УМКД

Оқытушыға арналған пәннің оқу жұмыс бағдарламасы Адам және жануарлар морфологиясы

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ШӘКӘРІМ атындағы СЕМЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
3 деңгейлі СМЖ құжат
ПОӘК
ПОӘК 042-14.01. 20.94/01-2012
ПОӘК
Оқытушыға арналған пәннің оқу жұмыс бағдарламасы <<Адам және жануарлар морфологиясы >>
27.09.2012ж. №2 басылым

ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

<<Адам және жануарлар морфологиясы >>
5В060700 - <<Биология>> мамандығы үшін

ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘНІҢ ОҚУ ЖҰМЫС
БАҒДАРЛАМАСЫ

СЕМЕЙ - 2012

Алғы сөз

* ӘЗІРЛЕНГЕН
Құрастырған Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университеті "Биология" кафедрасының доценті, а/ш.ғ.к. Сатиева Калия Рамазановна

* ТАЛҚЫЛАНДЫ

2.1.ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ Семей мемлекеттік университеті "Биология" кафедрасының мәжілісінде. <<27>> 08 2012ж.
№ 1 хаттама.

Кафедра меңгерушісі: ______________ Арынова Р.А.

2.2.Аграрлық факультетіның оқу - әдістемелік бюро мәжілісінде.
<< 03>> 09 2012 ж. № 1 хаттама

Төрағасы: Сатиева К.Р.

* БЕКІТІЛДІ
Университеттің Оқу - әдістемелік кеңесінің отырысында басып шығаруға мақұлдаған және ұсынылған.
<<13>> 09 2012ж. № 1 хаттама.

ОӘК төрағасы, оқу- ісі жөніндегі проректор: Рскелдиев Б.А.

Мазмұны

1. Колданылу саласы.

2. Нормативтік сілтемелер

3. Жалпы ережелер

4. Оқытушыға арналған пәнің жұмыс оқу бағдарламасының мазмұны

5. Студенттердің өздік жұмысына арналған тақырыптардың тізімі

6. Пән бойынша оқу-әдістемелік картасы

7. Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етудің қартасы

8. Әдебиеттер

* Қолдану саласы:

<<Жануарлар морфологиясы>> пәні бойынша оқу әдістемелік кешеннің құрамына еңгізілген оқытушыларға арналған пәннің оқу жұмыс бағдарламасы 5В060700 - <<Биология>> мамандығы студенттері үшін арналған.

* Ереже белгілейтін (нормативтік) сілтемелер
<<Адам және жануарлар морфологиясы>> пәнінің оқытушыларына арналған осы пәннің оқу жұмыс бағдарламасы келесі құжаттардың талаптары мен ұсыныстарына сәйкес берілген пән бойынша оқу үрдісін ұйымдастырудың тәртібін белгілейді: 5В060700 <<Биология>> мамандығы мемлекеттік жалпыға міндетті білім стандарты, ҚР МЖБС 3.08.250.- 2006ж., № 671 Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министірлігінің Бұйрығымен еңгізілген және бекітілген.

3. Жалпы ережелер
3.1. Пәнің мазмұнын қысқаша сипаттамасы.
Адам және жануарлар морфологиясы - жануарлар организімнің құрылысын, оның даму сатылары мен қызметің байланыстыра зерттейді. Бұл ілім зоология, физиология, генетика және тағы басқа да биологиялық пәндерді өтеуге керек ғылыми негізін жасауға қатысады.
3.2. Пәннің мақсаты: жануарлар дене мүшелерінің, жүйелерінің құрылысын, дамуын онто-филогенездік дамуына байланысты зерттеу.
3.3. Пәнді зерделеудің негізгі міндеті:
- организмнің негізгі мүшелерінің атқаратын қызметтеріне сәйкес макроскопиялық, анатомиялық құрылысын, филогенез үрдісінде күрделену белгілері мен ерекшеліктерін, сонымен қатар аталмыш пәнге тән латын терминдер мен ұғымдарды білуі қажет.
3.4. Оқып-білудің нәтижесінде студент мыналарды түсінуі тиіс:
- дене мүшелерінің құрылысын материалдық көзқарасымен олардың дамуын, жетілуін зерттеу;
- организмдердің құрылыс негіздерін жақсы игере отырып, мүшелер мен дене аумақтарының орналасу орындарын жете білуді үйрену;
- зертханалық сабақтарда студенттер препараттармен жұмыс жасау әдістерін меңгеру;
- дене мүшелерінің, жүйелерінің құрылысын, дамуын онто-филогенездік дамуына байланысты зерттеу;
3.5 Курстың пререквизиті: " Адам және жануарлар морфологиясы " пәнін оқыған кезде студент мектеп бағдарламасындағы <<биология>>, <<зоология>>, <<анатомия>> курстарынан негізгі білімдерің білу қажет.
3.6. Курс постреквизиті: <<Адам және жануарлар морфологиясы>> пәнінен алынған білім кейінгі курстарда гистология, цитология, эмбриология, генетика, физиология пәндерін оқыған кезде қолданылады

1 кесте- Оқу жоспарынан көшірме

Курс
Семестр
Кредит
ЛК
ПС
СОӘЖ
СӨЖ
Барлығы
Қорытынды бақылаудың нысаны
2
3
3
15
30
45
45
135
емтихан

4. Оқытушыға арналған пәннің жұмыс оқу жұмыс бағдарламасының мазмұны

2 кесте- Пәннің мазмұны. Сабақ түрлеріне орай сағаттардың бөлінуі
№
Тақырып атаулары және олардың мазмұны
Сағат саны
Әдебиеттер
1
2
4
5
Дәріс сабақтар
1
Кіріспе. Жануарлар организмінің анатомиялық ерекшеліктері
1
1.Жанабеков К.Ж.,Махашов Е.Ш. Жануарлар анатомиясы. Алматы, Білім 1996,
2.Акаевский А.И. и др. Анатомия домашних животных, М., 1984 ж.
3.Вракин В.Ф. и др. Морфология сельскохозяйственных животных, М,. 1991г
2
Білікті қанқаның морфологиясы
1
1.Жанабеков К.Ж.,Махашов Е.Ш. Жануарлар анатомиясы. Алматы, Білім 1996,
2.Акаевский А.И. и др. Анатомия домашних животных, М., 1984 ж.
3.Вракин В.Ф. и др. Морфология се сельскохозяйственных животных, М,. 1991991г.
3
Шеттік қанқаның морфологиясы
1
1.Жанабеков К.Ж.,Махашов Е.Ш. Жануарлар анатомиясы. Алматы, Білім 1996,
2.Акаевский А.И. и др. Анатомия домашних животных, М., 1984 ж.
3.Вракин В.Ф. и др. Морфология сельскохозяйственных животных, М,. 1991г
4
Сүйектердің байланысы
1
1.Жанабеков К.Ж.,Махашов Е.Ш. Жануарлар анатомиясы. Алматы, Білім 1996,
2.Акаевский А.И. и др. Анатомия домашних животных, М., 1984 ж.
3.Вракин В.Ф. и др. Морфология сельскохозяйственных животных, М,. 1991г
5
Миология
1
1.Жанабеков К.Ж.,Махашов Е.Ш. Жануарлар анатомиясы. Алматы, Білім 1996,
2.Акаевский А.И. и др. Анатомия домашних животных, М., 1984 ж.
3.Вракин В.Ф. и др. Морфология сельскохозяйственных животных, М,. 1991г
6
Тері жабыны және оның түындылары
1
1.Жанабеков К.Ж.,Махашов Е.Ш. Жануарлар анатомиясы. Алматы, Білім 1996,
2.Акаевский А.И. и др. Анатомия домашних животных, М., 1984 ж.
3.Вракин В.Ф. и др. Морфология сельскохозяйственных животных, М,. 1991г
7
Ас қорыту жүйесі.
1
1.Жанабеков К.Ж.,Махашов Е.Ш. Жануарлар анатомиясы. Алматы, Білім 1996,
2.Акаевский А.И. и др. Анатомия домашних животных, М., 1984 ж.
3.Вракин В.Ф. и др. Морфология сельскохозяйственных животных, М,. 1991г
8
Тыныс алу жүйесі
1
1.Жанабеков К.Ж.,Махашов Е.Ш. Жануарлар анатомиясы. Алматы, Білім 1996,
2.Акаевский А.И. и др. Анатомия домашних животных, М., 1984 ж.
3.Вракин В.Ф. и др. Морфология сельскохозяйственных животных, М,. 1991г
9
Зәр шығару жүйесі
1
1.Жанабеков К.Ж.,Махашов Е.Ш. Жануарлар анатомиясы. Алматы, Білім 1996,
2.Акаевский А.И. и др. Анатомия домашних животных, М., 1984 ж.
3.Вракин В.Ф. и др. Морфология сельскохозяйственных животных, М,. 1991г
10
Жыныс мүшелерінің морфологи
ясы.
1
1.Жанабеков К.Ж.,Махашов Е.Ш. Жануарлар анатомиясы. Алматы, Білім 1996,
2.Акаевский А.И. и др. Анатомия домашних животных, М., 1984 ж.
3.Вракин В.Ф. и др. Морфология сельскохозяйственных животных, М,. 1991г
11

Жүрек қан тамырлар жүйесі.
1
1.Жанабеков К.Ж.,Махашов Е.Ш. Жануарлар анатомиясы. Алматы, Білім 1996,
2.Акаевский А.И. и др. Анатомия домашних животных, М., 1984 ж.
3.Вракин В.Ф. и др. Морфология сельскохозяйственных животных, М,. 1991г
12
Лимфа жүйесі
1
1.Жанабеков К.Ж.,Махашов Е.Ш. Жануарлар анатомиясы. Алматы, Білім 1996,
2.Акаевский А.И. и др. Анатомия домашних животных, М., 1984 ж.
3.Вракин В.Ф. и др. Морфология сельскохозяйственных животных, М,. 1991г
13
Ішкі секреция бездері

1.Жанабеков К.Ж.,Махашов Е.Ш. Жануарлар анатомиясы. Алматы, Білім 1996,
2.Акаевский А.И. и др. Анатомия домашних животных, М., 1984 ж.
3.Вракин В.Ф. и др. Морфология сельскохозяйственных животных, М,. 1991г
14
Қан жасаушы мүшелері
1
1.Жанабеков К.Ж.,Махашов Е.Ш. Жануарлар анатомиясы. Алматы, Білім 1996,
2.Акаевский А.И. и др. Анатомия домашних животных, М., 1984 ж.
3.Вракин В.Ф. и др. Морфология сельскохозяйственных животных, М,. 1991г
15
Жүйке жүйесі. Сезім мүшелері
1
1.Жанабеков К.Ж.,Махашов Е.Ш. Жануарлар анатомиясы. Алматы, Білім 1996,
2.Акаевский А.И. и др. Анатомия домашних животных, М., 1984 ж.
3.Вракин В.Ф. и др. Морфология сельскохозяйственных животных, М,. 1991г
Зертханалық сабақтар
1
Анатомиялық терминдер, жазықтықтар. Типті омыртқаның құрылысы.

1
1.Жанабеков К.Ж.,Махашов Е.Ш. Жануарлар анатомиясы. Алматы, Білім 1996,
2.Акаевский А.И. и др. Анатомия домашних животных, М., 1984 ж.
3.Вракин В.Ф. и др. Морфология сельскохозяйственных животных, М,. 1991г
2
Омыртқа бағанасының құрылысы.
1
-//-
3
Бас қаңқасының құрылысы.
1
-//-
4
Алдыңғы аяқ сүйектерінің құрылысы
1
-//-
5
Артқы аяқ сүйектерінің құрылысы
1
-//-
6
Синдесмология
1
-//-
7
Бас және мойын бұлшықеттері
1
-//-
8
Көкірек және құрсақ бұлшықеттері
1
-//-
9
Аяқ бұлшықеттері
1
-//-
10
Тері және оның туындылары
1

11,
12
Ас қорыту мүшелерінің құрылысы.
2
-//-
13,
14
Тыныс алу мүшелерінің құрылысы
2
-//-
15
Несеп шығару мүшелерінің құрылысы.
1
-//-
16
Аталық жыныс мүшелерінің құрылысы
1
-//-
17
Аналық жыныс мүшелерінің құрылысы
1
-//-
18,
19
Жүрек қан тамырлар жүйесінің құрылысы
2
-//-
20
Лимфа айналым жүйесінің құрылысы
1
-//-
21,
22
Ішкі секреция бездері. Қан жасау мүшелері.
2
-//-
23
Жұлын
1

24, 25

Бас ми
2
-//-
26
Жұлындық жүйкелер
1
-//-
27
Бастық жүйкелер
1
-//-
28
Вегетативті жүйке жүйесі
1
-//-
29,30
Сезім мұшелері
2

5. Студенттердің өздік жұмыстарына арналған тақырыптардың тізімі

5.1. Жануар организмнің құрысындағы жалпы зандылықтар
5.2. Білікті қанқаның дамуы туралы қысқаша мәллеметтер
5.3. Шеттік қанқаның онтогенезі
5.4. Аяқ буындарының байламдары
5.5. Бұлшықеттердің жалпы сипаттамасы және олардың жіктелуі
5.6. Тері және оның туындыларының дамуы
5.7. Ішкі мүшелер, дене және серозды қуыстар туралы түсінік
5.9. Сүйектердің пішініне, құрылысына және орналысуына қарай жіктелуі
5.10. Буынның байламдары, қуыстары, шеміршектері және синовий суйығы
5.11. Бұлшықет жүйесінің жалпы сипаттамасы және оның денеде орналысуы
5.12. Тері жабының фило- және онтогенезі
5.13. Ас қорыту түтігінің дамуы және оның даму сатысында өзгеруі
5.14. Бауыр мен ұйқы безінің манызы
5.15. Бронхиальды және альвеолярлы бутағы
5.16. Зәрдің түзілу механизмі
5.17. Жыныс бездерінің эндокринді қызметі
5.18. Овуляция туралы түсінік. Сары денешіктің түзілуі
5.19. Жүрек және қан тамырлар жүйесінің дамуы
5.20. Қан жасау қызметінің қалыптасуы
5.21. Ішкі секреция бездерінің дамуы
5.22. Орталық жүйке жүйесіне сыртқы және ішкі орта факторлардың әсері
5.23. Анализаторлар туралы түсінік

6. Пән боыйнша оқу-әдістемелік карта

3 кесте- Пән боыйнша оқу-әдістемелік карта

Тақырыбы
Көрнекі құралдар,ТСО,плакаттар,зертханалық тақталар
Өз бетімен дайындалуға арналған сұрақтар
Бақылау нысаны
Дәрістер
Зертханалық сабақтар

1
2
3
4
5
1.Кіріспе. Жануарлар организмінің анатомиялық ерекшеліктері
1.Анатомиялық терминдер, жазықтықтар. Типті омыртқаның құрылысы.

Плакаттар, анатомиялық препараттар, суреттер
Анатомия туралы ұғым. Организмнің дамуы және олардың құрылысындағы заңдылықтар.
Ауызша
сурау,конспект,сурет салу
2.Білікті қанқаның морфологиясы
2.Омыртқа бағанасының құрылысы.
3.Бас қаңқасының құрылысы.
Плакаттар, анатомиялық препараттар, суреттер, әртурлі жануарлардың сүйектері
Қанқаның морфофункциональдық сипаттамасы. Қанқаның бөліктерге бөлінуі. Білікті қанқа.
Тест, сурет салу.
Ауызша
сурау
3.Шеттік қанқаның морфологиясы
4.Алдыңғы аяқ сүйектерінің құрылысы
5.Артқы аяқ сүйектерінің құрылысы

Плакаттар, анатомиялық препараттар, суреттер, әртурлі жануарлардың сүйектері
Шеттік қанқаның жалпы сипаттамасы. Аяқ сүйектерінің құрылысы.
Тест, сурет салу.
Ауызша
сурау
4.Сүйектердің байланысы
6.Синдесмология
Плакаттар, анатомиялық препараттар, суреттер, қанқа
Сүйектер байланысының түрлері. Диартроз. Синартроз.
Тест, сурет салу.
Коллоквиум
5.Миология
7.Бас және мойын бұлшықеттері
8. Көкірек және құрсақ бұлшықеттері
9.Аяқ бұлшықеттері
Плакаттар, қурғақ және дымқыл бұлшықет препараттары, суреттер
Бұлшық еттердің манызы, түрлері. Бас,моыйн, тұлға,аяқ бүлшықеттері.
Тест, сурет салу. Препарат бойынша сурау.

6.Тері жабыны және оның түындылары
10. Тері жабыны және оның түындылары
Суреттер, тері туындылары
Терінің құрылысы, қызметтері. Тері түындалары.
Тест, сурет салу. Препарат бойынша сурау.

7.Ас қорыту жүйесі.
11,12.Ас қорыту мүшелерінің құрылысы.
Плакаттар, қурғақ және дымқыл ас қорыту препараттары, суреттер
Ас қорыту мүшелерінің морфологиясы. Ішкі мүшелердің түрлері.
Тест, сурет салу. Препарат бойынша сурау.

8.Тыныс алу жүйесі
13,14.Тыныс алу мүшелерінің құрылысы
Плакаттар, қурғақ және дымқыл тыныс алу препараттары, суреттер
Тыныс алу мүшелерінің құрылысы, қызметтері.
Ауызша
сурау,конспект,сурет салу
9.Зәр шығару жүйесі
15.Несеп шығару мүшелерінің құрылысы.
Плакаттар, қурғақ және дымқыл зәр шығару препараттары, суреттер
Несеп шығару мүшелерінің морфологиясы.Бүйректің құрылысы. Несеп шығару жолдарына не жатады?
Ауызша
сурау,конспект,сурет салу
10.Жыныс мүшелерінің морфологи
ясы.
16.Аталық жыныс мүшелерінің құрылысы
17. Аналық жыныс мүшелерінің құрылысы
Плакаттар, дымқыл аталық және аналық жыныстық препараттары, суреттер
Аталық және аналық мүшелерінің жалпы сипаттамасы, құрылысы, қызметтері.
Ауызша
сурау,конспект,сурет салу. Коллоквиум
11.Жүрек қан тамырлар жүйесі.
18,19.Жүрек қан тамырлар жүйесінің құрылысы
Суреттер, плакаттар, схемалар
Жүрек қан тамырлар жүйесінің жалпы сипаттамасы. Жүректің құрылысы, тамырлар тарамдалуының заңдылықтары.
Бақылау сұрақтар бойынша сурау, сурет салу,конспект
12.Лимфа жүйесі
20.Лимфа айналым жүйесінің құрылысы
Суреттер, плакаттар, схемалар, атлас
Лимфа айналым жүйесінің құрылысы және манызы.Лимфа түйіндері.
Бақылау сұрақтар бойынша сурау, сурет салу,конспек
13.Ішкі секреция бездері
21. Ішкі секреция бездері.
Суреттер, плакаттар, схемалар, атлас
Эндокринді жүйенің жалпы сипаттамасы, жіктелуі.Бездердің құрылысы, қызметі.
Тест, сурет салу. Препарат бойынша сурау.

14. Қан жасаушы мүшелер
22. Қан жасау мүшелері.
Суреттер, плакаттар, схемалар, атлас
Қан жасау мүшелердің морфофункциональдік сипаттамасы. Мұшелердің құрылысы, манызы.
Тест, сурет салу. Препарат бойынша сурау.

15.Жүйке жүйесі. Сезім мүшелері
23.Жұлын
24,25. Бас ми
26. Жұлындық жүйкелер
27. Бастық жүйкелер
28. Вегетативті жүйке жүйесі
29,30. Сезім мұшелері

Суреттер, плакаттар, схемалар, атлас, препараттар
Жұлының және мидың құрылысы. Шеткі жүйке жұйесіне не жатады? Вегетативті жұйке жұйесінің бөлімдері. Сезім мұшелерді атаныз.
Бақылау сұрақтар бойынша сурау, сурет салу,конспек. Коллоквиум.

7.Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етудің картасы

4 кесте- Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етудің картасы

Оқулықтардың, оқу-әдістемеліқ құралдарының атаулары
Даналардың саны
Студенттердің саны
Қамтамасыздану %
1
2
3
4
* Жанабеков К.Ж.,Махашов Е.Ш. Жануарлар анатомиясы. Алматы, Білім 1996

5
30
15
Акаевский А.И. и др. Анатомия домашних животных, М., 1984 г

10
30
33
Глаголев П.А., Ипполитова В.И. Анатомия сельскохозяйственных животных с основами гистологии и эмбриологии. Москва. <<Колос>>, 1977

5
30
15
Хрусталева В.А. Анатомия сельскохозяйственных животных, М.; Агропромиздат. 1991

5
30
15
Вракин В.Ф. и др. Морфология сельскохозяйственных животных, М,. 1991г.

15
30
50
* Лебедев М.И. Практикум по анатомии сельскохозяйственных животных. Л.: Колос, 1973

10
30
33
Вракин В.Ф., Сидорова М.В., Давыдова З.М. Практикум по анатомии с основами гистологии и эмбриологии сельскохозяйственных животных. - М.: Колос, 1982
3
30
10

8. Әдебиеттер

8.1.Негізгі әдебиеттер
8.1.1Жанабеков К.Ж.,Махашов Е.Ш. Жануарлар анатомиясы. Алматы, Білім 1996
8.1.2.Акаевский А.И. и др. Анатомия домашних животных, М., 1984 г
8.1.3.Глаголев П.А., Ипполитова В.И. Анатомия сельскохозяйственных животных с основами гистологии и эмбриологии. Москва. <<Колос>>, 1977
8.1.4.Хрусталева В.А. Анатомия сельскохозяйственных животных, М.; Агропромиздат. 1991
8.1.5.Вракин В.Ф. и др. Морфология сельскохозяйственных животных, М,. 1991г.

8.2.Қосымша әдебиеттер
8.2.1.Лебедев М.И. Практикум по анатомии сельскохозяйственных животных. Л.: Колос, 1973
8.2.2. Вракин В.Ф., Сидорова М.В., Давыдова З.М. Практикум по анатомии с основами гистологии и эмбриологии сельскохозяйственных животных. - М.: Колос, 1982
8.2.3.Глаголев П.А., Ипполитова В.П. Анатомия с/х животных с основами гистологии и эмбриологии, М.Колос, 1977г.

Пәндер

Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат

Қосымша

Email: info@stud.kz