УМКД

Агроэкология пәнінің оқу - әдістемелік кешені

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ СЕМЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
3 деңгейлі СМЖ құжаты
ПОӘК
ПОӘК 042.14.4.05.1.20.70/01.02-2013
<<Агроэкология>> пәнінің оқу-әдістемелік кешені
№2 басылым
30.08.2013
№1басылым орнына 18.09.2013ж.

050608 <<Экология >> мамандықтарына арналған
<<Агроэкология>> пәнінің
ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

Студенттердің жұмыс оқу бағдарламасы

Семей-2013

ПОӘК 042.14.4.05.1.20.70/01.02-2013
№ 2 басылым

беттің 2-ші беті

Алғы сөз

1. ӘЗІРЛЕГЕН
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің <<Экология және қоршаған ортаны қорғау>> кафедрасының аға оқытушысы
Ж.М.Нуржуманова <<30>> 08. 2013ж.

2. ТАЛҚЫЛАНДЫ

2.1 Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің <<Экология және қоршаған ортаны қорғау>> кафедрасының отырысында
Хаттама № 1 << 04 >> қыркүйек 2013ж.

Кафедра меңгерушісі доцент м.а. Ж.К. Кабышева

2.2 Аграрлық факультетінің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында
Хаттама № 1 << 18 >> қыркүйек 2013 ж.

АФ ОӘБ төраға доцент м.а. Тлеубаева А.В.

3. БЕКІТІЛДІ

Университеттің Оқу-әдістемелік кеңесі мақұлдап басып шығаруға ұсынады

Хаттама №1 << 19>> қыркүйек 2013 ж.

Оқу-әдістемелік кеңестің төрағасы,
оқу-әдістемелік жұмысы бойынша проректор профессор Г.К. Искакова

ПОӘК 042.14.4.05.1.20.70/01.02-2013
№2 басылым
беттің 3-ші беті

Мазмұны

* Қолданылу саласы
* Нормативтік сілтемелер
* Жалпы ереже
* Оқутышының жұмыс оқу бағдарламасының мазмұны.
5. Студенттердің өзіндік жұмыстарының тақырыптары.
6. Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз ету картасы.
7. Әдебиеттер.

ПОӘК 042.14.4.05.1.20.70/01.02-2013
№2 басылым
беттің 4 -ші беті

* Қолдану саласы

<<Агроэкология>> пәнінің оқу-әдістемелік кешені <<Экология>> мамандығы студенттеріне арналған. Ол студенттерді курстың мазмұны, өзектілігі мен маңыздылығымен, саясаттылығымен таныстырады. Осы курсты оқуда студенттер әдебиеттермен жұмыс істеуді, әдебиеттерді іздестірі жолдарымен және химиялық, биологиялық, қауіпсіздік негізі әдістерімен танысады. Пәнді оқытуда оқу-әдістемелік кешен негізгі құрал болып табылады.

* Нормативтік сілтемелер

<<Агроэкология>> пәнінің оқу-әдістемелік кешені келесі құжаттардың ұсынымдарымен талаптарына сәйкес берілген пән бойынша оқу процесіне ұйымдастыру тәртібін белгілейді және жасайды.
050608 <<Экология>> мамандықтағы мемлекеттік жалпы міндетті білім стандарты ҚР МЖБС 3.08.0 -2004, Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігінің 7 тамыз 2004 жылғы, №671 бұйрығы бойынша әрекетке енгізілді және бекітілді.

* Жалпы ереже

+ Пәндердің мазмұнының қысқаша сипаты.

<<Агроэкология>> пәні 050608 <<Экология>> мамандығы бойынша биосфера және оның жеке бөліктерінің антропогендік әсерден болатын өзгерістердін болжау, бағалау мен бақылаудың комплексті жүйесінің негізін, қоршаған ортаны қорғау саласын оқыта отырып, жан-жақты талдауға, адамдар, өсімдік пен жануарлардың өмір сүріп отырған ортасындағы ерекшелікті ашуға арналған.

Агроэкология - <<Агроэкология>> пәнінің мақсаты - студенттерде жануарлардың гендік және жасушалы инженериясының мүмкіншіліктері туралы, биотехнологияда жануарлардың жасушаларын қолдану жолдары және әдістері тұралы білім дамыту.
Жануарлар экологиясы - экологияның бір саласы. Бұл салада экожүйедегі популяцияның тіршілік ету заңдылықтары анықталып, жануарлардың қоршаған ортаға бейімделуі зерттеледі.
<<Агроэкология>> пәнінің мақсаты - студенттерде жануарлардың гендік және жасушалы инженериясының мүмкіншіліктері

туралы,
ПОӘК 042.14.4.05.1.20.70/01.02-2013
№2 басылым
беттің 5 -ші беті

биотехнологияда жануарлардың жасушаларын қолдану жолдары және әдістері тұралы білім дамыту.
Жануарлар экологиясы - экологияның бір саласы. Бұл салада экожүйедегі популяцияның тіршілік ету заңдылықтары анықталып, жануарлардың қоршаған ортаға бейімделуі зерттеледі.

3.3. Тапсырмалары:
- қоршаған ортадағы антропогендік әсердің орта мен ондағы тіршілік иелеріне әсерін ашу
- қоршаған орта мониторингісінің негізгі заңдылықтарын оқыту
- агробиогеоценоз ерекшелігі мен табиғат процесстерін меңгеру- биологиялық ресурстар мен су, құрлық, минералды қабаттардың сапасын төмендетпеу шараларын жоспарлау
- қоршаған орта мониторингісінің талаптарын орындау
- қоршаған орта жағдайына баға беру

3.3. Пәннің пререквизиттері:
<<Агро- экологияс>> пәні 050608 <<Экология>> мамандығы бойынша <<Биогеохимия және экотоксикология>>, <<Экология>>, <<Токсикология>>, <<Анатомия>>, <<Гистология>>, <<Физиология>> және басқа да қоршаған ортаны қорғау саласын зерттейтін ғылымдардан бастау алады.
+
3.4. Пәннің постреквизиттері:
1. <<Биогеохимия және экотоксикология>>
2. <<Химиялық және биологиялық қауіпсіздік>>
3. <<Радиациялық қауіпсіздік>>
4. <<Қоршаған орта мониторингісі>>
5. <<Экологиялық нормалау және сараптама>>

Жұмыс оқу жоспарынан көшірме

1-кесте
Курс
Семестр
Кредит
Дәріс
Тәж
Барлығы
Қорытын бақылау
3
6
2
15
15
30
Емтихан

* Оқытушының жұмыс оқу бағдарламасының мазмұны.

2-кесте. Пәннің мазмұны. Сабақ түрі бойынша сағаттарды бөлу
ПОӘК 042.14.4.05.1.20.70/01.02-2013
№2 басылым
беттің 5 -ші беті

р/№
Дәріс сабағы
Сағ.
саны
*
<<Агроэкологияға>> кіріспе.
1
*
Бүгінгі таңда Қазақстан Республикасында аграрлық саясаттың негізіндегі жаңа ережесі - жерге меншіктік құқықтың болуы аса маңызды болып табылады

1
*
Жалпы судың маңызы. Гидробионттың сумен-тұз алмасуы.
Аэробионттың сумен-тұз алмасуы. Аэробионттың минерал-дармен қоректенуі.
1
*

Бүгінгі таңда Қазақстан Республикасында аграрлық саясаттың негізіндегі жаңа ережесі - жерге меншіктік құқықтың болуы аса маңызды болып табылады
1
5.
Жануарлар әлеміндегі сәуле қуатының әдісі
1
6.
Елiмiздiң табиғаты мен оның байлықтары
2
7.
Ағын. Жел. Қысым.
1
8.
Субстраттың жануарларға маңызы. Топырақ.
Грунт су қоймасы. Қар жамылғысы. Мәнгілік суық және мұзды жамылғысы.
1
9.
Биологиялық ритмнің ұғымы және жіктелуі. Түтастыққа климаттың беделі. Тәулік цыкл. Көпжылдық цикл.
1
10
Бағдарлануға жалпы түсінік. Иіс сезуі және сезуі. Жарық сезуі және көру. Дыбыс және сезу. Бағдарлануға жалпы түсінік. Иіс сезуі және сезуі. Жарық сезуі және көру.
Дыбыс және сезу.
2
11
Популяция туралы ұғым. Популяцияның статистикалық көрсеткіші.
1
12
Өмір бейнесі және аймаққа құштарлығы.Жалғыздық және жалғызыдық өмір бейнес. Үйірімен (отаршылдық және үйір) өмір бейнесі.
1
13
Түрлердін қоғамдастығы, қарым-қатынасы және жалпы түсінігі. Табиғаттың аймаққа қоғамдастығы. Қоректену және динамика қоғамдастығы.
1

Барлығы: 15

3-кесте.

Тәжірибелік сабақ

Сағ.
саны
1
Агро- экологиясының міндеті мен мақсаты. Агро- экологиясының қысқаша тарихы. Жердін кәзіргі жағдайы.

*
Жануарлардың бағдарлануы, тамақ табуы. Жануарларды қорекпен машықтандыруы. Жануарлардың қоректенуі.
1
*
Гидробионттың сумен-тұз алмасуы.
Аэробионттың сумен-тұз алмасуы. Аэробионттың минерал-дармен қоректенуі.
1
*
Газалмастыру маңызы.Әртүрлі жануарлардың газалмасуы. Газалмасырудың өлшеу маңызы
1
*

Жануарлар әлеміндегі сәуле қуатының әдісі
1
*

Агро- экологиясының міндеті мен мақсаты. Агро- экологиясының қысқаша тарихы. Жердін кәзіргі жағдайы.
2

*
Ағын. Жел. Қысым.
1
*

Субстраттың жануарларға маңызы. Топырақ.
Грунт су қоймасы. Қар жамылғысы. Мәнгілік суық және мұзды жамылғысы.
1

*
Биологиялық ритмнің ұғымы және жіктелуі. Түтастыққа климаттың беделі. Тәулік цыкл. Көпжылдық цикл.
1
*
Облыс агроөнеркәсіп кешенінің жалпы көрсеткіштері
2
*

Популяция туралы ұғым. Популяцияның статистикалық көрсеткіші.
1

*
Қазіргі Қазақстандағы аграрлық қатынастар және ауылдың әлеуметтік-экономикалық дамуы
1
*
Түрлердін қоғамдастығы, қарым-қатынасы және жалпы түсінігі. Табиғаттың аймаққа қоғамдастығы. Қоректену және динамика қоғамдастығы.
1

Барлығы 15

ПОӘК 042.14.4.05.1.20.70/01.02-2013
№2 басылым
беттің 7-ші беті

5. Студенттердің өзіндік жұмыстарының тақырыптары.
5.1 Студенттердің оқытушының жетекшілігімен орындайтын өзіндік жұмыстарының тақырыптары
4-кесте. ӨСӨЖ жоспары

1. Табиғи экожүйеден ауыл шаруашылық экожүйеге дейін 6
* Жануардын қоректену маңызды типі және жануарлардың бағдарлануы, тамақ табуы. 4
Қоршаған табиғи ортаға қамқорлық жасау. 4
* Әртүрлі жануарлардың газалмасуы маңызымен танысу. 4
* Сәуле қуатының ықпалы және жануарлардың реакциясын білу. 6
* Әртүрлі жануарлардың жылу алмасуымен, оның маңызды типтерімен және мінездемесімен танысу. 4
* Ағының желдін ықпалы, жануарлар ағзасына қысымы. 4
* Жануарлардың өміріне субстраттардың маңызын анықтау. 6
* Табиғи үдеріс тірі бойдың биологиялық топтамаларын айыру, үйрену, тәулік және көпжылдық топтамалардын ықпалмен танысу. 5

Барлығы: 45

ПОӘК 042.14.4.05.1.20.70/01.02-2013
№2 басылым
беттің 8-ші беті

5.2 СӨЖ тақырыбы

№
СӨЖ тақырыбы
Сағ.саны
1
ДТС, ауызша коллоквиум, жазбаша
9
2
ДТС, реферат қорғау
9
3
ДТС, кроссворд құру
9
4
Тәжірибелік жұмыстарды орындау
9
5
ДТС, көрнекті құралдармен жұмыс, кестелер
9

4.1. Негізгі әдебиеттер:
1. <<Экология>> /Оспанова Ж./ Алматы - 1996 ж.
2. <<Экология>> /Ақбасова А.Ж., Саинова Г.Ә./ Алматы - 2003 ж.
3. <<Экология және табиғатты тиімді пайдалану>> / Бейсенова Ә., Шілдебаев Ж./ Алматы - 2004 ж.
4. <<Қазақстанның топырақ экологиясы>> / Жамалбеков Е.Ж., Бигалимов А./ Алматы - 1999 ж.
5. <<Охрана труда>> / Зайцев А.А., Свердлов И.Б. / Санкт-Петербург - 1998 ж.
6. <<Сельскохозяйственная экология>> / Москва - 1985 г.

Қосымша әдебиеттер:
1. <<Экология>> / Жатқанбаев Ж. / Алматы - 2003 ж.
2. <<Экология негіздері>> / Ғ. Сағымбаев

Пәндер