Файл қосу

Химия пәніндегі оқулықтардың құрылымдық - мазмұндық негіздері пәнінің оқытушыға арналған бағдарламасы



ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ 
СемЕЙ  қаласының  ШӘКӘРІМ  атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
                    3 деңгейлі СМЖ құжаты
                                   ПОӘК
                         ПОӘК  042-18-34.1.49/01-
                                     2014
                                       
                                   ПОӘК
 <<Химия пәніндегі оқулықтардың құрылымдық - мазмұндық негіздері >> 
                                пәнінің
         оқытушыға арналған  бағдарламасы
                                       
                                       
                                11.09.2014 ж.
                             № 1 басылым
                                       
                                       
                                       
	
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
            ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
                                       
<<Химия пәніндегі оқулықтардың құрылымдық - мазмұндық негіздері>>
           6М011200  -  <<Химия>> мамандығы үшін
                                       
                                       
     ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН  ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                  Семей
                                     2014
                                Алғы сөз
1 ӘЗІРЛЕНГЕН

Құрастырушы _______ <<__02__>>___09____2014 ж.  Д.Р. Онтагарова,  п.ғ.к.,
аға оқытушы., <<Химия және география>> кафедрасы

2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 <<Химия және география>> кафедрасының отырысында

<<__02___>>___09______2014 ж., № 1 хаттама

Кафедра меңгерушісі м.а. _________ Д.Р. Онтагарова 

2.2 Жаратылыстану ғылымдар факультетінің оқу-әдістемелік бюросының 
отырысында

<<__03___>>____09_______2014 ж., №1  хаттама

Төрайымы_________ З.В.Абдишева

3. БЕКІТІЛДІ
Университеттің Оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында басып шығаруға
мақұлданған  және ұсынылған

<<___11__>>___09______2014 ж., №1 хаттама

ОӘК төрайымы ____________  Г.К. Искакова

4. АЛҒАШҚЫ РЕТ ЕҢГІЗІЛІП ОТЫР












Мазмұны

* Қолдану саласы    
* Нормативтік сілтемелер 
* Жалпы ережелер 
* Оқу пәннің (модульдің) мазмұны 
* Студенттердің өздік жұмысына арналған тақырыптардың  тізімі 
* Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етудің картасы
* Әдебиеттер













	















1 ҚОЛДАНУ  САЛАСЫ
Оқытушыға арналған пәннің бағдарламасы, <<Химия пәніндегі оқулықтардың құрылымдық - мазмұндық негіздері>>  пәнінің оқу әдістемелік кешенінің құрамына кіретін, 6М011200  -  <<Химия>> мамандығы бойынша оқитын магистранттарға арналған.
.

2 НОРМАТИВТІ СІЛТЕМЕЛЕР

<<Химия пәніндегі оқулықтардың құрылымдық - мазмұндық негіздері>> пәнінің оқытушыға арналған бағдарламасы келесі құжаттар талаптары мен ұсыныстарына сәйкес құрастырылған және аталған пән бойынша оқу процесін ұйымдастыру тәртібін  белгілейді:
-   ҚР <<Жоғары оқудан кейінгі білім. Магистратура. Жалпы ережелер>> мемлекеттік жалпы міндетті стандарт 23.08. 2012ж. № 1080
- СТУ 042-ГУ-4-2014 Университет страндарты <<Пәннің оқу-әдістемелік кешендерін құрастыру және рәсімдеуге  қойылатын жалпы талаптар>>;
- ДП  042-1.01-2014 Құжатталған процедура <<Пәннің оқу-әдістемелік кешендерінің құрылымы және мазмұны>>.


3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

3.1. Пәннің  қысқаша мазмұны:

Оқулықтар өте үлкен тираждармен шығарылады және білім беру ісінде орасан зор роль ойнайды. Халықтың білім деңгейі, мәдениеті және тәрбиелілігі осы оқулықтардың сапасына  көп байланысты. 
Оқулықтардың маңыздылығы осындай жоғары болғанына қарамастан педагогика ғылымы  осы уақытқа дейін бұл мәселеге тиісті көңіл бөлмей келді. Осыған байланысты авторлар, редакторлар, рецензенттер, оқулық шығаратын баспа қызметкерлері көбінесе өз тәжірибесіне ғана және өз мүмкіндіктеріне сүйенуге мәжбүр болды. Кейде осының салдарынан шыққан оқулықтың сапасы да ойдағыдай болмады. Тек соңғы жылдары ғана педагогтар қауымдастығында оқулық жасаудың теориясына, оның әдістемесі мен тарихына деген бетбұрыстар жасалды. Бұған оқулық жасау мәселесіне байланысты жасалған дидактикалық, әдістемелік және психологиялық зерттеулер, кандидаттық және докторлық диссертациялар, баспа жанынан ашылып жатқан <<авторлар мектебі>>, Республикалық ғылыми-практикалық <<Оқулық>> орталығы және т.б. дәлел бола алады.     
Осы уақытқа дейін тырнақтап жиналған педагогикалық, социологиялық, психологиялық, ғылыминамалық, кітапнамалық және т.б. шашыраңқы оқулық құрастыруға байланысты материалдарды бір жүйеге келтіре жинақтайтын уақыт жетті. Ол жоғарыда аталған авторлар, редакторлар, рецензеттер, баспа қызметкерлері, орта мектеп мұғалімдерінің осы мәселе бойынша білімдерін жетілдіру үшін, сапалы оқулықтар жасауға көмектесу үшін, және ең негізгі оқырмандар  -  мектеп оқушылары оқулықты тиімді пайдаланулары үшін қажет. 
Сондықтан <<Химия пәніндегі оқулықтардың құрылымдық - мазмұндық негіздері>> атты таңдамалы курс 6М011200  -  <<Химия>> мамандығы бойынша оқитын магистранттары  үшін өздерінің педагогикалық шеберлігін шыңдауға пайдалы курс болады деп ойлаймыз. 

3.2 Пәнді оқып-білудің мақсаты: магистранттарды классикалық, электрондық, мультимедиялық және т.б. осы күнгі оқулықтар жасау теорияларымен таныстыру; магистранттарды химия пәнінің оқу-әдістемелік комплексінің мазмұны және құрылымымен таныстыру арқылы оқу құралдарын практика пайдалану тиімділігін арттыру.

3.3 Пәнді оқып-білудің негізгі міндеті: 
Жалпы химия бойынша берілетін оқулықтарда  көрсетілетін негізгі үш білімге  көңіл бөлу: магистранттарға жалпы химияның жаратылыстану ғылымдарының арасындағы алатын орнын көрсету;  пәнаралық байланысты жүзеге асыру;  табиғаттың тұтастығы, онда жүзеге асатын құбылыстардың бір-бірімен байланыстығы, шарттылығы жөнінде ғылыми көзқарасты қалыптастыру; химияның негізіне кіретін заттар туралы оқу материалын іріктеу; химия курсын құрайтын ұғымдар жүйесін, әр жүйеге кіретін жеке ұғымдарды анықтау; оқылатын теорияның мазмұнын, деңгейін және орнын негіздеу; магистранттардың таным әрекетін жандандыру, білім мен білік алудағы белсенділігін арттыру. 
3.4 Оқып-білудің нәтижелелері:
	Пәнді оқып-білудің нәтижесінде магистрант мыналарды:
* әдебиеттермен жұмыс істеу дағдысын жетілдіру;
* химия курсы бойынша жаңа буын оқу-әдістемелік кешенінің мазмұнын анықтаудың ұстанымдары мен жүйелеудің критерийлерінің саралануын; 
* химияны оқытудың негізгі мақсаттарын іске асыруда осы жастағы оқушылар үшін мазмұны тиімді болатын жаңа буын оқу-әдістемелік кешенінің дайындалуын; 
* жаңа буын оқу-әдістемелік кешенді сабақта пайдаланудың әдістемесінің жасалуын;
* ғаламтордағы ғылыми-техникалық және педагогикалық ақпаратты іздеуінің дағдылары мен іскерліктерін өндіру білуі;
* теориялық білімдерін тәжірибемен байланыстыра білуі;
* ақпаратты қайта өңдеу, қабылдау жолдарының түрлері мен негізгі әдістерін, компьютермен ақпаратты басқару үшін қолдана алуды меңгеру тиіс;  
*  алынған білімдерін оқу процессінің жаңа технологияларында игеру тиіс;
* химияның негізіне кіретін заттар туралы оқу материалын іріктеудің  негізгі ұстанымдарын қолдана алуы тиіс;
* химия курсын құрайтын ұғымдар жүйесін, әр жүйеге кіретін жеке ұғымдарды анықтауы тиіс; 
* оқылатын теорияның мазмұнын, деңгейін және орнын негізделуін түсіну тиіс.

3.5 Курстың пререквизиттері:
бейорганикалық химияның теориялық негіздері, периодтық жуйедегі элементтер химиясы, аналитикалық химия, физикалық химия, органикалық химия
3.6 Курстың постреквизиттері:
Магистрлік  диссертация жұмыстарын жазуда, педагогикалық  практикада  
3.7 Оқу жұмыс жоспарынан көшірме:
                                                                    1кесте
                                   Курс
                                Семестр
                              Кредиттер
                                 ДР сағ.
                                СПС сағ.
                                 ЗС сағ.
                               ОБӨЖ (сағ)
                                БӨЖ сағ.
                                Бар-лығы
                                    сағ.
                  Қорытынды бақылау түрі
                                       2
                                       3
                                       4
                                      30
                                      30
                                       -
                                      30
                                      90
                                      180
                                емтихан

                                       
                                       
                                       
           4 ОҚУ ПӘННІҢ (МОДУЛЬДІҢ) МАЗМҰНЫ

                                                                  Кесте 2 
                     Тақырып аты, мазмұны
                              Сағат саны
                                       1
                                       2
Микромодуль 1  -  Оқулықтың  ғылыми -теориялық негізі
                        Дәріс сабақтары 
Химия ғылымы  және  оқу пәні арақатынасының сипаты (4 сағ)
Материя  құрылымының химиялық концепциялары 
                                       2
Ғылым жүйесі  негізінде  оқу пәндерінің пән мазмұнының   іріктелуі  және құрылуы
                                       1
Химиялық  пәндердің  мазмұнын  құрудың  ғылыми-теориялық  негіздері
                                       1
Заманауи оқулықтардың  мазмұны мен құрылымының теориялық негіздері (6 сағ)
Химиялық  білім  мазмұнының  нормативті-құқықтық  құжаттары
                                       2
Оқулықтарға  қойылатын талаптар
                                       2
Химиядан электрондық оқулықтар және олардың ерекшеліктері. Химиядан электрондық оқулықтың мазмұнын құрастырудың негізгі принциптері.
                                       2
Қазіргі заманғы мектеп химия оқулықтарының  мазмұндық-құрылымдық сипаты (6 сағ) 
Химия оқулықтарының тарихы
                                       1
Жаңа буын <<Химия>> оқулықтары
                                       1
8-сынып <<Химия>> оқулығына талдау (авторы Н. Нұғманов)
                                       1
9-сыныпқа арналған <<Химия>> оқулығының құрылымы мен ерекшеліктері
                                       1
Жаратылыстану-математика бағытындағы 10-11-сыныпқа арналған <<Химия>> оқулығының құрылымы мен ерекшеліктері
                                       1
Гуманитарлық бағыттағы 10-11-сыныпқа арналған <<Химия>> оқулығының құрылымы мен ерекшеліктері
                                       1
               Семинар-практикалық сабақ
Жалпыға міндетті мемлекеттік стандарттың негігі және орта (толық) мектепті бітірушілердің химия пәні бойынша дайындық деңгейіне қойылатын талаптарды талқылап оқу.
                                       2
Орта білім мазмұнын сұрыптау принциптері. Оқу-әдістемелік кешеннің типтік құрамы. 
                                       2
Оқулық педагогикалық жүйе хақында. Оқуға арналған материалдарды сұрыптау: фактылер, заңдылықтар, заңдар, түсініктер, теориялар, терминдер. Оқуға арналған материалдарды құрылымдау.
                                       2
Химия оқулығандағы оқуға арналған материалдарды беру жолдары. Негізгі мәтін. Қосымша мәтін. Түсініктеме мәтін. Иллюстрациялық материалдар: суреттер, графиктер, кестелер, диаграммалар. 
                                       2
Практикалық біліктілік пен дағдыларды қалыптастыруға арналған оқу материалдарын сұрыптау принциптері. Мектептің әртүрлі сыныптарына арналған көрнекілік тәжірибелер, лабораториялық және практикалық жұмыстарды сұрыптау.
                                       2
Химия оқулығына арналған сұрақтар, жаттығулар және есептерді шығарудың әдістемелік талаптары.
                                       2
Химиядан жұмыс дәптерін құрастыру принциптері. Жұмыс дәптерлеріне қойылатын дидактикалық талаптар.
                                       2
Химиядан кластан тыс оқуға арналған кітаптардың негізгі функциялары. Сыныптан тыс оқуға арналған кітаптарды құрастыруға қажетті материалдарды сұрыптау принциптері.
                                       2
Микромодуль 2  -    Кәсіптік  білім берудегі  химия  оқулықтарының   мазмұны   
                         Дәріс сабақтары
Орта  мамандандырылған  оқу орындарындағы  химия  оқулықтарының мазмұндық  ерекшеліктері (4 сағ)
Кәсіптік білім беру бағыттарында  мамандарды даярлаудағы  химия  оқулықтарының мазмұны
                                       2
Кәсіптік білім беру мекемелерінде  химияны  оқытудың  әдістемелік аспектілері
                                       2
ЖОО химиялық пәндерді  оқытудың  мақсаттары және  мазмұны (8 сағ)
Жоғары  химиялық  білімнің жіктелу  сипаты
                                       1
Мамандардың химиялық дайындығының  мазмұнын  іріктелуі  және құрылымы
                                       1
Бейорганикалық  химия  курсының  мазмұндық  құрылымы
                                       2
Органикалық химия  курсының  мазмұндық  құрылымы
                                       2
Химиялық технология    курсының  мазмұндық  құрылымы
                                       1
Физикалық химия   курсының  мазмұндық  құрылымы
                                       1
Шетелдік  білім беру  жүйесіндегі  химия   оқулықтарының құрылымдық мазмұндық ерекшеліктері (2сағ)
                                       2
               Семинар-практикалық сабақ
Кәсіптік білім беру бағыттарында  мамандарды даярлаудағы  химия  оқулықтарының мазмұны 
                                       2
Химия оқулықтарын сараптамадан өткізу әдістемесі.
                                       2
ЖОО химия  пәндері  оқулықтарының құрылымдық мазмұны 
                                       2
ЖОО химия  пәндері  оқулықтарының мазмұндық сабақтастығы
                                       2
Электрондық химия оқулықтары,мазмұны, қолдану әдістемесі
                                       2
Шетелдік  білім беру  жүйесіндегі  химия   оқулықтары
                                       2
Қорытынды. Оқулық сапасын жақсартуға бағытталған ұсыныстар.
                                       2

                                                                               
                                       
5. МАГИСТРАНТТАРДЫҢ  ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫ ТАҚЫРЫПТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ 
5.1. 	<<Жалпы химия курсының мазмұнын таңдауға және оқытуға қойылатын дидактикалық талаптар, мазмұнын сұрыптау негіздері және қалыптастыру кезеңдері, келешегі>> тақырыбында қысқаша конспект жаса. 
Төмендегі құжаттар мен педагог-ғалымдардың  еңбектеріне шолу жасап,  Қазақстан Республикасының Білім туралы Заңы, Конституциясы, Шетелдердегі қолданыстағы нәтижеге бағдарланған білім моделі (НББМ), білім беруге байланысты қаулы, қарарлар, көрнекті философтардың, психологтердің, педагогтердің еңбектері, Қазақстан Республикасы жалпы білім беретін мектептердің "Химия" пәні бойынша  жалпыға мiндеттi бiлiм стандарты, соған сәйкес даярланған  типтік  оқу бағдарламалары, Қазақстан Республикасы 2015 жылға  дейінгі білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламасы, оқу-әдістемелік кешендер бойынша педагог-ғалымдардың  ғылыми еңбектері.
Конспект жоспарын,қажетті  терминдерге  глоссарий құрастыр.
5.2.  Жаңа буын <<Химия>> оқулықтары,мазмұндық-құрылымдық жүйесі 
* 8-сынып <<Химия>> оқулығына талдау  
* 9-сыныпқа арналған <<Химия>> оқулығының құрылымы мен ерекшеліктері  
Көрсетілген жоспар  негізінде кластер,тест сұрақтарын құрастыр   (2нұсқада ,12 сұрақтан және 1дұрыс болатын бес жауаптан) 

5.3. ЖОО-химя пәндерінің құрылымдық-мазмұндық ерекшеліктеріне талдау
* Бейорганикалық химия
* Органикалық химия
* Физикалық химия
* Аналитикалық химия
Конспект жоспарын,қажетті  терминдерге  глоссарий құрастыр.

  + .  <<Шетелдерді  химия  оқулықтарының мазмұндық құрылым  ерекшеліктері>> тақырыбында ғылыми-көпшілік  басылымдарына , педагог-ғылымдардың  еңбектеріне аннотация жаса





6 Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етудің картасы
                                                                  4 Кесте 
Оқулықтардың , оқу-әдістемелік құралдардың атауы
                              Дана (саны)
                      Студенттердің саны
                 Қамтамасыз етілу пайызы
Зайцев, О.С. Методика обучения химии. Теоретический и прикладной аспекты: учебник / О.С. Зайцев.- М.: ВЛАДОС, 1999.- 383 с.- (Учебник для вузов). 
                                      21
                                       4
                                      100
Зайцев, В.Н. Практическая дидактика: учеб. пособие для пед. спец. ун-тов и ин-тов повышения квалификации / В.Н. Зайцев.- М.: Народное образование, 1999.- 215с.- (Профессиональная библиотечка учителя). 
                                       1
                                       4
                                      25

* ӘДЕБИЕТ

  + Негізгі әдебиет
    o Зайцев, О.С. Методика обучения химии. Теоретический и прикладной аспекты: учебник / О.С. Зайцев.- М.: ВЛАДОС, 1999.- 383 с.- (Учебник для вузов). 
    o Системно -структурный подход к построению курса химии.- М: Моск.ун-та, 1983.- 172 с.  

  +  Қосымша әдебиет

    o www.catalog.studentochka.ru,   www.referat-base.ru, www.him.1september.ru          
    o Монахов В.М. Как создать школьный учебник нового поколения.- Педагогика, 1997, №1.  -  С.19-24.
    o Шабаршин В.М. Учебник по неорганической химии для будущего педагога.- Химия. Методика преподавания в школе,- 2001, №9- С. 3-12.
    o Хуторский А.В. Место учебника в дидактической системе.// Педагогика, 2005, №4.- С.10-18.
    o Назарова Т.С., Господарик Ю.П. Стратегия развития учебной книги. - Педагогика, 2005, №3.- С.10-19.
    o Казакова Е. Познавательные проблемы в школьных учебниках. (Электронный ресурс). - Адрес: http:// www. altruism.ru/ sengine. сgi /5/7/84/4.
    o Африна А. Учебные книги модернизированной школы.- Педагогика, 2006, №1.- С. 24-29.
    o  Телешов С.В. Школьные учебные тексты - как выбирать учебник по химии сейчас и надолго.- Химия: методика преподавания, 2004, №??.- С. 19-26.
    o  Гафурова А., Иванов В. Хацринова О. Структурирование содержания электронного учебника.- Высшее образование в России, 2007, №8.- С. 125-127.
    o   Кузнецов В., Клыгина Е., Федосова Т., Горбачев А. Учебник в постиндустриальную эпоху.- Высшее образование в России, 2004, №9.- С.103-108.

Пәндер