Бунақденелілер класы. Бунақденелілердің дамуы және пайда-зияны




Презентация қосу
Сабақтың
тақырыбы:

Бунақденелілер
класы. Бунақденелі-
лердің дамуы және
пайда-зияны.

№2 Аманқарағай орта мектебінің биология пәні мұғалімі
Есенгалиева Айгүл Төлепқызы
10/12/17 1
Сабақтың мақсаты:
• Бунақденелілер класына жататын
жәндіктердің негізгі ерекшеліктерін
айқындау. Бунақденелілер туралы білімдерін
тереңдету және кеңейту.
• Оқушылардың интеллектуалдық,
шығармашылық қабілеттерін дамыту.
• Тірі ағзаларға деген қамқорлық қарым-
қатынасқа тәрбиелеу.

10/12/17 2
ІІ Үй тапсырмасын тексеру :

1.Зәршығару жүйесі –жасыл бездер
2.Ұзын және қысқа мұртшасы
болады
3.Жүретін 8 аяғы бар
4.Зәршығару жүйесі -сатанбез және
мальпигий тамырлары
5.Тыныс алу мүшесі-желбезек
6.Тыныс алу мүшесі- өкпе
Шаянтәріздестер Өрмекшітәріз- қапшығы және демтүтік
дестер
7.Астың ішектен тыс қорытылуы
тән
8.Хитинде нәруыз көбірек болады
9.Хитинге әктенген заттар көбірек
сіңеді
10.Көздері қарапайым құрылысты
11.Циклоп,дафния,таңқышаян
10/12/17 12.Кене, құршаян,бүйі 3
Сәйкестігін тап:

Мамықкене Мөлшері 0,2-1,0 мм ,өрмек бездері болады

Қышыма кене Түрлі өсімдіктердің шырынын сорады

Алма кенесі Мал шаруашылығына зиян келтіреді

Тайгалық кене Азық-түлік қорын бүлдіреді

Қамба кенесі 7-9 рет ұрпақ береді;алма,алхорыны
зақымдайды
Нәзікбас кене әкаяқ ауруын туғызады

Берішкене адамда қышыма ауруын туғызады

Өрмеккене энцефалит ауруын жұқтырады
10/12/17 4
ІІІ Жаңа тақырып бойынша жұмыс
Бунақденелілер класы
тармағы
Класс

тармағы
Класс
Туақанатсыздар Қанаттылар
35 отряд
700 000 /млн./ жуық түрлері бар

10/12/17 5
Сипаттамасы
*Дене бөліктері: бас,көкірек,құрсақ
*Барлығы 6 аяқты
*Екі мұртша,күрделі және жай құрылысты
көздер мен көзшелер баста орналасады
*Жұтқыншақ үсті,жұтқыншақ асты
түйіні,
құрсақ жүйке тізбегі екі жұп түйін –ганглий
түзеді.
* Демтүтік арқылы тыныс алады
* Басым бөлігінде қанаттары болады
* Қантарату жүйесі-ашық жүйе
* Зәршығару жүйесі – мальпигий
түтікшелері
*Тіршілік ортасы: жер беті,ауа,су,адам және
жануарлардаы ң ақ
Энтомология-буна ғзасы, топыра
денелілерді қ асты
зерттейтін
ғылым /гректің “ентома”-бунақдене+
10/12/17 “логос”-ғылым/. 6
Бунақденелілердің ауыз мүшесінің
құрылысы
• Шыбын
Қоңыздар Балара Маса Көбелек

Сүзіп Кеміруші Кеміріп- Шаншып Түтік
жалаушы жалаушы -сорушы тәрізді

10/12/17 7
Бунақденелілердің даму жолдары:

• Тура даму
• Шала түрленіп даму
• Толық түрленіп даму

10/12/17 8
Тура даму
Жұмыртқа имаго

Имаго /латынша имаго / – ересек
жәндік/
10/12/17 9
Шала түрленіп даму
Жұмыртқа дернәсіл имаго

10/12/17 10
Шала түрленіп дамитындар

дәуіттер

инеліктер шегірткелер
ұзаубастар
б10/12/17 11
Толық түрленіп даму
Жұмыртқа дернәсіл қуыршақ имаго

10/12/17 12
Толық түрленіп дамитындар

Көбелектер
қоңыздар шыбындар

10/12/17
құмырсқалар масалар 13
баларалар
Бунақденелілердің маңызы

• Өсімдіктерді тозаңдандырады
• Топырақты қопсытады,топырақ түзуге
қатысады
• Зиянкестерді жояды
• Бал және балауыз береді
• Жібек алу үшін өсіріледі
• Санитарлық қызмет атқарады
• Тағам ретінде пайдаланылады

10/12/17 14
Пайдалы бунақденелілер

Қанқыз Балара

Құмырсқа
10/12/17 15
Жібек көбелектері жібек алу үшін
өсіріледі

10/12/17 16
Зиянды бунақденелілер

Бүрге
Маса
Бит
Тарақан

10/12/17 17
Азиялық шегіртке ауыл шаруашылығына өте қауіпті,зиянкес жәндік.

Азиялық шегіртке Шегірткелердің үйірлі және
• саяқ түрлері болады .

Үйірлі шегірткелер
дернәсілдердің тығыз
топтасуынан –
жаушоғыл,ересектерінің
жинақталуынан үйір түзеді .

Жаушоғыл түзетін қанатсыз
дернәсілдер жаяушегіртке деп
аталады.

10/12/17 18
Бекіту
Сандық диктант 1 – “ иә”
0- “ жоқ”
• 1.Бунақденелілер буынаяқтылар типіне жатады
• 2.Дене бөлімдері: баскөкірек және құрсақ
• 3.Демтүтік арқылы тыныс алады
• 4.Масаның ауыз мүшесі-кеміріп-жалаушы.
• 5.Толық түрленіп даму 4 сатыдан тұрады.
• 6.Имаго-дернәсілдің бір түрі.
• 7.Инелік толық түрленіп дамиды.
• 8. Қанқыз –зиянды жәндік.
• 9.Жаяушегірткелер -қанатсыз дернәсілдер
• 10.Энтомология –бунақденелілерді зерттейді
10/12/17 19
Диктант жауаптары: Бағалау
шкаласы :
1-1
дұрыс бағасы
2-0
жауап саны :
3-1
4-0
5-1 0-2 “2”
6-0 3-6 -”3”
7-0 7-8 -”4”
8-0 9-10 - “5”
9-1
10-1

10/12/17 20
Қорытынды бөлім

1.Сипаттаңыз

2.Салыстырыңыз

3.Ұсыныс жасаңыз

10/12/17 21
Үйге тапсырма: § 47; тапсырмалар 1,2 / 223 бет/

10/12/17 22

Ұқсас жұмыстар
Бунақденелілер класы
Энтомология ғылымы және зиянкестердің түрі
Жұмыртқа дернәсіл имаго
Психологиялық дайындық
Энтомология пәніне қысқаша шолу.Орман зиянкестері
Пестицидтер және оның түрлері
Мұғалімдер әрекеті Оқушылар әрекеті
Ауыр металдар - қоршаған ортаға көп мөлшерде түскенде организмдерді уландыратын металдар
Ауыл шаруашылығына өте қауіпті бунақденелілердің бірегейі - азиялық шегіртке
Қызыл кітап және оған тіркелген буынаяқты жәндіктер
Пәндер