Файл қосу

Тұқымды егуге дайындау



ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
3деңгейлі  СМК құжаты
                                   ПОӘК
                                   ПОӘК
042-18-21.1.3/01.2014


                                   ПОӘК
<<Орман тұқым ісі>> пәнінен оқытушыға арналған жұмыс жоспары
                            № ___ басылым
                           <<___>>  ______   20__ж.




ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

 5В080700 <<Орман шаруашылығы және орман ресурстары>>
                    мамандығына арналған
                                       
                                       
<<ОРМАН ТҰҚЫМ ІСІ>> ПӘННІҢ ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАНЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       



СЕМЕЙ  - 2014


                                Алғы сөз
1 ҚҰРАСТЫРҒАН

Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің <<Агротехнология және орман ресурстары>> кафедрасының  аға оқытушысы  Ахметова Айжан Адилбековна

<<___>>    20 жыл
2 ТАЛҚЫЛАНДЫ: 
2.1. <<Агротехнология және орман ресурстары>>  кафедрасының мәжілісінде. 
Хаттама <<       >>20__  жыл, №___
Кафедра меңгерушісі ________Сейлгазина С.М. 
2.2. Аграрлық факультетінің оқу-әдістемелік бюро мәжілісінде 
Хаттама <<    >>20__  жыл, №____
Төраға ______Тлеубаева А.В.
3 БЕКІТЕМІН:
Университеттің оқу-әдістемелік кеңес мәжілісінде қаралды және баспаға ұсынылды 
Хаттама <<>>    20        жыл, №___
ОӘК төрағасы  __________ Искакова Г.К.

4   БІРІНШІ РЕТ ЕНГІЗІЛГЕН





                                МАЗМҰНЫ

* Жалпы жағдайлар
* Пәнді оқу бойынша әдістемелік нұсқаулар
* Курстың форматы мен саясаты
* Баға қою саясаты
* Пәннің мазмұны және сабақтардың түрлері бойынша сағаттар
* СОЖӨЖ және СӨЖ мазмұны
* Пән бойынша оқу процесінің күнтізбелік жоспары
* Қолданылған әдебиеттер















                                        
                          



1 ҚОЛДАНУ САЛАСЫ
Жұмыс бағдарламасы <<Орман тұқым ісі>> пәнінен <<5В080700>>-<<Орман шаруашылығы және орман ресурстары>> мамандығына арналған. 
* НОРМАТИВТІ СІЛТЕМЕЛЕР
<<Орман тұқым ісі>> пәнінің оқытушыларға арналған жұмыс оқу   бағдарламасы осы пәннің оқу процесін ұйымдастыру  ретін  келесі құжаттардың талаптары мен  ұсыныстарына сәйкес орнатады: 
-      Жоғары білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарты;
-    5В080700  -  Орман ресурстары және орманшылық жоғары білім беру мамандығы бойынша типтік оқу жоспары. Жоғары және жоғарғы оқу орнынан кейінгі білім беру мамандықтары бойынша типтік оқу жоспарына 132 қосымша;
-  5В080700  -  Орман ресурстары және орманшылық мамандығы бойынша пәннің типтік оқу бағдарламасы;
-   <<Пәннің оқу-әдістемелік кешенін әзірлеу және рәсімдеуге қойылатын ортақ талаптар>> ТБС 042-ГУ-4-2013 Университет стандарты;
-  <<Пәннің оқу-әдістемелік кешенінің мазмұны және құрылымы>> ҚП 042-1.01-2013 Құжаттық процедура.

* ЖАЛПЫ ЖАҒДАЙЛАР

3.1 Пән туралы қысқаша дерек: <<Орман тұқым ісі>> пәні 3 семестрде оқытылады, пәннің оқытылатын мерзімі 15 жұма, жалпы көлемі  -  135 сағат, Курс емтиханмен аяқталады.
3.2 <<Орман тұқым ісі>> пәнінің  негізгі міндеті: 
Орман тұқымдық істің теориялық негіздерін, негізгі ағаш және бұта  түрлерінің биологиялық ерекшеліктерін, орман көшеттігінің агротехникасын, орман көшеттіктерін жобалау негіздерін;  
3.3 <<Орман тұқым ісі>> пәнінің мақсаты: орман тұқым шаруашылығы ісіндегі теориялық және тәжірибелік негіздерді терең және жан-жақты студенттерге беру;
* әртүрлі ағаш және бұта түрлерінің отырғы материалдарын өсіру туралы білім беру;
* алған білімдерін нақты ормандық-экологиялық, шаруашылық-экономикалық жағдайларда дұрыс қолдануды үйрету.

3.4 Пәнді оқу нәтижесінде студенттер мына білуі керек: 
Орман дәндерінің егістік  сапаларын анықтауды, орман дәндерінің сапасына құжаттарды дайындауды, орман көшеттігінің жобасын жасауды, отырғызылатын материалының агротехникасын жоспарлауды.
3.5 Курстың пререквизиттері: 
* Ботаника,
* Фитопатология,
* Энтомология.
3.6 Курстың постреквизиттері:  
* Орман шаруашылығын құру
* Елді мекендерді көгалдандыру
* Орман ресурстарын есептеу

3.7 Жұмыс оқу жоспарынан көшірме                                                 Кесте-1

Курс 
Семестр 
Кредит 
Дәріс 
(сағ.)
Тәжірибе (сағ)
Зерт 
СОЖӨЖ
СӨЖ
Барлығы 
Бақылау түрі 
1
2
3
15
15
15
45
45
135
Емтихан 

4 ОҚУ ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫНЫҢ МАЗМҰНЫ (МОДУЛЬ) 
                                                                   Кесте 2
               ПӘННІҢ ТАҚЫРЫПТЫҚ  ЖОСПАРЫ
                           Тақырып атауы
                           Сағаттар саны
                                       1
                                       2
                       Дәріс тақырыптары
1  -  модуль Орман тұқымдарының дамуы мен классификациялануы
        1  -  блок - Жеміс беру ерекшеліктері
Орман тұқым ісіне кіріспе.
                                       1
Өнімділікті есептеу және болжамдау
                                       1
Тұқымдарды құжаттандыру және тасымалдау
                                       1
Дайындамаларды аудандастыру және орман дәндерін басқа жерлерге ауыстыру
                                       1
Ормандық тұқым тану ғылым ретінде. Ормандық ағаш өсімдіктерінің тұқым беру, дән беру биологиясы
                                       1
Орман тұқым шаруашылығы  
                                       1
Қылқан жапырақтылардың селекциясы
Селекция бағдары және кәдімгі қарағайдың сорттық үлгісі
                                       1
Блок 2 -  Көп жапырақты ағаш тұқымдарының селекциясы. Қайың селекциясы
                                       
Орман тұқымының шикі затын дайындау, өңдеу және сақтау
                                       1
Тұқымдардың физиологиялық жағдайы
                                       1
            Блок 3 - Тұқымды егуге дайындау
Орман тұқым шаруашылығы  
                                       1
Тұқымдардың физиологиялық жағдайы
                                       1
Модуль 2 - Қылқан жапырақтылардың селекциясы
Блок 4 -  Көп жапырақты ағаш тұқымдарының селекциясы. 
Селекция бағдары және кәдімгі қарағайдың сорттық үлгісі

                                       1
Қайың селекциясы

                                       1
           Блок 5 -  Тұқымды егуге дайындау
Орман тұқымының шикі затын дайындау, өңдеу және сақтау
                                       1
Жеміс беру ерекшеліктері
                                       1
Барлығы:
                                      15
                       Зертханалық жұмыс
1  -  модуль Тұқым сапасын анықтауға орташа үлгі сұрыптау
1  -  блок - Өлшеме бөліп алу және тұқым тазалығын анықтау
                                       
Тұқым ылғалдылығы мен 1000 дәннің салмағын   анықтау.
                                       2
Тұқым өнгіштігін анықтау.
                                       4
Тұқым Өміршеңдігін анықтау
                                       2
Тұқым сапалылығын кесу арқылы анықтау
                                       2
Сұрыптаудың түрлері
                                       2
Блок 2 -  Тұқым сапасының көрсеткіштері және тұқым сапасы туралы құжаттар
Қайың дәндерінің толық дәнділігін анықтау
                                       2
Өнімділікті есептеу және болжамдау
                                       2
Блок 3 - Дайындамаларды аудандастыру және орман дәндерін басқа жерлерге ауыстыру
Ормандық тұқым тану ғылым ретінде. 
                                       2
Ормандық ағаш өсімдіктерінің тұқым беру, дән беру биологиясы
                                       4
       Модуль 2 -  Орман тұқым шаруашылығы  
 Блок 4 - Тұқымдардың физиологиялық жағдайы
Сұрыптаудың түрлері
                                       2
Блок 5 -  Орман тұқымының шикі затын дайындау, өңдеу және сақтау
Өнімділікті есептеу және болжамдау
                                       4
Тұқымды егуге дайындау
                                       2
Барлығы:
                                      30
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
*      ӨСӨЖ МАЗМҰНЫ
5.1 Ағаштар мен бұталардың жеміс беруі
5.2 Дәндердің егістік сапалары және дәндерді егуге дайындау
5.3 Орман тұқымдық қорын ұйымдастыру
5.4 Ормандық генетикалық қор, оны бөлу және сақтау.
5.5 Орман тұқымдық шикі затты дайындау, өңдеу және сақтау
5.6 Қылқан жапырақтылардың қарағай бөрілерінен дәндерді алу.
5.7 Орман дәндерін сақтау және тасымалдау
5.8 Қылқан жапырақтылар және жапырақтылар дәндерінің егістік сапаларын сақтау жағдайлары.
5.9 Орман дәндерінің өнімін болжау және есептеу.
5.10 Орман тұқым учаскелері, орман тұқым плантациялары, оларды орналастыру тәсілдері, ол жерлерде өсіру және қолдану
5.11 Дәндерді дайындар алдында отырғыларды зерттеу және сапасын бағалау.
5.12 Дәндерді кесу әдісімен сапалылығын анықтау
5.13 Сынамалар алу, дәндерді кесу.
5.14 Сапасыздық белгілері.
5.15 Орман дәндерінің өнімін болжау және есептеу.


         6. Пәннің оқу-әдістемелік картасы
                                                                   Кесте 3
                     Тақырыптары 
Көрнекілік Көрнекті құралдар, ТЖО, плакаттар, зертханалық стенд
Өздік жұмыс Өз бетімен оқып білу сұрақтары
Бақылау Бақылау формасы
Дәріс сабағының тақырыптары
Тәжірибелік (семинарлық) сабақ
Зертханалық сабақ



                                       1
                                       2
                                       3
                                       4
                                       5
                                       6
                1  -  модуль Орман тұқым ісі
            1-блок- Тұқымды егуге дайындау
                                       
Орман тұқым ісіне кіріспе.
Орман тұқым ісіне кіріспе.
Кіріспе. 
№ 1 -  2 зертханалық жұмыстары. Тұқым сапасын анықтауға орташа үлгі сұрыптау

Презентациялық көрнекілік
Орман тұқым ісі пәнінінің пән аралық байланысы.
Орман тұқым ісі пәнінің қазіргі даму жолдары.
Орман тұқым ісі пәніне үлес қосқан ғалымдар.


                                       
                                       
                                       
                                 Ауызша
Орман тұқымдарының дамуы мен классифи-
кациялануы


Орман тұқымдарының дамуы мен классифи-
кациялануы


№ 3  -  зертханалық жұмыс. Өлшеме бөліп алу және тұқым тазалығын анықтау

Презентациялық көрнекілік
Орман тұқым шаруашылығының негізгі мәселесі.
Жемістер классификациясы.
Дән құрылымы.





Ауызша

Жеміс беру ерекшеліктері

Жеміс беру ерекшеліктері

№ 4  -  5 Зертханалық жұмыстар. Тұқым ылғалдылығы мен 1000 дӘннің салмағын   анықтау



Презентациялық көрнекілік
Ағаштар мен бұталар жеміс беруі.
Жеміс беру кезеңділігі және оған әсер ететін жағдайлар.
 Жеміс беруді көтеретін әдістер.
Дәндердің пісу белгілері және пісу кезеңдері. Өнім қалыптасуға климаттық жағдайлардың әсері.

Ауызша
Өнімділікті есептеу және болжамдау

Өнімділікті есептеу және болжамдау

--------------------------------------------------------------------------------
№ 6  -  зертхангалық жұмыс. Тұқым Өнгіштігін анықтау
Презентациялық көрнекілік
Орман дәндерінің өнімін есептеу және болжамдау.
Өнімді қысқа және ұзақ мезгілдік болжамдау.
Өнімділікті анықтау әдістері.

Ауызша
Тұқымдарды құжаттандыру және тасымалдау

Тұқымдарды құжаттандыру және тасымалдау

--------------------------------------------------------------------------------
№7 Зертханалық жұмыс. Тұқым Өміршеңдігін анықтау
Презентациялық көрнекілік
Партияларды қалыптастыр, бірқалыптылық белгілері.
Бөлінген партиялардың құжаттар түрі.
Тасымалдау ережелері.

Ауызша
Дайындамаларды аудандастыру және орман дәндерін басқа жерлерге ауыстыру

Дайындамаларды аудандастыру және орман дәндерін басқа жерлерге ауыстыру

--------------------------------------------------------------------------------
№8  Зертханалық жұмыс. Тұқым сапалылығын кесу арқылы анықтау

Презентациялық көрнекілік
Тұқым дайындауды аудандастыру.
Орман дәндерін басқа жерге ауыстыру.
Географиялық дақылдар.





Ауызша
Тест сұрақтары
Сұрыптаудың түрлері

Сұрыптаудың түрлері

--------------------------------------------------------------------------------
№9  Зертханалық жұмыс. Тұқым сапасының көрсеткіштері және тұқым сапасы туралы құжаттар


Презентациялық көрнекілік
Сұрыптпу дегеніміз не? Сұрыптаудың түрлері? Жасанды сұрыптау дегеніміз не?
Табиғи сұрыптау дегеніміз не?




Ауызша
Бақылау сұрақтары
           Блок 2- Орман тұқым шаруашылығы

Ормандық тұқым тану ғылым ретінде. Ормандық ағаш өсімдіктерінің тұқым беру, дән беру биологиясы

Ормандық тұқым тану ғылым ретінде. Ормандық ағаш өсімдіктерінің тұқым беру, дән беру биологиясы

--------------------------------------------------------------------------------
№ 10  -   зертханалық   сабақ.  Қайың дәндерінің толық дәнділігін анықтау
Презентациялық көрнекілік
Репродуктивтік кезең.
Дәндердің тазалығы.
Дәндердің тыныштығыжәне кезеңдері.




Ауызша
Орман тұқым шаруашы-
лығы  

Орман тұқым шаруашылығы  


Презентациялық көрнекілік
   Өте жақсы ағаштар.
Дамыған ағаштар.
Өте жақсы ағаштарды сұрыптау
   Өте жақсы екпе ағаштарды сұрыптау







Ауызша
             Блок 3-  Орман тұқымының шикі затын дайындау, өңдеу және сақтау

Қылқан жапырақтылардың селекциясы
Селекция бағдары және кәдімгі қарағайдың сорттық үлгісі

Қылқан жапырақтылардың селекциясы
Селекция бағдары және кәдімгі қарағайдың сорттық үлгісі


Презентациялық көрнекілік
Селекцияға алғашқы материал.
Кәдімгі қарағайдың климаттық экотиптері.
Кәдімгі қарағайдағы селекция көрсеткіштері.







Ауызша
Көп жапырақты ағаш тұқымдарының селекциясы
Қайың селекциясы

Көп жапырақты ағаш тұқымдарының селекциясы
Қайың селекциясы


Презентациялық көрнекілік
Қайың селекциясы
Селекцияның бағдары және қайыңның сыртқы әлпеті






Ауызша
                                             Модуль 2 -   Тұқымдардың физиологиялық жағдайы
                                              Блок 4 - Жеміс беру ерекшеліктері

Орман тұқымының шикі затын дайындау, өңдеу және сақтау


Орман тұқымының шикі затын дайындау, өңдеу және сақтау



Презентациялық көрнекілік
Орман тұқым шикізатын қабылдау және есептеу.
Қылқан жапырақтылардың бүрілерінен дәндерді алу, өңдеу.
Құрғақ және шырынды жемістерден дәндерді алу, өңдеу.
Орман дәндерін сақтау және тасымалдау.
Бүрі кептіргіштер типтері, құрамы, жұмыс істеуі.
Тұқым қоймалары, типтері.
Басты ағаш тұқымдарының тұқымдарын дайындау ерекшеліктері.


Тұқымдардың физиологиялық жағдайы

Тұқымдардың физиологиялық жағдайы


Презентациялық көрнекілік
Дәндер тыныштығының теориялық негіздері.
Дәндердің терең тыныштыққа кету жағдайлары. 


                       Блок 5- Көп жапырақты ағаш тұқымдарының селекциясы

Тұқымды егуге дайындау
Тұқымды егуге дайындау

Презентациялық көрнекілік
Тұқымды егуге дайындау.
 Тұқымның өніп шығуын жеңілдету тәсілі.
Тұқымды зақымдау тәсілі.
Физикалық, химиялық, механикалық әсер ету тәсілдері.


Қайың селекциясы

Қайың селекциясы


Презентациялық көрнекілік
Қайың селекциясы



7. Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз ету картасы
                                                                    Кесте4

Оқулықтардың, оқу-әдістемелік көмекші құралдардың атауы.
                                       
                            Даналар саны
                                       
                         Студенттер саны
Қамтамасызетілупайызы
                                       1
                                       2
                                       3
                                       4
Кентбаева Б.А. Лесосеменное дело.- Алматы: Жания-Полиграф, 2006
                                       
                                       
                                      20
                                       
                                       
                                      13
                                       
                                       
                                     100%

                  8 ҰСЫНЫЛАТЫН ӘДЕБИЕТТЕР
                        Негізгі әдебиет:
8.1.1. Кентбаева Б.А. Лесосеменное дело.- Алматы: Жания-Полиграф, 2006.
8.1.2 Справочник по лесосеменному делу.М.: 1978 г.

                     Қосымша әдебиеттер:
8.2.1."Жоғары сатыдағы өсімдіктер систематикасы" Силыбаева Б.М, Байганова Ж.Қ, Карипбаева Н.Ш,Полевик В.В  Семей-2010 ж
8.2.2.<<Дендрология>> В.Ф Абаймов, изд <<Академия>>, Москва -2009г
    o Бегенов А.Б., Мухитдинов Н.М., Айдосова С.С. Ботаника терминдерінің қысқаша орысша-қазақша сөздігі. Алматы, 1996.
8.2.4.Бессчетнов П.П., Мальцев С.Н. Редкие и ценные растения Казахстана. А., 1981.
    o Гроздов Б.В. Дендрология. М., Лесная промышленность, 1962 и последующие издания. 
    o Деревья и кустарники СССР (под редакцей проф. С.Я. Соколова), т. I-III.  -  М.; Л. 1949-1962.
    o Закиров М. Биология терминдерінің орысша-қазақша сөздігі., Рауан баспасы, 1991.
    o Жизень растений. т. IV-VI. М., Просвещение, 1978-1988.
    o Колесников А.И. Декоративная дендрология. М., Лесная промышленность, 1974.


Пәндер