Файл қосу

Студенттерге арналған Орталық жүйке жүйесінің және жоғары дәрежелі жүйке қызметінің физиологиясы пәнінің бағдарламасы



ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
                     3 деңгейлі СМЖ құжат
                                   ПОӘК

 ПОӨК 
042-18-22-1.127/02 -2014
                                       
ПОӘК
Студенттерге арналған <<Орталық жүйке жүйесінің және жоғары дәрежелі жүйке қызметінің физиологиясы>>  пәнінің бағдарламасы
                             Басылым № 1
                               <<__>>____20__ж 
                                       
                                       
                                       





            ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

<<Орталық жүйке жүйесінің және жоғары дәрежелі жүйке қызметінің физиологиясы>>

                     5В060700  -  <<Биология>>   
                   мамандығының арналған
                                       

             СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН ПӘННІҢ 
                            БАҒДАРЛАМАСЫ
                                       
















                                  Семей
                                      2014
                                Алғы сөз

* ӘЗІРЛЕГЕН
Құрастырушы: _______________ <<____>>___________20____ ж 
А. Тугельбаева, биология магистрі,  <<Мал шаруашылығы және аңшылықтану морфология негіздерімен>> кафедрасының  аға оқытушысы 

* ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1.<<Мал шаруашылығы және аңшылықтану морфология негіздерімен>> кафедрасының  отырысында 
         
Хаттама  №__    <<____>>_____20___ж

Кафедра меңгерушісі ___________ Б. Ахметова 

2.2. Аграрлық  факультеттің оқу - әдістемелік кеңесінің отырысында
Хаттама  №___    <<____>>_____20___ж

Төрайымы          ____________          Г. Джаманова 

3. бекітілді 
Университеттің оқу - әдістемелік кеңесінің отырысында қаралып, баспаға ұсынылды  
Хаттама  №___    <<____>>_____20___ж

ОӘК төрайымы_____________        Г.Искакова 

          4. БІРІНШІ  РЕТ ЕНГІЗІЛГЕН
















	Мазмұны								

 1  Жалпы ережелер
 2  Пәндердің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу
 3  Пәндерді оқып-білу жөніндегі әдістемелік ұсынымдар
 4  Курс форматы
 5  Курс саясаты 
 6  Баға қоюдың саясаты
 7  Әдебиеттер	     
      


































1 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1.1 Оқытушы және пән туралы мәліметтер: 
Тугельбаева Анар Досмухаметовна биология магистрі, аға оқытушы
<<Мал шаруашылығы және аңшылықтану морфология негіздерімен>> кафедрасы 
Байланыс ақпараты  -  телефоны 531970, № 7 оқу ғимараты  
Сабақ өтетін бөлмелер - № 209 дәрісхана 
Пән бойынша кредит саны  - 3 (үш)

1.2  Пән мазмұнының қысқаша сипаттамасы: 
Орталық жүйке жүесі және жоғары дәрежелі жүйке қызметі  -  физиология ғылымының маңызды және үлкен бір бөлігі. Физиология  -  ағзаның тіршілігін, оның барлық мүшелері мен  жасушаларының қызметін зерттейтін ғылым. Сонымен қатар, олардың функцияларын реттеу жолдарын анықтайды. өмір сүру, қоршаған орта яғни, экология, басқа да сыртқы және ішкі жағдайларға байланысты өтіп жататын ағзадағы құбылыстарды бақылайды. Бұған қоса, физиологияның мәселелері органикалық дүниенің эволюциялық дамуына байланысты қаралады.
1.3  Пәнді оқытудың мақсаты:
Тірі организмдегі қалыпты функциялардың іске асуының заңдарын қоршаған ортаның үнемі өзгермелі және дамымалы жағдайлармен байланыстыра зерттеу. Сол тірі организмдегі функциялардың онтогенез және филогенез барысындағы дамуын әрі олардың өзара байланыстарын зерттеу.

1.4  Пәнді зерделеудің негізгі міндеті:
Жануар және адам организмдеріндегі тіршілік процестерінің, мәселен нерв жүйесі мен басқа да жүйелер қызметтерінің спецификалық физиологиялық заңдарын одан әрі ашу, анықтау. Осы арқылы ол процестерді басқарудың жетілген әдістерін табуға болады.

1.5  Оқып-білудің нәтижелері: 
- ағзаның қалыпты физиологиялық көрсеткіштерінің параметрлерін білу;
- мүшелер қызметінің мәнін, маңызын түсіну; 
- ағзадағы негізгі физиологиялық процестердің жалпы сипаттамасын,       олардың реттелу тетіктерімен танысу;
- физиологиялық процестердің мәнін талдау; 
- теориялық мағлұматтарды малды тиімді азықтандыру, күтіп - бағу мақсатында пайдалану;
- тірі жүйенің тұрақтылығын қамтамасыз ететін реттеу механизмін;
- лабораториялық жануарларға эксперименттік жұмыс әдістерін пайдалану;
- жарық және электронды микроскоптармен жұмыс істеуді және физикалық-химиялық зерттеулерді өткізу  -  дағдысын меңгеруі керек.


1.6. Курстың пререквизиттері: 
1.6.1 Адам анатомиясы
1.6.2 Жеке даму биологиясы


1.7. Курстың  постреквизиттері: 
1.7.1 Биологиялық белсенді заттар

2 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚ ТҮРЛЕРІ БОЙЫНША САҒАТТАРДЫ БӨЛУ
                                                                  1- кесте
                                     № 
                                     п/п
                        Тақырыптар атауы
                              Сағат саны
                                       
                                       
                                       
                                      Д
                                     ЗС
ТС
БОӨЖ
                                    БӨЖ
                                       
                                       1
                                       2
                                       3
                                       4
                                       5
                                       6
                                       7
                                       8
                         Модуль 1 Кіріспе
 Блок 1 Орталық жүйке жүйесі туралы түсінік
1
Орталық жүйке жүйесі және жоғары жүйке әрекеті физиологиясы, оның ғылыми орны
                                       1
                                       
                                       2
                                      1,5
                                      4,5
7.1.1-7.1.6; 7.2.1- 7.2.5.
        Блок 2 Қозғыш ұлпалар физиологиясы
2
Нейрондағы қозу және оның таралуы
                                       1
                                       
                                       2
                                      1,5
                                      4,5
7.1.1-7.1.6; 7.2.1- 7.2.5.
             Модуль 2 Орталық жүйке жүйесі
Блок 1 Орталық жүйке жүйесінің бөлімдері және ондағы заңдылықтар
3
Орталық жүйке жүйесінің психофизиологиясы және рефлекторлы әрекетінің жалпы заңдылықтары
                                       1
                                       
                                       2
                                      1,5
                                      4,5
7.1.1-7.1.6; 7.2.1- 7.2.5.
4
Ми бөліктерінің физиологиясы
                                       1
                                       
                                       2
                                      1,5
                                      4,5
7.1.1-7.1.6; 7.2.1- 7.2.5.
5
Вегетативтік жүйке жүйесі
                                       1
                                       
                                       2
                                      1,5
                                      4,5
7.1.1-7.1.6; 7.2.1- 7.2.5.
    Блок 2 Алдыңғы мидың психофизиологиясы
6
Алдыңғы ми, лимбиялық жүйе, базальдік түйіндер және үлкен ми сыңарларының қыртысы
                                       1
                                       
                                       2
                                      1,5
                                      4,5
7.1.1-7.1.6; 7.2.1- 7.2.5.
7 
Орталық жүйке жүйесінің барлық бөлімдерінің бірлесіп іс  -  қимыл рефлекстерін үйлестірудегі мәні және кейбір өзекті мәселелер мен алдағы міндеттер
                                       1
                                       
                                       2
                                      1,5
                                      4,5
7.1.1-7.1.6; 7.2.1- 7.2.5.
                       Блок 3 Талдағыштар
8
Талдағыштардың жалпы сипаттамасы
                                       1
                                       
                                       2
                                      1,5
                                      4,5
7.1.1-7.1.6; 7.2.1- 7.2.5.
9
Көру, есту және тепе-теңдік талдағыштарының қызметі және маңызы
                                       1
                                       
                                       2
                                      1,5
                                      4,5
7.1.1-7.1.6; 7.2.1- 7.2.5.
10
Тері, иіс сезу, дәм сезу талдағыштары және олардың маңыздары  
                                       1
                                       
                                       2
                                      1,5
                                      4,5
7.1.1-7.1.6; 7.2.1- 7.2.5.
              Модуль 3 Жоғары жүйке жүйесі
Блок 1 Жоғары жүйке жүйесі әрекетінің психофизиологиясы
11 
 Шартты рефлекс және оның мидағы механизмі 
                                       1
                                       
                                       2
                                      1,5
                                      4,5
7.1.1-7.1.6; 7.2.1- 7.2.5.
12 
Жоғары жүйке әрекетінің типтері және екі сигналдық жүйе
                                       1
                                       
                                       2
                                      1,5
                                      4,5
7.1.1-7.1.6; 7.2.1- 7.2.5.
Блок 2 Күрделі психикалық құбылыстардың физиологиясы
13  
  Ұйқы, түс көру және гипноз
                                       1
                                       
                                       2
                                      1,5
                                      4,5
7.1.1-7.1.6; 7.2.1- 7.2.5.
14 
Стресс және эмоция
                                       1
                                       
                                       2
                                      1,5
                                      4,5
7.1.1-7.1.6; 7.2.1- 7.2.5.
15
Есте сақтау және ұмыту
                                       1
                                       
                                       2
                                      1,5
                                      4,5
7.1.1-7.1.6; 7.2.1- 7.2.5.

Барлығы: 
                                      15
                                       
                                      30
                                     22,5
                                     67,5


                                                                               
3 ПӘНДІ ОҚЫП-БІЛУ ЖӨНІНДЕГІ ӘДІСТЕМЕЛІК ҰСЫНЫМДАР

Практикалық сабаққа дайындалу барысында пән бойынша оқу-әдістемелік мағлұматтарды (ПОӘК 3), дәрістерді, оқу құралдарын алдын-ала оқу қажет. Сабақтың мақсатына, сабаққа дайындалуға қажетті негізгі сауалдарға, сабақтың мазмұнына назар аудару қажет. Практикалық сабақтарды өткізуге толық нұсқаулар, ұсынылған әдебиеттерде толық берілген. Жұмысты бастамас бұрын сабақтың мақсаты мен міндеттерін анықтап алып, ұсынылған әдебиеттерден теориялық материалдармен танысу қажет. Жұмысты жасаған соң міндетті түрде қорытынды жазып, суретін салу керек. Оқулықтағы тақырып соңында берілген сұрақтарға жауап беру керек. Оку үрдісіне белсенді қатысу, уй тапсырмасын ынтамен орындау, сабакта карама-карсы байланысты колдау, ұжымдық жұмыска жәрдемдесу, ұқыпты және міндеті болу қажет. 
Пән барысы. Оқылатын дәрісте кейінгі ғылымның көкейтесті мәселелері, қазіргі жетістіктері мен жаңалықтары айтылады. Өткізілетін зертханалық сабақтарда организмнен алынып, жасалған жасушалар, препараттарын тікелей зерттеп, электронды микроскопта көрінетін микробейнелерді талдап, зерделейсіздер. Пәннiң әр дәрiсiнен кейiн ұсынылған сұрақтар мен тестерге жауап берiп, оған қайтаратын жауапты жинақтап қорытып, күмәндiк туса, алдын ала дәрiстен оқып, оны толық түсiнiп, дәрiске, сабаққа дайын болып келген жөн. 

4 КУРС ФОРМАТЫ 
Аудиториялық сабақтар әдістемелік ұсыныстарға сәйкес өткізіледі. Әрбір тақырыпты өту барысында зеттеу тақырыбының мақсаты, міндеттері, нәтижелері және қорытындылары жұмыс дәптеріне жазылады.
Сабаққа дайындалу жүйелі сипатта болғаны жөн, әдістемелік ұсыныстарды міндетті түрде өздерінше оқуы қажет.
БӨЖ  баяндама, презентация, тақырыптық ғылыми ізденіс жұмысы түрінде орындалады, әрі міндетті түрде орындалып, белгіленген уақытта өткізілуі тиіс.
Аралық бақылау ауызша өткізіледі. Аралық бақылаудың қорытынды бағалары білім алушылардың дәріске және тәжірибелік сабақтарға қатысуын, тәжірибелік сабаққа дайындықтарын,  БӨЖ орындап және белгіленген уақытында тапсырылуын толықтай қамтып қойылады.
Емтихан тест түрде өткізіледі.

	5 КУРС САЯСАТЫ
     Бірігіп жұмыс істеу барысында біз келесідей тәртіптерді ұстанамыз:
* Оқытушы мен білім алушы бір-біріне сыйластықпен қарау керек.
* Кез келген тәртіп бұзушылықтар жазаланады, ол үшін аудиториядан шығарылуы мүмкін, ал белсенді жұмыс керісінше мадақталады.
* Сабаққа кешікпеу және сабақты босатпау керек.
* Білімді бағалау баллды-рейтингті жүйе бойынша жүргізіледі

6 БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ

<<Орталық жүйке жүйесі және жоғары дәрежелі жүйке қызметі>> пәні бойынша баға қою
                                                                  2- кесте
                                   Апта
                            Бақылау түрі
                               Балл саны
                                Ескерту
                                       1
                                       2
                                       3
                                       4
                                       
1-мен 7 апта аралығындағы барлық сабақ түрлеріне қатысуы
                                      30

                                       1
Ағымдағы бақылау 
                                       -

                                       2
Ағымдағы бақылау 20 балл
                                      20

                                       3
Ағымдағы бақылау 20 балл
                                      20

                                       4
Ағымдағы бақылау 20 балл
                                      20

                                       5
Ағымдағы бақылау 20 балл БӨЖ 57 балл
                                      77

                                       6
Ағымдағы бақылау 16 балл. БӨЖ 57 балл
                                      73

                                       7
1 аралық бақылау
                                      60

1-мен 7 апта аралығындағы оқу нәтижелері бойынша қорытынды баллдар
                                      300

                                       
8-бен 15 апта аралығындағы барлық сабақ түрлеріне қатысуы
                                      30

                                       8
Ағымдағы бақылау 14 балл
                                      14

                                       9
Ағымдағы бақылау 14 балл
                                      14

                                      10
Ағымдағы бақылау 14 балл
                                      14

                                      11
Ағымдағы бақылау 14 балл
                                      14

                                      12
Ағымдағы бақылау 14 балл. МӨЖ 55 балл
                                      69

                                      13
Ағымдағы бақылау 14 балл
     14

                                      14
Ағымдағы бақылау 14 балл. МӨЖ 57 балл
                                      71

                                      15
2 аралық бақылау
                                      60

8-бен 15 апта аралығындағы оқу нәтижелері бойынша қорытынды баллдар
                                      300

Емтихан бойынша қорытынды баллдар
                                      400

Академиялық мезгіл бойынша қорытынды баллдар
                                     1000



7 ӘДЕБИЕТТЕР
                                       
7.1. Негізгі әдебиеттер:
7.1.1 Несіпбаев, Т.  Адам және жануарлар физиологиясы .-Алматы,2005
7.1.2 Арынова, Р.А. Адам және жануарлар физиологиясының практикумы.- Семей, 2003
7.1.3 Несіпбаев Т.Жануарлар физиологиясы.-Алматы.,2005
7.1.4 Несiпбаев Т.Н. Жануарлар физиологиясының практикумы А., 1994
7.1.5 Төленбеков И.М. Нерв жүйесiнiң физиологиясы.- А., 1992 
7.1.6 Дүйсембин Қ. Орталық жүйке жүйесі және жоғары жүйке әрекетінің физиологиясы.  -  Алматы,  2001

7.2. Қосымша әдебиеттер:
7.2.1 Атлас анатомия және физиология/ Т.Ә.Ізмұхамбетов.- Алматы, 2007
7.2.2 Төлеуханов, С.Т.   Қалыпты физиология .-Алматы,2006
7.2.3 Нұрғалиев, Ж.Н.  Қалыпты эндокринология .-Алматы,2006
7.2.4 Несiпбаев Т.Н. Жануарлар физиологиясы.- А., 1995
7.2.5 Мырзаханов, Н.М.   Лимфа айналымы .-Алматы,2001


Пәндер