УМКД

Оқу - әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілу картасы

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
3-деңгейлі СМЖ
құжаты

ПОӘК

ПОӘК 042-18-28.1.23/02-2013

ПОӘК
<< ХІХ-ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиеті тарихы>>
пәнінің студентке арналған жұмыс бағдарламасы

______2013 жылғы
№ 1басылым

5 В 011700- Қазақ тілі мен әдебиеті
5В 012100 - Қазақ тілінде оқытпайтын мектептердегі қазақ тілі мен әдебиеті мамандығына арналған

<<ХІХ-ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиеті тарихы>>

Оқытушыға АРНАЛҒАН ПӘННІҢ ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ

СЕМЕЙ2014

Кіріспе
1 ӘЗІРЛЕГЕН
СабырбаеваР.Қ. - қазақ әдебиеті кафедрасының доцент м.а.,ф.ғ.к.
_____________ <<___>> ___________20___ жыл.
2 КЕЛІСІЛДІ
2.1 Қазақ әдебиеті кафедрасының отырысында қаралып, талқыланды.
Хаттама №___ <<___>> ___________20___ жыл.
Кафедра меңгерушісі _______________ Ақтанова А.С.
2.2 Филология факультетінің оқу- әдістемелік бюросында талқыланып, бекітілді.
Хаттама №___ <<___>> ___________20___ жыл.
Төрайым _________________Мұқанова Қ.Қ.

3 БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінде бекітілді.
Хаттама №___ <<___>> ___________20 ___жыл.

ОӘК төрағасы _________________Искакова Г.К.
4 <<____>> __________ 20___ж. шыққан ПОӘК-нің
№ 1 БАСЫЛЫМЫ

Мазмұны

1 Қолданыс аясы
2 Нормативтік сілтемелер
3 Жалпы ережелер
4 Оқу пәнінің мазмұны (модуль)
5 Студенттің өздік жұмысының тақырыптары
6 Пәннің оқу-әдістемелік картасы
7 Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілу картасы
8 Әдебиеттер

1 ҚОЛДАНЫС АЯСЫ
<<ХІХ-ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиеті тарихы>>>> пәнінің оқу-әдістемелік кешенінің құрамына кіретін оқытушыға арналған пәннің жұмыс бағдарламасы - <<Қазақ тілі мен әдебиеті>> мамандығының студенттеріне арналған.
2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
Осы <<ХІХ-ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиеті тарихы>>>> пәнінің оқытушыға арналған жұмыс бағдарламасы берілген пән бойынша оқу үрдісін ұйымдастырудың тәртібін төмендегі нормативтік құжаттар негізінде жүзеге асырады:
- Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігінің бекітілген және қолданысқа енгізілген ҚР МЖМБС 3.08.275-2006 Мемлекеттік білім беру стандарты;
- <<5 В 011700>>- Қазақ тілі мен әдебиеті >> мамандығының типтік оқу жоспары;
<<5В 012100>> -Қазақ тілінде оқытпайтын мектептердегі қазақ тілі мен әдебиеті
- СТУ 042-СГУ-5-2013 <<Пәннің оқу-әдістемелік кешендерін әзірлеуге және ресімдеуге қойылатын жалпы талаптар>> университет стандарты;
- ДП 042-1.07-2013 <<Пәннің оқу-әдістемелік кешенінің мазмұны мен құрылымы>> құжаттық іс-жосығы.
3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1 Пәннің қысқаша мазмұны:
<<ХІХ-ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиеті тарихы>> пәні бойынша студенттерге жан-жақты тарихи-әдеби, теориялық толық мәліметтер мен практикалық дағдылар туралы түсінік беріледі. <<ХІХ-ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиеті тарихы>> жоғары оқу орындарына қойылатын талаптар тұрғысынан ғылыми негізде және жылдар бойғы жинақталған бай іс-тәжірибелік нәтижелер мен әдістемелік тұжырымдар ескеріле отырып оқытылады. Сонымен қатар, көркем әдебиеттің оқытылу тарихының жүйесі, ерекшелік сипаттары көрсетіледі. Әр жылдарда құнды-құнды пікірлер айтқан ағартушылық-демократттық бағыттағы көрнекті әдебиетшілердің еңбектеріне де назар аударылады.
Сондықтан, бағдарламаның тақырыптарының бір-бірінің заңды жалғасындай болып шығуына жете көңіл бөлінді. Мазмұн сабақтастығы, мәселелердің туындау рет-реттілігі сақталды. <<ХІХ-ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиеті тарихы>> бакалавриат сатысының 3-курсында жүргізіліп, дәрістік және семинар түрлерін қамтиды.
3.2 Пәнді оқыту мақсаты:
ХІХ-ХХғ басындағы қазақ әдебиеті-ұлттық сөз өнері тарихының елеулі бір кезеңін қамтитын пән. Студенттерге кезең әдебиетінің қоғамдық-әлеуметтік оқиғалары жайында,ауызша дәстүрлі жыраулық және ақындық поэзияның табиғи сабақтастығы,көркемдік,стильдік жалғастығы,әлемдік озық үлгілерімен үндестігінен түсінік беру.Жаңашылдықпен түлеген реалистік әдебиетіміздің алыптары шығармаларындағы көркемдік шеберлік сырлары да тереңдетіле оқытылады.Бұл мақсаттың аясында қазақ сөз өнерінің философиялық,гуманистік-ағартушылық,эстетикалық мазмұнын жан-жақты қамту басты бағдар болмақ.
3.3 Пәнді оқыту міндеттері:
<<ХІХ-ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиеті тарихы>> пәнін жоғары мектепте оқытудың негізгі мақсаты- студенттерге халқымыздың бай да мазмұнды, әдеби мұрасын таныту.
Маман әдебиетші дайындау,оның жалпы қазақ әдебиеті туралы ғылымды жүйелі түрде меңгеру,игеру міндетімен сабақтас.Кәсіби білікті маман, шығармашыл тұлға дайындау, студент бойына қажетті кәсіптік теориялық білім мен тиісті практикалық машық-дағдыларды қалыптастыру. Студенттерге осы кезең әдебиетінің ерекшеліктерін теориялық және практикалық тұрғыдан меңгерту.
1.4 Пәнді оқытудың міндеттері:
- XIX-ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиетінің басты әдеби сарыны-отарлык
езгіге қарсы туған азаттық сарыны екенін саралап, таныту;
- осы ғасыр әдебиетіндегі дәстүр мен жаңашылдык, жазба әдебиеттің
дүниеге келуін оқыту;
- XIX-ХХ ғ басындағы әдебиеттегі әдеби бағыттар мен ағымдар, сөз өрнектерін
игеру;
Абай шығармашылығының маңызы мен тағылымын таныту;
- пәнді оқыту барысында студенттерге жекелеген шығармалардың
жанрлық сипаты, тақырыбы мен идеясы, көркемдік дәрежесі мен
мазмұны жайлы білімдерін қалыптастыру;
- Дәуір әдебиетін тарихи сабақтастық тұрғысынан оқыта отырып,
жалпы ұлт әдебиеті тарихынан алар орны мен кейінгі әдебиетке тигізген
әсері және ықпалын межелеп беру.
- ХХ ғасыр басындағы тарихи жағдайға шолу, оқу-ағарту жайы мен баспасөз ісінің дамуын, жанрлардың дамуын түсіндіру;
- ХХ ғасыр басындағы саяси, әлеуметтік өзгерістер, мәдени жаңарулардың ұлттық әдебиетке тікелей қозғау салуы. Қазақ әдебиетінің тақырыптық, жанрлық, көркемдік жағынан өркендеуін таныту;
- 1916 жылғы оқиғалардың тарихи мәні мен ол турасындағы жыр-дастандардың сипатын анықтау.
3.4 Оқыту нәтижелері:
XIX-ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиеті тарихы курсын оқу барысында студент әдеби мұраны игерудегі зерттеу нәтижелерін меңгере отырып,әдебиет тарихы мәселелерін ары қарай қарастырады
Пәнді оқыту нәтижесінде студенттер білуге тиіс:
::XIX-ХХ ғ басындағы қазақ әдебиетінің өзіндік табиғатын меңгереді;
::XIX- ХХ ғ басындағы қазақ әдебиетінің қалыптасу, даму кезеңдері жайлы
мағлұмат алады.
::XIX- ХХ ғ басындағы қазақ әдебиетінің өзіндік ерекшеліктері, жанрлары
туралы терең білім алады.
::XIX -ХХ ғ басындағы қазақ әдебиетінің жекелеген нұсқалары, олардың поэтикасы туралы жан-жақты білім алады.
::XIX - ХХ ғ басындағы қазақ әдебиеті мұраларының мәтінімен танысып,
олардың идеялық-эстетикалық құндылықтары туралы өзіндік пікір
қалыптастырады.
:: теориялық білімді практикада қолдана білуді үйренеді.
:: зерттеу жұмысына икем-дағдысы қалыптасады.
:: кәсіби қарым-қатынас жағдайларын меңгереді.
<<ХІХ-ХХғ басындағы қазақ әдебиеті тарихы>> курсын меңгеру үшін студенттер келесі пәндерді қосымша оқу қажет:
- Ежелгі дәуір әдебиеті
- Қазақ хандығы дәуіріндегі әдебиет
1.7 Курстың постреквизиті:
1. Қазіргі дәуірдегі қазақ әдебиеті (20 және21 ғ. Бас кезі)
2. Әдебиет теориясы.
3. Абайтану.
4. Шығыс әдебиетінің тарихы.
5. Әдебиет теориясы.
6. Қазақ әдеби сынының тарихы.
3.7 Оқу жұмыс жоспарынан көшірме:
Кесте 1
Курс
Сем-естр
Кредит
Дәріс (сағ)
Семинар (сағ)
Лаб. (сағ)
ОЖСӨЖ
(сағ)
СӨЖ(сағ)
Барлығы
(сағ)
Бақылау түрі
ІІІ
6
3
15
15
-
15
45
90
емтихан

4 ОҚУ ПӘНІНІҢ МАЗМҰНЫ (МОДУЛЬ)
Кесте 2
Тақырыптар атауы және олардың мазмұны
Сағат саны
1
2
Дәріс сабақтары

Модуль 1

ХІХ ғасырдағы ел тарихы және әдебиет
19 ғасырдағы ұлттық сөз өнері дамуының тарихи әдеби сипаты
Дәстүрлі ақындық поэзия.
Д.Бабатайұлының өмірі мен шығармашылығы
1
М.Өтемісұлының әдеби мұрасы

1
Зар заман поэзиясы.Қазақ әдебиеті тарихындағызар заман ағымы Шортанбай Қанайұлының әдеби мұрасы Мұрат Мөңкеұлының әдеби мұрасы

1
ХІХ ғ дәстүрлі айтыс өнері Сүйінбай Аронұлының өмірі мен шығармашылығы
1
Өнер тұтастығы мазмұнындағы ақындар поэзиясы(сал-серілер,әнші-ақындар) Біржан сал,Сара Тастанбекқызы,Сегіз Сері,Ақан сері,Әсет Найманбайұлы шығармашылықтары.

1
ХІХ ғ жаңа жазба әдебиет Шоқан Уәлихановтың өмірі мен ғалымдық қызметі. Ыбырай Алтынсаринның өмірі мен ағартушылық қызметі,әдеби мұрасы.

1
Абай Құнанбайұлының шығармашылық өмірбаяны. Абайдың ақын шәкірттері.Ақылбай Абайұлы,Мағауия Абайұлы,Көкбай т.б.
1
2-модуль ХХ ғасырдағы қазақ әдебиеті дамуының алғашқы кезеңі. ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиетіндегі негізгі бағыттар.
Діни-ағартушылық бағыт.
Бағыттың басты өкілдері. Н.Наушабайұлы (1855-1919). Шәді Жәңгірұлы (1855-1933). М.Қалтайұлы (1869-1916)

1
Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы (1858-1931)

1
Ағартушы-демократтық бағыт. Шәкәрім Құдайбердіұлы (1858-1931
1
С.Торайғыров шығармашылығы
1

Азатшыл-демократтық бағыт. Ахмет Байтұрсынұлы (1873-1938).
Міржақып Дулатұлы (1885-1935).
1

Ж.Аймауытов шығармашылығы

1
М.Жұмабаев шығармашылығы
1

Б.Майлин, С.Сейфуллин,І.Жансүгіров шығармашылықтары

5 СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНЫҢ ТАҚЫРЫПТАРЫ
5.1 ХІХ ғасыр әдебиетінің жиналып зерттелуі. Д.Бабатайұлының өмірі мен шығармашылығы.
5.2 М.Өтемісұлының әдеби мұралары.
5.3. Ш.Жарылғасұлының өмірі мен туындылары.
5.4.Шөже Қаржаубайұлының өмірі мен шығармашылығы.
5.5.Орынбай Кертағыұлының әдеби мұралары.
5.6.М.Жүсіпқожаұлының өмірі мен шығармашылығы.
5.7.Шортанбай Қанайұлының әдеби туындылары.
5.8.Сүйінбай Аронұлының өмірі мен шығармашылығы
5.9.Нұрым Жыршығұлұлының әдеби мұралары
5.10. Құлыншақ Кемелұлының өмірі мен шығармашылығы
5.11.Майлықожа Сұлтанқожаұлының әдеби мұрасы
5.12. Базар Оңдасұлының өмірі мен шығармашылығы
5.13. М Мөңкеұлының әдеби туындылары
5.14. Шәңгерей Сейіткерейұлы Бөкеевтің өмірі мен шығармашылығы
5.15.Ш. Уәлихановтың өмірі мен ғалымдық қызметі
5.16.Ы. Алтынсариннің өмірі мен шығармашылығы
5.17. Абай Құнанбайұлы қазақ әдебиетінің классигі.
5.18. Өнер тұтастығы мазмұнындағы ақындар поэзиясы
(сал-серілер,әнші-ақындар)
5.19. Ақылбай Абайұлы,Мағауия Абайұлы,Көкбай Жанатайұлы
5.20 .Сегіз сері Баһрамұлы Шақшақовтың шығармашылығы
5.21.Әсет Найманбайұлының өмірі,шығармашылығы
5.22 ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиетінің даму сипаты
5.23 Поэзия, проза, драматур-гиялық шығармалардың дүниеге келуі. Аударма, көсемсөз жанрының өркендеуі. Қазақ әдебиетінің тақырыптық аясының кеңеюі.
5.24 Мақыш Қалтайұлының шығармашылық өмірбаяны
5.25 Шәді Жәңгірұлының шығармашылық өмірбаяны, дастандары.
Т.Ізтілеуұлының өмірі мен шығармашылығы, ақындығы.
М.Байзақұлының шығармашылық өмірбаяны,өлеңдері.
5.26 М.Жүсіп Көпейұлының шығармашылығы өлеңде-ріндегі ауыз әдебиеті үлгілері. Заман мәселесіне арналған түрлі мақала-лары. Сатиралық үлгідегі өлеңдері.
5.27 С.Торайғырұлының шығармашылық өмірбаяны. Ақынның шығармашылық жолының кезеңдері. Шығармаларының жанр-лық, тақырыптық жағынан әр алуандағы поэмалары, көсемсөз саласындағы еңбегі.
5.28 Ш.Құдайбердіұлының шығармашылық өмір-баяны, Лирика жанрына дамуындағы үлесі. Поэма жанрында Абай дәстүрін жалғастыруы <<Бәйшешек бақшасы>>, <<Мәнді сөздер>> атты шығармалары.
5.29 М.Сералиннің шығармашылық өмірбаяны. Қазақтың алғашқы журналисі екендігі. <<Айқап>> арқылы ұлт мәдениетіне қосқан үлесі. Ондағы мақалалар тақырыбының сюжетті поэмалар жазғандығы.
5.30 Ахмет Байтұрсынұлының өмірбаяны, шығармашылығы. Қазақ мәдениетінің көрнекті өкілі, қоғам қайраткері болғандығы. <<Қырық мысал>> жинағы <<Маса>> жинағындағы халықты ояту идеясы. Көсемсөз шебері ретіндегі еңбегі <<Қазақ>> газетінде сан алуан тақырыптағы мақалалары. Қазақтың әдебиеті мен тілін зерттеудегі ғалымдық еңбегі туралы. Ауыз әдебиетінің озық үлгілерін жинап, кітап етіп бастыруы <<Ерсайын>>, <<23 толғау>>.
5.31 М.Дулатұлының шығармашылық өмірбаяны, ақындығы <<Оян, қазақ>>, <<Азамат>> жинағы. <<Бақытсыз Жамал>> романы. Тілінің шұрайлығы. Композициялық құрылымы. Көркем прозаға қосқан үлесі.
5.32 С.Дөнентайұлының шығармашылық өмірбаяны. Ағартушылық демократтық бағытта шығарма жазғандығы, мысал өлеңдері.
5.33 Ғ.Қарашұлының шығармашылық өмірбаяны
5.36 .М.Дулатұлының шығармашылығы
5.37 Ж.Аймауытовтың шығармашылығы.
5.38 М.Жұмабаевтың шығармашылығы.
5.39. Б.Майлиннің шығармашылығы. Заман мәселесіне арналған түрлі мақалалары. Сатиралық үлгідегі өлеңдері.
5.40. С.Сейфуллиннің шығармашылығы
5.41 І.Жансүгіровтің шығармашылығы. қазақ әдебиетінің ұлттық сөз өнерінің даму процесіндегі мәні, халықтың мәдени тарихында алатын орны.
5.42.1916 жылғы Ұлт- азаттық көтерілісіне байланысты әдебиет. Көтерілістің шығу себептері. Халық ақындары жырларының тақырыптары.
5.43. Қазан төңкерісі және әдебиет.
6 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТІЛУ КАРТАСЫ

Кесте 4
Оқулықтардың, оқу құралдарының атауы
Саны
Студенттердің саны
Қамтамасыз ету пайызы
Х.Сүйіншәлиев XIXғ әдебиеті А-1992
1
2
4
50%
.Қоңыратбаев.Ә Қазақ әдебиетінің тарихы. А-1994

3
4
95%
Жұмалиев Қ XVIII-XIXғ қазақ әдебиеті А-67

4
4
100%
Мәдібай К Зар заман ағымы А-97
Мәдібай Қ.ХІХ ғасырдағы қазақ әдебиеті
1кітап.А.,2001,
196-бет.

3
4
90%
11 XIXғ қазақ поэзиясы А-1985
1

0%
Бекбосынов М.Н. ХІХ ғасырдағы қазақ әдебиеті. - Семей, 2008.- 114 б.

100%
Кенжебаев Б.XX ғасыр бас кезіндегі қазақ әдебиеті. - Алматы, 1994
10

100%
Исмайлов Е. XX ғасырдағы қазақ әдебиеті. - Алматы, 1940.

10%
Қазақ әдебиетінің тарихы II том, II кітап. - Алматы, 1965
Қазақ әдебиетінің тарихы.10 томдық.ІҮ том2005,438-бет

10%
Кенжебаев Б., Есназаров Ө. XX ғ.б. Қазақ әдебиеті. - Алматы, 1966.

100%

Пәндер