудің инварианттары. Жылдамдықтарды қосудың релятивтік заңы. Релятивтік динамика. Өздік жұмыс № 4 Релятивистік динамика Машықтану сабағы № 4 Арнайы салыстырмалылық теориясының элементтері. 1 1 3 6 Дәріс № 5.Сұйықтар мен газдар механикасы. Тұтас орта түсінігі. Сұйықтар мен газдардың жалпы қасиет-тері. Идеаль және тұтқыр сұйық. Бернулли теңдеуі. Сұйықтардың ламинарлық және турбуленттік ағыны. Стокс өрнегі. Пуазейл теңдеуі. Серпімді кер-еулер. Серпімді деформацияланған дененің энергиясы. Өздік жұмыс № 5 Серпімді кернеулер. Серпімді деформацияланған дененің энер-гиясы. Машықтану сабағы № 5 Тұтас орталар механикасының элементтері. Зертханалық сабақ № 4 <<Стокс әдісімен сұйықтың тұтқырлық коэффициентін анықтау>> 1 1 1 1 4 Дәріс № 6.Тербелістер мен толқындар. Гармониялық тербелістердің жалпы сипаттамалары. Серіппедегі жүктің тербелісі, математикалық және физикалық маятниктер. Тербелістерді қосу. Векторлық диаграмма. Еркін өшетін тербелістер Өшу коэффициенті. Өшудің логарифмдік декременті. Синусоидалық күштің әсерінен болатын еріксіз тербелістер. Еріксіз тербелістердің амплитудасы мен фазасы. Резонанс. Автотербелістер. Толқындық қозғалыстардың негізгі сипаттамалары. Толқын теңдеуі. Қума және тұрғын толқындар. Фазалық жылдамдық. Допплер эффектісі. Дыбыс. Ультрадыбыс. Өздік жұмыс № 6 Резонанс. Автотербелістер. Ультра дыбыс. Машықтану сабағы № 6 Тербелістер мен толқындар Зертханалық сабақ № 5 <<Тербелмелі қозғалыс заңдарын зерттеу>> 1 1 1 1 4 Дәріс № 7.Статистикалық физика және термодинамика. Молекула -кинетикалық теорияның элементтері. Молекула-кинетикалық көзқарас тұрғысынан газдың қысымы. Температураның молекула -кинетикалық теория тұрғысынан мағынасы. Идеал газ молекула ларының орташа кинетикалық энергиясы. Тер- модинамикалық параметрлер. Тепе-теңдік күйлер мен процестер, оларды термодинамикалық диаграммаларда көрсету. Идеал газ заңдары. Идеал газ күйінің теңдеуі. Ықтималдық және флуктуация. Максвелл таралуы. Бөлшектердің жылулық қозғалысының жылдамдығы. Сыртқы потенциялық өрістегі бөлшектер үшін Больцман таралуы. Идеал газдың ішкі энергиясы. Идеал газдың жылу сыйымдылығының молекула-кинетикалық теориясы және оның шектелуі. Өздік жұмыс № 7 Идеал газдың жылу сыйымдылығының молекула-кинетикалық теориясы және оның шектелуі. Машықтану сабағы № 7. Газ заңдары 1 1 3 6 Дәріс № 8.Термодинамика негіздері. Термодинамиканың 1-ші бастамасы. Изопроцестер. Қайтымды және қайтымсыз жылулық процестер. Карно циклі және оның п.ә.к. Карно теоремасы. Келтірілген жылу. Клаузиус теоремасы. Энтропия. Термо динамикалық потенциалдар. Термодинамиканың екін ші бастамасы және оның физикалық мағынасы. Термодинамиканың екінші бастамасының статистикалық сипаттамасы. Энтропияның күй ықтималдығымен байланысы. Сызықты емес жүйелерінің энтропиясы. Өзін-өзі ұйымдастыратын жүйелер. Өздік жұмыс № 8 Өзін-өзі ұйымдастыратын жүйелер. Машықтану сабағы №8 Термодинамика негіздеріМашықтану сабағы № 8 <<Термодинамиканың І заңын қолдану>> Зертханалық сабақ № 6<<Газдың жылу сиымдылықтарының қатынасын Клеман-Дезорма әдісімен анықтау>> 1 2 1 1 4 Дәріс № 9 термодинамика Тасымалдау құбылысының жалпы сипаттамасы. Молекулалардың соқтығысуының орташа саны және еркін жүру жолының орташа ұзындығы. Релаксация уақыты. Термодинамиканың тепе-тең емес күйлердегі тасымалдау құбылысы. Жылу өткізгіштік, ішкі үйкеліс (тұтқырлық), диффузия, тасымалдау құбылыстарының молекула-кинетикалық теориясы. Тасымалдау коэффициенттері. Нақты газдар. Молекулааралық өзара әсер күштері. Молекула лардың эффективті диаметрі. Ван-дер-Ваальс изотермалары. Бірінші және екінші текті фазалық тепе-теңдік және фазалық алмасулар. Клапейрон-Клаузиус теңдеуі. Кризистік нүкте. Метастабильді күйлер. Үштік нүкте. Өздік жұмыс № 9 Метастабильді күйлер. Машықтану сабағы № 9 <<Тасымалдау құбылысы. Нақты газдар>> Зертханалық сабақ № 7<<Құмның жылу өткізгіштік коэффициентін анықтау>> 1 1 1 1 4 Дәріс № 10 Электростатика. Электр зарядтарының өзара әсерлері. Электр зарядтарының сақталу заңы. Электр өрісі. Электр өрісінің кернеулігі. Суперпозиция принципі. Электрлік диполь. Вектор ағыны. Гаусс теоремасы. Электр өріс терінің кернеуліктерін есептеу үшін Гаусс теоремасын қолдану. Электростатикалық өрістің жұмысы. Электроста-тикалық өрістің циркуляциясы. Потенциал. Потен-циалдың электростатикалық өріс кернеулігімен байла нысы. Электростатикалық өрістегі өткізгіштер. Өткізгіштер және өткізгіш бетіне жақын жердегі электр өрісі. Өткізгіш - вакуум шекарасындағы шекаралық шарттар. Электр сиымдылық. Конденсаторлар. Әр түрлі геометриялық пішіндегі конденсаторлардың сиымдылығы. Өздік жұмыс № 10 Әр түрлі геометриялық пішіндегі конденсаторлардың сиымдылығы. Машықтану сабағы № 10 <<Зарядтардың өзара әсерлесуі. Кулон заңы.Электр өрісінің кернеулігі.Электростатика өрісте зарядтарды тасымалдау жұмысы>> Зертханалық жұмыс № 8<<Электростатикалық өрісті зерттеу>> 1 2 1 1 4 Дәріс № 11 Электростатикалық өрістегі диэлектриктер. Поляризацияланған зарядтар. Диэлектик ердің түрлері. Заттардың диэлектрлік өтімділігі және оның температураға тәуелділігі. Электрлік ығысу. Екі диэлекриктін шекарасындағы шарттар. Электр зарядтарының өзара әсерлесу энергиясы. Зарядталған конденсаторлардың және өткізгштер жүйесінің энергиясы. Электростатикалық өріс энергиясы. Электрлік өріс энергиясының көлемдік тығыздығы. Өздік жұмыс № 11 Электростатикалық өрістегі диэлектриктер. Машықтану сабағы № 11 Машықтану сабағы № 11 << Остроградский - Гаусс теоремасын қолдану>> Зертханалық жұмыс № 9<<Металдардың кедергілерінің температураға тәуелділігін анықтау>> 1 2 1 1 4 Дәріс № 12.Тұрақты электр тоғы. Электр тогының болу шарттары және оның жалпы сипаттамасы. Металдардың электрлік өткізгіштігінің классикалық электрондық теориясы. Ом және Джоуль-Ленц заңдары ның дифференциалды түрі. Бөгде күштер. Гальваникалық элементі бар тізбектің бөлігі үшін жалпы Ом заңы. Кирхгоф ережелері. Газдар мен плазмадағы электр өрісі. Өздік жұмыс № 12 Газдар мен плазмадағы электр тогы. Машықтану сабағы № 12 <<Тұрақты ток заңдары>>. Зертханалық жұмыс № 10<<Уитстон көпірінің көмегімен өткізгіштердің кедергілерін анықтау>> 1 1 1 1 4 Дәріс № 13.Магнит өрісі.Заттағы магнит өрісі. Магнит индукциясы векторы. Суперпозиция принципі. Био-Савар-Лаплас заңы. Қарапайым жүйелердің магнит өрісіндегі зарядталған бөлшектің қозғалысы. Лоренц күші. Холл эффектісі. Ампер заңы. Магнит өрісіндегі тоғы бар орам. Тоғы бар рамкаға әсер етуші күш моменті. Магнит ағыны. Магнит өрісі үшін Гаусс теоремасы. Тогы бар өткізгішті магнит өрісінде ауыстырғанда істелетін жұмыс. Магнетиктер. Диа- және парамагнетиктерФерромагнетиктер Магниттік гистерезис. Кюри нүктесі.Екі ортаның шекарасындағы шекаралық шарттар. Заттағы магнит өрісі үшін толық ток заңы. Өздік жұмыс № 13 Холл эффектісі. Машықтану сабағы № 13<<Био-Саваар - Лаплас заңын қолдану>> Зертханалық жұмыс № 11Жердің магнит өрісі кернеулігінің горизонталь құраушысын анықтау. 1 1 1 1 4 Дәріс № 14.Электромагниттік индукция құбылысы. Максвелл теңдеулері. Электромагниттік индукцияның негізгі заңы. Ленц ережесі. Өзара индукция және өздік индукция құбы лысы. Ұзын соленоидтың индуктивтігі. Өзара индукиця коэффициенті. Токтың магнит энергиясы. Магниттік энергияның тығыздығы.Электромагниттік индукция құбылысын Фарадейлік және Максвелдік түсініктемесі. Ығысу тогы. Максвелл теңдеулерінің жүйесі. Электрлік және магниттік өрістерінің салыстырмалылығы. Векторлық және скалярляқ потенциалдар. Толқындық теңдеу. Электромагниттік қозудың таралу жылдамдығы. Өздік жұмыс № 14 Электромагниттік қозудың таралу жылдамдығы. Машықтану сабағы № 14 <<Электромагниттік индукция заңы. Магнит және электр өрістерінде зарядталған бөлшектердің қозғалысы>> 1 1 3 6 Дәріс № 15 Электромагниттік тербелістер. Тербелмелі контур. Еркін және еріксіз электромагниттік тербелістер. Резонанс. Айнымалы электр тогы. Айнымалы ток үшін Ом заңы. Кернеулер мен токтардың резонансы. Динамикалық хаос. Өздік жұмыс № 15 Динамикалық хаос. Машықтану сабағы № 15 <<Электромагниттік тербелістер. Айнымалы электр тоғы>> 1 1 2,5 5,5 Барлығы 15 15 15 22,5 67,5 3 СТУДЕНТТЕРГЕ ПӘНДІ ОҚЫТУДА ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР Пәнді оқып меңгеруі үшін студенттің қолында оқулықтар, оқу құралдары, физикадан зертханалық жұмыстарға әдістемелік нұсқаулар, оқу бағдарламасы (syllabus), өзбетімен жұмысқа әдістемелік құралдар, дәріс конспектілері бар. Студент барлық аудиториялық сабақтарға және ОКӨБЖ - қа қатысуы міндетті, оқытушымен қосымша сабақ өтуге мүмкіндігі бар. Студент мерзімінде оқытушыға ӨБЖ тапсырмаларын тапсыруы қажет, зертханалық, машықтану сабақтарына және семинарларға дайын болуы керек. Студент сабақты босататын болса, оның рейтингісі төмендетіледі, сондықтан ол босатылған сабақтар бойынша бақылау жұмысын орындауы қажет. Студент оқу сабақтарының барлық түрлерінде белсенді жұмыс істеуі қажет, оның жұмысы баллмен бағаланады да, қосылып аралық және қорытынды рейтинг қойылады. ОКӨБЖ - қа сабақ және өзбетімен жұмыс кезінде қиындық тудырған сұрақтар шығарылады. Егер ондай сұрақтар туындамайтын болса, дәріс бойынша білімін кеңейтіп тереңдетеді, қосымша ғылыми әдебиеттермен танысуына болады. Қарастырылып отырған сұрақтар бойынша студент баяндама жасауына болады. 4 КУРСТЫҢ ФОРМАТЫ Студентке қойылатын талаптар: Сабаққа қатысу: Дәріс, машықтану сабақтарына қатысу міндетті түрде. Қандай да бір себептермен сабақты босататын жағдайда да студент өзбетімен жұмыс тақырыптарын дәл уақытында өткізу қажет, ал босатылған сабақтар тақырыбы бойынша бақылау жұмысын жазу немесе тест тапсыру керек. Мінез-құлық: Сабақ уақытында үнемі тәртіп бұзған студент аудиториядан шығарылып жіберіледі немесе бүкіл курс бойынша <<қанағаттанғысыз>> деген баға қойылады. Бақылау тапсырмалары: Міндетті түрде оларды дәл уақытында орындап тапсыру керек. Уақытынан кешіктіріліп тапсырылған тапсырмалар автоматты түрде төмендетіледі бағаланады. Межелік аттестация: Межелік аттестация сабаққа қатысу, өзбетімен жұмысты дәл уақытында өткізу, сабақ кезінде ауызша және жазбаша түрде тапсыру, межелік бақылау нәтижесінде қойылады. 5 КУРСТЫҢ САЯСАТЫ Көшіру мен плагиат: Кез-келген көшіріп алу немесе плагиат (басқа студенттердің дайын тапсырмалары мен шығарылған есептерін қолдану) анықталатын болса студент аудиториядан шығарылып жіберіледі немесе бүкіл курс бойынша "қанағаттанғысыз" деген баға қойылады. Ұялы телефондар: Сабақ кезінде өшіріліп қоюы керек. Емтихан: Қорытынды ауызша емтиханға пән бойынша қойылатын ең жоғары баллдың 50% алған студенттер жіберіледі. Емтихан кезінде студент ұсынылған 2 сұрақ материалы бойынша жауап беруі және курс бойынша берілген есепті шығаруы керек. 6 БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ. Студенттің пәнді меңгергенін оқытушы бағалайды. Студенттің жұмысын бағалаудың төрт мүмкін деңгейі қарастырылады: репродуктивтікөмектесуарқылы (тану, қайталау); репродуктивтікөмексіз (ескесақтаужәнетиптікесептердішығаруға қолдану); эвристикалық (типтікемес, қиынесептедлішығару); творчестволық (оқу-зерттеунемесеғылыми-зерттеужұмыстары барысындапроблемалықесептердішығару. Осы білімдеңгейлерлерінесәйкесбағақойылады. Бірінші деңгей - 3 (қанағаттанарлық), екінші деңгей - 4 (жақсы), үшінші деңгей - 5 (өтежақсы) - ке бағаланады. <<Астрономия>> пәні бойынша баллдарды бөлу 2 - кесте Апталар 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 баллдар Дәрістер Машықтану 35 40 30 20 20 20 20 СОӨЖ 10 10 10 10 10 10 10 СӨЖ 25 25 25 25 25 25 Межелікбақылау 60 75 Барлығы 70 75 125 55 55 55 105 7 Әдебиеттер 7. 1. Негізгі 7. 1.1. Дагаев М.М и др. Астрономия.- М., Наука.-1983.-384 с. 7. 1.2. Мекебаев К.Р., Уразбаева К.Т., Мешетоав Ж.С. Астрономия, оқу құралы.-Семей . Тенгри, 2005 7. 1.3. Бекбасаров Н.М. Астрономияға кіріспе. Алматы <<Рауан>>, 1996ж. 7. 1. 4.Волынский В.А. Астрономия.- М., Наука,1971. 7. 1.5. Дагаев М.М. Сборник задач по астрономии.- М., Просвещение.-1980.-128 с. 7. 1.6. Бакулин П.И., Конович Э.В., Мороз В.И.Курс общей астрономии.- М., Наука.-1983.-560 с. 7. 1.7. Воронцов- Вельяминов Б.А. Сборник задач и практических упражнений по астрономии.- М., Наука.- 1977. 7.2 Қосымша 7. 2.1. Шкловский М.И. Вселенная. Жизнь. Разум. - М., Наука.-1984. 7. 2.2.Баулин и др. Курс общей астрономии.- М., Наука.-1983. 7. 2. 3.Курышев В.И. Практикум по астрономии.- М., просвещение.-1986.- 144с. 7.2.4 . Климишин И.А. Астрономия наших дней. - М., Наука.-1980.- 456 с,
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz