Файл қосу

Экспертті жүйелер туралы түсінік алу



ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ қаласының  ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
                                       
3 деңгейлі СМК құжаты
                                    ОӘК
ПОӘК 042-14-02-03.1.20.64/1-2013
<<Деректер қорлары және эксперттік жүйелер>> пәнінің оқу-әдістемелік кешені
Баспа
                            №1 от 28.08.2013 г
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
<<ДЕРЕКТЕР ҚОРЛАРЫ ЖӘНЕ ЭКСПЕРТТІК ЖҮЙЕЛЕР>>
                                       
пәнінен оқу-әдістемелік кешен
050737 <<Стандарттау, сертификаттау және метрология>> 
                    мамандығына арналған

ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘННІҢ 
ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ 




                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                  Семей
                                     2013

Алғы сөз
1. Құрастырған
Құрастырған:     ____________________    Курушбаева Д.Т., 
<<Автоматика және электротехника>> кафедрасының аға оқытушысы, 
Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университеті
<<_____>> ____________________ 2013  ж.
2. Талқыланды
2.1. Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университетінің <<Ақпараттық технологиялар>> кафедрасы отырысында қарастырылды. 
Хаттама № ___  <<_____>> ____________________ 2013 ж.
Кафедра меңгерушісі __________  А. Золотов
2.2. Институттың оқу-әдістемелік бюросы отырысында қарастырылды. 
Хаттама № ___  <<_____>> ____________________ 2013 ж.
Төрағасы __________ Бекбаева Р.С.
3. бекітілді
Университеттің Оқу-әдістемелік  кеңесі отырысында баспаға жіберуге ұсынылды және  мақұлданды. 
Хаттама № ___  <<___>>______________2013ж.
ОӘК төрағасы______________ Искакова Г.К._  

                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                Мазмұны 

1. Пайдалану облысы 
2. Нормативті сілтеме 
3. Жалпы мағлұматтар 
4. Оқытушыға арналған пәннің жұмыс жоспары 
5. Студенттің өздік жұмыс тақырыптары 
6. Пәннің оқу-әдістемелік картасы 
7. Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз ету картасы 
8. Әдебиет

                                       
1. Пайдалану облысы

<<Деректер қорлары және эксперттік жүйелер>> пәнінен оқу бағдарламасы  оқу-әдістемелік кешен құрамына кіреді және 050737 <<Стандарттау, сертификаттау және метрология>> мамандығының студенттеріне арналған.  
2. Нормативті сілтеме
 Бұл " Деректер қорлары және эксперттік жүйелер " пәнінің Оқу-әдістемелік  кешені  берілген пәнге арналып құрылған және  осы пән бойынша  жүргізілетін оқу процесін ұйымдастырудың реті төмендегі  құжаттардың ұсыныстары мен  талаптарына сәйкес құрылған: 
050737 - <<стандарттау,сертификаттау және метрология>>  мамандығы  бойынша  жалпы білімдік мемлекеттік стандарты енгізілді;
 -  СТУ 042-РГКП-СГУ-8-2007 Университет стандарты <<Оқу-әдістемелік кешендерді құруға жалпы талаптар>>;
 -  ДП 042-08.10.10.12-2007 Құжатталған процедура <<Оқу-әдістемелік кешендердің құрылымы және мазмұны>>.
3. Жалпы мағлұматтар


3.1. Пән мазмұнының қысқаша сипаттамасы
" Деректер қорлары және эксперттік жүйелер " пәні  050737 <<Стандарттау, сертификаттау және метрология>> мамандығы саласының пәндер циклына жатады және жасанды интеллект, білім базасы, экспертті жүйелердің әдістері туралы түсінік алу, шешімді іздеу әдістерін пайдалану деректер қорларды және экспертті жүйелерді құру технологиясын оқуды көздейді. 
3.2. Осы курстың мақсаты: экспертті жүйелер туралы түсінік алу, деректер қорларының логикалық ұйымдастырылуы,экспертті жүйелер есептерін шешу әдістерін үйрену, экспертті жүйелерді құру технологиясы жайлы түсінік алу, әртүрлі әдістерді қолдана отырып эксперт білімдерін түрлендіруді үйрену.
3.3. Пәнді оқудың негізгі міндеті  -  жасанды интеллект, деректер қорлары ұғымы, білім базасы, реляциялық ДҚ кіріспе, экспертті жүйелердің әдістері туралы түсінік алу, шешімді іздеу әдістерін пайдалану, экспертті жүйелерді құру технологиясын оқуды көздейді.
3.4.	 Пәнді оқу нәтижесінде студент:
* Деректер қорларымен жұмыс істеуді үйрену;
* Деректер қорларын құру, өңдеу;
* Нәтижелерді ДҚ-нан таңдау;
* Экспертті жүйелер туралы түсінік алу;
* Экспертті жүйелер есептерін шешу әдістерін үйрену;
* Экспертті жүйелердің архитектурасы жайлы;
* Экспертті жүйелерді құру технологиясы жайлы;
* Күй кеңістігінде шешімді іздеу әдістері жайлы.
* Интеллектуалды жүйелердің әртүрлі типтерін көрсету алу;
* Бір әдістен келесі әдіске өте алу;
* Әртүрлі әдістерді қолдана отырып эксперт білімдерін түрлендіру;

3.5. Курс пререквизиттері:
* Сызықтық алгебра;
* Математикалық логика;
* Информатика.

  3.6. Курс постреквизиттері:
Дипломдық жоба.

  Кесте 1 - Жұмыстық оқу жоспарынан көшірме
                                       
Курс
Семестр
Кредиттер
Дәр.
(сағ.)
Тәж.
(сағ.)
СОӨЖ
(сағ.)

СӨЖ
(сағ)
Барлығы
(сағ.)
Қортынды бақылау формасы
                                      * 2
                                      * 3
                                      * 2
                                      15
                                      15
                                      30
                                      30
                                      90
* Емтихан
4. пәннің оқытушыға арналған жұмыс бағдарламасының мазмұны 

Кесте 2  -  Пән мазмұны. Сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу 

                        Тақырыптар атауы
                              Сағат саны
                                Әдебиет
                                       1
                                       2
                                       3
                       Дәрістік сабақтар
                                1 модуль
Деректер қорларының теориясына кіріспе. Іздеу жүйелері. 
                                       2
8.1.1.-44-49
ДҚ реляционды моделі. Реляциялық модельдің элементтері. Кестелерді байланыстыру. 
                                       2
8.1.2.-51-56
Сұраныстардың теориялық тілдері. Реляциялық алгебра. Кортеждер және домендер
                                       2
8.1.1-91-98
                                2 модуль
ДҚ құрудың жалпы аспекттері. Жобалау мәселелері. Жобалаудың физикалық және логикалық деңгейлері. Байланыстар формаларының қалыпты әдістері. Байланыстар типтері.
                                       3
8.1.4.-71-74
Транзацияларды басқару және деректерді қорғау функциялары. Транзакцияларды өңдеу диспетчері. 
                                       3
8.1.4.-84-86
Жасанды интеллект және эксперттік жүйелер. 
                                       3
8.1.5.-84-89
                                Барлығы:
                                      15
                    Тәжірибелік жұмыстар
                                1 модуль
Деректердің реляциялық моделі.
                                       2
8.1.1.-44-49
Жасанды интеллект жүйесінің даму тарихы
                                       2
8.1.2.-51-56
SQL сұраныстарының құрылымдалған түрі
                                       2
8.1.1-91-98
Кестеге сұраныстар құру, агрегатты функциялар, деректердің корректировкасын ұйымдастыру.
                                       3
8.1.4.-71-74
                                2 модуль
Білімдерді бейнелеу модельдері. 
                                       3
8.1.4.-84-86
Эксперттік жүйелерді құруға арналған инструменталды жабдықтар. 
                                       3
8.1.5.-84-89
                                Барлығы:
                                      15
5. СТУДЕНТТІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫС ТАҚЫРЫПТАРЫ:
5.1.Эксперттік жүйені құру. 
5.2. Эксперттік жүйенің функциялары
     5.3. Білім және мәлімет. 
     5.4.Жасанды интеллекттің ақпараттық технологиядағы орны. 
5.5.Ережелерді тура өңдеу. 
5.6.Ережелерді кері өңдеу. 
5.7.Кері және тура  ережелерді өңдеуді салыстыру.
5.8. Жүйеше дегеніміз не?
5.9.Эвристика көмегімен басқару. 
5.10.Классификациялау программасы. 
5.11.Ықтималды тұжырымдау. 
5.12.Жуықты тұжырымдау. 
5.13.Көпсатылы тұжырымдау. 
5.14.Нақты емес тұжырымдау 
5.15.ЭЖ  -  нің шешетін типтік тапсырмалары. 
5.16.Эксперттік жүйенің сипаттамасы. 
5.17.Білімді көрсету. 
5.18.Жанұялық қатынастарды көрсетудің семантикасы және синтаксисі. 
     5.19.Шешімді табудың процесін басқару. 
     5.20.Автокөлікке қызмет көрсету. 
     5.21.Қолданылған шешімді түсіндіру. 
     5.23. Мәселенің ағымдағы жағдайы.

6. пәннің оқу-әдістемелік картасы

Кесте 3  -  Пәннің оқу-әдістемелік картасы 
                                Тақырып
Пособиялар, ТСО, плакатттар, Зертханалық стенд
Бақылау түрі
Дәрістік сабақтар


Деректер қорларының теориясына кіріспе. Іздеу жүйелері. 
Дәрісхана
                               конспект
ДҚ реляционды моделі. Реляциялық модельдің элементтері. Кестелерді байланыстыру. 
Дәрісхана
конспект
Сұраныстардың теориялық тілдері. Реляциялық алгебра. Кортеждер және домендер
Дәрісхана
конспект
ДҚ құрудың жалпы аспекттері. Жобалау мәселелері. Жобалаудың физикалық және логикалық деңгейлері. Байланыстар формаларының қалыпты әдістері. Байланыстар типтері.
Дәрісхана
конспект
Транзацияларды басқару және деректерді қорғау функциялары. Транзакцияларды өңдеу диспетчері. 
Дәрісхана
конспект
Жасанды интеллект және эксперттік жүйелер.
Дәрісхана
конспект
                    Тәжірибелік сабақтар
Деректердің реляциялық моделі.
ПК
Есеп беру
Жасанды интеллект жүйесінің даму тарихы
ПК
Есеп беру
SQL сұраныстарының құрылымдалған түрі
ПК
Есеп беру
Кестеге сұраныстар құру, агрегатты функциялар, деректердің корректировкасын ұйымдастыру.
ПК
Есеп беру
Білімдерді бейнелеу модельдері. 
ПК
Есеп беру
Эксперттік жүйелерді құруға арналған инструменталды жабдықтар. 
ПК
Есеп беру

                                       
7. оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз ету картасы 

Кесте 4  -  Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз ету картасы 

Әдебиет, оқу-әдістемелік құралдар атаулары
                          Экземпляр саны
                         Студенттер саны
                 Қамтамасыз ету проценті
                                       1
                                       2
                                       3
                                       4
Варфоломеев В.И., Мельников П.П., Назаров С.В. и др. Практикум по пакетам прикладных программ. - М.: Финансы и статистика, 1999
                                       7
                                       8
                                      88%

8. Әдебиет
8.1. Негізгі
. 8.1.1 Хансен Гэри, Хансен Джеймс. Базы данных: разработка и управление: Пер. с англ. - М.: ЗАО "Издательство БИНОМ", 2001.
8.1.2Гаврилова Т.А., Хорошевский В.Ф. Базы знаний интеллектуальных систем. - СПб.:Питер, 2000.
8.1.3 Глушаков С.В., Ломотько Д.В. Базы данных: Учебный курс. - Харьков: Фолио; М.: ООО "Издательство АСТ", 2000.
8.1.4. Дейт, К., Дж.Введение в системы баз данных, 7-е издание: Пер. с англ. - М.: Издательский дом "Вильямс", 2001.
8.1.5Джексон П. Введение в экспертные системы, 3-е изд. - М.: Издательский дом "Вильямс", 2001.
8.2 Қосымша
8.2.1 Джордан Д. Обработка объектных баз данных в С++. Программирование с использованием стандарта ODMG.: Пер. с англ. - М.: Издательский дом "Вильямс", 2001
8.2.2Елманова Н.З. Borland C++ Builder 3.0. Архитектура "клиент/сервер", многозвенные системы и Internet-приложения. - М.: Диалог-МИФИ, 1999.
8.2.3 Коннолли Т., Бегг К., Страчан А. Базы данных: проектирование, реализация и сопровождение. Теория и практика, 2-е изд.: Пер. с англ. - М.: Издательский дом "Вильямс", 2000.
Пәндер