Файл қосу

Бағдарламалау парадигмалары



ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
семей қаласының шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті 
                                       
3 деңгейлі СМК құжаты 

                                   ПОӘК
                                       
                          ПОӘК 042-39.1.1/02-2013
                                   ПОӘК
                   Студенттерге арналған
<<Программалау тілдері>> пәнінің  бағдарламасы
                       Басылым  №1  18.09.2013
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
5В010900  -  <<Математика>>   мамандығына арналған
                 <<Программалау тілдері>>  
           ПӘНІНІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
                                       
                                       
                                       
СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН ПӘННІҢ  БАҒДАРЛАМАСЫ
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                  Семей
                                     2014
                                       
                                АЛҒЫ СӨЗ
* ҚҰРАСТЫРЫЛДЫ
Құрастырған:___________ Рысжанова А.С., Аргынгазина Ж.Н.., информатика және ақпараттық технологиялар кафедрасының  оқытушылары  
	
* ТАЛҚЫЛАНДЫ
  +  Семей қаласының Шәкәрім  мемлекеттік университетінің информатика және ақпараттық технологиялар  кафедрасының  отырысында талқыланды
Хаттама №___, <<____>> қыркүйек  20__ ж.

Кафедра меңгерушісі _________________ Берикханова Г.Е.

2.2. Физика-математика факультетінің оқу-әдістемелік бюросының  отырысында талқыланды. 

Хаттама  №___,  <<___>> қыркүйек  20__ ж. 

Төрағасы  __________ Батырова Қ.А.

3. БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында мақұлданып, баспаға ұсынылды.   

Хаттама  №___  <<___>> қыркүйек  20__ ж. 

Оқыту әдістемелік кеңесінің төрағасы___________ Искакова Г.К.
                  4.БІРІНШІ РЕТ ЕНГІЗІЛДІ














                                МАЗМҰНЫ 
* Жалпы мағлұматтар
* Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу 
* Пәнді меңгеру бойынша әдістемелік нұсқаулар
* Курс форматы
* Курс саясаты
* Баға қою саясаты
* Әдебиеттер



ЖАЛПЫ МАҒЛҰМАТТАР
1.1 Оқытушы туралы жалпы мағұлматтар
Рысжанова Айжан Сайлаухановна, аға оқытушы, информатика магистры
Аргынгазина Жанар Нурлановна, оқытушы, информатика магистры

Информатика және аұпараттық технологиялар кафедрасы
Байланыс ақпараттары: тел.: 36-01-50, №3 оқу ғимараты,  №102 кабинет. 
Сабақ өтетін орын  -  аудитория №214.  
Кредиттер саны  -  3

* Пән мазмұнының қысқаша сипаттамасы:

Деректерді өңдеу жүйесінің техникалық негізі ретінде компьютердің мүмкіншілігі пайдаланатын бағдарламалық жасаумен (бағдарламамен) байланысты. Бағдарламалау - бағдарлама құрумен байланысты теориялық және практикалық іс-әрекет. Бағдарламалау - бағдарлама құрудың әдістері мен құралдарын құру және қолдануға, зерттеуте бағытталған ғылыми пәндер кешеніне негізделген. Бағдарламалау формальды грамматикамен анықталатын бағдарламалау тілдерінің көмегімен жүзеге асырылады. "Бағдарламалау тілдері" пәнін оқып үйрену студентке бағдарлама құрастырудың нақты тәжірибесін береді, оған бағдарламалаудың жақсы стилінің мүмкіндігін және бағдарламалық құжатты құрастыруды көрсетеді. Бұл курс негізгі жалпы ғылыми пән болып есептелінеді, ол  5В010900 мамандығының студенттерінің компьютерлік сауаттылығының фундаментальды негізі болып табылады және ол бағдарлама құрастырудың тиімді және рациональды әдістеріне үйретеді.
Бұл пәнді жетік түрде оқып үйрену үшін мектеп математикасының, информатикасының базалық ұғымдарын білу керек. Бұл бағдарламаны базалық бағдарламалау тілі ретінде Тuгbо Раscal қарастырылады. 

1.3 Пәнді оқу мақсаты: 
Бағдарлама құру методологиясы, қолданылатын жобалау және бағдарламалау технологиясы туралы түсінікті қалыптастыру және машықтандыру. Студенттерді қарапайым  қолданбалар жасауға қажетті біліммен қаруландырып, дағдыларын қалыптастыру болып табылады.

  + Пәнді оқытудың негізгі міндеттері: 
* бағдарламалау парадигмалары туралы түсініктерді қалыптастыру;
* типтік бағдарламалау жүйесінің қызмет ету схемасымен таныстыру;
* базалық(негізгі) бағдарламалау тілдерін үйрену;
* бағдарламалау ортасының құрал-саймандарын меңгеру;
* жеке бағдарламалық қолданбаларды құру және жасау.

  +  Оқыту нәтижелері:
Пәнді меңгеру нәтижесінде студенттер:
* Бағдарламаны жобалау әдістері мен тәсілдерінің классификациясын білу;
* Бағдарламалық өнімді құру кезеңдері туралы түсінік болуы;
* Бағдарламалық құралдарды ұйымдастыру және олардың ішкі құрылымы туралы ұғым қалыптастыру;
* Бағдарламалаудың типтік жүйесінің жұмыс істеу шарттарын білу;
* Базалық (негізгі) бағдарламалау тілдерінің алфавитін, синтаксисін және семантикасын білу;
* Базалық  бағдарламалау тілдерінің  құрал-саймандарымен жұмыс  істеу іскерліктерінің болуы;
* Қандай да бір есептерді практикалық жүзеге асыру үшін бағдарламалық қосымшаларды жасай білу.

  + Курстың  пререквизиттері: 
Пәнді меңгеру үшін студент <<математика>>, <<информатика>> пәндерінің білімдерін меңгерген болуы керек.

  + Курстың постреквизиттері:
<<Математикалық модельдеу>>, <<Білім берудегі АКТ>> және т.б. пәндерін игеру қажеттілігі бұл пәнді меңгеруге тікелей байланысты.




* 



2. Пән мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу 
№
                           Тақырып атауы
                               Сағаттар 
Әдебиет
                                       
                                       
                                  Дәріс
                                  Зертх
СОӨЖ
СӨЖ
                                       
                                       1
                                       2
                                       3
                                       4
                                       5
                                       6
                                       7
                               1-семестр
* 
Бағдарламалау жүйелері туралы жалпы мәлімет. Бағдарламалаудың типтік жүйелері. Жұмыс істеу схемасы. Жасалатын бағдарлама құрылымы. Бағдарламалау жүйесінің негізгі компоненттерінің нұсқалары. Бағдарламалау парадигмалары. Бағдарламалау тілдерінің классификациясы.
                                       1
                                       
                                       
                                       
* Каженова Ж.С. Программалау 1:Дәрістер жинағы. Семей, <<Интеллект>>,2009.-174бет.

                                       
* 
Тuгbо Раscal бағдарламалау жүйесі. Паскаль тілінің негізгі элементтері. Алфавит. Резервтегі (түйінді) сөздер. Айнымалылар. Тұрақтылар. Өрнектер. Операторлар. Арнайы символдар. Паскаль-бағдарламасының құрылымы. Сипаттау бөлімдері. Айнымалыларды сипаттау. Тұрақтыларды сипаттау.
                                       1
                                       
                                       
                                       
                                       
* 
Орындалатын операторлар. Меншіктеу операторы. Процедура-ларды шақыру. Енгізу және шығару. Құрама оператор. Құрылымдық операторлар. Шартты операторлар (іf...then...е1se). Таңдау операторы (саse...of...end). Параметрлі цикл операторы (For...to...do... жне  For...downto...do). Шарты басында тексерілетін цикл операторы (While...do...). Шарты соңында тексерілетін цикл операторы (repeat...until).
                                       1
                                       
                                       
                                       
                                       
* 
Айнымалылардың алдын ала анықалған типтері (қарапайым). Типтердің иерархиясы. Қарапайым типтер. Нақты. Бүтін. Символдық. Логикалық (бульдік). Интервалдық (аралық тип). Саналатын.
                                       2
                                       
                                       
                                       
                                       
* 
Айнымалылардың алдын ала анықталған типтері (құрылымдық). Құрылымдық типтер. Жолдық. Массивтер. Жиындар.
                                       1
                                       
                                       
                                       
                                       
* 
Символдық айнымалыларды және жолдарды өңдеу. Символдық өңдеу. Жолдық өңдеулердің стандартты процедуралары. Мәтіннен сөзді ерекшелеу алгоритмі.

                                       2
                                       
                                       
                                       
                                       
* 
Көмекші программалар. Көмекші программа-процедуралар Идентификаторлардың көріну аймағы. Формальды және нақты параметрлер. Параметрлер мәндер, параметрлер-айнымалылар және типтік емес параметрлер. Көмекші программа-функциялар.
                                       2
                                       
                                       
                                       
                                       
* 
Паскальдағы деректердің пайдаланушы типтері. Деректердің пайдаланушы типтерінің сипаттамасы. Типтердің үйлесімділігі. Жазулар. Бекітілген бөлігі бар жазулар. Нұсқалы жазулар.
                                       2
                                       
                                       
                                       
                                       
* 
Паскальдагы графика. Графика. Мәтіндік және графиктік режимдер. Графикалық координаттар. Мәтіндік және графикалық режимдер арасындагы ауысулар. Графиканы бағдарламалау принциптері. Графикалық режимді инициализациялау. Графикалық қарапайымдарды шығару. Graph модулінің процедуралары жэне функциядары.
                                       2
                                       
                                       
                                       
                                       
* 
Деректердін файлдық типтері. Файлдармен жұмыс істеу. Мәтіндік файлдар. Типтік файлдар. Типтік емес файлдар.
                                       1
                                       
                                       
                                       
                                       
* 
Turbo Pascal программалау ортасы 
                                       
                                       1
                                       
                                       
                                       
* 
Паскаль тілінің негізгі элементтері. Программа құрылымы. 
                                       
                                       1
                                       6
                                       6
                                       
* 
Деректер типтері. Деректерді енгізу/шығару. Операторлар.
                                       
                                       1
                                       6
                                       6
                                       
* 
Тармақталған құрылымдағы бағдарлама құру.
                                       
                                       2
                                       6
                                       6
                                       
* 
Циклдық құрылымдағы бағдарлама құруды ұйымдастыру.
                                       
                                       4
                                       6
                                       6
                                       
* 
Деректердің құрылымдық типтері. Жолдар
                                       
                                       2
                                       7
                                       7
                                       
* 
Деректердің құрылымдық типтері. Бір өлшемді массивтер. 
                                       
                                       2
                                       7
                                       7
                                       
* 
Деректердің құрылымдық типтері. Екі өлшемді массивтер
                                       
                                       2
                                       7
                                       7
                                       
* 
Массивтерді сорттау. 
                                       
                                       3
                                       6
                                       

* 
Массивтерге қолданылатын амалдар.
                                       
                                       1
                                       
                                       6

* 
Реттелген массивтегі бинарлық іздеу
                                       
                                       1
                                       
                                       6

* 
Деректердің құрылымдық типтері. Жиындар.
                                       
                                       1
                                       6
                                       6
                                       
* 
Деректердің құрылымдық типтері. Жазулар.
                                       
                                       1
                                       6
                                       6
                                       
* 
Турбо Паскальдағы графика. Графикті аппараттық және бағдарламалық қолдау.
                                       
                                       1
                                       6
                                       
                                       
* 
Ақпаратты өңдеудің графикалық құралдары.
                                       
                                       2
                                       
                                       7
                                       
* 
Процедуралар және функциялар. Рекурсиялар.
                                       
                                       1
                                       7
                                       7
                                       
* 
Файлдар. Файлдық типті сипаттау. Файлдарды өңдеуге арналған стандартты процедуралар мен функциялар.
                                       
                                       2
                                       7
                                       
                                       
* 
Мәтіндік файлдар. Типтендірілген файлдар. Типтендірілмеген файлдар.
                                       
                                       1
                                       
                                       7
                                       
* 
Байланысқан тізімдерді ұйымдастыру үшін көрсеткіштерді пайдалану.
                                       
                                       1
                                       7
                                       
                                       

Барлығы:
                                      15
                                      30
                                      45
                                      45
                                       




* Пәнді меңгеру бойынша әдістемелік нұсқаулар
Аталған пәнді жетістікпен оқып үйрену үшін барлық сабақтарға қатынасу, дәрісті үнемі жүргізу, оқытушының барлық тапсырмаларын орындау, зертханалық сабақтарға, СОӨЖ, СӨЖ өз уақытында дайындалу қажет. Зертханалық жұмыс және машықтану сабақтарына барысында екпінді қатынасқаны жөн.
Барлық сабақтарға қатынасу қатаң түрде тексеріледі. Сабақты босатқан жағдайда оқылған материалға жауап бересіз. Себепсіз босатылған үш сабаққа ұпай есептелмейді. .
Зертханалық жұмыстарға, Машықтану сабақтарына, СОӨЖ, СӨЖ дайындалу барысында сәйкес дәріс материалдарын білу қажет. 
Семестр бойы екі межелік бақылау жүргізіледі. 
Қорытынды емтихан барлық теориялық сұрақтармен практикалық тапсырмаларды қамтиды. 


                           * КУРС ФОРМАТЫ
Курсты оқу курстың күрделі сұрақтары қарастырылатын дәріс сабақтарынан басталады. Материал зертханалық сабақтарда бекітіледі. Зерт ханалық сабақтарға дайындық барысында ұсынылған әдебиетті өзбетімен оқу керек, осы тақырыптағы дәріс мазмұнымен танысу керек, соңынан бақылау сұрақтарына жауап беріп, практикалық тапсырмаларды орындау керек. 

                           * КУРС САЯСАТЫ
Осы курсты меңгеру барысында  студент дәріс, машықтану және зертханалық сабақтарына міндетті түрде қатынасуы қажет. Сабақтарға кешікпей келу қажет. Сабақ уақытында ұялы телефонды ағытып қою керек. Зертханалық сабақтарда техника қауіпсіздігін сақтау қажет. Орнатылған программалар мен бөгде құжаттарды жоюға қатаң түрде тиым салынады. Сабақ уақытында сабақ өткізуге кедергі жасайтын болса, бірден <<қанағаттанарлықсыз>> бағасы қойылады. Өздік жұмыстарды уақытында тапсыру қажет, кешіктірілген жұмыс қабылданбайды.
Межелік аттестация студенттің сабаққа қатынасуына, тапсырмаларды уақытында орындауына, бақылау жұмыстарының бағасына қатысты қойылады. Соңғы қорытынды баға соңғы аттестацияның 60 және емтихан бағасының 40 құрайды.


                  * БАҒАЛАРДЫ ҚОЮ САЯСАТЫ
Апта
Бақылау түрі
                                   Барл.
                                   балл
                               Ескертпе
1
2
                                       3
4
                                       
1-аптадан  7-аптаға дейін аудиториялық сабақтардың барлығына қатысу 
                                      30
                                       
                                       1
Тапсырманы орындау
                                       0
                                   Зерт
2
Тапсырманы орындау
                                       0
                                   Зерт
3
Тапсырманы орындау
                                      20
                                   Зерт
4
Тапсырманы орындау
                                      20
                                   Зерт
5
Тапсырманы орындау
                                      30
                                   Зерт
6
Тапсырманы орындау
                                      30
                                   Зерт
6
Ауызша сұрау
                                      90
                                    СӨЖ
7
Тапсырманы орындау
                                       0
                                   Зерт
7
Аралық бақылау 1
                                      80
                                     АБ1
1-аптадан  7-аптаға дейін оқу нәтижесі бойынша барлық балл
                                      300
                                       

8-аптадан  15-аптаға дейін аудиториялық сабақтардың барлығына қатысу
                                      30
                                       
8
Тапсырманы орындау
                                       0
                                   Зерт
9
Тапсырманы орындау
                                      30
                                   Зерт
10
Тапсырманы орындау
                                       0
                                   Зерт
11
Тапсырманы орындау
                                      30
                                   Зерт
12
Тапсырманы орындау
                                       0
                                   Зерт
13
Тапсырманы орындау
                                      20
                                   Зерт
13
Ауызша сұрау
                                      90
                                    СӨЖ
14
Тапсырманы орындау
                                      20
                                   Зерт
15
Аралық бақылау 2
                                      80
                                     АБ
8-аптадан  15-аптаға дейін оқу нәтижесі бойынша барлық балл 
                                      300
                                       
Емтихан үшін балл
                                      400
                                       
Академиалық кезең ішіндегі қортынды  балл
                                     1000
                                       


* ӘДЕБИЕТТЕР


Әдебиеттер тізімі
Негізгі әдебиеттер
* Каженова Ж.С. Программалау 1:Дәрістер жинағы. Семей, <<Интеллект>>,2009.-174бет.
* С.А. Немнюгкн. Программирование на языке высокого уровня. Turbo Pascal: Учебник. 2-е изд. - СПб.: Издательство <<Питер>>, 2003.
* С.А. Немнюгнн. Turbo Pascal, Практикум. 2-е изд. - СПб.: Издательство <<Питер>>, 2005.
* Гусева А.И, Учимся программировать: PASCAL 7.O. Задачи и методы их решения. -2-е изд., перераб. и доп.  --  М: <<Диалог-МИФИ>>, 2003.
* Юркин А.Г. Задачник по программированию. - СПб.: Питер, 2002.
* http://www.borlpasc.narod.ru
* http://www.pascal.hop.ru/cgi-bin/index.pl
* http://pascalstudy.narod.ru

Қосымша әдебиеттер
* С.А. Немнюгин. Turbo Pascal: Практикум.- 2000.
* Фаронов В.В. Турбо Паскаль. Начальный курс.-М.,2000
* Новичков Л.С. и др. Паскаль.-М.,1990
* Даулетқұлов А.Б. Паскаль тілінде программалау негіздері.  -  Алматы, 2005
* М.Э.Абрамян. Programming Taskbook. Электронный задачник по программированию. Версия 4.5. Ростов-на-Дону. 2005. Дата генерации PDF-документа: 26.10.2005.
Пәндер