Файл қосу
КУРС ФОРМАТЫ. Курстың пререквизиттері
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ
БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы
МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
3 денгейлі СМЖ құжаты
ПОӘК
ПОӘК 042-18-6.1.67/
02-2013
ПОӘК
Студенттерге арналған пәннің бағдарламасы
<<Ядролық энергетикалық қондырғылардың технологиялық процестерін автоматтандырылған басқару жүйесі>>
2013 ж. <<__>> _______
№1 басылым
ПӘНДЕРДІҢ ОҚУ - ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
<<ЯДРОЛЫҚ ЭНЕРГЕТИКАЛЫҚ ҚОНДЫРҒЫЛАРДЫҢ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ПРОЦЕСТЕРІН АВТОМАТТАНДЫРЫЛҒАН БАСҚАРУ ЖҮЙЕСІ>>
5В072300 - Техникалық физика мамандығы үшін
СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ
Семей
2013
Кіріспе
1 ҚҰРАСТЫРҒАН
Құрастырушы ________ <<__>>_______ 2013 ж.
Сейсенбаева М.К., <<Техникалық физика және жылуэнергетика>> кафедрасының аға оқытушысы.
2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 <<Техникалық физика>> кафедрасының отырысында.
<<__>> ______ 2013 жылы, № 1 хаттама.
Кафедра меңгерушісі ___________ О. Степанова.
2.2 Инженерлік - технологиялық факультеттің оқу-әдістемелік бюро отырысында
<<__>> _______ 2013 жылы, № 1 хаттама.
Төрайымы ______________ С. Толеубекова
3 БЕКІТІЛГЕН
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында қабылданған және баспадан шығаруға кеңес берді.
<< __>> _______ 2013 жылы, № 1 мәжілісхат.
ОӘК төрайымы, проректор __________ Г. Искакова
4 АЛҒАШҚЫ РЕТ ЕНГІЗІЛГЕН.
МАЗМҰНЫ
1 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР 4
1.1 Оқытушының және пәннің жалпы мағлуматтар. 4
1.2 Пәннің мазмұның қыскаша сипаттау 4
1.3 Пәнді оқудың максаты 4
1.4 Пәнді оқып-білудің негізгі міндеті 4
1.5 Оқып-білудің нәтижесі 4
1.6 Курстың пререквизиттері 6
1.7 Курстың постреквизиттері 6
2 САБАҚТАР ТҮРІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ ПӘН САҒАТТАРЫНЫҢ БӨЛІНУІ ЖӘНЕ ПӘН МАЗМҰНЫ 6
3 ПӘНДІ ОҚЫП-БІЛУ ЖӨНІНДЕГІ ӘДІСТЕМЕЛІК ҰСЫНЫМДАР 7
4 КУРС ФОРМАТЫ 9
5 КУРС САЯСАТЫ 9
6 БАҒАЛАРДЫ ҚОЮ САЯСАТЫ 10
7. ӘДЕБИЕТ 11
7.1 Негізгі әдебиет 11
7.2 Қосымша әдебиет 11
1 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
+ Оқытушының және пәннің жалпы мағлуматтар.
Оқытушы - Сейсенбаева Маржан Касымхановна, аға оқытушы.
Кафедра - Техникалық физика және жылуэнергетика.
Байланыс ақпараты - тел: 53-82-50, №9 ғимарат, №201 кабинет.
Сабақты өткізу орны - дәрісхана № 209
Пәннің аталуы - <<Инженерлік жүйелер, желілер мен жабдықтар>>
Берілген пән бойынша кредиттер саны - 2;
1.2 Пәннің мазмұның қыскаша сипаттау
<<Ядролық энергетикалық қондырғылардың технологиялық процестерін автоматтандырылған басқару жүйесі>> курсы 5В072300 - Техникалық физика мамандық студенттері үшін элективті пән болып табылады және негізгі пән ретінде оқу жоспарына енеді.
ЯЭҚ-дағы технологиялық процесстерді автоматтандырылған басқару жүйесі ыдыраудың тізбекті реакциясын басқарудың негіздерін, бақылау және реттеу объектісі ретінде ядролық реактордың сипаттамасы.
АЭС-дағы технологиялық процесстерді жаңа автоматты басқаруды бағдарламалық бақылаушыларды, ақпаратты берудің, есептік және диагностикалық есептердің сандық құралдарын кенінен пайдалану, АЭС-тардың технологиялық процестерін дәстүрлі бақылау және басқару құралдарын (тілді құралдар, өздігінен жазу құралдары, жарықтық индикаторлар, жабдықтарды жеке басқару құралдары және т.б.) жаңа ақпараттық технологияны қолданатын компьютерленген жүйелерге ауыстыруға қажет.
1.3 Пәнді оқудың максаты
Аталған курс мақсаты АЭС пен ЯЭҚ-дағы технологиялық процесстерді автоматты басқаруға мамандар дайындау.
1.4 Пәнді оқып-білудің негізгі міндеті
Басқаруды автоматтандыру принципі мен құралдары жайында білім жинақтау, АЭС пен ЯЭҚ-ларда технологиялық процесстерді басқару және қорғау; жаңа математикалық әдістер мен техникалық құрылғылар негізінде құрылған басқаруды автоматтандырудың негізгі принципін үйрену,басқару жүйесін талдау және синтездеуді үйрену.
1.5 Оқып-білудің нәтижесі
Пәнді оқып үйрену нәтижесінде студент мыналарды:
Білуі керек:
* реттеудің негізгі принциптері және обьекттер мен жүйелердің динамикасын математикалық сипаттауды;
* АЭС пен ЯЭҚ-ларда технологиялық процесстерді басқару және қорғау принциптері мен құралдарын;
* ядролық реакторлардың жұмыс істеуін тиімді режимдермен қамтамасыз етуін;
Меңгеруі керек:
* басқару обьектісінің статистикалық және динамикалық сипаттамаларын аналитикалық және тәжірибелік зерттеу әдістерін;
* динамикалық жүйелердің математикалық модельдері құрау әдістерін;
* динамикалық жүйелер тұрақтылығының анализдері әдістерін;
* басқару жүйесіндегі өтпелі процестердің сапа анализінің әдістері;
Игеру керек:
* аналогтік және сандық басқару жүйесін пайдалану арқылы автоматты басқару жүйелерін модельдеу және зерттеу әдістерін;
* сандық басқару жүйесіннің сапасы мен тұрақтылығын талдау және сипаттау әдістерін;
* басқару жүйелерін имитациялық модельдеу және талдау құралдары мен әдістерін.
Істей білу керек:
* процестерді сипаттайтын дифференциалдық теңдеу құруды;
* реттеу схемаларын таңдауды;
* басқарудың типтік алгоритмдері құрау мен олардың динамикалық сапиттарын
* құрылымдық схемалар мен белгілік графтар көмегімен динамикалық жүйені сипаттауды, құрылымдық схемаларды түрлендіру мен жеңілдету;
* аналогтік және сандық басқару жүйесін пайдалану арқылы автоматты басқару жүйелерін модельдеу және зерттеуді;
* жұмыстың сапалық көрсеткіштері мен тұрақтылығын талдау
* автоматты басқару жүйелерін;
* талап етілетін сапа жүйесін талдау.
Түсіну керек:
* автоматты басқару принциптерін;
* автоматты басқарудың негізгі түрлерін;
* автоматты басқару жүйелерін талдау мен жинақтау мақсаттары, міндеттері және әдістерін;
Хабардар болу:
* АЭС-те жылумеханикалық қондырғылар мен энергоблоктардың қосқан кезде, тоқтатқан кезде және қуаттын бір деңгейден екінші деңгейге өткен кездегі тиімді жұмыс істеу режимдерімен қамтамасыз етуді.
Іс тәжірибелік дағдыларға ие болу:
АЭС-тің ядролық энергетикалық және жылумеханикалық жабдықтардағы барлық процестердің жиынтығының сандық анализі үшін математикалық және бағдарламалық кешендерін пайдалана білуде
1.6 Курстың пререквизиттері
1.6.1 ЯЭҚ-тағы энергожабдықтау
1.7 Курстың постреквизиттері
- дипломдық жобалау.
* САБАҚТАР ТҮРІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ ПӘН САҒАТТАРЫНЫҢ БӨЛІНУІ ЖӘНЕ ПӘН МАЗМҰНЫ
Сабақтар түріне байланысты пән сағаттарының бөлінуі және пән мазмұны 1 кестеде көрсетілген.
1 кесте
№
Тақырып-
тың аталуы
Сағаттар саны
Әдебиет
Д
Сараман
ОСӨЖ
СӨЖ
1
2
1
4
6
7
8
1
Кіріспе. Технологиялық үдерістер автоматтандыруының негізгі ұғымдары, қағидаттары мен құралдары
1 дәріс; 1 апта
2
2
2
7.1.1, 7.2.1
2
Ядролық реактор - басқару объектісі
1 дәріс; 2, 3 апталар
3
4
4
7.1.1, 7.2.1
3
Реактордағы қуат және энергия үлестірімінің бақылау құралдары
1 дәріс; 4, 5, 6 апталар
2
6
6
7.1.2, 7.2.1
4
Ядролық реакторлардың БҚЖ-нің атқару механизмдерінің құрылымы
1 дәріс; 7, 8 апталар
3
2
2
7.2.1, 7.1.3
5
Реакторды реттеу және бақылау каналдары
1 дәріс; 9, 10, 11 апталар
2
6
6
7.1.3, 7.2.1
6
Ядролық реактордың авариялық қорғау жүйесі
1 дәріс; 12, 13 апталар
2
4
4
7.1.1,7.2.3
7
ЭЕМ-ді ядролық реакторларды басқару үшін қолдану
1 дәріс; 14, 15 апталар
4
4
7.2.1,
7.2.3
8
Білім алу нәтижесі; 7 апта
7.1.1, 7.1.2
9
Әрекет қабілеттілігі - қуат динамикалық сиппатамасын зерттеу.
1 сараман; 1, 2, 3 апталар
3
2
2
7.1.3, 7.2.1
10
Нөлдік қуатты реактордың ауыстыратын функциясын шығаруы.
2 сараман; 4, 5, 6, 7 апталар
4
2
2
7.2.1, 7.2.2
11
ЯЭҚ-ның тұрақтылығы мен реттеу түрлері.
3 сараман; 8, 9, 10, 11 апталар
4
2
2
7.2.1, 7.2.3
12
Детекторлар сигналдары бойынша энергия шығуының есептеу әдістемесі.
* сараман; 12, 13, 14, 15 апталар
4
7.1.1, 7.1.2
1-ші кестені жалғасы
13
Білім алу нәтижесі; 15 апта
15
7.1.3, 7.2.1
БАРЛЫҒЫ
3 ПӘНДІ ОҚЫП-БІЛУ ЖӨНІНДЕГІ ӘДІСТЕМЕЛІК ҰСЫНЫМДАР
Студенттің берілген пәнді оқып үйренуін қамтамасыз ететін кеңестер мен түсіндірмелер жиынтығы болып саналады. Кеңесті жасаған кезде курстың бір бөлігі студенттің өздік оқып үйренуі мен жүретінің ескеру керек. әдістемелік кеңестің мазмұны:
а) Пәнді оқып үйренуге қажетті уақытты жоспарлауға және оны ұйымдастыруға керекті ақыл-кеңестер.
Бұрын пәннің теориялық бөлігіне бөлінген жалпы сағат санының 60-70%-і бөлігі қарастырылса қазір оған небәрі 15-30 % қана, ал қалған 70-85 %-і студенттің оқытушының қадағалауымен жүретін өздік жұмысына (СОӨЖ) және тек студент өзі ғана жасайтын СӨЖ (студенттің өздік жұмысы) жұмсалатының ескерту керек.
Дәріс - оқудың ең маңызды түрі. Ғылыми- техникалық ақпараттың көлемі күннен күнге өскендіктен дәрістін мазмұнын кеңейтіп және оған қойылатын талапты да жаңартып, жақсартып отыру керек. Дәрістің студенттің пәнді оқып үйренуін ұйымдастыруға тигізетін пайдасы көп. Бірақ діәріс алушы дәріске иек артып алмауы шарт. Дәріс өздік жұмысты алмастыра алмайды. Сондықтан студент дәріске өз бетімен дайындалуы керек. Ол оқулықтан немесе басып шығарылған дәрістер жинағынан дәрістің мазмұнымен танысып, оны ар қарай дамытып конспект жазуы керек. Барлық дәріске дайындалу уақыты кемінде 20-40 минуттан кем болмауы қажет. Бұл уақытты үнемдеуге мүмкіндік береді. Сарамандық сабаққа және зертханалық жұмысқа дайындық пәнді оқып үйренуде студенттің білімінің жетіле беруіне қол жеткізеді.
Екі сағаттық сараман сабағына кемінде бір сағат дайындалу керек. Сараман сабағна дайындықты тексеру әр сабақ тың басында болатының студент білуі керек. Сараман сабағында көрсетілген өздік жұмыстың творчествалық элементі ескерусіз қалмайтының студент білуі керек. Сараман сабағында есепті әр студент оқытушының қадағалауымен өзі жеке шығарады. Студенттің жұмысы аралық үлгерімді тексеру арқылы жүреді, сондықтан студент әрбір жіберілген (босатылған) сабақтың оған тигізер залалы үлкен екенін естен шығармауы керек. Егер студент белгілі бір себеппен жұмысты дер кезінде тапсыра алмаса онда бұл оның сынақ немесе емтиханды тапсыруына үлкен әсер ететінің білуі керек. Сынақ пен емтиханға дайындықтың нәтижесіне ұзақ уақыт бойы жасалған өздік жұмыстың арқасында жетеді.
б) Студенттің іс-әрекетінің жүру барысын сипаттау.
<<Инженерлік жүйелер І>> пәнін оқып үйренуді тақырыптарды бірінен соң бірін оқу арқылы жүргізуі керек:алдымен берілген тақырыптың мазмұнымен және оған арналған әдістемелік нұсқаумен жақсылап танысып,содан кейін осы тақырыпқа қатысты материалды оқулықтан оқуы керек. Материалды оқып үйрену кезінде сұрақтың түпкі мәнін ашып алуы ,тек содан кейін ғана оның нақтылы ерекшеліктерін талдауға кірісу керек.Оқып үйренетін құбылыстар мен процестердің физикалық мәнін анық көзге елестету қажет.
Формуланы дәлелдеп шығаруда оныңфизикалық немесе техникалық мәніне аса көп көңіл аудару керек. Пәндегі пайдаланылатын математикалық амалдар физикалық және техникалық есептерді шешуге қолданылады. Теориялық материалдарды оқып зерттегенде, әсіресе есептерді шығарғанда шамалардың өлшем бірліктерінекөңіл аудару қажет, себебі ол шаманың физикалық мәнін көрсетеді.
Әр тақыраптың материалын қарап шығып сол бойынша конспект құру қажет.
в) Оқу әдістемелік комплекстің (ОӘК) материалдарын пайдалануға арналған кеңес.
Студент оқу материалдарымен бірінші рет таныса отырып, оның берген жаңалықтарын, ерекшелік нысандарын қабылдап, сол арқылы пәннің негізгі жағдайын түсінуі керек.
Оқу процесіндегі негізгі рольге оқытушының материалдарды түсіндіруі және пайдаланылатын көрнекті құралы жатады. Ары қарай жаңадан алынған ақпарат бұрынғы алынған білімдермен араласып, олардың арасында пайдалы байланыс құралына айналады. Сонда барып студентда оқытылатын пән бойынша белгілі бір түсінік (ұғым) пайда болады.
Студент оқу пәнінің негізгі ережелерін және заңдылықтарын иеленіп, оқу материалдарын жалпы түрде меңгеріп оны күнделікті жұмыста, өмірде пайдалануға дайын тұрады.
г) Оқулықтар мен қосымша оқу құралдарымен жұмыс істеуге арналған кеңес.
Егер студент берілген материал көрсетілген оқулықта жеткіліксіз түрде берілген деп есептесе немесе онда берілген материалды оқып зерттеу қиын екенін білсе, онда ол берілген басқа оқулықтардағы немесе қосымша құралдардағы материалдарды пайдалану керек. Жақсы оқулықты дұрыс таңдаудың алатын орны зор. Сондықтанда оқулықтар негізгі және қосымша болып бөлінеді. Егер негізгі оқулықтарда берілген мтериал жеткіліксіз болса, онда қосымша оқулықтарды пайдаланғаны жөн.
Оқулықтар тізімі стандарт бойынша жасалады.
Берілген тақырып бойынша оқулықтарды және басқа ғылыми көпшілікке арналған материалдарды оқұыған соң, конспект құру керек. Онда пайдаланылған оқулықтардын реттік нөмірі, беті, кестелері және т.б. берілгендері көрсетілуі шарт.
Емтиханға (сынаққа) дайындыққа керекті кеңестер
Әртүрлі факторлерді еске сақтауды, процестердің принципін көрсететің заңдылықтарды жатқа айту, немесе берілген материалдарды өз сөзімен жеткізу сұрақ тарына жауап бере алуды үйрену және жалпы принциптерді жаңа жағдайда қолдана алуды үйрену. Студент объекті оның құрамдас бөліктеріне жіктей және керісінше құрамдас бөліктерін бүтіндей объектіге айналдыра білуі керек. Бұл процестер ерекше ойлау процестерін (жопарлау, байланысты, заңдарды құру) тлап етеді. Идеалардың, жұмыстардың құндылығын дайын немесе жаңадан жасалған критерилер мен стандарттар көмегімен қарастыра білу және басқалардың алдында өзінің көз қарасынқорғай білу студентға емтиханды, сынаты жақсы тапсыруға көп көмегін тигізеді.
4 КУРС ФОРМАТЫ
Аудиториялық сабақтарға келесі түрлер жатады: лекциялар (ЛК), практикалық (СПЗ) және ОСӨЖ.
Кейбір тақырыптар сабақта,ал кейбір тақырыптар өз бетінше оқылады.Әр тақырыпты оқу кезінде (5/7) негізні анықтамаларды түсініп алу қажет.
Орындалатын рефераттар көлемі 5бетке дейін болуы керек.
5 КУРС САЯСАТЫ
Сабаққа қатысу міндетті.Егер студент белглі бір себептермен сабқты босататын болса,онда ол қарастырылмаған тақырып бойынша барлық жауапкершілікті өз мойнына алады. Тәртіпті бұзғандығы үшін аудиториядан шығарылады немесе курс үшін <<қанағаттанарлықсыз>> деген баға алады.
Бақылау тапсырмалары міндетті және бекітілген уақытта тапсырылуы қажет. Белгіленген уақыттан кеш тапсырылған жұмыстардың бағасы автоматтық түрде төмендетіледі.
Аралық аттестация нәтижесі сабаққа қатысумен, бақылау жұмыстарын орындауымен, сабақта жауап беруімен, студеттің өздік жұмыстарымен бірге есептелінеді.
Әр түрлі көшірулер немесе плагиат(өзге студенттің дайын тапсырмаларын көшіріп,қолдану) аудиториядан шығарылу немес <<қанағаттанарлықсыз>> деген бағамен жазаланады.
Ұялы телефондарды сабақ уақытында өшіру.
6 БАҒАЛАРДЫ ҚОЮ САЯСАТЫ
Кредит санына қармастан әрбір пәнге бір академиялық периодқа 600 балл бөлінеді(1-7 апта - 270 балл және 30 балл сабаққа қатысқаны үшін;8-15 апта - 270 балл және 30 балл сабаққа қатысқаны үшін).
Бақылаулар түріне қарай және апталар бойынша баллдар үлестірілуі 2 кестеде көрсетілген.
2 -кесте.
апталар
3
4
6
7
10
12
14
15
Бақылау түрі
Балл саны
ПС1,2
20
ПС3
20
ПС4,5
40
ПС 6
20
ПС 7,8
20
ПС 9,10
20
ПС 11,12,13
40
ПС 14
20
ОСӨЖ 1,2
10
ОСӨЖ 3
10
ОСӨЖ 4,5
10
ОСӨЖ 6
10
ОСӨЖ 7,8
10
ОСӨЖ 9
10
ОСӨЖ 10
10
ОСӨЖ 11
10
СӨЖ 1
10
СӨЖ 2
20
СӨЖ 3
20
СӨЖ 4
10
ССӨЖ 5
10
СӨЖ 6
20
СӨЖ 7
20
СӨЖ 8
10
Аралық бақылау
70
70
Баолығы
40
50
70
110
40
50
70
110
270
270
Сабаққа қатысу
30
30
БАРЛЫҒЫ
300
300
7. ӘДЕБИЕТ
7.1 Негізгі әдебиет
7.1.1 Емельянов И. Я. и др. Научно-технические основы управления ядерными реакторами: учеб. пособие для вузов / И. Я. Емельянов, А. И. Ефанов, Л. В. Константинов; Под общ. ред. акад. Н. А. Доллежаля. - М.: Энергоиздат, 1981. - 360 с.
7.1.2 Емельянов И. Я. и др. Управление и безопасность ядерных энергетических реакторов / И. Я. Емельянов, П. А. Гаврилов, Б. Н. Селиверстов. Под ред. И. Я. Емельянова. - М.: Атомиздат, 1975. - 280 с.
7.1.3 Управляющие вычислительные машины в АСУ технологическими процессами. Под. ред. Т. Харрисона. Пер. с англ. Т.1. - М.:Мир, 1975.
7.2 Қосымша әдебиет
7.2.1 Емельянов И. Я. и др. Основы конструирования исполнительных механизмов управления ядерных реакторов / И. Я. Емельянов, В. В. Воскобойников, Б. А. Масленок. Под ред. И. Я. Емельянова. - М.: Энергоатомиздат, 1987. - 232 с.
7.2.2 http://www.avtprom.ru.
7.2.3 Дементьев Б.А. Кинетика и регулирование ядерных реакторов: учеб. пособие для вузов. - 2-е изд., перераб. и доп. - М.: Энергоатомиздат, 1986.
7.2.4 Общие требования к оформлению текстовых документов СТУ 042-РГКП-СГУ-6-2005.
7.2.5 Волков Ю.Г. Как написать диплом, курсовую, реферат. - Ростов-н/Д: Феникс, 2003. - 128 с.
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz