Тұлғаны қалыптастырудағы қазақтың ырым-тиымдарының алатын маңызы




Презентация қосу
Тұлғаны қалыптастырудағы
қазақтың ырым-
тиымдарының алатын
маңызы
І. Кіріспе
ІІ. Қазақтың ырым-тыйым
сөздері.
Қазақ халқының табиғатты
қорғаудағы ырымдары мен
тыйым сөздері. 2-7
Тыйым сөздердің түрлері.
Табиғат қорғауға қатысты
қазақ халқының мақал-
мәтелдері.
ІІІ. Қорытынды.
Мақсаты:
Тыйым сөздердің тәрбиелік мәнін аша отырып, оны
өмірде тиімді пайдалана білу жолдарын ашу.
Қазақ халқының ғасырдан жеткен нақыл сөздерін
насихаттау.
Адамгершілікке, имандылыққа, ізгілікке тәрбиелеу.
Міндеті.
Тыйым сөздерді қолдана отырып, тыйым салын ған
әрекеттерден аулақ болу. Надандықтан қашып,
адамдыққа ұмтылу.
Өзектілігі:
Қазақ халқының экологиялық мәдениетін насихаттау
арқылы жалпы халыққа жоғарғы деңгейдегі
экологиялық сауаттылық қалыптастыру.
Маңыздылығы:
Тәлім-тәрбие берер тыйым сөздердің адам бойында
адамгершілік қасиеттерін қалыптастыруға ықпалы зор
екенін жұмыс барысында нақты көз жеткізген.
Іс-әәрекет
Іс- рекет
ҚҚорша
оршағғанан кекебайла
байла
ортағғаа
орта нысты
нысты ҚҚыз балағғ
ызбала аа
байла
байла ққатысты
атысты
нысты
нысты
ҮҮйй
ттұұрмы
рмы Бесікке
Бесікке
сына
сына Тыйым
Тыйым ққатысты
атысты
ққатысты
атысты дар
дар
Жол
Жол
Нанғғаа
Нан жжүүруге
руге
ққатысты
атысты байла
байла
нысты
нысты
Ыдыс-аяққ
Ыдыс-ая Киім
Киім
татағғамғғ
ам аа киюге
киюге
ққатысты
атысты ққатысты
атысты
Іс-әрекетке байланысты

Қонақ кете салысымен үйді қағып сілкуге болмайды...

Үйге қарай жүгіруге болмайды ...

Құран оқығанда күлуге болмайды…

Аманатқа қиянат жасауға болмайды...

Саусақты, қолды орынсыз ауызға салу ға болмайды...
Қыз балаға
қатысты
тыйымдар

Қыз бала Қыз бала
Қызға Әлем- басына
шашын
қырық жәлем ақ ормал
жайып
үйден тию киінбе тартпайды
жүрмейді
Нанға қатысты тыйымдар

Таңертең нан ауыз тимей
Нанды басуға болмайды
үйден шығуға болмайды

Нанды бір қолмен
Тамақты сынамайды
сындыруға болмайды
Ыдыс-аяқ
тағамдарға
қатысты
тыйымдар

Беті ашық Тамақ Қонаққа
қалған әкелген сынық
тағамды ыдысты бос ыдыспен
пайдалануға қайтаруға тамақ беруге
болмайды болмайды болмайды
Жолға жүруге
қатысты
тыйымдар

Қайда барасың? Қашан келесің?
Киім киюге
қатысты
тыйымдар

Киімді оң Бас киімді
қолдан Киімді тебуге,
бастап киіп, желбегей лақтыруға,
сол қолдан жамылмайды теріс киюге
бастап болмайды
шешеді
Үй тұрмысына, қоршаған
ортаға байланысты
тыйымдар

Көкті жұлуға
Суға түкірме
болмайды

Есікті керуге,
Үйге кірген жыланды
тебуге, табалдырықта
өлтіруге болмайды тұруға болмайды

Сыпырғы, күрек, айыр,
балғаның басын жоғары Күлді қолмен шашпа
қаратып қоймайды
Бас киімге қатысты Сырт киімге қатысты
ырым-тыйымдар ырым-тыйымдар

Той киіміне қатысты Сәби киіміне қатысты
ырым-тыйымдар ырым-тыйымдар

Аяқ- киімге қатысты Неке киіміне қатысты
ырым-тыйымдар ырым- тыйымдар
Бас киімге қатысты
ырым-тыйымдар

Тымақты айырбастауға Ер адам әйелдің
болмайды жаулығын басына
салмайды

Әйел жалаңбас
Бас киімнің төбесін
отырып бала
басып кимейді
емізуге болмайды
Той киіміне қатысты ырымдар

Жаңа түскен Аяқ киімді
келін киімін төңкеріп
қысқартуға қоймайды,
болмайды теріс кимейді
Суық тиген
балана ұлтарақпен
үш мәрте ұрып
ұшықтайды
Қасқыр ішікті 25 жасқа
толмаған жастар болмайды

Баланы бесікке
салғанда бесіктің Тозбаған киімді
үстіне 7 түрлі тастау жаман ырым
сырт киімді
жабады
асп а, йді
б д е
қты кет
ры Итті
н . .. ..
лды ті .... пе
Таб а
Есік Аяқ

с е нбі
ен сәр аған,
н б ім қ ұ пт
с е п ең
Дүй күн де ергелд
ті с
Сәт енбі де лға .....
а йды, с
Сей зақ жо
ш а шп ы, Ұ
н й д
қ олме баспа еп, Ұйқасын тап
ді н д
Күл ң орны ұшсын
у
Отты нім түз кті ....
і ді
Түт Түн

ді д ы нда
е й ал н,
е н кірм а р
амд п-күлм е,
е ге
атп дың а д
к еп ы л , Аға р ойна стін
уып ына ау рмейді та дің
ү
Ша ас тү Жас кендер теп .....
Қор белге п ..... Үл са-көк
те кті с і де Ба
Е гі
Б ел
Қорытынды

«Алтынның қолда бар қадірі жоқ»
-дегендей атадан келе жатқан ырым
мен тыйымдар – балаға мұра болып
келе жатқан осы бір салт-дәстүрлер
тұлғаның қалыптасуында өте
маңызыд рөл атқарады.

Ұқсас жұмыстар
Қазақтың тыйым сөзі - ұлттық тәрбие көзі
Балаларға арналған ырымдар
Халық дәстүрі асыл қазынам
Тыйым сөздердің түрлері
ТҰЛҒАНЫ ҚАЛЫПТАСТЫРУДАҒЫ ҰЖЫМНЫҢ РӨЛІ
Қазақтың ырым тыйым сөздері
Қазақтың ырымдары мен тыйымдары
Қыз бала Қыз бала
ЭТНОПЕДАГОГИКА ТУРАЛЫ
Жеке тұлға және оның дамуы
Пәндер