УМКД

Студенттерге қазақ тілін оқыту әдістемесінің методологиялық - теориялық негіздерін меңгерту

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
3-деңгейлі СМЖ
құжаты

ПОӘК

ПОӘК 042-18-28.1.23/01-2013

ПОӘК
<<Шағын жинақты мектептерде азақ әдебиетін оқыту әдістемесі>>
пәнінің оқытушыға арналған жұмыс бағдарламасы

______ 2013 жылғы
№ 1 басылым

5 В 050117- Қазақ тілі мен әдебиеті
5 В 020500 <<Филология>>
В 012100 Қазақ тілінде оқытпайтын мектептердегі қазақ тілі мен әдебиеті мамандығына арналған

<<Шағын жинақты мектептерде қазақ әдебиетін оқыту әдістемесі>>

ПӘНІНІҢ ОҚУ- ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘННІҢ ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ

СЕМЕЙ
2014
Кіріспе

1 ӘЗІРЛЕГЕН
Акманова Ғ.Р.-педагогика ғылымдарының кандитаты.
_____________ <<___>> ___________20___ жыл.
2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 Қазақ әдебиетінің кафедрасының отырысында қаралып, талқыланды.
Хаттама №___ <<___>> ___________20___ жыл.

Кафедра меңгерушісі _______________ Ақтанова А.С.

2.2 Филология факультетінің оқу- әдістемелік бюросында талқыланып, бекітілді.
Хаттама №___ <<___>> ___________20___ жыл.

3 БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінде бекітілді.
Хаттама №___ <<___>> ___________20 ___жыл.

ОӘК төрағасы _________________Искакова Г.К.

4 <<____>> __________ 20___ж. шыққан ПОӘК-нің
№ 1 БАСЫЛЫМЫ

Мазмұны

1 Қолданыс аясы
2 Нормативтік сілтемелер
3 Жалпы ережелер
4 Оқу пәнінің мазмұны (модуль)
5 Студенттің өздік жұмыстарының тақырыптары
6 Пәннің оқу-әдістемелік картасы
7 Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілу картасы
8 Әдебиеттер

1 ҚОЛДАНЫС АЯСЫ

<<Шағын жинақты мектептерде қазақ әдебиетін оқыту әдістемесі>> пәнінің оқу-әдістемелік кешенінің құрамына кіретін оқытушыға арналған пәннің жұмыс бағдарламасы <<5В 050117>> <<Қазақ тілі мен әдебиеті>>, 5 В 020500 <<Филология>>, В 012100 Қазақ тілінде оқытпайтын мектептердегі қазақ тілі мен әдебиеті мамандығына арналған мамандығының студенттеріне арналған.

2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
Осы <<Шағын жинақты мектептерде қазақ әдебиетін оқыту әдістемесі>> пәнінің оқытушыға арналған жұмыс бағдарламасы берілген пән бойынша оқу үрдісін ұйымдастырудың тәртібін төмендегі нормативтік құжаттар негізінде жүзеге асырады:
- Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігінің бекітілген және қолданысқа енгізілген ҚР МЖМБС 3.08.275-2006 Мемлекеттік білім беру стандарты;
- 5В 050117>> <<Қазақ тілі мен әдебиеті>> мамандығының типтік оқу жоспары;
- СТУ 042-СГУ-5-2013 <<Пәннің оқу-әдістемелік кешендерін әзірлеуге және ресімдеуге қойылатын жалпы талаптар>> университет стандарты;
- ДП 042-1.07-2013 <<Пәннің оқу-әдістемелік кешенінің мазмұны мен құрылымы>> құжаттық іс-жосығы.

3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1 Пәннің қысқаша мазмұны:
Кәсіби деңгейі жоғары, жан-жақты дамыған, білім нәрімен сусындаған, теориялық білімі терең, практикалық дағдысы қалыптасқан маман даярлау. Соған сай студентттерді әдістеме саласындағы соны өзгерістермен таныстырып, оны тиімді қолданудың жолдарын үйрету; студенттерге қазақ тілін оқыту әдістемесінің методологиялық-теориялық негіздерін меңгерту; қазақ тілі жүйесін мектепте қатысымдық-танымдық тұрғыдан талдап көрсету пәннің мазмұнын құрайды.
3.2 Пәнді оқытудың мақсаты:
<<Шағын жинақты мектептерде қазақ әдебиетін оқыту әдістемесі>> курсының негізгі мақсаты - кәсіби білікті маман, шығармашыл тұлға дайындау, қажетті кәсіптік теориялық білім мен тиісті практикалық машық-дағдыларды қалыптастыру. Студенттерге қазақ тілін оқыту процесінің ерекшеліктерін теориялық және практикалық тұрғыдан меңгерту. Кәсіби деңгейі жоғары, жан-жақты дамыған, білім нәрімен сусындаған, теориялық білімі терең, практикалық дағдысы қалыптасқан маман даярлау.
3.3 Пәнді оқытудың міндеттері:
* Студентттерді әдістеме саласындағы соны өзгерістермен таныстырып, оны тиімді қолданудың жолдарын үйрету;
* Студенттерге қазақ тілін оқыту әдістемесінің методологиялық-теориялық негіздерін меңгерту;
* Қазақ әдебиеті жүйесін мектепте қатысымдық-танымдық тұрғыдан талдап көрсету;
* Оқу-әдістемелік құралдарды оқып-талдау, баға беру, тиімді әдістемелік кешендерді таңдай білу;
* Қазақ тілін оқытудың теориясы мен әдістемесін ғылыми тұрғыдан зерттеп-тану қабілеттерін дамыту.
3.4 Оқыту нәтижесі:
Пәнді оқыту нәтижесінде студенттер білуге тиіс:
Қазақ тілін оқытудың әдістемесі курсы барысында студент
әдістемені зерттеу бағыттары мен зерттеу әдістерін саралап тани білу керек. Қазақ әдебиетін оқыту әдістемесінің осы кезге дейін жасалған бай мұрасын студенттер танып білуі керек.
Білімге, икемділікке және дағды-машықтарға қойылатын талаптар
Студенттер <<Шағын жинақты мектептерде қазақ әдебиетін оқыту әдістемесін>> оқуы барысында қазақ тілі мұғаліміне тән іскерліктерді қалыптастырады. Олар мыналар :
-мектепте білім берудің әр кезеңінде қазақ тілін оқытудың мақсат-міндеттерін анықтай алу іскерлігі ;
-сынып оқушыларының қазақ тілін өз ана тілінің теориялық болмысы ретінде игеру психологиясы мен жас ерекшелігі психологиясын , физиологиялық, жеке бас ерекшелігін баланың қабілетімен байланыстыра алу іскерлігі;
- әрбір қазақ әдебиеті сабағының білімдік, тәрбиелік, дамытушылық потенциалын мүмкіндігінше жүзеге асыру жолдарын тану іскерлігі;
- қазақ әдебиетінің жалпы тілдер жүйесіндегі, түркі тілдер жүйесіндегі өзіндік орны мен ерекшелітерін байланыстыра оқыту іскерлігі ;
- қазақ әдебиетінен берілетін ғылыми материалдың эмпириалдық деңгейде қалып қоймай, оның теориялық деңгейге қарай ұласу жолдарын тану мен ұйымдастыра алу іскерлігі;
- оқыту технологиясын бірізді және орынды қолдана білу, әр сабақты ғылыми тұрғыдан талдап сараптай білу т.б. іскерлік дағдыларды меңгерулері тиіс.
<<Шағын жинақты мектептерде қазақ әдебиетін оқыту әдістемесі>> курсын меңгеруі барысында студент әдістемені зерттеу бағыттары мен зерттеу әдістерін саралап тани білуі керек. Қазақ тілінен тәжірибе жасау, оның нәтижелерін сандық және сапалық тұрғыдан талдай білу дағдылары да осы курсты оқу барысында қалыптастыру бойынша практикалық машықтарды иемденуі қажет.
3.5 Курстың пререквизиттері:
<<Шағын жинақты мектептерде қазақ әдебиетін оқыту әдістемесі>> курсын меңгеру үшін студенттер келесі пәндерді қосымша оқу қажет:
* Педагогика
* Психология
* Этнопедагогика
* Қазіргі қазақ тілі
* Тіл біліміне кіріспе
* Тіл дамыту

3.6 Курстың постреквизиті:
-ежелгі дәуір әдебиеті;
-қазақ хандық дәуірі әдебиеті, т.б.

3.7 Оқу жұмыс жоспарынан көшірме:
1 Кесте
Курс
Семестр
Кредит
ДС (сағ)
СПС (сағ)
Лаб. (сағ)
ОСӨЖ
(сағ)
СӨЖ(сағ
Барл.
(сағ)
Бақылу түрі
3
5
3
30
15
-
22,5
67,5
135
емтихан

4 ОҚУ ПӘНІНІҢ МАЗМҰНЫ (МОДУЛЬ)
2 Кесте
Тақырыптар атауы және олардың мазмұны
Сағат саны
Дәріс сабақтары

1-модуль. Шағын жинақ мектепте қазақ әдебиетін оқыту әдістемесі.

1-тақырып.
Қазақ әдебиетін оқыту әдістемесі пәні.
1
2-тақырып.
Әдебиет пәнінің басқа ғылымдармен байланысы.
1
3-тақырып.
Сабақ және оған қойылатын талаптар
1
4-тақырып.
Әдебиетті оқыту әдістері
1
5-тақырып.
Көркем шығарманы оқыту.
1
6-тақырып.
Мәнерлеп оқуға төселдіру.
1
2-модуль. Көркем шығарманы талдау әдістемесі
7-тақырып.
Оқушыларды мәтін талдауға әзірлеу.
1
8-тақырып.
Шығарма образдарын талдау.
1
9-тақырып.
Теориялық ұғымдарды қалыптастыру.
1
10-тақырып.
Кіріспе сабақтар және оның ұйымдастырылуы.
1
11-тақырып.
Эпикалық шығармаларды оқыту
1
12-тақырып.
Драмалық шығармаларды оқыту
1
13-тақырып.
Лирикалық шығармаларды оқыту
1
14-тақырып.
Жазушылардың өмірі және шығармашылығын оқыту
1
15-тақырып.
Дәстүрлі сабақ және дәстүрден тыс сабақ түрлері.
1
Тәжірибелік сабақтар

1-модуль. Шағын жинақ мектепте қазақ әдебиетін оқыту әдістемесі.
1-тақырып.
Қазақ әдебиетін оқыту әдістемесі пәні.
1
2-тақырып.
Әдебиетті оқытудың қысқаша тарихы.
1
3-тақырып.
Жалпы білім беретін мектептегі әдебиет курсының мазмұны мен құрылысы.
1
4-тақырып.
Әдебиетті оқытуда базалық білім курсы мен тарихи-әдеби жоспарлау әдістері.
1
5-тақырып.
Әдебиетті оқыту әдістері
1
6-тақырып.
Әдебиет пәнінің мұғалімі.
1
7-тақырып.
Оқушылардың көркем шығарманы қабылдау процесіндегі жас ерекшелігі мәселесі
1
8-тақырып.
Оқушылардың дайындық деңгейіне қойылатын талаптар
1
2-модуль. Көркем шығарманы талдау әдістемесі
9-тақырып.
Көркем шығармаларды оқыту.
1
10-тақырып.
Әдебиет сабақтарында көркем шығармамен жұмыс істеу кезеңдері.
1
11- тақырып.
Әдебиет сабағы.
1
12-тақырып.
Әдебиет сабағында сыныптан тыс оқу және сыныптан тыс жұмыстар
1
13-тақырып.
Мұғалім даярлау жүйесіндегі педагогикалық практика.
1
14-тақырып.
Көркем шығарманы шығарм ашылықпен меңгеру
1
15-тақырып
.Қайталау сабақтары. Жинақтай қайталау.
1

СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНЫҢ ТАҚЫРЫПТАРЫ
* Қазақ әдебиетін оқыту әдістемесінің ғылымы мен тәжірибесінің қазіргі жағдайына, қазақ әдебиеті әдістемесінің даму тарихына ғалым-әдіскерлердің сіңірген еңбегі мен қосқан үлестеріне тоқталу.
* Кеңестік дәуірдегі әдебиетті оқыту әдістемесінің дамуындағы үш кезеңді білу.
* Әдебиет пәні бағдарламасының мемлекеттік құжат ретіндегі қызметі.
* Оқытудың ауызекі әдістері, көрнекілік, практикалық әдістері.
* Қайраткер ұстаздардың мұғалімдік тәжірибелері, озық өнегелері.
* Оқушылардың көркем шығарманы қабылдауының психологиялық ерекшеліктері.
* Әдебиет және фольклор туралы жалпы ұғымдарды, олардың негізгі сипаттарын оқыту.
* Шығарма, мазмұндама жазу арқылы оқушының аналитикалық ойлау жүйесі қалыптасқандығы.
* Әдеби шығарманы талдаудың көп түрлілігі.
* Шығармаға жоспар жасау (жай және күрделі)
* Кіріспе сабақтардың ерекшеліктері.
* Оқушының мұғалім тапсырмасымен көркем шығарманы алғаш рет өз бетімен оқуының маңызы.
* Әдебиет сабағы және оның мектептік пәндер жүйесіндегі орны.
* Сыныптан тыс жұмыстар жүргізу жолдары.
* Әдебиетті оқытудың мектеп тәжірибесінде қалыптасқан әдіс-тәсілдерін жаңа технологиямен ұштастыра білу.

6 ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТАСЫ
3-Кесте
Дәріс сабағының
тақырыбы
Семинар сабағының тақырыбы
Көрнекі құралдар, плакаттар, лаборатория-лық стендтер
Өз бетімен дайындалу сұрақтары
Бақылау түрі
1
2
4
5
6
1. Қазақ әдебиетін оқыту әдістемесі пәні.
1. Қазақ әдебиетін оқыту әдістемесі пәні.
Дәріс тезисі, сызба нұсқа слайдтар
Пәнінің жалпы мәселелері, мақсаты мен міндеті, зерттелу жайы
Ауызша
2. Әдебиетті оқытудың қысқаша тарихы.
2.Әдебиетті оқытудың қысқаша тарихы.
Дәріс тезисі, кесте слайд түрінде
Қазақ әдебиетін оқыту әдістемесінің ұстанымдары
Ауызша
3. Жалпы білім беретін мектептегі әдебиет курсының мазмұны мен құрылысы.
3. Жалпы білім беретін мектептегі әдебиет курсының мазмұны мен құрылысы.
Дәріс тезисі, слайд
Дидактикалық әдістер және оларды классификациялау
Ауызша
4. Әдебиетті оқытуда базалық білім курсы мен тарихи-әдеби жоспарлау әдістері
4. Әдебиетті оқытуда базалық білім курсы мен тарихи-әдеби жоспарлау әдістері
Дәріс тезисі, кесте слайд түрінде

Қазақ әдебиетін оқыту бойынша жасалатын оқу-әдістемелік кешен және оның құрылымы.
Ауызша
5. Әдебиетті оқыту әдістері
5. Әдебиетті оқыту әдістері
Дәріс тезисі кесте слайд түрінде

Әдебиетті оқыту әдістері
Ауызша
6. Әдебиет пәнінің мұғалімі.
6. Әдебиет пәнінің мұғалімі.
Дәріс тезисі таблица слайд түрінде
Пән мұғалімі
Ауызша
7. Оқушылардың көркем шығарманы қабылдау процесіндегі жас ерекшелігі мәселесі
7. Оқушылардың көркем шығарманы қабылдау процесіндегі жас ерекшелігі мәселесі
Дәріс тезисі, сызбалар слайд түрінде
Жас ерекшеліктері
Ауызша

8. Оқушылардың дайындық деңгейіне қойылатын талаптар
8. Оқушылардың дайындық деңгейіне қойылатын талаптар
Дәріс тезисі, мысалдарды ноутбуктан көрсету
Сдеңгей мәселесі
Ауызша

9. Көркем шығармаларды оқыту.
9. Көркем шығармаларды оқыту.
Дәріс тезисі, кесте-слайд
Көркем шығармаларды оқу
Ауызша
10. Әдебиет сабақтарында көркем шығармамен жұмыс істеу кезеңдері.
10. Әдебиет сабақтарында көркем шығармамен жұмыс істеу кезеңдері.
Дәріс тезисі, сызбалар слайд түрінде
Көркем шығармамен жұмыс істеу кезеңдері.
Ауызша
11. Әдебиет сабағы.
11. Әдебиет сабағы.
Дәріс тезисі сызбалар слайд түрінде

Сабақ
Ауызша

12. Әдебиет сабағында сыныптан тыс оқу және сыныптан тыс жұмыстар
12. Әдебиет сабағында сыныптан тыс оқу және сыныптан тыс жұмыстар
Дәріс тезисі
Сыныптан тыс жұмыстар
Ауызша

13. Мұғалім даярлау жүйесіндегі педагогикалық практика.
13. Мұғалім даярлау жүйесіндегі педагогикалық практика.
Дәріс тезисі сызбалар слайд түрінде
Жаттығу жұмыстары
Ауызша
14. Көркем шығарманы шығарм ашылықпен меңгеру
14. Көркем шығарманы шығарм ашылықпен меңгеру
Дәріс тезисі сызбалар слайд түрінде
Көркем шығарма
Ауызша

15. Қайталау сабақтары. Жинақтай қайталау.
15. Қайталау сабақтары. Жинақтай қайталау.
Дәріс тезисі, кестені слайд негізінде
Қайталау сабақтары
Ауызша

Пәндер