УМКД

Қазақ морфонологиясы

5 В 020500 - << Филология: қазақ тілі >> мамандығына арналған
<<Морфемика негіздері>> пәнінің
ОҚУ- ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН ПӘННІҢ ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ

СЕМЕЙ
2013

Кіріспе

1 ҚҰРАСТЫРЫЛДЫ
Құрастырған __________ <<___>> ______2013жыл
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің қазақ тілінің теориясы мен әдістемесі кафедрасының профессоры м.а, филология ғылымдарының кандидаты Қ.Шаяхметұлы

2 КЕЛІСІЛДІ
2.1 Қазақ тілінің теориясы мен әдістемесі кафедрасының отырысында қаралып, талқыланды
Хаттама №___ <<___>> ___________2013 жыл

Кафедра меңгерушісі_______________Жұмағұлова Ә.М.

2.2 Филология факультетінің оқу- әдістемелік бюросында талқыланып, бекітілді
Хаттама №___ <<___>> ___________2013 жыл

Төрайымы_________________Мұқанова Қ.Қ.

3 БЕКІТІЛДІ

Университеттің оқу-әдістемелік бюросында бекітілді
Хаттама №___ <<___>> ___________2013жыл

1 БАСЫЛЫМ

Мазмұны
1 Жалпы ережелер
2 Оқу жұмыс жоспарының мазмұны, сағаттарға шағу
3 Пәнді оқытудағы әдістемелік нұсқаулықтар
4 Курс форматы
5 Курс саясаты
6 Бағалау саясаты
7 Әдебиеттер

1 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1.1 Оқытушы мен пән туралы жалпы мәлімет
Шаяхметұлы Қ. ф.ғ.к., профессор
Кафедра <<Қазақ тілінің теориясы мен әдістемесі>>
Кафедраның мекен-жайы: оқу ғимараты № 8, 223 кабинет
Ақпараттық қатынас: телефон:
Кафедрада болатын уақыты: дүйсенбі, жұма: 8.00-17.00
Сабақ өтетін орын: 216, 313 аудитория
Кредит саны: 3

1.2 Пәннің қысқаша мазмұны:
Осы пәнді игеру үшін қажет білім пәнді игеру үшін дағды мен білім студентке берілетін ақпаратты меңгеру, байқау, салыстыру, ойлау, теориялық білімді тәжірибесінде қолдана білуі тиіс
1.3 Осы курстың мақсаты:
"Қазақ тілінің морфемикасы " курсы - жоғары оқу орындарының қазақ тілі мен әдебиеті мамандықтарына оқылатын ғылыми-теориялық пән. Морфемика саласында қазақ тілінің морфемалар жүйесі, морфеманың түрлері мен басқа тілдік бірліктерден айырмашылығы қаралады. Морфтар, нольдік морфема мен нольдік форма, көмекшілер олардың құрылысы мен қызметі туралы айтылады.
1.4 Курстың негізгі міндеттері:
Қазақ тіл білімінің осы күнгі қол жеткізген табыстары негізінде студенттерге морфемиканың зерттеу нысаны болып табылатын түбір морфема және аффикстік морфема, олардың түрлері, құрылымы туралы жан-жақты лингвистикалық түсінік қалыптастырып, білім беру болып табылады.
1.5 Курс нәтижесі:
Курстың соңында студент мыналарды білуі керек:
- Морфтар, нольдік морфема мен нольдік форма, көмекшілер олардың құрылысы мен қызметі туралы білуі керек;
- алған білімдерін практикада қолдана білу;
- тілді талдаудың негізгі әдістерін меңгеру керек;
- теориялық талдау жасай алу;
- өзіндік пікір айта алу;
- негізделген және қалыптасқан теориялық білімдерін жинақтай білу.

1.6 Курстың пререквизиттері:
1.6.1 <<Тіл біліміне кіріспе>>
1.6.2 <<Нормативті қазақ тілі>>
1.6.3 <<Қазіргі қазақ тілінің фонетикасы>>
1.6.4 <<Қазіргі қазақ тілінің морфологиясы>>
1.6.5 <<Қазіргі қазақ тілінің сөзжасамы>>

1.7 Курстың постреквизиттері:
1.7.1 <<Қазақ тілінің сөзжасамы>>
1.7.2 <<Қазақ тілінің тарихи грамматикасы>>
1.7.3 <<Қазіргі қазақ тілі синтаксисі>>.

2 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САҒАТТАРДЫ САБАҚ ТҮРІНЕ ШАҒУ
1- Кесте
№
Тақырыптардың
атауы
Сағаттар
Әдебиеттер

ЛК
ПР
ЛБ
СРПС
СРС

1
2
3
4
5
6
7
8
1
Морфемика туралы түсінік.

Ысқақов А. Грамматикалық категория туралы.// Қазақстан мектебі. 1961. №8. 39-45.

2
Түбір морфема.
2

Ысқақов А. Сөздің грамматикалық жағынан даму мәселелері. //Қазақстан мектебі. 1962. №7.

3
Аффикстік морфемалардың түрлері.
2

Қалыбаева А., Оралбаева Н. Қазіргі қазақ тіліндегі морфемалар жүйесі.
4
Орыс тілінің морфемаларға әсері.
2

Қалыбаева А., Оралбаева Н. Қазіргі қазақ тіліндегі морфемалар жүйесі.
5
Түбір морфемалы сөзформалар
2

Ысқақов А. Грамматикалық категория туралы.// Қазақстан мектебі. 1961. №8. 39-45.
2009.- 411с.

6
Синтетикалық жасалымды сөзформалар.
2

Ысқақов А. Қазіргі қазақ тілі. Морфология. Алматы, 1991
7
Аналитикалық жасалымды сөзформалар.
2

Ысқақов А. Сөздің грамматикалық жағынан даму мәселелері. //Қазақстан мектебі. 1962. №7.

8
Морфонология жайлы түсінік.мәселелер
2

Қалыбаева А., Оралбаева Н. Қазіргі қазақ тіліндегі морфемалар жүйесі.

9
Дыбыс фонема және морфонема.
2

Ысқақов А. Грамматикалық категория туралы.// Қазақстан мектебі. 1961. №8. 39-45.

10
Қазақ морфонологиясы.
2

Қалыбаева А., Оралбаева Н. Қазіргі қазақ тіліндегі морфемалар жүйесі.
11
Нольдік морфема және мағыналық оппозиция.
2

Ысқақов А. Сөздің грамматикалық жағынан даму мәселелері. //Қазақстан мектебі. 1962. №7.

12
Тәуелдік категориясының нольдік формасы.
2

Ысқақов А. Қазіргі қазақ тілі. Морфология. Алматы, 1991
13
Сан категориясының нольдік формасы
2

Ысқақов А. Сөздің грамматикалық жағынан даму мәселелері. //Қазақстан мектебі. 1962. №7.
14
Жіктеу жүйесіндегі нольдік форма.
2

Қалыбаева А., Оралбаева Н. Қазіргі қазақ тіліндегі морфемалар жүйесі.
15
Қазақ тіліндегі көмекшілердің категорияларға қатысы.
2

Ысқақов А. Қазіргі қазақ тілі. Морфология. Алматы, 1991

3 ПӘНДІ ОҚЫТУДЫҢ ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАРЫ
Студент <<Морфемика негіздері>> курсы жоғары оқу орындарының қазақ тілі мен әдебиеті мамандықтарына оқылатын ғылыми-теориялық пән. Морфемика саласында қазақ тілінің морфемалар жүйесі, морфеманың түрлері мен басқа тілдік бірліктерден айырмашылығы қаралады.
Морфтар, нольдік морфема мен нольдік форма, көмекшілер олардың құрылысы мен қызметі туралы айтылады.

4 КУРС ФОРМАТЫ
Аудиториялық уақытқа дәрістер, семинар сабақтары, оқытылған материалды талқылау және әртүрлі тапсырмаларды орындау кіреді. Әрбір сабаққа студент әдебиеттің негізгі және қосымша қайнар көздерінің тізіміне сәйкес дайындалуы керек (негізгі бөлімдер мен бөлімшелер әрбір сабақта нақтыланады). Аралық бақылау жұмысында болмаған студенттер автоматты түрде 0 балл алады және бақылау жұмысын тапсыруға жіберілмейді. Негізгі ұғымдар дәрістерде ұсынылады және түсіндіріледі. Сабаққа қатысу және дәрісте негізгі ұғымдарды, түсіндірмелерді және мәліметтерді жазып алу студенттің міндеті болып табылады. Егер студент қандай да бір жағдайлармен дәріске қатыспаған жағдайда, дәрістің материалын топтағы басқа студенттен алуы керек. Оқытушы материалды бір де бір студентке дәрістің бір де бір уақытында босату себебіне қарамастан ұсынбайды.
ОЖСӨЖ мақсаты - когнитивтік лингвистикаға байланысты зерттеу еңбектерді қарастыру.
ОЖСӨЖ міндеттері келесілерді қарастырады:
* курстың методологиясы және зерттеу әдiстерi;
* лексикология ғылымы және оның ерекшелiктерi туралы.
Студенттердің өздік жұмысы - бұл тұлғаның жеке танымды қызметі, ол өзіне тек қана алған білімін бекітіп қоймауы, сонымен қатар жеке тілдік тұжырым-ойлау үдерісі болып табылады. Өзіндік жағынан ол келешек маманның жаңа білімінің ашылуына, қалыптасуына жағдай жасайды.
Өздік жұмыс сонымен қатар студенттің максималды белсенділігін қарастырады және ол алған білімін ұйымдағы ғылыми зерттеу, қоғамдық және өндірістік қызметтерде көрінеді.
5 КУРС САЯСАТЫ
Курсты оқу барысында алынған ұпай жинақталып. жалпы саны шығарылады. Жиынтық бағаны шығару үшін әрбір тапсырма, сабаққа қатысуы, СӨЖ, ОСӨЖ тапсырмаларын, тиісті жаттығу жұмыстарын орындағаны жөніндегі ұпай жиынтығы, кезеңдік, қорытынды бақылау нәтижелері т.б. түгел ескеріледі. Берілген тапсырманы уақытында орындау қажет. Тиісті тапсырмалар сессияның соңғы аптасына дейін өткізілуі тиіс. Орташа ұпай жинақтай алмаған студент емтиханға жіберілмейді. Әрбір тақырыпты өтеу міндеті, өтілген материалды меңгеру деңгейі тест, жатқа жазу, бақылау түрінде тексеріледі. Себепсіз сағат босатсаңыз, қосымша шығармашылық жұмыс беріледі. Сабақтан екі рет кешігу бір рет сабақ босатқанға теңгеріледі.

6 БАҒАЛАУ САЯСАТЫ
<<Морфемика негіздері>> пәнінің ұпайларға бөлінуі

Апта
Бақылау түрі
Барлық ұпай
Ескерту
1
2
3
4

1-аптадан 7-апта аралығында дәріске қатысу
30

1
Семинар
ОЖСӨЖ
СӨЖ

2
Семинар
ОСӨЖ
СӨЖ
15
10
0

3
Семинар
ОЖСӨЖ
СӨЖ
15
0
25

4
Семинар
ОЖСӨЖ
СӨЖ
15
10
0

5
Семинар
ОЖСӨЖ
СӨЖ
20
0
25

6
Семинар
ОЖСӨЖ
СӨЖ
20
10
0

7
Семинар
ОЖСӨЖ
СӨЖ
Межелік бақылау
20
0
25
60

1-7 апта аралығындағы оқу нәтижесі бойынша қорытынды ұпай
300

8-15 апта аралығында дәріске қатысу
30

8
Семинар
ОЖСӨЖ
СӨЖ
10
0
0

9
Семинар
ОЖСӨЖ
СӨЖ
10
0
0

10
Семинар
ОЖСӨЖ
СӨЖ
10
10
0

11
Семинар
ОЖСӨЖ
СӨЖ
15
0
25

12
Семинар
ОЖСӨЖ
СӨЖ
15
10
0

13
Семинар
ОЖСӨЖ
СӨЖ
15
0
25

14
Семинар
ОЖСӨЖ
СӨЖ
15
10
0

15
Семинар
ОЖСӨЖ
СӨЖ
Межелік бақылау
15
0
25
60

8-15 апта аралығындағы оқу нәтижесі бойынша қорытынды ұпай
300

Емтихан бойынша қорытынды ұпай
400

Академиялық кезең бойынша қорытынды ұпай
1000

7 ӘДЕБИЕТТЕР
Негізгі әдебиеттер
7.1.1 Қалыбаева А., Оралбаева Н. Қазіргі қазақ тіліндегі морфемалар жүйесі.
7.1.2 Ысқақов А. Қазіргі қазақ тілі. Морфология. Алматы, 1991
7.1.3 Ысқақов А. Грамматикалық мағына және граммаатикалық форма. //Қазақстан мектебі. 1961. №4. 60-66.
7.1.4 Ысқақов А. Грамматикалық категория туралы.// Қазақстан мектебі. 1961. №8. 39-45.
7.1.5 Ысқақов А. Сөздің грамматикалық жағынан даму мәселелері. //Қазақстан мектебі. 1962. №7.
7.1.6 Оралбаева Н. Сөздерді қосымшасыз қолданудың сыры. Кітап: Сөз өнері. Алматы, 1978. 21-18.
7.1.7 Исаев С. Грамматикалық мағына мен форманың сәйкестігі және нольдік тұлға туралы.//Қазақстан мектебі. 1976. №8
7.1.8 Исаев С. Қазіргі қазақ тіліндегі негізгі грамматикалық категориялар. Алматы, 1992.8-40; 48-58.
7.1.9 Қордабаев Т. Сөздерді топқа бөлу тарихынан. //Қазақстан мектебі. 1985. №7.
7.1.10 Ысқақов А. Қазақ тіліндегі сөздерді таптастыру туралы. // Қазақстан мектебі.1961.№8
7.1.11 Жанпейісов Е.Модальдық мағына білдіретін кейбір сөздердің құрылымдық сипаты. //Қаз. ССР ҒА хабарламасы. 1983.№1.

Қосымша әдебиеттер:
7.2.1 Маманов И. Қазіргі қазақ тілі. Етістік. Алматы. 1966.
7.2.2 Хасенова А. Етістіктің лексика-грамматикалық сипаты.
7.2.3 Қордабаев Т. Қазіргі қазақ тіліндегі етістіктің шақ категориясы. Алматы. 1953.
7.2.4 Ерғалиев Т. Қазақ тіліндегі сөздер мен сөз таптарының морфологиялық құрылысы. Алматы, 1968. 7-16.
7.2.5 Нұрғалиев М. Көптік жалғау туралы. Алматы, 1973.
7.2.6 Данияров А. Қазіргі қазақ тіліндегі көптік категориясының берілу жолдары. Алматы, 1963.
7.2.7 Нұрмағамбетова Ә. Дағдыдан тыс тәуелдік жалғау. // Қазақстан мектебі. 1971. №7. 95-96.

Пәндер

Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат

Қосымша

Email: info@stud.kz