УМКД

Пәндіоқубарысында студент

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ
БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ СЕМЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК
УНИВЕРСИТЕТІ
МСЖ құжат 3 деңгейлі
ОӘК

ПОӘК 042-18.2.1.004/01-2013
<<Экономиканы мемлекеттік реттеу >> пәні бойынша оқу-әдістемелік кешен

Баспа №

<<Экономиканы мемлекеттік реттеу >> пәнінен
5В050900 - <<Қаржы >> , 5В011500 - <<Экономика және құқық негіздері>> мамандығына арналған
ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕН

СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН ПӘННІҢ ОҚУ ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ

Семей 2013

Алғы сөз
Қазіргі заманда экономиканы мемлекеттік реттеудің мазмұны экономиканы реттеудің теориялық - практикалық мәселелерін, заңдылықтарын және тәжірибесін қамтиды. Нарықтық экономиканың даму барысында мемлекеттік реттеу мен мемлекеттік саясат пен нарықтық механизмнің арақатынасы, экономикалық іс-әрекет пен экономикалық іскерлік циклдің ерекшеліктері, экономикалық мәселелерге байланысты үкімет шешімдерін қабылдау және орындалу механизмі және экономикалық саясаттың бағыттарын зерттеудің маңызы зор.

Кіріспе
Құрастырушы __________ <<____ >>_ __ 2013ж., Жұмашбекова Самал Қабдрахманқызы, аға оқытушы, <<Менеджмент және маркетинг>> кафедрасы

ТАЛҚЫЛАҒАН
2.1. <<Менеджмент және маркетинг>> кафедрасының отырысында.

<<____ >>__ ___ 2013ж. №_1___Хаттама

Кафедра меңгерушісі ___________ Г. Орынбекова

2.2. Қаржы-экономикалық факультетінің Оқу- әдістемелік Бюросының отырысында.

<<__18__ >>____11____ 2013ж. № _3_ Хаттама

ОӘБ төрағасы____________________ С. Тойкин

БЕКІТІЛДІ
Университеттің Оқу- әдістемелік Кеңесінің отырысында шығаруға мақұлданған және ұсынылған.

<<_____ >>__11_ 2013ж. № __ Хаттама

ОӘК төрағасы _________________Г.Искакова

Мазмұны

* Жалпы мағлұматтар
* Пәннің мазмұны және сабақ бойынша сағаттардың бөлінуі
* Пәнді оқуға арналған әдістемелік нұсқаулар
* Курс саясаты
* Білімді бағалау саясаты
* Курс форматы
* Әдебиеттер

1.Жалпы мағлұматтар
* Оқытушының аты-жөні - Жұмашбекова С.Қ.аға оқытушы, экономикалық ғылымдар магистрі
* Кафедра- Менеджмент және маркетинг;
* Байланыс ақпараты - тел: 53-02-29, № 8 оқу корпусы, №306 кабинет;
* Сабақты жүргізу орны - сабақ кестесі бойынша
* Пән аты - <<Экономиканы мемлекеттік реттеу>>
* Кредит саны- 3
* Оқу жоспарынан көшірме (кесте 1)

Оқу жоспарынан көшірме
5B050900-<<Қаржы>>, 5В011500 - <<Экономика және құқық негіздері>> мамандықтары үшін
Кесте 1
Курс
Семестр
Кредит
Дәріс
Семинар
ОСӨЖ
СӨЖ
Барлығы
Бақылау түрі
2
4
3
30
15
45
45
135
Емтихан
3
6
3
30
15
45
45
135
Емтихан

1.1. Пәннің қысқаша мазмұны
<<Экономиканы мемлекеттік реттеу >> нарықтық қатынастардың тиімді қалыптасуын қамтамасыз ететін әлеуметтік-экономикалық процесстерге әсер етудің әдістері мен тетіктерінің көмегімен мемлекеттің елдің экономикалық өміріне қатысуының формаларын зерттейтін ғылыми экономикалық пән болып саналады. Экономиканы мемлекеттік реттеу-макроэкономика тұрғысынан мемлекеттің атқаратын қызметі; қалыптасқан әлеуметтік-экономикалық жүйені тұрақтандыру және өзгермелі жағдайларға бейімдеу мақсатында өкілетті мемлекеттік мекемелер мен қоғамдық ұйымдар жүзеге асыратын, өзара байланысты әртүрлі экономикалық реттегіштердің кешенінен тұратын заң шығарушы, атқарушы және бақылаушы сипаттағы типтік шаралардың жүйесі.
Нарықтық қатынастарға өту кезіндеэкономиканы мемлекеттік реттеу әсіресе экономикалық реформаларды жүзеге асыру кезінде-меншікті, материалдық өндірісті, еңбек нарығын, қаржы нарығын рефромалау, аймақтардың әлеуметтік-экономикалық даму деңгейін теңестіру кезінде қажет. Сонымен қатар табиғатты пайдалануды, сыртқы экономикалық байланыстарды реттеу керек. Мемлекет экономиканы құрылымдық қайта құру үдерісін нарықтық қатынастардың басты мақсатына-әлеуметтендіру және тұрғындардың материалдық әл-ауқатын жоғарлатуға сәйкес реттеу қажет.

1.2. Курстың мақсаты:
Студенттерге елдегі әлеуметтік-экономикалық процесстерді мемлекеттік реттеудің механизмі туралы тұтас мағлұматтар беру. Олардың экономикадағы мемлекеттің ролін анықтайтын негізгі көрсеткіштерімен таныстыру, экономикалық үлгілер құрып, талдау жасауға, шешімдер қабылдауға үйрету, көптеген шешімдер арасынан ең ұтымдысын таңдауда бағдар беру болып табылады. Сондай-ақ, студенттің экономиканы мемлекеттік реттеуді зерттеуде экономикалық ойлау, талдау қабілетін арттыру.

1.3. Курстың міндеті:
<<Экономиканы мемлекеттік реттеу >> пәнін оқудың негізгі міндеті студенттерге нарықтықэкономика шарарында әртүрлі қызметтер саласын жалпы мемлекеттік реттеудің, жекешелендіру мен ұлттандырудың, мемлекеттің әлеуметтік саясатының механизмі, тікелей мемлекеттік реттеудің қаржы-экономикалық құралдары туралы білім беру болып табылады.

1.4. Пәндіоқубарысында студент:

* Мемлекеттің нарық негізінде қалыптасатын экономикалық қатынастарға белсенді қатысушылардың бірі ретінде іс-әрекетіне көзқарастарды қалыптастыруы қажет.
* Негізгі мәселелер мәнін анықтап және оларды шешуде әртүрлі бағыттарға бағдар жасай алуы қажет.
* Экономиканы мемлекеттік реттеудің мәні мен механизмін білу керек.
* Мемлекеттің экономикалық саясатының мәні, әдістері және принциптерімен танысуы керек.
* Курсты оқу нәтижесінде нарықтың қызмет ету жағдайында басқару шешімдерін қабылдаудың практикалық дағдысын үйренуі қажет.

1.5. Курстың пререквизиттері.
* Экономика негіздері
* Экономикалық теория
* Экономикалық ілімдер тарихы
* Микроэкономика
* Макроэкономика

1.6. Курстың постреквизиттары:
* Мемлекеттік және муниципалды қаржы
* Салықтар және салық салу
* Мемлекет және бизнес
* Қазақстан экономикасын басқару
* Халықаралық экономика

2.Пән мазмұны және сабақ түрі бойынша сағаттардың бөлінуі
Кесте 1 - Сабақтардың сағат бойынша бөлінуі

№
Тақырыптың атауы
Сағаттар саны
1
2
3
4
5
6
Модуль 1. ЭМР-дің ғылыми-әдістемелік және ұйымдық-институционалдық негіздері
Дәріс
Сарамандық
ОСӨЖ
СӨЖ
1.
ЭМР теориялық астары мен оның объектісі
2
1
3
3
2.
ЭМР-дің әдістемесі жөніндегі ұғым және оның элементтері
2
1
3
3
3.
Экономиканы реттеудің ұйымдастырушылық негіздері мен оның шетелдік тәжірибесі
2
1
3
3
Модуль 2. Аралас экономиканың негізгі заңдылықтары, өсу факторлары және оны реттеу

4.
Транзиттік экономиканың негізгі мінездемесі және оның заңдылықтары.
2
1
3
3
5.
Экономикалық өсудің негізгі факторлары мен оны қамтамасыз етудегі мемлекеттік шаралар.
2
1
3
3
6.
Экономикалық мемлекеттік реттеу қызметінің басты сатысы әлеуметтік- экономикалық болжау мен жоспарлау.
2
1
3
3
Модуль 3. Қоғамның өндірістік және интеллектуалдық әлеуетін пайдалануды реттеу

7.
Ғылыми- техникалық прогрестің бағыттары мен оларды жеделдетудегі мемлекеттің рөлі.
2
1
3
3
8.
Халықты еңбекпен ұтымды қамту мен әлеуметтік қорғауды мемлекеттік реттеу.
2
1
3
3
9
Мемлекеттің құрылымдық, өнеркәсіптік және инвестициялық саясаттарын қалыптастыру мен жүзеге асыру механизмдері

2
1
3
3
10
Жер ресурстарын тиімді пайдаланудағы мемлекеттік шаралар жүйесі.
2
1
3
3
11
Экономиканы реттеудің қаржы - бюджеттік әдістері
2
1
3
3
12
Мемлекеттің ақша-несие саясатын жүзеге асырудың негізгі механизмдері
2
1
3
3
13
Қазақстан аймақтарының әлеуметтік-экономикалық дамуын мемлекеттік реттеу
3
1
4
4
14
Мемлекеттің табиғатты қорғау және сыртқы экономикалық іс-әрекеттерін реттеу
2
1
3
3

Барлығы
30
15
45
45

3. <<ЭКОНОМИКАНЫ МЕМЛЕКЕТТІК РЕТТЕУ >> ПӘНІН ОҚУ БОЙЫНША ЖАЛПЫ ҰСЫНЫСТАР

Экономиканы мемлекеттік реттеу пәнін оқу барысында пәннің логикасы мен құрылымын жетекшілік ету керек. Мысалы, өндіріс факторлары нарығын алдымен нарық, бәсеке, сұраныс және ұсыныс тақырыптарын игермей оқу күрделірек болады. Өздігімен дайындалу үшін экономикалық жоғарғы оқу орындарына, факультеттерге немесе экономикалық мамандықтағы студенттерге арналған экономиканы мемлекеттік реттеу пәні бойынша оқулықтар мен оқу-әдістемелік құралдарды қолдану ұсынылады. Бір тақырыптың белгілі бір оқулықта басқа әдебиеттерге қарағанда толық, тереңірек қарастырылатынын ескеру қажет.
Экономиканы мемлекеттік реттеу пәні бойынша оқулықтар жыл сайын қайта өңделіп басылады, сондықтан оларды неғұрлым жақсы, табысты деп бөліп қарауға болмайды. Терминологиядағы кейбір сұрақтарды экономикалық сөздіктермен толықтыруға болады.
Барлығымыз сіздермен өркениетті нарықтық қатынастар қалыптасу үдерісін бастан кешіріп жатқан жағдайда өзекті болып теорияны практикамен, дағдарыстың нақты процестерімен және әлеуметтік-экономикалық реформалармен байланысы табылады. Сондықтан пәнді зерттеу кезінде бұқаралық ақпарат құралдары мен мерзімді басылым материалдарын қолдану маңызды. Сонымен қатар, кафедрада оқу үдерісінің кітаппен қамтамасыз етілуі бойынша мәліметтер бар. Оларды пайдалана отырып, өздігімен дайындалу үшін басты қайнар көз болып дәріс, семинарлық сабақ жазбалары табылатынын ұмытпағаныңыз жөн.
Курстың барысы: 14 тақырып <<ЭМР>> курсының барлық тақырыбын жинақтап, қамтиды.
Оқу жоспары бойынша пәнді оқу үшін 45 дәрісханалық сағат, оның ішінде 30 дәріске арналған сағаттар, 15 практикалық-сарамандық сағаттар қарастырылған.
Дәрісханалық дәріс курсы студенттердің білімін жүйелейтін негізгі және маңызды құрал болып табылады.
Дәрістер - оқу сабағының бір түрі, оның мақсаты мазмұндалатын пәннің теориялық сұрақтарын логикалық байланыс түрінде қарастыру.
Дәрістердің негізгі мәні оқу сабақтарының барлық түрлерінің, оның ішінде студенттердің өздік жұмыстарының сипатын, негізгі мазмұны мен бағыттарын анықтай отырып, ғылыми білімнің негіздерін қалаудан көрінеді..
Берілген пәнді жемісті оқудың басты шарты практикалық-сарамандық сабақтарды өткізу Дәрістерді жазып отыру қажет (минимум - негізгі жағдайларды).Олар түбегейлі сұрақтар мен түсініктердің байланысын игеруге, теориялық сұрақтардың жауаптарын табу жолына, жаттығуларды орындауға, жаттығулар мен есептерді шешуге бағдар алуға негізгі мәселені айқындауға маңызды сұрақтар мен түсініктерді бөліп қарауға көмек болады. Сонымен қатар дәрістерде экономикалық ғылым мен іс-тәжірибенің мәселелері, Қазақстан Республикасы және басқа да әлемдік кеңістіктегі елдерге байланысты нақтылы статистикалық мәліметтер беріледі. Сондай-ақ дәрісті жазу студенттерге семинар сабағына дайындалуға уақытын үнемдеуге, аз уақыт ішінде күрделі сұрақтарды игеруге мүмкіндіктер туғызады. Студенттің практикалық сабаққа белсенді қатысуы есептер мен тестік жаттығуларды шешуге, графиктерді құруға, экономикалық жұмбақтар мен тапсырмаларды орындауға, пікір-сайыстарға қатысуға және экономикалық тілдің қалыптасуы мен дамуына ықпал етеді.
Практикалық және зертханалық сабақтар - оқу сабақтарының бір формасы, ол оқушының өз бетімен дамуына, дағдылар қалыптастыруына бағытталған. Пән бойынша практикалық сабақтар сарамандық сабақ түрінде өтеді, бұл сутденттердің ғылыми әдебиеттермен өз бетімен жұмыс істеудің практикалық дағдыларын қалыптастыруға және көпшілік алдында сөйлеу тәжірибесін алуға мүмкіндік береді.
Практикалық (сарамандық) сабақтар жоспар бойынша жүргізіледі, студенттердің сабаққа жүйелі дайындалуын, олардың жауаптарын тыңдауды, теориялық білімдерді есептер мен ситуацияларды шешу арқылы бекітуді талап етеді.
Практикалық сабақтар пәннің барынша күрделі сұрақтарын тереңдете оқуға ықпал етіп, магистранттардың өздік жұмыстарын қортындылаудың негізгі формасы болып табылады. Осы сабақтар кезінде мәселелерді сауатты анықтап, өздерінің ойлары мен тұжырымдарын еркін білдіруді үйренеді, кәсіпқой біліктілікке үйрететін ситуацияларды қарастырады. Осының бәрі қазіргі заманғы маманға қажетті дағдылар мен білімдерді қалыптастыруға мүмкіндік береді..
Студенттер барлық жұмыстарын берілген уақытта орындап, тапсырулары керек. Кешігіп орындалған жұмыстар сәйкесінше автоматты түрде төмендетіледі. Берілген курстың тақырыптарын қарастырғанда студент сәйкес әдебиеттерді оқулары керек. Бұдан басқа, студенттерге келесі мерзімді баспалардағы қосымша материалдарды қарастыру ұсынылады: Транзитная экономика, АльПари, Информационный бюллетень, Әль-Фараби атындағы Қаз ҰУ хабаршысы, Труд в Казахстане және т.б.
Жұмыстарды орындаған уақытта келесі ережелерді сақтау керек:
- Жұмыстардың сұрақтары әдістемелік материалдарда көрсетіледі;
* Жұмысты оқушы дәптерінде немесе альбом беттерінде, жазу барысын қатаң сақтай отырып, орындайды.
* Жұмыстың басында мазмұнын немесе жоспарын көрсетеді.
* Жұмыстың аяғында жұмысты орындаған кезде қолданылған әдебиеер
* ді көрсету қажет.
Әдістемелік нұсқауға сай орындалмаған жұмыс қайтарылып беріледі.

2.1 ОСӨЖ орындауға әдістемелік нұсқау: <<ЭМР>> пәнін оқу кезінде әрбір студент ОСӨЖ орындау керек. Бұл шығармашылық тапсырма, оның бір түрі - эссе болып табылады.
Эссе берілген тақырыпқа <<прозалық этюд>> түрінде болады. Эссенің тақырыбын оқытушы ұсынады, немесе студент ұсынылған тақырыптардан таңдап алады.. оны жазудың мақсаты таңдалынған тақырыпты барынша толық қысқа түрде ашып көрсету. Эссені дайындау үшін магистранттан оқу курсы шеңберінде алынған білімді ғана емес, сонымен қатар, арнайы сұрақтарды зерттеу, статистикалық материалдармен жұмыс істеуді, қаржылық нарықтардың қызмет ету мәселелері бойынша пікірталастардың материалдарын зерттеуді, қаржылық нарық пен қаржылық жүйенің өзара байланысы мен қатынасын, сондай-ақ, осы қарастырылатын тақырыпқа байланысты жалпы мәселелерді түсінуді талап ететін сұрақтар беріледі.
Студент эссені дайындау барысында барлық мүмкін ақпараттық қайнар көздерін, оның ішінде ИНТЕРНЕТ жүйесіндегі мәліметтерді қолдана алады, бірақ сәйкес сілтеме жасайды. Егер ұсынылған мәселе бойынша әртүрлі көзқарастар болса, оның бәрі қарастырылып, сәйкесінше аргументтелуі тиіс.
Егер ұсынылған тақырып сандық мәліметтерді қажет етсе ( нарықтың параметрлері, қатысушылар саны, сегменттер саны және т.б) , онда барынша жаңа сандар, қайнар көздері көрсетіліп келтіріледі
Кейбір тақырыптарды ашу үшін экономикалық және қаржылық талдау жүргізу қажет, бұл жағдайда эсседе талдаудың қортындылары мен осы қортындылар жасалған маңызды элементтер ғана беріледі.
Эссенің мәтінін екі әдіспен: қолжазба немесе компьютерде теріп өткізуге болады. Эссе А4 ақ қағаздың стандартты бетінің бір жағында рәсімделеді. Эссе орындағанда беттің шеттерінің келесі параметрлері қатаң сақталуы керек: сол жағы-25-30 мм, оң жағы-10 мм, төменгі және жоғарғы мөлшері-20 мм болады. Қазал жол бес белгіге немесе 15 -17 мм тең болуы керек. Тақырыпшалар мәтінен жоғарға және төменгі жағынан бір жолмен бөлінеді.
Қолжазба мәтіні қаламсаппен, анық жазылуы тиіс. Қолжазба түріндегі эссенің әрбір бетінде 28-30 жол болады, әрбір жолда орта есеппен 60-65 белгі болса, сөз арасындағы әрбір алшақтық бір белгі болып саналады. Қолжазба мәтініне №3 трафарет пайдаланылады. Қолжазба түріндегі эссенің жалпы көлемі қосымшаларды қоспағанда 6 беттен кем болмауы тиіс. Жұмыстың бетерінде ешқандай шимайларболмауы тиіс, жол арасында қосымша жазылған сөздер, сызылған сөздер, түзетулер рұқсат етілмейді. Сонымен қатар жалпы қабылданаған сөздерден басқа сөздерді, сөз тіркестерін қысқартуға болмайды.
Компьютерде тергенде эссе Microsoft Word мәтіндік редакторында теріледі , шрифт Times New Roman, размер 14, жол арасындағы алшақтық бірлік. Компьютерлік мәтіндегі эссенің көлемі 4-5 бет. Беттерді оң жақтағы жоғарғы бұрышта номерлеу керек..
Эссе қысқаша мазмұннан немесе жоспардан басталуы керек. Эссе берілген тақырып бойынша әдебиеттерге шолумен аяқталады.Бұл тізімде оқулықар, оқу құралдары, мерзімдік баспа материалдары барлық мәліметері көрсетіліп жазылады.
Эссенің аяғында қосымшалар келтіріледі, олар эссенің мәтіні болып саналмайды, бірақ белгілі бір қызығушылық танытуы мүмкін (графиктер, схемалар, алғашқы статистикалық мәліметтер , таблицалар)

2.2. СӨЖ орындауға әдістемелік нұсқаулар: <<ЭМР>> пәнін оқу кезінде кредиттік жүйеде оқитын әрбір студент реферат түрінде СӨЖ орындайды. СӨЖ орындауға кірісер алдында студент, өзінің рефератының тақырыбын зерттеуі қажет. Реферат А4 ақ қағаздың стандартты бетінің бір жағында рәсімделеді. Қолжазба түрінде болады және компьютермен теріледі.. Компьютерде тергенде реферат Microsoft Word мәтіндік редакторында теріледі , шрифт Times New Roman, размер 14, жол арасындағы алшақтық бірлік
Реферат орындағанда беттің шеттерінің келесі параметрлері қатаң сақталуы керек: сол жағы-25-30 мм, оң жағы-10 мм, төменгі және жоғарғы мөлшері-20 мм болады. Қызыл жол бес белгіге немесе 15 -17 мм тең болуы керек. Тақырыпшалар мәтінен жоғарға және төменгі жағынан бір жолмен бөлінеді.
Рефераттың жалпы көлемі қосымшаларды қоспағанда 6 беттен кем болмауы тиіс. Жұмыстың бетерінде ешқандай шимайларболмауы тиіс, жол арасында қосымша жазылған сөздер, сызылған сөздер, түзетулер рұқсат етілмейді. Сонымен қатар жалпы қабылданаған сөздерден басқа сөздерді, сөз тіркестерін қысқартуға болмайды.
Рефератқысқаша мазмұннан немесе жоспардан басталуы керек. Рефераттың соңында тізімде оқулықтар, оқу құралдары, мерзімдік баспа материалдары барлық мәліметері көрсетіліп жазылады және мерзімі мен қолы қойылады.
Сырттай оқу бөлімі студенттері тестілер, жаттығулар, проблемалық есептер және басқа білімін өздігімен тексеру үшін қажетті экономиканы мемлекеттік реттеу бойынша тренингтер бар оқу-әдістемелік құралдарға қызығушылық білдіруі керек. Егер мүмкіндік болса, тестілер, есептерді шығару жолымен пәнді білуіне қатысты өзіндік жарыстар ұйымдастыруға болады. Осы сияқты ойындарды өткізу тәсілі бойынша негізгі жағдайлар мен түсініктерді жақсы есіне сақтауға қызмет етеді. Ол үшін келесі оқу құралдарын ұсынамыз: Мамыров Н.Қ. Ихданов Ж. Государственное регулирование экономики в условия Казахстана (теория, опыт, проблемы): Оқу құралы.-А.: Экономика, 1998. <<Практикум по микро и макроэкономике>> (ред. жетекшісі Огибин О.Ю),
Бақылау жұмыстары мен өздік жұмыстарын бағалауда біріншіден, студенттің өз бетінше талдау және қорытынды шығаруға ұмтылуы, екіншіден, жұмыс тақырыыбын, графикті, кестелерді орындаудағы тиянақтылығы қаралады. Сондай-ақ, статистикалық көрсеткіштерді пайдалану керек.
Экономиканы мемлекеттік реттеу пәнін базалық ғылым ретінде ынтамен оқуға тырысыңыз, ол көптеген арнайы экономикалық пәндерді жақсы игеруге септігін тигізеді.
Кредиттік жүйемен оқитын студенттерге қойылатын талаптар:
* Сабақтан кешікпеу;
* Сабақ үстінде сөйлемеу және ұялы телефонды өшіріп қою;
* Сабақты босатпау, ауырып қалған жағдайда тиісті анықтама қағазын әкелу;
* Жіберілген сабақтарды оқытушының бос уақытындаөтеу;
* Оқу үдерісіне белсенді қатысу;
* Берілген тапсырмаларды уақытында орындау;
* Оқытушы және курстастармен жақсы қарым-қатынаста болу.
қажет.

2.3.Оқытушының жетекшілігімен жүргізілетін студенттердің зерттеу жұмыстарын орындау
Жазбаша жұмыстардың ұсынылатын тақырыптары оқылатын пәннің маңызды және барынша өзекті мәселелеріне негізделген. Рефераттар және курстық жұмыстарды жазу студенттердің <<ЭМР>> пәнін оқу процесінде алған практикалық білімдерін тереңдетіп, бекітуге мүмкіндік береді.
Рефераттар және курстық жұмыстарды дайындау кезінде сәйкес тақырыптарға байланысты қарастырылатын сұрақтарды нақтылау үшін оқулықты пайдаланып, университет кітапханасының базасында бар барлық әдебиеттер тізімін қарастырып, барлық қолда бар басылымдарды және басқа да ақпарат көздерін қолдану қажет.
Рефераттар және курстық жұмыстардың тақырыптары бітіру жұмыстарының тақырыптарын таңдауға негіз бола алады, ал бітіру жұмыстарының тақырыптары ғылыми жетекшімен бірігіп, студенттердің алдағы немесе атқарып жүрген жұмыс орнына және оның бұрын орындаған реферат немесе курстық жұмыстарының тақырыптарына байланысты анықталады.
Зерттеу жұмысын рәсімдеуге қойылатын талаптар :
* Зерттеу жұмысы өз еркімен таңдап алған тақырыпқа және құрылған жоспарға сәйкес өз бетімен орындалады.
* Зерттеу жұмысының міндетті шарты статистикалық мәліметтер, газет,журналдардың және басқа да мерзімдік басылымдардың мақалаларын, INTERNET- желінің мәліметтерін қолдану болып табылады.
* Кіріспеде (көлемі - 1 бет) мәселе қойылады, оның мәні, мәселенің мақсаттары мен міндеттері, зерттеу әдістемесі анықталады. Бірінші бөлім ( көлемі шамамен-3-4 бет) теориялық бөлім және таңдалынған тақырып бойынша әдебиеттерге шолу арқылы зерттеуді негіздеу болып табылады. Теориялық сұрақтарды мазмұндау қарастырылған әдебиеттерге қысқаша шолу түрінде болу керек. Екінші бөлім (көлемі шамамен-5-7 бет) мәні, мазмұны және көлемі жағынан негізгі бөлім. Екінші бөлімде қолданылған статистикалық мәліметтер негізінде зерттелетін мәселеге талдау жүргізіп, (SWOT-талдау әдісін қолданған дұрыс) іс жүзінде мысалдар келтіру қажет. Үшінші бөлім ( көлемі шамамен-3-4 бет) - нұсқау түрінде, зерттеу жүргізген тақырып мәліметтері арқылы қортынды мен ұсыныстардан тұрады, Қазақстандағы нақты жағдайларды есепке алып, шетел тәжірибелерін қолданудың мүкіндіктерін қарастырады. Қортынды (көлемі - 1 бет) - зерттеудің барлық теориялық және практикалық нәтижелерін жалпылап, анықталған мәселелер бойынша нақты ұсыныстар жасайды.
* Зерттеу жұмысының жалпы көлемі компьютермен тергенде (12 шрифт, жол арасы 1) және кесте, графиктер және қосымшаларды қосқанда 15-20 беттен аспауы керек. Жұмыс жеке беттерде (шеттері: жоғарғы жағы -2 см, төменгі жағы-2 см, оң жағы-1 см, сол жағы-2.5 см) орындалады.
* Жұмыста келтірілген цитаталар мен сандық мәліметтерге әдебиеттер тізімі бойынша қолданылған әдебиеттің реттік санын және бетін көрсетіп міндетті түрде сілтеме жасалады., мысалы: <<............>> (5, бет 321). Жол аяғындағы ескертуде келтірілетін сілтеме араб цифрыен белгіленіп, әдебиеттер тізіміндегідей рәсімделеді: автордың аты-жөні, тегі, жұмыстың толық атауы, шыққан жері, баспасы, шыққан жылы мен беті көрсетіледі. Берілген әдебиетті қайтадан қолданғанда шыққан жері, баспасы, шыққан жылы жазылмайды.
* Қосымша ретінде схемалар, графиктер, суреттер мен фотолар қолданылуы мүмкін.
* Зерттеу жұмысы қолжазба түрінде орындалуы мүмкін. Жұмыс сауатты, таза жазылып, бөлімдер міндетті түрде бөлек көрсетіліп, беттері белгіленеді. Қабылданған сөздерден (США, ҚР және т.б).басқа сөздер қысқартылмай толық жазылады.
* Жұмыстың аяғында міндетті түрде библиографиялық рәсімдеу ережелерін сақтай отырып қолданылған әдебиетер тізімін ( 5 әдеби көзден кем емес) келтіру керек. Жұмыс оқу аяқталғанға 15 күн қалғанға дейін тапсырылады. Көрсетілген мерзімнен кейін тапсырылған жұмыстың бағасы 5 % төмендейді.
* Әрбір тыңдаушы зертеу жұмысын оқудың соңғы жұмасында таныстырады. Жұмысты таныстыруға 5-7 минут және 5 минут талдауға беріледі.
* Зерттеу жұмысының құрылымы келесідей элементтерден тұруы тиіс:
+ Сыртқы беті
+ мазмұны
+ кіріспе
+ 1 бөлім
+ 2 бөлім
+ 3 бөлім
+ қортынды
+ қолданылған әдебиеттер тізімі
қосымшалар

4.Курс саясаты
Қатысу: Аудиторлық уақытқа дәрістер, оқылған материалдарды талдау, әртүрлі жатығуларды орындау уақыт кіреді. Әрбір сабаққа студент негізгі және қосымша әдебиеттерге сәйкес дайындалуы қажет. Бақылау жұмысына қатыспаған немесе кешігіп келген студенттерге бірден 0 балл қойылады. Бақылау жұмысын қайта тапсыру қарастырылмаған.
Студентерге дәріс, семинар сабақтарына қатысу міндетті. Әрбір дәрісті өту барысында негізгі ұғымдар беріліп, түсіндіріледі. Дәріс кезінде студент осы ұғымдарды анықамасы және түсіндірумен бірге жазып алулары керек. Егер студент қандай да бір себептермен сабақтан қалса, онда дәріс материалын басқа студенттен көшіріп алуы керек. Оқытушы дәрістен басқа уақытта студенттерге дәріс материалын беруге міндетті емес.
Егерсуденттер қандай да бір мәселені ұқпаса, оқытушыдан қосымша түсіндіруін сұрай алады.
Студенттердің Шәкәрім атындағы МУ компьютер класын пайдаланып, кітапханада дайындалып, бекітілген ережелерге сәйкес үйге кітап алуға мүмкіндіктері бар.

Тәртіп : Сабақ уақытында тәртіпті жүйелі бұзған студентті аудиториядан шығару немесе пәннің курсына <<қанағаттанарлықсыз>> баға қоюмен қатар басқа шаралармен жазаланады. Байланыс құралдарын пайдалануға болмайды.

Межелік бақылау: Межелік бақылау қорытындысы сабаққа қатысу, берілген тапсырмаларды уақытында орындау, практикалық сабақтағы студенттің жазбаша және ауызша жауаптарын, сонымен қатар межелік бақылау нәтижесін ескеру арқылы қойылады.

Көшіру және плагиат: Кез келген көшіру немесе плагиат (басқа студенттердің дайын жұмыстарын көшіру, қолдану) <<қанағаттанарлықсыз>> бағамен бағаланады.

Емтихан: Қорытынды емтиханға жіберілген барлық студенттер емтиханды дәстүрлі түрде тапсырады. Әрбір билетте оқылған курстың бөлімдері бойынша сұрақтар болады.

5.БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ

Кесте2- Студенттердің білімін бағалау шкаласы
Әріппенкөрсету
Баға
Балл
% бойынша
А
А-
Үздік
Өтежақсы
4,00
3,67
95-100
90-94
В+
В
В-
Жақсы
Жақсы
Жақсы
3,33
3,00
2,67
85-89
80-84
75-79
С+
С
С-
Д+
Д
Қанағаттанарлық
Қанағаттанарлық
Қанағаттанарлық
Өту баллы
Төменгіөту баллы
2,33
2,00
1,67
1,33
1,00
70-74
65-69
60-64
55-59
50-54
F
Қанағаттанарлықсыз
0,00
0-49
I
Бітірмеген
NA

W
Шығарылған
NA

AW
Әкімшіліктішығарылған
NA

P
Өтті(тек финальды тест үшін)
NA
0

Кесте 4- Студенттердің білімін бағалау жүйесі және критериилері
көрсетілген оқу процесінің күнтізбелік кестесі

Тізім бойынша студент №
Дәріске қатысу
ТС
СӨЖ
ОСӨЖ
МБ

Р1, %
Дәріске қатысу
ТС
СӨЖ
ОСӨЖ
МБ

Р2, %

Идеалды студент
30
85
70
45
70
300
100
30
85

70
45
70
300
100

Кесте 5

№
Сабақ түрі және студент жұмысы
%
Баллдар
1
Сабаққа қатысу
10
60
2
Практикалық сабақтарға жауаптар
28
170
3
СӨЖ
23
140
4
ОСӨЖ
15
90
5
Межелік бақылау №1
12
70
6
Межелік бақылау №2
12
70

Жиыны
100
600

Кесте 6

Бақылау түрлері және апта бойынша баллдарды бөлу
Пән бойынша баллдарды бөлу
Апта
Бақылау түрлері
Барлық балл
Ескерту
1
2
3
4
1
Дәріс сабағына қатысуы
4

2
Дәріс сабағына қатысуы
4

Практикалық сабақ
10
Дәріс тақырыбына жауап беру

СОӨЖ

СӨЖ
15
Реферат
3
Дәріс сабағына қатысуы
4

Практикалық сабақ
15
Дәріс тақырыбына жауап беру

СОӨЖ
15
Баяндама

СӨЖ
15
Презентация
4
Дәріс сабағына қатысуы
4

Практикалық сабақ
15
Дәріс тақырыбына жауап беру

СОӨЖ
15
Баяндама

СӨЖ
10
Топтық жоба
5
Дәріс сабағына қатысуы
4

Практикалық сабақ
15
Дәріс тақырыбына жауап беру

СОӨЖ

СӨЖ
15
Реферат
6
Дәріс сабағына қатысуы
4

Практикалық сабақ
15
Дәріс тақырыбына жауап беру

СОӨЖ
15
Эссе

СӨЖ
15
Реферат
7
Дәріс сабағына қатысуы
4

Практикалық сабақ
15
Дәріс тақырыбына жауап беру

СОӨЖ

СӨЖ

Межелік бақылау
70
Кесте бойынша
8
Дәріс сабағына қатысуы
4

Практикалық сабақ
15
Дәріс тақырыбына жауап беру

СОӨЖ
15
Презентация

СӨЖ

9
Дәріс сабағына қатысуы
4

Практикалық сабақ
10
Дәріс тақырыбына жауап беру

СОӨЖ

СӨЖ
15
Реферат
10
Дәріс сабағына қатысуы
4

Практикалық сабақ
10
Дәріс тақырыбына жауап беру

СОӨЖ

СӨЖ
15
Баяндама
11
Дәріс сабағына қатысуы
4

Практикалық сабақ
10
Дәріс тақырыбына жауап беру

СОӨЖ
15
Эссе

СӨЖ
10
Реферат
12
Дәріс сабағына қатысуы
4

Практикалық сабақ
10
Дәріс тақырыбына жауап беру

СОӨЖ

СӨЖ
15

13
Дәріс сабағына қатысуы
4

Практикалық сабақ
10
Дәріс тақырыбына жауап беру

СОӨЖ
15
Презентация

СӨЖ

14
Дәріс сабағына қатысуы
4

Практикалық сабақ
10
Дәріс тақырыбына жауап беру

СОӨЖ

СӨЖ
15
Жеке жобалар
15
Дәріс сабағына қатысуы
4

Практикалық сабақ
10

СОӨЖ

СӨЖ

Межелік бақылау
70
Кесте бойынша

Емтихан
400
Кесте бойынша

Барлығы:
1000

Дәріс сабағына қатысуы
60
Сабаққа қатысу

Практикалық сабақ
170
Дәріс тақырыбына жауап беру

СОӨЖ
140
тапсырмалар

СӨЖ
90
Эссе, жағдайлық тапсырмалар

Межелік бақылау
140
Тест

Емтихан
400
Тест

Әрбір дәріс сабағына қатысқаны үшін 4 баллдан қойылады. Жалпы дәріске қатысқаны үшін 15 аптаға 60 балл берілген. Практикалық сабақтарға жауап бергендері үшін 10-20 балл аралығында қойылды. Студенттердің оқытушылармен өздік жұмысы (СОӨЖ) мұнда лектор әрбір дәріс сабағынан кейін студенттерге дәріс тақырыбы бойынша тапсырма береді. Ол кейс тапсырма түрінде өтеді. Сол тапсырмаларға 10-15 балл аралығында қойылады. Студенттің өздік жұмысы (СӨЖ) мұнда оқытушы студенттерге кейс тапсырмалар, жағдайлық тапсырмалар береді.СӨЖ 10-15 балл аралығында беріледі. 7 аптада және 15 аптада Межелік бақылау жүргізіледі. Ол компьютерлік тестілеу (Тезаурус) түрінде өтеді, оған 70 баллдан беріледі. Емтиханға 400 балл берілген. Жалпы студент бір семестр бойынша 1000 балл жинау керек.
Берілген тапсырмаларға студент уақытында, дұрыс жауап беру қажет.

Кестеге сәйкес әрбір студент пән бойынша ең жоғарғы 600 балл жинай алады. Емтиханға 300 балл жинаған студент қана жіберіледі.
Пән бойынша емтихандық бағалау үлгерім көрсеткіштері бойынша межелік бақылау (60%) және қорытынды аттестатция, емтихан (40%), бұлардың барлығы 100%-ті құрайды. Яғни:
(Р1+Рөт+Р2)*0,6+Е*0,4
мұндағы Р1-бірінші межелік бақылаудың % бойынша жиыны
Р2-екінші межелік бақылаудың % бойынша жиыны;
Рөт-өтеу уақытындағы алған % бойынша қосымша баллы;
Е- % бойынша емтиханның баллы.

+ Студент үшін пәннің оқу бағдарламасы (Syllabus)
Кесте 6 -Семинар сабақтарының және студенттерге тапсырмалардың мазмұны

Дәріс тақырыбының атауы, олардың қысқаша мазмұны
Сағ.
саны
Семинар сабағының тапсырмалары, тақырыбы
Сағ.
саны
Модуль 1. ЭМР-дің ғылыми-әдістемелік және ұйымдық-институционалдық негіздері
Тақырып 1. ЭМР теориялық астары мен оның объектісі
Мемлекеттік реттеу жүйесі түсінігі. Экономиканы реттеудің нарықтық және мемлекеттік механизмдерін үйлестірудің қажеттілігі. Экономиканы мемлекеттік реттеудің мақсаттары, құралдары. Мемлекеттік реттеудің объектісі мен субъектісі. Мемлекеттік реттеудің типтері мен модельдері. Дамудың әртүрлі кезеңдерінде мемлекеттік реттеудің бағыттары мен қарқындылығының айырмашылығы. Меркантелизм теориясы(У.Стаффорд,Г.Скаруффи,Т.Мен,У.Петти,А.Серра,А.Монкретьен) Экономикалық либерализм(А.Смит,Д.Рикардр,Н,Кондратьев,М.Туган-Барановский) Неоклассикалық жүйедегі мемлекет(А.Маршалл,Э.Чемберлин,Л.Мизес,ф.Хайек,М.Фридмен)
Кейнсиандық жүйедегі нарық пен мемлекет.ЭМР жалпы принциптері.
Экономиканы циклге қарсы реттеу. Институтоционализм және оның негізін салушылар. Трансакциялық шығындардың мәні. Мемлекеттік реттеудің объектілері. Макросфера, экономиканың өндірістік, инфрақұрылымдық, әлеуметтік сфералары мен олардың аймақтық құраушылары. ЭМР-дің субъектілері, олардың әлеуметтік-экономикалық және шаруашылық мүдделері.
2
Тақырып 1. ЭМР теориялық астары мен оның объектісі
1. Экономиканы реттеудің кейнсиандық теориясы
2. Қазіргі заманғы экономикалық мектептердің экономикадағы мемлекеттің ролі туралы ойлары.
3.Экономиканы мемлекеттік реттеудің мазмұны.
4. ҚР жағдайында мемлекеттік реттеу субъектісінің құрылымы мен ерекшеліктері.
1
Тақырып 2. ЭМР әдістемесі жөнідегі ұғым және оның элементтері.
Ұдайы өндіріс айналымы және экономикалық құбылыстардың өзара байланысы. Жиынтық сұраныс пен ұсыныс, олардың өзара байланысы. Ресурстар динамикасы мен экономикалық өсудің концептуалдық негізі. Акселератор , мультипликатор түсініктері және олпардың ЭМР-дегі рөлі. Мемлекеттік реттеу жүйесінде экономика ғылымының негізін жүйелендіру арқылы оның тұжырымдамаларын ұтымды пайдалану. ЭМР әдістемесі және оны әрдайым жетілдіріп отырудың қажеттілігі. Экономикаға тура және жанама әсер ету әдістері. Мемлекеттің экономикалық қызметтері. Экономикаға мемлекеттің араласу шегі. ЭМР-дің әкімшілік, экономикалық, құқықтық әдістері. Экономиканың дамуына мемлекеттің әсер етуінің тетіктері, жанама және тікелей әсер ету құралдары. Экономиканы ұзақ-орта-қысқамерзімді реттеудің әртүрлі құралдарының үйлесуі.

2
Тақырып 2. ЭМР әдістемесі жөнідегі ұғым және оның элементтері.
1.Акселератор , мультипликатор түсініктері және олпардың ЭМР-дегі рөлі.
2.Экономикаға тура және жанама әсер ету әдістері. Мемлекеттің экономикалық қызметтері. 3.Экономиканы ұзақ-орта-қысқамерзімді реттеудің әртүрлі құралдарының үйлесуі.

1
Тақырып 3. Экономиканы реттеудің ұйымдастырушылық негіздері мен оның шетелдік тәжірибесі
Экономиканы мемлекеттік реттеуді ұйымдастырудың теориялық негіздері. Мемлекеттік экономикалық қызметтерін құқықтық негізбен қамтамасыз ету. ҚР Конституциясы ЭМР-ді ұйымдастырудың негізі ретінде. Республиканың өкілетті, заң шығарушы және атқарушы органдарының жүйесі және олардың экономиканы мемлекеттік реттеу үдерісінде алатын орны. ҚР-сы экономикасын басқару органдарының ұйымдық құрылымы. Халық шаруашылығын басқарудың орталық органдарының негізгі функционалды міндеттері. Аймақтық басқару органдары және олардың әлеуметтік-экономикалық дамуды реттеудегі ролі. Мемлекеттік ЭМР қажеттілігінің факторлары. Мемлекеттің макроэкономикалық саясатының негізгі мақсаттары мен бағыттары. ҚР, Ресей, АҚШ және Батыс Европа елдерінде ұлттық ЭМР жүйесі.

2
Тақырып 3. Экономиканы реттеудің ұйымдастырушылық негіздері мен оның шетелдік тәжірибесі
1.ҚР Конституциясы ЭМР-ді ұйымдастырудың негізі ретінде. 2.Мемлекеттік ЭМР қажеттілігінің факторлары.
3.ҚР, Ресей, АҚШ және Батыс Европа елдерінде ұлттық ЭМР жүйесі.

1
Модуль 2. Аралас экономиканың негізгі заңдылықтары, өсу факторлары және оны реттеу
Тақырып 4.Транзиттік экономиканың негізгі мінездемесі және оның заңдылықтары.
Транзиттік экономика: мәні, негізгі міндеттемелері және трансформациялық процестердегі мемлекеттердің рөлі. Өтпелі кезеңдегі жалпыэкономикалық және макроэкономикалық тенденциялар, олардың даму бағытын таңдау.
Ауыспалы экономиканың заңдылықтары: либерализация және мемлекет меншігін жекелендіру, нарықтық инфра құрылымды қалыптастыру, экономиканы демонополизациялау және бәсекені жақтау, экономиканың құрылымын оптимизациялау, әлеуметтік берудің адрестік жүйесіне көшірудің, қаржылық тұрақтылық және басқалар.
Жоспарлау мен тауар- ақша қатынастарының диалектикалық өзара байланысы. Тауар өндірісі және әлеуметтік әділеттілікті қамтамасыз ету. Нарық құрылымы. IS-LM үлгісі. Капитал және ғылыми техникалық жасақтамалар нарығы. Бағалы қағаздар нарығы. Еңбек нарығы.

2
Тақырып4.Транзиттік экономиканың негізгі мінездемесі және оның заңдылықтары.
1.Транзиттік экономиканың үлгілері және олардың жүйесі: жұмсақ революция, әлеуметтік- нарықтық шаруашылық, есінен тандыру трапециясы және тағы басқа белгілері бір үлгіні пайдалану негіздері.
2.Нарықтың сенімді дамуына мемлекет тарапынан жасалатын жағдайлар.
3.Нарықтық құрылымдарды қалыптастырудағы мемлекеттің рөлі мен олардың дамуын реттеу әдістері.

1
Тақырып 5. Экономикалық өсудің негізгі факторлары мен оны қамтамасыз етудегі мемлекеттік шаралар.
Мемлекеттің экономикалық саясатын қалыптастыру негіздері мен факторлары және оның әлеуметтік бағытталуы. Қоғамдағы өндіріс: көрсеткіштері, өсу қарқыны және құрылымдары. Мемлекеттің құрылымдық саясатының қажеттілігі мен негіздемесі.
Өндірістік бағдарламаларды әзірлеу принциптері. Макроэкономикалық көрсеткіштер жүйесі мен олардың өзара байланысы.
Экономикалық өсуді қамтамасыз етудегі мемлекет іс - әрекетінің негізгі бағыттары. Экономикалық өсу үлгілерін салыстыру. Ағымдар мен запастар, оларды реттеуде Үкіметтің рөлі.
Мемлекеттік индустриалдық және аграрлық саясатының қалыптасу ерекшеліктері.
Салалардың басыңқылығын анықтаудың ұйымдастырушылық әдістемелік астары.

2
Тақырып 5. Экономикалық өсудің негізгі факторлары мен оны қамтамасыз етудегі мемлекеттік шаралар.
* Макроэкономикалық тұрақтылық және оған қол жеткізудегі мемлекеттік шаралар.
* Экономикалық өсуді:факторлары, көрсеткіштер және оларды анықтау әдістері.
* Өндіргіш күштерді ұтымды орналастыру проблемасы және оны шешу барысында мемлекет мүддесін есепке алу.

1
Тақырып 6.Экономикалық мемлекеттік реттеу қызметінің басты сатысы әлеуметтік- экономикалық болжау мен жоспарлау.
Экономикалық болжаудың мәні және ғылыми методологиялық негіздері.
Болжаудың қағидалары мен әдістері. Халық шаруашылығын кешенді болжауды әзірлеуді ұйымдастыру және оның теориялық негіздері. Болжаудың әзірлеу мерзімі, функционалдық блоктары мен ірілендіру деңгейіне байланысты түрлері.
Мемлекеттің ұлттық бағдарламалары экономиканың басыңқы бағыттары мен дамуының мемлекеттік стратегиясын іске асыру негізі мен халық шаруашылығы жоспарының құрамды бөлігі ретінде.
Бұл бағдарламаны әзірлеу және бекіту. Экономиканы орта мерзімді стратегиялық даму жоспарларының мәні, ғылыми негізі мен белгілері.
Экономикалық өндірістік инфрақұрылымдық салаларының дамуының стратегиялық орта мерзімді жоспарлау, оның негізгі әдістері.
Әлеуметтік сфераның дамуын жоспарлау негіздері. Білім берудің, денсаулық сақтаудың, медениеттің негізгі көрсеткіштері және оларды дәлелдеу әдістері.

2
Тақырып 6.Экономикалық мемлекеттік реттеу қызметінің басты сатысы әлеуметтік- экономикалық болжау мен жоспарлау.
1.Болжаудың қағидалары мен әдістері.
2. 1991- 2011 жж. мемлекеттің ұлттық бағдарламалары
3. Стратегиялық жоспарлау методологиясының түсінігі.

1
Тақырып 7. Ғылыми- техникалық прогрестің бағыттары мен оларды жеделдетудегі мемлекеттің рөлі.
Экономикалық басқарудың маңызды тапсырмасы- қоғамның ғылыми- техникалық потенциалын арттыру. Ғылыми- техникалық прогрестің (ҒТП) әлеуметтік- экономикалық астары мен оның негізгі бағыттары.
ҒТП- ті жеделдету және оның тиімділігін арттыру мақсатында жүргізілетін мемлекеттік шаралар жүйесі. Ғылыми- зерттеу, жобалау- іздену және тәжірибелі құрастыру жұмысын тікелей қаржыландыру көздері мен шарттары. ҒТП- ті несиелік және салықтық реттеу механизмдерінің маңызы.
Ғылыми және ғылыми- техникалық дамудың басыңқылықты бағыттарын ұлттық мүддеге, елдің әлеуметтік- экономикалық даму сұраныстарына сәйкес мемлекетті қолдау және ынталандыру. Ресурстарды басыңқылықты ғылыми бағыттарға шоғырландыру. Ғылыми және техника бойынша мемлекеттік тапсырысты конкурстық негізде қалыптастыру және орналастыру, ғылыми- техникалық саясаттың қалыптасу және жүзеге асу барысында ғылым мен ғылыми- техникалық саясат саласында мемлекеттік органдар мен ғылыми қауымдастықтың өзара байланысын демократияландыру және қамтамасыз ету. Ғылыми - техникалық шығармашылық еркіндігін қамтамасыз ету, ғылыми қызметкердің еңбек жағдайын жақсарту. Ғылыми- техникалық саясаттың негізгі мақсаттары: өмір сүрудің сапасын арттыруға бағытталған зерттеуді дамыту, ғылымсиымды, ресурс үнемдеуші, экономикалық таза өндірісті әзірлеу, экономикалық шикізатты бағытын сатылап азайту және сапалы бәсекеге қабілетті түпкілікті өнім шығаруға бағыт алу.

2
Тақырып 7. Ғылыми- техникалық прогрестің бағыттары мен оларды жеделдетудегі мемлекеттің рөлі.
1. Мемлекеттің- техникалық және инновациялық саясатының қалыптасу негіздері.
2. ҒТП-ке әсер ететін мемлекеттің әкімшілдік- құқықтық және экономикалық механизмдері.
3. Мемлекеттің инновациялық саясатын жүзеге асыру шараларының жүйесі.
4. Ғылымды өндірісті, білім беруді интеграциялауды қамтамасыз етудің мемлекеттік шаралары.

1
Тақырып 8. Халықты еңбекпен ұтымды қамту мен әлеуметтік қорғауды мемлекеттік реттеу.
Қоғамның еңбек әлеуеті мен демографиялық жағдайы. Еңбек ресурстарының гендерлік және интеллектуалдық деңгейінің маңызы. Еңбекке қабілетті тұрғындарды жұмыспен қамтамасыз етудегі мемлекеттік шаралар жүйесі.
Жұмыссыздықтың түрлері мен негізгі себептері және оны төмендетудегі мемлекеттің іс - әрекеті. Еңбек нарығының қалыптасу процесімен оны дамытуға мемлекет тарапынан келу мәселесі. Еңбек өндірімділігі мен еңбекақы төлеудің өсім қарқынының ара қатынасына мемлекеттік әсер етудің механизмдері.
2
Тақырып 8. Халықты еңбекпен ұтымды қамту мен әлеуметтік қорғауды мемлекеттік реттеу1.Әлеуметтік саясат және оның басымдықтары.
2.Тұрғындардың табыстары мен шығындарын реттеу.
3.ҚР әлеуметтік саланы мемлекеттік реттеу реформаларының негізгі бағыттары.
4.Тұрғындардың әлеуметтік қорғалмаған топтарының жұмыспен қамтылуына ықпал ету.
1
Тақырып 9. Мемлекеттің құрылымдық, өнеркәсіптік және инвестициялық саясаттарын қалыптастыру мен жүзеге асыру механизмдері
Мемлекеттің құрылымдық саясаты және негізгі көрсеткіштері: ұдайы өндірісті реттеу, <<мотор-салаларды>> анықтау. Экономиканы қайта құрылымдау кезіндегі мемлекеттік реттеу іс-шаралары. Өнеркәсіптің тауарлық мамандануы. Өнеркәсіптік саясатты дайындау кезеңдері. Өнеркәсіптің технологиялық мамандануын дамытудың перспективалары. Өнеркәсіптік саясаттың аймақтық мәселелері. ҚР өнеркәсіпті қолдаудың жалпы және жекелеген экономикалық шаралары. Инвестиция және инвестициялық концепция. Мемлекеттің инвестициялық саясатының өзгермелілігі мен оны қалыптастыру негіздері. Мемлекеттің инвестициялық іс - әрекетінің ең маңызды қағидалары.
Инвестициялық ресурстардың негізгі көздері мен оны ұтымды пайдалану проблемалары. Шетелдік инвестициялар мен ішкі инвестициық ресурстар арасындағы өзара қатынастардың тиімдісін таңдау. Инвестицияға сұраныс пен оған ұсыныс арасындағы тепе - теңдікке қол жеткізу механизмі.
Қазақстан инвестициялық қоры және инвестициялық іс - әрекетті мемлекеттік қор. Елде инвестициялық қолайлы климат қалыптастыру.
Шаруашылық субьектілерінің инвестициялық белсенділігін арттырудың ролі және оның механизімі. Инвестициялық жобаларды бағалау және мемлекеттің инвестициялық іс - әрекетінің ұзақ мерзімді бағдарламаларын жасақтау.
Инвестиция салудың басымдық бағыттары мен сфераларын мемлекет тарапынан анықтау. Өндірістік сфера мен инфра құрылым салаларын бірыңғай дамыту мүдделерін ескерту. Мемлекеттегі инвестициялық тартымдылық мәселесі: әлеуметтік саяси тұрақтылық, заң актілерін іске асыру, экономикалық реформаларды тереңдету бағытын ұстану, экономикалық байланыстар бойынша мемлекет аралық міндеттердің өз уақытында орындалуы және т.б.
Мемлекеттің инвестициялық әлеуетінің тиімді пайдаланудың қаржы бюджеттік және ақша - несиелік тетіктері. Инвестициялық құрылыстық кешенін негізгі сандық - сапалық көрсеткіштерін және оларды негіздеудің әдістемесі. Күрделі қаржының технологиялық және ұдайы өндірістік құрылымы мен оның көрсеткіштерінің тиімділігін арттыру бойынша мемлекеттік шаралар.
2
Тақырып 9. Мемлекеттің құрылымдық, өнеркәсіптік және инвестициялық саясаттарын қалыптастыру мен жүзеге асыру механизмдері
1.Инвестиция түсінігі, ұлғаймалы ұдайы өндірістегі оның орны мен рольі.
2.Экономиканың нақты секторындағы кәсіпорындардың инвестициялық белсенділігінынталандыру механизмі.
3.Бюджеттік инвестициялық ресурстарды пайдаланудың тиімділігін арттыру жолдары.
4.
5.ҚР-ғы өнеркәсіп пен оның салаларын территориялық ұйымдастыру мен орналастырудың ерекшеліктері
6.Өнеркәсіп өндірісінің құлдырауының аумақтық дифференцияциялану факторлары
1
Тақырып 10.Жер ресурстарын тиімді пайдаланудағы мемлекеттік шаралар жүйесі.
Жер экономиканың аграрлы секторындағы негізгі өндіріс құралы ретінде. Ауылшаруашылығындағы жерлерді тиімді пайдалану проблемасы және оны өндірісті ұйымдастыру - технологиялық негіздерімен байланысы. Аграрлы сектордың көпукладтылығы және ауылдың интелектуалдық, материалды техникалық және жер ресурстарын тиімді пайдалануды қамтамасыз етудегі мемлекеттің ролі.
Ауылшаруашылығының ерекшеліктері және оның салалары дамуының басынқылығын ғылыми негіздеу. Мемлекеттің аграрлы секторға қолдау көрсетуі механизімдері мен оның болашақтағы дамуын реттеуі. Агроөнеркәсіп кешенінің секторлары арасындағы шаруашылық - экономикалықбайланыстарды нығайтудағы және олардың мүдделерін бір арнаға бағыттаудағы мемлекеттің атқаратын ролі.
Жерді пайдаланудың экономикалық және экологиялық тиімділігін арттырудағы және егін мен малшаруашылығын ғылыми технологиялық қамтамасыз етудегі мемлекет мүдделерінің шеңбері. Ауылшаруашылығы өнімі өндірісінің жоспарыл көлемін анықтауға мемлекеттік органдардың тигізетін әсері мен қолданатын әдістері. Аграрлы сектор өнімін тиімді өткізу мәселелері мен оның мемлекет тарапынан ынталандыру механизімдері.
Жерді ұтымды пайдаланудың экономикалық механизмдері және олардың кадастрлық бағалаудағы ролі. Жердің экологиялық жағдайын арттыру мен оның құнарлығын көтеру бойынша мемлекеттік ынталандыру механизмдері.
2
Тақырып 10.Жер ресурстарын тиімді пайдаланудағы мемлекеттік шаралар жүйесі.
1.ҚР-ғы АӨК даму процесстерінің маңызды ерекшеліктері.
2. 20 ғ. 90-ж ҚР-ның аграрлық саласының дамуын сипаттайтын негізгі тенденциялар.
3. Ауыл шаруашылығындағы тұрақты ұдайы өндірістің қаржылық потенциалының сипаттамасы.
Тақырып 7.Монополияға қарсы реттеу және бәсекелестік ортаны қалыптастыру
* Мемлекеттің монополияға қарсы саясатының мазмұны мен түрлері.
* Тауар нарықтарын монополияландырудың негізгі әдістері және оны жою.
ҚР-ғы монополияға қарсы іс-әрекет.Тақырып 10. Инвестициялық қызметті мемлекеттік реттеу
* Капиталдың экспортты және импортты мемлекеттік реттеу.
1
Тақырып 11. Экономиканы реттеудің қаржы - бюджеттік әдістері
Бюджет жүйесінің қалыптасуы. Бюджеттің негізгі сипаттамасы. Экономикалық өсуге мемлекеттік шығындардың әсері және экономикадағы құрылымдық өзгерістер. Бюджет жүйесінің деңгейлері. Аумақтық бюджеттердің қалыптасуы мен қызметтері. Мемлекеттің фискалды саясатының негізгі мақсаты: салық-бюджет құралдарын тиімді пайдалану. Салық саясатының принциптері мен салық жүйесі. Лаффер қисығы. Салық жүйесінің экономикаға әсерінің құралдары.
2
Тақырып 11. Экономиканы реттеудің қаржы - бюджеттік әдістері
1.Бюджет және оның экономиканы реттеудегі ролі.
2. Экономикалық өсуге мемлекеттік шығындардың әсері және экономикадағы құрылымдық өзгерістер.
3. Даму бюджеті. Бюджет жүйесінің деңгейлері
4.Елдің салық жүйесінің мазмұны.
5. Салық жүйесінің экономикаға әсерінің құралдары.
6. ҚР салық жүйесін реформалаудың перспективалары.
1
Тақырып 12. Мемлекеттің ақша-несие саясатын жүзеге асырудың негізгі механизмдері
Ақша нарығы және мемлекеттің ақша саясаты. Елдің ақша жүйесі және оның негізгі компонеттері. Экономикадағы ақша ұсынысына Ұлттық Банктің әсер ету механизмі мен құралдары.ҰБ қолданатын экономиканы реттеудің құралдары: есептік ставка, міндеті резервтер саясаты, депозиттік және валюталық саясат.Коммерциялық банктердің қызметін реттеу. Лицензиялар түрлері. Коммерциялық банктердің қызметінің экономикалық нормативтері.
2
Тақырып 12. Мемлекеттің ақша-несие саясатын жүзеге асырудың негізгі механизмдері
1.Экономикадағы ақша сұранымы мен ұсынымына Ұлттық Банктің әсер ету механизмі мен құралдары.
2. Коммерциялық банктердің қызметін реттеу.
3.Валюта бағамын реттеу әдістері
4.Валюта саясатының түрлері мен формалары.
5.ҚР валюталық реттеу
1
Тақырып 13. Қазақстан аймақтарының әлеуметтік-экономикалық дамуын мемлекеттік реттеу
Қазақстан Республикасының мемлекеттік құрылысының унитарлығы мен оның әкімшілік аумақтық бөліндісі. Аймақтық (облыс, қала, аудан) даму аясындағы мемлекеттік саясаттың қалыптасуы мен оны жүзеге асыру әдістері.
Шағын және орташа депресивті қалалардың, әлеуметтік артта қалған аудандардың, облыстардың экономикалық және әлеуметтік дамуын қамтамасыз етудегі мемлекеттік органдардың іс - әрекеті мен ұйымдастыру құрылымы.
Аймақтардың тиімді экономикалық мамандануын қалыптастыру және оның 2015 жылға дейін Қазақстанда аумақтық даму стратегиясында көрініс табуы.
Өндіргіш күштерді тиімді орналастыруда аймақтық және жалпы мемлекеттік мүдделерді үйлестіру негіздері. Жергілікті шаруашылық және жергілікті өзін - өзі басқару. Жергілікті мемлекетті басқару жүйесі. Арнайы экономикалық зоналарды ұйымдастыру негізі, мағынасы мен тиімділігі.
Аймақтық саясатты жүзеге асырудың мақсаты: аймақтар арасындағы әлеуметтік - экономикалық даму деңгейлері арасындағы айырмашылықты төмендету; әлеуметтік инфрақұрылымды нығайтуға мүмкіндік беретін басынқылықты инвестициялық жобаларды жүзеге асыру; аймақтарда сайлау саясатын халықтың өмір сүру деңгейін жақсарту мен байланыстыру және тағы басқа.
Шағын қалалардың және болашағы бар ауылдық аймақтардың кешенді дамуына; Қазақстан шекарасындағы аудандардың экономикалық потенциалын нығайту бойынша мемлекеттік саясатты әзірлеуге және оны жүргізуге; өнеркәсіптің қайта өндеу секторын кәсіпорын дамытуының аумақтың инфрақұрылымын арттыру бойынша шараларды жүзеге асыруға мемлекеттік қолдаудың қажеттілігі.
2
Тақырып 13. Қазақстан аймақтарының әлеуметтік-экономикалық дамуын мемлекеттік реттеу
1.ҚР-ның конституциясы аймақтардың әлеуметтік - экономикалық дамуы туралы.
2.Аймақтық дамудың концепциясымен мемлекеттік бағдарламасын әзірлеудің ролі және олардың қажеттілігін анықтау.
3. Аймақтық саясатты жүзеге асырудың мақсаты
4. Аймақтарды мемлекеттік қолдау қажеттілігі
1
Тақырып 14. Мемлекеттің табиғатты қорғау және сыртқы экономикалық іс-әрекеттерін реттеу
Қоршаған ортаны қорғау мен табиғатты дұрыс пайдаланудың әлеуметтік - экономикалық маңызы. Табиғи ресурстарды қорғауды және оның ұтымды пайдаланылуын экономикалық реттеу.Экодамудың мемлекеттік менеджмент стратегиясын қалыптастыру. Экодамудың институттары мен механизмдері.Негізгі стимулдар: мүмкіндіктері мен шектеулер. Дағдарыс жағдайында басқару және экология СЭК МР түсінігі мен сипатамасы. СЭҚ реттеудің мақсаттары мен құралдары. СЭҚ ынталандыру. СЭ саясаттың мәні мен мақсаттары. СЭ саясаттың аймақтық компоненттері. Мемлекеттің төлем балансы-СЭҚ реттеудің құралы ретінде.
2
Тақырып 14. Мемлекеттің табиғатты қорғау және сыртқы экономикалық іс-әрекеттерін реттеу
+ Мемлекеттің табиғатты қорғау шараларын әзірлеу мен жүзеге асыру әдістері
* Экологиялық саладағы ҚР ұлттық қауіпсіздігін қамтамасыз ететін басымды бағыттары
3. ҚР-ғы СЭҚ мемлекеттік реттеудің механизмі.
4. Капиталдың қозғалысына мемлекеттің әсері.
5. ҚР ТМД елдерімен интеграциялық әріптестігін реттеу.
1
Барлығы
30

7. Әдебиеттер

7.1. Негізгі :
7.1.1. Д.Қ. Қабдиев, <<Экономикалық саясат>> Лекциялар, Алматы 2002ж. <<Экономика>>.
7.1.2. К.Б. Бердалиев <<Қазақстан экономикасын басқару негіздері>>, Алматы <<Экономика>>, 2001ж.
7.1.3. Ж.О. Ихданов, Ә.О. Орманбеков, <<Экономиканы мемлекеттік реттеудің өзекті мәселелері>>Алматы, Экономика, 2002 ж.
7.1.4. С.Төрегожина , Экономиканы мемлекеттік реттеу , Алматы-2007
7.1.5. Шеденов У. К. Жалпы экономикалық теория негіздері. Оқулық-Ақтөбе.-2004 ж
7.1.6. Г.С. Смағұлова <<Аймақтық экономиканы басқару мәселелері>>, оқу құралы, Алматы 2005 ж.

7.2.7.ҚР-ның Валюталық реттеу және валюталық бақылау туралы заңы 13 маусым 2005 жыл
7.2.8. ҚР-ның Бәсеке және монополиялық қызметті шектеу туралы заңы 9маусым 1998 ж
7.2.9. Табиғи монополия субъекілерін монополияға қарсы реттеу. Магистраль, 2003 ж №7
7.2.10. ҚР-ның заңсыз бәсеке туралы заңы 15 желтоқсан 2000 жыл
7.2.11 ҚР-ның Салық Кодексі
7.2.12.ҚР-ның Бюджеттік Кодексі

7.2. Қосымша әдебиеттер:
7.2.1.Джумабаев Е. А., Есенбаев Л.Е. Азаматтық экспертиза енгізу арқылы монополияға қарсы Агенттіктің қабылдайтын шешімдерінің сапасын арттыру. Алматы 2002ж
7.2.2.Әубәкіров Я.Ә., Нәрібаев К.Н., Есқалиев М. Экономикалық теория негіздері.-Алматы:Санат,1998
7.2.3.Әубәкіров Я.Ә., Байжұмаев Б.Б., Жақыпова Ф.Н., Табеев Т.П. Экономикалық теория. Оқу құралы. - Алматы:Қазақ университеті, 1998
7.2.4. Әпсәләмов Н.Ә., Исабеков Қ., Сұлтанов Ө.С.Экономикалық теория негіздері Оқу құралы.-Алматы:Ғылым,1999ж.
7.2.5. Әділбеков М.Т. Кәсіпкерлік негіздері. Оқулық құралы.Семей,2003
7.2.9. Жатқанбаев Е. Аралас экономика негіздері.-Алматы:Қаржы-Қаражат,1996
7.2. 10. Елемесов Р., Жатканбаев Е. Государство и рынок: Оқу құралы.-А.: Қаржы-қаражат, 1997 ж
7.2. 11.Қожамқұлов Г. Саяси экономия негіздері.-Алматы:Қайнар,1991
7.2. 12. Мамыров Н.Қ., Мадиярова Д.М., Қалдыбаева А.Е. Халықаралық экономикалық қатынастар.Оқуқұралы.-Алматы: Экономика,1998
7.2. 13. Мадиярова Д.М. Сыртқы экономикалық саясат және экономикалық қауіпсіздік.Оқу құралы.-Алматы:Экономика,1999
7.2. 14. Мақыш С.Б. Ақша айналысы және несие.-Алматы:Қазақ университеті,2000
7.2. 15. Мәдешов Б. Нарықтық экономика теориясына кіріспе.-Алматы:Экономика,1995
7.2. 16. Нәрібаев К.Н., Жатқанбаев Е.Б., Мұхтарова К.С. Экономикадағы ғылыми зерттеулердің әдістері.-Алматы:Қазақ университеті,1999
7.2. 17. Нұрғалиев Қ.Р. Қазақстан экономикасы.Оқуқұралы.-Алматы:Қазақ университеті,1999
7.2. 18. Мамыров Н.Қ., Ихданов Ж. Государственное регулирование экономики в условия Казахстана (теория, опыт, проблемы): Оқу құралы.-А.: Экономика, 1998.
7.2. 19. Сейдахметов А.Б. Агробизнестің экономикалық негіздері.-Алматы:Экономика,2001
7.2. 20. Сейітқасымов Ғ.С. Ақша, несие, банктер.Оқулық.-Алматы:Экономика,2001
7.2. 21. Н. Назарбаев . Казахстан- 2030: Процветание, безопасность и улучшение благосостояния всех казахстанцев. Послание Президента народу Казахстана-Алматы: Бiлiм, 1998 г.
7.2. 22. М.К. Бункина, А.М. Семенова . Экономическая политика -М.:
Бизнес- школа, 1999 г.
7.2. 23. Экономическая политика в переходной экономике/ Экономика . Под ред. Булатова А.С. -М.: Юрист, 2000 г.
7.2. 24. Ф. Гайнуллин. Экономическая политика-Алматы: Каз.академия образования, 1999 г.
7.2. 25. И.М.Албегова, Р.Г. Емцов, А.В. Холопов. Государственная экономическая политика- М.: МГУ, 2000 г.
7.2. 26. Д. Стиглиц, Э. Аткинсон. Экономика государственного сектора-М.: Инфра, 2000г.
7.2. 27. Абакумова Н.Н. Политика доходов и заработной платы -М.: Инфра, 1999 г.
7.2. 28. Н.И.Маустафаев. Социально-демографическиеүдерісы в Казахстане:1990-2000 гг. // Саясат-№10-11, 2001.
7.2.29. << Астана-Феникс>> - жасампаздықтағы даму.//Егемен Қазақстан, №299-302, 2002, 13-бет.
7.2.30. Абдулпатаев. С. Халықаралық қатынастар. Қазақстан-Ресей қатынастары. //Ақиқат, № 5, 2002.
7.2.31.Айманова Л. Б., Оралбаева Ж. З. Қаржылық лизинг және экономиканың нақты секторы. //Қаржы-қаражат, № 6, 2001, 11-17б.
7.2.32.Абсалямов И., Сұлтанов Ө. Семей өңірінде нарықтық қатынастардың қалыптасуы. //Қаржы-қаражат, № 3, 1999, 43-46б.
7.2.33.Әлемдік экономикалық форум өз жұмысын бастады. //Егемен Қазақстан, № 16-17, 2003.
7.2.34.Әбділда Ж. Металлургия кәсіпорындарын сату кейінге қалдырылды. //Жас Алаш, № 125, 19-қазан, 2002.
7.2.35.Баязитова А. Шағын бизнестің шұрайын қайтіп келтіреміз. //Ақиқат, № 3, 2000.
7.2.36.Билік пен бизнес жақындай түсті. //Ақиқат, № 1, 2000.
7.2.37.Банк-елге делдалдық қызмет көрсететін кәсіпорын. //Жас Алаш, № 33, 2001.
7.2.38.Бюджет жырыбасталды. //ЖасАлаш, № 109, 2002.
7.2.39.Бізде сыртқы рынок зерттелмейтін, ішкі рынок бақылауғаалынбайтынсияқты. //ЖасАлаш, № 88, 2002.
7.2.40.Баймұханов Е. Аймақтыңәл-ауқатыартты. // Қаржы-қаражат, № 3, 1999, 17-19б.
7.2.41.Байталова Р. Шағын кәсіпкерлікті қаржылық ынталандыру тетіктері. //Қаржы-қаражат, № 6, 1998.
7.2.42.Бұлұтай М. Европадағы терроризм. //ЖасАлаш, № 146, 7-желтоқсан, 2002.
7.2.43.Дүкенбаев Е. Кәсіпкердіңкүнітуды. //Ақиқат, № 12, 2000. 21-38б.
7.2.44.Егоров О., Чигоркина О. Барды ұқсатабілу-байлық. //Ақиқат, № 5, 1999.
7.2.45.Есіркепов Т., Райхан Н. Аграрлық сала күйзелістенқайтсешықпақ? //Ақиқат, № 3, 1999.
7.2.46. ҚР үкіметі мен ҚР ұлттық Банкінің 2003 жылға арналған экономикалық және әлеуметтік саясаттың негізгі бағыттары мен экономикалық көрсеткіштердің болжамы туралы мәлімдемесі. //Егемен Қазақстан, №299-302 (23204) 27 желтоқсан 2002ж, 2- бет.
7.2.47.Есентүгелов А. Экономика өркендеуге бет алды. //Ақиқат, № 5, 2000.
7.2.48.Есентүгелов А. Экономикалық дағдарыстың себептері. //Ақиқат, № 11-12, 1999.
7.2.49.Есентүгелов А. Экономикадағыахуалжеделшаралардыталапетеді. //Ақиқат, № 7, 1999.
7.2.50.ЕсентүгеловА. Жерге жеке меншікке көшудің мәселелері мен тетіктері. //Ақиқат, № 11, 2002, 3-7б.
7.2.51.Ерманов В. Кәсіпкерлікті қолдау қажет. //Ақиқат, № 11, 2000, 56-60б.
7.2.52.Еуразиялық экономикалық саммит Қазақстанға не береді? //ЖасАлаш, № 43, 2001.
7.2.53.Ермеков Қ. Демократиялық даму жолы. //Саясат, № 10, 1998, 57-61б.
7.2.54.Естанов Қ. Кедергіні жеңе біл, кәсіпкер. //Қаржы-қаражат,№ 6, 1998, 33-36б.
7.2.55.Жер-қазақтың жаны, ауыл асыраушысы. //ЕгеменҚазақстан, № 231, 2002.
7.2.56.Жертелімі-шағын бизнеске. //ЕгеменҚазақстан, № 219 (23121), 17 қыркүйек 2002.
7.2.57.Жылқорытындысы: өсу, өркендеужолында. Экономика. //Ақиқат, № 4, 2000.

Пәндер

Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат

Қосымша

Email: info@stud.kz