УМКД

Емдік гимнастикасының тәсілдері

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ШӘКӘРІМ атындағы СемЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
3 деңгейлі СМК құжаты
ПОӘК
ПОӘК 042-18-35.1. 77
/01-2013

ПОӘК
Мұғалімдерге арналған пәннің бағдарламасы
<<Емдеу және бейімделү дене тәрбие мәдениеті>>

№ 1 басылым
_______2013 ж.

ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
<<Емдеу және бейімделү дене тәрбие мәдениеті>>

<<5В0108>> - <<Дене шынықтыру және спорт>> мамандығы үшін

ОҚЫТУШЫЛАРҒА АРНАЛҒАН ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ

Семей -2013

1.ӘЗЕРЛЕГЕН

Құрастырушы______<<__>>___ 20___ж., аға оқытушы Кунанбаева С.К.

<<Биология>> кафедрасы

2. ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1. Биология кафедрасында отырысында
<<____>>___________ 20___ж.№____хаттама

Кафедра менгерушісі_______Калиева С.К.
2.2. Жаратылыстану ғылымдар факультетінің оқу-әдістемелік бюросының отырысында
<<____>>___________ 20___ж. №____ хаттама

Төрайымы____________ Абдишева З.В.
3. БЕКІТІЛДІ
Университетінің Оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында басып шығаруға мақұлданған және ұсынылған
<<____>>___________ 20___ж. №____ хаттама

ОӘК төрайымы____________ Искакова Г.К.

4.БІРІНШІ РЕТ КІРГІЗЕЛГЕН

МАЗМҰНЫ:

* Қолдану саласы
* Нормативті сілтемелер
* Жалпы ережелер
* Пән мазмұны, пәннің модульдік бөлінуі
* СӨЖ тақырыптары мен мазмұны
* Пәннің оқу - әдістемелік картасы
* Оқу - әдістемелік әдебиеттер тізімінің қамту кестесі
* Әдебиет және қорлар

1.ҚОЛДАНУ САЛАСЫ
<<Емдеу және бейімделү дене тәрбие мәдениеті>> пәнінің оқу-әдістемелік кешені
<<5В0108>> - <<Дене шынықтыру және спорт>> мамандығының студенттеріне арналған. ПОӘК студенттерді курс мазмұнымен, өзектілігімен, қажеттілігімен, саясатымен және студенттің оқу үрдісінде қандай дағдылар мен іскерлікті қалыптастыратындығымен таныстырады.

2. НОРМАТИВТІ СІЛТЕМЕЛЕР

Осы <<Емдеу және бейімделү дене тәрбие мәдениеті>> пәнінің оқу-әдістемелік кешені (ПОӘК) берілген пән бойынша ұйымдастыру ретін анықтайды және келесі құжаттардың талаптары мен ұсыныстарына сәйкес әзірленген:
- ҚР <<Мемлекеттік жалпы міндетті жоғары білім беру стандарты>>
23 тамыз 2012 ж. № 1080 қаулысымен іске қосылған және бекітілген;
<<5В0108>> - <<Дене шынықтыру және спорт>> мамандығының Типтік оқу жоспары,
___2013 ж. № ___ бұйрығымен іске қосылған және бекітілген;
- СТУ 042-СГУ-5-2012 <<Пәндердің оқу-әдістемелік кешенін әзірлеуге және ресімдеуге қойылатын жалпы талаптар>> университет стандарты;
- ДП 042-1.07-2012 <<Пәндердің оқу-әдістемелік кешенінің құрылымы және мазмұны>> құжаттандырылған процедурасы.

3. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1 Пәннің қысқаша мазмұны:
Емдік гимнастика, дұрыс қолданса, денені жылдам сергітіп, ауруға төзімділігін арттырып, қорғаныс қабілетін нығайтып, сырқаттың жылдам айығуына ықпал етеді.
Емдік гимнастика адам денесіне әсер еткенде күрделі құбылысқа сүйенеді. Ол-жоғары нерв жүйесі мен гуморальды (денедегі сұйық зат) реттеуші күштер моторлы-висцералдық рефлекстер.
Негізінде емдік гимнастиканың төрт механизмі бар: денені әлдендіру (сергіту), қоректендіру, орнын толтыру, бірыңғайлау немесе бұрынғы қалпына келтіру. Бұлардың бәрі бір-бірімен тығыз байланысты.
Жоғарыда айтылған емдік гимнастиканың механизмдері бір-бірімен тығыз байланыста. Солардың әсерінен емдік гимнастиканың бірнеше қыры мен сырын ашуға болады. Олар: бірінші-ден, бүкіл денеге әсер ететін өзгеше терапиялық ңасиеті; екіншіден, аурудың асқыну процестеріне жол бермейтін патогендік қасиеті; үшіншіден, денедегі әр мүшенің қызметін, іс-әрекетін қатарға қосып, қалпына келтіретін функционалды қасиеті; төртіншіден, кемтар болган мүшеге сүйемелдеу, соған бейімделу, науқастың көңілін көтеру қасиеті; бесіншіден, емдік-педагогикалық қасиеті -- ол ауру адамның алдына бір мақсат қойып, барлық ынта-жігерімен, сана-сезіммен жат-тығуларды орындауында.
Осындай дене гимнастикасының жан-жақты әсерінен сырқат адам толығымен қатарға қосы-лады. Оның ой-өрісі, еңбекке қабілеті артып, өз мамандығын меңгеретін, әлеуметтік, экономика-лық қажетке жарайтын бағалы қызметкер болуы-на мүмкіндік туады.
Емдік гимнастикасының тәсілдері
Емдік гимнастикасының тәсілдеріне жаттығулар жиынтығы және та-бигат факторлары (ауа, су, күн сәу-лесі) жатады. Бұлардың ішіндегі негізгісі жатты-ғулар жиынтыгы. Олар гимнастикалың, спорттық-қолданбалы, ойын түрлері болып үшке бөлінеді.
3.2 Пәннің мақсаты:
-Аурулар мен жарақаттын салдарынан болған адам ағзасындағы морфофизиологиялық өзгерістерді ЕГ мен массаж арқылы қалпына келтіру.
-емдік гимнастика мен массаж - жеке дара медициналық пән. әртүрлі ауруларды, жарақаттарды емдеу үшін дене тәрбиесінің тәсілдері мен массаждың түрлерін, әдістерін қолданады.
-емдік гимнастика мен массаждың негізгі бөлімдерін клинико-физиологиялық негіздері, емдік гимнастиканың механизмдері, ЕГ мен массаждың әдістемелері, ішкі ағзалар, буын-тірек, хирургиялық, жүйке-жүйесі қолданатын дәйекті нақты тәсілдер.
-ЕГ мен массажды спортшыларға, мектеп жасындағы балалар мен жасөспірімдерге, егде тартқан адамдарға қолдану ерекшелігі.
Аурулар мен жарақаттын салдарынан болған адам ағзасындағы морфофизиологиялық өзгерістерді ЕГ мен массаж арқылы қалпына келтіру.

3.3 Пәннің міндеттері. - емдік дене тәрбие құралдары мен тәсілдерінің дағдыларын және машықтықты қалыптастырып, білім беріп оларды денсаулықты нығайтып жұмыс қабілетті жоғарлату
-студенттерге түрлі аурулар мен жарақаттардың себебі, өту барысы мен белгілерінен мәліметтер берү
- оқыған материалға анализ жасай білү;
- алынған мәліметтерді дурыс бағалау.
3.4 Оқып-білудің нәтижелелері
Пәнді оқып-білудің нәтижесінде студент мыналарды:
* өздік жұмыстарды белсендіру;
* білім сапасын көтеру;
* негізгі қолданатын әдістерін білу;
.
3.5 Курстың пререквизиттері:
-анатомию
-биомеханику
-биохимию
-физиологию ФКиС
-гигиену ФКиС
-возрастную физиологию и школьную гигиену
-массаж
3.6 Курстың постреквизиттері:
Педагогикалық практика.Болашақ маман спортта қолдану

3.7 Жұмыс оқу жоспарынан көшірме
1 кесте
Курс
Семестр
Кредиттер
Дәріс сағ
практик
Сағ
СӨБОЖ
СӨЖ
Барлығы
Бақылау нысаны
4
8
2
10
20
15
45
90
емтихан

4. ПӘН МАЗМҰНЫ (модульдық)
Курстың тақырыптық жоспары
№
Тақырыптар
Лек
Прак
СРСП
СРС
1.
Жалпы және жеке патология негіздері.
1
1
1
4
2.
Жеке патология негіздері.
1

2
4
3
Емдік гимнастиканың негізі.
1
2
1
4
4
Ішкі ағзалар ауруына қолданатын емдік гимнастика.
1
2
1
4
5
І шкі ағзалар ауруына қолданатын емдік гимнастика.
Ас қорыту ағзалар ауруында, зат алмасу бұзылғанда берілетін емдік гимнастика.
1
3
2
6
6
Орталық және шеткері жүйке жүйесі ауруларына берілетін жаттығулар.
Ми және жұлын зақымданғанда қимыл-қозғалыстын бұзылуы.
Емдік жаттығулар жинағы.
1
4
2
6
7
Тірек-буын зақымданғанда берілетін емдік гимнастика.
1
3
2
6

Хирургиялық аурулар мен жарақаттарда тағайындалатын емдік гимнастика.
1

8
Хирургиялық аурулар мен жарақаттарда тағайындалатын емдік гимнастика.
Кеуде және құрсақ ішіне операция жасағанда қолданатын емдік гимнастика.
Үсігенде және күйгенде қолданатын емдік гимнастика.

3
2
6
9
Арнайы медициналық топтарға арналған емдік гимнастика
Оқу орны мен мектептерде арнай медициналық топтарды құрастыру.
1

2
2
6

10
20
15
45

5. СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНЫҢ ТАҚЫРЫПТАРЫ

Студент өзі сабаққа конспект жазып дайындалғанда оқылатын сұрақтар.

№
Тақырыбы
Тапсырма мазмұны, мақсаты
Ұсынылатын әдебиеттер
Балл
Бақылау формасы
Орындау мерзімі
1
Жалпы және жеке патология негіздері.
Жалпы ауруға берілетін анықтама. Ауру, сырқаттың алдынғы кезі. Патологиялық жағдай, ауруға қарсыласу.Аурудың себебі мен дамуы, барысы. Ағзаның ауруға қарсы туру қабілеті. Шеткері қан айналымының бұзылуының негізгі түрлері.
Тіндегі зат алмасуының бұзылуы.
Қабыну және жылу алмасынуың өзгерүі.
1,2,3,5,6.
4
Конспект, тест,жеке бак жұмыс.
1апта

2
Жеке патология негіздері.
Жүрек - қан тамырлар ауруы.Қан айналымы аурулары.
(ЖҚТ)Жүрек - қан тамырлар ауруларын жіктеу.
Тыныс мүшелерінің аурулары.
Ас қорыту ағзаларының аурулары.
Зат алмасудың бұзылуы. Сусамыр, семіздік,зоб, подагра.
Жалпы тұсініктеме,себептері, белгілері, дамуы.
1,2,3,5,6.
4
Конспект, тест,жеке бак жұмыс.
2-4апта

3
Емдік гимнастиканың негізі.
Емдік гимнастиканың тәсілдері..
Емдік гимнастиканың әдістері.
Емдік гимнастика формалары.
1,2,3,5,6.
4
Конспект, тест,жеке бак жұмыс.
5апта
4
Ішкі ағзалар ауруына қолданатын емдік гимнастика. Тыныс мүшелерінің ауруларына берілетін емдік гимнастика.
Кезендеріне сәйкес ауруларға берілетін жаттығулар жинағы.
Арнайы кезендермен тиімді жаттығулар жинағын тағайындау.
1,2,3,5,6.
4
Конспект, тест,жеке бак жұмыс.
6апта
5
І шкі ағзалар ауруына қолданатын емдік гимнастика.
Ас қорыту ағзалар ауруында, зат алмасу бұзылғанда берілетін емдік гимнастика.
Зат алмасудың бұзылуы. Сусамыр, семіздік,зоб, подагра.
Кезендеріне сәйкес ауруларға берілетін жаттығулар жинағы.
Арнайы кезендермен тиімді жаттығулар жинағын тағайындау.
1,2,3,5,6.
4
Конспект, тест,жеке бак жұмыс.
7апта

6
Орталық және шеткері жүйке жүйесі ауруларына берілетін жаттығулар.
Ми және жұлын зақымданғанда қимыл-қозғалыстын бұзылуы.
Балалардың сал ауруына берілетін жатттығулар жинағы.
Кезендеріне сәйкес ауруларға берілетін жаттығулар жинағы.
Арнайы кезендермен тиімді жаттығулар жинағын тағайындау.
Емдік жаттығулар жинағы.
1,2,3,5,6.
4
Конспект, тест,жеке бак жұмыс.
8апта
7
Тірек-буын зақымданғанда берілетін емдік гимнастика.
Кезендеріне сәйкес ауруларға берілетін жаттығулар жинағы.
Арнайы кезендермен тиімді жаттығулар жинағын тағайындау.
1,2,3,5,6.
4
Конспект, тест,жеке бак жұмыс.
9апта
8
Хирургиялық аурулар мен жарақаттарда тағайындалатын емдік гимнастика.
Кеуде және құрсақ ішіне операция жасағанда қолданатын емдік гимнастика.
Үсігенде және күйгенде қолданатын емдік гимнастика.
Кезендеріне сәйкес ауруларға берілетін жаттығулар жинағы.
Арнайы кезендермен тиімді жаттығулар жинағын тағайындау.
Емдік жаттығулар жинағы.
1,2,3,5,6.
4
Конспект, тест,жеке бак жұмыс.
10-14апта
9
Арнайы медициналық топтарға арналған емдік гимнастика
Оқу орны мен мектептерде арнай медициналық топтарды құрастыру.
Кезендеріне сәйкес ауруларға берілетін жаттығулар жинағы.
Арнайы кезендермен тиімді жаттығулар жинағын тағайындау.
Емдік жаттығулар жинағы.
1,2,3,5,6.
4
Конспект, тест,жеке бак жұмыс.

15апта

6.ПӘНДІ ОҚУ БОЙЫНША ӘДІСТЕМЕЛІК ҰСЫНЫСТАР
3 кесте
Тақырып атауы
Қолданыла-тын құрал жабдықтар
Өзін - өзі тексеру сұрақтары
Бақылау түрі
Дәріс сабақтар

Зертханалық сабақтар

Жалпы және жеке патология негіздері.
Жалпы және жеке патология негіздері.
Плакат
кесте
Жалпы ауруға берілетін анықтама. Ауру, сырқаттың алдынғы кезі. Патологиялық жағдай, ауруға қарсыласу.Аурудың себебі мен дамуы, барысы. Ағзаның ауруға қарсы туру қабілеті. Шеткері қан айналымының бұзылуының негізгі түрлері.
Тіндегі зат алмасуының бұзылуы.
Қабыну және жылу алмасынуың өзгерүі.
ауызша тест
Жеке патология негіздері.
Жеке патология негіздері.
Плакат
Кесте
Жүрек - қан тамырлар ауруы.Қан айналымы аурулары.
(ЖҚТ)Жүрек - қан тамырлар ауруларын жіктеу.
Тыныс мүшелерінің аурулары.
Ас қорыту ағзаларының аурулары.
Зат алмасудың бұзылуы. Сусамыр, семіздік,зоб, подагра.
Жалпы тұсініктеме,себептері, белгілері, дамуы.
Ауызша
Тест
Емдік гимнастиканың негізі.
Емдік гимнастиканың негізі.
Плакат
Кесте
Емдік гимнастиканың тәсілдері..
Емдік гимнастиканың әдістері.
Емдік гимнастика формалары.
Ауызша
тест
Ішкі ағзалар ауруына қолданатын емдік гимнастика.
Ішкі ағзалар ауруына қолданатын емдік гимнастика.
Плакат
Кесте
Кезендеріне сәйкес ауруларға берілетін жаттығулар жинағы.
Арнайы кезендермен тиімді жаттығулар жинағын тағайындау.
Ауызша
тест
І шкі ағзалар ауруына қолданатын емдік гимнастика.
Ас қорыту ағзалар ауруында, зат алмасу бұзылғанда берілетін емдік гимнастика.
І шкі ағзалар ауруына қолданатын емдік гимнастика.
Ас қорыту ағзалар ауруында, зат алмасу бұзылғанда берілетін емдік гимнастика.
Плакат
кесте
Зат алмасудың бұзылуы. Сусамыр, семіздік,зоб, подагра.
Кезендеріне сәйкес ауруларға берілетін жаттығулар жинағы.
Арнайы кезендермен тиімді жаттығулар жинағын тағайындау.
Ауызша

тест
Орталық және шеткері жүйке жүйесі ауруларына берілетін жаттығулар.
Ми және жұлын зақымданғанда қимыл-қозғалыстын бұзылуы.
Емдік жаттығулар жинағы.
Орталық және шеткері жүйке жүйесі ауруларына берілетін жаттығулар.
Ми және жұлын зақымданғанда қимыл-қозғалыстын бұзылуы.
Емдік жаттығулар жинағы.
Плакат
Кесте
Орталық және шеткері жүйке жүйесі ауруларына берілетін жаттығулар.
Ми және жұлын зақымданғанда қимыл-қозғалыстын бұзылуы.
Емдік жаттығулар жинағы.
Балалардың сал ауруына берілетін жатттығулар жинағы.
Шеткері жүйке жүйесі ауруларына (неврит, невралгия, плексит, радикулит) қолданатын емдік гимнастиканың әдістері. .
Психо-эмоционалды өзгерісте қолданатын емдік гимнастика.Неврастения, психостения, истерия невроз түрлерінде қолданатын емдік гимнастика.
Ауызша
тест
Тірек-буын зақымданғанда берілетін емдік гимнастика.
Тірек-буын зақымданғанда берілетін емдік гимнастика.
Плакат
Кесте
Тірек-буын зақымданғанда берілетін емдік гимнастика.
Сіңірдің созылуы, тартылуы, үзілуі,буынның шығуы сияқты ауруларда қолданатын жаттығулар жинағы.
Буын ауруларында (артроз,артрит) берілетін арнайы жаттығулар жинағы. .
Мүсіннің бұзылуы, омыртқа жотасының қисаюы.

Ауызша
тест
Хирургиялық аурулар мен жарақаттарда тағайындалатын емдік гимнастика.
Хирургиялық аурулар мен жарақаттарда тағайындалатын емдік гимнастика.
Плакат
Кесте

Ауызша
тест
Хирургиялық аурулар мен жарақаттарда тағайындалатын емдік гимнастика.
Кеуде және құрсақ ішіне операция жасағанда қолданатын емдік гимнастика.
Үсігенде және күйгенде қолданатын емдік гимнастика.
Хирургиялық аурулар мен жарақаттарда тағайындалатын емдік гимнастика.
Кеуде және құрсақ ішіне операция жасағанда қолданатын емдік гимнастика.
Үсігенде және күйгенде қолданатын емдік гимнастика.
Плакат
кесте
Құрсақ қуысындағы мұшелердің төмен түскенде берілетін гимнастикалық жаттығулар. Хирургиялық аурулар мен жарақаттарда тағайындалатын емдік гимнастика.
Кеуде және құрсақ ішіне операция жасағанда қолданатын емдік гимнастика.
Үсігенде және күйгенде қолданатын емдік гимнастика.
ауызша тест
Арнайы медициналық топтарға арналған емдік гимнастика
Оқу орны мен мектептерде арнай медициналық топтарды құрастыру.
Арнайы медициналық топтарға арналған емдік гимнастика
Оқу орны мен мектептерде арнай медициналық топтарды құрастыру.
Плакат
Кесте
Кезендеріне сәйкес ауруларға берілетін жаттығулар жинағы.
Арнайы кезендермен тиімді жаттығулар жинағын тағайындау.
Емдік жаттығулар жинағы.
Ауызша
тест

7. ОҚУ - ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІНІҢ ҚАМТУ КЕСТЕСІ
4 кесте
№
Оқулықтар және оқу-әдістемелердің атауы.
әдебиеттер саны
Студент саны
Пайызы
Ескерту.

Негізгі.

Негізгі эдебиеттер.
1. Икиманова ГК. Саулық пен сымбат. Алматы. 1991ж.
2. Попов СН Лечебная физическая культура. - М 1988г.
3.Дубровский ВИ. Лечебная физическая культура. М 2001 год.
4. ЗаконРК. <<Об охране здоровья граждан в РК>>
Казахстанская правда. 19.05.1997.
5. Дубровский ВИ. Массаж. М-2001год.
6. Брехман ИИ. Валеология - наука о здоровье.

Қосымша эдебиеттер.
1. Васичкин ВН. Лечебный и гигиенический массаж. - Минск 1996 год.
2. Правосудов ВП. Лечебная физическая культура. М-1980год.

10
15
0,1

100

100
0,1

100

100
100

0,2

100

8. ӘДЕБИЕТ ЖӘНЕ ҚОРЛАР
Негізгі әдебиеттер
1. Икиманова Г. К. Саулық пен сымбат.Алматы. 1991ж.
2. Попов С.Н. Лечебная физическая культура. - М. 1988г.
3.Дубровский ВИ. Лечебная физическая культура. М 2001 год.
4.Дубровский ВИ. Массаж. М-2001год
ҚОСЫМША ӘДЕБИЕТТЕР:
1. Васичкин ВН. Лечебный и гигиенический массаж. - Минск 1996год.
2. Правосудов ВП. Лечебная физическая культура. М-1980год.

Пәндер

Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат

Қосымша

Email: info@stud.kz