Файл қосу

Сортаңданған топырақтар



Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Шәкәрім атындағы Семей Мемлекеттік Университеті
                     МСЖ құжат 3 деңгейлі
                                   ОӘКҚ
ОӘКҚ 042-18-21.1.76/02.2013
                                       
ОӘКҚ <<Топырақтың бонитировкасы және классификациясы>>
 пәнінен студенттерге арналған жұмыс  бағдарламасы
                            № _1__ басылым
                              <<18>>  09  2013ж.
                                       











           
5В080100 <<Агрономия>> және 5В080700 <<Орманшылық және орман ресурстары>> мамандығына арналған
<<Топырақтың бонитировкасы және классификациясы>>
                                пәнінің
ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
            ПӘННІҢ СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН
ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       

СЕМЕЙ  - 2013
                                       
Алғы сөз
I. Құрастырған 
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің <<Агротехнология және орман ресурстары>> кафедрасының  аға оқытушысы  Каламов БАхытбек Хамзинович
<<      >>              20       жыл

2 ТАЛҚЫЛАНДЫ: 
2.1. <<Агротехнология және орман ресурстары>>  кафедрасының мәжілісінде. 
Хаттама <<       >>                      20       жыл, № __    
     
Кафедра меңгерушісі ________Сейлгазина С.М. 

2.2. Аграрлық факультетінің оқу-әдістемелік бюро мәжілісінде 
Хаттама <<   >>                  20       жыл, №___

Төраға ______     Тлеубаева А.В.

3 БЕКІТЕМІН:
Университеттің оқу-әдістемелік кеңес мәжілісінде қаралды және баспаға ұсынылды 
Хаттама <<       >>                   20___жыл, №____

ОӘК төрағасы  __________ Искакова Г.К.

4  БІРІНШІ РЕТ ЕНГІЗІЛГЕН

















МАЗМҰНЫ

* Жалпы жағдайлар
* Пәннің мазмұны және сабақтардың түрлері бойынша сағаттар
* Пәнді оқу бойынша әдістемелік нұсқаулар
* Курстың форматы 
* Курстың саясаты
* Баға қою саясаты
* Әдебиеттер



































* Жалпы жағдайлар 
  + Оқытушы және пән туралы жалпы мәліметтер 
1. Оқытушының аты  - жөні:                  Каламов Бақытбек Хамзаұлы 
2. Кафедра:                                              Агротехнология
3. Хабарласу телефоны:                        63-69-15 (институт, жұмыс)
4. Жұмыс өткізілетін орны:                   № 5 ғимарат, 
5. Пәннің аты:                                       <<Топырақтың бонитировкасы және классификациясы>>
6. Кредит саны:                                          3

1.2 Пәннің қысқаша мазмұны.
<<Топырақтың бонитировкасы және классификациясы>> пәні бойынша оқу- әдістемелік кешеннің құрамына кіретін оқытушылардың жұмыс оқу жоспары 5В080100 <<Агрономия>>  және 5В080700 <<Орманшылық және орман ресурстары>>мамандығының студенттеріне арналған.  Ол студенттерді курстың  мазмұнымен, оның өзектілігімен және қажеттілігімен, курс саясатымен, оқу процесінде студенттер игеретін тәжірибемен таныстырады. Оқу- әдістемелік кешен Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университетінің агротехнология кафедрасында пәнді оқытудың негізгі құралы болып  табылады.

  1.3  Курстың мақсаты.
Студенттерді қарқынды егіншілікте топырақтарды  агроөндірістік  топтау және бониттетеу (бағалау) және  топырақтарды жіктеп оларды маңызды қасиеттері бойынша, шығу тегіне  және құнарлық ерекшеліктеріне  байланысты топтарға біріктіруді   реттеу жолдарын үйрету.

1.4  Пәнді оқыудың негізгі міндеті: 
Еліміздің топырақ қоры- халық байлығы. Оны дұрыс пайдалану, санды-сапалы ғылыми негізде жүргізу қажет . Топырақтың құнарлығын ұлғайтудың, оны эрозиядан қорғаудың агротехникалық шаралар жүйесін құрастыру мен жүзеге асыру жөніндегі теориялық негіздері және дағдылану әдістер мен студенттерді таныстыру.

1.5 Пәнді оқу барысында студент міндетті түрде білуі керек:
Осы пәнді оқып студент міндетті түрде білуі керек:
-   жіктелу номенклатура негіздерін, топырақ типтерінің диагностикасын;
- топырақ бонитировкасы мен есебін;
-  топырақ зерттеу тәсілдерін және оны тиімді пайдалану жолдары
 - техниканы тиімді пайдалануды;





1.6. Курстың пререквизиттері:
1.6.1 Биология
1.6.2 Физиология
1.6.3 Химия 
1.6.4 Еңбек қорғау
1.6..5. Топырақтану геология негіздерімен

1.7  Курстың постреквизиттері.
1.7.1 Өсімдік шаруашылығы
1.7.2 Селекция мен тұқым шаруашылығы
1.7.3 Егіншілік
1.7.4 Жеміс және көкөніс шаруашылығы


2 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚ ТҮРЛЕРІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ САҒАТТЫ БӨЛУ
                                                                   Кесте 1
№

Тақырып атауы
Сағат саны


Д
ТС
ЗТС
СОӨЖ
СӨЖ
Әдебиеттер
1
2
3
4

5
6
7
                      1  -  модуль Топырақтарды бонитеттеу
                      1  -  блок  -  Топырақтың сапасын анықтау 
1
Кіріспе. Топырақтарды агроөндірістік топтау бонитеттеу, жіктеу туралы  жалпы мағлұматтар
1
4
-
4

Р. Елешев., Ж .Елемесов., С.Елюбаев <<топырақтану геологиясы негіздерімен >> Алматы -2007 2009 ж
Шорин С.С., Шаушеков.Т.Қ. <<топырақтану сабағына арналған зертханалық жұмыстар>> Қарағанды  2012
                                       
2
Топырақтарды бағалаудың әр түрлі  әдіс-тәсілдері
1
4
-
4
17
Р. Елешев., Ж .Елемесов., С.Елюбаев <<топырақтану геологиясы негіздерімен >> Алматы -2007 2009 ж
Шорин С.С., Шаушеков.Т.Қ. <<топырақтану сабағына арналған зертханалық жұмыстар>> Қарағанды  2012
3
Топырақтарды жіктеу
1
2
-


Р. Елешев., Ж .Елемесов., С.Елюбаев <<топырақтану геологиясы негіздерімен >> Алматы -2007 2009 ж
Шорин С.С., Шаушеков.Т.Қ. <<топырақтану сабағына арналған зертханалық жұмыстар>> Қарағанды  2012
4
Топырақ географиясы және аудандау
1
4
-


Р. Елешев., Ж .Елемесов., С.Елюбаев <<топырақтану геологиясы негіздерімен >> Алматы -2007 2009 ж
Шорин С.С., Шаушеков.Т.Қ. <<топырақтану сабағына арналған зертханалық жұмыстар>> Қарағанды  2012
5
Арктика және Тундра аймағы топырақтары
1

-


Р. Елешев., Ж .Елемесов., С.Елюбаев <<топырақтану геологиясы негіздерімен >> Алматы -2007 2009 ж
Шорин С.С., Шаушеков.Т.Қ. <<топырақтану сабағына арналған зертханалық жұмыстар>> Қарағанды  2012
6
Тайгалы-орманды аймақ топырақтары
1

-
4
17
Р. Елешев., Ж .Елемесов., С.Елюбаев <<топырақтану геологиясы негіздерімен >> Алматы -2007 2009 ж
Шорин С.С., Шаушеков.Т.Қ. <<топырақтану сабағына арналған зертханалық жұмыстар>> Қарағанды  2012
7
Батпақты топырақтар
1

-


Р. Елешев., Ж .Елемесов., С.Елюбаев <<топырақтану геологиясы негіздерімен >> Алматы -2007 2009 ж
Шорин С.С., Шаушеков.Т.Қ. <<топырақтану сабағына арналған зертханалық жұмыстар>> Қарағанды  2012
8
Сұр орманды топырақтар
1

-


Р. Елешев., Ж .Елемесов., С.Елюбаев <<топырақтану геологиясы негіздерімен >> Алматы -2007 2009 ж
Шорин С.С., Шаушеков.Т.Қ. <<топырақтану сабағына арналған зертханалық жұмыстар>> Қарағанды  2012
                 2-модуль ТМД елдерінің топырақтары
                2- блок  -  Топырақтарға жалпы сипаттама
                                       
9
Сортаңданған топырақтар
1
4
-
4
17
Р. Елешев., Ж .Елемесов., С.Елюбаев <<топырақтану геологиясы негіздерімен >> Алматы -2007 2009 ж
Шорин С.С., Шаушеков.Т.Қ. <<топырақтану сабағына арналған зертханалық жұмыстар>> Қарағанды  2012
10
Шөлді аймақты топырағы
1
4



Р. Елешев., Ж .Елемесов., С.Елюбаев <<топырақтану геологиясы негіздерімен >> Алматы -2007 2009 ж
Шорин С.С., Шаушеков.Т.Қ. <<топырақтану сабағына арналған зертханалық жұмыстар>> Қарағанды  2012
11
Тау етегіндегі шөл далалық (құрғақ субтропикалық) аймақтың боз топырағы
1
4
-
4

Р. Елешев., Ж .Елемесов., С.Елюбаев <<топырақтану геологиясы негіздерімен >> Алматы -2007 2009 ж
Шорин С.С., Шаушеков.Т.Қ. <<топырақтану сабағына арналған зертханалық жұмыстар>> Қарағанды  2012
12
Жиыны
15
15
15







3.Пәнді оқу бойынша әдістемелік нұсқаулар
        а) Пәнді оқу барысында қажетті уақытты ұйымдастыру және жоспарлау бойынша  
    кеңестер:
    Семестрдегі оқу жүктемесін біркелкі үлестіру керек және әрбір студент міндетті түрде      орындайтындай, тапсырмалар жиынтығын беру керек, және олардың орындалуын қатаң     бақылау  керек. Бұл үшін кафедрада бақылаудың әртүрлі формасы бар.
    Әрбір пән бойынша өздік жұмысының сағат санын анықтау, оқу тапсырмаларын     регламенттеу  нақтылыққа, анықттыққа әкеледі, басқа сабақтардың есебінен СӨЖ дің    көбейіп кетпеуін қамтамасыз етеді.Бұл қорытынды студенттердің пікірімен нақтыланады.
    Пәнді оқу барысында сұрақтардың бір бөлігін студент өздігінен оқу керектігін білуі қажет.
    Біздің кеңес: өз уақытыныздың шығынын талдау керек. Өз уақытынды есепте және  бақылау жаса, оған ұқыпты қара.
    б) Студенттің іс-әрекеті, немесе пәнді оқудың сценарий
* Оқу материалын дұрыс орналастыру және пәнніңөткен материалдарын және басқа пәндерді байланыстыру.
* Тақырыпқа байланысты сабақты өткізудің түрлері мен әдістері анықталады. Пәннің көптеген сұрақтарын нақты мысалдардан және зертхана жұмыстарынан меңгеруге болады.
* Теориялық курс зертханалық- тәжірибелік жұмыстармен және тәжірибеден өту барысында, оның ішінде диплом алды тәжірибеден өту барысында бекітіледі. 
    Зертханалық сабақтар тақырып дәрістері оқылғаннан кейін жүргізіледі.
    Сөзсіз, бұндай сабақтарда ойлау, талдай білу қабілеттері дамиды. Пәнаралық байланыс   студенттердің ғылым негізін терең меңгеруге қажет. Олар ойкеңістігінің кеңеюіне, білуге    деген қызығушылықтың дамуына, жаңа ғылымды өздігінен игеруге және оларды     тәжірибеде қолданудын белсенділігін жоғарылатады.
    Пән аралық байланыстың негізінде бір пәнмен келесісінің арасын жалғастыруға болады,    оқу материалдарын көшіруді болдырмау керек. Оқу процесінде бұндай байланыстар    туындауы мүмкін, оларды алдын ала анықтап және де оларды жұмыс бағдарламасына,   жоспарына кіргізу керек.
    в) Оқу- әдістемелік кешенінің материалдарын қолдану бойынша ұсыныстар.
    ПОӘК енгізілген оқу- әдістемелік материалдаы дамыған ғылымның жетілдірілген    
    деңгейін көрсетуі керек, оқу материалының логикалық мазмұның қарастыру керек,  
    студенттердің оқу материалын терең меңгеру үшін және оны тәжірибеде пайдалану үшін   жетілген әдістер мен техникалық тәсілдер қолдану керек. 
    Кредиттік оқу жүйесінде СӨЖ- нің үлесі өсіп, мәні жоғарылайды, ал бұл өз кезегінде  студенттің жұмысын өзгертеді, оның іс- әрекетіне талап жоғарылайды.
    г) Әдебиеттермен жұмыс істеу бойынша ұсыныстар.
    Оқырманның мақсатын білмей, қандай әдебиет көздерімен жұмыс жасау керек екенін,     қандай көлемде әдебиет қолдану керек екенін айту қиын. Студент оқу бағытын жоспарлай    білу керек, табылған әдебиет көзіне тез және дәл есеп беріп, содан кейін  оны кез- келген   уақытта оңай табылатындай етіп қою керек. Өйтпеген жағдайда үлкен әдебиет қорын  
белсенді пайдалану мүмкін емес.
    Пән бойынша арнайы әдебиетпен жұмыс ітеудің негізгі мақсаты келесідей болып   бекітіледі: улкен көлемдегі материалдан өзіне керекті негізгі мәліметтерді, болашақ   мамандарға қажетті материалдарды таңдап алу керек.
    д) Емтиханға дайындалу бойынша кеңестер.
    Жазғы және қысқы сессия  -  ең қиын  жұмыс кезеңдері.
    Қысқы сессия уақытында, семестр бойына жүйесіз жұмыс істеу нәтижесінде меңгеруге  мүмкін емес үлкен материалдарды еске түсіруге тура келеді. Сессия уақытында    материалдарды тек қайталап, бір жүйеге келтіріп  және түсініксіз сұрақтар бойынша   кеңестер алуға болады.
    Сессияға дайындықты алғашқы, ынтамен тындалған дәрістерден және толық орындалған     зертхана-тәжірибелік, семинар сабақтарынан бастау керек. Бұл Сіздің табысыныздың  негізі.
    Есте сақтаңыздар- түнгі дайындық сабақтары аз өнімділік береді. Олар ойдың жұмысқа  қабілеттілігінің төмендеуіне әкеледі. Уақытты жоспарлау кезінде, қандай емтихан сізге   қиын болады және қайсысына уақыт қорын көп қолдану керек екенін ескеру керек.  
    Өзіндік дайындық үшін кафедра берген бақылау сұрақтарын және бағдарламаларын  ұтымды  пайдалану керек.
    Семестрдегі ұқыпты жұмыстарыңыз және емтиханға деген екпінді дайындығыңыз  сізге  сенімділік туғызады және білімінізге сай бағаны аласыз.
	
    4 Курс  форматы
    Аудиториялық сабақтар курсты оқу бойынша методикалық ұсыныстарға сәйкес   жүргізіледі. Әрбір тақырыпты оқу кезінде жұмыс дәптерінде зерттелген тақырыптың  мақсаты, тапсырмасы, шешімі және қорытындысы көрсетілуі керек. СОЖӨЖ аудиториялық және аудиториядан тыс деп бөлінеді. Аудиториялық   толық өңделген бақылау жұмысы түрінде жұмыс дәптерінде және реферат түрінде      орындалады. 
    	Сабаққа қатысу: Дәріс және тәжірибелік сабақтарға міндетті түрде қатысу керек. Дәріс кезінде түсінбеген материалдарды оқытушыдан қосымша түсіндіруін сұрауға болады. Егер студент белгілі бір себептермен сабаққа қатыса алмаса, барлық өткен материалдар   бойынша жауап беруі тиіс.
    	Үй жұмысы: үй жұмысы өткен материалды бекіту үшін және міндетті түрде орындау   үшін  арнайы жасалған. График бойынша әр тақырыпытың соңында тапсырылуы керек.     
Тәртіп:  Сабақ үстінде үнемі тәртіп бұзған студент аудиториядан  шығарылып, жіберіледі және барлық курс бойынша <<қанағаттанарлықсыз>> бағасы қойылады. Сабаққа кешігіп    келуге болмайды, сабаққа кешіккен   студент дәрісханаға кірмейді. Сабақ кезінде ұялы  телефондар өшірілуі тиіс. 
 Сабаққа дайындық: Студенттер сабаққа   дайындалу барысында Шәкәрім атындағы 
    Семей мемлекеттік университетінің компьютерлерін қолдана алады. Кітапханада  белгіленген ережелер бойынша оқулықтарды, мерзімдікк басылымдарды оқуға, үйге алуға  болады. 
 Өздік жұмыстар: Дәрісханадан тыс уақытта студенттер СОЖӨЖ және СӨЖ дайындап,  белгіленген мерзімде оқытушыға өткізеді. СОЖӨЖ және СӨЖ тапсырмалары 6-пунктте  белгіленген. СОЖӨЖ және СӨЖ  4 форматтағы таза ақ беттерге орындалады. 
   Бақылау жұмыстары: бақылау жұмысын студент міндетті түрде орындап, белгіленген  уақытта тапсырылуы тиіс. 
   Көшіріп алу: Кез-келген көшіріп алу үшін қатаң жазалап, аудиториядан шығарумен қоса,   жалпы курс үшін <<Ғ>> бағасын қоюмен қамтылады.
   Межелік бақылау: Межелік бақылау қорытындысы студенттің сабаққа қатысуын,  өздік жұмысты уақытында орындауын, сабақта ауызша және жазбаша түрде жауап беруін ескере отырып қойылады. 
   Емтихан: қорытындысы бойынша бағалық баллдар қойылады. Емтиханда сіздің дәрістік   жазбаларынызды және кітаптарды пайдалануға болмайды. Емтихан тест түрінде өтеді.
    оқу процесіне белсенді қатысу керек, барлық тапсырмаларды талпынып   орындау керек, ұжымдық жұмыстарға қатысу керек. Пунктуальды, сабырлы болу керек. 

*  Курс саясаты
Біз бірігіп жұмыс жасау барысында төмендегідей ережелерді ұстануымыз қажет:
* оқытушы мен студент бір біріне түсіністікпен қарауы тиіс
* оқу процесіне белсенді қатысу керек
* барлық тапсырмаларды талпынып   орындау керек
* сабақтан себепсіз қалмау
* сабақтан қалған уақыт электронды журналға тіркелісімен баға автоматты түрде төмендейді
білімді бағалау балдық - рейтингілік жүйемен бағаланады
   


    6 Баға қою саясаты
<<Ауыл шаруашылық машина пайдалану>>  пәні бойынша студенттердің білімін бақылау келесідей  формаларда іске асырылады:  
Күнделікті (ағымдағы) бақылау, тыңдау, өздік жұмыс талдау, ауызша сұрау;                     
* Межелік бақылау: екі межелік бақылау жасалады, мұнда жазбаша бақылау жұмысы немесе тестілерге жауап беріледі;
* Қорытынды бақылау: ауызша емтихан 

                                   Апта 
                            Бақылау түрі
                             Барлық балл
                               Ескерту  
                                       1
                                       2
                                       3
                                       4
                                       
1 аптадан 7 аптаға дейінгі сабаққа қатысу 
                                      30
                                       
                                      1 
СПЖ
                                      10
                                       
                                       2
СПЖ
                                      10
                                       
                                       2
СӨЖ
                                      10
                                       
                                      3 
СПЖ
                                      10
                                       
                                       3
СОӨЖ
                                      20
                                       
                                       4
СПЖ
                                      10
                                       
                                       4
СӨЖ
                                      25
                                       
                                       5
СПЖ
                                      10
                                       
                                       5
СОӨЖ
                                      25
                                       
                                       6
СПЖ
                                      10
                                       
                                       
СӨЖ
                                      25
                                       
                                       7
СПЖ
                                      15
                                       
                                       7
1 аралық бақылау 
                                      90
                                       
1 аптадан 7 аптаға дейінгі нәтиже бойынша қорытынды балл
                                      300
                                       
                                       
8 аптадан 15 аптаға дейінгі сабаққа қатысу
                                      30
                                       
                                       8
СПЖ
                                      10
                                       
                                       9
СПЖ
                                      10
                                       
                                      10
СПЖ
                                      10
                                       
                                      10
СӨЖ
                                      20
                                       
                                      11
СПЖ
                                      10
                                       
                                      11
СОӨЖ
                                      20
                                       
                                      12
СПЖ
                                      10
                                       
    12
СӨЖ
                                      20
                                       
                                      13
СПЖ
                                      10
                                       
                                      13
СӨЖ
                                      25
                                       
                                      14
СПЖ
                                      10
                                       
                                      14
СӨЖ
                                      20
                                       
                                      15
СПЖ
                                       5
                                       
                                      15
2 аралық бақылау 
                                      90
                                       
8 аптадан 15 аптаға дейінгі нәтиже бойынша қорытынды балл
                                      300
                                       
Емтихан үшін қорытынды балл 
                                      400
                                       
Академиялық кезең үшін қорытынды балл 
                                     1000
                                       



7 Әдебиеттер
7.1 Негізі әдебиеттер
7.1.1 Р.Елешев., Ж.Елемесов., С.Елюбаев  <<Топырақтану геология негіздерімен>>  Алматы  -  2007 
7.1.2.Ш. Анафин <<Топырақтану және егіншілік>> пәнінен зертханалық және тәжірибелік сабақтарға арналған оқу құралы. 2009ж
7.1.3 Шорин С.С., Шаушеков.Т.Қ. << топырақтану сабағына арналған зертханалық жұмыстар>> Қарағанды 2012

7.2 ҚОСЫМША ӘДЕБИЕТ
7.2.1 В.Д. Блаватский, <<Егіншіліктің туындауы және дамуы>>, Наука, М., 1967,180с.
7.2.2 Б.В. Андрианов, <<Біздің ата- бабаларымыздың егіншілігі>>, Наука, М., 1978,160б
7.2.3 Тазабекұлы Т., Тазабекова Е. Топырақтану түсіндірме сөздігі.         Алматы; Рауан, 1993


Пәндер