Файл қосу

Балалар әдебиеті. Қазақ әдебиетінің тарихы



ҚАЗАҚСТАН    РЕСПУБЛИКАСЫ  БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ  МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ  АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
3-деңгейлі СМЖ
құжаты
                                       
                                   ПОӘК


ПОӘК 042-18-28.1.23/01-2013

ПОӘК 
<<Балалар әдебиеті>>
пәнінің оқытушыға арналған жұмыс бағдарламасы

______ 2013 жылғы 
                             № 1 басылым 


      <<Мектепке дейінгі оқыту мен тәрбие>>  
                   мамандығына арналған 
                      <<Балалар әдебиеті>>
                                        
          ПӘНІНІҢ ОҚУ- ӘДІСТЕМЕЛІК  КЕШЕНІ
СТУДЕНТКЕ  АРНАЛҒАН ПӘННІҢ ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                  СЕМЕЙ
                                     2013
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                Кіріспе
1 ӘЗІРЛЕГЕН
Құрмамбаева Қ.С.  -  қазақ әдебиеті кафедрасының доценті, ф.ғ.к.
_____________    <<___>> ___________20___ жыл.
2 КЕЛІСІЛДІ
2.1   Қазақ әдебиеті кафедрасының  отырысында  қаралып, талқыланды.
Хаттама     №___  <<___>> ___________20___ жыл.
Кафедра меңгерушісі _______________ Ақтанова А.С 
2.2  Филология   факультетінің оқу- әдістемелік бюросында талқыланып,  бекітілді.
Хаттама     №___  <<___>> ___________20___ жыл.

Төрайым _________________Мұқанова Қ.Қ

3 БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқу-әдістемелік  кеңесінде бекітілді.
Хаттама     №___  <<___>> ___________20 ___жыл.
                  
ОӘК төрағасы   _________________Искакова Г.К. 

4  <<____>> __________  20___ж.  шыққан ПОӘК-нің 
№ 1 БАСЫЛЫМЫ  























1 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
1.1  Оқытушы туралы жалпы мәлімет:
Құрмамбаева Қарлығаш Солтанбекқызы, доцент м.а., ф.ғ.к.
Кафедра: <<Балалар әдебиеті>>
Кафедраның мекен-жайы:  2 ғимарат
Ақпараттық  қатынас:  телефон: 87757570676
Сабақ өтетін орын: 418 аудитория
Кредит саны: 3
       
1  ҚОЛДАНЫС АЯСЫ 
        
<<Балалар әдебиеті>> пәнінің оқу-әдістемелік кешенінің құрамына кіретін оқытушыға арналған пәннің жұмыс бағдарламасы <<5В 050117>>   <<Қазақ тілі мен әдебиеті>>,  5 В 020500 <<Филология>>, В 012100 Қазақ тілінде оқытпайтын мектептердегі қазақ тілі мен әдебиеті мамандығына арналған мамандығының студенттеріне арналған.
2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
Осы <<Балалар әдебиеті>> пәнінің оқытушыға арналған жұмыс бағдарламасы берілген пән бойынша оқу үрдісін ұйымдастырудың тәртібін төмендегі нормативтік құжаттар негізінде жүзеге асырады: 
	- Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігінің бекітілген және қолданысқа енгізілген ҚР МЖМБС 3.08.275-2006 Мемлекеттік білім беру стандарты;
- 5В 050117>>   <<Қазақ тілі мен әдебиеті>> мамандығының типтік оқу жоспары; 
- СТУ 042-СГУ-5-2013  <<Пәннің оқу-әдістемелік кешендерін әзірлеуге және ресімдеуге қойылатын жалпы талаптар>> университет стандарты;
- ДП 042-1.07-2013 <<Пәннің оқу-әдістемелік кешенінің мазмұны мен құрылымы>> құжаттық іс-жосығы.

3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1  Пәннің қысқаша мазмұны:
Бұл пән бойынша мынандай маңызды теориялық және практикалық мәселелер қарастырылады: әдебиет туралы ғылым және оның салалары; әдебиеттану ғылымының қосалқы салалары; әдебиеттің халықтығы, ұлттығы мен жалпыадамзаттық сипаттары; көркем шығарманың тақырыбы мен идеясы, сюжеті мен композициясы; көркем бейне оның жасалу жолдары; көркем туынды тілі, өлең құрылысы. әдеби процесс, әдебиеттің тектері мен түрлері, көркемдік әдіс, ағым, бағыттар.


3.2 Пәнді оқытудың мақсаты: 
Курсты өту барысында әдебиет теориясы ауқымындағы поэтика, стиль, жанр тәрізді негізгі мәселелермен шектелмей, әдебиеттанудың өэге салалары: әдебиет тарихын зерттеу аялары мен жолдары, историография, библиография пәндерінің мән, сыры, текстология мен әдебиет сынының теориялық, практикалық ерекшеліктерін ашып беру.    
3.3  Пәнді оқытудың міндеттері: 
<<Балалар әдебиеті>> бұрын өтілетін <<Қазақ әдебиетінің тарихы>> пәнінде қысқаша баяндалып кететін ұғымдар  мен категорияларды эстетика қағидаларымен тамырлас алып, жан-жақты терең қамтуға тиіс. Әдебиет туралы теориялық ой-пікірлердің қалыптасу кезеңдерін қазіргі дәуірге дейінгі аралықта мейлінше толымды жүйелеп саралау қажет. Көркем шығармаға талдау жасаудың ғылыми принциптерін игеру, әдебиет пен фольклорды зерттеп үйренуге қажетті біліммен қаруландыру; әдеби шығарманың мазмұны мен пішінінің арақатынасының сырын ұғыну; әдебиеттану ғылымын құрайтын ұғымдармен, категориялармен танысып, игеру; әдеби даму процесі, оның заңдылықтары, көркемдік тәжірибе дәстүрі мен жаңашылдық мәселелерін көркемдік тұрғыда қабылдай білу; көркемдік, оның өзіндік болмысын, көркемдік өлшемдерін біліп, танитын талғам қалыптастыру; әдеби туындының ішкі, сыртқы аспектілерін саралай алып, түрлі қырынан талдай білуге жаттықтыру. 

3.4 Курс аяқталған соң студент:

* Көркем шығарманы талдаудың ғылыми принциптерін игеріп, әдебиет тарихы мен көркем туындыны зерттеуге қажетті біліммен қаруланады.
* әдебиеттану ғылымын құрайтын ұғымдарды, категорияларды теориялық тұрғыда терең игереді.
* өз бойында көркемдікті танитын талғам қалыптастырады.
* әдеби туындының ішкі, сыртқы аспектілерін саралап, түрлі қырынан талдауды үйренеді.  
* қазіргі әдебиеттанудың  өзекті мәселелерімен таныс болады.
* теориялық білімді практикада  қолдана білуді үйренеді.
* зерттеу жұмысына икем-дағдысы қалыптасады.
* кәсіби қарым-қатынас жағдайларын меңгереді.

3.5 Курстың пререквизиттері
 Әдебиеттануға кіріспе
 Әлем әдебиетінің тарихы
Қазақ әдебиетінің тарихы 

3.6 Курстың постреквизиті:  
 Қазақ әдебиеті сынының тарихы
Қазақ әдебиетін оқыту әдістемесі


2 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚТАРДЫҢ ТҮРІ БОЙЫНША  САҒАТТАРҒА БӨЛУ 
                                                                  1 Кесте 
№
Тақырыптар атауы
                               сағаттар
                             әдебиеттер


Дәріс
Тәжір
ОСӨЖ
СӨЖ

                                       1
                                       2
                                       3
                                       4
                                       5
                                       6
                                       7
                                       
1Модуль. Халық ауыз әдебиеті  -  балалар әдебиетінің бастауы.
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
1 
Халық ауыз әдебиеті  -  балалар әдебиетінің бастауы.
2
1
1,5
5
16, Б. 3-9
12, Б. 3-8
3, Б. 3-11
4, Б. 3-12

2
ХІХ ғасырдағы қазақ балалар әдебиеті.
2
1
1,5
5
1, Б. 12-23
2, Б. 8-37
3, Б. 11-20
4, Б. 12-23
3
Махамбет Өтемісұлы жырларының халықтық негізі.
2
1
1,5
5
16, Б. 25-37
4, Б. 64-68
8, Б. 23-38
9, Б. 63-67 







4
Ы.Алтынсарин  -  қазақ балалар әдебиетінің атасы 
2
1
1,5
5
15, Б. 37-53
4, Б.38-78
5, 24-28
5
Ы.Алтынсарин өлеңдерінің идеялық, көркемдік ерекшеліктері
2

1,5
5
2, Б. 53-61
4, Б. 80-92 
5, Б. 20-24
6
Абайдың тәрбие мәселесіне байланысты педагогикалық көзқарастары. Қазақ балалар әдебиеті тарихында Абай Құнанбайұлының орны. Абай қарасөздеріндегі оқу, білім.
2
1
1,5
5
2, Б.63-68
9, Б.92-125
5, Б. 25-37
7
ХХ ғасыр басындағы қазақ балалар әдебиеті
Шәкәрімнің балаларға арналған туындылары
С.Көбеевтің "Үлгілі бала", "Үлгілі тәржімә" атты оқу құралдарының жанрлық ерекшеліктері.
2
1
1,5
5
2, Б. 52-68; 79-132
4, Б. 126-134; 134-166
7, 38-41







8 
А.Байтұрсыновтың қазақ балалар әдебиетіне қосқан үлесі. 
М.Дулатовтың балаларға арналған шығармаларындағы әлеуметтік тақырып
2
1
1,5
5
8, Б.133-148
4, Б. 166-183
5, Б. 42-45
9 
Ж.Аймауытовтың ағартушылық, педагогикалық бағыттағы ғылыми еңбектерінің мәні.
С.Торайғыров және балалар әдебиетіндегі жаңа бағыт.
2
1
1,5
5
2, Б. 148-164
7, Б. 183-190
16, Б. 46-48
10 
Қазақ кеңес балалар әдебиеті.
М.Жұмабаевтың ақындық табиғаты.
 С.Сейфуллиннің "Бандыны қуған Хамит" әңгімесінің идеясы, тәрбиелік мәні
2
1
1,5
5
12, Б. 164-178
14, Б. 191-207
16, Б. 95-120
11 
М.Әуезов және балалар әдебиеті.
І.Жансүгіров өлеңдеріндегі эстетикалық тәрбие
2
1
1,5
3,5
3. Б. 179-200 
4, Б. 207-222
6. Б. 121-132

2 модуль М.Әуезов және балалар әдебиеті





12 
Кеңес халықтарының ерлік істерінің балалар әдебиетіндегі көрінісі.
2
1
1,5
3,5
2, Б.200-322
4, Б.222-333

8, Б. 12-24
13 
Негізгі тақырып, идея бірлігі, ұлттық рух көрінісі
2
1
1,5
3,5
2, Б. 200-322
4, Б. 222-333
10, Б. 64-71
14 
Өмірі мен жазушылық қызметі
2
1
1,5
3,5
2, Б. 322-331
4, Б. 333-344 7, Б. 72-81
15
Жетім" әңгімесі мен "Көксерек" повестерінің көркемдік-эстетикалық табиғаты.
2
1
1,5
3,5
2, Б. 332-349
4, Б.344-358
5, Б. 82-86

 
3  ПӘНДІ ОҚЫТУДЫҢ ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАРЫ

Студент>> пәнінде тәжірибе жүзінде кең қолданылатын, әрі жан-жақты игерілген тілді талдаудың негізгі әдістерін білуі қажет. Ғылыми ой-өрісті қалыптастыруда қазақ тілі және әдебиетін оқыту әдістемесі ғылыми білім ретінде пайда болуы ерекше роль атқарады. Тарихы әр кезеңдегі ғылым алдына қоятын қоғамдағы әлеуметтік-мәдени шарттардың шектес ғылымдармен және олардың практикалық шешімдерімен тікелей байланысы постулатын түсінуге көмектеседі. 

4  КУРС ФОРМАТЫ
Аудиториялық уақытқа дәрістер, семинар сабақтары, оқытылған материалды талқылау және әртүрлі тапсырмаларды  орындау кіреді. Әрбір сабаққа студент әдебиеттің негізгі және қосымша қайнар көздерінің тізіміне сәйкес дайындалуы керек (негізгі бөлімдер мен бөлімшелер әрбір сабақта нақтыланады). Аралық бақылау жұмысында болмаған студенттер автоматты түрде 0 балл алады және бақылау жұмысын тапсыруға жіберілмейді. 
Негізгі ұғымдар дәрістерде ұсынылады және түсіндіріледі. Сабаққа қатысу және дәрісте  негізгі ұғымдарды, түсіндірмелерді және мәліметтерді  жазып алу студенттің міндеті болып табылады. Егер студент қандай да бір жағдайлармен дәріске қатыспаған жағдайда, дәрістің материалын топтағы басқа студенттен алуы керек. Оқытушы материалды бір де бір студентке дәрістің бір де бір уақытында босату себебіне қарамастан ұсынбайды. 
ОЖСӨЖ мақсаты  -  тіл дамыту әдістемесі саласына байланысты зерттеу еңбектерді қарастыру. 
ОЖСӨЖ міндеттері келесілерді қарастырады:
* курстың методологиясы және зерттеу әдiстерi;
* тіл дамыту әдістемесі және оның ерекшелiктерi туралы.
Студенттердің өздік жұмысы  -  бұл тұлғаның жеке танымды қызметі, ол өзіне тек қана алған білімін бекітіп қоймауы, сонымен қатар жеке тілдік тұжырым-ойлау процесі болып табылады. Өзіндік жағынан ол келешек маманның жаңа білімінің ашылуына, қалыптасуына жағдай жасайды.
Өздік жұмыс сонымен қатар студенттің максималды белсенділігін қарастырады және ол алған білімін ұйымдағы ғылыми зерттеу, қоғамдық және өндірістік қызметтерде көрінеді.
5  КУРС САЯСАТЫ 
Курсты оқу барысында алынған ұпай жинақталып. жалпы саны шығарылады. Жиынтық бағаны шығару үшін әрбір тапсырма, сабаққа қатысуы, СӨЖ, ОСӨЖ тапсырмаларын, тиісті жаттығу жұмыстарын орындағаны жөніндегі  ұпай жиынтығы, кезеңдік, қорытынды бақылау нәтижелері т.б. түгел ескеріледі. Берілген тапсырманы уақытында орындау қажет. Тиісті  тапсырмалар сессияның соңғы аптасына дейін өткізілуі тиіс. Орташа ұпай жинақтай алмаған студент емтиханға жіберілмейді. Әрбір тақырыпты өтеу  міндеті, өтілген материалды меңгеру деңгейі тест, жатқа жазу, бақылау түрінде тексеріледі. Себепсіз сағат босатсаңыз қосымша шығармашылық жұмыс беріледі. Сабақтан екі рет кешігу бір рет сабақ босатқанға теңгеріледі.

6  БАҒАЛАУ САЯСАТЫ
<<Балалар әдебиеті >> пәнінің ұпайларға бөлінуі
Апта
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
                     І аттестация
   ІІ аттестация
Дәріс
        30 ұпай
                30 ұпай
Семинар

15
15
15
20
20
20
10
10
10
15
15
15
15
15
ОСӨЖ

10

10

10



10

10

10

СӨЖ


25

25

25



25

25

25
Аралық бақылау

          60 ұпай
 
                60 ұпай
Барлығы
 300 ұпай
  300 ұпай
Емтихан 
                                  400 ұпай
қорытынды
                                 1000 ұпай

* ӘДЕБИЕТТЕР

Пайдаланылатын әдебиеттер және ресурстар
                     Негізгі әдебиеттер
* Ш. Ахметов, Қазақ совет балалар әдебиеті, Алматы, 1976 ж.
* М. Әуезов, Әдебиет тарихы, Алматы, 1991 ж.
* Ә. Қоңыратбаев, Қазақ әдебиетінің тарихы, Алматы, 1994 ж.
* Б.Ыбырайым, Сырлы әлем /қазіргі қазақ балалар прозасы/, А. 1997
* Қазақ әдебиетінің тарихы, ІІІ том, Алматы, 1979 ж. 
* М. Ғабдуллин, Қазақ халық ауыз әдебиеті, Алматы, 1996 ж.
* Б.Қапасова, Қазақ балалар лирикасы /60-90ж.ж./ Павлодар, 2004ж
* А.Ақтанова. Қазіргі қазақ балалар драматургиясы. Семей, 2008ж.
* Қ.Баянбаев, Қазақ балалар кітапханасы. Алматы, 1991ж.
* Қ.Матыжанов, Бөбектерге арналған фольклорлық поэзия жанры. Алматы, 1990ж.
* С. О. Садырбаев Қазақ халық ауыз әдебиеті, хрестоматия, Алматы, 1992 ж. 
Қосымша әдебиеттер тізімі: 
* Ш. Ахметов <<Қазақ балалар әдебиеті>> /хрестоматия/, Алматы, 1974 ж.
* С. Қирабаев, <<мектеп және қазақ әдебиеті>>, Алматы, 1979 ж.
* Қ. Ергөбеков, <<Мейірім шуағы>>, Алматы, 1985 ж.
* С. Көбеев, <<Орындалған арман>>, Алматы, 1954 ж.
* Ы. Алтынсарин, <<Таза бұлақ>>, Алматы, 1988 ж. 
* А. Құнанбаев, ІІ томдық өлеңдері мен аудармалары, Алматы, 2002 
* Абай тағылымы, Алматы, 1986 ж.
* Абай өлеңдері, Алматы, 1996 ж.
* Ә.Табылдиев. Халық тағылымы. Алматы, 1992ж.
* Қ.Мырзалиев. Қазақ балалар кітапханасы. Алматы, 1984ж.



                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       

Пәндер