Файл қосу

Қоршаған ортаға жоспарланатын қызметтің әсерін бағалау шарттары



ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ  АТЫНДАҒЫ  СЕМЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
                  3  деңгейдегі СМЖ құжаты
                                   ПОӘК
                                       
                                   ПОӘК
                             042-18-25.1.85/02-2014
                  Магистрантқа  арналған
<<Қоршаған ортаға әсерді бағалау>> пәнінің оқу жұмыс бағдарламасы
                                       
                  Басылым № 1 от    11.09.2014 г.
                                       
                                       

                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                   ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕН
                                       
 <<ҚОРШАҒАН  ОРТАҒА ӘСЕРДІ БАҒАЛАУ>> пәнінен
                                       
    6М060800 <<Экология>> мамандығына арналған
                                       
                МАГИСТРАНТТАРҒА АРНАЛҒАН
                       ПӘН  БАҒДАРЛАМАСЫ
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                  Семей 
                                     2014
                                Алғы сөз
1 ҚҰРАСТЫРҒАН
 <<Экология және қоршаған ортаны  қорғау>> кафедрасының  м.ғ.д.,профессор Апсаликов Қ.Н.   02.09.2014 ж.

2 ТАЛҚЫЛАНДЫ:  
2.1 <<Экология және қоршаған ортаны  қорғау>> кафедрасының мәжілісінде
Хаттама02.09.2014 г., № 1

Кафедра меңгерушісі ______________ Е.Н. Артамонова   

2.2 Аграрлық факультетінің оқу-әдістемелік бюро мәжілісінде 
Хаттама 09.09.2014 г., № 1
Төраға _________________ Г.И. Джаманова

3 БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқу-әдістемелік кеңес мәжілісінде қаралды және баспаға ұсынылды 
Хаттама 11.09.2014 г., № 1

ОӘК төрайымы_____________Г.К.Искакова

4 №1 басылым18.09.2013 ж. орнына екінші рет енгізіліп отыр












                                       
                                       



                                Мазмұны

* 
Жалпы жағдайлар
                                       4
* 
Пәннің мазмұны және сабақтардың түрлері бойынша сағаттар
                                       5
* 
Пәнді оқу бойынша әдістемелік  нұсқаулар
                                       7
* 
Курстың форматы
                                       8
* 
Курстың саясаты
                                       8
* 
Баға қою саясаты
                                       8
* 
Әдебиеттер
                                      10






                                       


























1 ЖАЛПЫ ЖАҒДАЙЛАР
  + Оқытушы және пән туралы жалпы мәліметтер
Апсаликов Қазыбек Негматович, м.ғ.д., профессор
Кафедра  <<Экология және қоршаған ортаны қорғау>>
Хабарласу телефоны  -  тел.: 53-07-92, № 8 оқу ғимараты № 122 кабинет
Сабақ өткізетін аудитория  -  № 123 аудитория
Кредит саны  -  2

1.2 Пәннің  қысқаша мазмұны:

   Қоршаған ортаға әсерді бағалау - шаруашылық және өзге де қызметтің қоршаған орта мен адам денсаулығына ықтимал салдарлары бағаланатын, Қазақстан Республикасы экологиялық заңнамасының талаптары ескеріле отырып, қолайсыз зардаптарды (табиғи экологиялық жүйелер мен табиғи ресурстардың жойылуын, жұтаңдауын, бүлінуін және сарқылуын) болдырмау, қоршаған ортаны сауықтыру жөніндегі шаралар әзірленетін рәсім.
<<Қоршаған ортаға әсерді бағалау>> пәні экологиялық жобалау  және  экологиялық  экспертиза саласына негізделген. 
 Магистранттар  берілген тапсырмаларды  орындау барысында  қоршаған ортаға әсерді бағалау және шаруашылық шешімдерінің қабылданатын нұсқаларының экологиялық және өзге де зардаптарын анықтау, қоршаған ортаны сауықтыру, табиғи экологиялық жүйелер мен табиғи ресурстардың жойылуын, азып-тозуын, бүлінуін және сарқылуын болдырмау жөнінде ұсыныстар әзірлеуді меңгереді.
Қоршаған орта(ҚОӘБ)бойынша жобалық қызметтердің әсерін бағалау, жоба құжаттамасын құрамындайындауәдістері қарастыру.Әсіресе қоршаған ортаға қолданыстағы инженерлік объектілердің әсеріне төленеді.Қоршаған ортаға теріс әсер ететін кәсіпорындарды, құрылыстар мен өзге де объектілерді қайта бейімдеу және жобалау принциптері мен сараптама жүргізудің өзара байланыстарын ашуп көрсету. Сонымен қатар ірі жобаларға жасалған сараптамаларға мысалдар көрсетілген. Экологиялық сараптаманың  және жобалаудың нормативтік негіздерін, құқықтық негіздерін меңгереді.
1.3 Пәнді  оқытудың мақсаты:
Қоршаған ортаға әсерін бағалау бойынша берілген мысалдарды, экономикалық қызметтің қоршаған ортаға негіздеу тәсілдері мен әдістерін меңгеру.
1.4 Пәнді оқытудың міндеті:
Нормативтік және техникалық құжаттаманы, жобалау және жүргізу қоршаған ортаға әсерін бағалау, сондай-ақ практикалық жұмыс дағдыларын меңгеру процесінде магистранттар экологиялық ойлауды  қалыптастыру, сонымен қатар тәжірибелік жұмыста дағдылануды үйрену.
1.5 Пәнді оқу барысында магистрант:
- қоршаған ортаны қорғаудың нормативті құқықтарын білу;
- өнеркәсіптік және өзге де объектілерді орналастыружәне салу туралы шешімдерді түсіну;
- қоршаған ортаға әсерді бағалаудың сын базасын қалыптастыра білу;
- экономикалық қызметтің экологиялық зерттеу тәжірибелі кәдістерін меңгере білу;
- қоршаған ортаға әсерді бағалаудың  дағдыларын өткізе білу.

1.6 Курстың пререквизиттері: жоқ
1.7 Курстың постреквизиттері: 
1.7.1 Аграрлық экология
1.7.2 Инженерлік экология

2 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚТАРДЫҢ ТҮРЛЕРІ БОЙЫНША САҒАТТАР
                                                                  Кесте 1 
                                     № 
                       Сабақтың тақырыбы
                               сағаттар
                             Әдебиеттер 
                                       
                                       
                                     Дә
                                    ріс
                            Зертханалық
                       Тәжірибелік сабақ
                                   СОӨЖ
                                    СӨЖ
                                       
                                       1
                                       2
                                       3
                                       4
                                       5
                                       6
                                       7
                                       8
1-модуль. Қоршаған ортаны қорғау саласындағы нормативті-құқықтық қызмет
                                       
                                       1
Қазақстанда ҚОӘБ нормативтік базасы.
ҚОӘБ қоршаған ортаны қорғау заңдары меннормативтік-құқықтық актілер (ТС 1)
2



2

3
7.1.1, 7.2.3, 7.2.6, 7.2.7
                                       2
Қоршаған ортаға жоспарланатын қызметтің әсерін бағалау шарттары.
ҚОӘБ құрамы және негізгі ережелері (ТС 2)
Қазақстан Республикасының қоршаған ортаны қорғау саласындағы нормативтік-құқықтық қолдау қызметі (СӨЖ №1)
1




1





3
3
7.1.1, 7.2.3, 7.2.6, 7.2.7
2-модуль. Шаруашылық қызметтерде геоэкологиялық зерттеуді  алдын-ала инвестициялау мен құжатнаманың жобалары 
                                       
                                       3
Инвестициялық  жобаның экологиялық классификациясы
Табиғи-шаруашылықтық жүйелердің геоэкологиялық типологиясы (ТС)
1



1

3
7.1.1, 7.1.3, 7.2.2 
                                       4
Инвестициялық жобаның бөлігі ретінде қоршаған ортаны қорғау мәселелері.
Жобаны экологиялық бағалау үшін жалпы талаптар (ТС 4)
1




1

3
7.1.1, 7.1.2, 7.2.2
                                       5
Экологиялық шектеулердің негізі жобалық құжатнамада
Экологиялық жобаларды қамтамасыз ету құралы ретінде кеңістіктік жоспарлау (ТС 5)
Табиғаттыпайдалануды болжау (СӨЖ 2)
1




1








4
3
7.1.1, 7.1.2, 7.2.2, 7.2.5
3-модуль. Қоршаған ортанықорғау саласындағы  экологиялық  жобалардыңәдістері
                                       6
Экологиялық қауіпсіздіктің техникалық жүйесі
Өнеркәсіп өндірісінің тәжірибелік айдалану жүйесі (ТС 6)
1



1

4
7.1.1, 7.2.1, 7.2.4
                                       7
Жобалау және табиғатты қорғау нысандарының экологиялық негізі
Қазақстандағы ерекше қорғалатын аумақтарды дамытудың перспективасы және жай-күйі (ТС 7)
1




1

4
7.1.1, 7.2.1, 7.2.4
                                       8
Мониторинг және бақылау мәселелері:технологиялық және экологиялық аспектілері
Экологиялық мониторинг және қоршаған ортаны бақылау түрлері (ТС 8)
1




1

4
7.1.1, 7.1.2, 7.2.6
4-модуль. ҚОӘБ және қоршаған ортаны қорғау, болжау әдістері мен құралдары
                                       
                                       9
Критерилік базадағы әсерді бағалау.
Қоршаған ортаға антропогендік қысымның әсерін бағалауәдістері.
Экологиялық картографиялау (СӨЖ 3)
2



2





4






4
7.1.1-7.1.3, 7.2.5
                                      10
Қоршаған ортаға антропогендік қысымның әсерін бағалау әдістері.
Қоршаған ортаға антропогендік қысымның әсерін бағалау әдістерін жіктеу (ТС 10)
1




1

3
7.1.1-7.1.3, 7.2.2
5-модуль. ҚОӘБ және экологиялық жобаларды негіздеу
                                      11
ҚОӘБ кезеңдері мен сатылары
ҚОӘБ жоспарлау (ТС 11)
1



1

3
7.1.1-7.1.3, 7.2.6
                                      12
ҚОӘБ материалдар жинақтау
Қоршаған ортаны бағалау мен шешім қабылдау (ТС 12)
ҚОӘБ Қазақстан мен ЕО процедурасы: салыстырмалы аспекті  (СӨЖ 4)
1


2



4


4
7.1.1-7.1.3, 7.2.3, 7.2.6
                                      13
Қорытынды экологиялық бағалау құжаттарын дайындау
1



4
7.1.1-7.1.3, 7.2.6, 7.2.7
                                       
Барлығы
                                      15
                                       
                                      15
                                      15
                                      45


3 ПӘНДІ ОҚУ БОЙЫНША ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР
Пән бойынша теориялық сабақ тәжірибелік сабақта бекітіледі. Тәжірибелік сабақ дәріс сабақтарынан кейін жүргізіледі. Мұндай әдіс арқылы білім алушылар ойлау қабілетін ғана жақсартып қоймай, берілген тақырыпқа қорытынды жасай алады. 
Дәрістер конспектілері материалды игеруге негіз болып табылады. Дәрісте конспект жазуға әрбір магистрант міндетті. Конспекті оқулықтардан және оқу құралдарынан алынған материалмен толықтырып, жазып алған өте пайдалы. Конспекті лектор беретін кеңестер кезінде де толықтыруға болады. Практикалық (семинар) сабағына дайындалуда келесі қажет болады: практикалық сабақтың тақырыбына сәйкес оқу құралдардан және дәріс материалы бойынша ұсынылған теориялық материалдарды зерттеу; практикум немесе нақты әдістемелік нұсқаулардан жұмыстың мазмұнымен, қажетті құралдар, реактивтер, ыдыспен танысу; алғашқы сабаққа жіберілу алыңған соң жеке тапсырма орындау; қорытындысымен орындалған жұмыстың есебін жазу және оны қорғау. ОМӨЖ және МӨЖ күнделікті және міндетті дайындықты талап етеді, нақты тапсырма бойынша орындалады және күнделікті оқытушымен тексеріледі. Аудиториядан тыс өздік жұмыста студенттер әдебиетпен жұмыс істеп, үй тапсырмасын орындап, практикалық сабақтарға дайындалады.

4 КУРС ФОРМАТЫ
Оқу сабақтарының түрі-дәрістен, тәжірибелік сабақтан, магистранттың өздік жұмысынан тұрады. Курс бойынша 50 минуттық дәріс, 50 минуттық практикалық сабақ және 50 минуттық ОМӨЖ сабақ кестесі бойынша болады. Дәрістерге, практикалық сабаққа, ОМӨЖ-ге қатысуға магистрант міндетті. Себепсіз босатылған сабақтар қайталап оқытылмайды. Жазбаша үй тапсырмалары (ЖҮТ) көрсетілген уақытта өткізілмесе, қабылданбайды, сондықтан білім алушы белгілі бір балын жоғалтады. Практикалық сабақтар білім алушыларды өздігінен жұмыс істеуге үйретеді, ойлау қабілетін арттырады, сондықтан сабаққа нұсқаудағы сұрақтарға толық жауап беріп және тәжірибе жүргізу үшін кейбір өсімдіктер анатомиясы мен морфологиясының мәнін анықтамалық кітаптан тауып, жазып келуі керек. Сол жағдайда ғана тәжірибелік жұмысқа толық қорытынды жасауға болады. Сабаққа дайын емес білім алушылар практикалық сабаққа жіберілмейді, қосымша сабақ жүргізілмейді.

5 КУРС САЯСАТЫ
Магистрант пәнді оқып-білу үрдісінде белсенді және өздік қабілеттерін көрсету міндетті, кешігіп келу, себепсіз сабақтан қалу, дер уақытта жұмыстарды тапсырмау және оқу үрдісінде пассивті болуда баллдарды алу түрінде штрафтар салынады. МӨЖ тақырыптары қатаң түрде белгіленген уақыты бойынша қабылданады. Егер өздік жұмыстары көшірілсе (басқа магистранттың жұмысын пайдаланса) <<қанағаттанарлықсыз>> болып бағаланады.

	6 БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ
Магистранттың пән бойынша білімін бағалау келесі түрде болады:
* ағымдағы бақылау (апта сайын өткізіледі);
* аралық бақылау (7 және 15 апталар);
* қорытынды бақылау оқу мерзімінің соңында бір рет өткізіледі (емтихан түрінде).
Магистранттың  алған біліміне баға қою үшін:  барлық берілген тапсырмалар  дер кезінде немесе  көрсетілген  уақытында орындалу қажет. Егер берілген тапсырма  уақытында орындалмаса, жұмыс  автоматты түрде 10 пайызға төмен бағаланады.  Егер, сабақты магистрант себепті жағдайларға байланысты  босатқан  болса, онда алдын- ала бекітілген  графикке сәйкес  жұмыс қабылданады. Семестр бойынша  магистрант 3 рубежді контроль тапсырады.
Жыл бойындағы тапсырмаларды орындауына байланысты емтиханға жіберіледі.
Пәнге  1000 баллдан келеді:
* 600 балл бір академиялық кезең (1  -  7 апта  -  270 балл және 30 балл  -  сабаққа қатысуына; 8  -  15 апта  -  270 балл  және 30 балл  -  сабаққа қатысқанына). 
* аралық  бақылауға 70 балл беріледі ( 270 балдың);
* 400 балл қорытынды емтиханға.
Пәнді апта бойынша және бақылау түріне байланысты кесте 2 ден көруге болады.
 <<Қоршаған ортаға әсерді бағалау>>пәні бойынша балл бөлу
                                                              2-таблица 
                                   Апта 
                            Бақылау түрі
                          Барлық баллдар
                                Ескерту
1-7 апталар аралығындағы  аудиториялық сабақтартардың  барлық түрлеріне қатысу
                                      30
                                       
                                       2
ТС 1  -  15 балл
                                      15
                           Жазбаша жұмыс
                                       3
ТС 2  -  15 балл
МӨЖ 1  -  55 балл
                                      70
                            Тест-бақылау
                                Реферат
                                       4
ТС 3  -  15 балл
                                      15
                          Аралас зерттеу
                                       5
ТС 5  -  30 балл
                                      30
                            Тест-бақылау
                                       6
ТС 6  -  15 балл
МӨЖ  2  -  55 бал
                                      70
                            Тест-бақылау
                              Глоссарий
                                       7
Аралық бақылау 1  -  70 балл
                                      70
                            Тест-бақылау
1-7 апталар аралығындағы оқыту  қорытындысы бойынша  баллдардың жиынтығы
                                      300
                                       

8-15 апталар аралығындағы  аудиториялық сабақтартардың  барлық түрлеріне қатысу
                                      30
                                       
                                       9
ТС 7-9  -  15 балл
                                      15
                           Жазбаша жұмыс
                                      10
ТС 10  -  15 балл
МӨЖ 3  -  55 балл
                                      70
                            Ауызша сұрау
Экологиялық карталартуралы мәліметүлгілері
                                      11
ТС 10  -  15 балл
                                      15
                         Тесттік бақылау
                                      12
ТС 11  -  15 балл
                                      15
                           Жазбаша жұмыс
                                      13
ТС 12  -  15 балл
                                      15
                            Ауызша сұрау
                                      14
ТС 12  -  15 балл
МӨЖ 4  -  55 балл
                                      70
                          Аралас зерттеу
                                   эссе
                                      15
Аралық  бақылау  2  -  70 балл
                                      70
                         Тесттік бақылау
8-15 апталар аралығындағы оқыту  қорытындысы бойынша  баллдардың жиынтығы
                                      300
                                       
Емтихан үшін балл жиынтығы
                                      400
                                       
Академиялық балл жиынтығы
                                     1000
                                       

7 ӘДЕБИЕТТЕР
7.1 Негізгі әдебиеттер
7.1.1 Оценка воздействия на окружающую среду: учеб.пособие / [авт.: В.К.Донченко, В.В.Иванов, В.М.Питулько, В.В.Растоскуев]; под ред. В.М.Питулько.- М.: Академия, 2013.- 395 с.
7.1.2 Редина, М.М. Нормирование и снижение загрязнений окружающей среды: учебник / М.М. Редина, А.П. Хаустов; Российский ун-т дружбы народов.- М.: Юрайт, 2014.- 431 с.
7.1.3 Экологическая экспертиза: учеб.пособие / под ред. проф. В.М. Питулько.- 3-е изд., стер.,.- М.: Академия, 2006.- 480 с.
7.2 Қосымша әдебиеттер
7.2.1 Загрязнение окружающей среды/Панин М.С. / - 2011.
7.2.2 Методы экологического исследования окружающей среды/ Б.Ж. Кожебаев / - 2009.
7.2.3 Охрана окружающей среды [Текст]: Сборник нормативных правовых актов / - 2006.
7.2.4 Приборы и средства измерений для контроля за состоянием окружающей среды: учебник / М. Дуамбеков / - 2008.
7.2.5 Федоров, В.В. Планировка и застройка населенных мест: учеб.пособие / В.В. Федоров.- М.: ИНФРА-М, 2010.- 132 с.
7.2.6 Экологический кодекс Республики Казахстан / - 2012.
7.2.7 Экологическое право Республики Казахстан: особенная часть: учеб. /С.Т.Культелеев / - 2007.
                                       
Пәндер