Жақсы ақынның тілі – бал.
(Шәкәрім)
Toti Мағынасы Толығырық

Тіл – бұлбұл, сөз бұлақ.
(Шәкәрім)
Mika Мағынасы Толығырық

Нағыз түрік затты халық тілі – біздің қазақта.
(Ә.Бөкейхан)
Toti Мағынасы Толығырық

Елдің тұрмысын, тілін, мінезін білмеген кісі көш басын да алып жүре алмайды.
(Ә.Бөкейхан)
Toti Мағынасы Толығырық

Мақаланы қалам өзі тілегенде жазса – сөз кестелі болады.
(Ә.Бөкейхан)
Sake Мағынасы Толығырық

Оқу құралының ең ұлығы – бала оқытатұғын кітап.
(А.Байтұрсынұлы)
Mika Мағынасы Толығырық

Өз тілімен сөйлескен, өз тілімен жазған жұрттың ұлттығы еш уақытта адамы құрымай жоғалмайды. Ұлттың сақталуына да, жоғалуына да себеп болатын нәрсенің ең қуаттысы – тілі. Сөзі жоғалған жұрттың өзі де жоғалады. Өз ұлтына басқа жұртты қосамын дегендер әуелі сол жұрттың тілін аздыруға тырысады. (А.Байтұрсынұлы)
Bake Мағынасы Толығырық

Егер де біз қазақ деген ұлт болып тұруды тілесек, қарнымыз ашпас қамын ойлағанда тіліміздің де сақталу қамын қатар ойлау керек.
(А.Байтұрсынұлы)
Sake Мағынасы Толығырық

Орысша оқығандар орыс сөзінің жүйесіне дағдыланып үйренген, ноғайша оқығандар ноғай сөзінің жүйесіне дағдыланып үйренген. Қазақ сөздерін алып, орыс я ноғай жүйесімен тізсе, әрине, ол нағыз қазақша болып шықпайды. Сондай кемшілік болмас үшін әр жұрт баласын әуелінде өз тілінде оқытып, өз тілінде жазу-сызу үйретіп, өз тілінің жүйесін білдіріп, жолын танытып, балалар әбден дағдыланғаннан кейін басқаша оқыта бастайды. Біз де тіліміз бұзылмай сақталуын тілесек, өзгелерше әуелі ана тілімізбен оқытып, сонан соң басқаша оқытуға тиіспіз.
(А.Байтұрсынұлы)
Toti Мағынасы Толығырық

Тіл – адамның адамдық белгісінің зоры, жұмсайтын қаруының бірі.
(А.Байтұрсынұлы)
Toti Мағынасы Толығырық

Сөйлегенде сөздің жүйесін, қисынын келтіріп сөйлеу қандай керек болса, жазғанда да сөздің кестесін келтіріп жазу сондай керек.
(А.Байтұрсынұлы)
Toti Мағынасы Толығырық

Халық өмірі бір жылдап, он жылдап, хәттә жүз жылдап та емес, мың жылдап саналады. Сондай ұзақ өмірінің ішінде һәр халықтың дағдылы тұтынып келе жатқан сөздері, ол сөздерінің біріне-бірі жалғасып түзілетін дағдылы жолы, жүйесі, қисыны болады. Һәр жұрттың түрінде, тұтынған жолында, мінезінде қандай басқалық болса, тілінде һәм сондай басқалық болады.
(А.Байтұрсынұлы)
Sake Мағынасы Толығырық

Біз де тіліміз бұзылмай сақталуын тілесек, өзгелерше әуелі өз тілімізбен оқытып, онан соң басқаша оқытуы тиіс.
(А.Байтұрсынұлы)
Sake Мағынасы Толығырық

Тілдің міндеті – ақылдың аңдауын аңдaғанынша, қиялдың меңзеуін меңзегенінше, көңілдің түйін түйгенінше айтуға жарау.
(А.Байтұрсынұлы)
Toti Мағынасы Толығырық

Сырттан бірен-саран жат сөздер келсе, оны жаншып кеміріп, өз тілінің қалпына түсіріп алған – қазақ. Жат жұрттың шалығы тимесе, кәсіби, ғұрпы өзгерілмесе, жалғыз тіл өзгерілді деп айтуға тіпті жол жоқ. Қазақтың тілі өзгерген тіл деп айтуға жол жоқ болса, емлесін де қисық деп айтуға жол жоқ: қазақта тілінің табиғатына хилаф келетін емле жоқ. Еділден бастап Ертіске дейін, Оралдан бастап Ауғанға шейін қазақта тіл де бір, емле де бір.
(А.Байтұрсынұлы)
Mika Мағынасы Толығырық

XX ғасырға шейін түріктің тілін аздырмай асыл қалпында алып келген, тіл турасындағы абырой мен алғыс қазаққа тиісті.
(А.Байтұрсынұлы)
Sake Мағынасы Толығырық

Әліп-би деген – тілдің негізгі дыбыстарына арналған таңбалардың жұмағы. Неғұрлым тіл дыбыстарына мол жетсе, арнаған дыбысқа дәл келсе, оқуға, жазуға жеңіл болса, үйретуге оңай болса, заманындағы өнер құралдарына орнатуға қолайлы болса, соғұрлым әліп-би жақсы болмақшы.
(А.Байтұрсынұлы)
Bake Мағынасы Толығырық

Қазақ әлдеқашан тілінде қандай дыбыстар бар екенін айырған, әр дыбысқа белгілеп таңба арнаған. Оқуымызға онымыз жақсы, жазуымызға тағы жақсы, үйрету жағынан орыстікінен, немістікінен, француздікінен, ағылшындікінен оңай, оңтайлы.
(А.Байтұрсынұлы)
Mika Мағынасы Толығырық

Сауатты адам жазғанда қол дағдысымен жазады.
(А.Байтұрсынұлы)
Sake Мағынасы Толығырық

Тіл білімі ереже жаттату түрде үйретілмей, сөздің тұлға, мағына, қисын жағын тану түрде үйрету керек. Сөздің тұлға, мағына жағын тануға керегі жоқ нәрселер тіл білімінің сабағына кірмеске тиіс.
(А.Байтұрсынұлы)
Bake Мағынасы Толығырық

Жақсы әліпби тілге шақ болу керек. Өлшенбей тігілген о жер бұ жер бойға жуыспай, қолбырап, солбырап, тұрған кең киім сияқты артық әріптері көп әліпби де қолайсыз; Бойыңды қысып, тәніңді құрыстырып тырыстырып тұрған тар киім сияқты әрпі кем әліпби қолайсыз болады.
(А.Байтұрсынұлы)
Toti Мағынасы Толығырық

Сөздің ең ұлысы – тарих!
(А.Байтұрсынұлы)
Bake Мағынасы Толығырық

Біз әуелі елді түзетуді бала оқыту ісін түзетуден бастауымыз керек.
(А.Байтұрсынұлы)
Bake Мағынасы Толығырық

Жастардың оқу-тәрбие жұмысы түзелмей, жұрт ісі түзелмейді.
(А.Байтұрсынұлы)
Bake Мағынасы Толығырық

Елде жоқ рух – ақын сөзіне қайдан келсін?!
(А.Байтұрсынұлы)
Sake Мағынасы Толығырық