УМКД

Мектеп оқушыларының құқықтық мәдениетін қалыптастыру жолдары

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ
ШӘКӘРІМ атындағы СЕМЕЙ қаласының МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
3 деңгейлі СМЖ құжаты
ПОӘК
042-ХХХ/01-2014
<<Мектепте құқықтық білім беру>> пәнінің оқу-әдістемелік кешені, студенттер үшін пән бағдарламасы

№1 басылым
11.09. 2014 ж.

СТУДЕНТТЕР ҮШІН
<<МЕКТЕПТЕ ҚҰҚЫҚТЫҚ БІЛІМ БЕРУ>>
ПӘННІҢ ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ

<<5В011500>> - құқық және экономика негіздері мамандығына арналған

Семей
2014

Кіріспе

1. ҚҰРАСТЫРЫЛҒАН
Құрастырған Сабалакова А.У. _______28.08.2014 ж.
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің <<Құқықтану>> кафедрасының аға оқытушысы.

2. ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1. Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің <<Құқықтану>> кафедрасының мәжілісінде.
Хаттама № __1___ <<_03_>> ___09____ 2013ж.
Кафедра меңгерушісінің м.а _____________ Толепбергенова А.Е.

2.2. Экономика, құқық және гуманитарлық ғылымдар факультетінің оқу-әдістемелік бюро мәжілісінде
Хаттама № __1___ <<__09__>> ________09____ 2014ж.
Төраға ______________ Тойкин С.Х.

3. БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқу-әдістемелік кеңес мәжілісінде қаралып және баспаға ұсынылды
Хаттама № __1___ <<__11__>> ____09______ 2014ж.

ОӘК төрағасы, оқу - әдістемелік
жұмыстары бойынша проректор _________ Искакова.Г.К

БІРІНШІ РЕТ ЕНГІЗІЛГЕН
* Мазмұны

1. Жалпы ережелер
2. Сабақ түрлері бойынша пәннің мазмұны және сағаттарын бөлу
3. Пәнді оқу бойынша әдістемелік ұсыныстар
4. Пәннің форматы
5. Пәннің саясаты
6. Баға қою саясаты
7. Әдебиет

1. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕ
1.1 Оқытушы және пән туралы жалпы мәліметтер:
- Оқытушының аты-жөні А.У.Сабалакова
- Кафедра - <<Құқықтану>>
- Байланыс ақпараты- оқу ғимараты №1, кабинет 605
- Пән атауы - <<Мектепте құқықтық білім беру>>
- Кредиттер саны - 3

Жұмыс оқу жоспарынан көшірме (Кесте 1);
Курс
семестр
кредиттер
ЛК
(сағ)
лаб
(сағ)
Прак
(сағ)
СОӨЖ (сағ)
СӨЖ (сағ)
Барлығы (сағ)
Қорытынды бақылаудың формасы
2
3
3
30
-
15
45
45
135
Емтихан

1.2 Пәннің мазмұнының қысқаша сипаты:
Мемлекетіміз жастарға құқықтың білім, тәрбие беру ісіне үнемі маңыз беріп келеді. Қазақстан заңдарына терең құрмет сезімін қалыптастыру, оларды сөзсіз сақтау және орындау -ұзақ уақыт тәрбие жұмысын жүргізудің жемісі. Көбіне құқықтық сананың төмендігі, материалдық және рухани игіліктердің не екенін жөнді түсінбеушілік қоғамға жат қылықтарды туғызады.
Қазіргі біздің қоғамымыздың басты талабы - мемлекеттік және халықаралық деңгейге сай, бәсекеге төтеп бере алатын, жан-жақты, адамгершілік-этикалық нормаларды меңгерген, отансүйгіш, патриоттық сезімде өскен ұрпақтар тәрбиелеу. Құқықтық мәдениетті қалыптастыру-үйлесімді тәрбиені білім беретін оқу орындарында пайдалану, оны жетілдіру, өзге тәрбие нысандарымен байланыстыра отырып, оқушылардың құқықтық санасын қалыптастыруда, олардың қоғам алдындағы жауапкершілігін арттыруда қолдану басты іс болып табылады.
Сондықтан да қазіргі кезде құқықтық мәдениеті жоғары, білімді оқушылар тәрбиелеу және қалыптастыру ісі кезек күттірмей атқарылатын мемлекеттік маңызды шаралардың қатарында тұр. Оқушылардың құқықтық мәдениетін жетілдіру бағытында атқарып жатқан іс-әрекеттердің маңызы мен мәнін саралау, оқушылардың құқықтық мәдениетін қалыптастыруда құқықтық тәрбиенің атқаратын рөлі, оқушылардың құқықтық мәдениетінің қалыптасу құрлымы мен даму кезеңдері зерттеудің нақты обьектісін айқындайды.

1.3 Пәнді оқытудың мақсаты:
Қазақстан Республикасының әрбір азаматы бойына құқықтық құндылықтарды сіңіріп, құқықтық сананы қалыптастырумен бағаланады. Қоғам үшін ең қымбат қазына - ол адам, адамның бостандығы мен өмірі. Бүгінгі жастар осы қымбат қазынаны бағалай білуі тиіс. Сол себептен құқықтық білімді, мәдениетті қалыптастыру тәрбиенің негізгі мақсаты. Оқушы кезеңінен мемлекет заңдары мен қоғамда өмір сүру ережелерін құрметтеуге, қоғам заңдылықтарын бұзуға төзбеушілікке, қоғамдық тәртіпті сақтауға тәрбиелеу - құқықтық білім берудің, тәрбиенің негізгі мақсаты. Осы сапалар болашақ қоғам азаматының құқықтық мәдениетінің мәнін құрайды.
1.4 Пәнді оқытудың міндеттері:
* оқытудың тиімді әдістерін пайдалана отырып құқықтық білім беруді жүйелеу;
- құқықтық білімдерді игеру арқылы жастарды оқыту және тәрбиелеу технологиясын жетілдіру.
1.5 Оқытудың нәтежиелері:
Студент білу керек:
- құқықтық білім берудің мазмұны мен әдістерін, мектепте құқықтық мәдениетті қалыптастыру әдіс-тәсілдерін;
- оқушылардың танымдық әрекеттерін жетілдіру жолдарын.
Студент меңгеру керек:
* құқықтық құжаттармен жұмыс істей білу;
* іс-жүзінде алған білімдерін қолдана алу;
* құқық негіздері сабағында азаматтану курсын оқыту әдістемесін білу.

1.6Пререквизиттер:
1.6.1 Құқық негіздері
1.6.2 Мемлекет және құқық негіздері
1.6.3 Педагогика және психология
1.7Постреквизиттер:
1.7.1 Құқық және экономика негіздерін оқыту әдістемесі
1.7.2 Құқықтық жалпы білім беруді ұйымдастыру
1.7.3 Білім беру менеджменті

2. САБАҚ ТҮРЛЕРІ БОЙЫНША ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САҒАТТАРЫН БӨЛУ
Кесте 1
№
р/с
Тақырыптардың
аталуы
Сағаттар
Әдебиеттер

Дәріс
Лабор
сағат
Практ
сағат.
Білім
алуш-ң
ОӨЖ
Білім
алуш-ң
ӨЖ

1
2
3
4
5
6
7
8
1
Тақырып 1. <<Құқықтық білім беру>> пәніне кіріспе
1
-
1
3
40
1,3,4,10
2
Тақырып 2. Құқықтық білім берудің қажеттілігі. Құқықтық мемлекет және құқықтық білім. Құқықтық білім берудің мақсаттары. Құқықтық білім берудің міндеттері.
2
-
1
3

3,13
3
Тақырып 3. Мектепте құқықтық білім берудің тиімді формалары.
3
-
1
3

10,13
4
Тақырып 4. Мектепте құқықтық білім беру сатылары.Құқықтық білім беруде оқушылардың жас ерекшеліктерінің маңызы. Орта және жоғары сыныптарда құқықтық білім берудің ерекшеліктері.

-
1
3

3,4,10,13
5
Тақырып 5. Құқықтық сана және құқықтық мәдениет: жалпы ұғымы. Мектеп оқушыларының құқықтық мәдениетін қалыптастыру жолдары.
3
-
1
3

3,4,10,13
6
Тақырып 6. Жалпы білім беру мекемесі оқушысының құқықтық статусы
2
-
1
3

3,4,10,13
7
Тақырып 7. Оқушылар ата-анасының құқықтық статусы
2
-
1
3
60
3,4,10,13
8
Тақырып 8. Білім беру мекемесінің педагогикалық және өзге де қызметкерлердің құқықтық статусы
2
-
1
3

3,4,10,13
9
Тақырып 9. Білім алу процесінің қатысушыларының құқық қорғау механизмі және институты
2
-
1
3

3,4,10,13
10
Тақырып 10. Оқушыларды құқық сабағында тәрбиелеудің маңызы. Құқық сабағының тәрбиелік мақсатын анықтау. Құқық сабағының тәрбиелік мақсатына жетудің жолдары.
2
-
1
3

3,4,10,13
11
Тақырып 11. Сабақтан тыс уақытта оқушыларды құқықтық тәрбиелеудің мақсаты мен міндеттері, оның жоспарын құру. Құқық апталықтары, құқықтық оқылымдар, құқықтық олимпиадалар
2
-
1
4

3,4,10,13
12
Тақырып 12. <<Жалпыға бірдей құқықтық білім беру>> туралы Қазақстан
Республикасы Үкіметінің қаулысына жалпы сипаттама.
2
-
1
4

3,4,10,13
13
Тақырып 13.
Құқықтық шаралар:жалпы ұғымы. Құқықтық шараларды ұйымдастыру. Құқықтық шаралардың түрлері. Құқықтық шараларды өткізу әдістері.

3
-
2
4

3,4,10,13
14
Тақырып 14. Оқушыларды құқық сабағында тәрбиелеудің маңызы. Құқық сабағының тәрбиелік мақсатын анықтау. Құқық сабағының тәрбиелік мақсатына жетудің жолдары.
2

3. ПӘНДІ ОҚУ БОЙЫНША ӘДІСТЕМЕЛІК ҰСЫНЫСТАР

Аталмыш курс бойынша өзіндік жұмыс дәріс және семинар сабақтарынан тыс беріліп отыр. Себебі өздік жұмыс студенттердің терең ойлап, мемлекет және құқық саласында әр түрлі мәселелерді көтеріп қана қоймай, оны шеше алу қабілеттерінің жетілуіне ықпалын тигізеді. Сондықтан өздік жұмысты жүргізудің әр түрлі нысандары таңдалып алынды.
Студенттің өздік жұмысы оқушының өздік жұмысымен салыстырғанда әлдеқайда көш ілгері болуы керек.
Өздік жұмыстарға қойылатын талаптар:
* Жазбаша баяндамалардың сауатты, ұғынықты түрде, тақырыпты аша отырып жазылуы;
* Жоба қойылған талаптарға жауап бере отырып жазылуы керек (көлемі, пайдаланған әдебиеттер тізімі, жоспары, кіріспе т.с.с.);
* Ғылыми мақаланы басқа мақалалардан ажырата білу, талдау жасай білу, яғни сол мақалаға қатысты өз пікірін айту;
* Белгілі бір мәселеге қатысты сұрақ - жауап жүргізіп, қорытынды жасай білу.
Өздік жұмыс берілген тақырыпқа шолу жасау, қосымша әдебиеттер мен деректер қолдану,глоссарии мен түсініктерге қысқаша сипаттама берілуі міндетті түрде қажет.
Одан кейін оның презентациясы болады, онда студент 10-15 минутта өз көзқарасымен пікірін білдіреді.
Жобаны орындауға
Талаптар
Жаңалығы
Балл
Қызметтік ерекшелігі
Өзгенің жаңаша қолданылуы Өзгеше жолмен жасалуы Мақсатқа жетудегі шығармашылық
10
Жаңашылдығы
Дизайндық ерекшеліктері және т.б.
10
Қауіптері және оны шешу жолдары
1.
2.
4
Теориялық білімі
1.
2.
10
Жобаның жүйелілігі
Мерзімдік
құрылымдық
6
Барлық элементтердің бірлесіп жұмыс жасауы
1.
2.
20
Барлығы
60
Жоба тақырыптары студенттер үшін оқу - әдістемелік кешенде көрсетілген.

4 ПӘННІҢ ТҮРІ

<<Мектепте құқықтық білім беру>> пәні дәріс, практикалық (семинар), студенттердің өздік жұмыстарынан құрылады және де қортыңды бақылау (емтиханмен) аяқталады. Сонымен қоса, осы пән бойынша жеке нақты бір тақырыптар бойынша өзіңдік жұмыстар орындалады.
Дәріс сабақтары теориялық негіздері бойынша түсінік алу және курстың өзекті, күрделі мәселелерін жалпылауға бағытталған. Практикалық (семинар) сабақтары дәрісте алған білімдерін бекітуге және теорияда алған білімдерін терең меңгеруді көздейді.
Өздік жұмыс студенттердің терең ойлап, кәсіпкерлік құқық саласында әр түрлі мәселелерді көтеріп қана қоймай, оны шеше алу қабілеттерінің жетілуіне ықпалын тигізеді. Сондықтан өздік жұмысты жүргізудің әр түрлі нысандары таңдалып алынды. Студенттің өздік жұмысы оқушының өздік жұмысымен салыстырғанда әлдеқайда көш ілгері болуы керек.

5 ПӘННІҢ САЯСАТЫ
* Сабақтарға уақытында келу;
* Сабақ үстінде басқа істермен шұғылданбау;
* Себепсіз сабақтан қалмау, ауырған жағдайда справка әкеліп, көрсету;
* Босатқан сабақтарды оқытушы белгілеген уақытта келіп тапсыру;
* Тапсырманы орындалмаған жағдайда, қорытынды баға төмендейді;
* Оқу процессіне белсенді қатысу;
* Күнделікті сабақтарға қатысу;
* Шыдамды, жауапты болу керек,
Талаптар: сабақ барысындағы жұмыстарға белсенді қатысу үшін, студенттердің мамандыққа кіріспе пәніне қызығушылығы болу керек. Барлық тапсырмаларды уақытында орындау керек.
Сабақта материалды талдау үшін, сұрақтар қойып, сын көзқарас білдіру үшін, мәселені көтеру үшін алдын ала дайындалып келу керек.

6 БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ

№
Сабақ түрі
1
2
3
4
5
6
7

8
9
10
11
12
13
14
15

1
Дәріс
-

30
2
Практ. сабақтар
-
20
20
20
20
20
-
100
-
15
15
15
15
20
20
-
100
3
СӨЖ
-
-
30
-
30
40
-
100
-
-
30
-
30
-
40
-
100
4
Ағымды бақылау
-

70
70

70
70
5
Қортыңды
-

300

7. ӘДЕБИЕТТЕР
* Білім туралы. - Об образовании: Қазақстан Республикасының Заңы. Алматы. <<Литера>>, 2007ж. еңгізілген өзгерістермен, 01.09.2014ж.
* Концепция правового обучения учащейся молодежи в Республике Казахстан. утверждена постановлением Президента Республики Казахстан от 21 июня 1995 года № 2347
* Барихновская Е.Г. и др. Система правового образования в школе. Концепция. М.: 2012.
* Баймырзаева Р. Жалпыға бірдей құқықтық оқудың өзекті мәселелері. // Қазақстан заңдары. - 1998.- №8, 39 - 44 бб.
* Қазақстан Республикасының Орта білімді дамыту тұжырымдамасы. Ана тілі, 19 маусым, 2009ж.
* Қазақстан Республикасының 2015 жылға дейінгі білім беруді дамыту тұжырымдамасы. Астана. 26 желтоқсан, 2003.
* Қазақстан Республикасы жоғары білім беру мемлекеттік стандартының тұжырымдамасы. Алматы, 2013.
* Газизова Н.С. Азаматтық білім - құқықтық мемлекет болудың кепілі. // Қазақстан мектебі, №3, 2004.
* Газизова Г.С. Құқық дегеніміз не? // Қазақстан мектебі, №4, 2004.
* Ибраева А. С. Правовая культура: проблемы теории и практики. Алматы, 2012.
* Баймырзаева Р. Жалпыға бірдей құқықтық оқудың өзекті мәселелері. // Қазақстан заңдары. - 1998.- №8, Б.39 - 44.
* Голикова Н.И., Куриленко Т.Ф. Из опыта правового обучения и воспитания учащихся. // Начальная школа, №7, 2001, .С.4 - 19.
* Газизова Н.С. Құқық негіздері қалай оқытылуда? //Қазақ тарихы, №4, 2002, Б.69 - 71.
* Организация и проведение правового всеобуча. В помощь организаторам правового всеобуча. Алматы: Жеты жаргы, 1996. С. 14..
* Мендыгалиева Г.К. Новое в системе правового образования в школе. //Менеджмент в образовании, №1, 1998, С.21 - 23.
* Марковичева Е.В.Актуальные проблемы воспитания и гражданского образования. //Стандарты и мониторинг в образовании, №2, 2000, С.11 - 14.
* Махкамов У. Жоғарғы сынып оқушыларында адамгершілік мәдениетті қалыптастырудың педагогиалық жайлары.// Қазақстан жоғары мектебі, 1998, №4,Б.168 - 171.
* Сабыров Т.А. Оқушылардың оқу белсенділігін арттыру жолдары. Алматы, Мектеп, 1978.
* Сборник научно - методических статей по правоведению. М., 1979.
* Сабыров Т. Болашақ мұғалімдердің дидактикалық дайындығын жетілдіру. / Көмекші құрал/ - Алматы,1999.
* Гиниятуллина А.А.Опыт организации групповой работы на уроках. //Начальная школа, 2004, №1, С.15 - 17.
* Голикова Н.И., Куриленко Т.Ф. Из опыта правового обучения и воспитания учащихся. // Начальная школа, №7, 2001, С.14 - 19.

Пәндер

Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат

Қосымша

Email: info@stud.kz