Файл қосу

Химиялық байланыс. СПС сағ



                 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ 
            БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ 
       СемЕЙ  қаласының  ШӘКӘРІМ  атындағы
                МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
                    3 деңгейлі СМЖ құжаты
                                   ПОӘК
                        ПОӘК 042-18-34.1.26/01-2014
                                       
                                   ПОӘК
                           <<Жалпы химия>> 
                                пәнінің
         оқытушыға арналған  бағдарламасы
                                       
                                       
                                11.09.2014 ж.
                             № 1 басылым
                                       
                                       
                                       
	
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
            ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
                                       
                          <<Жалпы химия>> 
        5В011300  -  <<Биология>> мамандығы үшін
                                       
     ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН  ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
	
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                       
                                 Семей  
                                     2014
                                Алғы сөз
1 ӘЗІРЛЕНГЕН

Құрастырушы _______ <<__02__>>___09____2014 ж.  А.К. Сапакова,  б.ғ.к.,
доцент м.а., <<Химия және география>> кафедрасы

2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 <<Химия және география>> кафедрасының отырысында

<<__02___>>___09______2013 ж., № 1 хаттама

Кафедра меңгерушісі  _________ Д.Р. Онтагарова 

2.2 Жаратылыстану ғылымдар факультетінің оқу-әдістемелік бюросының 
отырысында

<<__03___>>____09_______2014 ж., №1  хаттама

Төрайымы_________ З.В.Абдишева

3. БЕКІТІЛДІ
Университеттің Оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында басып шығаруға
мақұлданған  және ұсынылған

<<___11__>>___09______2014 ж., №1 хаттама

ОӘК төрайымы ____________  Г.К. Искакова

4. АЛҒАШҚЫ РЕТ ЕҢГІЗІЛІП ОТЫР












                                Мазмұны

* Қолдану саласы    
* Нормативтік сілтемелер 
* Жалпы ережелер 
* Оқу пәннің (модульдің) мазмұны 
* Студенттердің өздік жұмысына арналған тақырыптардың  тізімі 
* Пән бойынша оқу-әдістемелік карта
* Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етудің картасы
* Әдебиеттер














	















1 ҚОЛДАНУ  САЛАСЫ

<<5В011300>>  -  <<Биология>> мамандығы студенттеріне арналған <<Жалпы химия>> пәні бойынша оқу-әдістемелік кешеннің кұрамына енгізілген оқытушыға арналған пәннің бағдарламасы.

2 НОРМАТИВТІ СІЛТЕМЕЛЕР

<<Жалпы химия>> пәнінің оқытушыға арналған бағдарламасы келесі құжаттар талаптары мен ұсыныстарына сәйкес құрастырылған және аталған пән бойынша оқу процесін ұйымдастыру тәртібін  белгілейді:
* <<5В011300>>  -  <<Биология>> мамандығының Типтік оқу бағдарламасы;
* <<5В011300>>  -  <<Биология>> мамандығының Типтік оқу жоспары;
- СТУ 042-ГУ-4-2014 <<Пәндердің оқу-әдістемелік кешенін әзірлеуге және рәсімдеуге қойылатын жалпы талаптар>> университет стандарты;
         - ДП  042-1.01-2014 <<Пәндердің оқу-әдістемелік кешенінің құрылымы және мазмұны>> құжаттандырылған процедурасы.

3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1  Пәннің  қысқаша мазмұны:
Жалпы химия және оның тарихы; атом-молекулалық ілім, атомның электрондық құрылысы, Д.И. Менделеевтің периодтық заңы; химиялық байланыс, валенттік; химиялық қосылыстардың негізгі класстары; химиялық термодинамиканың негізі, электрохимиядағы ерітінділер теориясы; периодтық жүйенің химиялық элементтерінің қасиеттері, бейорганикалық заттардың анализ әдістері. Жалпы химия  -  химия мамандықтары студенттерінің оқитын бірінші оқу пәні болып табылады. Болашақ орта мектеп мұғалімінің дайындығы жалпы химияны меңгеру деңгейімен анықталады. Жалпы химия құралы шығармашылық ойлау, студенттерде ғылыми көзқарас қалыптастыру, химияның өмірмен байланысын ашу, болашақ мұғалімді білім түрлерімен қаруландыру, белсенді педагогикалық әрекет үшін білім мен білікті қалыптастыруға көмегін тигізуі керек. Жалпы химияның теориялық негіздері курсының мазмұны студенттер химияның басқа да бөліктерін терең оқу үшін  әрекет жасайды: 1. аналитикалық, 2. физикалық және коллоидтық, 3. органикалық, 4. биологиялық химия. Сонымен қатар, 1. биология, 2. физика пәндерін терең түсінуге, ұғынуға мүмкіндік береді. Бейорганикалық химияның теориялық негіздеріне бағдарлама бойынша мынадай тараулар кіреді: <<Атом-молекулалық ілім. Химияның негізгі ұғымдары мен заңдары>>, <<Бейорганикалық қосылыстардың жіктелуі мен номенклатурасы>>, <<Атом құрылысы>>, <<Периодтық заң және Д.И.Менделеевтің периодтық жүйесі>>, <<Химиялық үрдістердің энергетикасы мен бағыты>>, <<Химиялық кинетика>>, <<Ерітінділер>>, <<Электролиттік диссоциация теориясы>>, <<Тотығу-тотықсыздану реакциялар>>. <<Химиялық процестердің энергетикасы және бағыты>> тарауында химиялық термодинамика материалдары қарастырылады: тарауда анықтама материалдары көмегімен термодинамикалық ұғымдарды алғашқы таныстыру арқылы берілген химиялық реакцияның жүру мүмкіндігін бағалауға мүмкіндік беретін білім беріледі. Координациялық химия қазіргі химия ғылымы мен практикасының маңызды материалы болғандықтан, комплексті қосылыстар химиясының негізгі мәселері пәннің барлық тарауларында беріледі. <<Электролиз>> тақырыбы металдарды алу тәсілдерін қарастырғанда беріледі. <<Ерітінділер>> тарауында электролиттердің қасиеттері қарастырылады да, бейэлектролиттердің қасиеттері физикалық химия курсында оқытылуы тиіс.

3.2. Пәнді оқып-білудің мақсаты: <<Жалпы химия>> пәні жалпы химиялық дайындықтың іргетасы, ғылыми дүние тануды қалыптастырады, болашақ маманның шығармашылық ойлауын дамытады. Элементтердің және олардың жай және күрделі бейорганикалық және органикалық заттардың қасиеттері барлық химиялық білімдердің негізін құрайтын теориялық түсініктері мен концепциялар курстың пәні болып саналады. Бұл пән студенттерді зат құрылысы туралы қазіргі түсініктері, химиялық  процесстердің негізгі теорияларымен таныстырады, химиялық циклдің жеке ғылымдарын: аналитикалық, физикалық, коллоидтық химия студенттердің әр қарай оқып біліуінің негізі болып саналады және басқа химиялық пәндерді терең түсінуіне себепкер болады. Болашақ мамандар  -  ғылыми жұмысшылар мен химия пәнінің мұғалімдеріне бұл пән өлі және тірі табиғатта жүретін процесстерді өте терең түсіну үшін қажет, себебі олар көпшілік жағдайларда өзінің негізінде химиялық характері болады және негізгі химиялық заңдылықтарға бағынады. 
Биология бакалавры жалпы химия саласында білу керек: жалпы теориялық заңдарды, Д.И. Менделеевтің периодтық занының негізін, оның дамуын және қазіргі күйін, бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластарын, комплексті қосылыстардың координациялық теориясының негізін, бейорганикалық қосылыстарды тазарту әдістерін; манызды бейорганикалық қосылыстардың зертханалық және өнеркәсіптік алу тәсілдерін; химия тарихынан мәліметтерді; қазіргі химиялық тілді, терминологияны және символиканы; реакциялардың тендеулерін құрастыру, есептерді шығару, синтезді жүргізу, бейорганикалық қосылыстарды талдау.  

3.3 Пәнді оқып-білудің негізгі міндеті: Басқа химиялық және биологиялық пәндерді жетек игеру үшін қажетті жалпы химияны терең оқыту. Жалпы  химияның негізгі теорияларының және заңдары мен ұғымдарының негізін үйрету. Студенттерді эксперименттік жұмыстарды  орындау дағдысына, әртүрлі есептерді шығаруға, эксперимент қорытындысын графикалық түрде көрсетуге, қажетті күрделі математикалық есептеулер жүргізуге үйрету. Жалпы химияны салысында білім берудің жаңа әдістерін енгізу, сапалы ғылыми мамандарын даярлау ісіне аса көп көңіл бөлу.

3.4 Оқып-білудің нәтижелелері:
	Пәнді оқып-білудің нәтижесінде студент мыналарды:
* Барлық негізгі химияның стехиометриялық заңдарын білу және оларды заттың молекулярлық формуласы есептеу кезінде, заттың моль саның массаның граммына немесе молекула, иондар, атомдар санына ауыстуру үшін қолдану білу тиіс; 
* Периодтық заңды қолдану арқылы периодтық жүйенің құрылымы мен атом ішіндегі электрондар таруының арасындағы байланыстың себебін, Паули принципін және Хунд пен Клечковский ережелерімен қолданып, периодтық жүйеде орналасуын қарастырып әртүрлі элементтің электрондық конфигурациясын жазу, элементтердің қасиеттерінің периодтар бойынша өзгеруін теориялық түсіндіруін және s, p, d, f  -  элементтердің (жалпы қасиеттері мен өзгешеліктерін) меңгеру тиіс;  
*  Химиялық байланыстың табиғаты туралы теорияларының (Планктың кванттық теориясы, электронның екіжақты қасиеті, Шредингер теңдеуі, Льюис теориясы, Коссель теориясы, ВБӘ, МОӘ) негізгі тұжырымдарын білу. Коваленттік байланыстың табиғатын түсіндіре алу, екіатомды молекулаларының МО энергетикалық деңгейлерінің диаграммасын құрастыра игеру тиіс;
* <<Тотығу>>, <<тотықсыздану>>, <<тотығу-тотықсыздану реакциялар>> терминдерінің мағынасын білу, тотығу-тотықсыздану реакцияларын теңестіре қолдана алуы тиіс;
* 1 және 2 термодинамика заңдарының анықтамаларын білу. Энергия түрлерін және олардың бір-біріне ауысуын ажырата білу, реакциялардың жүру бағытын анықтау. <<Жылдамдық константасы>>, <<Ле-Шателье принципі>> терминдерінің мағынасын түсіндіре алу, олармен нақты жағдайларда қолдана білу, сонымен қатар тепе-теңдік константасымен байланысты есептерді шығару, берілген теңдеу бойынша жылдамдықты, жылдамдықтың константасын, реагенттің тепе-теңдік концентрациясын түсіну тиіс.

3.5  Курстың пререквизиттері:
3.5.1 математика
3.5.2 физика 

3.6 Курстың постреквизиттері:

3.6.1 физикалық химия
3.6.2 аналитикалық химия
3.6.3 зат құрылысы
3.6.4 коллоидты химия
3.6.5 биологиялық химия
3.6.6 экология

3.7 Оқу жұмыс жоспарынан көшірме:
                                                                    1кесте
                                   Курс
                                Семестр
                              Кредиттер
                                 ДР сағ.
                                СПС сағ.
                                 ЗС сағ.
                               ОСӨЖ (сағ)
                                СӨЖ сағ.
                                Бар-лығы
                                    сағ.
                  Қорытынды бақылау түрі
                                       1
                                       1
                                       2
                                      15
                                       -
                                      15
                                      15
                                      45
                                      90
                                емтихан

           * ОҚУ ПӘННІҢ (МОДУЛЬДІҢ) МАЗМҰНЫ
                                                                   Кесте 2
 Тақырыбтардың атауы және олардың мазмұны 
                             Сағат саны 
                                       1
                                       2
МИКРОМОДУЛЬ 1 <<АТОМ-МОЛЕКУЛАЛЫҚ ІЛІМ. ХИМИЯНЫҢ НЕГІЗГІ ҰҒЫМДАРЫ МЕН ЗАҢДАРЫ>>
                         Дәріс сабақтары
Атом-молекулалық ілім. Химияның негізгі ұғымдары мен заңдары.
                                       2
Бейорганикалық қосылыстардың жіктелуі және номенклатурасы.
                                       1
Атом құрылысы. Периодтық заң және Д.И. Менделеевтің химиялық элементтердің периодтық жүйесі.
                                       2
Химиялық байланыс.
                                       2
Химиялық процестердің энергетикасы және бағыты.
                                       1
Химиялық реакциялар жылдамдығы. 
                                       1
Химиялық тепе-теңдік.
                                       1
                    Зертханалық сабақтар
Зертханалық жұмыстарының техникасы.
* Зертханада жалпы жұмыс істеу ережелері.
* Эксперименталді нәтижелермен жұмыс істеу.
* Химиялық ыдыс және басқа құралдар.
* Таразы және өлшеу.
                                       1
Заттардың тазарту және бөлу әдістері.
* Сүзу.
* Қайта кристалдану.
* Қайта айдау. Сублимация.
* Балқу температураны анықтау.
* Сүйық заттарды тазарту әдістері.
* Газдарды тазарту әдістері.
                                       1
Молекулалық, атомдық массаларды және химиялық эквиваленттерді анықтау.
* Көміртегі (ІҮ) оксидінің салыстырмалы молекулалық массасын анықтау.

                                       2
Бейорганикалық қосылыстардың негізгі класстары.
1. Қышқылдардың алынуы.
2. Негіздердің алынуы.
3. Тұздардың алынуы.
                                       1
Химиялық реакцияның жылдамдығы.
* Химиялық реакцияның жылдамдығының әрекеттесуші заттардың коцентрациясына тәуелділігі.
* Химиялық реакцияның жылдамдығының температураға тәуелділігі.
* Гетерогенді химиялық реакцияның жылдамдығы.
                                       2
Химиялық тепе-теңдік.
1. Әрекеттесуші заттардың концентрациясының химиялық тепе-теңдікке әсері.
2. Әрекеттесуші заттардың температурасының химиялық тепе-теңдікке әсері.
                                       1
Ерітінділер. Ерітінділерді дайындау.
* Проценттік крнцентрациялы ерітінділерді дайындау.
* Эквиваленттің молярлы концентрациялы ерітінділерді дайындау.
                                       2
МИКРОМОДУЛЬ 2 <<ЭЛЕКТРОЛИТТІК ДИССОЦИАЦИЯ ТЕОРИЯСЫ>>
                         Дәріс сабақтары
Ерітінділер.
                                       1
Электролиттік диссоциация теориясы.
                                       1
Комплексті қосылыстар.
                                       1
Тотығу-тотықсыздану реакциялар.
                                       1
Электродтық потенциалдар. Электролиз.
                                       1
                    Зертханалық сабақтар
Электролиттердің ерітінділері.
* Қышқылдар мен негіздер ерітінділерінің электрөткізгіштігі.
* Қышқылдардың күштерін салыстыру.
* Біртекті ионды қосу арқылы әлсіз электролиттің диссоциациясын төмендету.
* Универсалді индикатормен рН анықтау. 
                                       1
Тұздар гидролизі.
* Индикаторлар арқылы әртүрлі тұздар ерітінділерінің рН анықтау.
* Тұздардың толық гидролизі.
* Тұздар гидролизінің дәрежесіне әсер ететін факторлар.
                                       1
Тұңбалардың түзілу және еру жағдайлары.
* Қиын еритін тұздардың түзілуі.
* Біртекті иондардың концентрациясының түңба түзілуіне әсері.
* Ионның концентрациясы азайғанда электролит тұңбасының еруі.
* Қиын еритін электролит тұңбаларының ерігіштігі ерітікіш көбейтіндісінің мәніне тәуелділігі.
                                       1
Комплексті қосылыстар.
* Жай және комплексті иондар арасындағы айырмашылығы.
* Комплексті қосылыстарының алынуы.
* Комплексті қосылыстарының бұзылуы.
                                       1
Тотығу-тотықсыздану реакциялар.
* Тотықтырғыштар  -  элементарлы заттар.
* Тотықтырғыштар  -  құрамындағы химиялық элемент жоғарғы тотығу дәрежесінде. 
* Тотықсыздандырғыштар  -  элементарлы заттар.
* Тотықсыздандырғыштар  -  құрамындағы химиялық элемент төменгі тотығу дәрежесінде.
* Диспропорциялану реакциялар.
* Ішкімолекулалық тотығу, тотықсыздану реакциялар.
                                       1
                                       
5 СТУДЕНТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫ ТАҚЫРЫПТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ 
5.1.
* <<Химияның негізгі ұғымдары. Атом құрылысы>> тақырыбы бойынша келесі сұрақтарға жазбаша түрде жауап беру:
* Химиялық қосылыстардың қарапайым және нақты формулаларын табу.
* Химиялық формулалар бойынша есептеулер.
* Заттардың (оксид, қышқылдар, негіздер және тұздар) функционалды қасиеттері бойынша жіктелуі.
* Электронның ашылуы.
* Радиоактивтілік.
* <<Химияның теориялық негіздері>> тақырыбы бойынша тест сұрақтарын (15 сұрақтан 5 жауабымен) құрастыру.
* /7.1.25/ 2 тарау 43 б. №№1-20 есептерді (топша бойынша) шығару.
5.2.
* <<Периодтық заң және элементтердің периодтық  жүйесі>> тақырыбы бойынша келесі сұрақтарға жазбаша түрде жауап беру:
* Д.И.Менделеевтің өмірі және ғылыми-педагогикалық жұмыстары.
* Химиялық элементтердің жіктелуінің бірінші жұмыстары.
* Периодтық заңның ашылуы.
* <<Периодтық заң және элементтердің периодтық  жүйесі>> тақырыбы бойынша кластер құрастыру.
* /7.1.25/ 3 тарау 49 б. №№1-7, 4 тарау 55 б. №№1-15.
5.3.
* <<Химиялық байланыс>> тақырыбы бойнша жазбаша түрде келесі сұрақтарға жауап беру:
* Химиялық байланыстың мәні туралы көзқарастын эволюциясының қысқаша очеркі.
* Ковалентті байланысы бар қосылыстардағы атомдардың тотығу дәрежесі.
* Заттардың қасиеттерінің химиялық байланыстың сипатымен кристалл торларының типтеріне байланысты.
* <<Химиялық байланыс>> тақырыбы бойынша тест сұрақтарын (15 сұрақтан 5 жауабымен) құрастыру.
/7.1.25/ 5 тарау 67 б. №№ 1-22 есептерді шығару.
5.4.
* <<Электролиттік диссоциация теориясы>> тақырыбы бойынша келесі сұрақтарға жазбаша түрде жауап беру:
* С.Аррениус және И.А.Каблуков жұмыстары.
* Биологиялық сұйықтардың сутектік көрсеткіштері.
* Химиялық және биологиялық үрдістердегі рН мәндерінің тұрақтылығының маңызы.
* Биологиялық үрдістерде гидролиздің ролі.
* <<Химиялық реакция жвлдамдығы. Химиялық тепе-теңдік>> тақырыбы бойынша тест сұрақтарын (15 сұрақтан 5 жауабымен) құрастыру.
* <<Тотығу-тотықсыздану реакциялар>> тақырыбы бойынша кластер құрастыру. 

     6  ПӘН БОЙЫНША ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТАСЫ
                                                                   Кесте 3
                               Тақырыбы
                      Көрнекті құралдар,
                                    ТОҚ,
             зертханалық тақталар (стенд)
                                       
             Өздік меңгерілетін сұрақтар
                                       
                        Бақылау нысанасы
                                       
                               Дәрістер
                    Зертханалық сабақтар



Атом-молекулалық ілім. Химияның негізгі ұғымдары мен заңдары.
Зертханалық жұмыстарының техникасы.

                      Кестелер, схемалар
Химияның негізгі ұғымдары мен заңдары.

                          Ағымды бақылау
Бейорганикалық қосылыстардың жіктелуі және номенклатурасы
Химияның негізгі заңдары. 
Химиялық байланыстың негізгі типтері. Бейорганикалық қосылыстардың негізгі класстары.

                              Схемалар, 
                               кестелер
Бейорганикалық заттардың жіктелуі және номенклатурасы.

                          Ағымды бақылау
Атом құрылысы. Периодтық заң және Д.И. Менделеевтің химиялық элементтердің периодтық жүйесі.
Молекулалық, атомдық массаларды және химиялық эквиваленттерді анықтау.

                      Сүреттер, кестелер,
                  диаграммалар, схемалар,
                              графиктер
Атом құрылысы. Периодтық заң және Д.И. Менделеевтің химиялық элементтердің периодтық жүйесі.

                          Ағымды бақылау
Химиялық байланыс.
Есептерді шығару.

                     Кестелер, плакаттар
Химиялық байланыс.

                          Ағымды бақылау
Химиялық процестердің энергетикасы және бағыты.
Тұңбалардың түзілу және еру жағдайлары.

                     Схемалар, плакаттар
Химиялық процестердің энергетикасы және бағыты.

                          Ағымды бақылау
Химиялық реакциялар жылдамдығы. 
Химиялық реакцияның жылдамдығы.

                     Кестелер, плакаттар
Химиялық реакциялар жылдамдығы. 

                          Ағымды бақылау
Химиялық тепе-теңдік.
Химиялық тепе-теңдік.

                     Кестелер, плакаттар
                                       
Химиялық тепе-теңдік.

                          Ағымды бақылау
Ерітінділер.
Ерітінділер. Ерітінділерді дайындау.

                      Схемалар, кестелер
Ерітінділер. 

                          Ағымды бақылау
Электролиттік диссоциация теориясы.
Электролиттердің ерітінділері.

                      Схемалар, кестелер
Электролиттік диссоциация теориясы.
                          Ағымды бақылау
Комплексті қосылыстар.
Комплексті қосылыстар.

                      Суреттер, схемалар
Комплексті
қосылыстар
                          Ағымды бақылау
Тотығу-тотықсыздану реакциялар.
Тотығу-тотықсыздану реакциялар
                      Суреттер, схемалар
Тотығу-тотықсыздану реакциялар.
                                       
Электродтық потенциалдар. Электролиз.
Д.И. Менделеевтің периодтық заңы  және периодтық жүйесі
                      Суреттер, схемалар
Электродтық процестер.

                                       
Қорытынды сабақ.
Заттардың тазарту және бөлу әдістері.

                      Суреттер, схемалар

                                       


7 Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етудің картасы
                                                                  Кесте 4 
Оқулықтардың , оқу-әдістемелік құралдардың атауы
                              Дана (саны)
                      Студенттердің саны
                 Қамтамасыз етілу пайызы
Логинов Н.Я <<Аналитическая химия>>. Просвещение, 1990 г.
                                      10
                                      30
                                      35
Крешков А.П. <<Курс аналитической химии>>. Москва,  1976 г.
                                      10
                                      30
                                      35
Алексеев В.Н. <<Качественный анализ>>. Москва, 1973 г.
                                      10
                                      30
                                      35
Ольшанова К.М. <<Аналитическая химия>>. Изд. Химия, 1980 г.
                                      10
                                      30
                                      35
Цитович И.К. <<Аналитическая химия>>. -  Москва, 1985 г. 
                                      10
                                      30
                                      35
Васильев В.П. <<Аналитическая химия>>. -  Москва 1989 г.
                                       5
                                      30
                                      17
Воскресенский А.Г. <<Сборник задач и упражнений по аналитической химии>>. -  Москва, 1985 г.
                                      20
                                      30
                                      67
<<Основы аналитической химии>> КН  -  2 Москва 1999 ж. под. Ред. Золотова
                                       5
                                      30
                                      17


8 ӘДЕБИЕТ
8.1 Негізгі әдебиет

* Шоқыбаев Ж. Бейорганикалық және аналитикалық химия. - Алматы, 2003.
* Аханбаев К. Химия негіздері.  -  Алматы, 1985 ж.
* Баешова А.Қ. Жалпы және биобейорганикалық химия.  -  Шымкент, 2003.
* Бірімжанов Б.А., Нұрахметов Н.Н. Жалпы химия.  -  Алматы, 1992.
* Ахметов Н.С. Общая и неорганическая химия.-М.:Высш.шк,1988.-                     640с.
* Глинка Н.Л. Общая химия/ Под ред. А.И,Ермакова. - 28-е изд., перераб. и доп.- М.: Интеграл-Пресс, 2000.- 728 с.
* Қарсыбеков М.Ә., Қарсыбекова Н.М. Анорганикалық химия.  -  Алматы, 2005.
* Карапетьянц М.Х., Дракин С.И. Общая и неорганическая химия.- 4 е изд., стеротип.-М.: химия. 2000.- 592 с. 
* Зайцев О.С. Неорганическая химия (Теоретические основы. Углубленный курс). М.: Просвещение, 1997.- 320 с. 
* Спицин В.И., Мартыненко Л.И. Неорганическая химия. Часть 1. М.: Изд-во МГУ, 1994.- 624 с.
* Суворов А.В. , Никольский А.Б. Общая химия.-4-е изд., испр. - СПб.: Химиздат, 2000.-624 с. 
* Степин Б.Д., Цветков А.А. Неорганическая химия. - М.: Высш.шк., 1994.- 
      608 с.
13.Хьюи Дж. Неорганическая химия.-М.: Химия, 1987.- 696 с.
14.Дей К., Селбин Д. Теоретическая неорганическая химия.- М.: Химия, 1976.-
    568 с.
15.  Коттон Ф. Уилкинсон Дж. Современная неорганическая химия. В 3-х томах.-М.: Мир, 1975.
16. Слейбо У., Персонс Т. Общая химия.- М.: Мир, 1979.- 550 c.
17.Дикерсон Р., Грей Г.,  Хейт Дж. Основные законы химии. В 2-х томах. - М.: 
     Мир, 1982.
18. Браун Т., Лемей Г. Химия в центре наук. В 2-х томах - М.: Мир, 1983.
19. Кемпбелл Дж. Современная общая химия. В 3-х томах.- М., 1975.
20. Анорганикум / Под ред. Л.Кольдица. в 2-х томах. - М.: Мир,1984 .
21. Химия и периодическая таблица/ Под ред. Е.М.Соколовской, Л.С.Гузея.- М.: 
      Изд-во Моск.ун-та, 1989.  -  640 с.
22. Беремжанов Б.А., Нурахметов Н.Н. Жалпы химия.- Алматы: Мектеп, 1993.-
      678 с.
23. Практикум по общей и неорганической химии/ Под. ред. М.М. Буркитбаева,                                         
           К.Б. Бекишева - Алматы: Казак. университет, 2002.
     24. Танашева М.Р. и др. Неорганическая химия, вопросы и упражнения.  -  
           Алматы, Казак университет, 2000 г.
     25. Бабич Л.В. Практикум по неорганической химии. - М.: Просвещение 1991 г.
     26. Сборник упражнений и усложненных задач с решениями по химии.  -  Минск, 
           <<Вышэйн школа>>, 1973.- 234 с.
     27. Глинка Н.Л. Задачи и упражнения по общей химии.  -  Ленинград: <<Химия>>, - 
           1985.  -  263 с.
     28. Ахметов Н.С., Азизова М.К., Бадыгина Л.И. Лабораторные и семинарские 
           занятия по неорганической химии.  -  М.: ВШ, 1979  -  255 с.
     
8.2. Қосымша әдебиет 

* Угай Я.А. Общая и неорганическая химия.  - М.: высш.шк, 1997.- 527с.
* Лидин Р.А., Молочко В.А., Андреева Л.А., Цветков А.А. Основы номенклатуры неорганических веществ.-М.:Химия, 1983.-112с.
* Лидин Р.А., Молочко В.А., Андреева Л.А. химические свойства неорганических веществ.- М.: Химия, 1997.- 480 с.
* Любимова Н.Б. Вопросы и задачи по общей и неорганической химии.-М.: Высш.шк., 1990 - 351с.
* Зайцев О.С. исследовательский практикум по общей химии.-М.: Изд-во МГУ,1994.-480с.
* Практикум по неорганической химии /Под ред.проф. В.П.Зломанова.-М.: Изд-во Моск.ун.-та,1994.-320с.
* Практикум по общей и неорганической химии: /Л.С.Гузей и др Под.ред. С.Ф.Дунаева.-М.: Изд-во Моск. Ун-та, 2000-87с.
* Коровин Н.В., Минулина Э.И., Рыжова Н.Г. Лабораторные работы по химии.- М.:Высш.шк., 1998.-256с.
* Васильева З.Г., Грановская. Лабораторные работы по неорганической химии.- Л.:Химия, 1986.-288с.
* Хомченко Г.П. Практикум по общей и неорганической химии с применением полумикрометода.- М.:Высш.шк., 1980-333с.
* Практикум по неорганической химии. /Под.ред. Н.Н.Павлова, С.В.Петрова.-М.:Высш.шк.,1986.-296с.
* Иванова М.А., Кононова М.а. Химический демонстрационный эксперимент./Под ред. С.А.Щукарева.-М.:Высш.шк., 1984.-208 с.
* Платонов Ф.Б. Лекционные опыты и демонстрации по общей и неорганической химии. /Под ред. Г.П.Хомченко.-М.:Высш.шк., 1976.-327с.
* Четков И.Н. Химический эксперимент с малым количеством реактивов.-М.:Просвещение, 1989.-191с.

.
























Пәндер