Файл қосу

Молекулалардың тербелмелі күйлері



ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ 
СемЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
                    3 деңгейлі СМЖ құжаты
                                   ПОӘК
                        ПОӘК 042-18-34.1.87/02-2013
                                       
                                   ПОӘК
                          <<Зат құрылысы>> 
                                пәнінің
      студенттерге арналған  бағдарламасы
                                       
                                       
                                18.09.2013 ж.
                             № 1 басылым
                                       
                                       
                                       
	
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
            ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
                                       
                         <<Зат құрылысы>> 
           5В011200  -  <<Химия>> мамандығы үшін
                                       
  СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН  ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
	
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                 Семей  
                                     2013
                                Алғы сөз
1 ӘЗІРЛЕНГЕН

Құрастырушы _______ <<__02__>>___09____2013 ж.  А.К. Сапакова,  б.ғ.к.,
доцент м.а., <<Химия және география>> кафедрасы

2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 <<Химия және география>> кафедрасының отырысында

<<__02___>>___09______2013 ж., № 1 хаттама

Кафедра меңгерушісі м.а. _________ Д.Р. Онтагарова 

2.2 Жаратылыстану ғылымдар факультетінің оқу-әдістемелік бюросының 
отырысында

<<__03___>>____09_______2013 ж., №1  хаттама

Төрайымы_________ З.В.Абдишева

3. БЕКІТІЛДІ
Университеттің Оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында басып шығаруға
мақұлданған  және ұсынылған

<<___18__>>___09______2013 ж., №1 хаттама

ОӘК төрайымы ____________  Г.К. Искакова

4. АЛҒАШҚЫ РЕТ ЕҢГІЗІЛІП ОТЫР












                                Мазмұны

* Қолдану саласы    
* Нормативтік сілтемелер 
* Жалпы ережелер 
* Оқу пәннің (модульдің) мазмұны 
* Студенттердің өздік жұмысына арналған тақырыптардың  тізімі 
* Пән бойынша оқу-әдістемелік карта
* Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етудің картасы
* Әдебиеттер
































1 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
1.1 Оқытушы және пән туралы жалпы мәліметтер:
Сапакова Айгуль Касенкановна, биология ғылымдарының кандидаты‚ доцент м.а.
Химия және география  кафедрасы
Байланыс ақпараты  -  тел: 77-33-58, оқу ғимараты №3, кабинет №418
Сабақ өткізу орны  -  дәрісхана  № 407
Берілген пән бойынша кредиттер саны - 2

1.2  Пәннің  қысқаша мазмұны:
<<Зат құрылысы>> пәні бакалавр дайындау барысында маңызды орын алады және <<Химия>> мамандығында оқитын студенттер үшін кәсіптік пәндер блогының таңдау бөлігі болып табылады, өйткені студенттерге профессионалды жұмыс барысында көп нәрсені біліп, істей алу тиіс.

1.3 Пәнді оқып-білудің мақсаты: атом құрылымының, молекулалардың, кристалдардың, аморфты заттардың, мезофазалар мен кристалдардың қазіргі заманғы теориясының ұғымдарын оқу.

1.4 Пәнді оқып-білудің негізгі міндеті:
-  студенттерді нақты есептеу схемамен таныстыру, олардың мүмкіншілігін және шектеулілігін түсіну және оларды активті түрде теориялық және қолданбалы химияның актуалды мәселелерін шешуде қолдану.

1.5 Оқып-білудің нәтижелелері:
	Пәнді оқып-білудің нәтижесінде студент мыналарды:
* зимиялық құрылыстың қазіргі теориясының негіздерін, молекулардың квантты күйлерін, химиялық үрдістердің заңдылықтарын білу тиіс; 
* ақпаратты қайта өңдеу, қабылдау жолдарының түрлері мен негізгі әдістерін, компьютермен ақпаратты басқару үшін қолдана алуды меңгеру тиіс;   
* атомдар және молекулалар құрылысының теориясын игеру тиіс;
* химиялық заттардың құрылымының түрлі орналасуының деңгейлерінде физико-химиялық зерттеу кезінде зат құрылысының қазіргі теориясының жобаларын және негізгі түсініктерін қолдана алуы тиіс;
* есеп нәтижелерін іс жүзінде алынған эксперименталды мәліметтермен салыстыруды түсіну тиіс;
* химиялық есептерді шешуде спектроскопиялық зерттеу әдістерін қолдану жайында мәлімет болуы тиіс;
* химиялық есептерді шешуде спектроскопиялық зерттеу әдістерін қолдану жайында мәлімет алуы тиіс.
1.6 Курстың пререквизиттері:
1.6.1 бейорганикалық химия
1.6.2 элементтерді анықтау әдістері
1.6.3 химиялықсандық анализ
1.6.4 химиялық кинетика және электрохимия
1.6.5 физикалықзерттеу әдістері
1.6.6 квантты механика және компьютерлы химия 

1.7 Курстың постреквизиттері:
1.7.1 физикалық химия

2 Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу
                                                                   1 кесте
                                      №
                                     т/б
                           Тақырыб атауы
                               Сағаттар 
                                Әдебиет 


                                  Дәріс
                                     ЗС
                                   ОСӨЖ
                                    СӨЖ
                                       
1.
Кванттық химияның негізгі ұғымдары. Молекулалар стереохимиясы.
                                       1
                                       1
                                       2
                                       3
                                  8.1.1-8.1.4
                                   С. 5-16.
2.
Симметрия теориясы. Топтар теориясына кіріспе.
                                       2
                                       2
                                       2
                                       3
                                  8.1.1-8.1.4
                                  С. 17-38.
3.
Молекулалардың энергиялық күйлері. Молекулалық спектрлердің теориясы. 
                                       2
                                       3
                                       2
                                       3
                                  8.1.1-8.1.4
4.
Молекулалардың айналмалы күйлері.
                                       1
                                       1
                                       1
                                       3
                                  8.1.1-8.1.4
5.
Молекулалардың тербелмелі күйлері.
                                       1
                                       1
                                       
                                       3
                                  8.1.1-8.1.4
6.
Молекулалардың айналмалы-тербелмелі күйлері.
                                       1
                                       2
                                       2
                                       3
                                  8.1.1-8.1.4
7.
Молекулалардың электрондық күйлері.	
                                       1
                                       1
                                       
                                       3
                                  8.1.1-8.1.4
8.
Екі және көп атомды молекулалардың спектрлері.
                                       2
                                       2
                                       2
                                       3
                                  8.1.1-8.1.4
9.
Комплексті қосылыстардағы химиялық байланыс. Комплексті қосылыстардың электрондық спектрлері.
                                       2
                                       1
                                       2
                                       3
                                  8.1.1-8.1.4
10.
Молекулалық орбитальдар теориясы. Оны органикалық және бейорганикалық заттар қасиеттерін сипаттауда қолдану. Химиялық байланыс. Қолданбалы кванттық химия.
                                       2
                                       1
                                       2
                                       3
                                  8.1.1-8.1.4

БАРЛЫҒЫ:
                                      15
                                      15
                                      15
                                      45
                                       

3 ПӘНДІ ОҚУ БОЙЫНША ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР
Зат құрылысы курсын оқыту өзара байланысты төрт форманы қажет етеді: дәріс, зертханалық жұмыс, ОСӨЖ-оқытушының студентпен өздік жұмысы, және СӨЖ - студенттің өздік жұмысы. 
Дәрістер конспектілері материалды игеруге негіз болып табылады. Дәрісте конспект жазуға әрбір студент міндетті. Конспектті оқулықтардан және оқу құралдарынаналынған материалмен толықтырып, жазып алған өте пайдалы. Конспектті лектор беретін кеңестер кезінде де толықтыруға болады. Зертханалық сабағына дайындалуда келесі қажет болады: зертханалық сабақтың тақырыбына сәйкес оқу құралдардан және дәріс материалы бойынша ұсынылған теориялық материалдарды зерттеу; практикум немесе нақты әдістемелік нұсқаулардан жұмыстың мазмұнымен, қажетті құралдар, реактивтер, ыдыспен таңысу; алғашқы сабаққа жіберілу алыңған соң жеке тапсырма орындау; қорытындысымен орындалған жұмыстың есебін жазу және оны қорғау. ОСӨЖ және СӨЖ күнделікті және міндетті дайындықты талап етеді, нақты тапсырма бойынша орындалады және күнделікті оқытушымен тексеріледі. Аудиториядан тыс өздік жұмыста студенттер әдебиетпен жұмыс істеп, үй тапсырмасын орындап, практикалық сабақтарға дайындалады.  

4   КУРС ФОРМАТЫ
<<Зат құрылысы>>  -  2 кредит.
Курс бойынша 50 минуттық дәріс, 100 минуттық зертханалық сабақ аптасына 1 рет болады. Дәрістерге, зертханалық сабаққа, ОСӨЖ-ге қатысуға студент міндетті. Себепсіз босатылған сабақтар қайталап оқытылмайды. Жазбаша үй тапсырмалары (ЖҮТ) көрсетілген уақытта өткізілмесе, қабылданбайды, сондықтан студент белгілі бір балын жоғалтады. Зертханалық сабақтар студентті өздігінен жұмыс істеуге үйретеді, ойлау қабілетін арттырады, сондықтан сабаққа нұсқаудағы сұрақтарға толық жауап беріп және тәжірибе жүргізу үшін кейбір физико-химиялық параметрлердің мәнін анықтамалық кітаптан тауып, химиялық реакциялар тендеуін жазып келуі керек. Сол жағдайда ғана тәжірибелік жұмысқа толық қорытынды жасауға болады. Сабаққа дайын емес студент практикалық сабаққа жіберілмейді, қосымша сабақ жүргізілмейді.

5 курс саясаты
	Студент пәнді оқып-білу үрдісінде белсенді және өздік қабілеттерін көрсету міндетті, қалып келу, себепсіз сабақтан қалу, дер уақытта жұмыстарды тапсырмау және оқу үрдісінде пассивті болуда баллдарды алу түрінде штрафтар салынады. 

6 БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ
Пән бойынша емтихан бағасы модульдар бойынша, межелік бақылау бойынша және соңғы  аттестация бойынша (60%) көрсеткіштер мен емтихан нәтижесінің (40%) қосынды балы түрінде қорытылады, қосындысы 100% құрайды.
Апта және бақылау түрлері бойынша баллдардың таратылуы кестеде келтірілген 
 <<Зат құрылысы>> пәні бойынша балдардың таратылуы
                                                                   2 кесте
                                   Апта 
                            Бақылау түрі
                       Балдардың барлығы
                                Қосымша 
                                      1-7
Аудиториялық сабақтарына қатысу және даярлық
                                      30
Оқытушы электрондық журналда оқушының тек сабаққа қатыспау фактісін көрсетеді
Зертханалық жұмыстарды орындау (есеп, қорғау)
                                       2
Молекула симметриясы. Элементтердің симметриясын моделдерде табу. Симметрияның нүктелі топтары, симметрия топтары бойынша молекулалардың жіктелуі. 
                                      30
                     Зертханалық сабақта
                                       3
Топтар теориясының элементтері. Координаттардың аналық айналуы. Нүктелі топтардың сипаттау кестесі.
                                      15
                     Практикалық сабақта
                                       4
Электронды жұптардың валентті қабықшасының итерусі теориясы. АХmЕnтүрлі молекулалардың геометриясын табу және олардың нүктелі топтарын анықтау.
                                      15
                     Практикалық сабақта
                                       5
Молекуланың электрі дипольді мезеті. Полярлы және полярсыз молекулаларды және симметрия арқылы олардың изомерлерін анықтау.
                                      15
                     Практикалық сабақта
                                       6
Молекулалар поляризацияланудың полярлығы және анизотропиясы, молярлы рефракция. Молярлы рефракцияны есептеу.
                                      15
                     Практикалық сабақта
                                       7
Молекулалардың энергетикалық жағдайы. Молекулалардың айналуы және айналу жағдайы. Айналу спектрі бойынша молекулалардың параметрлерін есептеу. 
                                      15
                     Практикалық сабақта
                                       8
Гармоникалық жақындаудағы және ангармоникалықты есепке алғандағы тебелмелі жағдайы. Қос атомды молекуланың диссоциялану энергиясын анықтау.
                                      13
                     Практикалық сабақта
                 Студенттің өздік жұмысы
                                       3
                                       
Тепе-теңдік геометриялық конфигурация. Қолдану мысалдары. Сипаттама кестесі.
Объект симметриясының элементі. Симметрия операциясы. Симметрияның нүктелік топтары. 
                                      45
                  Сабақ кестесіне сәйкес
                                       
                                       6
                                       
Полярлы және полярсыз заттар. Диполь мезетіжәне молекулалар симметриясы. Поляризацияланудың элипсоидыжәнемолекулалар симметриясы.
Рефракция есебінің аддитивті схемасы. Диамагнитты және парамагнитты заттар. ЯМР жағдайы және жоғары сыпайы құрылыс.
Зееманды энергия деңгейлері. Бос энергиядан молекланы болдыратын энергетикалық критерий.
                                      30
                  Сабақ кестесіне сәйкес
                                       
       Оқытушымен студенттің өздік жұмысы
                                       2
Тепе-теңдік геометриялық конфигурация. Қолдану мысалдары. Сипаттама кестесі.
                                       5
                  Сабақ кестесіне сәйкес
                                       3
Объект симметриясының элементі. Симметрия операциясы. Симметрияның нүктелік топтары. 
                                       5
                  Сабақ кестесіне сәйкес
                                       4
Полярлы және полярсыз заттар. Диполь мезетіжәне молекулалар симметриясы. Поляризацияланудың элипсоидыжәнемолекулалар симметриясы.
                                       5
                  Сабақ кестесіне сәйкес
                                       5
Рефракция есебінің аддитивті схемасы. Диамагнитты және парамагнитты заттар. ЯМР жағдайы және жоғары сыпайы құрылыс.
                                       5
                  Сабақ кестесіне сәйкес
                                       6
Зееманды энергия деңгейлері. Бос энергиядан молекланы болдыратын энергетикалық критерий.
                                       5
                  Сабақ кестесіне сәйкес
                                       7
    Екі атомды молекуланың айналу жағдайы.
                                       5
                  Сабақ кестесіне сәйкес
                                       7
Межелік бақылау 1- 1-7 апта дәріс материалдары бойынша кешендік тестілеу
                                    60 б.
                  Сабақ кестесіне сәйкес
1 апта мен 7 апта аралығында оқу нәтижелері бойынша балдардың барлығы
                                    30+270
                                       
                                     8-15
Аудиториялық сабақтарына қатысу және даярлық
                                      30
Оқытушы электрондық журналда оқушының тек сабаққа қатыспау фактісін көрсетеді
Зертханалық  жұмыстарды орындау (есеп, қорғау)
                                       8
Гармоникалық жақындаудағы және ангармоникалықты есепке алғандағы тебелмелі жағдайы. Қос атомды молекуланың диссоциялану энергиясын анықтау.
                                      13
                            Зертханалық
                                сабақта
                                       9
Молекулалардың тербелмелі-айналдыратын күй-жағдайы. Молекулалық параметрлердің есеп-қисабы.
                                      13
                            Зертханалық
                                сабақта
                                      10
Симметриямен белсенді тербелулердің анализ әдісімен ИК және КРС-спектрлерде белсенді тербелулерді анықтау.
                                      13
                            Зертханалық
                                сабақта
                                      11
Екі және көп атомды молекулалардың электрондық жағдайы, олардың сипаттамасы мен жіктелуі. Электронды толқынды функцияларының симметриясы.
                                      13
                            Зертханалық
                                сабақта
                                      12
Атомды термдер. Рассел-Саундерс байланысы.
                                      13
                            Зертханалық
                                сабақта
                                      13
Комплексті қосылыстардың спектроскопиясы. Оргел, Танабе-Сугано берген спектроскопиялық диаграммалары.
                                      13
                            Зертханалық
                                сабақта
                                      14
Топтар теориясын қолданып Хюккель берген қарапайым квантохимиялық есептеудің МО әдісі.
                                      13
                            Зертханалық
                                сабақта
                                      15
Альтернарлы емес көмірсутектердің дипольді мезетін, байланыстардың ретін, атомдардың зарядтарын, бос валенттіліктердің индексін есептеу. Хюккель берген қарапайым МО әдісі юойынша қасиеттерін анықтау. 
                                      14
                            Зертханалық
                                сабақта
                 Студенттің өздік жұмысы
                                      10
Әрбір химиялық байланысқа қатысты парциалды қысым қосындысына тең молекула түзілуінің энтальпиясы.
                                      45
                                       
                  Сабақ кестесіне сәйкес
                                      14
Кристалдық өрістің теориясының негізгі жағдайлары. Лигандалардың әлсіз және күшті өрісі. КҚ бейнелеу үшін қолданылатын ВС әдісінің негізгі жағдайлары.Лигандаларының теориясының немесе МО теориясының негізгі жағдайлары.
                                      30
                  Сабақ кестесіне сәйкес
       Оқытушымен студенттің өздік жұмысы
                                     9-11
Әрбір химиялық байланысқа қатысты парциалды қысым қосындысына тең молекула түзілуінің энтальпиясы.
                                      15
                                       
                  Сабақ кестесіне сәйкес
                                     12-13
Кристалдық өрістің теориясының негізгі жағдайлары. Лигандалардың әлсіз және күшті өрісі. КҚ бейнелеу үшін қолданылатын ВС әдісінің негізгі жағдайлары. 
                                      10
                  Сабақ кестесіне сәйкес
                                      14
Лигандаларының теориясының немесе МО теориясының негізгі жағдайлары.
                                       5
                  Сабақ кестесіне сәйкес
                                      15
Межелік бақылау2- 8-15 апта дәріс материалдары бойынша кешендік тестілеу
                                    60 б.
                  Сабақ кестесіне сәйкес
8 апта мен 15 апта аралығында оқу нәтижелері бойынша балдардың барлығы
                                    30+270
                                       
Емтихан балдарының барлығы
                                      400
                                       
Академиялық мерзімде балдардың барлығы 
                                     1000
                                       



Студенттердің білім бағалау шкаласы:

                Әріптік жүйе бойынша баға
            Балдардың сандық эквиваленті
                      Проценттік мазмұны
               Дәстүрлі жүйе бойынша баға
                                      А
                                      4,0
                                    95-100
                               Өте жақсы
                                      А-
                                     3,67
                                     90-94
                                     -<<-
                                      В+
                                     3,33
                                     85-89
                                  Жақсы
                                      В
                                     3.00
                                     80-84
                                     75-79
                                     -<<-
                                      В-
                                     2,67

                                     -<<-
                                      С+
                                     2,33
                                     70-74
                        Қанағаттанарлық
                                      С
                                     2,00
                                     65-69
                                     -<<-
                                      С-
                                     1,67
                                     60-64
                                     -<<-
                                      Д+
                                     1,33
                                     55-59
                                     -<<-
                                      Д
                                     1,00
                                     50-54
                                     -<<-
                                      Ғ
                                     0,00
                                     0-49
                     Қанағаттанарлықсыз

* ӘДЕБИЕТ
  +  Негізгі әдебиет
    o Кухтин Б.А., Лобко В.Н. Строение вещества: Учебное пособие, Владимирский государственный университет, Владимир, 2003.  -  76 с.
    o Папулов Е.Г., Левин В.П., Виноградова М.Г. Строение вещества в естественнонаучной картине мира: Учебное пособие, 2 часть.  -  Тверь: Тверский государственный университет, 2006.  -  84 с.
    o Краснов К.С. Физическая химия. Кн. 1. Строение вещества. Термодинамика: Учебник для ВУЗов.  -  М.: Высшая школа, 2001.  -  512 с.
    o Зимон А.Д.   Физическая химия /Зимон А.Д.-М.,2000.
    o Степанов Н.Ф. Квантовая механика и квантовая химия.  -  М.: Мир, 2001.  -  519 с.
    o Карапетьянц М.Х., Дракин С.Н. Общая и неорганическая химия.  -  М.:Химия, 2000.
7.2  Қосымша әдебиет
7.2.1 Яценко А. В.Лекции по общей химии. Стереохимия и строение молекул.  -  М., 2005.  -  30 с.
7.2.2 Лучинский Г.П. Курс химии.- М., 1985.
7.2.3 Гузей Л.С. Общая химия.- М., 1999.
7.2.4 Краткий справочник физико-химических величин/С.-П.: <<Иван Федоров>>, 2003.
7.2.5 Биологическая химия/ Н.И.Ковалевской.- М., 2009. 
7.2.6 Киселева Е.В. Сборник примеров и задач по физической химии.- М., 1985.
Пәндер