УМКД

Қазақстанның жануарлар ресурсы

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ШӘКӘРІМ атындағы СемЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
3 деңгейлі СМК құжаты
ПОӘК
ПОӘК 042-18-35.1. 100
/02-2014

ПОӘК
Студенттерге арналған пәннің бағдарламасы
<<Қазақстан биоресурстары>>

№ 1 басылым
16.06.2014 ж.

ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

Қазақстан биоресурстары
<<5В011300>> - <<иология>> мамандығы үшін

СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ

Семей
2014 ж

1.ӘЗЕРЛЕГЕН

Құрастырушы______<<____>>_____ 20___ж., б.ғ.к., аға оқытушы Нағашбекова Л.Ә.

<<Биология>> кафедрасы

2. ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1. Биология кафедрасында отырысында
<<____>>___________ 20___ж.№____хаттама

Кафедра менгерушісі_______Тлеубаева А.В.
2.2. Жаратылыстану ғылымдар факультетінің оқу-әдістемелік бюросының отырысында
<<____>>___________ 20___ж. №____ хаттама

Төрайымы____________ Абдишева З.В.

3. БЕКІТІЛДІ
Университетінің Оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында басып шығаруға мақұлданған және ұсынылған
<<____>>___________ 20___ж. №____ хаттама

ОӘК төрайымы____________ Искакова Г.К.

4. 05.09.2013 ж. №1 БАСПАНЫҢ ОРНЫНА КІРГІЗІЛГЕН

Мазмұны
1.
Жалпы ережелер
2.
Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу
3.
Пәнді оқып білу жөніндегі әдістемелік ұсынымдар
4.
Курс форматы
5.
Курс саясаты
6.
Баға қоюдың саясаты
7.
Әдебиет тізімі

1 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1.1 Оқытушы және пән туралы жалпы мәліметтер:
Нағашбекова Ләззат Әділжаппарқызы оқытушы
Биология кафедрасы
Байланыс ақпараты - оқу ғимараты № 3, кабинет № 112
Сабақ өткізу орны - дәрісхана № 230
Берілген пән бойынша кредиттер саны - 3

1.2 Пәннің қысқаша мазмұны:
Қазақстан жер көлемі, табиғаты көлемі кеңдігімен дүние жүзіндегі мемлекеттердің ішінде алдыңғы орында тұрады, соның үшін Қазақстан биоресурстары мен ерекшеленеді. Қазіргі таңда табиғаттағы биоресурстарды есепке алу, одан тиімді пайдаланып, Қазақстан республикасының міндетті жұмыстарының бірі есептелінеді.
Пәннің мақсаты республиканың биоресурстарын зерттеу, олардан тиімді пайдалану, қорғау жұмыстарын атқара отырып оқушыларға биоресурстар жөнінде терең білім беру.

1.3Пәнді оқып-білудің мақсаты:
Студенттерді Қазақстан өсімдіктері және жануарлары ресурстарының алуан түрлілігімен, пайдалы өсімдіктер және жануарлардың жеке топтарын және түрлерін зерттеу тарихының кезеңдерімен, сонымен қатар шикізат алу тәсілдерімен және оларды қолдану жолдарымен таныстыру.

1.4Пәнді оқып-білудің негізгі міндеті:
* Пәнді игеру барысында ресми белгілі биоресурстарды және олардан алынған өнімдерді практика жүзінде пайдалануды;
* Өсімдіктер мен жануарлар ресурстарын тиімді пайдалануды және қорғауды;
* Шаруашылықта пайдалы өсімдіктердің және жануарлардың алуан түрлілігін, олардың экологиясын,таралуын, ресурстарын зерттеу тәсілдерін меңгерту.

1. 5 Оқып-білудің нәтижелелері:
Пәнді меңгергеннен кейін мынаны білу керек:
* биологиялық ресурстардың негізгі түрлерінің систематикалық орны;
* олардың таралу аймақтары мен тіршілік ету орындары;
* қазақстанның өсімдік жамылғысының типтері;
* негізгі ресурстық түрлердің биомасасын анықтау әдістері;
* алынған білімді практикада пайдалану және басқа биологиялық пәндерді оқу барысында қолдану.

1.6. Курстың пререквизиттері: биология, экология, география, омыртқасыздар зоологиясы, омыртқалылар зоологиясы, өісмдіктер ситематикасы.
1.7 Курстың постреквизиттері:өсімдіктер систематикасы, өсімдіктер анатомиясы мен морфология өсімдіктер мен жануарлар экологиясы, зоогеография, ихтиология, орнитология, әлем флора мен фаунасы, оқу практика.

2 Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу
1 кесте
Модуль

Тақырыб атауы
Сағаттар
Әдебиет

Дәріс
Практикалық сабақ
ООӨЖ
ОӨЖ

Кіріспе.
* Қазақстанның биоресурстары жөнінде жалпы сипаттама.
* Өсімдіктер биоресурстары және оладың жер бетінде таралуы және классификациясы.

7.2.1-7.2.4

Қазақстанның шөл және шөлейтті аймақтарында өсетін өсімдіктер.
* Шөл және шөлейтті аймақтарына жалпы сипаттама.
* Шөлейтті аймақтарда жиі кездесетін өсімдіктер түрлері, олардың биологиясы.
1
1
1,5
5

Қазақстанның далалы аймақтары
1.Далалы аймақтарға жалпы сипаттама.
2. Далалы аймақтарда жиі кездесетін өсімдіктер түрлері, олардың биологиясы.

1
1
2

7.2.1-7.2.4

Қазақстан ормандары
* Орманның түрлері.
* Ормандарда жиі кездесетін өсімдіктер түрлері, олардың биологиясы.

1
1
2
10
7.2.1-7.2.4

Қазақстанның таулы аймақтары
* Таулы аймақтардың географиясы.
* Таулы аймақтарда жиі кездесетін өсімдіктер түрлері, олардың биологиясы.
1
1
2

Қазақстан территориясындағы су көздері.
* Суда өсетін өсімдіктердің экосистемасы.
* Ертіс өзені аңғарларында өсетін өсімдіктер.
* Тұзды суларда өсетін өсімдіктер.

1
1
2
10
7.2.1-7.2.4

Қазақстанда өсетін дәрілік өсімдіктер топтары.
* Дәрілік және улы өсімдіктер туралы жалпы сипаттама.
* Дәрілік өсімдіктердің химиялық құрамына байланысты жіктеу.
* Қазақстанда кең таралған дәрілік өсімдіктердің түрлерінің биологиялық ерекшеліктері.
2
2
2
7,5
7.2.1.-7.2.4

Қазақстандағы бал-шырынды өсімдіктер
* Бал-шырынды өсімдіктердің жалпы сипаттамасы.
* Бал-шырынды өсімдіктердің классификациясы.
* Қазақстанда омарта шаруашылығында қолданылатын мәдени және жабайы өсімдіктердің биологиясы.
2
2
2

7.2.1.-7.2.4

Қазақстанның мал-азықтық өсімдіктер топтары.
* Қазақстан территориясындағы жайылымдықтар мен шабындықтар.
* Сапасы жоғары мал азығы ретінде қолданылатын жабайы және мәдени өсімдіктер түрлері.
2
2
2

7.2.1.-7.2.4

Мәдени өсімдіктер
* Тамақ өнеркәсібінде пайдаланылатын мәдени дәнді дақылдар.
* Көкеніс дақылдары.
* Жеміс-жидекті өсімдіктер.
* Май алынатын өсімдіктер түрлері.

2
1
2
5

Жабайы өсмідіктер түрлерінің шаруашылықта қолданылуы
* Табиғи бояулар алынатын өсімдіктер түрлері. Олардың жалпы қасиеттері.
* Илік заттары бар өсімдіктер.
* Хош иісті өсімдіктердің түрлері және олардың қолданылуы.

2
1
1
5
7.1.1-7.1.4

2 Модуль Жануарлар әлемінің ресурстары. Қазақстанның жануарлары. Су омыртқалылары. Балықтар.
1. Қазақстанның жануарлар ресурсы.
2. Су омыртқалылары.
3.Қазақстандаауланатынбалықтар.

3
1

14 Дәріс
Құрлық омыртқалылары. Қосмекенділер. Бауырыменжорғалаушылар.
1. Далалы, орманды жерлерде кездесетін қосмекенділер.
2. Шөл мен шөлейтті жерлерде кездесетін қосмекенділер.
3.Жазықтыжерлерде, ормандыдалалыжерлердекездесетінбауырыменжорғалаушылар. Жыландар.

2
1

15 Дәріс
Құстар. Құстардың аңшылық-кәсіптік түрлері.
1.Құстардың кәсіптік түрлері.
2.Құстардың аңшылық-кәсіптік түрлері.

16 Дәріс
Далалы жерлер мен орманды жерлерде кездесетін сүтқоректілер.
1. Далалы жерлерде кездесетін сүтқоректілер.
2. Орманды жерлерде кездесетін сүтқоректілер.
3. Шөл мен шөлейтті жерлерде кездесетін сүтқоректілер.

17 Дәріс
Қазақстанның терісі қымбат және кәсіптік аңшылыққа жарайтын аңдары.
1.Қазақстанның терісі бағалы аңдары.
2.Кәсіптік - аңшылық аңдары.

3 МОДУЛЬ Қазақстанның қорғауға алынған өсімдіктері мен жануарлары

18 Дәріс
Қазақстанның Қызыл кітабына енген жануарлары.
1. Қазақстанның Қызыл кітабы.
2.Қазақстанның Қызыл кітабына енген жануарлары.
2

19 Дәріс
Қазақстанның ерекше қорғалатын аймақтарыны жалпы сипаттамасы
* Табиғи саябақтар. Ботаникалық бақтар.
* Қазақстанның қорықтары мен қорықшалары.
* Қызыл кітапқа енген өсімдіктер.

1
10

БАРЛЫҒЫ:
30
15
22,5
67,5

3 ПӘНДІ ОҚУ БОЙЫНША ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР
Қазақстан биоресурстары курсын оқыту өзара байланысты төрт форманы қажет етеді: дәріс, практикалық (семинар) жұмыс, ООӨЖ-оқытушының оқушылармен өздік жұмысы, және ОӨЖ- оқушының өздік жұмысы.
Дәрістер конспектілері материалды игеруге негіз болып табылады. Дәрісте конспект жазуға әрбір студент міндетті. Конспекті оқулықтардан және оқу құралдарынаналынған материалмен толықтырып, жазып алған өте пайдалы. Конспекті лектор беретін кеңестер кезінде де толықтыруға болады. Зертханалық (семинар)сабағына дайындалуда келесі қажет болады: зертханалық сабақтың тақырыбына сәйкес оқу құралдардан және дәріс материалы бойынша ұсынылған теориялық материалдарды зерттеу; практикум немесе нақты әдістемелік нұсқаулардан жұмыстың мазмұнымен, қажетті құралдар, реактивтер, ыдыспен танысу; алғашқы сабаққа жіберілу алыңған соң жеке тапсырма орындау; қорытындысымен орындалған жұмыстың есебін жазу және оны қорғау. ОӨЖ және ОӨЖ күнделікті және міндетті дайындықты талап етеді, нақты тапсырма бойынша орындалады және күнделікті оқытушымен тексеріледі. Аудиториядан тыс өздік жұмыста студенттер әдебиетпен жұмыс істеп, үй тапсырмасын орындап, практикалықсабақтарға дайындалады.

4 КУРС ФОРМАТЫ
<<Қазақстан биоресурстары>> - 3 кредит.
Курс бойынша 50 минуттық дәріс, 50 минуттық практикалық сабақ және 50 минуттық ОӨЖ аптасына 1 рет болады. Дәрістерге, зертханалық сабаққа, ООӨЖ-ге қатысуға студент міндетті. Себепсіз босатылған сабақтар қайталап оқытылмайды. Жазбаша үй тапсырмалары уақытта өткізілмесе, қабылданбайды, сондықтан студент белгілі бір балын жоғалтады. Практикалық сабақтар студентті өздігінен жұмыс істеуге үйретеді, ойлау қабілетін арттырады, сондықтан сабаққа нұсқаудағы сұрақтарға толық жауап беріп және тәжірибе жүргізу үшін кейбір өсімдіктер анатомиясы мен морфологиясыныңмәнін анықтамалық кітаптан тауып, жазып келуі керек. Сол жағдайда ғана тәжірибелік жұмысқа толық қорытынды жасауға болады. Сабаққа дайын емес студент зертханалық сабаққа жіберілмейді, қосымша сабақты орындауы қажет.

5 курс саясаты
Студентпәнді оқып-білу үрдісінде белсенді және өздік қабілеттерін көрсету міндетті, қалып келу, себепсіз сабақтан қалу, дер уақытта жұмыстарды тапсырмау және оқу үрдісінде пассивті болуда баллдарды алу түрінде штрафтар салынады.

6 БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ
Пән бойынша емтихан бағасы модульдар бойынша, межелік бақылау бойынша және соңғы аттестация бойынша (60%) көрсеткіштер мен емтихан нәтижесінің (40%) қосынды балы түрінде қорытылады, қосындысы 100% құрайды.
Апта және бақылау түрлері бойынша баллдардың таратылуы кестеде келтірілген

<<Қазақстан биоресурстары>> пәні бойынша балдардың таратылуы
2 кесте
Апта
Бақылау түрі
Балдардың барлығы
Қосымша
1-7
Аудиториялық сабақтарына қатысу және даярлық
30
Оқытушы электрондық журналда оқушының тек сабаққа қатыспау фактісін көрсетеді
Зертханалық жұмыстардың тақырыбы оны орындау және қорғау
1
Қазақстан өсімдіктерінің типтері
-
Зертханалық
сабақта
2
Қазақстанның дәрілік өсімдітері
20
Зертханалық
сабақта
3
Қазақстанның мал-азықтық өсімдіктері
20
Зертханалық
сабақта

№1 ОӨЖ
50

4
Қазақстанның техникалық өсімдіктері
20
Зертханалық
сабақта
5
Бал-шырынды өсімдіктер және олардың классификациясы
20
Зертханалық
сабақта

№2 ОӨЖ
50

6
Қазақстанда кәсіптік мақсатта ауланатын балықтар
20
Зертханалық
сабақта
7
Рубеждік бақылау
70

І Аттестация- Барлығы: 300 балл

8-15
Аудиториялық сабақтарына қатысу және даярлық
30
Оқытушы электрондық журналда оқушының тек сабаққа қатыспау фактісін көрсетеді
8
Қазақстанның терісі қымбат және кәсіптік- аңшылыққа жарайтын аңдары.

-
Зертханалық
сабақта
9
Сүтқоректілер. Сүтқоректілердің азықтық-кәсіптік түрлері.

17
Зертханалық
сабақта
10
Құстар. Құстардың аңшылық-кәсіптік түрлері.

17
Зертханалық
сабақта
11
Жер бетіндегіомыртқалылар. Қосмекенділер. Бауырыменжорғалаушылар.

17
Зертханалық
сабақта

№3 ОӨЖ
50

12
Құстарды кәсіптік мақсатта аулау.
2. Қолға үйретілген құстар.

17
Зертханалық
сабақта
13
Жануарларресурстарынқорғаушаралары. Қорықтар.
1. Қазақстан қорықтары.

17
Зертханалық
сабақта
14
ҚазақстанныңҚызылкітабынаенгенжануарлары.
1. Қазақстанның Қызыл кітабы.
2.ҚазақстанныңҚызылкітабынаенгенжануарлары.
15
Зертханалық
сабақта

№4 ОӨЖ
50

15
Рубеждік бақылау
70

ІІ Аттестация Барлығы: 300 балл

Емтихан балдарының барлығы

400

Академиялық мерзімде балдардың барлығы
*

7. Әдебиеттер тізімі
Негізгі:
* Олжабекова К,Б, Есжанов Б.Е. Омыртқалылар зоологиясы 1, 2 том, 2011 ж.
* Карипбаева Н.Ш., Полевик В.В., Силыбаева Б.М. Ботаниканың оқу практикасы. Семей, 2012.
* Силыбаева Б. М., Карипбаева Н.Ш., Полевик В.В. Жоғарғы сатыдағы өсімдіктер. Семей, 2010.

Қосымша
* Қазақстанның өсімдіктер әлемі. Алматы. 2008.
* Қазақстан өсімдіктер әлемінің Асыл қазынасы.и Алматы. 2006.
* Книга генетического фонда фауны Казахской СССР.Алма - Ата "Наука" - 1989.
* Кукенов.М.К. и др. Лекарственные растения Казахстана и их использование. Алматы.1997.
* Лекарственные растения Казахстана. Алма - ата, 1966.

Пәндер

Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат

Қосымша

Email: info@stud.kz