УМКД

Химияны оқыту әдістемесі пәнінің қысқаша мазмұны

КАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТ
3 деңгейлі СМЖ
құжаты
ПОӘК
ПОӘК
042-18-34.1.15
/01-2014

ПОӘК
Оқытушыға арналған <<Химияны оқыту әдістемесі>> пәні бағдарламасы
<<11>>.09. 2014ж.
№ 1 басылым

ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

<<Химияны оқыту әдістемесі>>
5В011200 - << Химия>> мамандығы үшін

ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ

Семей
2014
* ӘЗІРЛЕНГЕН

ҚҰРАСТЫРУШЫ: ________ <<_____>> ___________ 2014 ж.

Д.Р. Онтагарова , педагогика ғылымдарының кандидаты, аға оқытушы
<<Химия және география>> кафедрасы

* ТАЛҚЫЛАНДЫ:

+ <<Химия және география>> кафедрасы отырысында

<< 02 >> 09. 2014 ж. №1 хаттама

Кафедра меңгерушісі Д.Р. Онтагарова

2.2 Жаратылыстық ғылымдар факультетінің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында

<<03 >> 09. 2014 ж. № 1 хаттама

Төрайымы, доцент __________________ З.В.Абдишева

3.БЕКІТІЛДІ :

Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында басып шығаруға мақұлданған және ұсынылған << 11 >> 09. 2014 ж., № 1 хаттама

ОӘК төрағасы, проректор _______________ Г.К.Искакова

4. №1 басылым орнына (18.09.13) енгізіліп отыр

МАЗМҰНЫ

* ҚОЛДАНЫЛУ САЛАСЫ
* НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
* ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
* ОҚУ ПӘНІНІҢ МАЗМҰНЫ (МОДУЛЬДЕР БОЙЫНША)
* СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСЫНА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫПТАРДЫҢ ТІЗІМІ
* ПӘН БОЙЫНША ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТА
* ӘДЕБИЕТТЕР

* ҚОЛДАНЫЛУ АЙМАҒЫ
5В011200 - << Химия>> мамандығы студенттерінің <<Химияны оқыту әдістемесі>> пәні бойынша оқу-әдістемелік кешенінің құрамына енгізілген оқытушыға арналған пән бағдарламасы
2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
<<Химияны оқыту әдістемесі>> пәнінің оқытушыға арналған бағдарламасы келесі құжаттар талаптары мен ұсыныстарына сәйкес құрастырылған және аталған пән бойынша оқу процесін ұйымдастыру тәртібін белгілейді:
* ҚР МЖМБС 6.08.068-2010 Жоғары білім. Бакалавриат : <<5В011200>> - <<Химия>>
* <<5В011200>> - <<Химия>> мамандығының Типтік оқу жоспары;
* СТУ 042-ГУ-4-2014 <<Пәндердің оқу-әдістемелік кешенін әзірлеуге және рәсімдеуге қойылатын жалпы талаптар>> университет стандарты;
* ДП 042-1.02-2014 <<Пәндердің оқу-әдістемелік кешенінің құрылымы және мазмұны>> құжаттандырылған процедурасы.

3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕ
3.1 <<Химияны оқыту әдістемесі>> пәнінің қысқаша мазмұны:
<<Химияны оқыту әдістемесі>>- Химияны оқыту әдістемесі химия ғылымының, педагогиканың, психологияның, философияның, жас ерекшелік физиологиясының басты мәселесін негізге ала отырып химияның теориясы мен сарамандық жұмыстарын оқытады. Химиялық әдістеме кәсіби мұғалім дайындаудың ақырғы баспалдағы болып табылады.
Химияны оқыту әдістемесі - мұғалімдер дайындайтын университеттер мен педагогика институттарының оқу жоспарындағы негізгі пәндердің бірі. Ол болашақ мұғалімдерді химияны оқыту теориясымен қаруландырып, іс жүзінде күнделікті туындап отыратын жеке методикалық мәселелерді ғылыми тұрғыдан шеше білуге әзірлейді.
3.2 Пәнді оқудың мақсаты:
Оқыту мақсаты химия мұғалімінің орта мектепте жұмыс істеуге арналған білімі мен іскерлігінің қалыптасу талабынан туындайды.
* Мектеп химия курсына қажетті материал іріктеу,химия білімінің даму логикасы, тарихы, психолого - педагогикалық жағдайын ескеру мәселелерін қарастыру.
* Оқушыларға химиялық ақпарат беру, оқу процесін ұйымдастыру, танымдық әрекетін басқару, сарамандық икемділікті қалыптастырып, шығрмашылық қабілетін дамыту, ғылыми көзқарас негізін қалау мәселелерін қамтамасыз етеді.
* Орта мектептердегі химия курсының мазмұны мен ұйымдастыру принциптерін, оқулық пен бағдарлама, оқу құралдарының құрылым ерекшелігін, альтернативті оқулықтардың құрылым ерекшелігін қарастырады.
* Оқу кабинеттерінің құрал-жабдықтармен жабдықтауларын оқу құралдары мен дидактикалық мүмкіншіліктер мен зертханалық жабдықтардың болуын талап ету және онымен жұмыс істеу әдістемесін меңгеруді қамтамасыз ету.
* Мамандандыру бойынша әдістемелік жұмыстарды жүргізу принциптерін меңгеру.
* Студенттерді жаңа буын мектептер мен колледжде химияны оқытудың жаңашыл әдістемелік негізімен қаруландырып, өз бетімен әдебиеттемен жұмыс істеуге, одан алған білім негізін нақты педагогикалық жағдаятта қолдана білуге дағдыландыру.
3.3 Пәнді оқытудағы негізгі міндеттер:
* маңызды әдістемелік білім жүйесін жалпыланған түрде беру, студенттерді оларды нақтылау әдістерімен қаруландыру;
* әр түрлі ақпарат көздерімен жұмыс жүргізу үрдісінде өз бетінше білімін толықтыру дағдысына үйрету;
* мектепте білім берудің мақсатының, ғылым мен практиканың жетістіктерінің өзгеруіне, жоғарғы оқу орындарында оқу-тәрбие үрдісінің жетілдіруіне байланысты химияны оқыту әдістемесі курсының бұрынғымен салыстырғанда біраз жаңаланып, жетілдірілген жақтарын қолдана білуі.
3.4 Оқып- білудің нәтижесінде студент мыналарды:
* Мектеп химия курсына қажетті материал іріктеу,химия білімінің даму логикасы, тарихы, психолого - педагогикалық жағдайын ескеру мәселелерін;
* Оқушыларға химиялық ақпарат беру, оқу процесін ұйымдастыру, танымдық әрекетін басқару, сарамандық икемділікті қалыптастырып, шығармашылық қабілетін дамыту, ғылыми көзқарас негізін қалау мәселелерін;
* Орта мектептердегі химия курсының мазмұны мен ұйымдастыру принциптерін, оқулық пен бағдарлама, оқу құралдарының құрылым ерекшелігін, альтернативті оқулықтардың құрылым ерекшелігін;
* Оқу кабинеттерінің құрал-жабдықтармен жабдықтауларын оқу құралдары мен дидактикалық мүмкіншіліктер мен зертханалық жабдықтардың болуын талап ету және онымен жұмыс істеу әдістемесін меңгеруді қамтамасыз ету;
* Мамандандыру бойынша әдістемелік жұмыстарды жүргізу принциптерін меңгеру.
* Студенттерді жаңа буын мектептер мен колледжде химияны оқытудың жаңашыл әдістемелік негізімен қаруландырып, өз бетімен әдебиеттемен жұмыс істеуге, одан алған білім негізін нақты педагогикалық жағдаятта қолдана білу дағдыларын білуі тиіс.
3.5 Курстың пререквизиттері:
3.5.1. Бейорганикалық химияның теориялық негіздері
3.5.2.Периодтық жүйенің элементтер химиясы
3.6 Курстың постреквизиттері:
3.6.1. Кәсіптік пәндер блогындағы таңдау компоненті бойынша курстар
3.6.2. Педагогикалық іс-тәжірибе
3.7 Жұмыс оқу жоспарынан көшірме:
Кесте 1
Курс
Семестр
Кредит
саны
Д
сағ.
ЗС
сағ.
СОӨЖ
сағ.
СӨЖ
сағ.
Барлы
ғы
сағ.
Бақылау
түрі
3
5
3
30
15
22,5
67,5
135
Емтихан

4. ОҚУ ПӘНІНІҢ МАЗМҰНЫ (МОДУЛЬДЕР БОЙЫНША)

2-кесте
Тақырыптың атауы және олардың мазмұны
Сағ. саны
1
2
1 МИКРОМОДУЛЬ <<Химияны оқыту әдістемесінің жалпы мәселелері>>
Дәріс сабақтары
Химияны оқыту әдістемесі (ХОӘ) ғылым және оқу пәні ретінде. Химияны оқытудың мақсаттары және міндеттері.
2
Орта мектептегі химия курсының мазмұны мен құрылысы.
2
Химиялық ұғымдардың қалыптасуы. Химия тілі-химияны оқытуда таным құралы
2
Химияны оқыту әдістері.
2
Оқушылардың білім мен біліктерін тексеру.
2
Орта мектепте химияны оқытуда оқуды ұйымдастыру формалары. Мұғалімнің сабаққа дайындығы
2
Химияның негізгі заңдарын оқу және химиялық түсініктерді қалыптастыру әдістері Алғашқы химиялық ұғымдардың қалыптасуы.
2
Зертханалық жұмыстар
Химия кабинетінің негізгі құрал-жабдықтары. Қауіпсіздік тезникасының ережесі..
1
Химия мұғалімінің жұмысын жоспарлау. Конспектілер құрастыру. Химия сабақтарына талдау түрлері.
1
Мектепте химиялық элементтер туралы алғашқы химиялық түсініктер, заттар және химиялық рекациялар.
1
Оттегі, сутегі, су тақырыбын оқу әдістемесі.
1
Ерітінділер туралы түсініктерді қалыптастыру.
1
<<Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары>> тақырыбын оқыту әдістемесі.
1
Д.И.Менделеевтің периодтық заңын оқыту әдістемесі.
1
2 МИКРОМОДУЛЬ <<Мектеп химия курсындағы жеке тарауларды оқыту әдістемесі>>
Дәріс сабақтары
Бейорганикалық қосылыстардың маңызды кластары туралы ұғымдарды қалыптастыру.
2
Д.И.Менделеевтің периодтық заңын және периодтық жүйесін,атом құрылысын оқыту әдістемесі.
2
Заттар құрылысы,валенттілік және тотығу дәрежесі туралы ұғымдардың қалыптасуы.
2
Химиялық реакциялар туралы ұғымды дамыту.
2
Ерітінділер және теориялар негіздерін оқыту әдістемесі.
2
Химияның жүйелік курсында элементтерді және олардың қосылыстарын оқыту әдістемесі.
2
Органикалық қосылыстарды оқытудың методикалық принциптері.
2
Химиядан оқушылардың білімін қорытындылау.
2
Зертханалық жұмыстар
<<Электролиттік диссоциация>> тақырыбын оқыту әдістемесі.
1
<<Оттек топшасы>> тақырыбын оқыту әдістемесі.
1
<<Азот топшасы>> тақырыбын оқыту әдістемесі.
1
<<Көміртек топшасы>> тақырыбын оқыту әдістемесі.
1
Негізгі және қосымша топша металдарын оқыту әдістемесі
1
Көмірсутектерді оқыту әдістемесі
1
Азотты және оттекті органикалық қосылыстарды оқыту әдістемесі
1
Жоғары молекулалы қосылыстар және полимерлі материалдарды оқыту әдістемесі
1
* СТУДЕНТТІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНА (СӨЖ) АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫПТАРДЫҢ ТІЗІМІ

5.1 Химия мұғаліміне қойылатын талаптар және мұғалімнің жұмыс жасайтын құжаттары. Химия кабинетінің негізгі құрал-жабдықтары
* Орта мектептегі химия кабинетіне сипаттама бер.(фото құжаттары көрсетілгені дұрыс).
* <<Оттек. Ауа. Жану. Оксидтер>> тарауы бойынша күнтізбелік тақырыптық жоспар құрастыр.
* <<Мектепте химиялық элементтер туралы алғашқы химиялық түсініктер, заттар және химиялық рекациялар>> тақырыбына байланысты тест сұрақтарын құрастыр. 1 нұсқамен, 10 сұрақ, 5 жауаптың біреуі дұрыс болатын тапсырма әзірле.
* Химияны оқыту әдістемесінің даму тарихы, ғалым-педагогтардың еңбектері туралы шолу конспектісін құрастыр

5.2 Жекелеген тарауларды оқыту әдістемесі

* <<Сутек. Қышқылдар. Тұздар>> тарауын қарастыру кезінде оқушылар қандай әдістер арқылы білімді игереді?
* Газдармен жұмыс жасаудың жалпы қандай тәсілдері бар?
* <<Ерітінділер>> тақырыбына төмендегі есептердің түрлеріне мысалдар қарастырып, шығар.
1)Еріген заттың массалық үлесін есептеу.
2)Еріген заттың массасын есептеу.
3) Судың көлемін анықтау.
* <<Бейорганикалық қосылыстардың маңызды кластарын қортындылау>> тарауыноқып-үйренудің мақсаттары мен міндеттері қандай? Тараудың барысында қандай жаңа ұғымдар мен түсініктер алады?

5.3 Оқытуды ұйымдастыру формалары және әдістемесі
* Сабақ қандай негіздерге сүйеніп жіктеледі? <<Галогендер>> тақырыбының сабақтарын типтерге және түрлерге жіктеңіздер.
* Оқыту үрдісін басқарудағы жаңа технологиялық әдіс-тәсілдердің ролі қандай? Химияны оқытудағы жаңа оқыту технологиялары туралы кластер құрастыр.
* Сыныптан тыс жұмыстардың қандай маңызы бар? Бір сыныптан тыс жұмыстың жоспарын жасаңыздар.
* Химиялық диктанттың орнын, мазмұнын өткізу әдістерін сипаттап, үлгісін құрастыр.

5.4 Химияны оқытудың әдістері

* Заттардың қасиеттерімен танысуға арналған зертханалық жүмыстың нұсқауын әзірлеңіздер.

* Оксидтер, негіздер, қышқылдар және түздар туралы білімді қорытындылаудың әдістемелік мәселелерін сипаттаңыздар.
* Бейорганикалық қосылыстар арасындағы генетикалық байланысты қалай ашу керек, бул материалдың ғылыми көзқарас қалыптасуындағы маңызын көрсетіңіздер.
* Орта мектептің химия курсында химиялық байланыс туралы ұғымның орны, оқытылу реті қалай анықталған?
* Оттек топшасы тақырыбы бойынша сан есептерінің түрлерін құрастырыңдар:
* химиялық теңдеулер бойынша газдардың көлемдік қатынастарын табу;
* реакцияға кіріскен немесе шыққан заттардың берілген мөлшері бойынша көлемін табу;
* газдардың салыстырмалы тығыздығын есептеу.
* Күкірттің сутектік қосылыстарын сипаттайтын кесте толтырыңдар: химиялық формуласы; электрондық формуласы; химиялық байланыстың түрі; тұрақтылығы; кристалл торының түрі

6. ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТПЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДІҢ КАРТАСЫ

№
Оқулықтардың, оқу-әдістемелік құралдардың атауы
Саны
Студенттердің саны
Қамтама-
сыз етілу пайызы

Негізгі әдебиеттер

7.1.1
Нұғыманұлы И.,Шоқыбаев Ж.Ә,Өнербаева З.О Химияны оқыту әдістемесі / Алматы: Prints, 2005.
2
13
15
7.1.2
Чернобельская, Г.М. Основы методики обучения химии: учеб. пособие для студ. пед. ин-тов / Г.М. Чернобельская.- М.: Просвещение, 1987.- 256с.
73
13
100
7.1.3
Цветков, Л.А. Преподавание органической химии в средней школе: пособие для учителя / Л.А. Цветков.- М: Просвещение, 1984.- 256 с.
17
13
100
7.1.4
Плетнер, Ю.В. Практикум по методике преподавания химии: учеб. пособие для пед. ин-тов / Ю.В. Плетнер, В.С. Полосин.- 5-е изд.- М.: Просвещение, 1981.- 192с.
55
13
100
7.1.5
Цветков, Л.А. Преподавание органической химии в средней школе: пособие для учителя / Л.А. Цветков.- М: Просвещение, 1984.- 256 с.
17
13
100
7.1.6
Семенов, А.С. Охрана труда и техника безопасности по химии: учеб. пособие для пед. ин-тов / А.С. Семенов.- М.: Просвещение, 1981.- 142с.
69
13
100
7.1.7
Нұрахметов Н. Химия. 8 сынып оқулығы. Алматы, Мектеп, 2004
2
13
15
7.1.8
Нұрахметов Н. Химия. 9 сынып оқулығы. Алматы, Мектеп, 2005
2
13
15
7.1.9
Нұрахметов, Н. Химия: жалпы білім беретін мектептің жаратылыстану-матем. бағытындағы 10-сын. арн. оқулық / Н.Нұрахметов, Қ. Бекішев, Н. Заграничная.- Алматы: Мектеп, 2010.- 335 б.
19
13
100
Қосымша әдебиеттер
7.2.1
Зайцев О.С. Методика обучения химии. Теоретический и прикладной аспекты: учебник / О.С. Зайцев.- М.: ВЛАДОС, 1999.- 383 с.- (Учебник для вузов).
1
13
13
7.2.2
Химия в школе.- Россия, 2005-2012.- 10/г.- (Научно-теоретический и методический журнал). 2005 - 1, 2, 3, 4, 5, 6, 10.- 2006 - 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10.- 2007 - 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10.- 2008 - 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 10.- 2009 - 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 10.- 2010 - 1, 2, 3, 4, 5.- 2011 - 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8.- 2012 - 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7

13
100
7.2.3
Кирюшкин, Д.М. Химияны оқыту методикасы: оқу құралы / Д.М. Кирюшкин, В.С. Полосин.- Алматы: Мектеп, 1984.- 440 б.
2
13
25
7.2.4
Нұғымнаұлы, И. Химияны оқыту әдістемесі/ И. Нұғымнаұлы.- оқу құралы.- Алматы: Рауан, 1993.- 320 б.
19
13
100
7.2.4
Иванова, Р.Г. 9-10 кластарда химияны оқыту: мұғалімдерге арналған кітап / Р.Г. Иванова, Г.Н. Осокина.- 2-ші бас.орыс тілінен аударылған.- Алматы: Мектеп, 1988.- 292 б.
2
13
25
7.2.5
Нұрахметов, Н. Химия: әдістемелік нұсқау. 10-сын. / Н. Нұрахметов, Қ. Бекішев, Н. Заграничная.- Алматы: Мектеп, 2006.- 109 б.- (Қоғамдық-гуманитарлық бағыт).
2
13
25
7.2.6
Иванова, Р.Г. 9-10 кластарда химияны оқыту: мұғалімдерге арналған кітап / Р.Г. Иванова, Г.Н. Осокина.- 2-ші бас.орыс тілінен аударылған.- Алматы: Мектеп, 1988.- 292 б.
2
13
25
7.2.7
Бейорганикалық химия сабақтары: оқу-әдістемелік құрал / К.Сарманова, М.Жадарина, Б.Дүйсебаев и т.б.- Алматы: Рауан, 1995.- 1291 б. .
2
13
25
7.2.8
Усманова, М.Б. Химия: жалпы білім беретін мектептің жаратылыстану-матем. бағытындағы 10-сын. арн. оқулық /М.Б. Усманова, Қ.Н. Сақариянова.- Алматы: Атамұра, 2010.- 287б.
2
13
25

* Әдебиеттер
8.1 Негізгі әдебиеттер
Негізгі әдебиеттер
8.1.1Нұғыманұлы И.,Шоқыбаев Ж.Ә,Өнербаева З.О Химияны оқыту әдістемесі / Алматы: Prints, 2005.
8.1.2Чернобельская Г.М. Основы методики обучения химии,М., Просвещение, 1987
8.1.3Шаповаленко С.Г. Учебник в системе средств обучения. Вып.4 1976
8.1.4Плетнер Ю.В., Полосин В.С. Практикум по методике преподавания химии. М., Просвещение, 1980.
8.1.5Общая методика обучения химии / Под редакцией Л.А. Цветкова. Ч. І и ІІ. М., Просвещение, 1983.
8.1.6Преподавание органической химии в средней школе. Л.А.Цветков. Изд. <<Просвещение>>, 1988-240 стр
8.1.7Нұрахметов Н. Химия. 8 сынып оқулығы. Алматы, Мектеп, 2004
8.1.8Нұрахметов Н. Химия. 9 сынып оқулығы. Алматы, Мектеп, 2005
8.1.9Нұрахметов Н. Химия. 10 сынып оқулығы. Алматы, Мектеп, 2006
Қосымша әдебиеттер
8.2.1 "Білім" мемлекеттік бағдарламасы.
8.2.2 Қ.Р.конституциясы,Қ.Р."білім туралы" заңы.
8.2.3 Семенькова Н.Н К методике изучения темы << Первоначальные химические понятия>>. Химия в школе. 1990- 2004.
8.2.4 Методика преподавания химии / Под ред. Н. Е. Кузнецовой. М,. Просвещение, 1984.
8.2.5 Иванова Р.Г. Уроки химии в 7-8 классах. М., Просвещение, 1982.
8.2.6 Нифантьев Э.Е, Верзилина М.К. Внекласная работа по химии с исползоанием хроматографии. М., Просвещение, 1983.
8.2.7 Иванова Р.Г., Осокина Г. Н. Изучение химии в 9-10 классах М., Просвещение, 1982.
8.2.8Н.Нұрахметов, К. Сарманова, К. Жексембина. Химия. Жалпы білім беретін мектептің 8 сыныбына арналған оқулық. Алматы <<Мектеп>>, 2004.
* 8.2.9М.Усманова, Қ. Сакариянова. Химия. Жалпы білім беретін мектептің 9 сыныбына арналған оқулық. Алматы. <<Ата мұра>>.2005.
*
* Практикалық жұмыстардың бақылау сұрақтары бойынша есептер талдау
* Тақырыптық есептерді шығарып,өткізу өңдеп, қортындыларын тапсыру

Пәндер

Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат

Қосымша

Email: info@stud.kz