Файл қосу

Табиғат зоналары



ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ 
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемелкеттік университеті
                    3 деңгейлі СМК құжаты
                                   ПОӘК
                            ПОӘК 042-16-13.2.09
                                   /01-2013
                                       
                                   ПОӘК
Студенттерге арналған  пәннің бағдарламасы
    <<Қазақстанның физикалық географиясы>> 
                                       
                             № 1 басылым
                                18.09.2013 ж.
                                       
                                       
	
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
            ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
                                       
                                       
    <<Қазақстанның физикалық географиясы>> 

        5В011600  -  <<География>>мамандығы үшін
                                       
СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН  ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       


                                Семей 2013

                                Алғы сөз
1. ӘЗІРЛЕНГЕН
                                       
Құрастырушы:_____  <<   >>________2013ж Нурпейсова А.М.,
<<Химия және география>> кафедрасының оқытушысы
Рахимова Г.К., аға оқытушы, химия және география кафедрасы

2. ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 <<Химия және география>> кафедрасы отырысында 

<<__02___>>___09______2013 ж., № 1 хаттама

Кафедра меңгерушісі, п.ғ.к.                                   Д.Р. Онтагарова

2.2 Жаратылыс ғылымдар факультетінің оқу-әдістемелік бюросының 
отырысында

<<        >>             2013ж.,№               хаттама

Төрайымы                       Л.С. Ибраева

3. БЕКІТІЛДІ
Университететің Оқу-әдістемелік Кеңесінің отырысында басып шығаруға мақұлданған және ұсынылған 
<<        >>             2013ж.,№               хаттама

ОӘК төрағасы

4 <<18>> 09 2008ж. № 1 басылым 
АЛҒАШ РЕТ ЕНГІЗІЛІП ОТЫР








                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
	Мазмұны

                                      1.
Жалпы ережелер
                                      2.
Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу
                                      3.
Пәнді оқып білу жөніндегі әдістемелік ұсынымдар
                                      4.
Курс форматы 
                                      5.
Курс саясаты
                                      6.
Баға қоюдың саясаты
                                      7.
Әдебиет тізімі































ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

  + Оқытушы және пән туралы жалпы мәліметтер:
Нурпейсова А.М.,<<Химия және география>> кафедрасының оқытушысы
Химия және география кафедрасы
Байланыс ақпараты  -  тел: 53-73-72, оқу ғимараты № 3, кабинет №402
Сабақ өткізу орны  -  дәрісхана    № 401
Берілген пән бойынша кредиттер саны - 3

1.2 Пәннің  қысқаша мазмұны:
<<Қазақстанның физикалық географиясы>> пәні бакалавр дайындау барысында маңызды орын алады және <<География>> мамандығында оқитын студенттер үшін негізгі пәндер блогының міндетті бөлігі болып табылады, өйткені студенттерге профессионалды жұмыс барысында көп нәрсені біліп, істей алу тиіс.

1.3 Пәнді оқып-білудің мақсаты: жекелеген аймақтардың физикалық-географиялық ерекшеліктерін оқып-үйрену, табиғат кешендерінің бір бірімен қарым қатынасы, табиғат кешендеріндегі құбылыстар мен процестерді, сонымен қатар Қазақстан аумағының ландшафт бірліктерінің күрделі құрылымдарын зерттеу. 

1.4 Пәнді оқып-білудің негізгі міндеті:
- Негізгі тектоникалық құрылым, геологиялық құрылысы мен жер бедерімен байланыс, климат, топырақ өсімдік жамылғысының даму тарихы

1.5 Оқып-білудің нәтижелелері:
- Қазақстанның географиялық орнының климатқа, рельефке, ішкі суларының таралуына, топырақ-өсімдік жамылғысының таралуына әсерін анықтау. Басқа мемлекеттермен географиялық орнын салыстыра отырып ерекшеліктерін анықтау;
- Қазақстанның табиғаты жағдайын оқып-үйренудегі зерттеушілердің рөлі; 
- Қазақстан рельефінің қалыптасуына геологиялық және тектоникалық құрылымдардың әсерін анықтау;
- Климат құрушы факторлардың әсер етуіне сипаттама бере отырып, температураның, желдің, қысымның, жауын-шашынның таралу заңдылығын анықтау;
- Карта бойынша ішкі сулардың таралуын, бассейндерге бөлінуін, қоректену режимін және т.б. анықтау;
- Картада топырақ-өсімдік жамылғысының таралуын анықтай отырып олардың арасын байланыстыратын негізгі факторларды анықтау;
- Табиғат зоналарын және биіктік белдеулерді қалыптастырушы негізгі факторларды анықтау;
	Пәнді оқып-білудің нәтижесінде студент мыналарды:
- География ғылымындағы Қазақстанның физикалық-географиясының алатын орны;
- Қазақстанның географиялық орнының ерекшелігі және оның дүниежүзілік картадағы алатын орны, жер көлемі және шекарасы;
- Табиғаттың зерттелу тарихы;
- Тектоникалық-геологиялық құрылымы;
-  Климаты, климат құрушы факторлары;
- Ішкі сулары,олардың таралу ерекшелігі;
- Топырақ-өсімдік жамылғысы, олардың таралу заңдылығы;
- Жануарлар дүниесі, зоогеографиялық аудандастырылуы;
- Табиғат зоналары, олардың қалыптасу және таралу заңдылығы;
- Физикалық-географиялық аудандастырылуы мен аудандастырылу принципі;
- Экологиялық жағдайы, себеп салдары және оны шешу жолдары;
1.6 Курстың пререквизиттері:
* геология
* метеорология климатология негіздерімен
* жалпы жертану
1.7 Курстың постреквизиттері:
* Қазақстанның физикалық географиясы;
* Шығыс Қазақстанның физикалық, экономикалық және әлеуметтік географиясы.


2 Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу
                                                                   1 кесте
                                      №
                                     т/б
                           Тақырып атауы
                               Сағаттар 
                                Әдебиет 


                                  Дәріс
                                     ЗС
                                   ОСӨЖ
                                    СӨЖ
                                       
1.
Қазақстан территориясының физикалық географиялық жағдайы мен орны
                                       2
                                       1
                                       2
                                       6
                                  8.1.1-8.1.4
                                       
2.
Табиғатының зерттелу тарихы
                                       2
                                       1
                                       2
                                       6
                                  8.1.1-8.1.4
                                       
3.
Тектоникалық геологиялық құрылымы
                                       3
                                       1
                                       2
                                       6
                                  8.1.1-8.1.4
4.
Рельефі
                                       2
                                       1
                                       2
                                       6
                                  8.1.1-8.1.4
5.
Климаты
                                       3
                                       2
                                       2
                                       6
                                  8.1.1-8.1.4
6.
Ішкі сулары
                                       2
                                       2
                                       2
                                       6
                                  8.1.1-8.1.4
7.
Топырақ жамылғысы
                                       3
                                       1
                                       2
                                      6,5
                                  8.1.1-8.1.4
8.
Өсімдік жамылғысы, өсімдіктердің зерттелу тарихы
                                       3
                                       1
                                       2
                                       5
                                  8.1.1-8.1.4
9.
Жануарлар дүниесі
                                       2
                                       1
                                       2
                                       5
                                  8.1.1-8.1.4
10
Табиғат зоналары
                                       3
                                       2
                                       2
                                       5
                                  8.1.1-8.1.4
11
Физикалық географиялық аудандастырылуы
                                       3
                                       1
                                      1,5
                                       5
                                  8.1.1-8.1.4
12
Экологиялық жағдайы
                                       2
                                       1
                                       1
                                       5
                                  8.1.1-8.1.4

БАРЛЫҒЫ:
                                      30
                                      15
                                     22,5
                                     67,5
                                       

3 ПӘНДІ ОҚУ БОЙЫНША ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР
<<Қазақстанның физикалық географиясы>> курсын оқыту өзара байланысты төрт форманы қажет етеді: дәріс, зертханалық  жұмыс, ОСӨЖ-оқытушының студентпен өздік жұмысы, және СӨЖ - студенттің өздік жұмысы. 
Дәрістер конспектілері материалды игеруге негіз болып табылады. Дәрісте конспект жазуға әрбір студент міндетті. Конспектті оқулықтардан және оқу құралдарынаналынған материалмен толықтырып, жазып алған өте пайдалы. Конспектті лектор беретін кеңестер кезінде де толықтыруға болады. Практикалық (семинар) сабағына дайындалуда келесі қажет болады: практикалық сабақтың тақырыбына сәйкес оқу құралдардан және дәріс материалы бойынша ұсынылған теориялық материалдарды зерттеу; практикум немесе нақты әдістемелік нұсқаулардан жұмыстың мазмұнымен, қажетті құралдар, реактивтер, ыдыспен таңысу; алғашқы сабаққа жіберілу алынған соң жеке тапсырма орындау; қорытындысымен орындалған жұмыстың есебін жазу және оны қорғау. ОСӨЖ және СӨЖ күнделікті және міндетті дайындықты талап етеді, нақты тапсырма бойынша орындалады және күнделікті оқытушымен тексеріледі. Аудиториядан тыс өздік жұмыста студенттер әдебиетпен жұмыс істеп, үй тапсырмасын орындап, практикалық сабақтарға дайындалады.  

4   КУРС ФОРМАТЫ
<<Қазақстанның физикалық географиясы>>  -  3 кредит.
Курс бойынша 50 минуттық дәріс 1 аптада 2 рет, 50 минуттық 1зертханалық сабақ және 50 минуттық ОСӨЖ 2 аптада 3 рет болады. Дәрістерге, зертханалық сабаққа, ОСӨЖ-ге қатысуға студент міндетті. Себепсіз босатылған сабақтар қайталап оқытылмайды. Жазбаша үй тапсырмалары (ЖҮТ) көрсетілген уақытта өткізілмесе, қабылданбайды, сондықтан студент белгілі бір балын жоғалтады. Практикалық сабақтар студентті өздігінен жұмыс істеуге үйретеді, ойлау қабілетін арттырады, сондықтан сабаққа нұсқаудағы сұрақтарға толық жауап беру керек. Сабаққа дайын емес студент практикалық сабаққа жіберілмейді, қосымша сабақ жүргізілмейді.

5 курс саясаты
	Студент пәнді оқып-білу үрдісінде белсенді және өздік қабілеттерін көрсету міндетті, қалып келу, себепсіз сабақтан қалу, дер уақытта жұмыстарды тапсырмау және оқу үрдісінде пассивті болуда балдарды алу түрінде штрафтар салынады. 

6 БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ
Пән бойынша емтихан бағасы модульдар бойынша, межелік бақылау бойынша және соңғы аттестация бойынша (60%) көрсеткіштер мен емтихан 
нәтижесінің (40%) қосынды балы түрінде қорытылады, қосындысы 100% құрайды.
Апта және бақылау түрлері бойынша балдардың таратылуы кестеде келтірілген 
<<Қазақстанның физикалық географиясы>> пәні бойынша балдардың таратылуы
                                                                   2 кесте
                                   Апта 
                            Бақылау түрі
                       Балдардың барлығы
                                Қосымша 
                                      1-7
Аудиториялық сабақтарына қатысу және даярлық
                                      30
Оқытушы электрондық журналда оқушының тек сабаққа қатыспау фактісін көрсетеді
Зертханалық жұмыстарды орындау (есеп, қорғау)
                                       2
Қазақстан Республикасының табиғи ортасының негізгі факторларын анықтау
                                      15
                     Зертханалық сабақта
                                       3
Қазақстан табиғатын географиялық зерттеудің тарихы 
                                      15
                     Зертханалық сабақта
                                       4
Қазақстанның таулы және жазық аймақтары үшін геологиялық қима құру
                                      15
                     Зертханалық сабақта
                                       5
Қазақстанның таулы және жазық аймақтары үшін гипсометриялық қима құру
                                      15
                     Зертханалық сабақта
                                       6
Қазақстан Республикасының пайдалы қазбалар картасын құру
                                      15
                     Зертханалық сабақта
                                       7
Контур картаға тектоникалық аудандастырылуы түсіріліп оның рельефпен арасындағы байланысы анықталынады.
                                      15
                     Зертханалық сабақта
                 Студенттің өздік жұмысы
                                       3
Қазақстанның минералды ресурстары
                                      25
                               Конспект
                                       5
Сырдария, Жайық, Нұра өзендерінің экологиялық жағдайы
                                      25
                                Реферат
                                       7
Қазақстан таулары мұздықтарының шаруашылықтағы маңызы
                                      25
                                 Ауызша
       Оқытушымен студенттің өздік жұмысы
                                       2
Қазақстанның жер ресурстары, оларды тиімді пайдалану жолдары
                                      10
                                Реферат
                                       4
Жерасты суларының қалыптасу жағдайы мен табиғат кешенінің дамуындағы маңызы
                                      10
                                 Ауызша
                                       6
Қазақстанның өсімдік жамылғысына антропогендік әсерлер
                                      10
                               Конспект
                                       7
Межелік бақылау 1- 1-7 апта дәріс материалдары бойынша 
                                      60
                  Сабақ кестесіне сәйкес
1 апта мен 7 апта аралығында оқу нәтижелері бойынша балдардың барлығы
                                    30+270
                  Сабақ кестесіне сәйкес
                                     8-15
Аудиториялық сабақтарына қатысу және даярлық
                                      30
Оқытушы электрондық журналда оқушының тек сабаққа қатыспау фактісін көрсетеді
Зертханалық жұмыстарды орындау (есеп, қорғау)
                                      8-9
Қазақстан табиғи ортасының климаттық көрсеткіштері 
                                      24
                     Зертханалық сабақта
                                      10
Қазақстан табиғи ортасының гидрологиялық көрсеткіштері
                                      12
                     Зертханалық сабақта
                                      11
Қазақстанның топырақтары
                                      12
                     Зертханалық сабақта
                                     12-13
Табиғи ортаның биотикалық факторлары
                                      24
                     Зертханалық сабақта
                                      14
Физикалық  - географиялық аймақтарға сипаттама
                                      12
                     Зертханалық сабақта
                                      15
Негізгі экологиялық апатты аудандарға сипаттама 
                                      12
                     Зертханалық сабақта
                 Студенттің өздік жұмысы
                                       9
Алтай тауының биіктік белдеулерінің табиғат жағдайы
                                      20
                               Конспект
                                      11
Тянь-шань тауының биіктік белдеулерінің табиғат жағдайы
                                      20
                                Реферат
                                      13
Жоңғар Алатау тауының биіктік белдеулерінің табиғат жағдайы
                                      20
                                 Ауызша
       Оқытушымен студенттің өздік жұмысы
                                       8
Саур, Тарбағатай тауларының биіктік белдеулерінің табиғат жағдайы
                                      10
                               Конспект
                                      10
Қазақтың ұсақ шоқысының физгеографиялық сипаттамасы
                                      10
                               Конспект
                                      12
Мойынқұмға физгеографиялық сипаттама
                                      10
                                Реферат
                                      14
Қазақстанның негізгі ландшафттарына сипаттама
                                      10
                               Конспект 
                                      15
Межелік бақылау2- 8-15 апта дәріс материалдары бойынша 
                                    60 б.
                  Сабақ кестесіне сәйкес
8 апта мен 15 апта аралығында оқу нәтижелері бойынша балдардың барлығы
                                    30+270
                  Сабақ кестесіне сәйкес
Емтихан балдарының барлығы
                                      400
                                       
Академиялық мерзімде балдардың барлығы 
                                     1000
                                       

Студенттердің білім бағалау шкаласы:
                Әріптік жүйе бойынша баға
            Балдардың сандық эквиваленті
                      Проценттік мазмұны
               Дәстүрлі жүйе бойынша баға
                                      А
                                      4,0
                                    95-100
                               Өте жақсы
                                      А-
                                     3,67
                                     90-94
                                     -<<-
                                      В+
                                     3,33
                                     85-89
                                  Жақсы
                                      В
                                     3.00
                                     80-84
                                     75-79
                                     -<<-
                                      В-
                                     2,67

                                     -<<-
                                      С+
                                     2,33
                                     70-74
                        Қанағаттанарлық
                                      С
                                     2,00
                                     65-69
                                     -<<-
                                      С-
                                     1,67
                                     60-64
                                     -<<-
                                      Д+
                                     1,33
                                     55-59
                                     -<<-
                                      Д
                                     1,00
                                     50-54
                                     -<<-
                                      Ғ
                                     0,00
                                     0-49
                     Қанағаттанарлықсыз


* ӘДЕБИЕТ
1.	Физическая география Республики Казахстан. Алматы: <<Қазақ университеті>>, 1998.- 266с. Под ред. Джаналиевой Г.М.
2.	Абдиманапов Б.Ш. География Казахстана в таблицах и рисунках. Алматы:<<Таймас>>, 2006. - 88с.
3.	Чигаркин А.В. Геоэкология и охрана природы Казахстана: Учебное пособие. -Алматы: <<Қазак университеті>>, 2003. - 338с.
4. Краткий статистический ежегодник Казахстана. Алматы, 2001. - 216с.
5. Бейсенова А.С. Исторические основы географических исследований Казахстана: КазгосИНТИ, 2001. - 280с.
* Абдуллин А.А. Геология Казахстана. - Алма-Ата: Наука, 1981.
* Бейсенова А.С. Физико-географическое исследование Казахстана. - Алма-Ата: Казахстан, 1982.
* Бейсенова А., Карпеков К. Физическая география Казахстана. - Алматы: Атамұра, 2004. - 256 с.
* Герасимов В.П. Казахстан. - М.: Наука, 1969. - 482 с.
* Климат Казахстана. Под ред. А.С. Утсшева, Л., Гидрометеоиздат, 1959.
* Чигаркин А.В. Памятникп природы Казахстана (Примечательные ландшафты и их охрана). А-Ата.: <<Кайнар>>, 1980. - 144с.
* Ердаулетов С.Р. География туризма Казахстана. А-Ата.: <<Ғылым>>, 1992.
* Ердаулетов С.Р. География туризма. Алматы, 2000.
* Пальгов Н.Н. Реки Казахстана. Изд. АН КазССР. А-А, 1959.
* Формозов А.Н. Животный мир Казахстана. М.: Наука, 1987. - 150 с.
* Қазақстанның кызыл кітабы. (өсімдіктер жэне жануарлар). Алма-Ата, <<Кайнар>>, 1978-1981.
* Гельдыева Г.В., Веселова Л.К. Ландшафты Казахстана. А-Ата.: <<Ғылым>>, 1992.
* Мырзабеков Ж.М. Особо охраняемые ириродные территории Казахстана. Алматы, 2000.
* Бигалиев А.Б., Жамалбеков Е.Ж. Қазақстанның топырақ экологиясы. Алматы,1995.








Пәндер