УМКД

Файл қосу

Мектеп экспериментінің техникасы

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ қаласыныңШӘКӘРІМатындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

3 деңгейлі СМЖ құжаты
ПОӘК
ПОӘК 042-18.38-1.45/02-2013

ПОӘК
<<Мектеп экспериментінің техникасы>> пәнінің студенттерге арналған бағдарламасы
№1 басылым11.09.2013.

ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

5В011000- <<Физика>> мамандығы үшін

<<Мектеп экспериментінің техникасы>>

ПӘНІНІҢ СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН БАҒДАРЛАМАСЫ

Семей
2013

Алғы сөз
1 ҚҰРАСТЫРЫЛДЫ
Құрастырушы: Қасымханова Куляш Агыбаевна физика кафедрасының аға оқытушысы

2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 Физика кафедрасының отырысында
№1 хаттама 11.09.2013
Кафедра меңгерушісі _______ Маусымбаев С.С.

2.2 Физика-математика факультетінің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында
№1 хаттама 12.09.2013
Төраға ________ Батырова К.А.

3 БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында мақұлданып және баспаға ұсынылды
№1 хаттама 18.09.2013.
ОӘК төрағасы ________ Искакова Г.К.

4 АЛҒАШ ЕНГІЗІЛДІ

Мазмұны

* Жалпы мағлұмат. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . .4
* Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағатты жіктеу. . . . . . . . . .5
* Пән бойынша әдістемелік нұсқау. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
* Курстың форматы. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . 10
* Курстың саясаты. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . 10
* Баға қою саясаты . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . 10
7. Әдебиеттер. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

1 ЖАЛПЫ МАҒЛҰМАТ
1.1 Оқытушы және пән туралы жалпы мағлұмат
Қасымханова Куляш Агыбаевна
Кафедра <<Физика>>
Байланыс туралы ақпарат - тел. 77-33-58, №3 оқу ғимараты, № 307 каб.
Сабақты жүргізу орыны - 3ші қабат аудиториялары
Пән бойынша кредит саны - 3

1.2<<Мектеп экспериментінің техникасы>> пәні мазмұнының қысқаша сипаттамасы.
1.3 Осы курстың мақсаты студенттердің физика туралы мағлұматтар алуы;
1.4 Осы пәннің негізгі мақсаты қарастыратын негізгі құбылыстар жайлы білімді,
олардың өту ерекшеліктерін, негізгі ұғымдарды, физикалық шамаларды, олардың
математикалық жазылуларын, өлшем бірліктерін, тәжірибелік әдістердің
негіздерін және өлшеу нәтижелерін өңдеу туралы мағлұматтар беру.
1.5Курсты оқығаннан соң студент
игеруі қажет:
негізгі құбылыстарды, олардың өту ерекшеліктерін, негізгі ұғымдарды, шамаларды, олардың математикалық жазылуларын, өлшем бірліктерін; тәжірибелік әдістердің негіздерін және өлшеу нәтижелерін өңдеуді; физика заңдарын нақты физикалық есептерге қолдануды, құралдармен жұмыс істеуді;
ұға білуі қажет:
негізгі физикалық заңдылықтарды, олардың табиғатта байқалуын және техникада қолданылуын, математикалық сипатталуын;
меңгеруі қажет:
физикалық приборлармен жұмыс істеуді, физиканың нақты есептерін шығаруды және оны физика заңдарымен байланыстыра білуді;
Курсты оқығаннан соң студент мынаны істей білуі қажет:
- құбылыстың физикалық механизмін аша білуі, белгілі бір нақты процестерде термодинамикалық параметрлердің өзгерісіне талдау жасай білуі,
- статистикалық әдісті қолдана білуі;
- құралдармен және жүйелердің негізгі параметрлерін өлшеу әдістерімен
жұмыс істей білуі;
- молекулалық жүйелермен істелінетін физикалық эксперименттердің
техникасын меңгеруі, термодинамилық параметрлерді, тұрақтыларды
- процесс сипаттамаларын өлшей білуі, өлшеу нәтижесін бағалай білуі,
компьютерді қолдана білуі және өлшеу нәтижесінің статистикалық өңдеуінің нәтижесін ала білуі; молекулалық физика және термодинамика есептерін шығара білуі.
1.6 Курс пререквизиттері:
1.6.1 Жалпы физика
1.7 Курс постреквизиттері:
1.7.1 Физиканы оқыту әдістемесі

2 <<Мектеп экспериментінің техникасы>> пәнінің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағатты жіктеу
Мектеп физикалық экспериментінің маңызы , оның өзіндік ерекшелігі мен түрлері.
Оқу эксперименттік қондырғыларын құрастыру дағдысын қалыптастыру. Тәжрибе нәтижелерінің әсерлігін арттыру жолдары мен құралдары.Определение неисправностей, расчет и согласование элементов в учебных эксперименталь ных установках.Разработка монтажной схемы установки и размещение ее на демонстрационном столе.
Мектептегі физикалық экспериментінде компьютерлік технологияны қолдану.Мектептегі физикалық эеспериментінде модельдерді қолдану .Оқу эксперименттік қондырғылармен жұмысқа қажетті қосымша құралдар.Жаппай лабораториялық жұмыстарды жүргізу технологиясы
Физикалық практикум жұмыстарын жүргізу технологиясы.Оқу құралдарымен жұмыс істеу дағдысын қалыптастыру
.Оқу құралдарымен жұмыс істеу дағдысын қалыптастыру (механика.Оқу құралдарымен жұмыс істеу дағдысын қалыптастыру (молекулалық физика)
Оқу құралдарымен жұмыс істеу дағдысын қалыптастыру (электр және магнетизм).
Оқу құралдарымен жұмыс істеу дағдысын қалыптастыру (оптика, атом және атом ядросы физикасы).
1 - кесте
№
р/с

Тақырып аттары

Сағаттар саны
Әдебиеттер

Дәріс
Зерт.сабақ

ОБСӨЖ
СӨЖ

1
2
3
4
6
7
8

Дәріс№1. Мектеп физикалық экспериментінің маңызы , оның өзіндік ерекшелігі мен түрлері.
Өздік жұмыс № 1. Кинематика және денелердің түсуі. Уақытты өлшеудің тәсілдері /метроном, электрлік секундомер, есептеуіш электронды секундомер/ бір қалыпты айнымалы қозғалыстың заңдары. Денелердің ауада және ауасы сиретілген кеңістікте түсуі. Қозғалыстарды қосуды демонстрациялайтын тәжірибелер
Зертханалық сабақ № 1. Электр тогын бөлуші мектеп шиті. Селен түзеткіштері. Универсал түзеткіш. Түзеткіштерді пайдалану арқылы курстың әр түрлі тараулары бойынша көрсетілетін тәжірибелер.
1

2
1
ол. 1.8
дл. 1-7

Дәріс № 2. Оқу эксперименттік қондырғыларын құрастыру дағдысын қалыптастыру.
Өздік жұмыс № 2.
Зертханалық сабақ № 2 Эпископтық және диаскоптық проекциялар. Оптикалық орындықты универсал проекциялар фонары. Жарық көздері. Диапозитивтерді, приборларды және тәжірибелерді проекциялау. Горизонталь проекция
1

1
ол. 1-5 дл. 1-7

Дәріс № 3. Тәжрибе нәтижелерінің әсерлігін арттыру жолдары мен құралдары.
Өздік жұмыс № 3. Статика. Бір түзу бойымен және бір бірімен бұрыш жасай бағытталған күштерді қосуды демонстрациялайтын қондырғылар. Күш моменті. Ауырлық центрі. Тепе - теңдік түрлері. Рычаг. Көлбеу жазықтық Зертханалық сабақ №3. Көлеңкелі проекциялау. Физика курсының әртүрлі бөлімдерінен алынған тәжірибелерді және приборларды көлеңкелі вертикаль проекциялау, автомобильдік және кинопроекциялық лампылар
1
2
2
1,5
ол. 1-8
дл. 6-12

Дәріс № 4. Определение неисправностей, расчет и согласование элементов в учебных эксперименталь ных установках.
Өздік жұмыс № 4.
Зертханалық сабақ №4. Вакуумдық насостар. Насостардың /Шинц, Комовский, су ағызғыш/ құрылысымен және жұмыс істеу принципімен танысу, олардың әсерлерін салыстыру. Насостарды пайдалану арқылы физика курсының әртүрлі бөлімдерінен типтік тәжірибелерді көрсету
1
2
2
ол. 1-8
дл. 1-9

Дәріс № 5. Разработка монтажной схемы установки и размещение ее на демонстрационном столе
Өздік жұмыс № 5. Тербелістер мен толқындар. Тербермелі қозғалыстарды жазу. Маятник терберілісінің заңдары. Резонанс. Тербелістерді қосу. Көлденең және қума толқындардың пайда болуы және таралуы
Зертханалық сабақ №5.Электрондық осциллограф. Мектептік осциллограф. Осциллографтың электрондық ауыстырып өзқосқышы және механикалық коммутаторы. Дыбыс жиілікті генератор мен электрондық осциллографты пайдалану арқылы акустика бойынша көрсетілетін тәжірибелер
1
2
2
2
ол. 1-8
дл. 2-6

Дәріс № 6. Мектептегі физикалық экспериментінде компьютерлік технологияны қолдану
Өздік жұмыс №6.
Зертханалық сабақ №6 Гидро және аэростатика. Сұйықтарда және газдарда қысымның берілуі. Сұйықтың ішіндегі және ыдыстың түбіне түсірілетін тәжірибелер. Сұйықтар мен газдар үшін Архимед күші. Денелердің жүзуі. Ареометрлер
1
2
4
ол. 1-5
дл. 1-12

Дәріс № 7. Мектептегі физикалық эеспериментінде модельдерді қолдану.
Өздік жұмыс №7. Молекулалық құбылыстар. Сұйықтар мен газдардың диффузиясы. Ілінісу. Беттік керілу және оны өлшеу. Сабын қабыршағы. Қылтүтік құбылыстар
Зертханалық сабақ №7. Қисық сызықты қозғалыс және шеңбер бойымен қозғалыс. Горизонталь және горизонтқа бұрыш жасай лақтырылған денелердің қозғалысы. Центрден тепкіш машиналармен көрсетілетін тәжірибелер. Центрден тепкіш механизмдер.
1
2
3
4
ол. 1-8
дл. 1-9

Дәріс № 8.
Оқу эксперименттік қондырғылармен жұмысқа қажетті қосымша құралдар
Өздік жұмыс №8.
Зертханалық сабақ №8 Жылу берілу және үйкелістің, соғудың және берілудің нәтижесінде денелердің қызуы. Конвекция, жылу өткізгіштік, сәуле шығару. Жылу сыйымдылық.
1
2
4
ол. 1-8
дл. 1-7

Дәріс № 9 Жаппай лабораториялық жұмыстарды жүргізу технологиясы.
Өздік жұмыс №9. Газдар мен булардың қасиеттері. Түрлі приборлардың жәрдемімен газ заңдарын иллюстрациялау. Абдибаталық ұлғаю мен сығылу. Судың қайнау температурасының қысымға байланыстылығы
Зертханалық сабақ №9. Электр зарядтары. Электр өрісі. Электрофор машинасы, электроскоп, электрометр. Жоғары вольтты генератор. Электростатика бойынша негізгі тәжірибелер. Электр сыйымдылық. Конденсатор. Зарядталған конденсатордың энергиясы.
1
2
3,5
4
ол. 1-8
дл. 1-9

Дәріс № 10 Физикалық практикум жұмыстарын жүргізу технологиясы
Өздік жұмыс № 10.
Зертханалық сабақ № 10.
Жылу берілу және үйкелістің, соғудың және берілудің нәтижесінде денелердің қызуы. Конвекция, жылу өткізгіштік, сәуле шығару. Жылу сыйымдылық.
1
2

4
ол. 1-6,8
дл. 1-3

Дәріс № 11 Оқу құралдарымен жұмыс істеу дағдысын қалыптастыру
Өздік жұмыс № 11. Жартылай өткізгіштердегі электр тогы. Жартылай өткізгіштердің электрлік қасиеттері. Жартылай өткізгіштік термоэлементтер. Фотоэлементтер, диодтар және триодтар
* Зертханалық сабақ №11.
Электромагниттік тербелістер. Тербелмелі контурдағы еркін және еріксіз электр тербелістері. Өшпейтін тербелістердің генераторы
1
3
3
8
ол. 1-9
дл. 1-12

Дәріс № 12. Оқу құралдарымен жұмыс істеу дағдысын қалыптастыру (механика)
Өздік жұмыс № 12.
Зертханалық сабақ №12. Электромагниттік толқындар. Жоғары жиілікті электр тербелістерінің генераторы. Электромагниттік толқындарды шығару және қабылдау.
1
2
8
ол. 1-6,8
дл. 1-3

Дәріс № 13. Оқу құралдарымен жұмыс істеу дағдысын қалыптастыру (молекулалық физика)
Өздік жұмыс № 13. Механикалық тербелістер мен толқындар. Дыбыс. Ультрадыбыс
Зертханалық сабақ №13. Модуляциясы және детектірлеу. Зворыкиннің радиотехникалық приборларының жиынтығы. Шахмаевтың сантиметірлік электромагниттік толқындар генераторымен жасалатын негізгі тәжірибелер
1
3
4
8
ол. 6-8
дл.5-12

Дәріс № 14. Оқу құралдарымен жұмыс істеу дағдысын қалыптастыру (электр және магнетизм)
Өздік жұмыс № 14.
Зертханалық сабақ №14. Жарықтың дисперсиясы спектірлерді алу. Шығару мен жұтылу спектірлері.Спектроскоп. Спектірлік түстерді қосу. Инфрақызыл және ультракүлгін сәулелерді байқау
1
3
8
ол. 5-9
дл. 1-12

Дәріс № 15. Оқу құралдарымен жұмыс істеу дағдысын қалыптастыру (оптика, атом және атом ядросы физикасы)
Өздік жұмыс №15. Айнымалы ток. Айнымалы токтың осциллограммасын алу. Активтік, сыйымдылық және индуктивтік кедергілер. Айнымалы ток тізбектеріндегі фазалық ығысу. Электр тізбегіндегі резонанс. Трансформаторлар. Мектепте пайдаланатын әртүрлі трансформаторлар, олармен тәжірибе жасау
Зертханалық сабақ №15. Атомдық физика. Гейгер есептеуіші. Спинтарископ
1
3
4
8
ол. 5-9
дл. 1-12

Барлығы
15
30
22,5
67,5

3 СТУДЕНТТЕРГЕ ПӘНДІ ОҚЫТУДА ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР
Пәнді оқып меңгеруі үшін студенттің қолында оқулықтар, оқу құралдары, физикадан зертханалық жұмыстарға әдістемелік нұсқаулар, оқу бағдарламасы (syllabus), өзбетімен жұмысқа әдістемелік құралдар, дәріс конспектілері бар.
Студент барлық аудиториялық сабақтарға және ОКӨБЖ - қа қатысуы міндетті, оқытушымен қосымша сабақ өтуге мүмкіндігі бар.
Студент мерзімінде оқытушыға ӨБЖ тапсырмаларын тапсыруы қажет, зертханалық, машықтану сабақтарына және семинарларға дайын болуы керек.
Студент сабақты босататын болса, оның рейтингісі төмендетіледі, сондықтан ол босатылған сабақтар бойынша бақылау жұмысын орындауы қажет.
Студент оқу сабақтарының барлық түрлерінде белсенді жұмыс істеуі қажет, оның жұмысы баллмен бағаланады да, қосылып аралық және қорытынды рейтинг қойылады.
ОКӨБЖ - қа сабақ және өзбетімен жұмыс кезінде қиындық тудырған сұрақтар шығарылады. Егер ондай сұрақтар туындамайтын болса, дәріс бойынша білімін кеңейтіп тереңдетеді, қосымша ғылыми әдебиеттермен танысуына болады. Қарастырылып отырған сұрақтар бойынша студент баяндама жасауына болады.
4 КУРСТЫҢ ФОРМАТЫ
Студентке қойылатын талаптар:
Сабаққа қатысу: Дәріс, машықтану сабақтарына қатысу міндетті түрде. Қандай да бір себептермен сабақты босататын жағдайда да студент өзбетімен жұмыс тақырыптарын дәл уақытында өткізу қажет, ал босатылған сабақтар тақырыбы бойынша бақылау жұмысын жазу немесе тест тапсыру керек.
Мінез-құлық: Сабақ уақытында үнемі тәртіп бұзған студент аудиториядан шығарылып жіберіледі немесе бүкіл курс бойынша <<қанағаттанғысыз>> деген баға қойылады.
Бақылау тапсырмалары: Міндетті түрде оларды дәл уақытында орындап тапсыру керек. Уақытынан кешіктіріліп тапсырылған тапсырмалар автоматты түрде төмендетіледі бағаланады.
Межелік аттестация: Межелік аттестация сабаққа қатысу, өзбетімен жұмысты дәл уақытында өткізу, сабақ кезінде ауызша және жазбаша түрде тапсыру, межелік бақылау нәтижесінде қойылады.
5 КУРСТЫҢ САЯСАТЫ
Көшіру мен плагиат: Кез-келген көшіріп алу немесе плагиат (басқа студенттердің дайын тапсырмалары мен шығарылған есептерін қолдану) анықталатын болса студент аудиториядан шығарылып жіберіледі немесе бүкіл курс бойынша "қанағаттанғысыз" деген баға қойылады.
Ұялы телефондар: Сабақ кезінде өшіріліп қоюы керек.
Емтихан: Қорытынды ауызша емтиханға пән бойынша қойылатын ең жоғары баллдың 50% алған студенттер жіберіледі. Емтихан кезінде студент ұсынылған 2 сұрақ материалы бойынша жауап беруі және курс бойынша берілген есепті шығаруы керек.
6 БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ.
Студенттің пәнді меңгергенін оқытушы бағалайды. Студенттің жұмысын бағалаудың төрт мүмкін деңгейі қарастырылады:
- репродуктивтікөмектесуарқылы (тану, қайталау);
- репродуктивтікөмексіз (ескесақтаужәнетиптікесептердішығаруғақолдану);
- эвристикалық (типтікемес, қиынесептердішығару);
- творчестволық (оқу-зерттеунемесеғылыми-зерттеужұмыстарыбарысында проблемалық
есептерді шығару.
Осы білімдеңгейлерлерінесәйкесбағақойылады.
Біріншідеңгей - 3 (қанағаттанарлық), екіншідеңгей - 4 (жақсы), үшіншідеңгей - 5 (өтежақсы) - кебағаланады.
<<Мектеп экспериментінің техникасы >> пәні бойынша баллдарды бөлу2 - кесте
Апталар

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15

баллдар

Аудиториялық сабақтардың барлығына қатысу (1-7) және (8-15) апталарда

60
Дәрістер

Машықтану

Зертханалық

40
200
СОӨЖ

СӨЖ

90
180
Межелікбақылау

80
160
Барлығы

130
80

130
80
600
7 Әдебиеттер
7. 1. Негізгі
Негізгі әдебиет
7.1.1. Теория и методика обучения физике в школе: общие вопросы //под ред. С.Е. Каменецкого, М.: 2000
7.1.2. Теория и методика обучения физике в школе: частные вопросы //под ред. С.Е. Каменецкого, М.: 2000
7.1.3. Бугаев А.И. Методика преподавания физики в средней школе: теоретические основы. - М.: Просвещение, 1981
7.1.4. Л.И.Анциферов, И.М.Пищиков Практикум по методике и технике школьного физического эксперимента: Учебн.пособие для студентов пед.ин-тов по физ.-мат. спец. - М.: просвещение, 1984. -255с.
7.1.5. Межпредметные связи курса физики в средней школе//под ред. Ю.И. Дик, И.К.Турышева.- М.: Просвещение, 1987
7.1.6.Учебное оборудование по физике в средней школе//под ред. А.А.Покровского. М.: Просв.1973
7.1.7.Демонстрационный эксперимент по физике. Ч.1,2.//под ред. А.А.Покровского. М.: Просв.1968
7.1.8. Фронтальные лабораторные работы по физике в 7-11 классах общеобразовательных учреждений //под ред. В.А.Бурова, -М.,1996
7.1.9. Физический практикум для классов с углубленным изучением физики: дидактический материал: 9-10кл. //под ред. Ю.И.Дик, О.Ф.Кабардина.- М.: Просвещение, 1993
7.1.10. Методика факультативных занятий по физике: пособие для учителей //под ред. О.Ф.Кабардина, В.А.Орлова.- М.: Просвещение, 1988
7.1.11. Усова А.В., Бобров А.А. Формирование учебных умений и навыков учащихся на уроке физики. - М.: Просвещение, 1988
7.1.12. Бурсиан Э.М. Задачи по физике для компьютера. - М.: Просвещение, 1991
7.1.13. Методика преподавания физики ч.1,2 //под ред.В.П.Орехова. А.В.Усовой.-М.: Просв.,1980
7.1.14. Смирнов А.В. Методика применения информационных технологий в обучении физике. Учеб.пособие. -М.:Академия., 2008. -240с
7.1.15. Усова А.В. Практикум по решению физических задач: Для студентов физ.-мат.фак. /А.В.Усова, Н.Н.Тулькибаева М.: Просвещение, 2001, - 206с.
7.1.16. Симакин М.В. Методика решения задач по физике для 10 класса естественно-математического направления, Кокшетау: Келешек - 2030, 2008. - 120с.
7.1.17. Физиканы оқыту методикасы 6-7. Тұп нұсқасының редакциясын басқарған В.П.Орехов пен А.В.Усова. Алматы 1978.
7.1.18. М.Құдайқұлов, Қ.Жаңабергенов Орта мектепте физиканы оқыту әдістемесі. Алматы, 1998.
7.1.19. Физикадан факультатив сабақтар методикасы. Түп нұсқасының редакциясын басқарған О.Ф.Кабардин, Алматы, 1985.
Қосымша әдебиет:
7.2.1 Оценка качества подготовки выпускников основной школы по физике. М.: Дрофа, 2000.
7.2.2 Оценка качества подготовки выпускников средней (полной) школы по физике. М.: Дрофа, 2001.
7.2.3. Кассандрова О.Н., Матвеев А.Н. Методика решения задач по молекулярной физике. М.: Изд-во Моск.унив-та, 1982
7.2.4. Ланина И.Я. Формирование познавательных интересов учащихся на уроках физики.М.: Просвещение, 1985
7.2.5. Л.А.Сена Сборник вопросов и задач по физике. Учебн.пособие. М.:Высшая школа, 1986
7.2.6. Бурсиан Э.В. Физические приборы. Учебн.пособие. М.: Просвещение, 1984
7.2.7. ж. Физика в школе.- мерзімдік басылым
7.2.8. ж. ФМИ - мерзімдік басылым
7.2.9. Газета <<Первое сентября>>, приложение Физика - периодическое издание
7.2.10. 7-11 кластарға арналған физика оқулықтары

Пәндер

Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат

Қосымша

Email: info@stud.kz