Файл қосу
Жедел - іздестіру қызметіне қатысатын органдар қызметкерлері
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ
ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ СЕМЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
3 деңгейлі СМЖ құжаты
ОӘК
ПОӘК 042-18-20.1.46/02-2013
<<Жедел іздестіру қызметінің негіздері>> пәнінің оқу-әдістемелік кешені
№1 басылым 2013ж
18.09.2013
Оқу-әдістемелік оқу жұмыс
кешені
<<Жедел іздестіру қызметінің негіздері>>
Заңтану мамандығына 050301
СЕМЕЙ
2013
* Мазмұны
1
Глоссарий
2
2
Дәріс
4
3
Практикалық сабақ
4
4
Курсовой жұмыстарын тақырыбы
5
5
Емтихан сүрақтары (тест тапсырма)
6
ГЛОССАРИИ
Жедел іздестіру шарасы бұл - өздерінің алдарына қойған міндеттерін орындауға бағытталған жедел іздестіру қызметін іске асыратын органдардың қызметі.
Жедел іздестіру қызметі - бұл басқару және ұйымдастырушылық, жарияланған және жарияланбаған жедел іздестіру жүйесіне ғылыми негізделген шаралар.
Конфедициалды көмекшілір бұлар - жедел іздестіру қызметін іске
асыратын органдарға конфедициалды көмек көрсететін адамдар.
Конфедициалды көмекшілір - жедел іздестіру қызметін іске асыратын органдарға конфедициалды көмек көрсететін адамдар.
Конфедициалдық жедел құрам - жедел іздестіруді жүзеге асыратын әскери қызметкерлер.
Жедел - іздестіру қызметінің барлау қызметі - бұл мемлекеттік қызметке бағытталған, арнайы ведомствалық қызметпен жүзеге асырылатын саяси, экономикалық, ғылыми - техникалық әскери және басқада ақпараттарды ұлттық қауіпсіздік қамтамассыз ету үшін табу.
Әкімшілік іздестіру - бұл жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын органның қызметі. күштерді қолдану арқылы жедел-іздестіру қызметінің әдістері мен құралдарын норманы сақтауды қамтамассыз етеді.
. Дәрістік кешен
І. Жедел-іздестіру қызметінің міндеттері мен түсінігі
МАҚСАТЫ: Жалпы жедел іздестірудің негізгі мақстаты қылмыстың алдын алу, ашу, қылмыскерді және белгісіз жағдайда жоқ болып кеткендерді іздеу және басқа арнайы органның қызметі. Бұл арнайы мемлекеттік уәкілеттілік органдардың, азаматтардың бостандығы мен заңды мүдделерін, құқықтарын, денсаулығын, өмірлерін қорғауда қоғамның қауіпсіздігін сақтауды қамтамасыз етеді.
* Жедел-іздестіру қызметі
* Жедел-іздестіру қызметінің негізгі түсінігі.
* <<Жедел-іздестіру қызметінің>> және <<Қылмыстық-процесуалдық қызмет>> түсініктерінің қатынасы
* Жедел-іздестіру қызметінің міндеттері. Жедел-іздестіру қызметінің функциялары
1. Жедел - іздестіру қызметінің міндеттемелері мен түсінігі
Жедел - іздестіру қызметі азаматтардың денсаулығын, өмірін, құқықтары мен бостандықтары, заңды мүдделері, меншікті қорғау шет мемлекеттің халықаралық ұйымның арнаулы қызметтерінің сондай-ақ барлау әрекеттеріне қоғам ман мемлекет қауіпсіздігін қамтамасыз ету.
Жедел іздестіру қызметіне тән:
* Жедел - іздестіру қызметі қылмысқа қарсы мемлекеттік әрекеттерінің жеке түрі;
* Жедел - іздестіру қызметінің нақтылы заңмен және арнайы нормативтік актілермен реттелуі;
* Іс жүзінде нақтылы, басым көпшілігі құпия жедел -іздестіру әрекетімен жүзеге асырылады;
* Жедел - іздестіру қызметі бет бұрысы (бағыты) тек қана қылмысқа қарсы бағытталған.
Жедел - іздестіру қызметі жүзеге асқанда туындайтын қатынастар жедел іздеу, ұйымдастыру және басқару әрекетін жүргізгенде қалыптасады және басым көпшілігі құпия жүргізіледі. Жалпы бұл әрекеттің негізгі мақстаты қылмыстың алдын алу, ашу, қылмыскерді және белгісіз жағдайда жоқ болып кеткендерді іздеу және басқа арнайы органның қызметі.
2. Жедел-іздестіру қызметінің негізгі түсінігі
Жедел - іздестіру қызметінің түсінігі Қазақстан Республикасының <<Жедел іздестіру қызметі туралы>> заңның 1 бабында жедел - іздестіру қызметіне төменгідей түсінік беріледі:
Жедел іздестіру қызметі - бұл басқару және ұйымдастырушылық, жарияланған және жарияланбаған жедел іздестіру жүйесіне ғылыми негізделген шаралар, Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкестендіріп іске асырылған нағыз заңмен, басқада Қазақстан Республикасының заңдармен; нормативті құқықтық актілермен, арнайы мемлекеттік уәкілеттілік органдардың, азаматтардың бостандығы мен заңды мүдделерін, құқықтарын, денсаулығын, өмірлерін қорғауда қоғамның қауіпсіздігін сақтауды қамтамасыз етуде және мемелекетті шетел мемлекеттінің тыншылық арнайы қызметінінен қорғалған деп ғылыми дәлел беріледі.
Осы бапқа сәйкес жедел - іздестіру қызметі бұл ең алдымен арнайы мемлекеттің арнайы уәкілетті органдармен іске асырылатын шаралар жүйесі. Бұл шаралар Қазақстан Республикасының <<Жедел - іздестіру қызметі>> туралы заңның 11 бабында көрсетілген, ал оны өткізетін уәкілеттіліктер Қазақстан Республикасының <<Жедел - іздестіру қызметі>> туралы заңның 6 бабында көрсетілге міндеттеріне жатады. Қазақстан Республикасының азаматтарының өмірін, денсаулығын, құқығын мен бостандығын және заңды мүдделерін қорғау, мемлекеттік және жеке меншікті сақтау.
* <<Жедел-іздестіру қызметінің>> және <<Қылмыстық-процесуалдық қызмет>> түсініктерінің қатынасы
<<Жедел-іздестіру қызметінің>> және <<Қылмыстық-процесуалдық қызмет>> түсініктерінің қатынасы. <<Жедел іздестіру қызметі>> туралы заңның 2 бабында жедел-іздестіру қызметінің сәйкестігі қарастырылады:
* Азаматтардың өмір, денсаулығы, құқықтары мен бостандықтары, заңды мүдделерін қорғау және меншікке қол сұқпаушлықтары.
* Қоғамның және мемлекеттің қауіпсіздігін қамтамассыз ету және экономикалық тұрақтылықты нығайту;
* Қылмысты алдын алу, ашу және тергеу;
* Анықтау, тергеу және сот органдарынан жасырынып жүрген тұлғаларға және қылмыстық жазадан жалтарған, хабар-ошарсыз кеткен азаматтар және заңда көзделген өзге де тұлғаларға іздестіру жүргізу;
* Мемлекеттік шекараны қорғауды қамтамассыз ету;
* ҚР Президентінің және өзге де қорғауды қажет ететін тұлғалардың қауіпсіздігін қамтамассыз ету;
* Жаза өтеу мекемелерінде қылмыстық атқару заңдылығында көсетілген тәртіпті қамтамассыз ету;
* Жедел іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдардың қауіпсіздігін қамтамассыз ету;
* Шет ел және халықаралық ұйымдарды ескерту және барлау қызметімен қйылысуының табылуы;
* Мемлекеттік және өзгеде заңмен қорғалатын құпияны сақтау; мекемелерге, құрылтайларға және ұйымдарға коммерциялық құпияның сақталуына әрекеттесу.
Әрбір жедел іздестірудде қарастырылған міндет олардың шешілуіне күш салу, жедел іздестіру қызметінің барлық бағыттарын құралдары мен әдістерін шешу.
* Жедел-іздестіру қызметінің міндеттері. Жедел-іздестіру қызметінің функциялары
Жедел - іздестіру қызметінің міндеттері Қазақстан Республикасының <<Жедел - іздестіру туралы>> Заңының 2 бабында көрсетілген міндеттемелер жатады, олар:
* Қазақстан Республикасының азаматтарының өмірін, денсаулығын, құқығын, бостандығын және заңды мүдделерін қорғау, мемлекеттік және жеке меншікті сақтау;
* Мемлекеттің қоғамның қауіпсіздігін қаматамысыз ету және оның экономикасын нығайту, қорғау қабілеттігін нығайту;
* Қылмысты ашу, анықтау, алдын алу;
* Із түссіз жоғалған азаматтарды және заңда көрсетілген жағдайларды, қылмыстық жазадан қашып жүргендерді, сот-тергеу анықтау органдарынан қашып жүрген тұлғаларды іздестіру шараларын іске асыру;
* Халықаралық мекемелер шет ел мемлекеттерінің тыншылық қызметтерін анықтау алдын алу болдырмау;
* Қазақстан Республикасының Президенті мен өзге де күзетілетін тұлғалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету;
* Мемелекттік шекара қызметін қамтамасыз ету.
Көрсетілген міндеттер жедел - іздестіру қызметін жүзеге асыру барысында нәтижелі болады.
БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ:
1) Жедел-іздестіру қызметі дегеніміз не?
2) Жедел-іздестіру қызметі міндеттері қандай?
ӘДЕБИЕТТЕР:
* .Қазақстан Республикасының Конституциясы 1995 ж. 30 тамыз
* <<Жедел іздестіру қызметі туралы>> Қазақстан Республикасының заңы 1994ж.
ІІ. Жедел-іздестіру қызметінің принциптері және құқықтық негіздері
мақсаты: Қазақстан Республикасының Коституциясынын басқа жедел - іздестіру қызметінің құқықтық негізін Парламентпен, Қазақстан Республикасының Президентінің қабылданған заңды күші бар нұсқаулар болып табылады. Қазақстан Республикасының Конституциясында мемлекеттің аса маңызды құндылығы адам оның өмірі бостандығы жазылған. Бұл жүйені іске асыруда заңмен уәкілетті мемлекеттік органдардың жедел іздестіру қызметі жүйесі, негізгі болып табылады. Бұл тақырыптың мақсатын ашу барысында төмендегідей сұрақтарды қарастырамыз:
* Жедел-іздестіру қызметінің құқықтық негіздері
* Жедел-іздестіру қызметінің принциптері
* Жедел-іздестіру қызметін жургізу кезінде заңдылықты сақтауда құқықтық кепілдеме
1. Жедел-іздестіру қызметінің құқықтық негіздері
Қазақстан Республикасының <<Жедел - іздестіру қызметі>> туралы заңның 4 бабына сәйкес құқықтық негізін мыналар қалайды:
* Қазақстан Республикасының Конституциясы;
* Қазақстан Республикасының <<Жедел іздестіру туралы>> Заң;
* Қазақстан Республикасының өзгеде заңдары және нормативтік құқықтық актілер;
* Азаматтардың өмір, денсаулығы, құқықтары мен бостандықтары, заңды мүдделерін қорғау және меншікке қол сұқпаушылықтары.
Қазақстан Республикасынң <<Жедел - іздестіру туралы>> заңда жедел - іздестіру қызметінің бағыттары, мынаған бағытталады:
ҚР Конституциясында жедел іздестіру қызметі мемелекеттік заңмен реттелетіндігі ҚР Конституциясында тура көрсетілген.
Қазақстан Республикасының Коституциясынын басқа жедел - іздестіру қызметінің құқықтық негізін Парламентпен, Қазақстан Республикасының Президентінің қабылданған заңды күші бар нұсқаулар болып табылады, мысал ретінде, 1998 жылы қабылданған <<Ұлттық қауіпсіздік>> туралы заң, <<Қылмыстық іс жүргізуге қатысатын тұлғаларды мемлекеттік қорғау>> 2002 жыл, заңды күші бар президенттің нұсқауы, Қазақстан Республикасының <<Ішкі қызметінің органдары>> туралы 1995 жылғы және жедел - іздестіру қызметін жүзеге асыратын құзыретті заңмен жүзеге асырылады.
* Жедел-іздестіру қызметінің принциптері
Жедел - іздестіру қызметінің принцптері және құқықтық негізі. Қазақстан Республикасының Конституциясында мемлекеттің аса маңызды құндылығы адам оның өмірі бостандығы жазылған. Бұл жүйені іске асыруда заңмен уәкілетті мемлекеттік органдардың жедел іздестіру қызметі жүйесі, негізгі болып табылады.
Көрсетіліген құқықтық кепілдікті қаматамасыз ете отыра бұл қызметтің өзі әр түрлі құқықтық заңнамаларға сүйенеді жедел іздестіру қызметін іске асыратын органдар нақты тұлғаға қатысты күдік бар болған жағдайда олардың жеке басын анықтайтын құжаттарын тексетуге құқығы бар, әкімшілік ұстауға, тұрған жайын тексетуге, жұмыс орнын тексеруге, осы тұлғаның пошталық жолдауларына талқылау жасауға телефонын тыңдауға және жедел іздестіру шараларына құқығы бар.
3. Жедел-іздестіру қызметін жургізу кезінде заңдылықты сақтауда құқықтық кепілдеме
Жедел-іздестіру қызметін жургізу кезінде заңдылықты сақтауда құқықтық кепілдеме. Жедел - іздестіру қызметін жүргізу барысында заңдылықтың сақталуы Қазақстан Республикасының 1994 жылы қабылданған <<Жеделі - іздестіру қызметі>> туралы Қазақстан Республикасының Заңымен реттеледі.
Соңғы жылдары заңнамаға мемлекеттік тергеу комитеті, шекара қызмет органдары, кеден органдары қосылды. Бірақ қазіргі кезде осы айтылған органдар заңнамадан шығарылды: мемлекеттік тергеу комитеті - комиттеттің қызметінің тоқталуына байланысты алынып тасталды; шекара қызметтінің органдары - ұлттық қауіпсіздігіне комитетінің құрамына кіргендіктен алынып тасталғын; кеден органдары - бұл саладан жедел іздестіру қызметін алынуы байланысты. Осы себептерге байланысты бастапқы қалыпқа келді. 1994 жылғы заңда көрсетілген салық полициясының орнынының қызметінің орнына 2001 жылдың 22 қаңтарында Қазақстан Республикасының Президентінің Жарлығымен құрылғын қаржы полициясына өз құзіретін берді.
БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ:
* Жедел іздестіру қызметінің құқықтық негізін қалай түсінесің?
* Жедел-іздестіру қызметі қай заңмен реттеледі?
ӘДЕБИЕТТЕР:
1) Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексі
2) <<Жедел іздестіру қызметі туралы>> Қазақстан Республикасының заңы 1994ж.
3) ҚР Қылмыстық - іс жүргізу кодексі.-Алматы:Юрист,2003ж.-220б.
ІІІ. Жедел-іздестіру қызметінің субъектілері, олардың міндеттері және құқықтары
МАҚСАТЫ: Жедел - іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдар. Оларға: Ішкі істер органы, Ұлттық қауіпсіздік органдары, Қазақстан Республикасының қорғаныс министірінің әскери барлау органдары және т.б. органдар жатады.
* Жедел-іздестіру қызметін іске асыратын органдар
* Жедел-іздестіру қызметін іске асыратын органдардың құқықтары
* Жедел-іздестіру қызметін іске асыратын органдардың құқықтары
* Жедел-іздестіру қызметін іске асыратын органдардың компетенттілігі
1. Жедел-іздестіру қызметін іске асыратын органдар
Қазақстан Республикасының <<Жедел - іздестіру қызметі>> туралы Заңның 6 бабында жедел - іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдарды атап көрсетеді:
Қазақстан Республикасының аумағында Жедел - іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдар:
* Ішкі істер органы;
* Ұлттық қауіпсіздік органдары;
* Қазақстан Республикасының қорғаныс министірінің әскери барлау органдары;
* Әділет министірлігінің қылмыстық атқару жүйесі;
* Қаржы полиция органы;
* Қазақстан Республикасының Президентінің күзет қызметі.
Бұл органдар тізімі жедел іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдар болып табылады.
Жедел іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдар тізімі , тек заңмен ауыстырылуы және толықтырылуы мүмкін. Жоғарыда көрсетілген жедел іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдар тізімі 1994 жылғы заңның бірінші нұсқаулығындағыдай толықтай жалпы түрде сәйкес келеді және көбі өзгіртілген жоқ.
* Жедел-іздестіру қызметін іске асыратын органдардың міндеттері Жедел-іздестіру қызметін іске асыратын органдардың құқықтары
Жедел іздестіруді іске асыратын органдардың міндеті:
Жедел іздестіру қызметінің заңының 7 бабында көрсетілген:
* қылмысты ашу, анықтау, алдын алу және тергеуді қаматамасыз ету;
* азаматтардың өмірін, денсаулығын, құқығын, бостандығын және заңды мүдделерін қорғауға қатысу;
* жедел - іздестіру шарасын орындау барысында керек шаралар қолдану, сондай-ақ материалдарды тапсыруда, өткізілген қылмыстық іс жүргізудегі жедел - іздестіру шарасында жасалған нәтижелерді және құпияны жарияланбауын қадағалау;
* Қазақстан Республикасының басқару және мемелекеттік органдардың қоғам және мемелекеттерге төнген қауіп-қатер жөнінде уақытылы хабарлау;
* құқықтық көмек келісім шарты негізінде өзге мемлекеттердің құқық қорғау органдарының сұрауларын орындау.
Жедел іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдардың ортақ міндеті Қазақстан Республикасының <<Жедел - іздестіру қызметі>> туралы Заңының 1 бабында көрсетілген міндеттер жатады.
* Жедел-іздестіру қызметін іске асыратын органдардың құқықтары
Қазақстан Республикасының <<Жедел - іздестіру қызметі>> туралы Заңының 8 бабына сәйкес жедел - іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдардың құқықтары, мыналар:
* Жедел - іздестіру қызметінің органдары өз міндетін атқару барысында мына құқықтарға ие болады:
+ Осы заңның 11 бабында көрсетілген өз қызметі шегінде ашық және жасырын жедел - іздестіру шарасын жургізу болады;
+ Жедел - іздестіру қызметіне қызметіне серіктестікке қайтарымсыз немесе ақылы негізде құпия түрде өз келісімдерін білдірген тұлғаларды қабылдау;
+ Жедел - іздестіру қызметіне жүзеге асыруға ақпараттық жүйе және жедел есеп құрау және пайдалану;
+ Жедел - іздестіру қызметінің шаралары барысында жазба немесе ауызша шарт бойынша қызметтік ғимарат, транспорттық және өзге техникалық құралдар, мекеменің, ұйымның мүлкі, әскери бөлімдерді пайдалану, сондай-ақ азаматтардың тұрғын ұйлеріне, транспорттық құралдарына және де мүліктеріне зиян келген жағдайда орнын толтыру жедел - іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдардың есебінен төленетін болады;
+ Лауазымды тұлғалардың және ғылыми - техникалық білімі бар мамандарды шақыру.
* Ведомствалардың, мекемелердің, ұйымдардың және өзге басқаратын субъектілердің, әскери бөлімдердің лауазымды тұлғалардың жедел - іздестіру қызметіне өз құзыреті шегінде заң негізінде кедергі келірмеуі тиіс.
Жедел - іздестіру қызметін жүзеге асырушылар өздерінің қызметін атқару барысында заңға сүйенуі тиіс.
4. Жедел-іздестіру қызметін іске асыратын органдардың компетенттілігі
Жедел - іздестіру қызметін жүзеге асыратын огандардың компетенциялары заңда көзделген құқықтар міндеттерін әрбір орган өзіне жүктейді. Жедел - іздестіру қызметін жүзеге асыратын огандардың компетенциялары Қазақстан Республикасының заңды актілерімен жүзеге асырылады.
Бұндай актілерге ішкі істер органдары, ұлттық қауіпсіздік органдары, Қазақстан Республикасының Президентінің күзет қызметінің заңнамаларына Қазақстан Республикасының Президентінің заңды күші бар нұсқаулары, Қазақстан Республикасының <<Ішкі істер органдары>> туралы, Қазақстан Республикасының <<Ұлттық қауіпсіздік органдары>> заңы ( екі заңда 1995 жылы 21 желтоқсанда қабылданған), Қазақстан Республикасының <<Күзет қызметі>> туралы заңы (1995 жылғы 3 қазанда қабылданған).
Ұлттық қауіпсіздік органдары міндеті болып:
* Азаматтардың, қоғамның және мемлекеттің қауіпсіздігін қамтамассыз ету,
* Барлау нәтижесінде Қазақстан Республикасына қажетті ақпаратты алу;
* Ұлттық қауіпсіздік органының заңнамадағы міндетіне кіретін қылмыстардың алдын алу, ашу және тергеу;
* Қазақстан Республикасының мемлекеттік шекарасының қорғау және күзетін қамтаммасыз ету;
* Қазақстан Республикасының әскерінде бөлімшелерінде мемлекеттік органдарының шифрлық қызметін жүзеге асыру;
* соғыс кезінде және бейбітшілік кезінде Қазақстан Республикасының үкіметтік ақпарат алмасуын қамтамассыз ету Қазақстан Республикасының президентіне, мемлекеттік органдарға, қарулы күштерге және өзгеде әскери бөлімшелерге.
БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ:
* Жедел-іздестіру қызметінің органдарына кімдер жатады?
* Жедел-іздестіру қызметін іске асыратын органдардың компетенттілігі дегеніміз не?
ӘДЕБИЕТТЕР:
* <<Жедел іздестіру қызметі туралы>> Қазақстан Республикасының заңы 1994ж.
* Гинзбург А.Я. Основы оперативно - розыскной деятельности./ Жедел - іздестіру қызметтің негіздері/. - Алматы, 1997ж.-75б;
* Ю.Ф. Чуфарковский. Психология в оперативно-розыскной деятельности. Установление и развитие контактов с субьектами заинтересованности. М. 1996г.
ІҮ. Жедел-іздестіру қызметінің субъектілері, олардың міндеттері және құқықтары
МАҚСАТЫ: Жедел-іздестіру органдарының өзара қатынасын, олардың құқықтық мәртебесін және олардың басқа органдармен қарым-қатынасын анықтау болып табылады.
* ҚР Жедел-іздестіру органдарының өзара қатынасы
* Басқа мемлекетердің жедел-іздестіру органдарымен өзара қатынасы
* ҚР жедел-іздестіру органдарының халықарлық органдармен өзара қатынасы
+ ҚР Жедел-іздестіру органдарының өзара қатынасы
Қазақстан Республикасының жедел - іздестіру органдарының өзара қатынасы. Жедел - іздестіру қызмет жүзеге асыру барысында органдар арасында жедел - іздестіруді жүзеге асырады, заңды және жеке тұлғалар, бұл қатынастар осы қызмет негізінде жүзеге асырылады, осыған қатысты тұлғалар арасында арнайы құқықтық қатынастар пайда болады, Қазақстан Республикасының заңымен реттелінетін қатынастар.
Жедел - іздестіру қызметін заңымен және Қазақстан Республикасының басқа да заңдарында құқығы мен міндетін қалыптастырады, тұлғаларға, мекемелерге және тағы басқа құқыққа қайшы әрекетті жүзеге асыратын және басқа жедел - іздестіру қызметін мүддесін білдіретін заңда қолданады.
Жедел - іздестіру қызметін жүзеге асыруда өз қызметкерлері арқылы жүргізіледі, жедел - іздестіру қызметін жүзеге асыруға көмек көрсететін азаматтар арқылы жүргізіледі.
2. Басқа мемлекетердің жедел-іздестіру органдарымен өзара қатынасы
Басқа мемлекетердің жедел - іздестіру органдарымен өзара қатынасы. Жедел - іздестіру қызметі әр бір уәкілетті органның құрамында бар, олар: ішкі істер органы, ұлттық қауіпсіздік органдары, Қазақстан Республикасының әскери барлау министрлігі, қаржы полиция органы, Қазақстан Республикасының Президентінің күзет қызметі.
Қазақстан Республикасының аумағында Жедел - іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдар:
Ішкі істер органы құрамында жедел - іздестіру қызметкерлері өз өкілеттігі шегінде Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес қызмет атқарады. Ұлттық қауіпсіздік органдары - мемлекеттің және қоғамның қауіпсіздігін жүзеге асыру барысында құпиялы жедел - іздестіруді жүзеге асырады. Қазақстан Республикасының әскери барлау - жедел - іздестіру қызметін жүзеге асыратын орган болып табылады, шекарасы аумағына қатынасатын тұлғаларға барлау жүзеге асырады. Қаржы полиция органы - экономикалық қылмыстарға қатысты қылмыстар болған жағдайда жедел - іздестіру қызметкерлері жұмыс атқарады. Қазақстан Республикасының Президентінің күзет қызметінің құрамында жедел - іздестіру қызметкерлер бар, олар Қазақстан Республикасының Президентінің қауіпсіздігін қамтамасыз етеді.
БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ:
* Жедел-іздестіру органдарының құқықтық мәрбесі қай заңмен анықталады?
* Жедел-іздестіру қызметіне қай органдар жатады?
ӘДЕБИЕТТЕР:
* Организованная преступность. Проблемы. Дискуссии. Предложения. Сборник под ред. А.И. Долговой, С.В. Довкова М. 1989г;
* Қазақстан Республикасының Құқық қорғау органдары Заңнамалық актілер жиынтығы.-Алматы: Юрист, 2003.-159б;
Ү. Жедел-іздестіру қызметіне қатысатын тұлғалар
МАҚСАТЫ: Жедел-іздестіру қызметіне қатысатын органдар қызметкерлеріне кімдер, оларға қандай өкілеттіліктер берілген және қандай тұлғалар ондай қызметті жүзеге асыра алады деген сұрақтар төңірегінде болмақ.
* Жедел-іздестіру қызметіне қатысатын органдар қызметкерлері
* Жедел-іздестіру қызметіне конфиденциалдық көмек көрсететін тұлғалар
* Жасырын қызмет көрсету кезінде пайда болатын қатынастар. Конфиденциалдық қатынас жасаудың кейбір психологиялық аспектілері
* Жедел-ізжестіру қызметін атқаратын органдарға көмек
1. Жедел-іздестіру қызметіне қатысатын органдар қызметкерлері
Жедел - іздестіру қызметіне қатысатын органдар қызметкерлері жедел іздестіру қызметін жүзеге асыратын кадрлық қызметкерлер, жедел іздестіру қызметкерлері мүшесі етіп әскери қызметкерлер болып табылады, жедел - іздестіу қызметкерлеріне тән мінез-құлыққа офицерлер ие болады, олардың алдында тұрған қиындықтар мен сұрақтарды шеше алатын өздеріне тән білімдері мен қасиеттерге ие.
Жедел - іздестіру қызметкерлеріне қойылатын талартар нормативтік актілерде көрсетілегн. Ұлттық қауіпсіздігінің әскери қызметкері болып Қазақстан Республикасының азаматы өз еркімен ұлттық қауіпсізді органында өз борышын өтеуге ерік білдірген азаматтар алынады, өздерінің моральдық және іскерлік қасиеттеріне байланысты, жасына, біліміне және денсаулық жағынан өзіне жүктелеген міндетті атқара алатын тұлға.
Қазақстан Республикасының <<Әскери қызметі>> туралы заңына сәйкес ұлттық қауіпсіздігі органдарынан әскери қызмет өтеуді жүзеге асырылады
+ Жедел-іздестіру қызметіне конфиденциалдық көмек көрсететін тұлғалар
Конфедициалдық жедел іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдарға көмек көрсететін тұлғалар. Бұл <<Жедел - іздестіру қызметі>> туралы заңның 8 бабында көрсетілгендей жедел - іздестіру қызметін іске асыратын органдарға ақылы және конфедициалдық қызмет көрсететін тұлғалар заңның 13 бабының 2 тармағында айтылғандай бұл тұлғалар өз еріктерімен немесе келісімшарт негізінде көмек көрсетеді.
Бұл тұлғалар жедел - іздестіру шарасы кезінде өзіне белгілі болған құпияны сақтауға міндетті. Құпияны жариялаған және жалған ақпарат бергендер Қазақстан Республикасының заңымен қудаланады. Конфедиционалдық қызмет көрсете алатындар: кәмемелтке жасы толмаған және есі дұрыс емес адамдар алынбайды.
Қазіргі уақыттағы Қазақстан Республикасының ең басты қылмыстардың бірі болып жоғары тұрған лауазымды тұлғалар арасында, партиялық және қоғамдық қайраткерлер арасында қылмыстар табылдаы. Осы себепті <<Жемқорлыққа қарсы күрес>> туралы Қазақстан Республикасының заңы қабылданған, іс жүзінде құпия тұлғаларсыз бұл қылмыстарды ашу мүмкін емес.
3. Жасырын қызмет көрсету кезінде пайда болатын қатынастар. Конфиденциалдық қатынас жасаудың кейбір психологиялық аспектілері
Жасырын қызмет көрсету кезінде пайда болатын қатынастар.
Жедел іздестіру қызметінің шегінде жүргізілетін спецификалық қатнастар бар, жедел іздестіру қарым-қатынасына қатыстын жасырын қызметке қатысу. Бұл қатынас субъект пен жедел іздестіру қызметінің объектісімен, әр түрлі жедел іздестіру қызметінің субъектісімен және оған қатысатын тұлғалардың, және таға басқалар.
Жедел - іздестіру қызметінің шешуде құқықтық, сондай-ақ моральдық этикалық сипатқа ие және басты рольдердің бірі.
Жедел - іздестіру қатынастары мемлекеттік органдардың басқаруын жүзеге асыруда пайда болады, оның ішіне жедел - іздестіру қызметін басқару функциясы жүзеге асыратын органдарда кіреді.
Жедел - іздестіру қызметі туралы қарым - қатынастары заң негізінде конфедециялдық қызметкерлерімен пайда болады, дамиды және тоқтатылады. Конфедициалдық жедел құрам - жедел іздестіруді жүзеге асыратын әскери қызметкерлер.
Кофедециялдық қатнастың түріне байланыстан құқықтық қатынасты байқауға болады. Конфедициалды көмекшілір бұлар - жедел іздестіру қызметін іске асыратын органдарға конфедициалды көмек көрсететін адамдар.
Конфиденциалдық қатынас жасаудың кейбір психологиялық аспектілері. Психологиялық тұрғадан кофидециялдық қызмет тұлғалардың қажетіне қарай серіктестіктің негізін қалайды.
Белгілі бір ақпаратқа ие, бірақ бұл ақпарат кәсіби құпиялықты сақтайтын болса, жедел - іздестіру қызметіне арнайы қызмет атақаратын тұлғаларды араластыруға заңды тұрғыдан тыйым салу негізді болар еді.
Мұндай тұлғаларға қорғаушылар, нотариустер, шіркеу қызметкерлері, медицина қызметкерлері, педагоктар, психологтар және тағы басқа қызметкерлерді жатқызамыз, жедел - іздестіру қызметінің объектіліріне байланысты өздерінің кәсіби міндеттерін атқарған жағдайда.
Басқа да жағдайларда бұл тұлғалар құриялық серіктестікке басқа тұлғалармен тең дәрежеде болар еді. Айтылғандар Украина Республикасы, Белорус Республикасында, Литва Республикасында, Молдова Республикасы, Рессей Федерациясының және тағыда басқа <<Жедел - іздестіру қызметі>> туралы Заңдарында осыған ұқсас жағдайлар кездескен.
БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ:
* Жедел-іздестіру қызметіне қатысатын тұлғалар қызметке қалай кіреді?
* Конфедициалды көмекшілірге кімдер жатады?
ӘДЕБИЕТТЕР:
* Г.С. Мауленов Криминалистическая характеристика организованной преступности. Алматы 1997г;
* Использование аудиовизуальных средств. Плакаты, таблицы, схемы.
ҮІ. Жедел-іздестіру қызметіне қатысатын тұлғаларды құқықтары
МАҚСАТЫ: Жедел - іздестіру қызметіне қатысатын орган қызметкерлерін құқықтық және әлеуметтік қорғауды кімдер, қай нормативтік құқықтық актілер қолданатындығын анықтау болып табылады.
+ Жедел-іздестіру қызметіне қатысатын орган қызметкерлерін құқықтық және әлеуметтік қорғау
+ Жедел-іздестіру қызметі органдарына конфиденциалдық көмек көрсететін тұлғаларды құқықтық және әлеуметтік
o Жедел-іздестіру қызметіне қатысатын орган қызметкерлерін құқықтық және әлеуметтік қорғау
Жедел - іздестіру қызметіне қатысатын орган қызметкерлерін құқықтық және әлеуметтік қорғау Қазақстан Республикасының Заңымен жүзеге асырылады.
Жедел - іздестіру қызметіне мемлекет тарапынан жүргізілетін айрықша әркет түріне жатады, бұл әрекеттер құқыққа қылмыстық қол сұғушылықтармен және де Қазақстан Республикасына қарсы шет мемлекеттер мен халықаралық ұйымдардың барлау-бүлдіру әрекеттеріне қарсы жүргізіледі. Осыған орай жедел - іздестіру қызметіне қатынасушылар өз өмірін, денсаулығын кейде туысқандарының да қатерге тігеді.
Жедел - іздестіру қызметіне қатысушылар материялдық шығынға да ұшырауы мүмкін олар орасан үлкен психологиялық, физикалық ауыртпашылықтарды бастан кешіруі мүмкін. Осының барлығы ждел-іздестіру қызметі жүргізушілерді заңды түрде олардың өмірін, денсаулығын, әлеуметтік мүдделерін қоғауды қажет етеді.
2001 ж дейінгі осы мәселе Қазақстан Республикасының жедел - іздестіру қызметіне>> Заңының 22, 23 баптарымен реттеледі. Бірақта оны нақтылы жүзеге асырушы механизм болған жоқ.
Жедел - іздестіру қызметіне қатысушыларды қорғау жөнінде аса маңызды Заң 1 қаңтар 2001 жылы қабылданған <<Қылмыстық іс жүргізуге қатысушыларды мемлекеттік қорғау>>.
o Жедел-іздестіру қызметі органдарына конфиденциалдық көмек көрсететін тұлғаларды құқықтық және әлеуметтік
Қазақстан Республикасының <<Жедел - іздестіру қызметі>> туралы заңының 23 бабында былай делінген:
* Жедел - іздестіру қызметін жүзеге асырылуына көмек көрсеткен азаматтар мемлекеттің қорғалуына жатады (азаматтар деп заңда Қазақстан Республикасының азаматтары, шетел азаматтар және азаматтығы жоқ тұлғалар);
* Жедел - іздестіру қызметін жүзеге асырылуда органдарға көмек көрсеткен азаматтарға мемлекет олардың Қазақстан Республикасының заңдары мен және өзгеде нормативтік актілерге сәйкес құқықтыры мен міндеттерін орындалуын қамтамассыз етеді;
* Егер жедел - іздестіру қызметін жүзеге асыру органдарға серіктес болған тұлғалардың өміріне, денсаулығына немесе мүлкіне қауіп төнген жағдайда олардың отбасына, туған-туыстарына қауіпсіздігін күшейту қажет.
* Жедел - іздестіру қызметіне серіктес тұлғаларға сыйақа тағайындалады.
* Жедел - іздестіру қызметін жүзеге асыру барысында серіктес болған азаматтар денсаулығына зиян келсе оның отбасына жәрдемақы төленеді.
* Жедел - іздестіру қызметіне серіктес болған кезең тұлғаның еңбек стажына қосылады. Зейнетақы оларға Қазақстан Республикасының Үкіметімен төленуі тиіс.
* Жедел - іздестіру қызметін жүзеге асыру барысында серіктес болған азамат қайтыс болған жағдайда оның отбасына жәрдемақы төленеді.
БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ:
* <<Қылмыстық іс жүргізуге қатысушыларды мемлекеттік қорғау>> Заңы қашан қабылданды?
* Шетел азаматтар және азаматтығы жоқ тұлғалар жедел - іздестіру қызметін жүзеге асырылуына көмек көрсеткен азаматтар қатарына жата ма?
ӘДЕБИЕТТЕР:
* <<Жедел іздестіру қызметі туралы>> Қазақстан Республикасының заңы 1994ж;
* Преступность и законодательство. А.И. Доягова М. 1997г;
* Преступность и законодательство. А.И. Доягова М. 1997г.
ІІ ЕРЕКШЕ БӨЛІМ
ҮІІ. ЖЕДЕЛ-ІЗДЕСТІРУ ШАРАЛАРЫНЫҢ ТҮРЛЕРІ ЖӘНЕ ТҮСІНІГІ.
МАҚСАТЫ: Жедел-іздестіру шаралары дегеніміз не, оларға қандай шаралар жатады деген сұрақтарды жалпыма қарау болып табылады.
1. Жедел-іздестіру шараларының түсінігі және мәні.
2. Жедел-іздестіру шараларының жалпы мазмұны және түрлері.
3. Арнайы жедел- іздестіру шаралары.
4. Жедел-іздестіру шараларын өткізхуге жедел-іздестіру субъектілерінің компентенциялары.
1. Жедел-іздестіру шараларының түсінігі және мәні.
Қазақстан Республикасының <<Жедел - іздестіру қызметі>> туралы заңының 11 бабаның 1 тармақшасында жедел - іздестіру шарасына мынадай анықтама берілген: жедел - іздестіру шаралары - бұл өз құзыреті шегінде жедел іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдардың қызметі, осы заңның 2 бабында көсетілген шешуге бағытталған.
Қазақстан Республикасының <<Жедел - іздестіру қызметі>> туралы Заңын басшылыққа ала отырып жоғарыда айтылған баптарға сүйене отырып жедел - іздестіру шарасына келесідей анықтама беруге болады:
Жедел - іздестіру шаралары - бұл жедел - іздестіру қызметін өз құзыреті шегінде орындауға бағытталған қызмет түрі.
Жедел - іздестіру шараларының негізі жедел - іздестіру қызметіннің адына қойған жоспарларын, дайындықтарын жүзеге асырылатын жедел - іздестіру қызметіннің субъектілерінің, жедел -іздестіру қызметіннің объектілерінің қарым - қатнасы мақсаттарына жету.
Жедел - іздестіру шараларына келесі талаптар қойылады:
* Жедел - іздестіру қызметінің қағыдаларына сәйкестілігі;
* Жедел - іздестіру қызметіне жалпы және басты бағыт бағыну шараларасы;
* Шараларалардың шынайлығы;
* Күшпен құралды үнемдеу;
* Икемділік.
2. Жедел-іздестіру шараларының жалпы мазмұны және түрлері.
Жедел - іздестіру қызметі туралы заңның 11 бабының 2 тармағына сәйкес:
Азаматтар мен лауазымды тұлғалардан ақпарат алу үшін сұрау жургізу.
Сұрау екі нысанда - жүзеге асырылады, ашық және жасырын.
Жедел - іздестіруді жүзеге асыратын тұлғалар: бұлар негізінен штаттағы жедел құрамы, штаттан тыс жедел - іздестіру қызметкерлер, конфедициалдық көмекшілер <<жасырын тұлғалар>>. Конфедициалдық жедел құрам - жедел іздестіруді жүзеге асыратын әскери қызметкерлер. Қызметтік қажеттікке орай кадрлық жеке құрам жарияланған, жарияланбаған, ашық және жасырын болып бөлінеді.
Ашық түрдегі жедел құрамға басшылар мен өзінің функцияналды міндетіне байланысты мемлекеттік органдар атынан жұмыс істейтін органдар жатады.
Жасырын түрдегі жедел құрамға - өзінің функционалдық міндетіне қай органға жататынын көрсетпей жедел іздестіру қызметін атқару кезінде өзге ұйымның ұжымның атынан жұмыс істейтіндердің жедел қызметкерлері жатады.
Штаттан тыс жедел іздестіру қызметкерлерін жедел - іздестіру қызметін шешуде өз еріктерімен келісім берган Қазақстан Республикасының азаматтары жатады.
3. Арнайы жедел- іздестіру шаралары.
Арнайы жедел - іздестіру шараларына мыналар жатады:
* Сотталғандардың корреспонденцияларын, яғни хаттарын посылкаларын цензуралау, арнайы шаралар Қазақстан Респуликасының бас бостандығынан айыру мекемелерінде және осы тұлғалардың бостандықтағы және басқа еңбекпен түзеу мекемесіндегі тұлғалармен заңға қайшы почта байланыстарын жүргізуге жол бермеу;
* Пошталық жолдамаларына бақылау жасау арқылы қадағалау жүргізу, бұл шараның мақсаты белгілі бір мерзімге бас бостандығынан айырылған тұлғалар мен нақты заңды және жеке тұлғаларға қатысты корреспонденциялардың тоқталуы;
* Пошта, телеграф, факс жүйелерінен сыртқы белгілері арқылы жедел - іздестіру, телефондарын тағыда басқа байланыс құралдарын тексеру, бұл шаралардың бағыты заңға қайшы пошта-телеграф байланысын қолдану;
* Компьютерлік жүйе және өзге де техникалық құралдардан ақпарат алу, өз мазмұны бойынша және техникалық қолдану шаралары екі жақ тұлғалардың телефон арқылы сөйлесуін тыңдау;
* Бақылау оның ішінде арнайы құралдарды пайдалануы, денсаулыққа, өмірге және қоршаған ортаға зиян келтірмейтін етіп аудио, видио, бейне жазбалар және басқада да арнайы техникалық құралды қолдау.
4. Жедел-іздестіру шараларын өткізхуге жедел-іздестіру субъектілерінің компентенциялары.
Жедел - іздестіру қызметінің субъектілерінің өз құзыреті шегінде жедел - іздестіру шарасын өткізуде және Қазақстан Республикасының <<Жедел - іздестіру қызметі>> туралы Заңның 12 бабына, <<Жедел - іздестіру шараларын өткізудің талаптарына>> негізделуі керек.
Қазақстан Республикасының <<Жедел - іздестіру қызметі>> туралы Заңның 13 бабы 3 тармағына сәйкес мына қызметтер жүзеге асырылады:
Ішкі істер органы және қаржы полициясы :
+ сотталғандардың корреспонденцияларын, яғни хаттарын посылкаларын цензуралау, посылка және бандерол, пошта жіберулерін бақылау;
+ компьютерлік жүйе және өзге де техникалық құралдардан ақпарат алу;
* өз мазмұны бойынша және техникалық қолдану шаралары арқылы екі жақ тұлғалардың телефон арқылы сөйлесуін тыңдау;
* аудио, видио, бейне жазбалар және басқада арнайы техникалық құралды қолдау арқылы бақылау;
* Тұғын үйге және өзгеде ғымараттарға, құрлыстарға, транспорттық және өзге де техникалық құралдарды қарау.
Ұлттық қауіпсіздік органы:
* пошта жіберулерін тексеру;
* пошта-телеграф арналары арқылы жедел іздеу;
* телефон және өзге де сөйлесулерді тыңдау;
* компьютерлік жүйе және өзге де техникалық құралдардан ақпарат алу, өз мазмұны бойынша және техникалық қолдану шаралары екі жақ тұлғалардың телефон арқылы сөйлесуін тыңдау;
* Аудио, видио, бейне жазбалар және басқада арнайы техникалық құралды қолдау арқылы бақылау.
Қорғаныс министірлігінің әскери барлау органы және Қазақстан Республикасының күзет қызметі:
* пошта-телеграф арналары арқылы жедел іздеу.
* телефон және өзгеде сөйлесулерді тыңдау.
* компьютерлік жүйе және өзге де техникалық құралдардан ақпарат алу, өз мазмұны бойынша және техникалық қолдану шаралары екі жақ тұлғалардың телефон арқылы сөйлесуін тыңдау.
* аудио, видио, бейне жазбалар және басқада арнайы техникалық құралды қолдау арқылы бақылау.
БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ:
o Ұлттық қауіпсіздік органдары пошта жіберулерулерді тексеруге құқығы бар ма?
2) Арнайы жедел - іздестіру шараларына не жатады?
ӘДЕБИЕТТЕР:
1) <<Жедел іздестіру қызметі туралы>> Қазақстан Республикасының заңы 1994ж;
o Гинзбург А.Я. Основы оперативно - розыскной деятельности./ Жедел - іздестіру қызметтің негіздері/. - Алматы, 1997ж.-75б;
o А.К.Мулдахметов, А.Д. Шаймуханов. Сборник терминов, понятий и определений по ОРД. Алматы 1997г.
ҮІІІ. ЖЕДЕЛ ІЗДЕСТІРУ ШАРАЛАРЫН ӨТКІЗУДЕГІ НЕГІЗДЕР МЕН ШАРТТАР.
МАҚСАТЫ: Негізгі жедел-іздестіру шараларының өткізілудің негізі неде, шараларының шарттары қандай, қызметінің шектеудің, шараларын тоқтатудың негізі неде деген сұрақтар төңірегінде болады. Мақсатымыз жедел-іздестіру шараларының өткізілуінің негіздері мен шарттарының тиімділігін көрсету болып табылады.
1.Негізгі жедел-іздестіру шараларының өткізілуінің негізі.
2. Жедел-іздестіру шараларының шарттары.
3. Жедел-іздестіру қызметінің шектеуі.
4. Жедел-іздестіру шараларын тоқтатудың негізі.
1. Негізгі жедел-іздестіру шараларының өткізілуінің негізі.
Қазақстан Республикасының <<Жедел - іздестіру қызметі>> туралы заңының 10 бабына сәйке жедел - іздестіру шарасының өткізудің негізі, яғни заң оның жүзеге асырылуына жол берілуі. Осы бапқа сәйке жедел - іздестіру шарасының өткізуге негіз болатындар:
* Қозғалған қылмыстық істің болуы.
* Жедел - іздестіру қызметі органдарына түскен мынандай ақпараттар:
* Дайындалу, жасалған немесе жасалып жатқан құқық бұзушылықтар;
* Анықтаудан, тергеуден және сот немесе қылмыстық жазадан қашып жүрген тұлғалар;
* Азаматтардың хабар - ошарсыз кетуі және танылмаған мәйіттің табылуы;
* Шетел және халықаралық ұйымдардың арнайы барлау акциялары.
* Тергеушінің жазбаша тапсырмасы және прокурордың бұйрығы, сондай-ақ қылмыстық істерге байланысты соттың қарауында жүрген қылмыстық іске байланысты осы органдарды жатқызамыз.
* Халықаралық құқық қорғау ұйымдарына және органдарына келісім шарт негізінде көмек туралы сұрау жіберу.
Жоғарыда көрсетілген негіздер тек заңмен толықтырылуы және өзгерілуі мүмкін.
2. Жедел-іздестіру шараларының шарттары.
Жедел - іздестіру шарасының жүргізу барысында шарасына көшпес бұрын азаматтық, жыныс, ұлт, тұрғылықты жері, әлеуметтік, лауазымы және мүліктік жағдайы, қоғамдық ұйымдарға қатыстылығы және саяси көқарасы туралы жедел - іздестіру шарасына Қазақстан Республикасының аумағында кедергі келтірмейтіндігін айта кету керек.
Жедел - іздестіру шарасының өткізу кезінде конституциямен және өзге де заңмен көзделетін заңмен бұзылуы кездеседі: жасырын хат жазысу, телефонмен сөйлесу, телеграфтық және пошталық жіберулер сондаай-ақ тұрғын үйге қол сұқпаушылық, осы шаралардың жүргізілу нәтижесінде міндетті түрде заңның кейбір шарттары орындалуы тиіс.
Ерекше жағдайларда арнайы жедел - іздестіру шаралары прокурордың санкциясынсыз заңда көрсетілген негіздерге сәйкес жүзеге асырылыды.
3. Жедел-іздестіру қызметінің шектеуі.
Қазақстан республикасының <<Жедел - іздестіру қызметі>> туралы заңның 15 бабының сәйкес:
Жедел - іздестіру қызметін жүзеге асыруда жалпы жедел - іздестіру шараларын жүргізуге Қазақстан Республикасының Конституцияның, қылмыстық және қылмыстық іс жүргізу заңнамасында осы жағдайға байланысты.
Қажетті және аса қажетті қорғаныс аса қажеттілік жағдайда денсаулыққа, өмірге, азаматтардың мүлкіне қауіп төндіретін іс әрекеттір жасауға жол беріледі. Қазақстан Республикасының <<Жедел - іздестіру қызметі>> туралы заңның 15 бабының нормалары жедел - іздестіру шараларын өткізу кезінде қолданылуы мүмкін деп есептейді. Сондай-ақ бұл баптың жетіспеушіліктерін айта кеткен жөн, тек жедел - іздестіру шараларында топтық қылмысқа қатысты болған жағдайда жүзеге асады және бұл баптың қолдануы басқада жағдайда қолданылуды қажет етеді.
4. Жедел-іздестіру шараларын тоқтатудың негізі.
Қазақстан Республикасының <<Жедел - іздестіру қызметі>> туралы Заңның 16 бабына сәйке, жедел - іздестіру шарасының тоқталуына келесілер негіз болады:
* Міндетті орындау барысында олардың шешімі жүргізілуі алдын ала ойластырылған болса;
* Мән - жайды анықтау кезінде қойылған міндет объективті түрде шешілу мүмкін болса;
* Қазақстан Республикасының <<Жедел - іздестіру қызметі>> туралы Заңда көрсетілгендей тұлғаны жауапкершіліктен босату туралы мән жайды анықтауға байланысты;
* Осы жедел - іздестіру шараларына байланысты қарастырылады, яғни істің қолайлы кезеңге қалтырылуына байланысты, мысалы, объектінің шетелден келуіне байланысты, оның пәтерінен туыстарының, достарының кетуіне байланысты.
* Жедел - іздестіру шарасын жүзеге асыру, тоқтата тұру және тоқтату жедел - іздестіру қызметінің органдарының нормативтік актіларінде көзделген мерзімде Қазақстан Республикасының бас Прокурорының келісімімен жүзеге асады.
БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ:
* Жедел-іздестіру шараларын тоқтатудың негізі.
* Қандай жағдайда прокурордың санкциясыз жедел - іздестіру шаралары жүзеге асырылады?
ӘДЕБИЕТТЕР:
* ҚР Қылмыстық - іс жүргізу кодексі.-Алматы:Юрист,2003ж.-220б;
* Қазақстан Республикасының Құқық қорғау органдары Заңнамалық актілер жиынтығы.-Алматы: Юрист, 2003.-159б
ІХ. ЖЕДЕЛ-ІЗДЕСТІРУ ҚЫЗМЕТІНІҢ ҚОРЫТЫНДЫЛАРЫ ЖӘНЕ ОНЫ ПАЙДАЛАНУ.
МАҚСАТЫ: Іздестіру қызметінің қорытындылары және оны пайдалану реті, жедел-іздестіру қызметінің түрлерінің қорытындылары және шараларды пайдаланудың жалпы реті және бағыттары туралы сұрақтар төңірегінде қарастырамыз.
1. Іздестіру қызметінің қорытындылары және оны пайдалану реті.
2.Жедел-іздестіру қызметінің түрлерінің қорытындылары және түсінігі.
3. Жедел-іздестіру шараларын пайдаланудың жалпы реті және бағыттары.
1. Іздестіру қызметінің қорытындылары және оны пайдалану реті.
Жедел - іздестіру қызметінің нәтижені қалыптастыру, тергеушіге, прокурорға немесе сотқа берген нәтижесі.
Жедел - іздестіру қызметінің нәтижесін анықтау, тергеу,сот және прокурор оргадарына берілетін олардың көмегімен шешуге берілетін міндеттер талапқа сәйке жауап беру тиіс.
Жедел - іздестіру қызметінің нәтижелері қылмыстық істі қозғау үшін берілген сұрақтарға толықтай мағлұматтар болуы керек, қылмыстың көріністерін көрсетуі керек.
Жедел - іздестіру қызметінің нәтижелері тергеулік және соттық іс әрекеттің дайындалуына және жүргізілуіне тұлғалар туралы мағлұматтар тергеу және сот органдарынан қылмыстық іске көмегі тиетін тұлғалардың жасырынуы.
Қазақстан Республикасының <<Қылмыстық іс жүргізу>> кодксінің 130 бабында жедел - іздестіру қызметінің нәтижесінде алынған дәлелдемелер реттеледі.
2.Жедел-іздестіру қызметінің түрлерінің қорытындылары және түсінігі.
Жедел - іздестіру шараларының нәтижелерінің ұғымы ғылыми және оқу кітаптарында нақты ұғымы жоқ. Ең көп тараған ұғым ол Қазақстан Республикасының <<Жедел - іздестіру қызметі>> туралы Заңның тәртібімен алынған жедел бөлімшелермен алынған нақты мәліметтер жедел - іздестіру қызметінің нәтижесі болып есептеледі.
Дайындалуға жасалынатын және жасалынған қылмыстардың белгілері. Бұл тұлғалар анықтау, тергеу және соттан жасырынған, жазаны орындаудан бас тартқандар ес-түссіз жоғалғандар, сондай-ақ олардың мемлекеттік, әскери, экономикалық немесе экологиялық мемлекеттің қауісіздігіне өз іс әрекетімен қауіп төндіреді.
Бірақта бұл ұғым жедел-іздестіру қызметінің тек тар мағынасының нәтижесән береді, жедел - іздестіру шарасының нәтижесінде алынған нақты мағлұматтар жедел - іздестіру қызметінің шешілуіне көмек тигізеді.
Жедел-іздестіру қызметінің нәтижесі өзі келесі тәжірибелік көрініс табады:
* Жедел - іздестіруді шешетін талап:
+ мәліметтер
+ құжаттар
+ заттар
* Жедел - іздестіру қызметінің объектілерінің нәтижесінде жеткен әрекеттер:
+ жедел - іздестіру қызметінің объектілерінің бізге қолайлы шешімдері;
+ бізге қажет жағдайлар;
3. Жедел-іздестіру шараларын пайдаланудың жалпы реті және бағыттары.
Қазақстан Республикасының <<Жедел - іздестіру қызметі>> туралы Заң жедел - іздестіру қызметінің шешімдері тек тар мағынада қарастырылады. Онда жедел - іздестіру қызметіне және тергеуге мәні бар істерді арнайы мағлұматтар шешеді.
Қазақстан Республикасының <<Жедел - іздестіру қызметі>> туралы Заңның 14 бабына сәйке жедел - іздестіру кезінде барысында алынған мағлұматтарды мына жағдайда қолданылады:
* тергеулік әрекетті жүзеге асыруға дайындалу және жүзеге асыру;
* жедел - іздестіру шарасын өткізуде қылмысты ашуға байланысты;
* Қазақстан Республикасының қылмыстық іс жүргізу заңнамасына сәйке оларды қылмыстық іс бойынша оның тексерісінен кейін қылмыстық іске дәлелдеме ретінде қолдану;
Егер олар кәсіби міндетін атқару барысында білген жедел-іздестіру қызметі туралы мағлұматты жайған тұлғалар, Қазақстан Республикасының заңнамасында көрсетілген жауапкершілікке тартылады.
Жедел - іздестіру қызметінің нәтижесінде алынған мәліметтерді қолдану талаптарға сәйкес рәсәмделуі керек.
Жедел - іздестіру қызметінің нәтижесінде барысында алынған мағлұматтар қылмыстық іс жүргізу заңнамасында көрсетілген жағдайларға сүйену керек.
БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ:
o Жедел - іздестіруді шешетін талаптарына не жатады?
o Жедел-іздестіру қызметінің қорытындылары дегеніміз не?
ӘДЕБИЕТТЕР:
* Преступность и законодательство. А.И. Доягова М. 1997г;
* Организованная преступность. Проблемы. Дискуссии. Предложения. Сборник под ред. А.И. Долговой, С.В. Довкова М. 1989г;
* Преступность и законодательство. А.И. Доягова М. 1997г.
Х.ЖЕДЕЛ-ІЗДЕСТІРУ ҚЫЗМЕТІНІҢ БАҒЫТТАРЫ
МАҚСАТЫ: Жедел-іздестіру қызметінің барлау бағыты қандай, Жедел-іздестіру қызметінің жасырын барлау бағыты не деген сұрақтарға жауап беру болып табылады.
1.Жедел-іздестіру қызметінің барлау бағыты.
2. Жедел-іздестіру қызметінің жасырын барлау бағыты.
3. Жедел-іздестіру қызметінің әкімшілік-іздестіру бағыты. Жедел-іздестіру қызметінің қылмыстық іздестіру бағыты
1.Жедел-іздестіру қызметінің барлау бағыты.
Жедел - іздестіру қызметінің барлау қызметі - бұл мемлекеттік қызметке бағытталған, арнайы ведомствалық қызметпен жүзеге асырылатын саяси, экономикалық, ғылыми - техникалық әскери және басқада ақпараттарды ұлттық қауіпсіздік қамтамассыз ету үшін табу.
Ұлттық қауіпсіздік - бұл мемлекеттің тұрақты және нақты қауіптен қорғау.
Барлау бағыты - бұл Қазақстан Республикасының жедел - іздестіру қызметінің арнайы шегінде жүзеге асырылады.
Қазақстан Республикасының барлау қызметінің құқықтық негізін Қазақстан Республикасының Конституциясы және Қазақстан Республикасының <<Жедел - іздестіру қызметі>> туралы заң сондай-ақ басқада құқықтық нормативтві актілермен реттеледі.
Халықаралық құқық барлау қызметінің заңдылығын қарастырмайды, бірақта жанама түрде мемлекеттің құқықтарының бұндай қызметін мойындайды, мемлекеттік қауіпсіздікті қамтамассыз ететін қызмет ретінде қарастырады.
2. Жедел-іздестіру қызметінің жасырын барлау бағыты.
Бұл мемлекетке басқа шетел мемлекеттерінің барлау қызметтерінің арнайы жұмысының бағытталған қылмыстық ұйымдардың және мемлекетке және қоғамға қарсы жеке тұлғалардың арнайы қызметіне тосқауыл қою.
Контрбарлау қызметі жедел - іздестіру қызметінің екі нысанын өзіне қамтиды:
* құқық қорғау
* арнайы
Қазақстан Рспубликасында контрбарлаулық қызмет заңнамада көзделген өкілеттік шегінде жүзеге асырылады. Ол ұлттық қауіпсіздік органы және Қазақстан Рспубликасында Президентінің күзет қызметі.
Олардың бағыттарының негізі екі түрге бөлінеді:
* ішкі
* сыртқы
Барлық жедел - іздестіру қызметінің қағидалары толығымен барлау қызметіне де таралады.
Контрбарлау қызметінің шешетін шешімдеріне байланысты олар бірнеше түрге бөлінеді:
* Қазақстан Рспубликасында Президентінің апаратының, өкіметтің және басқада мемлекетке басшылық ететін органдардың қауіпсіздігін қамтамассыз ететін контрбарлау қызметі;
* Қарулы күштердің қауіпсіздігін қамтамассыз ететін контрбарлау қызметі;
* Транспортпен байланыс объектілерінің қауіпсіздігін қамтамассыз ететін контрбарлау қызметі;
* Транспортпен ғылыми - зерттеу қызметінің қауіпсіздігін қамтамассыз ететін контрбарлау қызметі;
* Мемлекеттік шекараның қызметінің қауіпсіздігін қамтамассыз ететін контрбарлау қызметі
3. Жедел-іздестіру қызметінің әкімшілік-іздестіру бағыты. Жедел-іздестіру қызметінің қылмыстық іздестіру бағыты
Әкімшілік іздестіру - бұл жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын органның қызметі. күштерді қолдану арқылы жедел-іздестіру қызметінің әдістері мен құралдарын норманы сақтауды қамтамассыз етеді.
Айта кететін <<әкімшілік іздестіру>> термині бұл қызметте бірінші рет қолданып отыр. Бұған қарамастан өзіне жүктелген бағыттарға, сұрақтарға шешім тауып отыр әкімшілік іздестіру бағыттары құқық қорғау функциясымен және жедел - іздестіру қызметінің нәтижесінде қалыптасады.
Әкімшілік іздестірудің құқықтық негізі Қазақстан Республикасының Конституциясы, Қазақстан Республикасының <<Жедел - іздестіру қызметі>> туралы Заң, <<Әкімшілік құқық бұзушылық>> туралы кодекс, Қазақстан Республикасының <<Қылмыстық іс жүргізу>> кодексі және де өзгеде Қазақстан Республикасының Заңдары, Қазақстан Республикасының Президентінің жарлықтары, ішкі істер органдарының ұлттық қауіпсіздік және қаржы полициясының ведомствалардың нормативтік актілері.
БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ:
o Жедел-іздестіру қызметінің жасырын барлау бағыты неше түрге бөлінеді?
o Барлау қызметінің құқықтық негізі қандай құқықытық актілермен реттеледі?
ӘДЕБИЕТТЕР:
1) А.Штульберг Без свидетелей. Алматы 1974г;
2) В.С. Зеленский Общая теория борьбы с преступностью. Концептуальные основы. Харьков 1994г.
ХІ. ЖЕДЕЛ-ІЗДЕСТІРУҚЫЗМЕТІНІҢ ТҮРЛЕРІ.
МАҚСАТЫ: Классификация және құқық қорғау органдарының мазмұн түрлері, классификация және жедел-іздестіру қызметінің функциялары сұрақтарды қоя отырып бүгінгі тақырыпты жан-жақты қарастыру болып табылады.
1.Классификация және құқық қорғау органдарының мазмұн түрлері.
2. Құқыққа қайшы әрекетті табу.
3. Классификация және жедел-іздестіру қызметінің функциялары
1. Классификация және құқық қорғау органдарының мазмұн түрлері.
Жедел - іздестіру қызметінің құқық қорғау функциясының ең бірінші бағыты, қылмыстың алдын алу, ескерту, ашу және қию. Құқық қорғау функциясы анықтау, тергеу және сотта қылмыстық жазадан жалтарған тұлғаларды, хабар - ошарсы еткедеі және заңда көзделген өзге де тұлғалар іздеуге бағытталған.
Жедел - іздестіру қызметі құқық қорғау функциясының келесі түріне сәйке келеді:
* Құқыққа қайшы әрекеттің болуы, - бұл жедел-іздестіру қызметі құқық қорғау функциясының бір түрі, анализ алу, қайта қарау және мағлұматтарды мақұлдау,қылмыстың болғандығы жайлы куәландыру және нақта және тағы басқа тұлғалардың өткізуі;
* Қайшы әрекеттің ескертілуі - бұл заңға қайшы іс әрекеттің жасалуын болдырмау;
* Қайшы әрекеттің қиылысуы - жедел - іздестіру қызметі құқық қорғау функциясының бір түрі болып табылады жедел - іздестіруге және қылмыстық іс жүргізуге құқыққа қайшы тұлғалар мен ұйымдардың мәжбірлі түрде бағытын тоқтату;
* Қылмысты ашу - жедел - іздестіру қызметі құқық қорғау функциясының бір түрі болып табылады бұл қылмысқа дайындалғандығы немес оның болғандығына бағытталады
* Қылмысты іздеу - жедел-іздестіру қызметі құқық қорғау функциясының бір түрі болып табылады анықтау, тергеу және сотта қылмыстық жазадан жалтарған тұлғаларды, хабар - ошарсы еткедеі және заңда көзделген өзге де тұлғалар іздеуге бағытталған.
Осыған орай әрбір 2 функцияны жедел - іздестіру қызметі - құқық қорғау және арнайы анықтама ретінде көрсету нақты болады.
Көрсетілген міндеттер жедел - іздестіру қызметін жүзеге асыру барысында нәтижелі болады. қоғамның және мемлекеттің немесе жоғарыда көрсетілгендей арнайы функция, қоғамдық қауіпсіздікті қамтамассыз ету функциясы болып табылады.
2. Құқыққа қайшы әрекетті табу.
Құқыққа қайшы қызметтің шығуы - дегеніміз бұл жедел - іздестіру қызметі құқық қорғау функциясының бір түрі, анализ алу, қайта қарау және мағлұматтарды мақұлдау, қылмыстың болғандығы жайлы куәландыру және нақта және тағыда басқа тұлғалардың өткізуі.
Қызметтің шығуыдың бағыты болып қылмыстың болуы, дайындалып жатқандығы, нақты ақпаратты алу табылады.
Шығудың тәсілі біріншіден жедел - іздестіру қызметінің тәсілінің барлығы: құпия көмекшілердің апараты, жедел - іздестіру қызметінің тәсілі, жедел техникалық қызмет құралы, ақпараттық қызмет құралдаары.
Құқыққа қайшы қызметтің шығуы терроризмге, есірткі бизнесіне, жемқорлыққа, қарақшылыққа тағыда басқа әр түрінің өзіндік спецификалық белгісі бар, олар екіге бөлінеді: тура және жанама.
3. Классификация және жедел-іздестіру қызметінің функциялары
Жедел - іздестіру қызметінің құқық қорғау функциясының ең бірінші бағыты, қылмыстың алдын алу, ескерту, ашу және қию. Құқық қорғау функциясы анықтау, тергеу және сотта қылмыстық жазадан жалтарған тұлғаларды, хабар - ошарсы еткедеі және заңда көзделген өзге де тұлғалар іздеуге бағытталған.
Жедел - іздестіру қызметі құқық қорғау функциясының келесі түріне сәйкес келеді:
* Құқыққа қайшы әрекеттің болуы - бұл жедел-іздестіру қызметі құқық қорғау функциясының бір түрі, анализ алу, қайта қарау және мағлұматтарды мақұлдау,қылмыстың болғандығы жайлы куәландыру және нақта және тағы басқа тұлғалардың өткізуі;
* Қайшы әрекеттің ескертілуі - бұл заңға қайшы іс әрекеттің жасалуын болдырмау;
* Қайшы әрекеттің қиылысуы - жедел - іздестіру қызметі құқық қорғау функциясының бір түрі болып табылады жедел - іздестіруге және қылмыстық іс жүргізуге құқыққа қайшы тұлғалар мен ұйымдардың мәжбірлі түрде бағытын тоқтату;
* Қылмысты ашу - жедел - іздестіру қызметі құқық қорғау функциясының бір түрі болып табылады бұл қылмысқа дайындалғандығы немес оның болғандығына бағытталады
* Қылмысты іздеу - жедел-іздестіру қызметі құқық қорғау функциясының бір түрі болып табылады анықтау, тергеу және сотта қылмыстық жазадан жалтарған тұлғаларды, хабар - ошарсы еткедеі және заңда көзделген өзге де тұлғалар іздеуге бағытталған.
Осыған орай әрбір 2 функцияны жедел - іздестіру қызметі - құқық қорғау және арнайы анықтама ретінде көрсету нақты болады.
Көрсетілген міндеттер жедел - іздестіру қызметін жүзеге асыру барысында нәтижелі болады. Қоғамның және мемлекеттің немесе жоғарыда көрсетілгендей арнайы функция, қоғамдық қауіпсіздікті қамтамассыз ету функциясы болып табылады.
БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ:
o Құқыққа қайшы әрекетке қандай әрекеттер кіреді?
o Жедел - іздестіру қызметінің функциясы
ӘДЕБИЕТТЕР:
* Преступность и законодательство. А.И. Доягова М. 1997г.;
* Г.С. Мауленов Криминалистическая характеристика организованной преступности. Алматы 1997г.;
* В.С. Зеленский Общая теория борьбы с преступностью. Концептуальные основы. Харьков 1994г.
ХІІІ ЖЕДЕЛ - ІЗДЕСТІРУ ПРОЦЕСІ.
МАҚСАТЫ: Жедел - іздестіру іс-жүргізу - бұл жедел - іздестіру қызметінің орындалуына бағытталған кезеңдері болып табылады, оладың әр біреуі жедел - іздестіру қызметіне байланысты, міндеттерінің шешілуіне байланысты пайда болып отыратындығында және оның функциялары қандай?
1.Жедел іздестіру процесінің түсінігі және функциясы.
2.Жедел іздестірудің қадамы.
1.Жедел іздестіру процесінің түсінігі және функциясы.
Жедел - іздестіру іс-жүргізу - бұл жедел - іздестіру қызметінің орындалуына бағытталған кезеңдері болып табылады, оладың әр біреуі жедел - іздестіру қызметіне байланысты, міндеттерінің шешілуіне байланысты пайда болып отырады .
Жедел - іздестіру қызметінің функциясы құқық қорғау және арнайы, кейде жедел - іздестіру іс-жүргізуі сәйкесінше жедел - іздестіру қызметін жедел-іздестіру іс-жүргізуіне құқық қорғау функциясына бөлуі мүмкін және жедел - іздестіру қызметінің арнайы функциясы жедел - іздестіру іс-жүргізуі.
Жедел - іздестіру қызметінің жедел-іздестіру іс-жүргізуіне құқық қорғау функциясы - бұл жедел - іздестіру қызметінің бағытталған кезеңдері,құқық қорғау нысанына жету, өмірін, денсаулығын, азаматтардың құқықтары мен бостандығын және заңды мүдделерін қорғау, меншігін, қоғамның және мемлекеттің және қоғамның қауіпсіздігін қамтамассы ету.
2.Жедел іздестірудің қадамы.
Жедел - іздестіру іс-жүргізудің сатысы - бұл арнайы кезең жедел-іздестіру шарасы жүргізілу барысында арнайы сұрақтарды шешуге бағытталыды және әрбір кезеңге тиесілі.
Жедел - іздестіру қызметінің тәжірибесінде және теориясында жедел - іздестіру іс-жүргізудің сатысы айтылыды.
* жедел - іздестіру іздеу,
* жедел - іздестіру қызметі,
* жедел - іздестіру құрастыруы,
* жедел - іздестіру қарау.
Жедел - іздестіру іс-жүргізудің қарау барлау қызметінде орын алады, барлауға жататы объектілерді іздеу түрінде. Жедел - іздестіру іс-жүргізудің тексеру сатысында бастапқы ақпаратты алу кезінде тексеру жүргізіледі.
БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ:
* Жедел-іздестіру сатылары денегіміз не?
* Жедел-іздестіру сатылары қандай?
ӘДЕБИЕТТЕР:
* Гинзбург А.Я. Основы оперативно - розыскной деятельности./ Жедел - іздестіру қызметтің негіздері/. - Алматы, 1997ж.-75б;
* <<Жедел іздестіру қызметі туралы>> Қазақстан Республикасының заңы 1994ж.
. СЕМИНАР САБАҚТАРЫНЫҢ ЖОСПАРЫ:
Студент семинар сабағынан қалмауы тиісті. Студент семинар сабағына дайындалғанда нормативтік актілерді басшылыққа ала отырып, берілген тақырыпты, конспектілеп, жан жақты дайындалуы керек. Яғни арнаулы әдебиеттерді де қолданып, тақырыпты ашуға ниеттенуі тиіс. Сондай-ақ, ауызша да дайындалып, сұрақ-жауап негізінде жауап беругеде дағдылануы керек.
Оқу бағдарламасына сәйкес, реферат жазу, оны қорғауы тиіс. Семинар сабағы үстінде өтетін проблемалы тақырыптарды талдауға ат салысып, өз білімін жетілдіре білуі керек.
* Қатысу: Сіздердің міндеттеріңіз аудиторияға уақытында, кешікпей келіп, оқуларыңыз (орындамасаңыз-Сіздің балыңыз әрбір ескертпе үшін 0,5 балл төмендетіледі). Себепті болған жағдайда: ауру, жанұя жағдайына байланысты сабақтан босатылғаныңыз үшін балды сақтап қалуыңызға болады, бірақ, міндетті түрде:
* босатылғаныңыз жөнінде қажетті құжаттық көшірмесі болса: арыз, анықтама т.б.
* Сіз бұл жөнінде оқытушыға ескертуіңіз керек.
* Сіз жедел барлық тапсырманы орындауыңыз керек. Барлығы: 2 балл.
* Лекцияны конспектілеу:
Лекция тақырыбын барлық сұрақтарын конспектілегеніңіз үшін - 0,2 балл. Барлығы: 2 балл.
* Семинар сабағындағы жұмыс.
Балл қою саясаты.
Қалыпты баға:
* семинар сабағына белсенді қатысу;
* Барлық тапсырмаларды қосымша материалдарды пайдалана отырып уақытында орындау;
* Тақырып түсіну деңгейі.
Бағаны төмендету:
* сабаққа жеткіліксіз дайындалу.
* Материалды қысқаша түсіндіру.
* Сұраққа толық жауап бермеу.
Курс саясаты
а) міндетті түрде сабаққа қатысу.
б) СӨЖ және үй жұмысын орындау, үнемі семинарға дайындалу.
в) Семинар сабағындағы белсенділік және СӨДЖ - ғы белсенділік.
Семинар сабағы бойынша тақырыптары
№ 1 тақырып Жедел-іздестіру қызметінің түсінігі ,міндеті.
Өту нысаны: кіріспе сабағы ретінде өтеді
Сабақтың мақсаты: студенттерге жедел-іздестіру пәні нені оқытады және жедел-іздестіру білім мен оның мүмкіндіктерін тиімді пайдалана білуі құқық қорғау органы қызметкерлерінің кәсіптік дайындығының көрсеткіші болып табылатындығын көрсету. Сонымен қатар лекция кезінде студенттер өздеріне қандай пайдалы ақпарат алғандарын саралау.
Негізгі қойылатын сұрақтар:
* Жедел-іздестіру қызметінің түсінігі.
* Жедел-іздестіру қызметінің негігі түсінігі. Түсініктердің қалыптасуы <<жедел-іздестіру қызметі>> және <<қылмыстық-атқарушылық қызмет>>.
* Жедел-іздестіру қызметінің міндеттері.
* Жедел-іздестіру қызметінің функциялары.
Тапсырма: конспект жазып, ауызша жауап беруге дайындалу.
Әдістемелік нұсқаулық: жедел іздестірудің негізгі мақсаты қылмыстың алдын алу, ашу, қылмыскерді және белгісіз жағдайда жоқ болып кеткендерді іздеу және басқа арнайы органның қызметі. Бұл арнайы мемлекеттік уәкілеттілік органдардың, азаматтардың бостандығы мен заңды мүдделерін, құқықтарын, денсаулығын, өмірлерін қорғауда қоғамның қауіпсіздігін сақтауды қамтамасыз етудегі рөліне көңіл аудару.
Қолдануға ұсынылатын әдебиеттер:
* <<Жедел іздестіру қызметі туралы>> Қазақстан Республикасының заңы 1994ж.
* Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексі
* ҚР Қылмыстық - іс жүргізу кодексі.-Алматы:Юрист,2003ж.-220б.
№ 2 тақырып
Құқықтық негіздер және жедел-іздестіру қызметінің қағидасы.
Өту нысаны: семинар
Сабақтың мақсаты: студенттерге жедел-іздестіру қызметінің қағидаларын және оның құқықтық негіздерін түсіндіру, талдау.
Негізгі қойылатын сұрақтар:
* Жедел-іздестіру қызметінің құқықтық негізі.
* Жедел-іздестіру қызметінің қағидасы.
* Жедел-іздестіру қызметінің құқықтық кепілдемесі.
Тапсырма: конспект жазып, ауызша жауап беруге дайындалу. Жедел іздестіру қызметінің қағидаларына түсініктеме беріңіз.
Әдістемелік нұсқаулық: Қазақстан Республикасының Коституциясынын басқа жедел - іздестіру қызметінің құқықтық негізін Парламентпен, Қазақстан Республикасының Президентінің қабылданған заңды күші бар нұсқаулар болып табылады. Қазақстан Республикасының Конституциясында мемлекеттің аса маңызды құндылығы адам оның өмірі бостандығы жазылған. Бұл жүйені іске асыруда заңмен уәкілетті мемлекеттік органдардың жедел іздестіру қызметі жүйесі, негізгі болып табылатындығына сабақ барысында ерекше көңіл аудару.
Қолдануға ұсынылатын әдебиеттер:
* Қазақстан Республикасының Конституциясы 1995 ж. 30 тамыз
* ҚР Қылмыстық - іс жүргізу кодексі.-Алматы:Юрист,2003ж.-220б.
* <<Жедел іздестіру қызметі туралы>> Қазақстан Республикасының заңы 1994ж.
№ 3 тақырып
Жедел-іздестіру қызметінің субъектісі, оның міндеті мен құқығы.
Өту нысаны: семинар
Сабақтың мақсаты: жедел-іздестіру қызметі субъектілерінің құқықтық мәртебелерін және оларды қандай органдар қамтамасыз ететіндігін анықтау.
Негізгі қойылатын сұрақтар:
* Жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын орган.
* Жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын орган, және олардың міндеттері.
* Жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын органның құқығы.
* Жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын органның компетенциясы.
Тапсырма: конспект жазып, ауызша жауап беруге дайындалу. Жедел іздестіру қызметінің субъектілері қандай міндеттер мен құқықтар атқарады?
Әдістемелік нұсқаулық: Жедел - іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдар. Оларға: Ішкі істер органы, Ұлттық қауіпсіздік органдары, Қазақстан Республикасының қорғаныс министірінің әскери барлау органдары және т.б. органдардың құрамының ерекшеліктерімен танысуы тиіс.
Қолдануға ұсынылатын әдебиеттер:
* <<Жедел іздестіру қызметі туралы>> Қазақстан Республикасының заңы 1994ж.
* ҚР Қылмыстық - іс жүргізу кодексі.-Алматы:Юрист,2003ж.-220б.
* Қазақстан Республикасының Құқық қорғау органдары Заңнамалық актілер жиынтығы.-Алматы: Юрист, 2003.-159б
№ 4 тақырып
Жедел-іздестіру қызметі органдарының арақатынасы.
Өту нысаны: семинар
Сабақтың мақсаты: ҚР жедел-іздестіру органдарының өзара қатынасын және шетелдердегі, сонымен қатар халықаралық құқық қорғау органдарымен де ара қатынасын түсіндіру болып табылады.
Негізгі қойылатын сұрақтар:
* ҚР Жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын органның арақатынасы.
* Шет мемлекеттердегі жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын органның арақатынасы.
* ҚР Жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын органның халықаралық құқық қорғау органдарымен арақатынасы.
Тапсырма: конспект жазып, ауызша жауап беруге дайындалу. ҚР жедел іздестіру органдары мен шетел мемлекеттеріндегі жедел іздестіру органдарының айырмашылығы неде?
Әдістемелік нұсқаулық: Жедел-іздестіру органдарының өзара қатынасын, олардың құқықтық мәртебесін және олардың басқа органдармен қарым-қатынасын анықтау.
Қолдануға ұсынылатын әдебиеттер:
* Қазақстан Республикасының Құқық қорғау органдары Заңнамалық актілер жиынтығы.-Алматы: Юрист, 2003.-159б
* Гинзбург А.Я. Основы оперативно - розыскной деятельности./ Жедел - іздестіру қызметтің негіздері/. - Алматы, 1997ж.-75б.
* Ю.Ф. Чуфарковский. Психология в оперативно-розыскной деятельности. Установление и развитие контактов с субьектами заинтересованности. М. 1996г.
№ 5 тақырып
Жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыруға қатысатын тұлғалар.
Өту нысаны: семинар
Сабақтың мақсаты: жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдардың қызметкерлері, жасырын қызмет көрсететін тұлғалардың өзара қатынастарын түсіндіру.
Негізгі қойылатын сұрақтар:
* Жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдардың қызметкерлері.
* Жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдардың жасырын көмек көрсететін тұлғалар.
* Жедел-іздестіру қызметіндегі келіспеушілік серіктестік.
* Жедел-іздестіру қызметінің басқа органдармен серіктес болуы.
Тапсырма: конспект жазып, ауызша жауап беруге дайындалу. Жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдардың қызметкерлерін атаңыз?
Әдістемелік нұсқаулық: Жедел-іздестіру қызметіне қатысатын органдар қызметкерлеріне кімдер, оларға қандай өкілеттіліктер берілген және қандай тұлғалар ондай қызметті жүзеге асыра алатындығы туралы арнайы әдебиеттермен танысу.
Қолдануға ұсынылатын әдебиеттер:
* <<Жедел іздестіру қызметі туралы>> Қазақстан Республикасының заңы 1994ж.
* Қазақстан Республикасының Құқық қорғау органдары Заңнамалық актілер жиынтығы.-Алматы: Юрист, 2003.-159б
* Ю.Ф. Чуфарковский. Психология в оперативно-розыскной деятельности. Установление и развитие контактов с субьектами заинтересованности. М. 1996г.
№ 6 тақырып
Жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын тұлғаларды құқықтық және әлеуметтік қорғау.
Өту нысаны: семинар
Сабақтың мақсаты: жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын тұлғаларды, сонымен қатар жасырын қызмет көрсететін тұлғаларға құқықтық және әлеуметтік көмек көрсетудің ерекшеліктерін түсіндіру.
Негізгі қойылатын сұрақтар:
* Жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын тұлғаларды құқықтық және әлеуметтік қорғау.
* Жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын жасырын көмек көрсететін тұлғаларды құқықтық және әлеуметтік қорғау.
Тапсырма: конспект жазып, ауызша жауап беруге дайындалу. Жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын тұлғалардың құқықтық мәртебесін көрсетіңіз?
Әдістемелік нұсқаулық: Жедел - іздестіру қызметіне қатысатын орган қызметкерлерін құқықтық және әлеуметтік қорғауды кімдер, қай нормативтік құқықтық актілер қолданатындығын анықтау арқылы өзіндік оймен саралау.
Қолдануға ұсынылатын әдебиеттер:
* <<Жедел іздестіру қызметі туралы>> Қазақстан Республикасының заңы 1994ж.
* ҚР Қылмыстық - іс жүргізу кодексі.-Алматы:Юрист,2003ж.-220б.
* Ю.Ф. Чуфарковский. Психология в оперативно-розыскной деятельности. Установление и развитие контактов с субъектами заинтересованности. М. 1996г.
№ 7 тақырып
Жедел-іздестіру шарасының түсінігі және түрі.
Өту нысаны: семинар
Сабақтың мақсаты: жедел-іздестіру шараларының мазмұнын, компетенцияларын анықтау.
Негізгі қойылатын сұрақтар:
* Жедел-іздестіру шарасының түсінігі.
* Жедел-іздестіру шарасының түрі және мазмұны.
* Арнайы жедел-іздестіру шарасы.
* Жедел-іздестіру шарасының компетенциясы.
Тапсырма: конспект жазып, ауызша жауап беруге дайындалу. Жалпы жедел іздестіру шараларын атаңыз?
Әдістемелік нұсқаулық: жедел іздестіруге байланысты заңнамалық актілердегі анықтамаларға көңіл аудару.
Қолдануға ұсынылатын әдебиеттер:
* <<Жедел іздестіру қызметі туралы>> Қазақстан Республикасының заңы 1994ж.
* Гинзбург А.Я. Основы оперативно - розыскной деятельности./ Жедел - іздестіру қызметтің негіздері/. - Алматы, 1997ж.-75б.
* В.С. Зеленский Общая теория борьбы с преступностью. Концептуальные основы. Харьков 1994г.
№ 8 тақырып
Жедел-іздестіру шарасының негізі және шарты.
Өту нысаны: семинар
Сабақтың мақсаты: жедел-іздестіру шараларының негізі мен шарттарын пысықтау
Негізгі қойылатын сұрақтар:
* Жедел-іздестіру шарасының негізі.
* Жедел-іздестіру шарасының жүргізу негізі.
* Жедел-іздестіру шарасының шектеуі.
* Жедел-іздестіру шарасының негізін қысқарту.
Тапсырма: конспект жазып, ауызша жауап беруге дайындалу. Жедел-іздестіру шарасына қойылатын шектеулерді атаңыз?
Әдістемелік нұсқаулық: Негізгі жедел-іздестіру шараларының өткізілудің негізі неде, шараларының шарттары қандай, қызметінің шектеудің, шараларын тоқтатудың негізі неде деген сұрақтарға көңіл аудара отырып Мақсатымыз жедел-іздестіру шараларының өткізілуінің негіздері мен шарттарының тиімділігін көрсету.
Қолдануға ұсынылатын әдебиеттер:
* <<Жедел іздестіру қызметі туралы>> Қазақстан Республикасының заңы 1994ж.
* Справочник следователя под ред. Гинзбурга А.Я. Алматы 1998г.
* Организованная преступность. Проблемы. Дискуссии. Предложения. Сборник под ред. А.И. Долговой, С.В. Довкова М. 1989г.
№ 9 тақырып
Жедел-іздестіру қызметінің нәтижесі және оны орындау тәртібі.
Өту нысаны: семинар
Сабақтың мақсаты: жедел-іздестіру қызметінің нәтижесі мен орындалу тәртібін анықтау.
Негізгі қойылатын сұрақтар:
* Жедел-іздестіру қызметінің түсінігі және қызметінің нәтижесі.
* Жедел-іздестіру қызметінің нәтижені қалыптастыру бағыты.
* Жедел-іздестіру қызметінің нәтижені қалыптастыру, тергеушіге, прокурорға немесе сотқа берген нәтижесі.
* Жедел-іздестіру қызметінің нәтижені қалыптастыру,қылмыстық процестің шегінен тыс.
Тапсырма: конспект жазып, ауызша жауап беруге дайындалу. Жедел-іздестіру қызметінің нәтижені қалыптастыру бағыты бойынша тірек сызба дайындау
Әдістемелік нұсқаулық: жедел-іздестіру қызметінің нәтижесі мен орындалу тәртібін анықтауда маңыздылығына көңіл аудару.
Қолдануға ұсынылатын әдебиеттер:
* ҚР Қылмыстық - іс жүргізу кодексі.-Алматы:Юрист,2003ж.-220б.
* Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексі
* Қазақстан Республикасының Құқық қорғау органдары Заңнамалық актілер жиынтығы.-Алматы: Юрист, 2003.-159б
№ 10 тақырып
Жедел-іздестіру қызметінің бағыты.
Өту нысаны: семинар
Сабақтың мақсаты: жедел-іздестіру қызметінің негізгі бағыттарын анықтау
Негізгі қойылатын сұрақтар:
* Жедел-іздестіру қызметінің барлау бағыты.
* Жедел-іздестіру қызметінің контрразведкалық бағыты.
* Жедел-іздестіру қызметінің қылмыстық іздестіру бағыты.
* Жедел-іздестіру қызметінің әкімшілік іздестіру.
Тапсырма: конспект жазып, ауызша жауап беруге дайындалу. Жедел-іздестіру қызметінің негізгі бағыттарын атап көрсетіңіз?
Әдістемелік нұсқаулық: жедел іздестіру қызметінің бағыттарының басқа да түрлеріне мән беріп, салыстыру.
Қолдануға ұсынылатын әдебиеттер:
* <<Жедел іздестіру қызметі туралы>> Қазақстан Республикасының заңы 1994ж.
* А.К.Мулдахметов, А.Д. Шаймуханов. Сборник терминов, понятий и определений по ОРД. Алматы 1997г.
* Справочник и методические рекомендации работнику, ведущему борьбу с наркобизнесом. АВШ МВД РК А. 1992г
* В.С. Зеленский Общая теория борьбы с преступностью. Концептуальные основы. Харьков 1994г.
№ 11 тақырып
Жедел-іздестіру қызметінің түрі.
Өту нысаны: семинар
Сабақтың мақсаты: жедел-іздестіру қызметінің классификациясы және басқа да құқық қорғау функциясын анықтау.
Негізгі қойылатын сұрақтар:
* Жедел-іздестіру қызметінің классификациясы және құқық қорғау функциясының түрлері.
* Құқыққа қайшы қызметтің шығуы.
* Құқыққа қайшы қызметті ескерту
* Құқыққа қайшы қызметпен қиылысу.
* Қылмысты ашу.
* Жедел-іздестіру қызметінің классификациясы және арнайы функциялы түрдің болуы.
Тапсырма: конспект жазып, ауызша жауап беруге дайындалу. Жедел-іздестіру қызметінің классификациясы және арнайы функциялы түрлерінің ерекшелігі неде?
Әдістемелік нұсқаулық: жедел іздестіру қызметінің реттелу ерекшелігіне байланысты оның басқа да құқық қорғау функцияларының заңнамалық актілеріне көңіл аудару
Қолдануға ұсынылатын әдебиеттер:
* <<Жедел іздестіру қызметі туралы>> Қазақстан Республикасының заңы 1994ж.
* Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексі
* Қазақстан Республикасының Құқық қорғау органдары Заңнамалық актілер жиынтығы.-Алматы: Юрист, 2003.-159б
* Гинзбург А.Я. Основы оперативно - розыскной деятельности./ Жедел - іздестіру қызметтің негіздері/. - Алматы, 1997ж.-75б.
№ 12 тақырып
Жасырынып жүрген қылмыскерлерді іздеу бойынша жедел іздестіру органдарының қызметі
Өту нысаны: семинар
Сабақтың мақсаты: жасырын жүрген қылмыскерлерді іздеу бойынша жедел іздестіру органдарының қызметін талдау.
Негізгі қойылатын сұрақтар:
1. Құқық қорғау органдарының іздестіру қызметін ұйымдастыру (түсінігі, мәні, іздестіру қызметін тағайындау)
2. Жасырынып жүрген қылмыскерлерді іздеуді ұйымдастыру және оның ерекшеліктері.
3. Хабар ошарсыз кеткен тұлғаларды іздеуді ұйымдастырудың ерекшеліктері
Тапсырма: конспект жазып, ауызша жауап беруге дайындалу. Жасырынып жүрген қылмыскерлерді іздеуді ұйымдастыру және оның ерекшеліктерін көрсетіңіз?
Әдістемелік нұсқаулық: Жасырын жүрген қылмыскерлерді іздеу бойынша жедел іздестіру органдарының қызметіерекше орын алатынына назар аударыңыз.
Қолдануға ұсынылатын әдебиеттер:
* <<Жедел іздестіру қызметі туралы>> Қазақстан Республикасының заңы 1994ж.
* Қазақстан Республикасының Құқық қорғау органдары Заңнамалық актілер жиынтығы.-Алматы: Юрист, 2003.-159б
* Гинзбург А.Я. Основы оперативно - розыскной деятельности./ Жедел - іздестіру қызметтің негіздері/. - Алматы, 1997ж.-75б.
* Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексі
№ 13 тақырып
Жедел-іздестіру іс- жүргізуі.
Өту нысаны: семинар
Сабақтың мақсаты: Жедел-іздестіру іс-жүргізудің функциясын және сатыларын талқылау
Негізгі қойылатын сұрақтар:
* Жедел-іздестіру іс-жүргізудің функциясы мен ұғымы.
* Жедел-іздестіру іс-жүргізудің сатысы.
Тапсырма: конспект жазып, ауызша жауап беруге дайындалу. Жедел-іздестіру іс-жүргізудің сатыларын көрсетіңіз?
Әдістемелік нұсқаулық: жедел іздестірудің іс жүргізудің арнайы функцияларының маңыздылығына көңіл аудару.
Қолдануға ұсынылатын әдебиеттер:
* <<Жедел іздестіру қызметі туралы>> Қазақстан Республикасының заңы 1994ж.
* Гинзбург А.Я. Основы оперативно - розыскной деятельности./ Жедел - іздестіру қызметтің негіздері/. - Алматы, 1997ж.-75б.
Курсовая работа не предусмотренно
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz