Stud.kz

УМКД


Файл қосу

Тағам және өндеу кәсіпорындарындағы ветеринариялық санитариялық сараптау



ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ қаласыныңШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

3 деңгейлі СМЖ кұжаты
                                   ПОӘК
                                       
                                       
ПОӘК 
042-18-23.1.08/01-2013ж .
<<Мал және құс өнімдерін ветеринариялық санитариялық сараптау-ІІІ>> пәнінен оқытушыларға арналған оқу әдістемелік кешені 
                                       
                                       
                              №_ басылым
                              <<__>>_____2013ж.


                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                   ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕН
                                       
                                       
<<МАЛ ЖӘНЕ ҚҰС ӨНІМДЕРІН ВЕТЕРИНАРИЯЛЫҚ САНИТАРИЯЛЫҚ САРАПТАУ-IІІ>>
пәнінің 051202-<<Ветеринариялық санитария>> мамандығына арналған
                                       
               ПӘННІҢ ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН 
                      ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ
                                       


















                                  Семей
                                     2013
                                       
                                Алғы сөз
                                       
                                       
1 .ӘЗІРЛЕГЕН________ <<___>>____ 2013 ж., Дюсембаев С.Т., в.ғ.д., профессор
                        ________ <<___>>____ 2013 ж., Серикова А.Т., в.ғ.к., профессор м.а.
 
<<Ветеринариялық санитария>> кафедрасы

2. ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 <<Ветеринариялық санитария>> кафедрасының  мәжілісінде

Хаттама  <<_____>> __________2013 ж., №____
Кафедра меңгерушісі ____________E.Омарбеков

2.2 Аграрлық факультеттің оқу-әдістемелік  кеңесінің мәжілісінде
Хаттама  <<_____>>__________ 2013 ж., №_____
Төрайымы ___________________     А.Тлеубаева

3. БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің мәжілісінде                                                                           мақұлданды және баспаға ұсынылды
Хаттама  <<____>> ____________2013 ж., №_____
ОӘК  төрағасы___________________Г.Искакова

4. АЛҒАШ   РЕТ  ЕНГІЗІЛДІ. 





                                 ҚҰРАМЫ


1. Қолдану орны
2. Нормативтік негіздер
3. Жалпы жағдайлар
4. Оқу пәннің құрамы (модульдер)
5. Студенттердің өздік жұмысты орындауға арналған тақырыптар тізімі
6.  Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз ету картасы
7. Әдебиеттер

	1 ҚОЛДАНУ ОРНЫ
	<<Мал және құс өнімдерін ветеринариялық санитариялық сараптау-ІІІ>> пән бойынша оқу-әдістемелік кешен 051202- <<Ветеринарлык санитария>> мамандығында оқитындарға арналған. Ол оқитындарды курстың, мазмұнымен, қажеттілігімен, өзектілігімен, саясатымен таныстырып, қажетті біліммен қамтамасыз етеді. Оқу-әдістемелік кешен пәнді оқудағы басшылыққа алатын нeriзri құжат болып саналады.

2 НОРМАТИВТІК НЕГІЗДЕР
 	<<Мал және құс өнімдерін ветеринариялық санитариялық сараптау-ІІІ>> пәні бойынша оқу- әдістемлік кешені оқу үрдісін ұйымдастырудағы негізгі болып саналады және ол мынандай құжаттар мен талаптардан, және әдістемелерге сәйкес келеді:  
 - Мемлекттік жалпыға бірдей жоғары білімді стандарты; 
- 051202 - <<Ветеринариялық санитария>> мамандығын дайындауға арналған оқу жұмыс бағдарламасы; 
 - 051202 - <<Ветеринариялық санитария>> мамандығына арналған типтік оқу бағдарламасы, мамандыққа арналған жоғары мектеп білім типтік оқу бағдарламасының А қосымшасы. 
 - СТУ 042 - ГУ-4-2013 <<Пәннің оқу әдістемелік кешенін дайындау мен әзірлеуге арналған  жалпы талаптар>> атты  университет стандарты; 
 - ДП 042-1.01-2014  <<Пәннің оқу әдістемелік кешенінің мазмұны>> атты құжаттар процедурасы

	3 ЖАЛПЫ ЖАҒДАЙЛАР

3.1 Пән құрамының қысқаша сипаттамасы - мал және құс шаруашылығы өнімдері вет сан сараптаудың халық шаруашылық маңызы зор себебі сойыс өнімдерін интенсивті технологиялық өңдеу негізінде қазіргі заманғы, алдыңғы зерттеу әдістерін қолдану, бүгінгі күнде жоғары сапалы тағамдық өнімдерді алуға мүмкіндік береді. 
3.2 Пәнді оқытудың негізгі мақсаты - халықты зоонтропонозды аурулардан қорғау, жануарлардың жануар тектес азық және конфискаттар арқылы зақымдануларынан қорғау ветеринариялық санитариялық жағынан сапалы және био техногенді оастағыштардан жануар және құс сойыс өнімдерін, ет өнімдерін, сүт және сүт өнімдерін өндіру және шығару салаларында зерттеушілік ұйымдастырушылық,басқарушылық және сараптау қызметтер үшін мамандарды дайындау болып табылады.
3.3 Пәннің негізгі міндеті-мал және құс  шаруашылығы өнімдерін вет сан бағалау ережелерін және гигиеналық зерттеу әдістерін,сонымен қатар жануар тектес шикізаттарын және өнімдерін стандартизациялық және сертификаттық технологиясының негіздерін меңгеру.  
3.4    Оқу нәтижесі
Пәнді оқу нәтижесінде оқитындар білуі керек:
    білу:
- инфекциялық, инвазиялық аурулардың қоздырғыштарына термиялық әсерлердің режимдерін (төменгі және жоғарығы температуpa) санитарлық өңдеу сапасын микробиологиялық қадағалау үшін вет бақылау нысандарынан сынамалар алу ережелері;
- сойыс малдарын, құстарды, терісі бағалы аңдарды, қояндарды және басқа да жануарларды дайындау, тасымалдау, қабылдау, күту және сояр алдында дайындау кездерінде ветеринариялық қызмет көрсету ережелері;
- мал және құс шаруашылығы өнімдерін жабайы аңдар және құстар өнімдерін жануар тектес шикізаттарды сойғаннан кейінгі ВССды ұйымдастыруды және оның әдістерін санитарлық бағалауды;
- өнімдерді және шикізаттарды консервілеу және зарарсыздандыру әдістерін;
- қоршаған ортаны қорғау мәселелерін;
   меңгеру:
- органикалық,биохимиялық, гистологиялық, бактериологиялық, ғылыми зерттеу әдістерін, инфекциялық және жұқпалы емес ауруларды анықтау үшін малдардың сойыс өнімдерін қарап тексеру әдістерін сонымен қатар етті трихинеллоскопиялау әдісін меңгеру керек; 
-  өнімдер мен шикізаттардың сапалығын анықтау үшін оргенолептикалық және арнайы зерттеу әдістерін;
- нақтылы ғылыми тәжірибелік ақпараттық іздену және әдістемелік мәселелерді шешу үшін алынған белгілер;
   істей білу:
- мал және құс ұшаларын және мүшелерін ет және ет өнімдерін, сүт және сүт өнімдерін, жұмыртқа және жұмыртқа өнімдерін жануар тектес шикізаттарды вет сан сараптауды жүргізу;
-   сойыс малдарын және құстарын сою дайындауды жүргізу;
-  инфекциялық,инвазиялық,жұқпалы емес аурулар уланулар кезіндегі мал құс өнімдерін және шикізаттарын ветеринариялық санитариялық сараптауды жүргізу және токсикоинфекциялар және токсикоздардың алдын алу шараларын жүргізу;
- жануар тектес шикізаттар мен өнімдерді зерттеудің қазіргі заманғы әдістерін қолдану;
   түсіну:
- сойыс малдарының, құстарының өнімдерін тексеруді, ет өнімдерін, сүт және сүт өнімдерін ветеринариялық санитариялық сараптауды, ет және құс комбинаттарының, қасапханалардың, сою пунктерін және алаңдардың құрылысына, жер таңдауды квалификациялық жүргізуге мүмкіндік беретін теорияны жақсы түсіну және жануар тектес өеімдерді өндіруде қолданылатын технология және стандартизация негіздерін білу.
        ескере білу: 
- мал шаруашылығы өнімдерінің сапасына әсер ететін факторлар туралы жалпы түсінік және оларды тәжірибеде ескере білу;
    игеру:
- сойыс малдарын құстарды қабылдау және тапсыру тасымалдау және союға дайындау технологиялық, биохимиялық бақылау үшін өнімдерден сынама алу;
- ет өнімдерін кәсіпорындарда базарлардың ВСС сүт зауыттарында ұшалар мен мүшелерге ВСС жүргізу;
- ет және сүт, жұмыртқа мал шикізаттарына оргенолептикалық, физиохимиялық, гистологиялық және басқа да зерттеулер жүргізуді игеру.

3.5 Пәннің пререквизиттері: 
Микробиология және вирусология - I , II; мал шикізат өнімдерін сертификаттау негіздері;  малшаруашылық өнімдерінің технологиясы және стандартизациясы.
3.6 Пәннің постреквизиттері: 
 Радиациямен зақымдалған өнімді ветеринарлық-санитарлық сараптау; Ет және сүт өнімдерін  өндеу технологиясы, гигиенасы және ветеринариялық санитариялық сараптау- II ; Тағам және өндеу кәсіпорындарындағы ветеринариялық санитариялық сараптау.

          3.7 Жұмыс оқу жоспарының көшірмесі
                                                                   Кесте 1
Курс
Семестр
кредит
саны

Дәріс (сағ)
Зертханалық  (сағ)
ООӨЖ (сағ)
ОӨЖ
 (сағ)
Барлығы (сағ)
Қорытынды бақылау түрі
5
9
3
15
                                      30
22,5
                                     67,5
                                      135
                                Емтихан
                                       

	4 ОҚУ ПӘННІҢ ҚҰРАМЫ (модульдер)
                                                                   Кесте 2
    Тақырыптардың аты және олардың құрамы
                              Сағат саны
                                       1
                                       2
                          Дәріс сабақтар
1 модуль. Құс шаруашылық өнімдерін ветеринарлық санитарлық сараптау.
1-2.Ауылшаруашылық құстарын өндеу гигиенасы және ұшасымен ішкі ағзаларын тексеру әдістері.
Союға дайындау. Сояр алдындағы тексеру. Құсты сою мен өндеудің қазіргі технологиялық  жүйелері. Әртүрлі құсты өндеу ерекшеліктері. Ұша мен ішкі ағзаларын тексеру әдістері және оны ұйымдастыру.
                                       1
3.Құс етін ветеринариялық санитариялық сараптау.
Құсеті. Морфологиясы мен химиялық құрамы, тағамдық құндылығы. Құс етін сақтау. 
                                       1
4.Құстың жұқпалы ауруларын сойғанға дейін және сойғаннан кейінгі инфекциялық ауруларын анықтау. 
(Ньюкасл ауруы, жұқпалы ларинготрахеит, шешек, құстардыңтүмауы, орнитоз, туберкулез, Марек ауруы). 
                                       1
5.Құстардың инвазиялық ауруларындағы сойыс өнімдерін ветеринариялық санитариялық сараптау. 
Құстың инвазиялық ауруларын сойғанға дейін және сойғаннан кейін анықтау. (Құскокцидиозын, спирохетозын, жұқпалысинуситтер). Дифференциалды(ажырату) диагностикасы.
                                       1
6.Құстардың жұқпалы емес ауруларындағы ветеринариялық санитариялық сараптау
Құстардың жұқпалы емес ауруларын сойғанға дейін және сойғаннан кейін анықтау. Авитаминоздар, гиповитаминоздар мен перитониттіңдифференциалды (ажырату) диагностикасы.
                                       1
7.Жұмыртқаны ветеринариялық-санитариялық сараптау, және химиялық құрамы, тағамдық құндылығы.
                                       1
2 модуль. Қоян шаруашылық өнімдерін веринарлық санитарлық сараптау.
8.Қоянның сойыс өнімдерін ветеринариялық-санитариялық сараптау.
Союғадайындау. Сояр алдындатексеру. Қояндарды сою және ұшаларын өндеу ерекшеліктері. Ұшасы мен ішк іағзаларын тексеру әдістері
                                       1
9.Қояндардың жұқпалы ауруларындағы сойыс өнімдерін ветеринариялық санитариялық сараптау. 
Қояндардың жұқпалы ауруларын сойғанға дейін және сойғаннан кейін анықтау. (Пастереллез, псевдотуберкулез, некробактериоз, туберкулез,сальмонеллез, листериоз). Дифференциалды(ажырату) диагностикасы.
                                       1
10.Қояндардың инвазиялық ауруларындағы сойыс өнімдерін ветеринариялық санитариялық сараптау. 
Қояндардың инвазиялық ауруларын сойғанға дейін және сойғанан кейін анықтау. Дифференциалды ажырату. (кокцидиоз, фасциолез, цистицеркоз).Ұшалар мен ішкі ағзаларына санитариялық баға беру.
                                       1
11.Қояндардың ұшасы мен ішкі ағзаларындағы жұқпалы емес жалпы және жергілікті патологиялық үрдістердің ветеринариялық санитариялық сараптау. 
Сойғанға дейін және сойғанан кейін анықтау. Дифференциалды ажырату. (Жарақат, арықтау, бітеу жара, іріңді жара, гидремия, уремия, сарғаю). Ұшалар мен ішкі ағзаларына санитариялық баға беру.
                                       1
3 модуль. Сазқұндыз шаруашылық өнімдерін веринарлық санитарлық сараптау.
12.Сазқұндыздың сойыс өнімдерін ветеринариялық санитариялық сараптау.
Сазқұндызды союға қабылдау ережелері. Сойғанға дейін және сойғанан кейінгі дифференциалды диагностикасы. Ұша мен ішкі ағзаларына санитариялық баға беру.  
                                       1
13.Сазқұндыздардың сойыс өнімдерін жұқпалы  және инвазиялықаурулар мен жалпы және жергілікті патологиялық үрдістер болғанындағы ветеринариялық санитариялық сараптау.
Сойғанға дейін және сойғанан кейінгі дифференциалды диагностикасы (Сібір жарасы, құтыру, сіреспе, геморрагиялық септицемия, листериоз,трихинеллез, фасциолез, арықтау, травматикалық жарақаттар, бітеу жара, жайылған жара, іріңдіүрдістер). Ұша мен ішкі ағзаларына ветеринариялық санитариялық баға беру.  
                                       1
4 модуль. Жабайы кәсіби жануарлар және ауланатын құстар етін ветеринарлық санитарлық сараптау.
14.Жабайы кәсіби жануарлар және ауланатын құстар етін ветеринариялық санитариялық сараптау.
Жабайы жануарлар және ауланатын құстардың ұшалары мен ағзаларын соғаннан кейінгі тексеру ерекшеліктері
                                       1
15.Жабайы жануарлар және ауланатын құстар етін инфекциялық және инвазиялық ауруларындағы сойыс өнімдерін ветеринариялық санитариялық сараптау.
Жұқпалы және инвазиялық ауруларында сойғанға дейін және сойғанан кейінгі дифференциалды диагностикасы. Ұша мен ішкі ағзаларына ветеринариялық санитариялық баға беру.
                                       1
Барлығы
                                      15
                    Зертханалық сабақтар
1 модуль. Құс шаруашылық өнімдерін веринарлық санитарлық сараптау.
1-2.Құс етінің жас (балаусалығын) анықтау.
Құс етінің сапасын органолептикалық химиялық және бактериоскопиялық әдістер арқылы анықтау. Зерттеу нәтижелері бойынша құс ұшасының жас екендігіне қорытынды жасау.
                                       2
3-4.Жұмыртқаның сапасын сараптау.
Жұмыртқа сапасын анықтау әдістерін үйрену. Тәжірбие барысында әдістерін меңгеру (органолептикалық әдіс жәнеовоскопия). Жұмыртқаға тауарлық және санитарлық баға беру.
                                       2
5-6.Қаз және үйрек жұмыртқаларын ветеринариялық санитариялық сараптау. 
                                       2
7-8.Жұмыртқа адам және жануарлар инфекциялық ауруларының көзі ретінде. Ауру құстан алынған жұмыртқаны дезинфекциялау.
                                       2
9-10.Жұмыртқа өнімдерін ветеринарлық санитарлық сараптау.
                                       2
Модуль 2.Қоян шаруашылық өнімдерін веринарлық санитарлық сараптау.
11-12.Қоян етінің жас (балаусалығын) анықтау.
Қоян етінің сапасын органолептикалық химиялық және бактериоскопиялық әдістер арқылы анықтау. Зерттеу нәтижелері бойынша қоян ұшасының жас екендігіне қорытынды жасау.
                                       2
13-14.Уланған және еріксіз сойғандағы қоян сойыс өнімдерін сараптау.
Рубеждік бақылау.
                                       2
Модуль 3. Сазқұндыз шаруашылық өнімдерін веринарлық санитарлық сараптау.
15-16.Сазқұндыздардың сойысөнімдерін жұқпалы емес аурулар мен жалпы және жергілікті патологиялық үрдістер болғанындағы ветеринариялық санитариялық сараптау. 
                                       2
17-18.Уланған және еріксіз сойғандағы сазқұндыз сойыс өнімдерін сараптау.
                                       2
Модуль 4. Жабайы кәсіби жануарлар және ауланатын құстар етін веринарлық санитарлық сараптау.
19-20.Жабайы кәсіби жануарлар және ауланатын құстар етінің жас (балаусалығын) анықтау.
                                       2
21-22.Жабайы кәсіби жануарлар және ауланатын құстар етінің ветеринарлық санитарлық бағасы.
                                       2
Модуль 5.Ет және ет өнімдерін химико-токсикологиялық зерттеу.
23-24.Еттегі улы заттарды анықтау әдістері.
                                       2
25-26.Еттегі антибиотиктерді анықтау әдістері.
                                       2
Модуль 6. Базардағы тағамдық өнімдерді ветеринариялық санитариялық сараптау ережесі.
27-28.Базар лабораториясында малдың сойыс өнімдерін ветеринарлық санитарлық сараптау.
Лаборатория мамандары құрылысымен, штатымен, жүргізілетін құжаттармен, жүргізілетін жұмыстың есеп журналы, лабораториялық ветеринариялық есебімен таныстырады.
                                       2
Рубеждік бақылау 2.
                                       2
Барлығы
                                      30

	5  ОҚИТЫНДАРДЫҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТЫ ОРЫНДАУҒА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫПТАРЫ
5.1.Құс етінің классификацисы.
5.2.Жұмыртқаны жинау, сорттау, буу, сақтау және тасымалдау.
5.3.Құс шаруашылығы өнімдерін инфекциялық аурулар кезінде ветеринариялық санитариялық сараптау.
5.4.Құс шаруашылығы өнімдерін инвазиялық аурулар кезінде ветеринариялық санитариялық сараптау.
5.5.Қоян шаруашылығы өнімдерін жұқпалы  аурулар кезінде ветеринариялық санитариялық сараптау.
5.6.Қоян сойыс өнімдерін жұқпалы емес аурулар мен жалпы және жергілікті патологиялық үрдістер болғанындағы ветеринариялық санитариялық сарапталуы.
5.7.Сазқұндыз шаруашылығы өнімдерін жұқпалы аурулар кезінде ветеринариялық санитариялық сараптау.
5.8.Жабайы кәсіби жануарлар және ауланатын құстарды аулау әдістері.

	





6 ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ КАРТАСЫ
                                                                               
                                                                   Кесте 3
               Оқу әдістемелік оқулықтар
                                   Саны
                          Оқитындар саны
                     Қамтамасыз етілуі, %
                                       1
                                       2
                                       3
                                       4
1. Сенченко Б. С. <<Ветеринарно-санитарная экспертиза продуктов животного и растительного происхождения>>. Ростов на Дону , 2001 г.с. 702.
                                      21
                                       6
                                      100

	7 ӘДЕБИЕТТЕР
7.1 Негізгі әдебиеттер
7.1.1. Дюсембаев С.Т. Ветеринариялық санитариялық сараптау. Алматы 2013ж, б.510.
7.1.2. Нұрғалиев Б.Е. Мал және құс өнімдерін ветеринариялық санитариялық сараптау. Алматы 2011 ж, б.165.
7.1.3. Сенченко Б. С. <<Ветеринарно-санитарная экспертиза продуктов животного и растительного происхождения>>. Ростов на Дону, 2001 г.с. 702.
7.2 Қосымша әдебиеттер
7.1.2.Макаров В. А.   <<Ветеринарно-санитарная экспертиза с основами технологии переработки продуктов животноводства>>. Москва, 1991 г.с. 463.
7.1.3.Макаров В.А. <<Практикум по ветсанэкспертизе>> М.-1987г
7.1.4.Позняковский В. М. <<Экспертиза мяса и мясопродуктов качество и безопасность>>. Новосибирск, 2005 г. с. 524.
7.2.5.Горегляд Х. С. и др. <<Ветеринарно-санитарная экспертиза с основами технологии переработки продуктов животноводства>>. Москва, 1981 г.с. 575.
7.2.6. Кузнецов В. А, Шлипаков Я. П. <<Технология переработки мяса и других продуктов убоя животных>>. Москва, 1971 г. с. 159. 
7.2.7.Коряжнов В. П., Таршис М. Г., Л. П. Шлипаков. Технология продуктов убоя животных. Москва, колос, 1967 г. с. 207.
7.2.8.Житенко П. В., Боровков М. Ф. Ветеринарная санитарная экспертиза продуктов животноводства. Москва, Колос, 2000 г. с. 335.
7.2.9.Алехина Л. Т. и др. Технология мяса и мясопродуктов. Москва, Агропромиздат, 1998 г. с. 576.
7.2.10.Большаков А. С. и др. <<Технология мяса и мясопродуктов>>. Москва, 1976 г. с. 399.
7.2.11.Загаевский И.С., Жмурко Т. В. <<Ветеринарно-санитарная экспертиза с основами технологии переработки продуктов животноводства>>. Москва, 1983 г. с. 224.
7.2.12.З.П.Матюхина, Э.П.Королькова <<Товароведение пищевых продуктов>> М.:ИРПО; Изд. центр <<Академия>>, 2000.-272с.
7.2.13.Житенко П. В. <<Технология продуктов убоя животных>> Москва,  1984 г. с. 230.   
Электрондық баспа.
7.2.14.Воровков М.Ф., Фролов В.П., Серко С. А.Ветеринарно - санитарная
экспертиза с основами технологии стандартизации  продуктов животноводства.
Санкт Петербург-Москва-Краснодар. 2007.
Пәндер

Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

google play appstore

MasterCard Visa

Ақпарат

Қосымша


Email: info@stud.kz