Абай Құнанбайұлы: өмірі, шығармашылығы және қазақ тіліндегі етіс түрлері

Скачать

Абай Құнанбайұлы Етіс. Етіс түрлері.

Абай-дана Абай-дара (М. Әуезов)

өз еркімен - по своей воле жарқын өмір- светлая жизнь қарапайым - простой міндет -обязанность көркем -художественный құмар -пристрастие айрықша -особенно көңіл бөлу -уделять внимание күрес -борьба

шығармашылығы-творчество

Тақтадағы жаңа сөздермен жұмыс :

ҚАРАПАЙЫМ

қара қар

апар апа

айым қама

ШЫҒАРМАШЫЛЫҒЫ

ар шар шама

мал шара

шаш шығарма

ғалым ыңыр

ғарыш арлы т. б.

Мәтінмен жұмыс.

1. Оқып шығу

2. Аудару

3. Ой бөлісу

Сөйлемдерді толықтырындар

1. Абай- қазақтың . . .

2. Абай Құнанбайұлы . . .

3. Жасынан өзінің . . .

4. Абай үлкен кісілер айтқан . . .

5. Жасы отыздан асқаннан кейін . . .

6. Абай бала тәрбиесінде, . . .

Етіс түрлері

Өздік Ырықсыз Өзгелік Ортақ

(возвратный) (страдательный) (понудительный) (взаймный)

Дауыссыздан Дауыссыздан Ұяң, үндіден Дауыссыздан

соң соң соң соң

-ын, ін -ыл, -іл -ғыз, гіз, -дыр, дір -ыс, -іс

Дауыстыдан Дауыстыдан Қатаңан соң Дауыстыдан соң

соң соң -қыз, -кіз -с

-тыр, -тір

М-ы: ки+ін+ді М-ы: айт+ыл+ды М-ы:айт-қыз+ды М-ы:сөйле+с+ті

Төмендегі етістіктерді оқып, жұрнақтарын ажырат.

Мысалы: Бөл+ін+бе+ді (өздік етіс)

Шешілді, айтқызды, оқыттылды, жасалатын, бітіргіземін, аударыл, шақырылды, басталған, ойландырғыз, жиналмады.

Логикалық ойлану:

Мақтанба таппай ғылым,

Баптанба таппай орын.

Қашық бол бес нәрседен,

Асық бол бес нәрсеге

Десеңіз адам болам . . .

Мақтаншақ, өтірік, өсек,

Бекер мал шашпақ, еріншек

Білсеңіз, бес дұшпаның

Сұрақ - жауап:

Абай кiм?

Ол неше жасынан өлең жазған?

Абайдың әкесiнiң есiмi кiм?

Абай кiмдердiң шығармаларын аударған?

Абайдың шын есiмi кiм?

Ақын қай жерде дүниеге келген?

Абай неше жасында қайтыс болған?

Абайдың әжесінің есімі кім?

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс