Файл қосу

Тұрақты электр өрісіндегі зарядталған бөлшектің қозғалысы



ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
                    3 деңгейлі СМК құжаты
                                   ПОӘК
                                       
                        ПОӘК 042-18-38.1.67/02-2014

                                   ПОӘК
Студенттерге арналған  пәннің   бағдарламасы
<<Электрмагниттік өрістердегі зарядталған бөлшектердің қозғалысы>>

                              №1 басылым
                                 25.06.2014ж.

                                       
	
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
            ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
                                       
<<Электрмагниттік өрістердегі зарядталған бөлшектердің қозғалысы>> 
          5В011000  -  <<Физика>> мамандығы үшін
                                       
  СТУДЕНТКЕ АРНАЛҒАН  ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                  Семей 
                                     2014
                                       
Алғы сөз
1. ӘЗІРЛЕНГЕН

Құрастырушы:_____  <<___>>_____2014ж  Маусымбаев С.С.., п.ғ.д., профессор, физика кафедрасы

2. ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 <<Физика>> кафедрасы отырысында 

25.06.2014ж       хаттама №10       

Кафедра меңгерушісі, п.ғ.д., профессор      ________   С.С.Маусымбаев


2.2 Физика-математика факультетінің оқу-әдістемелік бюросының  отырысында

 <<___>>_____2014ж     хаттама  №        

Төрайымы                   ___________    Қ.А.Батырова


3. БЕКІТІЛДІ
Университететің Оқу-әдістемелік Кеңесінің отырысында басып шығаруға мақұлданған және ұсынылған 
<<        >>             2014ж.,  хаттама №                       

ОӘК төрайымы	_________           Г.К. Искакова


4. БІРІНШІ РЕТ ЕНГІЗІЛІП ОТЫР














	Мазмұны

                                      1.
Жалпы ережелер
                                      2.
Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу
                                      3.
Пәнді оқып білу жөніндегі әдістемелік ұсынымдар
                                      4.
Курс форматы 
                                      5.
Курс саясаты
                                      6.
Баға қоюдың саясаты
                                      7.
Әдебиет тізімі































1 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1.1 Оқытушы және пән туралы жалпы мәліметтер:
Маусымбаев Серікбай  Сәлімбекұлы, педагогика ғылымдарының докторы‚ профессор
Физика кафедрасы
Байланыс ақпараты  -   оқу ғимараты №3, кабинет №311, тел.:773358
Сабақ өткізу орны  -  дәрісхана  № 306
Берілген пән бойынша кредиттер саны - 2

1.2  Пәннің  қысқаша мазмұны: Кіріспе. Біртекті тұрақты магнит өрісіндегі зарядталған бөлшектің қозғалысы. Тұрақты электр өрісіндегі зарядталған бөлшектің қозғалысы. Айқасқан біртекті электр және магнит өрісіндегі қозғалыс. Біртекті магнит өрісіндегі және біртекті емес электр өрісіндегі зарядталған бөлшек. Айқасқан электр және магнит өрістеріндегі Холл эффектісі. Тұрақты электр және магнит өрістеріндегі зарядталған бөлшектің релятивтік қозғалысы. Біртекті магнит өрісіндегі электронның қозғалысы (Ландау есебі). Біртекті электр өрісіндегі электронның релятивтік емес қозғалысы ( Эйри есебі). Біртекті айқасқан электр және магнит өрістеріндегі электронның қозғалысы. Квадрупольдық конденсатордың электр өрісіндегі циклотрондық резонанс. Параболалық конденсатордың электр өрісіндегі циклотрондық резонанс. Біртекті емес электр өрісіндегі циклотрондық резонанс.

1.3 Пәнді оқып-білудің мақсаты: 
* әртүрлі ғылыми бағытта пайда болатын теориялық және көпқырлы практикалық маңызды есептерді шеше алатын мамандарды дайындау; 
* арнайы курста студенттердің назарын физиканың ең жалпы түсініктері, заңдары мен принциптеріне аударып, оларды физикалық процестерді және құбылыстарды талқылауға үйретіп, іске асыруға мүмкіншілік тудырады;
* әлемнің қазіргі физикалық бейнесіне студенттердің біртұтастық көзқарасын қалыптастыруда теориялық физика негізгі роль атқарады;
* теориялық физика арнайы физикалық білімнің бірінғай жүйесінің ең жоғары сатысы болып келеді, сондықтан жалпы физика курсымен сабақтастығы талап етіледі.

1.4 Пәнді оқып-білудің негізгі міндеті:
- теориялық физиканың негізгі әдістері арқылы методологиялық жалпылау тәсілдерін, физикалық ұғымдар мен принциптерін қолдануын, олардың қазіргі ғылым және техникамен байланыстығын көрсету керек;
    - студент теориялық физиканың негізгі ұғымдары мен негізгі заңдарын білуі тиіс, теориялық физикада шешілетін мәселелерді қоя біліп шешу әдістерін үйренуі керек, әрбір жеке физикалық жүйелер параметрлерінің гаусстық және халықаралық бірлік жүйесі бойынша алынған сан мәндерін таба білуі керек.
* статикалық электр және магнит өрістерінде қозғалатын электрондарды пайдаланатын приборлар тобы жөнінде түсініктеме алу керек. Бұл приборлар электрондық мазерлер қатарына жатады. Табылған шешімдерді компьютер экранында көзкөрім түрінде көрсету керек.
* айқасқан электрмагниттік өрістердегі зарядталған бөлшектердің қозғалысын классикалық және кванттық теңдеулердің көмегімен дұрыс табу дағдысын қалыптастыру керек және бөлшек қозғалысының траекториясына талдау жасау керек. 

1.5 Оқытудың нәтижелелері:
	Пәнді оқып-білудің нәтижесінде студент: 
         білу керек:
* классикалық және кванттық механиканың, электрдинамиканың, компьютерлік графиканың элементтерінің іргелі қағидаларын білу керек;
* теориялық физикада қолданылатын мәселелерді қою әдістерді және оларды шешуді; 
игеру керек:
* теориялық физиканың жалпы құрылымын;
істей білу керек:
* теориялық физиканың іргелі ұғымдарын түсіндіре білуді;
түсіну керек:
* кванттық теорияның жалпы принциптерін;
мақсаты болу керек:
* релятивтік емес теориялардың қолданылу шекарасы жөніндегі ұғымдарын;
алу керек:
* негізгі практикалық есептерді шешу дағдыларын.

1.6 Курстың пререквизиттері:
1.6.1 жалпы физика курсы
1.6.2 математикалық  анализ
1.6.3 дифференциалдық теңдеулер теориясы
1.6.4 математикалық физика әдістері
1.6.5 теориялық физика

1.7 Курстың постреквизиттері:
1.7.1 атом ядросы мен элементар бөлшектер теориясы 
1.7.2 заттың электрондық теориясы

2 Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу
                                                                   1 кесте
                                      №
                                     т/б
                           Тақырып атауы
                               Сағаттар 
                                Әдебиет 


                                  Дәріс
                                     ЗС
                                     ПС 
                                   ОСӨЖ
                                    СӨЖ
                                       
                                       1
                                       2
                                       3
                                       4
                                       5
                                       6
                                       7
                                       8
1.
Кіріспе. Біртекті тұрақты магнит өрісіндегі зарядталған бөлшектің қозғалысы. 
                                       1
                                       
                                       1
                                       1
                                       4
[12] б.3-8
б.9-24

2.
Тұрақты электр өрісіндегі зарядталған бөлшектің қозғалысы.
                                       1
                                       
                                       1
                                       1
                                       4
[12] б.25-27
б.29-31
3.
Айқасқан біртекті электр және магнит өрісіндегі қозғалыс
                                       2
                                       
                                       1
                                       1
                                       4
 [12] б.32-38
б. 39-43
4.
Біртекті магнит өрісіндегі және біртекті емес электр өрісіндегі зарядталған бөлшек. 
                                       2
                                       
                                       1
                                       1
                                       4
 [12] б.44-80
5.
Айқасқан электр және магнит өрістеріндегі Холл эффектісі
                                       2
                                       
                                       1
                                       2
                                       4
 [12] б.81-86
6.
Тұрақты электр және магнит өрістеріндегі зарядталған бөлшектің релятивтік қозғалысы
                                       1
                                       
                                       1
                                       1
                                       4
 [12] б.87-124
7.
Біртекті магнит өрісіндегі электронның қозғалысы (Ландау есебі). 
                                       1
                                       
                                       1
                                       1
                                       3
[12] б.125-130

8.
Біртекті электр өрісіндегі электронның релятивтік емес қозғалысы ( Эйри есебі)
                                       1
                                       
                                       1
                                       2
                                       2
[12] б.131-137

9.
Біртекті айқасқан электр және магнит өрістеріндегі электронның қозғалысы
                                       1
                                       
                                       1
                                       2
                                       4
 [12] б.138-141
10.
Квадрупольдық конденсатордың электр өрісіндегі циклотрондық резонанс
                                       1
                                       
                                       2
                                       1
                                       4
 [12] б.142-154
11.
Параболалық конденсатордың электр өрісіндегі циклотрондық резонанс. 
                                       1
                                       
                                       2
                                       1
                                       4
 [12] б.155-160
12.
Біртекті емес электр өрісіндегі циклотрондық резонанс
                                       1
                                       
                                       2
                                       1
                                       4
[12] б.160-167


БАРЛЫҒЫ:
                                      15
                                       
                                      15
                                      15
                                      45
                                       

3 ПӘНДІ ОҚУ БОЙЫНША ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР
Бұл курсты оқыту өзара байланысты төрт форманы қажет етеді: дәріс, практикалық (семинар) жұмыс, ОСӨЖ-оқытушының студентпен өздік жұмысы, және СӨЖ - студенттің өздік жұмысы. 
Дәрістер конспектілері материалды игеруге негіз болып табылады. Дәрісте конспект жазуға әрбір студент міндетті. Конспектті оқулықтардан және оқу құралдарынаналынған материалмен толықтырып, жазып алған өте пайдалы. Конспектті лектор беретін кеңестер кезінде де толықтыруға болады. Практикалық (семинар) сабағына дайындалуда келесі қажет болады: практикалық сабақтың тақырыбына сәйкес оқу құралдардан және дәріс материалы бойынша ұсынылған теориялық материалдарды зерттеу; практикум немесе нақты әдістемелік нұсқаулардан жұмыстың мазмұнымен, қажетті құралдар, реактивтер, ыдыспен таңысу; алғашқы сабаққа жіберілу алыңған соң жеке тапсырма орындау; қорытындысымен орындалған жұмыстың есебін жазу және оны қорғау. ОСӨЖ және СӨЖ күнделікті және міндетті дайындықты талап етеді, нақты тапсырма бойынша орындалады және күнделікті оқытушымен тексеріледі. Аудиториядан тыс өздік жұмыста студенттер әдебиетпен жұмыс істеп, үй тапсырмасын орындап, практикалық сабақтарға дайындалады.  

4   КУРС ФОРМАТЫ
<<Электрмагниттік өрістердегі зарядталған бөлшектердің қозғалысы>>  -  2 кредит.
Курс бойынша 50 минуттық дәріс, 50 минуттық практикалық сабақ және 50 минуттық ОСӨЖ аптасына 1 рет болады. Дәрістерге, практикалық сабаққа, ОСӨЖ-ге қатысуға студент міндетті. Себепсіз босатылған сабақтар қайталап оқытылмайды. Жазбаша үй тапсырмалары (ЖҮТ) көрсетілген уақытта өткізілмесе, қабылданбайды, сондықтан студент белгілі бір балын жоғалтады. Практикалық сабақтар студентті өздігінен жұмыс істеуге үйретеді, ойлау қабілетін арттырады, сондықтан сабаққа нұсқаудағы сұрақтарға толық жауап беріп және тәжірибе жүргізу үшін кейбір физико-химиялық параметрлердің мәнін анықтамалық кітаптан тауып, химиялық реакциялар тендеуін жазып келуі керек. Сол жағдайда ғана тәжірибелік жұмысқа толық қорытынды жасауға болады. Сабаққа дайын емес студент практикалық сабаққа жіберілмейді, қосымша сабақ жүргізілмейді.

5 курс саясаты
	Студент пәнді оқып-білу үрдісінде белсенді және өздік қабілеттерін көрсету міндетті, қалып келу, себепсіз сабақтан қалу, дер уақытта жұмыстарды тапсырмау және оқу үрдісінде пассивті болуда баллдарды алу түрінде штрафтар салынады.





6 БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ
 <<Электрмагниттік өрістердегі зарядталған бөлшектердің қозғалысы>> пәні бойынша баллдардың таратылуы
                                                                   2 кесте
                                                                               
                                   Апта
                            Бақылау түрі
                       Балдардың барлығы
                                       1
                                       2
                                       3
                                       
                                     ТЗ
                                    СӨЖ
межелік
                                      1-7
1-7 аптадағы аудиториялық сабақтарына қатысу және даярлығы
                                      30
                                       1
                                       -
                                       -
                                       -
                                       
                                       2
                                       -
                                       -
                                       -
                                       
                                       3
                                       -
                                       -
                                       -
                                       
                                       4
                                      50
                                       -
                                       -
                                      50
                                       5
                                       -
                                       -
                                       -
                                       
                                       6
                                      50
                                      90
                                       -
                                      140
                                       7
                                       -
                                       -
                                      80
                                      80
                                Барлығы
                                     (1-7)
                                      100
                                      90
                                      80
                                      270
                                     8-15
8-15 аптадағы аудиториялық сабақтарына қатысу және даярлығы
                                      30
                                       8
                                       -
                                       -
                                       -
                                       
                                       9
                                       -
                                       -
                                       -
                                       
                                      10
                                       -
                                       -
                                       -
                                       
                                      11
                                      50
                                       -
                                       -
                                      50
                                      12
                                       -
                                       -
                                       -
                                       
                                      13
                                       -
                                       -
                                       -
                                       
                                      14
                                      50
                                      90
                                       -
                                      140
                                      15
                                       -
                                       -
                                      80
                                      80
                             Барлығы (8-15)
                                      100
                                      90
                                      80
                                      270
                 Семестр бойынша барлығы
                                       
                                       
                                       
                                      300
                                   (30+270)
Емтихан балдарының барлығы
                                      400
Академиялық мерзімде балдардың барлығы 
                                     1000

7 ӘДЕБИЕТ

Негізгі әдебиеттер:
1. Арцимович  Л.А.,  Лукьянов  С.Ю.   Движение  заряженных   частиц  и электрических и магнитных полях. М : Наука. 1978.
2. Блохинцев Д.И. Основы квантовой механики.    М.: Наука. 1976.
3. Воронцов В.И., Маусымбаев С.С. Препринт ИТФ-74-137Р. ИТФ АН УССР. Киев. 1974.
4. Воронцов В.И., Маусымбаев С.С. Препринт ИТФ-74-138Р. ИТФ АН УССР. Киев. 1974
5. Давыдов А.С. Квантовая механика.    М.: Наука. 1972.  
6. Ландау Л.Д., Лифшиц Е.М. Квантовая механика. Нерелятивистская теория.  --  М.: Наука. 1974.
7. Левич В.Г., Ю. А. Вдовин, В.А. Мямлин. Курс теоретической  физики. Т.2. -М.: Наука. 1971.
8. Ландау Л.Д., Лифшиц Е.М. Теория поля. - М.: Наука. 1973
9. Маусымбаев  С.С. Кванттық механика.   А.: Халықаралық жазылым Агенттігі. 2007
10. Маусымбаев С.С., Павленко Ю.Г.. Воронцов В.И. Радиотехника и электроника. - №5. с. 1055. АН СССР. Москва. 1976.
11. Маусымбаев  С.С,  Воронцов  В.И.   Известия   АН  Каз ССР. №2. Алматы.1980.
12. Маусымбаев С.С., Павлов И.В., Абдрахманова Р.Р. Движение заряженных частиц в электромагнитных полях. А., Международное Агентство подписки, 2007.
Қосымша әдебиеттер:
13. Соколов А.А., Тернов И.М. Релятивистский электрон. -- М.: Наука.1983.
14. Соколов А.А., Тернов И.М., Жуковский В.И. Квантовая механика.  -  М.: Наука. 1979.
15. Самарский А.А., Михайлов А.П. Математическое моделирование. - М.: Наука. 1997.





















































































































Пәндер