Файл қосу

химиялық - сабақта - синтез - тиіс - сәйкес - орынбасу - кестесіне



ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ 
СемЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
                    3 деңгейлі СМЖ құжаты
                                   ПОӘК
                        ПОӘК 042-18-34.1.42/02-2014
                                       
                                   ПОӘК
                       <<Химиялық синтез>> 
                                пәнінің
      студенттерге арналған  бағдарламасы
                                       
                                       
                                11.09.2014 ж.
                             № 1 басылым
                                       
                                       
                                       
	
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
            ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
                                       
                      <<Химиялық синтез>> 
           5В011200  -  <<Химия>> мамандығы үшін
                                       
  СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН  ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
	
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                 Семей  
                                     2014
                                Алғы сөз
1 ӘЗІРЛЕНГЕН

Құрастырушы _______ <<__02__>>___09____2014 ж.  А.К. Сапакова,  б.ғ.к.,
доцент м.а., <<Химия және география>> кафедрасы

2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 <<Химия және география>> кафедрасының отырысында

<<__02___>>___09______2014 ж., № 1 хаттама

Кафедра меңгерушісі  _________ Д.Р. Онтагарова 

2.2 Жаратылыстану ғылымдар факультетінің оқу-әдістемелік бюросының 
отырысында

<<__03___>>____09_______2014 ж., №1  хаттама

Төрайымы_________ З.В.Абдишева

3. БЕКІТІЛДІ
Университеттің Оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында басып шығаруға
мақұлданған  және ұсынылған

<<___11__>>___09______2014 ж., №1 хаттама

ОӘК төрайымы ____________  Г.К. Искакова

4. АЛҒАШҚЫ РЕТ ЕҢГІЗІЛІП ОТЫР













                                Мазмұны

* Жалпы ережелер 
* Оқу пәннің  мазмұны және сабақтардың түрі бойынша сағаттарды бөлу
* Пәнді оқу бойынша әдістемелік нұсқаулар 
* Курс форматы
* Курс саясаты
* Баға қою саясаты
* Әдебиет































* ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1.1 Оқытушы және пән туралы жалпы мәліметтер:
Сапакова Айгуль Касенкановна, биология ғылымдарының кандидаты‚ доцент м.а.
Химия және география  кафедрасы
Байланыс ақпараты  -  тел: 77-33-58, оқу ғимараты №3, кабинет №418
Сабақ өткізу орны  -  дәрісхана  № 407
Берілген пән бойынша кредиттер саны - 2

1.2  Пәннің  қысқаша мазмұны:
<<Химиялық синтез>> пәні бакалавр дайындау барысында маңызды орын алады және <<Химия>> мамандығында оқитын студенттер үшін кәсіптік пәндер блогының таңдау бөлігі болып табылады, өйткені студенттерге профессионалды жұмыс барысында көп нәрсені біліп, істей алу тиіс.

1.3 Пәнді оқып-білудің мақсаты: зертханада бейорганикалық және органикалық  заттар алуда өздігімен жұмыс жасауға әдеттендіру; пайдаланатын   құралдар мен бақылау өлшегіш приборларымен таныстыру.


  +  Пәнді оқып-білудің негізгі міндеті: студенттерді химиялық элементтер мен олардың қасиеттерімен тереңірек таныстыру; бейорганикалық және органикалық химияның негізін меңгерту.

1.5 Оқып-білудің нәтижелелері:
	Пәнді оқып-білудің нәтижесінде студент мыналарды:
* әдебиеттермен жұмыс істеу дағдысын жетілдіру;
* зертханалық жұмыс техникасын меңгеруі;
* синтезді жүргізуге қажетті есептеулерді жүргізе білуі;
* теориялық білімдерін тәжірибемен байланыстыра білуі
* химиялық құрылыстың қазіргі теориясының негіздерін, молекулардың квантты күйлерін, химиялық үрдістердің заңдылықтарын білу тиіс; 
* ақпаратты қайта өңдеу, қабылдау жолдарының түрлері мен негізгі әдістерін, компьютермен ақпаратты басқару үшін қолдана алуды меңгеру тиіс;  
*  атомдар және молекулалар құрылысының теориясын игеру тиіс;
* химиялық заттардың құрылымының түрлі орналасуының деңгейлерінде физико-химиялық зерттеу кезінде зат құрылысының қазіргі теориясының жобаларын және негізгі түсініктерін қолдана алуы тиіс;
* есеп нәтижелерін іс жүзінде алынған эксперименталды мәліметтермен салыстыруды түсіну тиіс;
* химиялық есептерді шешуде спектроскопиялық зерттеу әдістерін қолдану жайында мәлімет болуы тиіс;
* химиялық есептерді шешуде спектроскопиялық зерттеу әдістерін қолдану жайында мәлімет алуы тиіс.

1.6 Курстың пререквизиттері:
1.6.1 бейорганикалық химияның теориялық негіздері
1.6.2 периодтық жуйедегі элементтер химиясы
1.6.3 аналитикалық химия
1.6.4 физикалық химия
1.6.5 органикалық химия


1.7 Курстың постреквизиттері:
1.7.1 химиялық технология

2 Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу
                                                                   1 кесте
                                      №
                                     т/б
                        Тақырыптың атауы
                               Сағаттар 
                                Әдебиет 


                                  Дәріс
                                     ЗС
                                   ОСӨЖ
                                    СӨЖ
                                       
1.
Заттарды алуда қолданылатын зертханалық тәсілдері.
                                       2
                                       2
                                       1
                                       5
                                       
2.
Металлдар мен құймалардың металлотермиялық алу әдістері. 
                                       2
                                       2
                                      1,5
                                       5

3.
Металл, бейметалл және тұздардың электролиттік алынуы.
                                       2
                                       2
                                       2
                                       5
4.
Заттардың термиялық ыдырау әдістері.
                                       2
                                       1
                                       2
                                       5
5.
Нуклеофильді орынбасу реакциялардың жалпы сипаттамасы.
                                       2
                                       1
                                       2
                                       7
6.
Алкилгалогенидтердегі нуклеофильді орынбасу. 
                                       2
                                       1
                                       2
                                       7
7.
Карбон қышқылдары мен олардың туындыларының нуклеофильді реагенттерімен реакциялары.
                                       2
                                       2
                                       2
                                       6
8.
Ароматтық қосылыстардың реакциялары. Ориентация ережелері.
                                       2
                                       1
                                       2
                                       6
9.
Фридель-Крафтс бойынша алкильдеу.
                                       2
                                       -
                                       2
                                      5,5
10.
Диазоттау реакциялары.
                                       4
                                       1
                                       2
                                      5,5

11.
Сілтілік ортадағы альдегидтер мен кетондардың альдольды және кротонды конденсациясы.
                                       4
                                       -
                                       2
                                       5

12.
Тотығу және тотықсыздану реакциялары.
                                       4
                                       2
                                       2
                                       5


БАРЛЫҒЫ:
                                      30
                                      15
                                     22,5
                                     67,5
                                      135

3 ПӘНДІ ОҚУ БОЙЫНША ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР
Химиялық синтез курсын оқыту өзара байланысты үш форманы қажет етеді: дәріс, зертханалық жұмыс және СӨЖ - студенттің өздік жұмысы. 
Дәрістер конспектілері материалды игеруге негіз болып табылады. Дәрісте конспект жазуға әрбір студент міндетті. Конспектті оқулықтардан және оқу құралдарынаналынған материалмен толықтырып, жазып алған өте пайдалы. Конспектті лектор беретін кеңестер кезінде де толықтыруға болады. Зертханалық сабағына дайындалуда келесі қажет болады: зертханалық сабақтың тақырыбына сәйкес оқу құралдардан және дәріс материалы бойынша ұсынылған теориялық материалдарды зерттеу; практикум немесе нақты әдістемелік нұсқаулардан жұмыстың мазмұнымен, қажетті құралдармен таңысу; заттарды алудың есептеулерін жасау, алғашқы сабаққа жіберілу алыңған соң жеке тапсырма орындау; қорытындысымен орындалған жұмыстың есебін жазу және оны қорғау. СӨЖ күнделікті және міндетті дайындықты талап етеді, нақты тапсырма бойынша орындалады және күнделікті оқытушымен тексеріледі. Аудиториядан тыс өздік жұмыста студенттер әдебиетпен жұмыс істеп, үй тапсырмасын орындап, зертханалық сабақтарға дайындалады.  

4   КУРС ФОРМАТЫ
<<Химиялық синтез>>  -  3 кредит.
Курс бойынша 50 минуттық дәріс аптасына 2 рет, 100 минуттық зертханалық сабақ аптасына 1 рет болады. Дәрістерге, зертханалық сабаққа қатысуға студент міндетті. Себепсіз босатылған сабақтар қайталап оқытылмайды. Жазбаша үй тапсырмалары (ЖҮТ) көрсетілген уақытта өткізілмесе, қабылданбайды, сондықтан студент белгілі бір балын жоғалтады. Зертханалық сабақтар студентті өздігінен жұмыс істеуге үйретеді, ойлау қабілетін арттырады, сондықтан сабаққа нұсқаудағы сұрақтарға толық жауап беріп және тәжірибе жүргізу үшін кейбір физико-химиялық параметрлердің мәнін анықтамалық кітаптан тауып, химиялық реакциялар тендеуін жазып келуі керек. Сол жағдайда ғана тәжірибелік жұмысқа толық қорытынды жасауға болады. Сабаққа дайын емес студент практикалық сабаққа жіберілмейді, қосымша сабақ жүргізілмейді.

5 курс саясаты
	Студент пәнді оқып-білу үрдісінде белсенді және өздік қабілеттерін көрсету міндетті, қалып келу, себепсіз сабақтан қалу, дер уақытта жұмыстарды тапсырмау және оқу үрдісінде пассивті болуда баллдарды алу түрінде штрафтар салынады. 

6 БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ
Пән бойынша емтихан бағасы модульдар бойынша, межелік бақылау бойынша және соңғы  аттестация бойынша (60%) көрсеткіштер мен емтихан нәтижесінің (40%) қосынды балы түрінде қорытылады, қосындысы 100% құрайды.
Апта және бақылау түрлері бойынша баллдардың таратылуы кестеде келтірілген 
                                        
                                       
<<Химиялық синтез>> пәні бойынша балдардың таралуы
                                                                   2 кесте
                                   Апта 
                            Бақылау түрі
                       Балдардың барлығы
                                Қосымша 
                                      1-7
Аудиториялық сабақтарына қатысу және даярлық
                                      30
Оқытушы электрондық журналда оқушының тек сабаққа қатыспау фактісін көрсетеді
Зертханалық  жұмыстарды орындау (есеп, қорғау)
                                       2
Периодтық жүйедегі І топтың химиялық элементтері. 
                                      20
                     Зертханалық сабақта
                                       3
Периодтық жүйедегі ІІ топтың химиялық элементтері.
                                      20
                     Зертханалық сабақта
                                       4
Периодтық жүйедегі ІІІ топтың химиялық элементтері.
                                      20
                     Зертханалық сабақта
                                       5
Периодтық жүйедегі VI топтың химиялық элементтері.
                                      20
                     Зертханалық сабақта
                                       6
Периодтық жүйедегі VIІ топтың химиялық элементтері.
                                      20
                     Зертханалық сабақта
                                       7
Межелік бақылау №1.
                                      90
                  Сабақ кестесіне сәйкес
                 Студенттің өздік жұмысы
                                       4
                                       
* Келесі сұрақтарға жазабаша түрде жауап беру:
* Химиялық синтез зертханасындағы сақтық шаралары.
* Зертханалық жұмыстардың техникасы.
* Металлдарды, бейметалдарды және оксидтерді хлорлау тәсілдері.
* Металлдарды, бейметалдарды және оксидтерді бромдау, йодтау тәсілдері.
* Карбидтерді, нитридтерді, сульфидтерді және олардың аналогтардың алу тәсілдері.
* Тақырыптық тест құрастыру (20 сұрақтан, 5 жауабымен).
* /7.1.9/ 229 б. №№ 974,976,977,978,986,982,984,993,995 есептерді шығару.
                                      40
                  Сабақ кестесіне сәйкес
                                       
                                       6
                                       
* Келесі сұрақтарға жазбаша түрде жауап беру:
* Нуклеофильді орныбасу реакциялардың стереохимиясы.
* Нуклеофильді орынбасу реакциялардың механизмі мен жылдамдығына әсер ететін факторлар.
* Спирттағы гидроксидті тобын нуклеофильді орынбасу.
* R-COX типті қосылстарынң нуклеофильді орынбасу реакцияларының жалпы сипаттамасы.
* <<Алифатты қатардағы нуклеофильді орынбасу реакциялар>> тақырыбы бойынша кластер құрастыру.
* /7.1.9/214б. №№817,826,828,830,831,866; 237 б. №№ 1057,1092,1096,1099 есептерді шығару.
                                      40
                  Сабақ кестесіне сәйкес
                                       
1 апта мен 7 апта аралығында оқу нәтижелері бойынша балдардың барлығы
                                    30+270
                                       
                                     8-15
Аудиториялық сабақтарына қатысу және даярлық
                                      30
Оқытушы электрондық журналда оқушының тек сабаққа қатыспау фактісін көрсетеді
Зертханалық  жұмыстарды орындау (есеп, қорғау)
                                       8
Комплексті қосылыстар.
                                      15
                     Зертханалық сабақта
                                       9
Минералды қышқылдың анионына спирттердегі ОН-тобының нуклеофильді орынбасылуы.
                                      15
                     Зертханалық сабақта
                                      10
Карбон қышқылдардың нуклеофильді реагенттерімен реакциялары. 
                                      15
                     Зертханалық сабақта
                                      11
Карбон қышқылдар туындыларының нуклеофильді реагенттерімен реакциялары.
                                      15
                     Зертханалық сабақта
                                      12
Диазоқосылыстардың реакциялары.
                                      15
                     Зертханалық сабақта
                                      13
Тотығу реакциялары. Спирттердің тотығуы. 
                                      15
                     Зертханалық сабақта
                                      14
Тотықсыздану реакциялары. 
                                      10
                     Зертханалық сабақта
                                      15
Межелік бақылау №2
                                      90
                  Сабақ кестесіне сәйкес
                 Студенттің өздік жұмысы
                                      10
* Келесі сұрақтарға жазбаша түрде жауап беру:
* Ароматты қосылыстардағы (SE2) электрофильді орынбасу реакциялардың механизмі.
* Ароматты қосылыстардың нитрлеу реакциялардың электрофильді механизмі.
* Бензолды сульфирлеу.
* Ароматты ядродағы галогендеу реакциялардың электрофильді механизмі.
* Галогенді белсендіру әдістері.
* Келесі тізбектерді орындау:
* Толуол---бензой қышықылы----м-нитробензой қышқылы
* Бензол----нитробензол----м-динитробензол---м-нитроанилин----м-нитрохлорбензол
* Бензол----ацетофенон----бензальацетофенон
* Келесі есептерді /7.1.10/ №№297,321,348,360,353,396,324,349.
                                      40
                                       
                  Сабақ кестесіне сәйкес
                                      14
* <<Тотығу-тотықсыздану реакциялар>> тақырыбы бойынша кластер құрастыру.
* <<Ароматты қосылыстардағы орынбасу реакциялар>> тақырыбы бойынша тест сұрақтарын (20 сұрақтан, 5 жауабымен) құрастыру.
* Келесі есептерді шығару /7.1.10/ №№ 687,712,778,815,1330,1331,1341,
1384, 1386,1414.
                                      40
                  Сабақ кестесіне сәйкес
                                      15
Межелік бақылау 2- 8-15 апта дәріс материалдары бойынша кешендік тестілеу
                                    90 б.
                  Сабақ кестесіне сәйкес
8 апта мен 15 апта аралығында оқу нәтижелері бойынша балдардың барлығы
                                    30+270
                                       
Емтихан балдарының барлығы
                                      400
                                       
Академиялық мерзімде балдардың барлығы 
                                     1000
                                       


Студенттердің білім бағалау шкаласы:

                Әріптік жүйе бойынша баға
            Балдардың сандық эквиваленті
                      Проценттік мазмұны
               Дәстүрлі жүйе бойынша баға
                                      А
                                      4,0
                                    95-100
                               Өте жақсы
                                      А-
                                     3,67
                                     90-94
                                     -<<-
                                      В+
                                     3,33
                                     85-89
                                  Жақсы
                                      В
                                     3.00
                                     80-84
                                     75-79
                                     -<<-
                                      В-
                                     2,67

                                     -<<-
                                      С+
                                     2,33
                                     70-74
                        Қанағаттанарлық
                                      С
                                     2,00
                                     65-69
                                     -<<-
                                      С-
                                     1,67
                                     60-64
                                     -<<-
                                      Д+
                                     1,33
                                     55-59
                                     -<<-
                                      Д
                                     1,00
                                     50-54
                                     -<<-
                                      Ғ
                                     0,00
                                     0-49
                     Қанағаттанарлықсыз

* ӘДЕБИЕТ
  +  Негізгі әдебиет
    o Карапетьянц М.Х., Дракин С.Н. Общая и неорганическая химия.  -  М.:Химия, 2000.
    o Ключников Н.Г. Неорганический синтез.  -  М.Просвещение, 1983.
    o Бакстон Ш. Введение в стереохимию органических соединений от метана до макромолекул.  -  М.: Мир, 2009.
    o Смит В.А. Основы современного органического синтеза.  -  М.:БИНОМ. Лаборатория знаний, 2009.
    o Березин Б.Д. Курс современной органической химии.  -  М.: Высш.шк., 2001.
    o Травень В.Ф. Органическая химия в 2 Т.  -  М.:Академкнига, 2008. 
    o Белобородов В.Л. Органическая химия. В 2-х кн.  -  М.: Дрофа, 2008.
    o Васильева Н.В. Органический синтез. М.:Просвещенеи, 1986.
    o Глинка Н.Л. Задачи и упражнения по общей химии.- Л.: Химия, 1985.
    o Васильева Н.В. и др. Задачи и упражнения по органической химии.  -  М.: Просвещение, 1982.
    o Череватова Н.И. Органическая химия (электронный ресурс): электронное учеб.пособие.  -  Уральск, 2007.

  +  Қосымша әдебиет
7.2.1 Яценко А. В.Лекции по общей химии. Стереохимия и строение молекул.  -  М., 2005.  -  30 с.
7.2.2 Иванов В.Г. Органическая химия.  -  М.: Академкнига, 2005.
7.2.3 Титце Л.  Препаративная органическая химия.  -  М.: Мир,  2004 .
7.2.4 Шабаров Ю.С. Органическая химия.  -  М.:Химия, 2000.
7.2.5 Васильева Н.В. Теоретическое введение в органический синтез.  -  М.:Просвещение, 1976.
7.2.6 Современные методы органического синтеза. /Под ред. Б.Б.Иоффе.  -  Л.:Ленингр. ун-та, 1980.
7.2.7 Теоретические основы органической химии.  -  Л.:Химия, 1991.
7.2.8 Лучинский Г.П. Курс химии.- М., 1985.
7.2.9 Гузей Л.С. Общая химия.- М., 1999.
7.2.10 Краткий справочник физико-химических величин/С.-П.: <<Иван Федоров>>, 2003.
7.2.11 Биологическая химия/ Н.И.Ковалевской.- М., 2009. 
7.2.12 Реутов О.А. Органическая химия.  -  М.:Изд. Московского ун-та, 1999. 
Пәндер