Файл қосу

ВЕТЕРИНАРИЯЛЫҚ РАДИОБИОЛОГИЯ



ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ СЕМЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
3 деңгейдегі СМЖ  құжаты
ПОӘК 

 042-14.4.02.01.20.24/ 01  -  2010
окытушыға  <<ветеринариялық радиобиология>> пәннің оқу-әдістемелік бағдарламасы 
№ 2 басылым   09.08. орнына. 3-ші басылым    09.  2010 ж.

                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
           ПӘНІНІҢ ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
        5В120100    - <<ветеринариялық медицина>>   мамандарына   арналған 
                                       
           ВЕТЕРИНАРИЯЛЫҚ  РАДИОБИОЛОГИЯ
окытушыға пәннің оқу-әдістемелік бағдарламасы
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       

                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                               СЕМЕЙ  2010
                                Алғы сөз
                                       

1.Өңделді
       
  Құрастырған     ___________   <<1>> қыркүйек  2010  ж.       Рахимжанов Б. А. ветеринария ғылымының  кандидаты,  доцент.   <<Ветеринариялық медицина>>  кафедрасы  

2.Талқыланды
2.1 <<Ветеринариялық медицина>> кафедрасының  мәжілісінде  
    Хаттама   № 1    <<   2    >>    қыркүйек   2010 жыл         
                                       
Кафедра  меңгерушісі,  профессор :                __________            Искаков М.М.


2.2   Аграрлық факультетінің оқу - әдістемелік кеңес  отырысында қаралды
   Хаттама №1   <<14>>    қыркүйек  2010 жыл 
   
Төрайымы  доцент :                                        __________      Джаманова Г.И.
 
 3.Бекітілді
  Университеттің оқу - әдістемелік кеңес шешімімен бекітіліп іске енгізілді
      Хаттама   № 1 <<30>>    қыркүйек  2010 жыл.  
Университеттің оқу ісінің проректоры, профессор:   ___________ 
                                             Молдажанова  А. А.   
                                                                               
4. № 2-ші басылым 09. 2008  орнына  № 3-ші басылым 09.2010 ж. 
                                       
                                       
                                       
                                       
                                Мазмұны
                                       
* Қолдану саласы
* Нормативтік сілтемелер
* Жалпы епрежелер мен сабақ өткізетін орын
* Оқытушыға арналған жұмыс бағдарламасы
* Студентердің өзіндік жұмыстарының тақырыптары
* Піннің оқу әдістемелік қартасы
* Оқу- әдістемелік әдебиеттермен  қамтамасыз етілген картасы
* Әдебиеттер



                         * Қолдану саласы

Пәннің оқу- әдістемелік кешені Ветеринариялық радиобиодлогия пәнінен дайындалған.   051202 <<Ветеринариялық снитария>> мамандығында оқитын студентерге арналған. Дайындалған   оқу - әдістемелік кешені <<Ветеринариялық медицина кафедрасында қолданылады. Осы пәнді оқыту арқылы студенттерді кәзіргі жағдайдағы теориалық және практикалық талаптарға сай келетін  жоғары білімді  маман ретінде дайындау. Ол үшін студенттер ветеринариялық радиобиодлогия пәні бойынша жетік білуді қажет.  Ветеринариялық радиобиодлогия пәні бойынша дайындаған оқу- әдістемелік кешені осы пәнді игерудегі негізгі оқулық нұсқау болып саналады.

                 * Нормативтік сілтемелер
                                       
Ветеринариялық радиобиодлогия оқу- әдістемелік кешені оқу үрдісін ұйымдастырудың тәртібін кесімді құқықты құжаттың талабына сай бекітіліп өңделген:
- ҚР МЖМБС 03.07.448.2006. Қазақстан Республикасының  Мемлекеттік жалпы міндетті білім стандарты Білім және ғылым министрлігінің бұйрығымен бекітіліп, енгізілген  <<23>>    12     2005    года  № 779, 051202  -  <<ветеринариялық cанитария>>, мамандығына арналған 
-       Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің   2007   жылдағы  22  қарашадағы   № 566 бұйрығымен бекітілген  <<кредиттік оқу технологиясы бойынша процесін ұйымдастыру ережесі>>.
-  <<Пәннің оқу - әдістемелік кешенінің өңделуіне жалпы қойлатытын талаптар бойынша университет стандарты СТУ 042-РГКП-СГУ-8-2007;
- <<Пәндердің оқу - әдістемелік кешенінің құрылымы және мазмұны құжатталған орындау тәртібі ҚОТ 042-08.10.10.12-2007 

                         * Жалпы ережелер
Оқытушының тегі, аты, әкесінің аты Рахимжанов Болат Адылгазинович
Ветеринариялық медицина кафедрасы
Байланыс информациясы  -  тел. 53-19-20 №6
 оқу ғимараты 6
Сабақты өткізетін орын  -  аудитория   105
Ветеринариялық радиобиология
Кредит саны  - 3
Семестр         -  5
Оқу жұмыс жоспарынан көшірме (кесте)

          Оқу жұмыс жоспарының  көшірмесі
                                                                   Кесте 1
                                   Курс
                                Семестр
Кредитері
                               Дәріс сағ
                                     ТС
                                    Сағ.
                                     ЗТ
                                   өбож
сөж
                                Барлығы
                                    сағ
                   Қортынды бақылау түрі
   З
                                       5
                                       3
                                      15
                                      15
                                      15
45
                                      45
                                      135
  емтихан
 
   * Оқытушыға арналған жұмыс бағдарламасы
                                                                  Кесте  2
Тақырып №
                          Тақырып аттары
                              Сағат саны


Д
   Т
З
ОБӨЖ
СӨЖ
1
Кіріспе. Атом ғылыми техникасының  маңызы және дамуы.  Атом құрылысы туралы осы заманғы түсінік. Ядроның протон-нейтронды улгісі.
1
1
1
3
3
2
Ядролық физиканың негізі.
 Ядро массасы мен масса кемістігі. Атомдағы бөлшектердің байланыс энергиясы. Ядро заттарының тығыздығы.
1
1
1
3
3
3
Радиоактивті сәулелердің шашырауы мен сипаттамасы 
Радиоактивтілік құбылысы Табиғи және жасанды радиактивтілік. Ядролық өзгерістердің түрлері:
1
1
1
3
3
4
Радиоактивтілік құбылысы 
Радиоактивті ыдырау заңы. Ыдыраудың сипаттамасы
- ыдырау, - ыдырау, динейтронды  -  ыдырау ядроның өздігінен бөлінуі К-L- қармауы, изомерлі ауысуы.

1
1
1
3
3
5
Дозиметрия, радиометрия Радиоактивтілікті өлшеудіңнегізгі әдістері. Сәулелену дозасы оның қуаты.

1
1
1
3
3
6
Микродозиметрия жөнінде түсінік
1
1
1
3
3
7
Радиоэкология, оның мақсаты
1
1
1
3
3
8
Радиоактивті заттардың токсикологиясы" Радиациалық ветеринарлық-санитарлық бақылау
1
1
1
3
3
9
Иондаушы сәулелердің биологиялық әсері
1
1
1
3
3
10
Иондаушы сәулелердің заталмасу органдарына әсері
1
1
1
3
3
11
 Сәулелерден жануарлардың зақымдалуы Сәуле ауруы. Тері жабынының сәулелі күйіктері
1
1
1
3
3
12
Иондаушы сәулелерден жануарлардың күюі 
1
1
1
3
3
13
Радионуклидті ион сәулелерін ауылшаруашылық ветеринариасында қолдануы.
1
1
1
3
3
14
Ветеринарлық қадағалау нысаналары
1
1
1
3
3
15
Радиация негізінің кауіпсіздігі және радиактивті заттармен жұмыс жүргізуді ұйымдастыру
15

15

15
45
45

                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       

                                       
                                       
                                       
                                       
5.Студентердің өзіндік жұмыстарының тақырыптары
                                       
              ОБӨЖ тақырыптарының аттары
                                       
                                                                   Кесте 3
                                      №
               ОБӨЖ сабақтар тақырыптары
                                      С
Өзігінен дайындалудың қысқаша мазмұны мен  мақсаты
Өздігінен дайындалудың түрлері 
                             Әдебиеттер
1
Радиациалық кауіпсіздік техникасы
                                       2
Халықаралы  қ заң негізінде радиоэкологиялық конгрессте тағайндалған   радиациалық кауіпсіздік техникасы
Сабақ барысында оқытушының  басшылығымен студенттер радиациалық кауіпсіздік техникасының заңын үйрену 
                               Белов А.Д.
                              Киршин В.А.
                                       2
Атом ядросының құрлысы
                                       2
Протон нейтрон кұрлысы негізі
Студенттер сабақ барысында оқытушының  бақылауымен 
                               Белов А.Д.
                         Киршин В.А.стр 11
                                       3
Нуклондардың меншікті байланыс энергиясы, есептер
                                       2
             Ядролық күш, масса дефектісі
Студенттер сабақ барысында оқытушының  бақылауымен 
                                       
                               Белов А.Д.
                        Киршин В.А.стр 14-16
                                       4
Нуклондардың меншікті байланыс энергиясы, есептер
                                       2
             Ядролық күш, масса дефектісі
Студенттер сабақ барысында оқытушының  бақылауымен 
                               Белов А.Д.
                        Киршин В.А.стр 14-16
                                       5
Радиоактивтіліктің анықтамасы
                                       2
                 Радиоактивтілік құбылыс
Студенттер сабақ барысында оқытушының  бақылауымен 
                                       
                               Белов А.Д.
                         Киршин В.А.стр 16
                                       6
Жартылай ыдырау заңдары, есептер
                                       2
Табиғи ыдырау
Студенттер сабақ барысында оқытушының  бақылауымен 
                               Белов А.Д.
                        Киршин В.А.стр 31-42
                                       7
Радиометриялық аспаптардың құрлысы және қолданылуы принциптері.
                                       2
                              Радиометр 
          Дала радиометрлері Дозиметрлер
Студенттер сабақ барысында оқытушының  бақылауымен
                               Белов А.Д.
                        Киршин В.А.стр 70-75
                                       8
Жартылай ыдырау заңдары, есептер
                                       2
                           ﻞ .. ыдыраулар
Студенттер сабақ барысында оқытушының  бақылауымен әдістерді меңгереді
                               Белов А.Д.
                         Киршин В.А.стр 76
                                       9
Радиометриялық аспаптардың құрлысы және қолданылуы принциптері.
                                       2
Дала радиометрлері ﻞ .. радиметрлер
Студенттер сабақ барысында оқытушының  бақылауымен әдістерді меңгереді
                               Белов А.Д.
                        Киршин В.А.стр 70-75
                                      10
Дозиметриялық бақылаудың аспаптары мен әдістері. 
                                       2
                         ПМР -1 РМ-1М, МРМ-2
Студенттер сабақ барысында оқытушының  бақылауымен әдістерді меңгереді
                               Белов А.Д.
                        Киршин В.А.стр 70-75
                                      11
Далалық дозиметриялық аспаптармен жұмыс істеу.
                                       2
ДП  - 22-П
Белла дозиметрi 
Студенттер сабақ барысында оқытушының  бақылауымен меңгереді
                               Белов А.Д.
                         Киршин В.А.стр.74
                                      12
Өлшеулерді тіркеу, өңдеу және қате жіберушілерді бағалау. 
                                       2
ﻞ .. 
Студенттер сабақ барысында оқытушының  бақылауымен аппаратының ерекшеліктері
Мен танысады.
                               Белов А.Д.
                          Киршин В.А.стр 
                                      13
Сынамаларды радиациалық экспертизаға дайындау
                                       2
  Судың, топырактың, организм мүшелерінің 
Студенттер сабақ барысында оқытушының  бақылауымен
                               Белов А.Д.
                         Киршин В.А.стр271
                                      14
Сыртқы сәулелерден қорғану.
                                       2
                     Сауле аурулары жіті
Студенттер сабақ барысында оқытушының  бақылауымен 
                               Белов А.Д.
                          Киршин В.А.стр 
                                      15
Сыртқы сәулелерден қорғану.
                                       2
                     Сауле аурулары жіті
Студенттер сабақ барысында оқытушының  бақылауымен ерекшеліктеріне көніл бөледі
                               Белов А.Д.
                          Киршин В.А.стр 
                                       
               СӨЖ тақырыптарының аттары
                                                                   Кесте 4
                                      №
                             Тақырыптар
                            Орындау түрі
                            Бақылау түрі
                                Әдебиет
                                       1
               Радиоактиіктің анықтамасы
                                Реферат
                                    Қор
                                    ғау
                               Белов А.Д.
                         Киршин В.А. стр.16
                                       2
Жартылай ыдырау заңдары, есептер
                                Реферат
                                     АС
Белов А.Д.
                         Киршин В.А. стр.31
                                       3
Радиометриялық аспаптардың құрлысы және қолданылуы принциптері.
                                Реферат
                                     АС
                               Белов А.Д.
                         Киршин В.А. стр.16
                                       4
Дозиметриялық бақылаудың аспаптары мен әдістері. 
                                Реферат
                                     АС
                               Белов А.Д.
                         Киршин В.А. стр.67
                                       5
Далалық дозиметриялық аспаптармен жұмыс істеу.
                                Реферат
                                     АС
                               Белов А.Д.
                         Киршин В.А. стр.72
                                       6
Өлшеулерді тіркеу, өңдеу және қате жіберушілерді бағалау. 
                                Реферат
                                     АС
                               Белов А.Д.
                         Киршин В.А. стр.75
                                       7
Сынамаларды радиациалық экспертизаға дайындау
                                Реферат
                                     АС
                               Белов А.Д.
                          Киршин В.А. стр.
                                       8
Сыртқы сәулелерден қорғану.
                                Реферат
                                     АС
                               Белов А.Д.
                         Киршин В.А. стр.82
                                       9
Радиоэкология және токсикология..
                                Реферат
                                 қорғау
                               Белов А.Д.
                        Киршин В.А. стр.176
                                      10
Иондаушы сәулелердің биологиялық әсері
                                Реферат
                                     АС
                               Белов А.Д.
                         Киршин В.А. стр.94
                                      11
Сәулемен зақымдану
                                Реферат
                                     АС
                               Белов А.Д.
                        Киршин В.А. стр.196
                                      12
Жіті сәуле ауруларының кезіндегі перифериялық қанның зақымдалуы
                                Реферат
                                 қорғау
                               Белов А.Д.
                         Киршин В.А. стр.1
                                      13
Жіті сәуле аурулары кезіндегі патологиялық-анатомиялық өзгерістер
                                Реферат
                                     АС
                               Белов А.Д.
                        Киршин В.А. стр.172
                                      14
 Иондаушы сәуленің биологиялық әсері. Сәулемен зақымдану.
                                Реферат
                                     АС
                               Белов А.Д.
                         Киршин В.А. стр.94
                                      15
Радиологиялық ветеринариялық лабораторияның құрлысы мен жабдықтануы, оларға қойылатын талаптар.
                                Реферат
                                    Қор
                                    ғау
                               Белов А.Д.
                            Киршин В.А.278

* Ветеринарлық радиобиология пәнінің әдістемелік қартасы


Дәрістердің 
тақырыбы
Пайдаланатын 
құралдар
Зертханалық-
тәжірибелік
сабақтар 
тақырыбы
Сабақты 
қамтамасыз 
жасауға
 керектілер
Бақылау
 турлері
1
Кіріспе. Атом ғылыми техникасының  маңызы және дамуы.
Зертханалық схемалар
Радиациалық кауіпсіздік негіздері және радиоактивті заттармен жұмыс істеуді ұиымдастыру
НРБ-76/87
ОСП-72/87
Т.б. құралдар
Күнделікті бақылау
(КБ)
2
Ядролық физика элементтері
Таблица,
схемалар
Ядролық физика негіздері. 
Радиоактивтілік
Нуклондардың меншікті байланыс энергиясы, есептер
Жартылай ыдырау заңдары, есептер
Рубежді бақылау
Методикалық
Нұсқаулар, практикум 1995
КБ







РБ
3
Радиометрия мен дозиметрия
Таблица,
схемалар
Радиометрия аспабының  құрлысы Дозиметриялық бақылаудың аспаптары 
Далалық дозиметрия аспаптары Өлшеулерді тіркеу,өңдеу,қателер
бағалау ережелері
Коллоквиум
Аспаптар, методикалық құралдар
КИД-І


СРП-68-01,
"Аргунь"
Методикалық нұсқау


Рубежді бақылау
4
Ветеринарлық қадағау объектілерін радиациалық сараптау


Сынамаларды сұрыптау және дайындау
Ветеринар
лық қадағау объектілерін радиациалық сараптау
КБ
5
Радиоэкология және радиотоксикология
Таблица,
схемалар
Сыртқы сәулелерден қорғану.

Есеп шығару

6
Иодаушы сәулелердің биологиялық әсері
Таблица,
суреттер
Иондаушы сәулелердің биологиялың әсерінің механизмінің анықтау, әр түрлі жүйелер мен мүшелерге әсері


7
Сәулемен зақымдану
Таблица,
суреттер
Сәулеленген малды клиникалық зерттеу
Перифериалық қанның өзгеруі
ЖСА паталог.анат. өзгерістер
Клиникалық зерттеу аспаптары
Гематол.Зерт.
Методиккалық нұсқау
КБ


КБ
КБ





















8
Радиоактивті изотоптар мен иондаушы
сәулелерді малшаруашылығына пайдалану

Таблица,
суреттер
Қалалық ветеринарлық лабораторяның радиологиялық және токсикологиялық бөліміне бару
Қортынды сабақ
Компьютерлік зерттеулерді көріп уйреніп бақылау. Методикалық нұсқаулар







РБ

Ветеринарлық қадағау объектілерін радиациалық сараптау

9
Иондаушы сәулелердің биологиялық әсері
Таблица,
суреттер
Далалық дозиметриялық аспаптар
Дозиметрлер
РБ
10
Иондаушы сәулелердің зат
алмасу органдарына әсері
Таблица,
суреттер
Өлшеулерді тіркеу
Дозиметрлер
РБ
                                      11
Сәулемен зақымдану
Таблица,
суреттер
Тері жабынының сәулелермен күюі
кестелер
РБ
                                      12
Жіті сәуле ауруларының кезіндегі перифериялық қанның зақымдалуы
Таблица,
суреттер
Қан құрамының өзгерістері
Клиникалық зерттеу аспаптары
Гематол.Зерт.
Методиккалық нұсқау
РБ
                                      13
Жіті сәуле аурулары кезіндегі патологиялық-анатомиялық өзгерістер

Сынамаларды радиациалық сараптамаға дайындау
сынамаға арналған құрал жабдықтар 
РБ
                                      14
 Иондаушы сәуленің биологиялық әсері. Сәулемен зақымдану.

Жануарлардың сәулелікке сезімталдылығы
дозиметрлер радиометрлер

                                      15
Радиологиялық ветеринариялық лабораторияның құрлысы мен жабдықтануы, оларға қойылатын талаптар.

Дербес қорғану шаралары радиобиологиялық зертханада қызмет атқартындардыңжеке гигиенасы
қортынды сабақ
техника кауіпсіздік шаралары
РБ























* Пәннің оқу- әдістемелік әдебиеттермен  қамтамасыз етілу картасы


Оқулықтар мен оқу-әдістемеліктердің   аттары 
Саны
студенттердің саны
пайызы
                                       1
                                       2
                                       3
                                       4
1. Белов А.Д. Киршин В.А.      Ветеринарная радиобиология.    М. <<Колос>>  Агропромиздат  1987.    -287 c.
                                      35
                                      35
                                      100
2. Малгаждаров С.М. Жуков Е. Малгаждаров М.С   Радиобиология  Алматы. 2000.
                                      20
                                      20
                                      100
3 Г.Г. Воккен <<Радиобиология>>, Москва, Высшая школа, 1967 ж
     35
                                      35
                                      100
4. А.Д. Белов <<Практикум по ветеринарной радиобиологии>>, Москва, Агропромиздат, 1988 ж
                                      50
                                      35
                                      100
                                       
                                       
                                       
                                       
5 П. Лысенко, В.В. Пак <<Практикум по радиобиологии>>, Москва, Колос  - С.  2007 ж. 133 б.
                                      40
                                      35
                                      100
















                            * ӘДЕБИЕТТЕР

* Белов А.Д. Киршин В.А.      Ветеринарная радиобиология.   // М.  /Колос  -Агропромиздат  - 1987.    - 287  c.
* Малгаждаров С.М. Жуков Е. Малгаждаров М.С   Радиобиология  Алматы.  -2000 ж.   -133 б.
* Г.Г. Воккен <<Радиобиология>>, Москва, Высшая школа, 1987  
* А.Д. Белов <<Практикум по ветеринарной радиобиологии>>, М. Агропромиздат. 1988 . 302 с.
* П. Лысенко, В.В. Пак   Практикум по радиобиологи. // М. Колос.- 2007 г.
*  Н.С. Покровский. Способы защиты от ядерного, химического и бактериологического оружия. //учебно - методическое пособие . /М. -1994 -128 с. 































































































Пәндер