УМКД

Металлургиялық өндірістің негіздері

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ
БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы
МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
3деңгейлі СМЖ құжаты
ПОӘК

ПОӘК 042-18-10.1.91/01-2014

ПОӘК
Оқытушыға арналған пән
<<Металлургия негіздері>>
бойынша бағдарламасы

№1 басылым
11.09.2014ж.

ПӘННІҢ ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

<<МЕТАЛЛУРГИЯ НЕГІЗДЕРІ>>

5В072000 - <<Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы>>
мамандығы үшін

ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ

Семей
2014

Алғы сөз

1. ҚҰРАСТЫРЫЛҒАН

Құрастырушы ______ << 26 >> тамыз 2014 ж Ж.Т. Лебаева,

<<Химия>> кафедрасының аға оқытушысы

2. ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 <<Химия>> кафедра мәжілісінде

<< 29 >> тамыз 2014ж., № 1 хаттама

Кафедра меңгерушісі ________ Б.Х Мұсабаева

2.2 Инженерлік-технология факультетінің оқу-әдістемелік бюросының отырысында қарастырылды

<< 05 >> қыркүйек 2014ж., № 1 хаттама

Төрайымы __________________ С.С. Төлеубекова

3. БЕКІТІЛГЕН

Университеттің оқу-әдістемелік кеңес мәжілісінде қаралып, баспаға ұсынылды

<< 11 >> қыркүйек 2014ж., № 1 хаттама

Төрайымы __________________ Г.К.Искакова

4. АЛҒАШҚЫ РЕТ ЕНГІЗІЛГЕН

Мазмұны

1
Қолданылу саласы
4
2
Нормативтік сілтемелер
4
3
Жалпы ережелер
4
4
Оқу пәннің (модульдың) мазмұны
5
5
Студенттердің өздік жұмыстарының тақырыптарының тізімі
7
6
Оқу-әдістемелік әдебиетімен қамтамасыз ету картасы
7
7
Әдебиет
8

1 ҚОЛДАНЫЛУ САЛАСЫ
Пәннің оқу-әдістемелік кешеннің құрамындағы оқытушыға арналған пән бойынша <<Металлургия негіздері>> бағдарламасы 5В072000 - <<Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы>> мамандығы бойынша оқитын.
2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
Аталған оқытушыға арналған бағдарлама <<Металлургия негіздері>> пәні бойынша оқу үдерісін ұйымдастыру тәртібін келесі құжаттардың талаптары мен ұсыныстарына сай бекітілді:
- Білім берудің тиісті деңгейлерінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты;
- 5В072000 - <<Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы>> мамандығының типтік оқу жоспары;
- СТУ 042-ГУ-4-2014 Университет стандарты <<Пәндердің оқу-әдістемелік кешендерінің әзірлеу және ресімдеу жалпы талаптары>>;
- ДП 042-1.01-2014 Құжатталған рәсімдеме <<Пәндердің оқу-әдістемелік кешенінің құрылымы және мазмұны>>.

3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1 Пәндердің қысқаша мазмұны:
<<Металлургия негіздері>> курсы кәзіргі күнгі металлургиялық өндірісті руда және энергетикалық комплекс пен кокстейтін көмір шығатын жерде орналастырылған әртүрлі өндірістердің комплексы болып қарастырылады. Қара металлургия мен түрлі-түсті металлургияның негізгі өнімдері. Металлдар мен қорытпалар өндіру үшін материалдарды зерттеейді. Өндіріске рудалардан тікелей темір алу процестерді енгізеді.
3.2 Пәннің оқу мақсаты:
Осы пәннің негізгі мақсаты болып студенттерді кәзіргі күнгі металлургиялық өндірісімен және өнімдерімен таныстыру табылады. Шойынды қалай балқытып алуға болады. Домна пештің қондырғысы және жұмыс жасауы. Домна пешінің өнімдері. Темірді тотықсыздандыру. Мартен пешінде болатты алу.
3.3 Пәнді оқудың негізгі міндеттері:
Пәндерді оқып-білудің негізгі міндеті - студенттерді металлдарды және басқа металлургия өнімдерін химиялық технология саласында теориялық және практикалық дайындау. Металлургия өнімдерін алу тәсілдері мен әдістері.
3.4 Білімді алу нәтижесі:
Оқып-білудің нәтижесінде студент мыналарды:
- металлургияның теориялық негізін, металлургиялық өндірісің мңндеттерін, мақсаттарын және әдістерін, пирометаллургия, гидрометаллургия, ұнтақты металлургия, металлотермия негізі мен ерекшеліктерін білуі тиіс;
- металлдар мен басқа өнімдердің қолайлы жүргізу тәсілдерін меңгеруі тиіс;
- металлургия да қолданатын әдістерді және оның мәселелерін игеруі керек;
- жетістіктер мен кемшіліктер комплексімен әрбір бұймдарды алғанда металлургия әдістерін қолдануын біліп алуы керек;
- жүргізіліп жатқан металлдарды алу әдістерді және олардың бұйымдарды жасау үшін негізгі өнім болып табылатынын түсінуі керек;
- металлургияның негізгі теориялық білімін және қандай да бір технологиялық процестерді жүргізу жайында білім болуы керек;
- металлургияның әрбір саласында қолданылатын химиялық процесс туралыпрактикалық тәжірибе алуы тиіс.
3.5 Пән пререквизиттері:
1. Бейорганикалық химия
3.6 Пән постреквизиттері:
3.6.1 Электрохимиялық өндірісінің технологиясы және плазмохимия
3.6.2 Асыл және сирек кездесетін металдардың технологиясы

3.7 Оқу жоспарынан көшірме
1 кесте

Курс

Семестр

Кредит
Дәріс
сағ.
Практ.
сағ.
Зертх.
сағ.
БОӨЖ сағ.
БӨЖ сағ.
Жалпы
сағат.
Қорытынды бақылау
түрі
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
3
6
3
15
30
-
22,5
67,5
135
емтихан

4 ОҚЫТУШЫЛАРҒА АРНАЛҒАН ПӘНДЕРДІҢ ОҚУ ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫНЫҢ МАЗМҰНЫ

2 кесте
Тақырыптардың атауы және мазмұны
Сағат саны
1
2
Дәріс сабақтар
Модуль (блок) 1 Металлургиялық өндіріс
1. Кіріспе. Металлургиялық өндірістің негіздері
Шойын өндірісі. Металлдар мен балқымаларды өндіру үшін материалдар. Шойын қорыту. Домна пешінің қондырғысы және жұмыс жасауы. Домна қорытудың өнімі.
2. Металлдар жіктелуі.
Екінші реттік қара металлдар. Техникалық талаптар. Құрамы, тазалық дәрежесі, өлшемі және салмағы. Балқымалардың жіктелуі және диаграмма тұрғызудың принципі.
3. Рудалардан темірді тура алу процессы. Болат өндірісі. Темірді шахталы пештерде алу. Қайнаған қабатта темірді тотықсыздандыру. Болатты қорыту тәсілдері Мартен пештерінде болат алу.
1

Модуль 2 Металлургия түрлері
4. Пирометаллургия.
Пирометаллургиялық процесстердің түрлері. Металлотермиялық процесстер. Конвертерлы өндіріс. Рафининадтау.
5. Гидрометаллургия. Гидрометаллурги-ялық әдістер. Гидрометаллургияның технологиялық схемасы. Гидрометаллургияны қолдану.
6. Металлотермия.
Металлотермиялық тотықсыздандырудың механизмы. Алюминотермиялық процесстер. Магниетермия.
7. Ұнтақты металлургия. Ұнтақты металлургияның әдістері. Ұнтақты металлургия технологиялық процессі. Қолдану.
1

Модуль 3 Түсті және қара металдар өндірісі
8. Түрлі-түсті металлдар өндірісі. Мыс өндірісі.Алюминий өндірісі. Магний өндірісі. Титан өндірісі.
9. Қара металлдар технологиясының негізі. Қара металлдар өндірісінің технологиялық жүйесі. Шойын өндірісі. Шихта дайындау. Шойынды болатқа
2

Практикалық сабақтар
1. Ел экономикасын дамытуда металдардың және металлургиялық өнеркәсібінің ролі. Замануи металлургиялық өндіріс және оның өнімдері.
2. Домна өндірісі үшін материалдар. Кендерді домнада былқыту үшін дайындық.
3. Шойын қорыту. Домна пешінің қондырғысы және жұмыс жасауы. Домна қорытудың өнімі.
4. Шойын балқыту. Болат өндірісі. Конвертерлерде болат өндіру. Мартен пештерінде болат өндіру. Электрлік пештерінде болат өндіру. Болатты құйю. Болат слиткаларының кристалдануы және құрылымы.
5. Металдар мен балқымалардың сапасын жоғарлату замануи тәсілдері. Темір (болат) өндірісінде замануи домна емес тәсілдері.
6. Балқымалардың жіктелуі және диаграмманы тұрғызу принципі.
7. Пирометаллургиялық процесстердің түрлері.
8. Гидрометаллургияда технологиялық схема.
9. Алюминотермиялық процесстер.
10.Ұнтақты металлургияның технологиялық процесс.
11. Тұрлі-түсті металлдар өндірісі.
12. Мыс өндірісі.
13. Алюминий өндірісі
14. Магний өндірісі. Магний алуының технологиясының негізі.15. Никель өндірісі.16. Титан өндірісі.17. Феррованадий алуының технологиясының негізі.
18. Қара металлдар өндірісінің технологиялық жүйесі.
19. Металлдарды қысым астында өңдеу.
4

1
2
1
1
1
1
1
1
2
1
1
1
1
1

5 СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫПТАРДЫҢ ТІЗІМІ
5.1 Көміртекті болаттар. Болаттың қасиеттеріне көміртектің әсері. Болаттың қасиеттеріне тұрақты қоспалардың әсері. Әртүрлі тәсілдермен алынған болат. Таза болат. Жалпы мақсатты көміртекті болат.
5.2 Шойын. Графитизация процессы. Шойын құрылысы. Графит формасы. Шойынның құрылысы және қасиеті. Шойын құрамындағы қоспалар.
5.3 Қоспаландырған болаттың жіктелуі. Қоспаландырған болаттың маркировкасы.
5.4 Коррозияға төзімді (тот баспайтын) болат пен қорытпалар. Хромды тот баспайтын болаттар. Хромникельді тот баспайтын болаттар. Тот баспайтын болаттар. Қышқылға төзімді болат пен қорытпалар.
5.5 Жеңіл металлдар мен балқымалар. Алюминий қасиеті. Алюминий балқымаларының жіктелуі. Магний, оның балқымалары. Бериллий. Бериллий балқымалары.
5.6 Түрлі-түсті металлдардың балқымалары. Мырыш және оның балқымалары. Бағалы балқымалар.
5.7 Коррозияға тұрақты материалдар. Электрохимиялық коррозия. Коррозияға тұрақты пассивирленбейтін металлдар. Коррозияға тұрақты пассивирленетін металлдар. Коррозияға тұрақты жабулар.
5.8 Ерекше физикалық қасиеттері бар материалдар.

6 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТІЛУ КАРТАСЫ
3 кесте
Оқулықтардың, оқу-әдістемелік құралдардың атауы
Даналардың саны
Білім алушылардың саны
Қамтамасыз етілу пайызы
1
2
3
4
Ванюков А. В., Зайцев В. Я., Теория пирометаллургических процессов, М., 2004
Вольский А. Н., Сергиевская Е. М., Теория металлургических процессов, М., 2008
3

7 ӘДЕБИЕТТЕР
7.1 Негізгі әдебиеттер
7.1.1 Гуляев А.П. Металловедение // М.: "Металлургия - 2006 - 544с.
7.1.2 Есин О. А., Гельд П. В., Физическая химия пирометаллургических процессов, 2 изд., ч. 1 -- 2, Свердловск, 2002 -- 2006;
7.1.3 Ванюков А. В., Зайцев В. Я., Теория пирометаллургических процессов, М., 2004
7.1.4 Плакеин И. Н., Юхтанов Д. М., Гидрометаллургия, М., 2009;
7.1.5 Зеликман А. Н., Вольдеман Г. М., Белявская Л. В., Теория гидрометаллургических процессов, М., 2003;
7.1.5 Вольский А. Н., Сергиевская Е. М., Теория металлургических процессов, М., 2008;
7.1.7 Барченков В.В. Технология гидрометаллургической переработки золотосодержащих флотоконцентратов с применением активных углей.- Чита: Поиск, 2008
7.1.8 Уткин Н.Н. <<Металлургия цветных металлов>>. - М.; Металлургия,2007
7.2 Қосымша әдебиеттер
7.2.1 Зеликман А. Н., Меерсон Г. А., Металлургия редких металлов, М., 2003;
7.2.2 Гидрометаллургия, пер. с англ., М., 2008;
7.2.3 Самсонов Г. В., Перминов В. П., Магниетермия, М., 1971; Алюминотермия, М., 2008;
7.2.4 Леонов С. Б., Минеев Г.Г., Жучков И.А. Гидрометаллургия. Выделение металлов из растворов и вопросы экологии: Учебник.- Иркутск: Изд-во ИрГТУ, 2010.

Пәндер

Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат

Қосымша

Email: info@stud.kz