Файл қосу

Атомның квантмеханикалық теориясының элементтері



ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ 
СемЕЙ  қаласының  ШӘКӘРІМ  атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
                    3 деңгейлі СМЖ құжаты
                                   ПОӘК
                         ПОӘК  042-18-34.1.07/01-
                                     2014
                                       
                                   ПОӘК
                          <<Зат құрылысы>> 
                                пәнінің
         оқытушыға арналған  бағдарламасы
                                       
                                       
                                11.09.2014 ж.
                             № 2 басылым
                                       
                                       
                                       
	
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
            ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
                                       
                          <<Зат құрылысы>>
           5В011200  -  <<Химия>> мамандығы үшін
                                       
                                       
     ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН  ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                  Семей 
                                     2013
                                Алғы сөз
1 ӘЗІРЛЕНГЕН

Құрастырушы _______ <<__02__>>___09____2014 ж.  А.К. Сапакова,  б.ғ.к.,
доцент м.а., <<Химия және география>> кафедрасы

2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 <<Химия және география>> кафедрасының отырысында

<<__02___>>___09______2014 ж., № 1 хаттама

Кафедра меңгерушісі м.а. _________ Д.Р. Онтагарова 

2.2 Жаратылыстану ғылымдар факультетінің оқу-әдістемелік бюросының 
отырысында

<<__03___>>____09_______2014 ж., №1  хаттама

Төрайымы_________ З.В.Абдишева

3. БЕКІТІЛДІ
Университеттің Оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында басып шығаруға
мақұлданған  және ұсынылған

<<___11__>>___09______2014 ж., №1 хаттама

ОӘК төрайымы ____________  Г.К. Искакова

4. 18.09.2013 ж. №1 басылымның ОРНЫНА













                                Мазмұны

* Қолдану саласы    
* Нормативтік сілтемелер 
* Жалпы ережелер 
* Оқу пәннің (модульдің) мазмұны 
* Студенттердің өздік жұмысына арналған тақырыптардың  тізімі 
* Пән бойынша оқу-әдістемелік карта
* Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етудің картасы
* Әдебиеттер













	















1 ҚОЛДАНУ  САЛАСЫ
<<5В011200>>  -  <<Химия>> мамандығы студенттеріне арналған <<Зат құрылысы>> пәні бойынша оқу-әдістемелік кешеннің кұрамына енгізілген оқытушыға арналған пәннің бағдарламасы.

2 НОРМАТИВТІ СІЛТЕМЕЛЕР

<<Зат құрылысы>> пәнінің оқытушыға арналған бағдарламасы келесі құжаттар талаптары мен ұсыныстарына сәйкес құрастырылған және аталған пән бойынша оқу процесін ұйымдастыру тәртібін  белгілейді:
- ҚР <<Мемлекеттік жалпы міндетті жоғары білім беру стандарты>>;
- <<5В011200>>  -  <<Химия>> мамандығының Типтік оқу жоспары;
- СТУ 042-ГУ-4-2014 <<Пәндердің оқу-әдістемелік кешенін әзірлеуге және рәсімдеуге қойылатын жалпы талаптар>> университет стандарты;
         - ДП  042-1.01-2014 <<Пәндердің оқу-әдістемелік кешенінің құрылымы және мазмұны>> құжаттандырылған процедурасы.

3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

3.1. Пәннің  қысқаша мазмұны:
<<Зат құрылысы>>пәні бакалавр дайындау барысында маңызды орын алады және <<Химия>> мамандығында оқитын студенттер үшін кәсіптік пәндер блогының таңдау бөлігі болып табылады, өйткені студенттерге профессионалды жұмыс барысында көп нәрсені біліп, істей алу тиіс.
3.2 Пәнді оқып-білудің мақсаты: атом құрылымының, молекулалардың, кристалдардың, аморфты заттардың, мезофазалар мен кристалдардың қазіргі заманғы теориясының ұғымдарын оқу.
3.3 Пәнді оқып-білудің негізгі міндеті:
-  студенттерді нақты есептеу схемамен таныстыру, олардың мүмкіншілігін және шектеулілігін түсіну және оларды активті түрде теориялық және қолданбалы химияның актуалды мәселелерін шешуде қолдану.
3.4 Оқып-білудің нәтижелелері:
	Пәнді оқып-білудің нәтижесінде студент мыналарды:
* зимиялық құрылыстың қазіргі теориясының негіздерін, молекулардың квантты күйлерін, химиялық үрдістердің заңдылықтарын білу тиіс; 
* ақпаратты қайта өңдеу, қабылдау жолдарының түрлері мен негізгі әдістерін, компьютермен ақпаратты басқару үшін қолдана алуды меңгеру тиіс;
* атомдар және молекулалар құрылысының теориясын игеру тиіс;
* химиялық заттардың құрылымының түрлі орналасуының деңгейлерінде физико-химиялық зерттеу кезінде зат құрылысының қазіргі теориясының жобаларын және негізгі түсініктерін қолдана алуы тиіс;
* есеп нәтижелерін іс жүзінде алынған эксперименталды мәліметтермен салыстыруды түсіну тиіс;
* химиялық есептерді шешуде спектроскопиялық зерттеу әдістерін қолдану жайында мәлімет болуы тиіс;
* химиялық есептерді шешуде спектроскопиялық зерттеу әдістерін қолдану жайында мәлімет алуы тиіс.

3.5 Курстың пререквизиттері:
Бейорганикалық химия теориялық негіздері, элементтер химиясы
3.6 Курстың постреквизиттері:
Аналитикалық химия, физикалық химия, органикалық химия
3.7 Оқу жұмыс жоспарынан көшірме:
                                                                    1кесте
                                   Курс
                                Семестр
                              Кредиттер
                                 ДР сағ.
                                СПС сағ.
                                 ЗС сағ.
                               ОСӨЖ (сағ)
                                СӨЖ сағ.
                                Бар-лығы
                                    сағ.
                  Қорытынды бақылау түрі
                                       2
                                       4
                                       2
                                      15
                                      15
                                       -
                                      15
                                      45
                                      90
                                емтихан

           4 ОҚУ ПӘННІҢ (МОДУЛЬДІҢ) МАЗМҰНЫ
                                                                               
                                                                    2кесте
 Тақырыбтардың атауы және олардың мазмұны 
                             Сағат саны 
                                       1
                                       2
  1 МИКРОМОДУЛЬ <<молекулалардың құрылысы>>
                         Дәріс сабақтары
Атом құрылысы туралы қозқарастарды дамыту.
Атомның құрылымының күрделігі. Катод сәулелерінің ашылуы. Электронның ашылуы. Элементтердің сызықты спектрі. Сутегі атомының спектрі. Бор теориясы. Рентген сәулелері. Радиоактивтілік. Сәуле шығарудың квант теориясы. 
                                       2
Кванттық механиканың негізгі қағидалары.
Де Бройль теңдеуі. Электронның екі жақтық табиғаты. Гейзенбергтің анықталмағыштық ұстанымы. Шредингер теңдеуі. 
                                       2
Атомның квантмеханикалық моделі.
Квант сандары. Квант қабаттарының электрондармен толтырылуы. Паули ұстанымы. Хунд ережесі. Клечковский заңы. Атомдағы электрондарының энергетикалық күйлерінің диаграммасы.
                                       2
Элементтердің периодтық қасиеттері.
Атомдар мен иондардың радиустары. Атомдардың иондану энергиясы. Электронға жақындық. Электртерістілік. 
                                       1
                   Практикалық  сабақтар
Атомның ядролық моделі. Атомдық спектрлар.
                                       1
Атомның ядролық моделі. Атомдық спектрлар.
                                       1
Кванттық механиканың негізгі кезеңдері.
                                       1
Кванттық механиканың негізгі кезеңдері.
                                       1
Атомның квантмеханикалық теориясының элементтері.
                                       1
        2 МИКРОМОДУЛЬ  <<ХИМИЯЛЫҚ БАЙЛАНЫС>>
                         Дәріс сабақтары
Химиялық байланыс. Валенттік байланыс әдісі. 
Әр түрлі периодтар элементтерінің максималды валенттілігі. Химиялық қосылыстардың тұрақтылығы және реакциондық қабілеті. Байланыс бағытталуы. Гибридизация концепциялары. Молекулалардың геометриясы. Тұрақты гибридизацияның жағдайлары. Байланыс поляризациясы. Байланыстың үзілуі.
                                       3
Молекулалық орбитальдар әдісі.
Бірінші период элементтері түзетін екі атомды гомоядролық бөлшектеріндегі электронның энергетикалық күйлерінің диаграммасы. Екінші период элементтерінен түзілген гомоядролық екі атомды молекулаларындағы электронның энергетикалық күйінің диаграммасы. Бір период элементтері түзетін гетероядролық екі атомды молекулалар. Әр түрлі период элементтерінен түзілген гетероядролық екі атомды молекулалар. Көп атомды молекулалар. Молекулалардың қозылған күйі. Молекулалардың иондануы.
                                       3
Молекулааралық әрекеттесу.
Ван-дер-Ваальс күштері. Молекулаларлық әрекеттесудің түрлері.
                                       1
Комплексті қосылыстардағы химиялық байланыс.
Вернердің координациялық теориясы. Валенттік байланыс әдістер тұрғысынан комплексті қосылыстардың сипаттамасы. Комплексті қосылыстардың жіктелуі мен номенклатурасы. Ерітіндідегі комплексті қосылыстардың тұрақтылығы. 
                                       1
                    Практикалық сабақтар
Периодтық заң және элементтердің периодтық жүйесі.
                                       1
Ядролық реакциялар.
                                       1
Валенттік байланыс әдісі. Гибридизация концепциясы.
                                       1
Валенттік байланыс әдісі. Молекулалардың геометриясы.
                                       2
Молекулалық орбиталь әдісі.
Екіатомды гомоядролық молекулалардағы электронның энергетикалық күйінің диаграммасы.
                                       2
Молекулалық орбиталь әдісі.
Екіатомды гетероядролық молекулалардағы электронның энергетикалық күйінің диаграммасы.
                                       2
Комплексті қосылыстардың электрондық спектрлері.
                                       1
                                       
5 СТУДЕНТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫ ТАҚЫРЫПТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ 
5.1. Келесі сұрақтарға жазбаша түрде жауап беру: 
* Атомизм идеяларының пайда болуы. 
* Атомдық модельдар. 
* Фотоэффект құбылысы. 
* Сәулеленудің екі жақтық табиғаты. 
* <<Атом құрылысы>> тақырыбы бойынша тест сұрақтарын құрастыру (15 сұрақтан, 5 жауабы болу тиіс). 
* /7.1.7/ әдебиеті бойынша келесі есептерді шығару: 78 б. №19,20,26-30.

5.2. Келесі сұрақтарға жазбаша түрде жауап беру:
* Атомдағы электрондық тығыздықтың таралуын бейнелеу тәсілдері.
* Атомдағы электрондардың энергетикалық күйлерінің диаграммасы.
* Периодтық заң және периодтық жүйе атом құрылысының квантмеханикалық теориясының тұрғысынан.
* <<Атом құрылысының күрделігін дәлелдеген эксперименттер>> және <<Кванттық механикалық негізгі ұстанымдары>> тақырыптары бойынша кластер құрастыру.
* /7.1.7/ әдебиеті бойынша келесі есептерді шығару: 80 б. №38,39,43,52,56.

5.3. Келесі сұрақтарға жазбаша түрде жауап беру:
* Қалыпты күйдегі атомдардың электрондық құрылымы.
* Атомның қозылған күйі.
* Спектралды талдау.
* <<Атомдардың электрондық қабаттарының құрылысы>> тақырыбы бойынша кроссворд құрастыру.
* /7.1.7/ әдебиеті бойынша келесі есептерді шығару: 106 б. № 16,20,21,27,31,40-44.

5.4. Келесі сұрақтарға жазбаша түрде жауап беру:
* Байланыстың түзілу механизмі.
* Байланыс энергиясы.
* Химиялық байланыстың түрлері.
* Химиялық байланыстың қасиеттері.
* Молекулааралық әрекеттесудің түрлері.
* Молекулалардың полярлығы және полярленуі. Молекула түрлері.
* <<Химиялық байланыс>> тақырыбы бойынша кластер құрастыру. 
* <<Химиялық байланыс>> тақырыбы бойынша тест сұрақтарын (15 сұрақтан, 5 жауабымен) құрастыру.

* ПӘН БОЙЫНША ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТАСЫ
                                                                		3 кесте	
                               Тақырыбы
                      Көрнекті құралдар,
                                    ТОҚ,
             зертханалық тақталар (стенд)
                                       
             Өздік меңгерілетін сұрақтар
                                       
                        Бақылау нысанасы
                                       
                               Дәрістер
                            Практикалық
                               сабақтар



                                       1
                                       2
                                       3
                                       4
                                       1
Атом құрылысы туралы қозқарастарды дамыту.

Атомның ядролық моделі. Атомдық спектрлар.
                          Схема, есептер,
                                  сурет
Атомизм идеяларының пайда болуы. 
Атомдық модельдар. 

                        Кезектік бақылау
Кванттық механиканың негізгі қағидалары.

Кванттық механиканың негізгі кезеңдері.
                          Схема, есептер,
                            сурет, кесте
Фотоэффект құбылысы. 
Сәулеленудің екі жақтық табиғаты. 

                        Кезектік бақылау
Атомның квантмеханикалық моделі.

Атомның квантмеханикалық теориясының элементтері.
                          Схема, есептер,
                            сурет, кесте
Атомдағы электрондық тығыздықтың таралуын бейнелеу тәсілдері. Атомдағы электрондардың энергетикалық күйлерінің диаграммасы.

                        Кезектік бақылау
Элементтердің периодтық қасиеттері.

* Периодтық заң және элементтердің периодтық жүйесі.
* Ядролық реакциялар.
                          Схема, есептер,
                            сурет, кесте
Периодтық заң және периодтық жүйе атом құрылысының квантмеханикалық теориясының тұрғысынан.
Қалыпты күйдегі атомдардың электрондық құрылымы.
Атомның қозылған күйі.
Спектралды талдау.

                        Кезектік бақылау
Химиялық байланыс. Валенттік байланыс әдісі. 

* Валенттік байланыс әдісі. Гибридизация концепциясы.
* Валенттік байланыс әдісі. Молекулалардың геометриясы.
                          Схема, есептер,
                            сурет, кесте
Байланыстың түзілу механизмі.
Байланыс энергиясы.

                        Кезектік бақылау
Молекулалық орбитальдар әдісі.

Молекулалық орбиталь әдісі.
Екіатомды гомоядролық молекулалардағы электронның энергетикалық күйінің диаграммасы.
                          Схема, есептер,
                            сурет, кесте
Химиялық байланыстың түрлері.
Химиялық байланыстың қасиеттері.

                        Кезектік бақылау
Молекулааралық әрекеттесу.

Екіатомды гетероядролық молекулалардағы электронның энергетикалық күйінің диаграммасы.
                          Схема, есептер,
                            сурет, кесте
Молекулааралық әрекеттесудің түрлері.
Молекулалардың полярлығы және полярленуі. Молекула түрлері.

                        Кезектік бақылау
Комплексті қосылыстардағы химиялық байланыс.

Комплексті қосылыстардың электрондық спектрлері.
                          Схема, есептер,
                            сурет, кесте
Комплексті қосылыстардың жіктелуі. Вернердің координациялық теориясы. Комплексті қосылыстардағы химиялық байланыс түрлері.
                        Кезектік бақылау





7 Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етудің картасы
                                                              Таблица 4 
Оқулықтардың , оқу-әдістемелік құралдардың атауы
                              Дана (саны)
                      Студенттердің саны
                 Қамтамасыз етілу пайызы
Кухтин Б.А., Лобко В.Н. Строение вещества: Учебное пособие, Владимирский государственный университет, Владимир, 2003.  -  76 с.
                                       1
                                       4
                                      25
Папулов Е.Г., Левин В.П., Виноградова М.Г. Строение вещества в естественнонаучной картине мира: Учебное пособие, 2 часть.  -  Тверь: Тверский государственный университет, 2006.  -  84 с.
                                       1
                                       4
                                      25
Краснов К.С. Физическая химия. Кн. 1. Строение вещества. Термодинамика: Учебник для ВУЗов.  -  М.: Высшая школа, 2001.  -  512 с.
                                       1
                                       4
                                      25
Зимон А.Д.   Физическая химия /Зимон А.Д.-М.,2000.
                                      10
                                       4
                                      100
Яценко А. В.Лекции по общей химии. Стереохимия и строение молекул.  -  М., 2005.  -  30 с.
                                       1
                                       4
                                      25
Степанов Н.Ф. Квантовая механика и квантовая химия.  -  М.: Мир, 2001.  -  519 с.
                                       1
                                       4
                                      25
Лучинский Г.П. Курс химии.- М., 1985.
                                      46
                                       4
                                      100
Гузей Л.С. Общая химия.- М., 1999.
                                       1
                                       4
                                      25
Биологическая химия/Н.И.Ковалевской.- М., 2009.
                                      10
                                       4
                                      100
Киселева Е.В. Сборник примеров и задач по физической химии.- М, 1985.
                                       4
                                       4
                                      100
Карапетьянц М.Х., Дракин С.Н. Общая и неорганическая химия.  -  М.:Химия, 2000.
                                       1
                                       4
                                      25
Краткий справочник физико-химических величин/С.-П.: <<Иван Федоров>>, 2003.
                                       1
                                       4
                                      25




* ӘДЕБИЕТ

  + Негізгі әдебиет
    o Кухтин Б.А., Лобко В.Н. Строение вещества: Учебное пособие, Владимирский государственный университет, Владимир, 2003.  -  76 с.
    o Папулов Е.Г., Левин В.П., Виноградова М.Г. Строение вещества в естественнонаучной картине мира: Учебное пособие, 2 часть.  -  Тверь: Тверский государственный университет, 2006.  -  84 с.
    o Краснов К.С. Физическая химия. Кн. 1. Строение вещества. Термодинамика: Учебник для ВУЗов.  -  М.: Высшая школа, 2001.  -  512 с.
    o Зимон А.Д.   Физическая химия /Зимон А.Д.-М.,2000.
    o Степанов Н.Ф. Квантовая механика и квантовая химия.  -  М.: Мир, 2001.  -  519 с.
    o Карапетьянц М.Х., Дракин С.Н. Общая и неорганическая химия.  -  М.: Химия, 2000.
8.2  Қосымша әдебиет
8.2.1 Яценко А. В.Лекции по общей химии. Стереохимия и строение молекул.  -  М., 2005.  -  30 с.
8.2.2 Лучинский Г.П. Курс химии.- М., 1985.
8.2.3 Гузей Л.С. Общая химия.- М., 1999.
8.2.4 Краткий справочник физико-химических величин/С.-П.: <<Иван Федоров>>, 2003.
8.2.5 Биологическая химия/ Н.И.Ковалевской.- М., 2009. 
8.2.6 Киселева Е.В. Сборник примеров и задач по физической химии.- М., 1985.
                                       
Пәндер